• Sonuç bulunamadı

HESAP TABLOSU PROGRAMLARI

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "HESAP TABLOSU PROGRAMLARI"

Copied!
60
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

HESAP TABLOSU PROGRAMLARI

BİLGİSAYAR ORTAMINDA YARATILAN

ELEKTRONİK ÇALIŞMA SAYFALARI

(2)

HESAP TABLOSU PPROGRAMLARI

Lotus 1-2-3

Quattro Pro

MS Excel

 Girilen veriler, tablolar halinde düzenlenerek işlem yapılır.

(3)

MS-EXCEL

 Excel bir Hesap Tablosu (spreadsheet) programıdır.

 Excel her türlü veriyi (özellikle sayısal verileri) Tablolar ya da listeler halinde tutar.

(Bu verilerle ilgili ihtiyaç duyulan tüm hesaplamaları ve analizleri yapma imkanı sunan bir uygulama programıdır. )

 Excel ile, verilerle ilgili grafikler çizebilir, kolay ve hızlı bir

şekilde raporlar, özetler hazırlanabilir. İstenilen verilere

kolayca ulaşılabilir, sıralanabilir ve sorgulanabilir.

(4)

MS-EXCEL ile Kaydedilen Dosya Türleri

:

XLS : Excel Çalışma Tablosu

XLSX : Excel 2007 XML Çalışma Kitabı

XLT : Excel Şablon Dosyası

XLM : Excel Makro Dosyası

XLW : Excel Çalışma Kitabı

XML : Microsoft Office Excel Dosyası

CSV : Virgülle Ayrılmış Veriler

(5)

TEMEL KAVRAMLAR

Çalışma Kitabı: Excel’de oluşturulmuş bir dosya, bir çalışma kitabıdır. Çalışma kitabı çalışma sayfalarından meydana gelir.

Çalışma Sayfası: (Worksheet, Tablo) : Excel'in temel çalışma ortamıdır. Veriler bu çalışma alanının hücrelerine girilir.

Çalışma sayfaları arasında geçiş yapmak için, alt kısımda yan yana dizili olan düğmeler kullanılır (Sayfa1, Sayfa2, Sayfa3,..).

Bir çalışma kitabında 255 çalışma sayfası açılabilir.

Satır, Sütun: Excel sayfası satır ve sütunlardan oluşan bir tablodur. Çalışma sayfası 256 tane sütuna ve 65536 satıra sahiptir.

Hücre (Cell) : Satırların ve sütunların kesiştikleri her bir kutuya

(6)

EXCEL’ in Çevre Bileşenleri :

(7)

STANDART ARAÇ ÇUBUĞU (STANDARD)

(8)
(9)

FORMÜL ARAÇ ÇUBUĞU

Her Excel sayfasının harflerden oluşan sütun adresleri ve rakamlardan oluşan satır adresleri vardır.

Böylece her hücrenin bir

adresi bulunur. Bu adresler

kullanılarak hesaplamalar ve

bağlantılar oluşturulur.

(10)

MENÜ ARAÇ ÇUBUĞU (MENU BAR)

(11)

TEMEL DOSYA İŞLEMLERİ

Yeni bir Çalışma Kitabı Oluşturmak

Mevcut Bir Çalışma Kitabını Açmak

Çalışma Kitabını Kaydetmek

Çalışma Kitabını Yeni Adla Kaydetmek

Çalışma Kitabını Kapatmak

(12)

SATIR-SÜTUN-HÜCRE SEÇME

Bir satırı veya satırları seçmek için "Satır Numaraları"nın üzerine basılır. Ardışık satırları seçmek için başlangıç ve bitiş satırı seçildikten sonra fare uygun biçimde kaydırılır.

Bir sütunu veya sütunları seçmek için "Sütun Başlığı"nın üzerine basılır Ardışık sütunları seçmek için başlangıç ve bitiş sütunu seçildikten sonra fare uygun biçimde kaydırılır.

Yanyana hücreleri seçmek için fare seçimin yapılacağı köşelerden birisine getirilip, çapraz biçimde fare kaydırılır.

Yanyana olmayan satırları/sütunları/hücreleri seçmek için

önce Ctrl tuşuna basılır, parmak kaldırılmadan seçilmek istenen

(13)

SATIR-SÜTUN BOYUTLANDIRILMASI

Çalışma sayfasında kullanılan satır yüksekliklerinin ayarlanması için;

Birinci yöntem:

Satır numaralarının ve Sütün harflerinin arasındaki çizgi üzerine gelinir ve İmleç ucundaki ok artı işareti biçimine gelince, farenin sol tuşuna basılır ve istenilen sütün genişliği veya satır yüksekliğine ayarlamak için fare aşağı veya yukarı çekilir.

İkinci yöntem:

1. Yüksekliğini değiştirmek istediğiniz satırlardan en az birer hücre seçin.

2. Menü Araç çubuğundan "Biçim/Satır/Yükseklik" yani Menü bar dan (Format/Row/Height) komutu seçilir.

3. Satır yüksekliğine bir değer yazın ve "OK" (Tamam) düğmesine basın.

(14)

ARDIŞIK SAYI ÜRETME

0, 1, 2, 3, ...

0, 2, 4, 6, ...

3, 8, 13, 18, ……. Gibi ardışık sayı üretilmesi.

+

Ardışık iki rakam seçilir ve seçim kutusunun

sağ alttaki siyah noktadan itibaren fare

aşağıya doğru sürüklenerek istenilen kadar

(15)

EXCEL’DE ARİTMETİKSEL VE MANTIKSAL İŞLEMLER

Aritmetik ve mantıksal işlem yapılacak hücreye formül girilebilmesi için hücreye önce “ = “ işareti girilir. Bu Excel'in en önemli özelliklerindendir. Çünkü formül diğer hücreler içindeki veriler üzerinde istediğiniz işlemi yapmanızı sağlar. Formül girişi doğrudan hücreye yapılacağı gibi formül çubuğu aracılığı ile de yapılabilir.

Örnek olarak; A1 ve B1 hücrelerindeki iki sayının toplamı sonucunu C1 hücresine yazdırmak için:

1. C1 hücresine gelinir,

2. Formülü =A1+B1 şeklinde yazılıp, enter tuşuna basılır.

(16)

HAZIR FONKSİYONLARI KULLANMA

Fonksiyonlar önceden tanımlanmış formüllerdir.

Topla Fonksiyonu [TOPLA ()]

Eğer kullanılmak istenen hazır fonksiyonun özelliklerini biliniyorsa formül çubuğuna formül doğrudan yazılabilir. Eğer bilinmiyorsa

"Ekle" (Insert) menüsündeki "İşlev" (Function) komutundan veya simgesini kullanarak istenilen fonksiyona ulaşılır. Komutu

vermeden önce kendisi için formül hazırlamak istediğiniz hücreyi aktif hücre durumuna getirmeniz gerekir.

=B1+B2+B3+...+B9 =TOPLA(B1:B9)

(17)

HAZIR FONKSİYONLARI KULLANMA

1. Hücre seçimi yapılır.

2. İşlev (formül) ekle simgesi tıklanır.

3. İstenilen hazır fonksiyon seçilerek işlem yapılır.

(18)

TOPLAMA FORMÜLÜ

A1 -den E1’e kadar olan sayıların toplamlarını F1 hücresine yazdırmak için F1 hücresine;

=TOPLA (A1 : E1) yazılır ve ENTER tuşuna basılır.

A1 -ile E1 hücrelerindeki sayıların toplamlarını F1 hücresine yazdırmak için F1 hücresine;

=TOPLA (A1 ; E1) yazılır ve ENTER tuşuna basılır.

=SUM(A5:A10;B5:B10) : ?

Toplama işlemi : Belirtilen hücrelerdeki sayıların toplamını bulur.

Kullanım şekli : = TOPLA(hücre veya bölge adları)

(19)

HAZIR FONKSİYONLAR

 Excel’in bir çok hazır fonksiyonu vardır. Bu hazır fonksiyonlara ulaşmak için Ekle/İşlev komutunu vermek gerekir. Mantıksal fonksiyonlar; DEĞİL, DOĞRU, EĞER, VE, YA DA ve YANLIŞ tan oluşmaktadır. Bu fonksiyonlardan çok kullanılanları ele alınacaktır.

Mantıksal Fonksiyonlar

(20)

HAZIR FONKSİYONLAR

 Bu fonksiyon, verilen koşulları kontrol ederek tümü de doğru ise “doğru”(True); sadece biri bile yanlışsa “yanlış” (FALSE) değerini geri döndürür. (geri döndürür yani ; girildiği hücreye bu değeri yazar.)

VE – AND (koşul1; koşul2;...koşuln) FONKSİYONU

B5 deki değeri 9 yaptığınızda koşul doğrulanacak ve geri dönen değer “doğru” ya

(21)

 Uygulamada çok faydalı ve çok kullanılan bir excel fonksiyonudur. Koşul1 doğru ise değer1; doğru değilse değer2 atanır. Koşul1 bir sabit sayı, bir ifade ya da başka bir eğer fonksiyonu olabilir.

EĞER – IF (koşul1 ya da fonksiyon; değer1; değer2) Fonksiyonu

B1’e 15 C1’e 20 değerleri girilmiş, E1’e “büyük”, E2’ye ise “küçük”

yazılmıştır. Daha sonra C3 hücresine =EĞER(B1+C1>50;E1;E2) mantıksal fonksiyonu girilmiştir.

(22)

İÇ İÇE EĞER KULLANIMI: =Eğer(Koşul; Şart Sağlandı ise işlem;

Eğer(Koşul; Şart Sağlandı ise işlem; Eğer(Koşul; Şart Sağlandı ise işlem; Eğer(Koşul; Şart Sağlandı ise işlem; Eğer hiç biri sağlanmadı ise işlem)))) (Kaç parantez açılmış ise o kadar kapatılmalıdır.)

Bir önceki Eğer örneğinde yalnızca iki alternatif vardır.

Ancak bazı durumlarda koşul sayısı ikiden çok fazla olabilir. O zaman iç içe Eğer kullanmalıdır. Koşul sayısını istenildiği kadar artırılabilir.

(23)

EĞER (İÇ İÇE )

=EĞER(A12>=95;"AA";EĞER(A12>=89;"BA";EĞER (A12>=82;"BB";EĞER(A12>=75;"CB";EĞER(A12>

(24)

HAZIR FONKSİYONLAR

 Aldığı koşulları kontrol eder, koşulların biri bile doğru olsa

“doğru” değerini, hepsi yanlışsa “yanlış” değerini geri döndürür.

YA DA - OR (Koşul1, koşul2, ...koşul n) Fonksiyonu

(25)

Verilen mantıksal sabitin tersini elde eder. Koşul olarak verilmiş ise sonuç doğru ise yanlış, yanlış ise doğru yapar.

NOT - DEĞİL (mantıksal sabit ya da koşul) Fonksiyonu

(26)

DEĞİL -NOT - (mantıksal sabit ya da koşul) Fonksiyonu

(27)

 Hedef ara özelliği Excel’in pek bilinmeyen ancak kullanışlı bir özelliğidir. Formülden elde etmek istediğiniz sonuç biliyor ancak bu sonucu elde etmek için formüle hangi giriş değerinin gerektiğinden emin olunamadığı durumlarda Hedef Arama özelliği kullanılabilir.

Hedef Ara (Goal Seek) Fonksiyonu

(28)

28

Tek bilinmeyenli denklemlerin çözümü, bir başka değiş ile belirli bir değeri elde etmek için gerekli olan giriş değerininin bulunması Excel’e otomatik olarak yaptırılabilir.

Bunun için 2003 versiyonunda;

Araçlar > Hedef ara…

2007 Versiyonunda;

Veri > Durum çözümlemesi > Hedef ara menü adımları ile Hedef Ara ekranına ulaşılmalıdır.

Hedef Ara Fonksiyonu

(29)

Örnek: Başabaş noktası için aşağıdaki gibi girişler yapıldığını varsayalım :

Hedef Ara (Goal Seek) Fonksiyonu

Başabaş noktası işletmenin hangi satış hacminde kâra geçtiğini ifade ettiğine göre başabaş noktasında kârın sıfır olması gereklidir. Kârın sıfır olduğu satış hacmini bulmak için Hedef Ara ekranında Hücre kısmında çözüm bulmak istediğimiz formülün olduğu hücre girilir, Sonuç hücre kısmında bu formülün ulaşmasını istediğimiz değer girilir

(30)

Hedef Ara Fonksiyonu

Eğer karşılaşılan problem ikiden fazla değişken içeriyor ise Çözücü fonksiyonu kullanılmalıdır.

Çözücü’ fonksiyonu ile de bir hücrenin değerini ya belli bir değere ya da maksimize / minimize edilmeye çalışılır.

Excel’de Araçlar >

Çözücü… menü adımları takip edildiği takdirde Çözücü Parametreleri ekranına ulaşılır.

(31)

 Örneğin, biraz borç almanız gerektiğini varsayalım. Ne kadar para istediğinizi, borcu ne kadar sürede geri ödemek istediğinizi ve her ay ne kadar ödeme yapabileceğinizi biliyorsunuz. Borç hedefinize ulaşmak için ne kadarlık bir faiz oranıyla para bulmanız gerektiğini saptamak için Hedef Arama'yı kullanabilirsiniz.

Hedef Ara Fonksiyonu

(32)

Örnek: Bir öğrencinin belli bir not ortalamasını tutturabilmesi için bir dersten alması gereken notun hesaplanmasında da Hedef Ara fonksiyonu kullanılabilir.

Hedef Ara Fonksiyonu

(33)

Hedef Ara (Goal Seek) Fonksiyonu

( )

x 3

1

f x   x e

x

Örnek: fonksiyonunun -1< x <0

arasındaki kökünü EXCEL'de Hedef Ara komutunu kullanarak

bulunuz.

(34)

Matematik İşlevleri

Mutlak : Bir sayının mutlak değerini verir.

Kullanımı: Mutlak(sayı)

Yuvarla : Bir sayıyı belirlenen sayıda basamağa yuvarlar.

Kullanımı: Yuvarla(sayı; basamak sayısı)

(35)

Matematik İşlevleri

Tamsayı : Bir sayıyı aşağıya doğru en yakın tamsayıya yuvarlar.

Kullanımı: Tamsayı(sayı)

Mod : Tamsayı vermeyen bir bölme işleminde kalanı bulmak için kullanılır.

Kullanımı: Mod(sayı; bölen)

(36)

Matematik İşlevleri

Bölüm : Bir bölmenin tamsayı kısmını verir. Bir bölmenin kalanını atılmak istediğinde bu işlev kullanılabilir.

Kullanımı: Bölüm(sayı; bölen)

Çarpım : Bağımsız değişken olarak verilen sayıları çarpar. Topla fonksiyonunun bir benzeridir.

Kullanımı: Çarpım(sayı_1; sayı_2; …; sayı_n)

(37)

Matematik İşlevleri

Çarpınım : Bir sayının faktöriyelini verir.

Kullanımı: Çarpınım(sayı)

Kuvvet : Bir sayının üssünü alır. Üs alma işlemi ^ operatörü kullanılarak da yapılabilir.

Kullanımı: Kuvvet(sayı; üs)

(38)

Metin İşlevleri

Birleştir veya & Operatörü : Metin dizilerini birleştirmek için Birleştir işlevi kullanılabileceği gibi & operatörü de kullanılabilir.

Kullanımı: Birleştir(metin1; metin2; ...; metinN)

Soldan: Bir metin dizisindeki belirtilen kadar sayıda olan en soldaki karakterleri verir.

Kullanımı: Soldan(metin; karakter_sayısı)

(39)

Metin İşlevleri

Sağdan : Bir metin dizisindeki belirtilen kadar sayıda olan en sağdaki karakterleri verir.

Kullanımı: Sağdan(metin; karakter_sayısı)

Parçaal : Bir metin dizisindeki belirtilen konumdan itibaren belirtilen sayıda olan karakterleri verir.

Kullanımı: Parçaal(metin; başlangıç; karakter_sayısı)

(40)

Metin İşlevleri

Uzunluk: Bir metin içerisindeki karakter sayısını verir.

Kullanımı: Uzunluk(metin)

Küçükharf: Bir metin içerisindeki tüm karakterleri küçük harfe çevirir.

Kullanımı: Küçükharf(metin)

(41)

Metin İşlevleri

Büyükharf: Bir metin içerisindeki tüm karakterleri büyük harfe çevirir.

Kullanımı: Büyükharf(metin)

Yazım.Düzeni: Bir metin içerisindeki ilk karakteri ve önündeki karakter harf olmayan diğer tüm harfleri büyük harfe diğer tüm harfleri küçük harfe çevirir.

Kullanımı: Yazım.Düzeni(metin)

(42)

Metin İşlevleri

Değiştir: Bir metin içindeki belli bir konumdaki belli sayıdaki karakteri verilen bir başka metin ile değiştirir.

Kullanımı: Değiştir(metin; başlangıç; karakter_sayısı; yeni_metin)

Yerinekoy: Bir metin dizisi içindeki belirli bir metni bir başka metin ile değiştirir.

Kullanımı: Yerinekoy(metin; eski_metin; yeni_metin; değiştirme_başlangıcı)

(43)

Metin İşlevleri

Yinele : Verilen bir metni belirtilen sayıda yineler.

Kullanımı: Yinele(metin; yineleme_sayısı)

Kırp: Bir metindeki sözcükler arasındaki boşluklar dışındaki tüm boşlukları siler. Yine bu işlev Excel dışından aktarılan verileri düzenlemede kullanılabilir.

Kullanımı: Kırp(metin)

(44)

Tarih İşlevleri

Tarih : Yıl, ay, gün olarak verilen rakamları Excel tarafından anlaşılabilen tarih seri numarasına çevirir.

Kullanımı: Tarih(yıl;ay;gün)

Şimdi: Geçerli tarih ve zamanını (sistem tarihi ve zamanı) seri- no’sunu döndürür.

Kullanımı: Şimdi()

Bugün: Geçerli tarihin (sistem tarihi) seri-no’sunu döndürür.

Kullanımı: Bugün()

(45)

MAKRO ve VBA ( Visual Basic for Applications ) Uygulamaları

Microsoft Office paket programı içinde bulunan programların bazılarında, kullanıcıya kolaylık olsun diye, sürekli tekrar edilen (rutin) işlemleri otomatik hale getirmek için Makro komutu kullanıcıya sunulmuştur.

Excel’de belirli bir işi tekrarlı olarak (yinelemeli) yapıyorsanız, bu işi makro ile otomatik hale getirebilirsiniz. Makrolar hazırlanırken, Excel’in arka planında çalışan ve temelini Visual Basic programlama dilinin oluşturduğu VBE (Visual Basic Editor) kullanılmaktadır.

Makroları kendimiz hazırlayabileceğimiz gibi, daha önce hazırlanmış makroları da kullanma imkanımız vardır. Bu hem kendi bilgisayarınızdan hem de başka bilgisayarlardan transfer şeklinde olabilir.

(46)

MAKRO ve VBA ( Visual Basic for Applications ) Uygulamaları

Makroların bir programlama dili ile desteklendiğinden, kaynağı belli olmayan makrolar virüs içerebilir.

Makroları, oluşturma yöntemine göre iki grupta toplayabiliriz.

• Kayıt (Record) Yöntemi ile makro oluşturma.

• Visual Basic Editörü ile makro oluşturma.

(47)

Kayıt makroları, rutin işleri otomatik hale getiren işlemlerdir. Veri üzerinde yapılacak işlemler bir kez yapılırken makro olarak kayıt edilir (record).

Ardından bu makro yeni veriler üzerinde kullanılır.

Makro kaydetme işlemi için:

1. Araçlar (Tools) menüsünden Makro (Macro) komutunu ve Yeni Makro Kaydet (Record New Macro) komutu seçilir.

2. Makro Adı (Macro Name) kutusuna makro için bir ad yazılır.

Not: Makro adının ilk karakteri harf olmalıdır. Diğer karakterler harf, rakam yada alt çizgi karakteri olabilir. Makro adında boşluğa izin verilmez ;boşluk yerine alt çizgi işareti kullanılabilir.

3. Makro kaydet penceresinde makroyu kaydetmek istediğiniz yer seçilir.

Eğer oluşturulacak makronun Excel’in her yerinde geçerli olması istenitorsa; makroyu XLStart dizinindeki, Kişisel Makro Çalışma Kitabına

(48)

Makronun Saklandığı yer olarak;

 Bu çalışma kitabı (This Workbook),

 Yeni bir çalışma kitabı (New Workbook),

 Kişisel Makro Çalışma kitabı (Macro Workbook), seçilebilir.

Açıklama kısmına ise, makroyla ilgili bilgiler yazılabilir.

4. TAMAM (OK) düğmesine tıklayarak makro kayıt işlemine başlanır.

5. Makroya kaydetmek istenilen işlemler yapılır.

6. Kaydı bitirmek için Kaydı Durdur (Stop Recording) düğmesine tıklanır.

(49)

Matris (DİZEY) İşlemleri

Matrisler satır ve sütunlardan oluşmuştur. m tane satır ve n tane sütundan oluşan A matrisi A(m,n) genellikle aşağıdaki gibi gösterilir.

 

 

 

 

mn m

m

n n

a a

a

a a

a

a a

a A

...

...

...

...

...

...

...

2 1

2 21

1 12

11

veya A = [aij ] , 1 ≤ i ≤ m ; 1 ≤ j ≤ n.

A matrisini oluşturan sayılardan her birine A matrisinin bir elemanı denir. A matrisinin mn tane girdisini oluşturur, m satır ve n sütun oluşturacak biçimde düzenlenmiştir.

Sadece bir satırdan oluşan bir matrise satır matrisi , sadece bir sütundan oluşan

(50)

Matris İşlemleri

Tüm elemanları 0 olan matrisler, toplama işlemine göre Birim Matrisidir.

Köşegen üzerindeki elemanları 1, diğer elemanları 0 olan kare matrislere, çarpma işlemine göre Birim Matrisidir.

(51)

Toplama – Çıkarma İşlemleri

A Matrisi B Matrisi C Matrisi

2 1 3 1 5 2 3 6 5

3 2 2 + 2 5 1 = 5 7 3

5 3 1 3 5 3 8 8 4

A Matrisi B Matrisi C Matrisi

2 1 3 1 5 2 1 -4 1

3 2 2 - 2 5 1 = 1 -3 1

5 3 1 3 5 3 2 -2 -2

Aynı satır ve aynı sütunda yer alan elemanları birbirleri ile toplanır veya çıkarılırlar.

(52)

Çarpma İşlemleri: DÇARP - MMULT

İki matrisin çarpılabilmesi için birinci matrisin sütun sayısının ikinci matrisin satır sayısına eşit olması gerekir. Çarpma işleminde birinci matrisin tüm satır elemanları ikinci matrisin tüm sütun elemanları ile karşılıklı olarak çarpılıp toplanır.

DÇARP - MMULT; İki dizinin matris çarpımını verir. Sonuç, dizi1 ile aynı sayıda satıra ve dizi2 ile aynı satırda sütuna sahip olan bir dizidir

Komut:

DÇARP(dizi1;dizi2) MMULT(array1;array2)

Formül, bir dizi formülü olduğu için CTRL+SHIFT+ENTER tuşlarına aynı anda basılarak girilir.

(53)

Çarpma İşlemleri:

a11*b11 + a12*b21 a11*b12 + a12*b22 A*B a21*b11 + a22*b21 a21*b12 + a22*b22

A B I.ADIM

A B II.ADIM

1 2 5 6 19 1 2 5 6 19 22

3 4 * 7 8 = 3 4 * 7 8 =

A B C

A B III.ADIM A B IV.ADIM

1 2 5 6 19 22 1 2 5 6 19 22

3 4 * 7 8 = 43 3 4 * 7 8 = 43 50

Dikkat!

Buradaki adresler, hücre adresi değildir.

Matrisin eleman adresleridir.

(54)

Determinant İşlemleri:

Determinant kare bir matrisi reel sayıya dönüştüren bir fonksiyondur.

n×n boyutlu bir A kare matrisinin determinantı det(A) =IAI ile gösterilir.

DETERMİNANT – MDETERM; Bir dizinin matris determinantını verir.

Komut:

DETERMİNANT(dizi) MDETERM(array)

Dizi, eşit sayıda satır ve sütunu olan sayısal bir dizidir.

(55)

Determinant İşlemleri:

- Dizide boş ya da metin içeren hücreler varsa, DETERMİNANT fonksiyonu

#DEĞER! hata değeri verir.

- Dizinin satır ve sütun sayısı eşit olmadığında da DETERMİNANT fonksiyonu

#DEĞER! hata değeri verir.

- Dizi A1:C3 gibi bir hücre aralığına, {1;2;3\4;5;6\7;8;9} gibi bir dizi girilirse;

- Matris determinantı, dizideki değerlerden türetilen bir sayıdır. Üç satıra üç sütunluk bir dizide (A1:C3), determinant aşağıdaki gibi tanımlanır:

=DETERMİNANT(A1:C3)

A1*(B2*C3-B3*C2) + A2*(B3*C1-B1*C3) + A3*(B1*C2-B2*C1)

(56)

Matrisin Tersi:

DİZEY_TERS - MINVERSE; Bir Matrisin Tersini almak için kullanılır.

Komut:

DİZEY_TERS(dizi) MINVERSE(array)

Dizi eşit sayıda satır ve sütuna sahip sayısal bir dizidir.

- Dizide boş veya metin içeren hücre varsa, DİZEY_TERS fonksiyonu #DEĞER!

hata değeri verir.

- Dizinin satır ve sütun sayısı eşit olmadığında da DİZEY-TERS fonksiyonu

#DEĞER! hata değeri verir.

(57)

Kimyasal Denklemleri Dekleştirme; Matrisleri kullanarak denklem sistemini çözme :

Nitrogliserinin Bozunma Denklemi

(g) (g)

(l) (g)

(l) )

(

3 3 2 2 2 2

5

3

H NO CO H O N O

C     

A Matrisi B MATRİSİ

C 3 -1 0 0 C 0

H 5 0 -2 0 H 0

N 3 0 0 -2 N 0

O 9 -2 -1 0 O 2

(58)

Matlab Çözümü:

A=[3 -1 0 0;5 0 -2 0;3 0 0 -2;9 -2 -1 0]

B=[0;0;0;2]

x=inv(A)*B veya x=A\B x=A-1*B

(59)

Aşağıda verilen kimyasal denklemleri Excel ve Matlab kullanarak denkleştiriniz.

K4Fe(CN)6 + H2SO4 + H2O -> K2SO4 + FeSO4 + (NH4)2SO4 + CO HClO4 + P4O10 → H3PO4 + Cl2O7

Cr2O7 2– + Fe2++ H+ → Cr3+ + Fe3+ + H2O P2I4 + P4+ H2O → PH4I + H3PO4

(60)

Kaynaklar

 Microsoft Office Excel Excel Yardım (F1)

 http://www.excel.gen.tr

 http://www.che.lsu.edu/links/computing/tutorials/excel_macrost.htm

http://www.excelvba.net

İdris Serdar; Matris-Determinant-İle-İlgili-Fonksiyonlar

Referanslar

Benzer Belgeler

745 yılında Kutluk Bilge Kül Kağan tarafından kurulan Türk Devleti 6.. Kök Türklerin yeniden doğuşunu

• Pulmoner vasküler direnç artışı ve anatomik bozukluk sonucu sağ kalp basıncı artarak sağdan sola şant kanalı gelişebilir. • Bir şantta, karşı tarafa geçen

LİMİT KONU NOTLARI Soldan

Bunun için şiir, tarih eserine göre daha felsefî olduğu gibi, daha üstün olarak da değerlendirilebilir; çünkü şiir; daha çok genel olanı, tarih ise tek olanı tasvir

Harflerin şekilleri üzerinde, dal­ ların veya sevgililerin vücut çiz­ gileriymiş gibi duyup düşünerek, harflere dâir türlü mısralar söy- liyen şairler

Then transfer scattering matrix of the remaining network is calculated and the same procedure is applied until the termination resistance is reached.. After

Bu sınır ve eksiklerin herbiri sonuç olarak bu tür emek süreçlerinin potansiyel dönü ştürücü güçlerinin abartılmasına ve bu süreçlerin daimi olarak diğer üretken olmayan

Giriş Sekmesi: