AHLAK GELİŞİMİ KURAMI
Dr. Fulya AKGÜL GÖK
Ahlaki akıl yürütmeye ilişkin gelişim kuramlarından en etkilileri Jean Piaget ve Lawrence Kohlberg in kuramlarıdır. Piaget in çalışmaları daha önce gelişmiştir.
Piaget’nin ahlak gelişim kuramı:
Piaget’nin başlıca çalışmaları düşüncedeki gelişimsel değişimlerle ilgili olduğu halde, daha önceki araştırmalarından bazıları çocukların doğru ve yanlış anlayışlarını ve
yargılarını ele almıştır. Örneğin, Piaget çocukları misket oynarken gözlemlemiş ve ahlaki
düşüncelerini yoklamak için sorular sormuştur. Bu oyunun kuralları nelerdir? Bu kurallar
nereden geliyor? Bu kurallara uymak zorunda mısınız? Bunlar değiştirilebilir mi?
1. evre olan ahlaki gerçekçilik
2. evre Özerk ahlak ya da karşılıklılık ahlakı
Kohlberg’in ahlak gelişim kuramı:
1. Düzey: Gelenek Öncesi
1. evre: Bağımlı Ahlak
2. evre: Bireyselcilik
2. DÜZEY GELENEKSEL
3. Evre: Karşılıklı kişilerarası
beklentiler, ilişkiler ve kişilerarası uyma
4. evre: Toplumsal sistem ve vicdan
3. DÜZEY GELENEK SONRASI
Bu düzeylerin her birinde iki evre vardır. 9
yaşından küçük çocukların çoğu gelenek öncesi
düzeydedir, ama birçok ergen ya da yetişkin suçlu
da öyledir. Ergenlerin ve yetişkinlerin çoğu
geleneksel düzeydedir.
Bilişsel yetenekler, toplumsal algı yetenekleri ve ahlaki akıl yürütme
arasında sıkı bir ilişki vardır. Düşünceleri somut işlem evresinde olan ilkokul
çocukları 1. Ve 2. Ahlak evreleriyle
sınırlıdır.
Eğer düşünceleri somut işlemlerin
sonunda soyut işlemlerin başında ise 3.
Ve 4. Evrelerle sınırlıdırlar. Bilişsel
yetenekler daha yüksek düzeydeki ahlak gelişimi için gerekli olmakla birlikte onun güvencesi de değildir. Çocuklar içinde
yaşadığı toplumu da dikkate almak
durumundadır
KAYNAKÇA
Gander, M. J. ve Gardiner, H. W. (1993). Cocuk ve Ergen Gelisimi. (Çev.) Çelen, N., Dönmez, A. ve Onur, B. Ankara: İmge kitabevi.
Maguire, L. (2002). Clinical Social Work. Canada: Brooks/Cole Product.
Zastrow, C. (1999). The Practice of Social Work. CA: Brooks/Cole Publishing Company.
