Milletlerarası Özel Hukuka İlişkin Temel Mevzuat

Prof. Dr. Nuray EKŞİ

Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Milletlerarası Özel Hukuk Anabilim Dalı Başkanı

Milletlerarası Özel Hukuka İlişkin

Temel Mevzuat

❖ Kanunlar İhtilâfı

❖ Ülkelerarası Evlat Edinme

❖ Uluslararası Çocuk Kaçırma

❖ Sınıraşan Velayet

❖ Yabancı Ülkelerde Düzenlenen Resmi Belgeler

❖ Milletlerarası Tebligat

❖ Milletlerarası İstinabe

❖ Yabancılık Unsuru Taşıyan Davalarda Teminat

❖ Yabancı Mahkeme ve Hakem Kararlarının Tanınması Tenfizi

❖ Milletlerarası Ticari Tahkim

❖ Vatandaşlık Hukuku

❖ Yabancılar Hukuku

❖ Antlaşma Metinleri

❖ Antlaşmalara Taraf Devletlerin Listesi

❖ Kanunlar

❖ Yönetmelikler

❖ Tebliğler

❖ Bakanlar Kurulu Kararları

❖ Adalet Bakanlığı Genelgeleri

10. Baskı

Yayın No : 3380 Hukuk Dizisi : 1682

9. Baskı – Kasım 2015 – İSTANBUL 10. Baskı – Eylül 2016 – İSTANBUL

ISBN 978 - 605 - 333 - 699 - 0

Cop yright© Bu ki ta bın bu ba sısı nın Tür ki ye’de ki ya yın hak la rı BE TA Ba sım Ya yım Da ğı tım A.Ş.’ye ait tir. Her hak kı sak lı dır. Hiç bir bö lü mü ve pa rag ra­

fı kıs men ve ya ta ma men ya da özet ha lin de, fo to ko pi, fak si mi le ve ya baş ka her han gi bir şe kil de ço ğal tı la maz, da ğı tı la maz. Nor mal öl çü yü aşan ik ti bas lar ya pı la maz. Nor mal ve ka nu nî ik ti bas lar da kay nak gös te ril me si zo run lu dur.

Dizgi : Beta Basım A.Ş.

Baskı­Cilt : Birlik Fotokopi Baskı Ozalit Gıda San. Tic. Ltd. fiti.

Nispetiye Mah. Birlik Sokak No: 2

Nevin Arıcan Plaza 1. Levent/Beşiktaş/‹ST.

Tel: (0­212) 269 30 00 (Sertifika No. 20179) Kapak Tasarım : Gökhan Ayrancı

Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş. (Sertifika No: 16136) Narlıbahçe Sokak No: 11

Cağaloğlu ­ İSTANBUL

Tel : (0­212) 511 54 32 ­ 519 01 77 Fax: (0­212) 511 36 50

www.betayayincilik.com

Önsöz iii

ONUNCU BASIYA ÖNSÖZ

Milletlerarası özel hukuk alanına ilişkin antlaşmaların ve yasal düzenlemelerin kapsamı azımsanmayacak boyuta ulaşmıştır. Do­

layısıyla derlememizde bu alana ilişkin antlaşmaların ve yasal dü­

zenlemelerin tamamını bir araya toplamak yerine temel metinler konularına göre tasnif edilerek belirli başlıklar altında bir araya getirilmiştir. Milletlerarası özel hukuka ilişkin temel metinlere her geçen gün bir yenisi eklenmektedir. Nitekim Türkiye 2016 yılında milletlerarası özel hukuka ilişkin iki antlaşmayı onaylamıştır. Bu antlaşmalardan biri, “Velayet Sorumluluğu ve Çocukların Korun­

ması Hakkında Tedbirler Yönünden Yetki Uygulanacak Hukuk, Tanıma, Tenfiz ve İşbirliğine Dair Sözleşme”dir. Türkiye’nin söz konusu antlaşmaya taraf olması sebebiyle derlememize “sınıraşan velayet” başlığı altında yeni bir bölüm eklenmiştir. 2016 yılında onaylanan ikinci, antlaşma “Çocuk Nafakası ve Diğer Aile Nafaka Türlerinin Uluslararası Tahsiline İlişkin Sözleşme”dir. Her iki ant­

laşmanın metni ile bu antlaşmalara taraf olan devletlerin listesi derlememize ilave edilmiştir.

Bu basıda ayrıca, Türkiye’nin onayladığı milletlerarası antlaş­

malara taraf olan devletlerin listeleri alfabetik sıraya göre yeniden hazırlanmış ve güncelleştirilmiştir. Ayrıca 2016 yılında yürürlüğe giren ve 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanu­

nu yürürlükten kaldıran 6735 sayılı “Uluslararası İşgücü Kanunu”

ile “Geçici Koruma Sağlanan Yabancıların Çalışma İzinlerine Dair Yönetmelik” mevzuata eklenmiştir.

Milletlerarası Özel Hukuka İlişkin Temel Mevzuat iv

Derlemede yer alan Lahey antlaşmalarına taraf devletlerin lis­

teleri İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Milletlerarası Hukuk Anabilim Dalı Araştırma Görevlisi Ceren Karagözoğlu ve Araştır­

ma Görevlisi Ceren Ertürk tarafından hazırlanmıştır. 1951 Cenev­

re Konvansiyonu ve bu Konvansiyona ek 1967 Protokolü’ne taraf olan devletlerin listeleri ise Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Milletlerarası Özel Hukuk Anabilim Dalı’nda görevli doktora öğ­

rencisi Hasan Can Çağlayan tarafından yapılmıştır. Katkılarından dolayı Ar. Gör. Ceren Karagözoğlu’na, Ar. Gör. Ceren Ertürk’e, Hasan Can Çağlayan’a; tashihlerde yardımcı olan Av. Emre Bilginoğlu’na; derlemenin kısa sürede yayınlanmasını sağlayan Beta yayınevinin değerli Yöneticisi Sayın Seyhan Satar’a; dizgisini özenle gerçekleştiren Sayın Veysel Çoşkun’a ve kapak tasarımını yapan Sayın Gökhan Ayrancı’ya içten teşekkür ederim.

Prof. Dr. Nuray EKŞİ Çekmeköy, Eylül 2016

Önsöz v

DOKUZUNCU BASIYA ÖNSÖZ

Bu basıda, Türkiye’nin taraf olduğu milletlerarası antlaşma­

lara taraf olan devletlerin listelerinin yanı sıra Türk vatandaşla­

rına uygulanan vize rejimi ile Türkiye’nin yabancılara uyguladığı vize rejimine ilişkin bilgiler güncelleştirilmiş; Yabancıların Çalış­

ma İzinler Hakkında 4817 sayılı Kanun ile bu Kanuna ilişkin Yö­

netmelikte yapılan değişikliklerin yanı sıra Pasaport Kanunu’nda yapılan değişiklikler metne işlenmiş; ayrıca Pasaport Kanunu’nun Uygulanmasına Dair Yönetmelik mevzuata eklenmiştir. Mevzua­

tın sekizinci basısından sonra 2014 yılında Türkiye’ye İltica Eden veya Başka Bir Ülkeye İltica Etmek Üzere Türkiye’den İkamet İzni Talep Eden Münferit Yabancılar ile Topluca Sığınma Amacıyla Sı­

nırlarımıza Gelen Yabancılara ve Olabilecek Nüfus Hareketlerine Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır. Bu nedenle söz konusu yönetmelik mevzuattan çı­

karılmıştır. Ayrıca 2014 yılında yürürlüğe giren Geçici Koruma Yönetmeliği’nin yanı sıra Kabul ve Barınma Merkezleri ile Geri Gönderme Merkezlerinin Kurulması, Yönetilmesi, İşletilmesi, İş­

lettirilmesi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik mevzuata eklenmiş­

tir. Kabul ve Barınma Merkezleri ile Geri Gönderme Merkezleri­

nin Kurulması, Yönetilmesi, İşletilmesi, İşlettirilmesi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik 22 Nisan 2014 tarihinde yürürlüğe girmiş­

tir. Aslında bu Yönetmelik ile 1981 yılından beri yürürlükte olan Mülteci Misafirhaneleri Yönetmeliği’nin yürürlükten kaldırılması gerekiyordu. Sözkonusu Yönetmeliğin yürürlükten kaldırılması sevhen unutulmuştur. Mülteci Misafihaneleri Yönetmeliği’nin yü­

rürlükten kaldırılması için Kabul ve Barınma Merkezleri ile Geri Gönderme Merkezlerinin Kurulması, Yönetilmesi, İşletilmesi, İş­

lettirilmesi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik’e ek bir madde ko­

nulması için çalışma yapıldığından Mülteci Misafirhaneleri Yönet­

meliği mevzuattan çıkarılmıştır.

Milletlerarası Özel Hukuka İlişkin Temel Mevzuat vi

Kitabın kısa sürede yayınlanmasını sağlayan Beta yayınevinin değerli Yöneticisi Sayın Seyhan Satar’a; Kitabın dizgisini ve kapak tasarımını özenle gerçekleştiren Sayın Gülgonca Çarpık’a içten te­

şekkür ederim.

Prof. Dr. Nuray EKŞİ Ekim 2015, Çekmeköy

SEKİZİNCİ BASIYA ÖNSÖZ

Bu basıda, Türkiye’nin taraf olduğu milletlerarası antlaşmalara taraf olan devletlerin listelerinin yanı sıra Türk vatandaşlarına uygu­

lanan vize rejimi ile Türkiye’nin yabancılara uyguladığı vize rejimine ilişkin bilgiler güncelleştirilmiş; Suriye ve Mısır’da yaşanan gelişme­

ler dikkate alınarak Muharip Yabancı Ordu Mensuplarından Türkiye’ye İltica Edenler Hakkında Kanun ile Muharip Yabancı Ordu Mensup- larından Türkiye’ye Kabul Edilenler Hakkında Yönetmelik derlemeye eklenmiştir. Ayrıca yabancıların çalışma haklarına ilişkin mevzuat kısmına Yabancı Sağlık Meslek Mensuplarının Türkiye’de Özel Sağlık Kuruluşlarında Çalışma Usul ve Esaslarına Daire Yönetmelik de ek­

lenmiştir.

Kitabın basısının kısa sürede gerçekleşmesini sağlayan Beta ya­

yınevinin değerli Yöneticisi Sayın Seyhan Satar’a; kitabın dizgisini ve kapak tasarımını özenle gerçekleştiren Sayın Gökhan Ayrancı’ya te­

şekkür ederim.

Prof. Dr. Nuray EKŞİ Ağustos 2013, Çekmeköy

YEDİNCİ BASIYA ÖNSÖZ

Milletlerarası özel hukuka ilişkin temel mevzuatın derlendiği ese­

rimizin altıncı basısından sonra gerçekleşen önemli bir değişiklik, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 11 Nisan 2013 tarihinde Resmî Gazete’de yayınlanmasıdır. 2008 yılında İçişle­

ri Bakanı’nın onayı ile kurulan, kısaca “Göç ve İltica Bürosu” olarak anılan İçişleri Bakanlığı Müste şarlık Göç ve İltica Mevzuatı ve İdari

Önsöz vii

Kapasitesini Geliştirme ve Uy gulama Bürosu, mevcut yasal düzen­

lemelerdeki eksiklikleri gidermek ve güncelliğini yitiren hükümlerin yerine yeni hükümler ihdas etmek üzere Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu Taslağı’nı hazırla mıştır. Bakanlar Kurulu tarafından imzalandıktan sonra, Mayıs 2012 tarihinde TBMM’ye sunulan YUKK Tasarısı, esas ve tali komisyon lardan, çok az bir değişiklikle geçmiş­

tir. 4 Nisan 2013 tarihinde TBMM’de kabul edilen ve 11 Nisan 2013 tarihinde Resmî Gazete’de yayınlanan YUKK, esas olarak üç kısım­

dan oluşmaktadır: Birinci kısım, yabancıların giriş, ikamet, seyahat ve sınırdışı edilmelerine; ikinci kısım, uluslararası koruma yani iltica alanına ve üçüncü kısım ise, göç ve ilticanın idarî yapısına ilişkindir.

YUKK’un 125. maddesine göre, “atama ve personele ilişkin hükümle­

ri düzenleyen Beşinci Kısmı Resmî Gazete’de yayımı tarihinde; diğer hükümleri yayımı tarihinden bir yıl sonra yürürlüğe girecektir. 6458 sayılı YUKK ile, 11 Nisan 2014 tarihinden itibaren geçerli olmak üze­

re, Pasaport Kanunu ve Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun başta olmak üzere bazı kanunlarda değişiklikler yapılmıştır. Ayrıca yine 11 Nisan 2014 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere Yabancı- ların Türkiye’de İkamet ve Seyahatleri Hakkındaki Kanun yürürlükten kaldırılmıştır. Bu basıda, başta YUKK olmak üzere yeni yasal düzen­

lemeler ile mevzuat değişiklikleri derlemeye eklenmiş; Türkiye’nin onayladığı milletlerarası antlaşmalara taraf olan devletlerin listeleri ve sözkonusu antlaşmalara ilişkin Adalet Bakanlığı tarafından hazır­

lanan genelgeler güncelleştirilmiş; mevzuat değişiklikleri sebebiyle alt konu başlıklarında değişiklikler yapılmıştır.

Kitabın basısının kısa sürede gerçekleşmesini sağlayan Beta Ya­

yınevinin değerli yöneticisi Sayın Seyhan Satar’a; dizgisini ve kapak tasarımını özenle gerçekleştiren Sayın Gökhan Ayrancı’ya teşekkür ederim.

18 Nisan 2013, Çekmeköy Prof. Dr. Nuray EKŞİ

Milletlerarası Özel Hukuka İlişkin Temel Mevzuat viii

ALTINCI BASIYA ÖNSÖZ

Türk mevzuatında son yıllarda yoğun bir şekilde gerçekleştirilen değişiklik çalışmaları milletlerarası özel hukuk alanında da etkisini göstermiştir. Bu basıda, yeni yasal düzenlemeler ile mevzuat değişik­

likleri derlemeye eklenmiş; Türkiye’nin onayladığı milletlerarası ant­

laşmalara taraf olan devletlerin listeleri ve sözkonusu antlaşmalara ilişkin Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan genelgeler güncelleşti­

rilmiş; Anayasa Mahkemesi’nin muhtelif mevzuata ilişkin iptal karar­

ları metne işlenmiş ve mevzuat değişiklikleri sebebiyle alt konu başlık­

larında değişiklikler yapılmıştır.

Derlemenin altıncı basısının kısa sürede gerçekleşmesini sağlayan Oniki Levha Yayınevinin değerli yöneticisi Sayın Erol Öz’e teşekkür ederim.

Prof. Dr. Nuray EKŞİ Eylül 2012, Çekmeköy

BEŞİNCİ BASIYA ÖNSÖZ

Derlememizde, milletlerarası özel hukuka ilişkin mevzuat ve ant­

laşmalar, konularına göre tasnif edilerek bir araya getirilmiş; ayrıca milletlerarası antlaşmalara taraf olan devletlerin listeleri eklenmiş­

tir. Bazı milletlerarası antlaşmaların uygulanmasında rehber niteliği taşıyan ve Adalet Bakanlığı Uluslararası Hukuk ve Dışilişkiler Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan genelgeler de çalışmaya eklenmiş­

tir. Ayrıca yabancı gerçek ve tüzel kişilerin Türkiye’de taşınmaz mal edinmesini düzenleyen hükümlerin yorumlanması ve uygulanmasın­

da hayati önem taşıyan Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü genelgeleri ilgili bölümde bir araya toplanmış; yabancıların, Türkiye genelinde taşınmaz mal edindikleri illere, taşınmaz malların miktarına ve ya­

bancıların vatandaşlıklarına göre taşınmaz mal oranlarının dağılımı­

na ilişkin istatistiklere yer verilmiştir.

Derlememizin beşinci basısında, mevzuat değişiklikleri metne işlenmiş; milletlerarası antlaşmalara taraf olan devletlere ilişkin lis­

Önsöz ix

telerin yanı sıra Emniyet Genel Müdürlüğü Hudut İltica ve Yabancılar Şubesi tarafından hazırlanan vize rejimine ilişkin genelgeler ile Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan yabancıların ta­

şınmaz mal iktisabına ilişkin genelgeler ve istatistikler güncelleştiril­

miştir. Ayrıca 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’un gerekçesi ile önceki basılarda yer almayan bazı yasal düzenlemeler derlemeye eklenmiştir.

Derlemenin dizgisini ve basısını gerçekleştiren On İki Levha Yayı­

nevinin değerli yöneticisi Sayın Erol Öz’e teşekkür ederim.

Prof. Dr. Nuray EKŞİ Bostancı, 15 Eylül 2010

DÖRDÜNCÜ BASIYA ÖNSÖZ

Üçüncü basısı kısa sürede tükenen derlememizin bu basısında, Türkiye’nin onayladığı milletlerarası antlaşmalara taraf olan devlet­

lerin listeleri güncelleştirilmiştir. Derlemenin dördüncü basısını ger­

çekleştiren On İki Lehva Yayınevinin değerli yöneticisi sayın Erol Öz’e teşekkür ederim.

Prof. Dr. Nuray EKŞİ Ocak 2010, Bostancı

ÜÇÜNCÜ BASIYA ÖNSÖZ

Türk mevzuatında son yıllarda yoğun bir şekilde gerçekleştirilen değişiklik çalışmaları milletlerarası özel hukuk alanında da etkisini göstermiştir. 12.6.2009 tarihinde 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanu­

nu (TVK) yürürlüğe girmiş ve 1964­2009 yılları arasında yürürlükte kalan 403 sayılı Kanunu yürürlükten kaldırılmıştır. Bu basıda, başta 5901 sayılı TVK olmak üzere yeni yasal düzenlemeler ile mevzuat de­

ğişiklikleri derlemeye eklenmiş; Türkiye’nin onayladığı milletlerarası antlaşmalara taraf olan devletlerin listeleri güncelleştirilmiş; Anayasa Mahkemesi’nin muhtelif mevzuata ilişkin iptal kararları metne işlen­

Milletlerarası Özel Hukuka İlişkin Temel Mevzuat x

miş ve mevzuat değişiklikleri sebebiyle yeni konu başlıkları belirlen­

miştir.

Derlemenin üçüncü basısının kısa sürede gerçekleşmesini sağla­

yan On İki Levha Yayınevinin değerli yöneticisi Sayın Erol Öz’e teşek­

kür ederim.

Prof. Dr. Nuray EKŞİ Eylül 2009, Bostancı

İKİNCİ BASIYA ÖNSÖZ

Oldukça kısa bir sürede basısı tükenen eserimizin bu basısın­

da, içindekiler kısmının ana başlıkları daha ayrıntılı hale getirilmiş;

Yabancı Sermayeli Şirketlerin Taşınmaz Edinimine İlişkin Yönetmelik ile Türk Vatandaşlığı Kanunu Tasarısı mevzuata eklenmiştir. Türkiye genelinde yabancıların taşınmaz mal edindikleri illere; taşınmaz mal miktarlarına ve yabancıların vatandaşlıklarına göre taşınmaz mal oranlarının dağılımına ilişkin olarak Tapu ve Kadastro Genel Müdür­

lüğü tarafından hazırlanan grafikler de derlemeye dahil edilmiştir. Ay­

rıca milletlerarası antlaşmalara taraf devletlerin listelerindeki basım hataları düzeltilmiştir.

Derlemenin ikinci dizgisini ve basısını kısa sürede gerçekleştiren On İki Levha Yayınevi’nin değerli yöneticisi Sayın Erol Öz’e teşekkür ederim.

Prof. Dr. Nuray EKŞİ 15 Aralık 2008, Bostancı

BİRİNCİ BASIYA ÖNSÖZ

Kanunlar ihtilâfı, milletlerarası usul hukuku, vatandaşlık ve ya­

bancılar hukukuna ilişkin mevzuat metinlerinin bir kısmı seçilerek, konularına göre tasnif edilmiş ve dokuz bölüm altında toplanmıştır.

Mevzuat metinlerinin yanı sıra, başta Adalet Bakanlığı olmak üzere İçişleri Bakanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü Yabancılar Hudut İlti­

Önsöz xi

ca Şubesi, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan yönetmelikler ve genelgeler de uygulamanın daha iyi yansıtılabilme­

si için derlemeye eklenmiştir. Türkiye’nin taraf olduğu iki veya çok taraflı milletlerarası antlaşmaların uygulanmasında, bu antlaşmalara taraf olan diğer devletlerin bilinmesi büyük önem taşımaktadır. Bu öneminden dolayı her bir milletlerarası antlaşmaya taraf olan devlet­

lerin listesi de çalışmaya dahil edilmiştir.

Bu çalışma, öğrencilerin, milletlerarası özel hukuk dersleri esna­

sında yapılan pratik çalışmalarda, kaynak ihtiyacını karşılamak anla­

yışı içinde hazırlanmıştır. Derlemenin oldukça kısa bir sürede basıl­

ması hususunda gösterdiği çabalar için, On İki Levha Yayınevi’nin de­

ğerli yöneticisi Sayın Erol Öz’e teşekkür ederim. Derlemenin, faydalı olmasını temenni ederim.

Prof. Dr. Nuray EKŞİ 1 Ekim 2008, Bostancı

İÇİNDEKİLER

Onuncu Basıya Önsöz ...iii

Dokuzuncu Basıya Önsöz ... v

Sekizinci Basıya Önsöz ... vi

Yedinci Basıya Önsöz ... vi

Altıncı Basıya Önsöz ...viii

Beşinci Basıya Önsöz ...viii

Dördüncü Basıya Önsöz ... ix

Üçüncü Basıya Önsöz ... ix

İkinci Basıya Önsöz ... x

Birinci Basıya Önsöz... x

Birinci Bölüm MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUK VE USUL HUKUKU HAKKINDA KANUN

I. Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun ... 3

II. Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanunun Gerekçesi ... 23

İkinci Bölüm VASİYETNAMENİN ŞEKLİNE UYGULANACAK HUKUK

I. Vasiyet Tasarruflarının Biçimine İlişkin Kanun Uyuşmazlıkları Konusunda Sözleşme ... 69

II. Vasiyet Tasarruflarının Biçimine İlişkin Kanun Uyuşmazlıkları Konusunda Sözleşmeye Taraf Devletler ... 75

Milletlerarası Özel Hukuka İlişkin Temel Mevzuat xiv

Üçüncü Bölüm

YABANCI HUKUK HAKKINDA BİLGİ EDİNİLMESİ

I. Yabancı Hukuk Hakkında Bilgi Edinilmesine Dair

Avrupa Sözleşmesi ... 79 II. Yabancı Hukuk Hakkında Bilgi Edinilmesine İlişkin

Avrupa Sözleşmesine Taraf Devletler ... 86 III. Yabancı Hukuk Hakkında Bilgi Edinilmesine Dair

Avrupa Sözleşmesine Ek Protokol ... 88 IV. Yabancı Hukuk Hakkında Bilgi Edinilmesine Dair

Avrupa Sözleşmesine Ek Protokole Taraf Devletler ... 93 V. Yabancı Hukuk Hakkında Bilgi Edinilmesine Dair Avrupa

Sözleşmesinin Uygulanması Hakkında Adalet Bakanlığı Uluslararası Hukuk ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğünün Genelgesi (Genelge No: 67/1) ... 95

Dördüncü Bölüm

ÜLKELERARASI EVLAT EDİNME

I. Çocukların Korunması ve Ülkelerarası Evlat Edinme

Konusunda İşbirliğine Dair Sözleşme ... 103 II. Çocukların Korunması ve Ülkelerarası Evlat Edinme

Konusunda İşbirliğine Dair Sözleşmeye Taraf Devletler ... 118

Beşinci Bölüm

ULUSLARARASI ÇOCUK KAÇIRMA

I. Uluslararası Çocuk Kaçırmanın Hukuki Veçhelerine

Dair Sözleşme ... 123 II. Uluslararası Çocuk Kaçırmanın Hukuki Veçhelerine

Dair Sözleşmeye Taraf Devletler ... 137 III. Uluslararası Çocuk Kaçırmanın Hukukî Yön ve

Kapsamına Dair Kanun ... 140

İçindekiler xv

IV. Uluslararası Çocuk Kaçırmanın Hukuki Veçhelerine Dair Lahey Sözleşmesinin Uygulanmasına İlişkin Adalet Bakanlığı Genelgesi (Genelge No: 65/2) ... 148

Altıncı Bölüm SINIRAŞAN VELAYET

I. Velayet Sorumluluğu ve Çocukların Korunması

Hakkında Tedbirler Yönünden Yetki Uygulanacak

Hukuk, Tanıma Tenfiz ve İşbirliğine Dair Sözleşme... 167 II. Velayet Sorumluluğu ve Çocukların Korunması

Hakkında Tedbirler Yönünden Yetki Uygulanacak Hukuk Tanıma, Tenfiz ve İşbirliğine Dair Sözleşmeye

Taraf Devletler ... 189

Yedinci Bölüm

YABANCI ÜLKELERDE DÜZENLENEN RESMİ BELGELER

I. Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin

Kaldırılması Sözleşmesi ... 195 II. Yabancı Resmî Belgelerin Tasdik Mecburiyetinin

Kaldırılması Sözleşmesine Taraf Olan Devletler ... 201 III. Diplomasi ve Konsolosluk Memurlarınca Düzenlenen

Belgelerde Onay İşleminin Kaldırılmasına Dair Avrupa Sözleşmesi ... 206 IV. Diplomasi ve Konsolosluk Memurlarınca Düzenlenen

Belgelerde Onay İşleminin Kaldırılmasına Dair Avrupa Sözleşmesine Taraf Devletler ... 209 V. Yabancı Resmî Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin

Kaldırılması Sözleşmesi Hakkında Adalet Bakanlığı Uluslararası Hukuk ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü

Genelgesi (Genelge No: 68/1) ... 211

Milletlerarası Özel Hukuka İlişkin Temel Mevzuat xvi

Sekizinci Bölüm

MİLLETLERARASI TEBLİGAT

I. Tebligat Kanunu (Milletlerarası Tebligata İlişkin

Hükümler) ... 217 II. Tebligat Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik

(Milletlerarası Tebligata İlişkin Hükümler)... 220 III. Hukukî veya Ticarî Konularda Adlî ve Gayri Adlî Belgelerin

Yabancı Memleketlerde Tebliğine Dair Sözleşme ... 225 IV. Hukukî ve Ticarî Konularda Adlî ve Gayriadlî Belgelerin

Yabancı Ülkelere Tebliğine Dair Sözleşmeye Taraf

Devletler ... 239 V. Yurt Dışı Tebligat ve İstinabe Taleplerinde Uyulması

Gereken Usul ve Esaslara İlişkin Adalet Bakanlığı Tebliği ... 241 VI. Hukuki Alanda Uluslararası Adli Tebligat İşlemleri

Hakkında Adalet Bakanlığı Uluslararası Hukuk ve Dış

İlişkiler Genel Müdürlüğü Genelgesi (Genelge No: 63/3) ... 247

Dokuzuncu Bölüm MİLLETLERARASI İSTİNABE

I. Hukukî veya Ticarî Konularda Yabancı Memleketlerde

Delil Sağlanması Hakkında Sözleşme ... 323 II. Hukukî ve Ticarî Konularda Yabancı Ülkelerde Delil

Sağlanması Hakkında Sözleşmeye Taraf Devletler ... 336

İçindekiler xvii

Onuncu Bölüm

MİLLETLERARASI TEBLİGAT MİLLETLERARASI İSTİNABE

YABANCILIK UNSURU TAŞIYAN DAVALARDA TEMİNAT YABANCI MAHKEME VE HAKEM KARARLARININ

TANINMASI TENFİZİ KONULARINDA ORTAK HÜKÜMLER İÇEREN ANTLAŞMALAR

I. Adlî Yardım Taleplerinin İletilmesine İlişkin Avrupa

Sözleşmesi ... 341 II. Adlî Yardım Taleplerinin İletilmesine İlişkin Avrupa

Sözleşmesine Taraf Devletler ... 346 III. Adli Yardım Taleplerinin İletilmesine İlişkin Avrupa

Sözleşmesine Ek Protokol ... 348 IV. Adlî Yardım Taleplerinin İletilmesine İlişkin Avrupa

Sözleşmesine Ek Protokole Taraf Devletler ... 353 V. Adli Yardım Taleplerinin İletilmesine İlişkin Avrupa

Sözleşmesinin Uygulanması Hakkında Adalet Bakanlığı Uluslararası Hukuk ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü

Genelgesi (Genelge No: 66/1) ... 354 VI. Hukuk Usulüne Dair Sözleşme ... 361 VII. Hukuk Usulüne Dair Sözleşmeye Taraf Devletler ... 371 VIII. Hukukî Ticarî ve Cezaî Konularda İki Taraflı Adlî

Yardımlaşma Antlaşmalarının Listesi ... 373

Onbirinci Bölüm

NAFAKA ALACAKLARININ YABANCI ÜLKELERDE TAHSİLİ

I. Nafaka Alacaklarının Yabancı Memleketlerde Tahsiline

İlişkin Sözleşme ... 389 A. Nafaka Alacaklarının Yabancı Memleketlerde

Tahsili ile İlgili Sözleşmenin Metni ... 389 B. Nafaka Alacaklarının Yabancı Memleketlerde

Tahsili ile İlgili Sözleşmeye Taraf Devletler ... 398

Milletlerarası Özel Hukuka İlişkin Temel Mevzuat xviii

C. Nafaka Alacaklarının Yabancı Memleketlerde Tahsili ile İlgili Sözleşmeye İlişkin Adalet Bakanlığı Uluslararası Hukuk ve Dış İlişkiler

Genel Müdürlüğü Genelgesi (Genelge No: 64/2) ... 401 II. Çocuk Nafakası ve Diğer Aile Nafaka Türlerinin

Uluslararası Tahsiline İlişkin Sözleşme ... 414 A. Çocuk Nafakası ve Diğer Aile Nafaka Türlerinin

Uluslararası Tahsiline İlişkin Sözleşmenin Metni. ... 414 B. Çocuk Nafakası ve Diğer Aile Nafaka Türlerinin

Uluslararası Tahsiline İlişkin Sözleşmeye Taraf

Devletler ... 460

Onikinci Bölüm

MİLLETLERARASI TİCARİ TAHKİM

I. Milletlerarası Tahkim Kanunu ... 465 II. Milletlerarası Ticari Hakemlik Konusundaki 21 Nisan 1961

Tarihinde Cenevre’de Yapılan Avrupa Sözleşmesi ... 485 III. Milletlerarası Ticari Hakemlik Konusundaki 21 Nisan 1961

Tarihinde Cenevre’de Yapılan Avrupa Sözleşmesine

Taraf Devletlerin Listesi ... 495 IV. Yabancı Hakem Kararlarının Tanınması ve İcrası

Hakkında 10 Haziran 1958 Tarihinde New York’ta

Yapılan Konvansiyon ... 497 V. Yabancı Hakem Kararlarının Tanınması ve İcrası

Hakkında 10 Haziran 1958 Tarihinde New York’ta

Yapılan Sözleşme’ye Taraf Devletler ... 503

Onüçüncü Bölüm VATANDAŞLIK HUKUKU

§ TÜRK VATANDAŞLIĞININ KAZANILMASI, KAYBI VE İSPATI I. Türk Vatandaşlığı Kanunu ... 511 II. Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin

Yönetmelik ... 525

İçindekiler xix

III. Türk Vatandaşı ile Evlenme Nedeniyle Türk Vatandaşlığının Kazanılmasına ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Vatandaşlarının Türk

Vatandaşlığını Kazanmalarına İlişkin Yönetmelik ... 567

§ ÇİFTE VATANDAŞLIĞA SAHİP KİŞİLERİN ASKERLİK YÜKÜMLÜLÜĞÜ

I. Birden Fazla Tabiiyetli Türk Vatandaşlarının Yabancı Ülkede Yaptıkları Askerliğin Türkiye’de Geçerli Sayılması Hususunda Askerlik Kanununda Değişiklik Yapılması

Hakkında Kanun ... 570 II. Bakanlar Kurulu Kararı: Birden Fazla Tabiiyetli Türk

Vatandaşlarının Askerlik Yükümlülüklerini Yerine

Getirmiş Sayılmalarına Dair Esaslar ... 571 III. Birden Fazla Tabiiyetli Türk Vatandaşlarının Geçerli

Olarak Askerlik Yapabilecekleri Ülkelerin Listesi ... 575 IV. Türkiye Cumhuriyeti ile Tunus Cumhuriyeti Arasında

Çifte Vatandaşlık Durumunda Vatan Hizmeti

Yükümlülüğüne İlişkin Anlaşma ... 577

Ondördüncü Bölüm YABANCILAR HUKUKU

§ YABANCILAR VE ULUSLARARASI KORUMA

I. Yabancılar ve Uluslararası Korunma Kanunu ... 585 II. Pasaport Kanunu ... 666 III. Pasaport Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik ... 683 IV. Yabancıların Ölüm Olaylarının Bildirilmesine İlişkin

Adalet Bakanlığı Uluslararası Hukuk ve Dış İlişkiler

Genel Müdürlüğü Genelgesi (Genelge No: 71/1) ... 692 V. Türkiye’de Oturan Yabancıların Nüfus Kayıtlarının

Tutulması Hakkında Yönetmelik ... 699 VI. Yabancı Misyon Kimlik Kartı Yönetmeliği ... 709

Milletlerarası Özel Hukuka İlişkin Temel Mevzuat xx

§ GÖÇMENLER, MÜLTECİLER, ŞARTLI MÜLTECİLER, İKİNCİL KORUNANLAR VE GEÇİCİ KORUNANLAR

I. İskân Kanunu ... 715 II. İskân Kanunu Uygulama Yönetmeliği ... 739 III. Mültecilerin Hukuki Durumuna Dair 1951 Cenevre

Konvansiyonu ... 758 IV. Mültecilerin Hukuki Durumuna Dair Konvansiyona

Taraf Olan Devletlerin Listesi ... 777 V. Mültecilerin Hukuki Durumuna Dair 1967 Protokolü ... 786 VI. Mültecilerin Hukuki Durumuna Dair 1967 Protokolüne

Taraf Olan Devletlerin Listesi ... 791 VII. Geçici Koruma Yönetmeliği ... 797 VIII. Kabul ve Barınma Merkezleri ile Geri Gönderme

Merkezlerinin Kurulması, Yönetilmesi, İşletilmesi,

İşlettirilmesi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik ... 825 IX. Ahıska Türklerinin Türkiye’ye Kabulü ve İskânına

Dair Kanun ... 836 X. Muharip Yabancı Ordu Mensuplarından Türkiye’ye

İltica Edenler Hakkında Kanun ... 839 XI. Muharip Yabancı Ordu Mensuplarından Türkiye’ye

Kabul Edilenler Hakkında Yönetmelik ... 841

§ YABANCILARIN TÜRKİYE’DE TAŞINMAZ MAL İKTİSABI I. Tapu Kanunu (İlgili Maddeler) ... 856 II. Hudutları Dahilinde Tebaamızın Emlakine Vaziyet

Eden Devletlerin Türkiye’deki Tebaaları Emlakine Karşı Mukabelei Bilmisil Tedabiri İttihazı Hakkında

1062 Sayılı Kanun ... 860 III. 2644 Sayılı Tapu Kanununun 36 ncı Maddesi

Kapsamındaki Şirketlerin ve İştiraklerin Taşınmaz Mülkiyeti ve Sınırlı Aynî Hak Edinimine İlişkin

Yönetmelik ... 861

İçindekiler xxi

§ TÜRKİYE’DE YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI

I. Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu ... 876 II. Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu Uygulama

Yönetmeliği ... 881

§ YABANCILARIN ÇALIŞMA HAKLARI

I. Uluslararası İşgücü Kanunu ... 888 II. Türk Soylu Yabancıların Türkiye’de Meslek ve Sanatlarını

Serbestçe Yapabilmelerine, Kamu, Özel Kuruluş veya

İşyerlerinde Çalıştırılabilmelerine İlişkin Kanun ... 915 III. Türk Soylu Yabancıların Türkiye’de Meslek ve Sanatlarını

Serbestçe Yapabilmelerine, Kamu veya Özel Kurum, Kuruluş veya İşyerlerinde Çalıştırılabilmelerine Dair

Kanunun Uygulanması Hakkındaki Yönetmelik ... 917 IV. Doğrudan Yabancı Yatırımlarda Yabancı Uyruklu

Personel İstihdamı Hakkında Yönetmelik ... 924 V. Yabancı Sağlık Mensuplarının Türkiye’de Özel Sağlık

Kuruluşlarında Çalışma Usul ve Esaslarına Dair Yönetmelik ...932 VI. Geçici Koruma Sağlanan Yabancıların Çalışma İzinlerine

Dair Yönetmelik ...936