Doç. Dr. H. Eylem POLAT
TESVİYE HESAPLARI
Tesviye, arazi yüzeyini dozer, greyder gibi arazi makinalarıyla düzleştirme işlemidir. Tesviye yapılacak bir alanda öncelikle
yüzey nivelmanı işleminin tamamlanmış olması gerekir.
TESVİYE HESAPLARI
Tesviye için kareler ağı yöntemiyle yüzey nivelmanı yapılmalıdır. Yüzey nivelmanı ışınsal metodla yapılmışsa tesviye yapmak mümkündür. Ancak hesaplamalar kareler ağına göre daha karmaşıktır.
KARELER AĞINA GÖRE
TESVİYE HESAPLARI
Kareler ağına göre yüzey nivelmanı yapılırken arazi birbirinin aynı olan karelere bölünür. Her bir kare hücre olarak ele alınır.
Yüzey nivelmanı yapılırken
karelerin her bir köşesinin
yüksekliği belirlenir. Bu değerler tesviye hesaplamalarında doğrudan kullanılır.
2.324 2.411 2.510
2.485 2.492 2.607
2.501 2.582 2.671
Kareler ağının köşelerine o noktalara ait yükseklikler (veya mira okumaları) yazılır.
2.324 2.411
2.485 2.492
Her hücrenin köşelerindeki değerlerin ortalaması o
hücrenin ortalama yüksekliğini verir.
2.428 Ort:
2.505 2.428
2.515 2.588
Her hücrenin ortasına o
hücrenin ortalama yüksekliği yazılır.
2.324 2.411 2.510
2.485 2.492 2.607
2.505 2.428
2.515 2.588
Bütün hücrelerin yükseklik
değerlerinin ortalaması
tesviye yüksekliğini verir.
Tesviye yüksekliğinden
düşük yüksekliğe sahip
hücrelerde, aradaki fark kadar
dolgu, fazla yüksekliğe sahip hücrelerde ise aradaki fark
kadar kazı yapılacak
anlamına gelir. Ortalaması=Tesviye yüksekliği
2.509
2.509-2.428= +0.081 +0.081 +0.004 -0.006 -0.079IŞINSAL METODA GÖRE
TESVİYE HESAPLARI
N I 2 3 II 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14IŞINSAL METODA GÖRE
TESVİYE HESAPLARI
2 3 II 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13Okuma yapılan noktalar arasında üçgenler oluşturulur. N
I
14 14
Her bir üçgen alanın köşelerine yükseklik değerleri yazılır. Daha sonra bu üç yüksekliğin ortalaması o üçgen alanın ortalama yüksekliği olur. I 2 2.420 2.414 2.426 2.420
2.420 2.412 2.427 2.428 2.424 2.430 2.427 2.429 2.433 2.432 2.429 2.432 2.428 2.438 2.434 2.441 2.436
Artık her bir üçgenin alan ve yüksekliği bilinmektedir. Bundan sonra tesviye yüksekliği ağırlıklı ortalama olarak bulunur.
A
Y
A
Y
A
Y
A
Y
A
Yük
Tesv
.
.
1.
1 2.
2 3.
3...
n.
nBulunan tesviye yüksekliğinden düşük yüksekliğe sahip hücrelerde, aradaki fark kadar dolgu, fazla yüksekliğe sahip hücrelerde ise aradaki fark kadar kazı yapılacak anlamına gelir.
2 3 4 I A1 A2 A4 A3
Üçgenlere ilişkin yükseklik ve alanlar
Örnek:
Kazı ve dolgu miktarlarını bulunuz.
2.429 2.484 2.532 2.515 Yükseklik 1243 2009 2118 1024 Alan (m2) A1 A2 A4 A3 Şekil
2118
1024
2009
1243
2118x2.532
1024x2.515
2009x2.484
1243x2.429
.
Y
T
m
Y
T
2
.
494
6394
739
.
15947
.
Üçgenlere ilişkin yükseklik ve alanlar
2.429 2.484 2.532 2.515 Yükseklik 1243 2009 2118 1024 Alan (m2) A1 A2 A4 A3 Şekil
2 3 4 I 2.429 2.484 2.532 2.515 T.Y=2.494 m. +0.065 +0.010 -0.038 -0.021
0
K
-D
1243x0.065+2009x0.010- 1024x0.021-2118x0.038=˜0Toplam dolgu ile toplam kazı hemen hemen eşit miktardadır. Yapılan işlem
doğrudur. olmalıdır.