Genel Ekonomi 4

(1)

Genel Ekonomi 4

Dr. Özkan LEBLEBİCİ

(2)

Genel Ekonomi

Bireylerin mal ve hizmet tüketmeleri sonucu elde ettikleri haz ve tatmin duygusuna fayda denir. Bir başka tanım ise,malların insan

ihtiyaçlarını karşılama özelliğidir.

İnsan ihtiyaçlarını karşılayan bütün mallar

faydalıdır.

(3)

Genel Ekonomi

1-Kardinal Fayda Yöntemi;

Fayda ölçülebilir

2-Ordinal Fayda Yöntemi Fayda ölçülemez

Kişiden kişiye değişir

(4)

Genel Ekonomi

Marjinal fayda, bir maldan bir birim daha fazla kullanmanın tüketiciye sağladığı ek fayda olarak tanımlanabilir.

(Üstünel, 1988: 148)

(5)

Genel Ekonomi

Miktar

Miktar T o p la m F a yd a M a rj in a l F a yd a

Max.

(6)

Genel Ekonomi

Marjinal Fayda Teorisine Göre Tüketici Dengesi Şunlara Bağlıdır;

1. Tüketicinin tercihleri, yani ihtiyaçları arasında yaptığı sübjektif sıralama,

2. Tüketicinin belirli bir dönem içinde harcayabileceği gelir seviyesi,

3. Tüketicinin piyasada karşılaştığı fiyatlar, yani çeşitli mal ve hizmetler arasındaki değişim oranları

(Üstünel, 1988: 152)

(7)

Genel Ekonomi

MU _a

P _a = MU _b

P _b = MU _c

P _c = MU _d P _d

Marjinal Fayda Teorisi Çerçevesinde Tüketici Dengesi

(8)

Genel Ekonomi

Çağdaş talep teorisi ve tüketici analizlerinde “fayda” ve “marjinal fayda” gibi ölçülmesi imkansız ve yanlış anlamalara yol açabilen kavramlardan kurtulmaya çalışılmaktadır. “Farksızlık analizi” bu amaçla geliştirilmiştir. Talebin arksında fayda unsurunu

aramaktan vazgeçen bu teoriye göre tüketicinin tercihlerini açıklaması veya iki maldan sağlanan tatminin eşitlendiği anlamına gelen “farksızlık” durumunun ortaya çıkması yeterlidir.

(Üstünel, 1988: 153)

(9)

Genel Ekonomi

Farksızlık analizi, tüketicinin kendi değerlendirmesine göre sıraladığı ihtiyaçları ile onları karşılama gücüne sahip faydalı mal ve hizmetler arasındaki ilişkileri araştırır. Bunu yaparken bir malın ölçülebilen faydası kavramını kullanmamak için iki malın tüketici nazarındaki karşılaştırmasını esas alır.

(Üstünel, 1988: 157)

(10)

Genel Ekonomi

Alternatifler A Malı B Malı

A 10 1

B 7 2

C 5 3

D 4 4

E 3 7

Farksızlık Tablosu

(11)

Genel Ekonomi

Farksızlık eğrileri, iki mal arasında tüketicinin tercihler dizisini yansıtmaktan başka bir şey yapmamaktadır. Oysa tüketici davranışlarını ve bu malların her birinden ne

miktarda satın alacağını etkileyen başka unsurlar da vardır.

Bunlar; söz konusu malların piyasa değerleri ve tüketicinin bütçe sınırıdır. Bunları da ele aldığımızda tüketicinin

piyasadaki ekonomik dengesi ortaya çıkar.

(Üstünel, 1988: 161)

(12)

Genel Ekonomi

A Malı

B Malı A

₃

A

₂

A

₁

B

₁

B

₂

B

₃

Tüketici Dengesi

(13)

Genel Ekonomi

Her firma;

1. Hangi mal ve hizmeti hangi miktarda üreteceğine, 2. Hangi girdileri kendisi üretip, hangilerini alacağına, 3. Hangi üretim tekniklerini kullanacağına,

4. Hangi üretim faktörlerini ne miktarda kullanacağına, 5. Üretim faktörlerine ne şekilde ödeme yapacağına karar verir.

(Parmaksız, 2000: 105)

(14)

Genel Ekonomi

Tavan Fiyat uygulaması Sonucu Oluşan Talep Fazlası Şu Sonuçları Doğurur;

1. Önce gelen alır uygulaması,

2. Satıcıların malı istediklerine gizlice satması, 3. Karne uygulaması,

4. Karaborsa

(Ertek, 2007: 97)

(15)

Genel Ekonomi

Arz Dengesini Oluşturan Etkenler

1. Firma maliyetleri (Sabit ve değişken maliyetler, Faktör maliyetleri, işlem maliyetleri)

2. Piyasa talep dengesi,

3. Faktör piyasaları ve faiz oranları 4. Yasal düzenlemeler,

5. Küresel piyasalardaki gelişmeler (Faktör piyasaları

gelişmeleri)

(16)

Genel Ekonomi

Bir mal üretildiğinde üretim miktarı artarken üretim

maliyetleri düşüyorsa ölçek ekonomileri mevcuttur. Ölçek

ekonomileri işbölümüne bağlı olarak meydana gelir. Bunu

piyasa organizasyonundan ziyade firma organizasyonu

sağlar.

(17)

Genel Ekonomi 4

Genel Ekonomi 4

Dr. Özkan LEBLEBİCİ

Genel Ekonomi

Bireylerin mal ve hizmet tüketmeleri sonucu elde ettikleri haz ve tatmin duygusuna fayda denir. Bir başka tanım ise,malların insan

ihtiyaçlarını karşılama özelliğidir.

İnsan ihtiyaçlarını karşılayan bütün mallar

faydalıdır.

Genel Ekonomi

1-Kardinal Fayda Yöntemi;

Fayda ölçülebilir

2-Ordinal Fayda Yöntemi Fayda ölçülemez

Kişiden kişiye değişir

Genel Ekonomi

Marjinal fayda, bir maldan bir birim daha fazla kullanmanın tüketiciye sağladığı ek fayda olarak tanımlanabilir.

(Üstünel, 1988: 148)

Genel Ekonomi

Miktar

Miktar T o p la m F a yd a M a rj in a l F a yd a

Max.

Genel Ekonomi

Marjinal Fayda Teorisine Göre Tüketici Dengesi Şunlara Bağlıdır;

1. Tüketicinin tercihleri, yani ihtiyaçları arasında yaptığı sübjektif sıralama,

2. Tüketicinin belirli bir dönem içinde harcayabileceği gelir seviyesi,

3. Tüketicinin piyasada karşılaştığı fiyatlar, yani çeşitli mal ve hizmetler arasındaki değişim oranları

(Üstünel, 1988: 152)

Genel Ekonomi

MU a

P a = MU b

P b = MU c

P c = MU d P d

Marjinal Fayda Teorisi Çerçevesinde Tüketici Dengesi

Genel Ekonomi

Çağdaş talep teorisi ve tüketici analizlerinde “fayda” ve “marjinal fayda” gibi ölçülmesi imkansız ve yanlış anlamalara yol açabilen kavramlardan kurtulmaya çalışılmaktadır. “Farksızlık analizi” bu amaçla geliştirilmiştir. Talebin arksında fayda unsurunu

aramaktan vazgeçen bu teoriye göre tüketicinin tercihlerini açıklaması veya iki maldan sağlanan tatminin eşitlendiği anlamına gelen “farksızlık” durumunun ortaya çıkması yeterlidir.

(Üstünel, 1988: 153)

Genel Ekonomi

(Üstünel, 1988: 157)

Genel Ekonomi

Alternatifler A Malı B Malı

A 10 1

B 7 2

C 5 3

D 4 4

E 3 7

Farksızlık Tablosu

Genel Ekonomi

Farksızlık eğrileri, iki mal arasında tüketicinin tercihler dizisini yansıtmaktan başka bir şey yapmamaktadır. Oysa tüketici davranışlarını ve bu malların her birinden ne

miktarda satın alacağını etkileyen başka unsurlar da vardır.

Bunlar; söz konusu malların piyasa değerleri ve tüketicinin bütçe sınırıdır. Bunları da ele aldığımızda tüketicinin

piyasadaki ekonomik dengesi ortaya çıkar.

(Üstünel, 1988: 161)

Genel Ekonomi

A Malı

B Malı A

A

A

B

B

B

Tüketici Dengesi

Genel Ekonomi

Her firma;

1. Hangi mal ve hizmeti hangi miktarda üreteceğine, 2. Hangi girdileri kendisi üretip, hangilerini alacağına, 3. Hangi üretim tekniklerini kullanacağına,

4. Hangi üretim faktörlerini ne miktarda kullanacağına, 5. Üretim faktörlerine ne şekilde ödeme yapacağına karar verir.

(Parmaksız, 2000: 105)

Genel Ekonomi

Tavan Fiyat uygulaması Sonucu Oluşan Talep Fazlası Şu Sonuçları Doğurur;

1. Önce gelen alır uygulaması,

2. Satıcıların malı istediklerine gizlice satması, 3. Karne uygulaması,

4. Karaborsa

(Ertek, 2007: 97)

Genel Ekonomi

Arz Dengesini Oluşturan Etkenler

1. Firma maliyetleri (Sabit ve değişken maliyetler, Faktör maliyetleri, işlem maliyetleri)

2. Piyasa talep dengesi,

3. Faktör piyasaları ve faiz oranları 4. Yasal düzenlemeler,

5. Küresel piyasalardaki gelişmeler (Faktör piyasaları

gelişmeleri)

Genel Ekonomi

MU _a

P _a = MU _b

P _b = MU _c

P _c = MU _d P _d