YAPI DENETİMİ
•Çalışmak, kişinin yaşaması, maddi ve manevi yönden gelişmesi ve gereksinimlerini karşılayabilmesi için hayatın içinde yapmak zorunda olduğu devamlı bir uğraştır. Bu zorunlu uğraş ve iş ortamı, zaman zaman çalışanların sağlığını tehlikeye atmakta hatta yaşam hakkını elinden alabilmektedir.
•Yaşama hakkı, diğer bütün hakların da kullanılmasına imkân veren en temel haktır ve birinci derecede güvence altına alınmalıdır. Bu anlamda, yaş, cinsiyet, ırk ve meslek farkı gözetilmeksizin herkesin yaşama hakkı en yüksek düzeyde garanti altına alınmalıdır.
•Sağlık, her şeyden önce bireylerin ekonomik, sosyal, kültürel, medeni ve siyasi nitelikli temel haklarının başında gelen temel bir insan hakkıdır (Demirbilek, 2005).
•Sağlık kavramı, yaşanan çevreye organizmanın uyumunu ifade etmekte ve günümüzde sadece hastalık ve sakatlıkların yokluğu değil, bedensel, ruhsal ve sosyal yönden tam bir iyilik durumu biçiminde tanımlanmaktadır (Ilıcak, 1992).
• WHO ve ILO, işçi sağlığını şöyle tanımlamaktadır:
“İşçi sağlığı, çalışan tüm insanların fiziksel, ruhsal, moral ve sosyal yönden tam iyilik durumlarının sağlanmasını ve en yüksek düzeyde sürdürülmesini, iş koşulları ve kullanılan zararlı maddeler nedeniyle çalışanların sağlığına gelebilecek zararların önlenmesini, ayrıca işçinin fizyolojik ve psikolojik özelliklerine uygun yerlere yerleştirilmesini, işin insana ve insanın işe uymasını asıl amaç olarak ele alan tıp bilimidir.”
(Işıl, 1990; Bingöl 2003).
•İSG; İşyerlerindeki çalışma şartlarının sağlık ve güvenlik içinde olmasını temin eden ve sonucunda iş kazaları ile meslek hastalıklarını azaltan bir bilimdir.
•İSG; İşyerlerinde işin yapılması ve yürütülmesi ile ilgili oluşan tehlikelerden ve sağlığa zarar verebilecek şartladan korunmak ve daha iyi çalışma ortamı sağlamak için yapılan sistemli ve bilimsel çalışmalardır.
•İSG; İşyerlerinde, çalışanların işin yapılması ile ilgili olarak ortaya çıkan tehlikelerden, bedensel ve ruhsal olarak zarar görmemesi için alınması gerekli hukuki, teknik ve tıbbi önlemleri sağlamaya yönelik çalışmalardır.
•İSG (hukuki açıdan); İşin yapılması sırasında çalışanların karşılaştığı tehlikelerin ortadan kaldırılması veya azaltılması konusunda, esas olarak işverene, kamu hukuku temelinde getirilen yükümlülüklere ilişkin hukuk kurallarının bütünüdür.
•İSG kavramının çağdaş anlamı, iş kazaları ve meslek hastalıkları tanı ve tedavisinin dışında çalışanın sağlığını korumak ve onun sağlığını bozacak çeşitli tehlikeleri ortadan kaldırmaktır (Keleş, 2004).
Bu bağlamda, İSG’nin caydırıcı yaptırımlarla donatılmış kamu düzeni kurallarıyla sağlanması uzmanlık örgütleri oluşturulması, teknik ve medikal araştırmalar, ruhsal ve istatistiksel etütler yapılması, eğitimci ve ikna edici programlar hazırlanıp uygulanması gibi tekniklerin geliştirilmesi de İSG kavramıyla beraber ele alınmaktadır (Bingöl, 2003).
•İSG çalışmalarının amaçları; çalışanları korumak, rahat ve güvenli bir ortamda çalışmalarını sağlamak, işletme güvenliğini sağlayarak tehlikeli durumları ortadan kaldırmaktır. İSG çalışmaları ile çalışanların hayat güvenliğinin sağlanması amaçlanmaktadır. Burada temel amaç, iş kazaları ve meslek hastalıklarını en aza indirmektir (Ünsar, 2003)..
• İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi
• Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi
• BM Çocuk Hakları Sözleşmesi
• Avrupa Sosyal Şartı
• International Labor Organisation [Uluslararası Çalışma Örgütü] (ILO)
• OHSAS 18001 Avrupa İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Yönetim Sistemi Şartları
• T.C. 1982 Anayasası
• 818 Sayılı Borçlar Kanunu
• 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu
• 4857 Sayılı İş Kanunu
• 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu
• 5326 Sayılı Kabahatler Kanunu
• 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu
• 5521 Sayılı İş Mahkemeleri Kanunu
• 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu
• İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü
• İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği
• İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği (2012)
• Çalışma gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı
Tespit
İşlemleri Yönetmeliği
• İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri
• İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri
Yönetmeliği
• Maden ve Taş ocakları işletmelerinde ve Tünel Yapımında
Tozla
Mücadeleyle İlgili Yönetmelik (ÇSGB, 1990)
• Yapı işlerinde Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği, (ÇSGB, 2003a)
• Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Çalışanların Korunması
Hakkında Yönetmelik, (ÇSGB, 2003b)
• Güvenlik ve Sağlık İşaretleri Yönetmeliği, (ÇSGB, 2003c)
• Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik
Önlemleri Hakkında Yönetmelik (ÇSGB, 2003d)
• İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik
Şartları
Yönetmeliği,(ÇSGB, 2004a)
• Ağır ve tehlikeli işler yönetmeliği, (ÇSGB, 2004b)
• İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları hakkında Yönetmelik. (ÇSGB,2004c)
• Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması hakkında yönetmelik, (ÇSGB, 2004d)
• Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği, (ÇSGB, 2006)
• TS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemleri – Şartlar
• İş sağlığı ve güvenliği
• Gürültü ve titreşim
• Güvenlik ve Sağlık İşaretleri
• Asbestle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri
• Kanserojen ve Mutajen Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri
• İş Güvenliği ile Görevli Mühendis veya Teknik Eleman Görev, Yetki ve Sorumlulukları ile Çalışma usul ve Esasları
• İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği
• Elle Taşıma İşleri
• İşyeri Bina ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık ve Güvenlik Önlemleri
• Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları
• İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları
• Gürcanlı, G.E. ve Müngen, U. (2013). Analysis of construction accidents in Turkey and responsible parties.
National Industry Health, 51 (6), 581–595.
• Gürcanlı, G.E., Bilir, S. and Sevim, M. (2015). Activity based risk assessment and safety cost estimation for residential building construction projects. Safety Science, 80, 1–12.
• Hämäläinen,P., Saarela, K.L. ve Takala J. (2009) Global trend according to estimated number of occupational accidents an dfatal work related diseases at region and country level, Journal of Safety Research 40, ss.125–139
• Ilıcak, Ş. (1992). İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Sempozyumu, Ankara
• ILO (1987). Encyclopaedia of Occupational Health and Safety (4th Edition), Geneva.
• Işık, G. (2015). Yapı Denetiminde İş Sağlığı ve İş Güvenliği (İş Yasası, İSG Yasası ve Yapı denetim Yasası Açısından İnceleme), 5. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği
• Işıl, B. (1990). Teknolojik Gelişmeler Açısından İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Sempozyumu, Ankara.
• Keleş, R. (2004). İş sağlığı ve güvenliği kavramı ve kavramla ilgili yeni perspektifler, İş Sağlığı ve Güvenliği Dergisi, 4 (22), 16.
• Korkutan, N. T. (2010). İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Maliyetlerinin Bina İnşaatı Toplam Maliyetine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, İ.T.Ü. İstanbul.
• Kuruoğlu, M. (2006). Konut Amaçlı Arazi Yatırımlarında Fizibilite ve Pratik Bir Metot Önerisi, İstanbul, İstanbul Ticaret Odası.
• Sabuncu, H. (2005). İşyerlerinde brincil sağlık hizmetleri, Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi. 2 (7), 1094.
• Süzek, S. (2005). İşçilerin İş Sağlığı ve Güvenliği Konusunda Hakları ve Yükümlülükleri (Haklar), Legal İş Hukuku ve İktisat Dergisi, 2 (6), 610.
