YÖNETİM İŞLEVLERİ
YÖNETIMIN İŞLEVLERI
Yönetimin işlevleri işletme amaçlarını gerçekleştirmek için işletmenin yapması gerekenlerdir.
TEMEL YÖNETIM İŞLEVLERI
Yönetim süreci planlamayla başlar, örgütleme ve yöneltme ile birlikte devam eder ve denetleme ile sona erer.
YÖNETİM SÜRECİ
PLANLAMA
Plan, bugünden, gelecekte nereye ve nasıl ulaşılmak istendiğinin, nelerin
gerçekleştirilmek istendiğinin kararlaştırılmasıdır.
Neyin, ne zaman, hangi amaçla, nasıl, nerede ve kim tarafından yapılacağını önceden kararlaştırma faaliyetidir.
NEDEN PLAN YAPILIR?
Planlama çalışanlara takip edecekleri bir yön sağlar:
planlama faaliyeti işletmede koordinasyonu sağlar.
Hızlı değişen koşulların işletme üzerinde etkisini en aza indirger: planlama aynı zamanda yöneticileri ileriye
bakmaya zorlayarak, değişimi tahmin ederek,
değişimin etkilerini göz önünde bulundurarak ve uygun tepkiler vermesini sağlayarak belirsizliği azaltır.
İşletmede kaynak israfını ve fazlalığını engeller:
işletmede faaliyetler yapılan planlar doğrultusunda koordine edilirse boşa kullanılan zaman, kaynaklar ve fazlalık en aza indirgenmiş olur.
Kontrol (denetleme) aşamasında kullanılabilecek standartlar oluşmasını sağlar: planlama ile işletme planlarını ve amaçlarını geliştirir.
PLANLAMANIN AŞAMALARI
1) Amaçların Belirlenmesi
2) Amaçları Gerçekleştirecek Koşulların Saptanması 3) Seçeneklerin Belirlenmesi ve Karşılaştırılması
4) En Uygun Seçeneğin Seçilmesi
PLANLAMANIN ÖZELLİKLERİ
Planlama esnek ve devingendir.
Planlama kapsamlıdır.
Planlama bir seçim ve tercih sürecidir.
Planlama amaç ve hedeflere ulaşmayı sağlar.
PLAN ÇEŞİTLERİ
1) Nitelikleri Açısından 2) Süreleri Açısından
3) Kullanım Biçimleri Açısından 5) Kapsamları Açısından
NITELIKLERI AÇISINDAN PLANLAR
a)Stratejik Planlar b)Yönetsel Planlar
A) STRATEJIK PLANLAR
İşletmelerin gelecekte gösterecekleri gelişim ve büyümeyi ele alan, yapılacak köklü değişiklikleri öngören planlardır. Örnek olarak işletmenin yeni bir mal üretmeyi öngörmesine dair planlar, yeni pazarlara açılmaya dair planlar verilebilir.
B)YÖNETSEL PLANLAR
Stratejik planlarda saptanan amaçlara ulaşmak için işletmenin denetimindeki etkenlerin nasıl
düzenleneceğini ele alan planlardır.
SÜRELERI AÇISINDAN PLANLAR
a) Kısa Süreli Planlar b) Uzun Süreli Planlar c) Orta Süreli Planlar
A) KISA SÜRELI PLANLAR
Bir yıl ya da daha kısa süreleri öngören dar kapsamlı planlardır.
B) UZUN SÜRELI PLANLAR
Bu planlar örgütün genel amaçlarını, hedeflerini ve politikaları ile ilgili kararları kapsar.
C) ORTA SÜRELI PLANLAR
Kısa ve uzun süreli planlara girmeyen, ikisi arasındaki bir süreyi kapsayan planlara orta süreli planlar
denmektedir.
KULLANIM BIÇIMLERI AÇISINDAN PLANLAR
a) Tek Kullanımlı Planlar b) Sürekli Planlar
TEK KULLANIMLI PLANLAR
Örgüt içi ve/veya dışı koşulların değişmesine bağlı olarak, tamamlanmasıyla birlikte terk edilen veya tamamlanmadan yeniden ele alınıp bir takım
değişikliklere uğratılabilen planlardır.
SÜREKLI PLANLAR
İşletmelerde benzer durumlarda kullanılmak üzere hazırlanan, her gereksinim duyulduğunda tekrarlayan biçimde kullanılan düzenlemelerdir. Bu kapsamda
politikalar, usul ve yöntemler ile kural ve düzenlemeler ele alınmalıdır.
POLITIKALAR
Genel olarak tekrarlanan durum ve koşullarda işletme faaliyetlerinin yerine getirilmesinde veya ortaya
konulacak davranış biçimlerinin belirlenmesinde yol gösterici olarak yararlanılan ve örgüt tarafından
belirlenen ilkelerdir.
USUL VE YÖNTEMLER
Bir işin yapılması veya faaliyetin başarılması için izlenmesi gereken adımları kapsamaktadır. Usuller, politikaların belirlemeleri çerçevesinde atılacak
adımları ve yolları gösteren düzenlemelerdir. Yöntemler ise belirli bir adımı ve uygulama şeklini düzenler.
TEKNIK YAPILARI
AÇISINDAN PLANLAR
a) Değişmez Planlar
b) Seçeneklere Göre Değişmez Planlar c) Değişken Planlar
A) DEĞIŞMEZ PLANLAR
Planın uygulama süresi içinde değişiklik gereksinimi ortaya çıksa da teknik olarak değiştirilemeyen
planlardır.
B) SEÇENEKLERE GÖRE DEĞIŞMEZ PLANLAR
Çeşitli seçenekleri gözönünde tutarak, her bir seçenek için ayrı ayrı planların hazırlanması ve ortaya çıkan
duruma göre bu planlardan uygun olanının yürürlüğe sokulmasıdır.
DEĞIŞKEN PLANLAR
Ortaya çıkan değişmelere göre üzerinde değişikliklere olanak veren planlardır. Özellikle büyük işletmelerde uygulanan esnek bütçe planları buna örnek olarak verilebilir.
KAPSAMLARI
AÇISINDAN PLANLAR
a) Genel Planlar
b) İşletme Bölümleriyle İlgili Planlar
GENEL PLANLAR
İşletmeyi bütünüyle ele alan, tüm işletme için geçerli olan amaç ve hedeflere yönelen planlardır.
İŞLETME BÖLÜMLERIYLE İLGILI PLANLAR
İşletmenin bir bölümünü ya da işletmenin uğraşlarının bir bölümünü kapsayan planlardır.
PLANLAMANIN YARARLARI
Planlama, yöneticiyi düşünmeye ve olayların
gelişimini izleyerek bu gelişimi işletme amaçlarına yöneltmeye götürür.
Yöneticinin geleceği daha tutarlı ve açık biçimde görme alışkanlığı edinmesini sağlar.
Ussal ve ekonomik hareket ve davranışları özendirir.
Yetki aktarımını kolaylaştırır
Denetimi etkinleştirir.
Kaynakların en etkin biçimde kullanılmasını sağlar.
PLANLAMANIN SAKINCALARI
Her plan kendine uygulama alanı bulamaz, bu da bir süre sonra plan yapmaya yönelik inancı zedeler.
Geleceğe ilişkin kestirimler özellikle de uzun süreli planlarda gerçeğe ters düşebilir.
Hızlı değişim gösteren alanlarda planlar esnekliği engelleyebilir.
