HAFTALIK BÜLTEN
17 Temmuz 2020
GEÇTİĞİMİZ HAFTA NE OLDU…
Geride bıraktığımız haftada yurt içinde sanayi üretimi, cari işlemler dengesi ve merkezi yönetim bütçe dengesi verileri ön plana çıktı. Mayıs ayında sanayi üretimi bir önceki yılın aynı ayına göre %19,9 daralma gösterdi.
Mayıs ayı itibariyle normalleşme adımlarının atılmasıyla daralma hızı bir miktar azalmış oldu. Mayıs ayında cari işlemler dengesi ise, 3,76 milyar dolar açık verirken, 12 aylık cari açık 8,24 milyar dolar oldu. Haziran ayında bütçe açığı 19,4 milyar lira oldu. ABD’de yayımlanan bütçe dengesi raporuna göre, haziranda bütçe açığı 864 milyar dolara çıkarak tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaşmış oldu. Hafta boyunca karışık bir görüntü sergilemiş olmasına rağmen 119.451 seviyesine kadar yükselen BİST100 Endeksi, %3,46 kazançla 118.786 puandan haftayı tamamladı. Son üç haftadır 6,84-6,86 dar bandında sıkışan Dolar/TL yatay seyrini sürdürürken, Euro/TL ise 7,75-7,86 bandında işlem gördü. OPEC+’ın, ham petrol üretim kısıntısı miktarını günlük 2 milyon varil azaltma kararı petrol fiyatlarında ek bir baskı yaratmasa da salgın kaynaklı gelişmeler belirleyici olmaya devam edecektir. Brent tipi petrol hafta genelinde yatay seyrini sürdürerek varili 42-43 dolar seviyesinden fiyatlandı. Covid-19 salgını ile ilgili belirsizlik ve endişeler gündemini korurken güvenli liman olarak görülen altına talep devam etti. Altının onsu 1.815,1 dolara kadar yükselirken, gramı ise 400,7 TL ile haftanın en yüksek seviyesini gördü. Türkiye’nin dolar bazlı 5 yıl vadeli CDS oranı haftaya 439,8 seviyesinden başlayarak hafta sonuna doğru 520,9 seviyesine kadar yükseldi. Yurt dışı yerleşik yatırımcılar 3-10 Temmuz haftasında reel olarak (fiyat ve kur etkisinden arındırılmış) 101,7 milyon dolar hisse senedi ve 279,4 milyon dolar repo dahil DİBS satışı gerçekleştirdi. Aynı dönemde yurt içinde yerleşik gerçek kişilerin döviz mevduatı 628 milyon dolar artarak 123.097 milyon dolara ve tüzel kişilerin döviz mevduatı 633 milyon dolar artarak 79.410 milyon dolara yükseldi.
Haftanın ilk işlem gününe %1,27 artıda 116.262 puandan başlayan ve seans içinde alıcılı seyrini sürdüren BİST100 Endeksi, %3,13 artışla 118.399 puandan günü tamamladı. Türkiye 2 yıllık tahvil faizi %10,16, 10 yıllık tahvil faizi
%12,75, ABD 10 yıllık tahvil faizi %0,64’ten haftaya başlangıç yaptı. Dolar/TL haftayı 6,86, Euro/TL 7,76 seviyelerinden açtı.
Pazartesi günü TÜİK tarafından açıklanan verilere göre, mayıs ayında sanayi üretimi aylık bazda %17,4 artış gösterirken yıllık bazda %19,9 azalış gösterdi. Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, mayıs ayında madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki aya göre %4,5, imalat sanayi sektörü endeksi %19,3 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %4,9 arttı.
TÜİK tarafından açıklanan bir başka veriye göre ise, perakende satış hacmi mayısta aylık %3,8 artarken yıllık bazda
%16,7 azaldı. Mayısta gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) %25,5, otomotiv yakıtı satışları %22,6 azalırken, gıda, içecek ve tütün satışları %3,0 arttı.
Merkez Bankası mayıs ayına ilişkin ödemeler dengesi verilerini açıkladı. Cari denge 3,76 milyar dolar açık verirken, 12 aylık cari açık 8,24 milyar dolar oldu. 5 aylık açık ise 16,72 milyar dolar olarak kayıtlara geçti.
ABD Hazine Bakanlığı, haziran ayına ilişkin bütçe dengesi raporunu yayımladı. Buna göre, haziranda bütçe açığı 864 milyar dolara çıkarak tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaşmış oldu. Ülkede 2020 mali yılının haziran ayı itibarıyla toplam bütçe açığı 2,7 trilyon dolar olarak hesaplandı.
Salı günü TÜİK tarafından açıklanan verilere göre konut satışları haziranda, konut kredisi kampanyalarının etkisiyle yıllık %209,7’lik sert yükseliş kaydederek 190.012 oldu. TÜIK tarafından açıklanan bir başka veriye göre, Tarım-ÜFE haziran ayında bir önceki aya göre %0,45, bir önceki yılın aynı ayına göre %14,50 ve on iki aylık ortalamalara göre
%14,29 arttı.
İngiltere ekonomisi, koronavirüs kaynaklı karantina kısıtlamalarının bir miktar gevşetilmesiyle mayısta bir önceki aya göre %1,7 ile beklenenden yavaş büyüme gösterdi.
Çarşamba günü açıklanan, ABD ithal fiyat endeksi, haziranda aylık %1,4 artarak Mart 2012'den bu yana en yüksek aylık artışı gösterdi. Yıllık bazda ise %3,8 azalış gösterdi. ABD sanayi üretimi, haziranda aylık%5,4 artışla piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti. Covid-19 öncesi dönemdeki seviyesinin altında kalsa da toparlanma eğilimini gösteriyor. ABD’de açıklanan bir başka veriye göre ise, New York Fed İmalat Endeksi, temmuz ayında 17,2 değerine yükseldi.
Çin’in GSYH’si 2.çeyrekte önceki çeyreğe göre %3,2 artarken ilk çeyrekteki %6,8'lik küçülme terse dönmüş oldu ancak ekonomi 2019 yılının ilk yarısına göre %1,6 küçülmüş durumda. Sanayi üretimi 2. çeyrekte geçen yılın aynı dönemine göre %4,8 artarken yılın ilk yarısında %1,3 düştü. Perakende satışlar %1,8 düşerken 6 aylık daralma %11,4 oldu.
Perşembe günü Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan verilere göre, Türkiye’nin bütçe gelirleri haziran ayında 66 milyar 272 milyon TL, giderleri ise 85 milyar 643 milyon TL olarak kayıtlara geçti. Böylece haziran ayında bütçe açığı 19,4 milyar lira oldu. Ocak-Haziran döneminde ise bütçe açığı 109,5 milyar TL oldu.
İngiltere’de Mayıs’ta işsizlik oranı %3,9 olarak tespit edilirken işsiz sayısı 1,35 milyon oldu.
Avrupa Merkez Bankası (AMB), temmuz toplantısında beklentiler paralelinde faiz oranlarında değişikliğe gitmedi. AMB politika faizini %0, marjinal fonlama faizini % 0,25, mevduat faizini de -%0,5'te tuttu. Pandemi tahvil alım programını da 1,35 trilyon Euro seviyesinde tuttu.
ABD’de perakende satışlar, haziranda %7,5 ile beklenenden fazla arttı. Haziran ayında daha fazla işletmenin tekrar açılması ve işsizlere desteğin harcamaları güçlendirmesinin etkisiyle üst üste ikinci ayda da beklenenden fazla artış gerçekleşti. ABD’de işsizlik maaşı başvuruları, 11 Temmuz’da sona eren haftada 1,3 milyona gerilemekle birlikte beklentilerin üzerinde gerçekleşti. ABD’de açılanan bir başka veriye göre ise, Philadelphia Fed İmalat Endeksi, temmuzda 24,1 seviyesine gerilemesine karşın beklentilerin üzerinde seyretti.
Bugün açıklana verilere göre, Euro Bölgesi’nde tüketici fiyat endeksi, salgına yönelik tedbirlerin gevşemeye devam ettiği haziranda aylık ve yıllık bazda %0,3 artış gösterdi.
TCMB tarafından açıklanan konut fiyat endeksi verilerine göre, mayıs ayında bir önceki aya göre %6,4 oranında artış gösteren endeks, bir önceki yılın aynı ayına göre ise %23,1 oranında arttı.
TCMB tarafından haftalık olarak yayınlanan verilere göre, 10 Temmuz ile biten haftada yurt içinde yerleşik gerçek kişilerin döviz mevduatı 628 milyon dolar artarak 123.097 milyon dolara ve tüzel kişilerin döviz mevduatı 633 milyon dolar artarak 79.410 milyon dolara yükseldi. Yurt içi yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin toplam döviz mevduatı 10 Temmuz ile biten haftada 1.261 milyon dolar artarak 202.507 milyon dolar olarak gerçekleşti. Böylelikle yurt içi yerleşiklerin döviz mevduatının TL karşılığı 10,7 milyar TL artarak 1.387,8 milyar TL oldu.
Yine TCMB tarafından haftalık olarak yayınlanan verilere göre 3-10 Temmuz haftasında yurt dışı yerleşik yatırımcılar reel olarak (fiyat ve kur etkisinden arındırılmış) 101,7 milyon dolar hisse senedi, 279,4 milyon dolar repo dahil Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) sattı. BİST100 Endeksi’nin bahsi geçen haftada, salgın sonrası ilk defa 120 bin seviyesini aşması akabinde gerçekleşen kâr satışları, yabancıların hisse senedi işlemlerine de yansıdı. BİST100 Endeksi 26 Haziran-3 Temmuz tarihleri arasında %0,81 değer kaybetmiş olup 2 yıllık gösterge tahvil faizi ise 68 baz puan artmıştır.
Merkez Bankası’nın brüt döviz rezervi, 51 milyar 344 milyon dolardan 49 milyar 611 milyon dolara gerilerken, altın rezervi ise 39 milyar 160 milyon dolardan 40 milyar 425 milyon dolara geldi. Böylece toplam rezervler ise 90 milyar 504 milyon dolardan 90 milyar 36 milyon dolara seviyesine gerilemiş oldu.
ABD konut başlangıçları, haziranda bir önceki aya kıyasla %17,3 ile beklenenden daha az artış gösterdi.
(Beklenti:%22,2) ABD’de açıklanan bir başka veriye göre ise, Michigan Üniversitesi tüketici güveni temmuz ayında 73,2 oldu.
Haftanın son işlem gününe yatay şekilde 118.865 puandan başlayan ve seans içinde 119.161 seviyesine yükselen BİST100 Endeksi, bu seviyeden gelen satışların etkisiyle %0,02 gerileyerek 118.786 puandan günü tamamladı.
Küresel piyasalarda karışık bir görüntü hakim. Türkiye’nin 2 yıllık gösterge tahvil faizi %10,22, 10 yıllık tahvil faizi
%12,56 ve ABD 10 yıllık tahvil faizi %0,61 seviyesinden işlem görüyor. Dolar endeksi 96 sınırına gevşerken, Euro/Dolar paritesi 1,14 seviyesinin üzerinde bulunuyor.
Uzun Vadede Ne Bekliyoruz…
8,35x olan BİST100 cari F/K çarpanı 9,5x olan 5 yıllık ortalamasına göre %12,0 iskontolu. Türkiye özelinde 2018 ve 2019 yılında artan piyasa volatilitesinin azalmasıyla Borsa İstanbul son dönemde önemli bir ralli yaparak rekor tazelemesine rağmen koronavirüs ve petrol fiyatlarındaki hareketler nedeniyle uluslararası endekslere paralel şekilde 2017 yılından beri en düşük seviyelerini gördü. Mevcut çarpanda iskonto olmasına rağmen önümüzdeki dönem için belirsizliklerin artıyor olması BİST için aşağı yönlü riskleri artırabilir.
2019’da tamamı ikinci yarıda olmak üzere toplam 1.200 baz puan indirime giderek politika faizini %12,00 seviyesine indiren TCMB, 16 Ocak’ta yapılan 2020 yılının ilk toplantısında 75 ve 19 Şubat’taki toplantısında ise 50 baz puanlık indirime gitti. Korona virüs salgını nedeniyle 17 Mart’ta, planlı toplantısından 2 gün önce, olağanüstü toplanarak 100 baz puan indirime giden TCMB, 22 Nisan toplantısında 100 baz puan ve 21 Mayıs toplantısında 50 baz puan daha indirim yaparak haftalık repo faizini %8,25’e çekti. 25 Haziran toplantısında ise değişiklik yapmayarak haftalık repo faizini mevcut seviyesinde bıraktı.
Haziran ayında %1,13 artan TÜFE’nin TCMB beklenti anketine göre; Temmuz ayında %0,61, Ağustos ayında %0,53, 2020 yılı sonunda %10,22 ve 12 ay sonrasında %9,33 artması beklenmektedir. Yine aynı ankette Dolar/TL’nin 2020 sonunda 7,02, 12 ay sonrasında ise 7,26 olması öngörülmektedir. Cari dengenin 2020 sonunda 14,6 milyar dolar,
2021 yılında ise 19,6 milyar dolar açık vermesi beklenmektedir. GSYH büyümesinin 2020 ve 2021’de sırasıyla -%1,3 ve %4,7 olacağı öngörülmektedir. TCMB haftalık repo faizinin cari ay sonunda %8,25’te kalması, 3 ay sonrasında
%8,06’ya, 6 ay sonrasında %7,95’e ve 12 ay sonrasında ise %7,90’a gerilemesi beklenmektedir. Hali hazırda %12,56 olan 10 yıllık tahvil faizlerinin 12 ay sonrasında %11,69 seviyesinde dengeleneceği beklenmektedir.
90%
100%
110%
120%
130%
140%
150%
160%
Doların EM Para Birimleri Karşısında Seyri
TL RUS . RUB G.AF. RAND BRE Z. RE AL
HİN. RUPİ MEK. PES O MAL. RİNGİT ÇİN YUAN
Tarih Dow Jones Tarih Nikkei
10.7 25.690 10.7 22.291
13.7 26.225 13.7 22.785
14.7 26.044 14.7 22.587
15.7 27.010 15.7 22.946
16.7 26.747 16.7 22.770
17.7 26.714 17.7 22.696
Değ % 3 ,9 9 Değ % 1 ,8 2
Tarih S&P-500 Tarih SSEC
10.7 3.185 10.7 3.383
13.7 3.155 13.7 3.443
14.7 3.198 14.7 3.415
15.7 3.227 15.7 3.361
16.7 3.216 16.7 3.210
17.7 3.218 17.7 3.214
Değ % 1 ,0 3 Değ % -5 ,0 0
Tarih FTSE-100 Tarih Dax
10.7 3.185 10.7 12.634
13.7 3.155 13.7 12.800
14.7 3.198 14.7 12.697
15.7 3.227 15.7 12.931
16.7 3.216 16.7 12.875
17.7 6.287 17.7 12.922
Değ % 9 7 ,4 0 Değ % 2 ,2 8
* Nikkei Endeksi hariç diğer borsaların Cuma günü değerleri saat 18:00 itibari ile alınmıştır.
25.426 25.926 26.426 26.926
10.7 13.7 14.7 15.7 16.7 17.7
DOW JONES
22.160 22.360 22.560 22.760 22.960
10.7 13.7 14.7 15.7 16.7 17.7
NIKKEI
3.141 3.161 3.181 3.201 3.221
10.7 13.7 14.7 15.7 16.7 17.7
S&P-500
3.163 3.263 3.363 3.463
10.7 13.7 14.7 15.7 16.7 17.7
Shangai Comp.
12.574 12.674 12.774 12.874 12.974
10.7 13.7 14.7 15.7 16.7 17.7
DAX
2.529 3.529 4.529 5.529 6.529
10.7 13.7 14.7 15.7 16.7 17.7
FTSE-100
Tarih USD/TRY Tarih EUR/TRY
10.7 6,8682 10.7 7,7592
13.7 6,8605 13.7 7,7895
14.7 6,8645 14.7 7,8229
15.7 6,8572 15.7 7,8256
16.7 6,8573 16.7 7,8009
17.7 6,8608 17.7 7,8417
Değ % -0 ,1 1 Değ % 1 ,0 6
Tarih EUR/USD Tarih USD/JPY
10.7 1,1299 10.7 106,9
13.7 1,1344 13.7 107,3
14.7 1,1400 14.7 107,2
15.7 1,1411 15.7 106,9
16.7 1,1384 16.7 107,3
17.7 1,1426 17.7 107,2
Değ % 1 ,1 3 Değ % 0 ,2 7
Tarih EUR/JPY Tarih GBP/USD
10.7 120,8 10.7 1,2635
13.7 121,7 13.7 1,2554
14.7 122,2 14.7 1,2554
15.7 122,0 15.7 1,2588
16.7 122,1 16.7 1,2553
17.7 122,5 17.7 1,2530
Değ % 1 ,3 8 Değ % -0 ,8 3
Tarih EUR/GBP Tarih SLGD
10.7 0,8947 10.7 397,0
13.7 0,9036 13.7 397,6
14.7 0,9076 14.7 399,4
15.7 0,9062 15.7 399,2
16.7 0,9070 16.7 396,4
17.7 0,9113 17.7 399,0
Değ % 1 ,8 5 Değ % 0 ,5 2
Tarih Endeks Tarih G.Tahvil
10.7 114.809 10.7 10,31
13.7 118.399 13.7 10,22
14.7 117.741 14.7 10,22
15.7 117.741 15.7 10,22
16.7 118.808 16.7 10,22
17.7 118.786 17.7 10,22
Değ % 0 ,3 3 Değ % -0 ,8 7
* Fiyatlar saat 18:05 itibari ile alınmıştır
6,8550 6,8600 6,8650 6,8700
10.7 13.7 14.7 15.7 16.7 17.7
$/TL
7,7434 7,7634 7,7834 7,8034 7,8234 7,8434
10.7 13.7 14.7 15.7 16.7 17.7
€/TL
1,1274 1,1324 1,1374 1,1424
10.7 13.7 14.7 15.7 16.7 17.7
€/$
106,8 106,9 107,0 107,1 107,2 107,3
10.7 13.7 14.7 15.7 16.7 17.7
$/¥
1,2509 1,2559 1,2609
10.7 13.7 14.7 15.7 16.7 17.7
£/$
120,5 121,0 121,5 122,0 122,5
10.7 13.7 14.7 15.7 16.7 17.7
€/¥
0,8914 0,8964 0,9014 0,9064 0,9114
10.7 13.7 14.7 15.7 16.7 17.7
€/£
114.004 115.004 116.004 117.004 118.004 119.004
10.7 13.7 14.7 15.7 16.7 17.7 BIST-100
395,756 396,756 397,756 398,756 399,756
10.7 13.7 14.7 15.7 16.7 17.7 Altın TL/Gr.
10,20 10,25 10,30
10.7 13.7 14.7 15.7 16.7 17.7 Gösterge Tahvil
Bizim Menkul Değerler A.Ş Araştırma Bölümü
Email : arastirma@bizimmenkul.com.tr Telefon : 0216-547-13-50
Önemli Uyarı
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.
Burada yer alan bilgiler Bizim Menkul Değerler A.Ş. (BMD)’nin güvenilir olduğunu düşündüğü yayımlanmış bilgilerden ve veri kaynaklarından derlenerek BMD Araştırma Bölümü tarafından okuyucuyu bilgilendirme amacı ile hazırlanmıştır. Kullanılan bilgilerin hatasızlığı ve/veya eksiksizliği konusunda BMD hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
BMD Araştırma raporları şirket içi ve dışı dağıtım kanalları aracılığıyla tüm BMD müşterilerine eşzamanlı olarak dağıtılmaktadır. Burada yer alan tahmin, yorum ve tavsiyeler dökümanın yayınlandığı tarih itibariyle geçerlidir. BMD Araştırma Bölümü daha önce hazırladığı ya da daha sonra hazırlayacağı raporlarda bu raporda sunulan görüş ve tavsiyelerden farklı ya da bu raporda sunulan görüş ve tavsiyelerle çelişen başka raporlar yayınlayabilir. Çelişen fikir ve tavsiyeler bu raporu hazırlayan kişilerden farklı zaman dilimlerine işaret ediyor, farklı analiz yöntemlerini içeriyor ya da farklı varsayımlarda bulunuyor olabilir. Böyle durumlarda, BMD’nin bu raporlardaki tavsiye ve görüşlerle çelişen diğer BMD Araştırma Bölümü raporlarını okuyucunun dikkatine sunma zorunluluğu yoktur. BMD ve ilişkili olduğu firmalar bu raporda adı geçen pay senetlerinde pozisyon sahibi olabilir ve/veya raporun yayınlanma tarihinden sonra işlem yapabilir. Ayrıca yatırımcılar bu raporda adı geçen şirketlerle BMD ve/veya diğer ilişkili firmalarının iş ilişkisi içerisinde olabileceğini kabul ederler.
Bu çalışma kesinlikle tekrar çıkarılmak, çoğaltılmak, kopyalanmak ve/veya okuyucudan başkasına dağıtılmak üzere hazırlanmamıştır ve BMD Araştırma Bölümü’nün izni olmadan kopyalanamaz ve çoğaltılıp dağıtılamaz. Okuyucuların bu raporun içeriğini oluşturan yatırım tavsiyeleri, tahmin ve hedef fiyat değerlemeleri de dahil olmak üzere tüm yorum ve çıkarımların, BMD Araştırma Bölümü‘nün izni olmadan başkalarıyla paylaşmamaları gerekmektedir. BMD bu araştırma raporunu yayınlamaya, müşterilerine ve gerekli yatırım profesyonellerine dağıtmaya yetkilidir. BMD Araştırma Bölümü gerekli olduğunu düşündüğünde düzenli olarak yatırım tavsiyelerini güncellemekte ve temel analize dayalı araştırma raporları hazırlamaktadır. Bununla birlikte, bu çalışma herhangi bir hisse senedinin veya finansal yatırım enstrümanlarının alımı ya da satımı için BMD ve/veya BMD tarafından direk veya dolaylı olarak kontrol edilen herhangi bir şirket tarafından gönderilmiş bir teklif ya da öneri oluşturmamaktadır. Herhangi bir alım- satım ya da herhangi bir enstrümanın halka arzına talepte bulunma kararı bu çalışmaya değil, arz edilen yatırım aracı ile ilgili kamuya duyurulmuş ve yayınlanmış izahname ve sirkülere dayanmalıdır. BMD ya da herhangi bir BMD çalışanı bu raporun içeriğindeki görüş ve tavsiyelere uyulması sebebiyle doğabilecek doğrudan ya da dolaylı herhangi bir zarar ya da kayıpla ilgili olarak sorumlu tutulamaz.