SARIYER ATATÜRK MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ UZAKTAN EĞİTİM DERS NOTLARI
Alan/Dal Adı : KANTİN İŞLETMECİĞİ Ders Adı : ÜRÜN ALIM VE SATIŞI Sınıf Düzeyi : 12 KANTİN
Ders Öğretmenİ : Sevim Bakar ENGİN
ÜRÜN ALIMI VE SATIŞI
Ürün Alımı ve Satışı dersi aşağıdaki modüllerden oluşmaktadır.
1. ÜRÜN DEPOLAMA 2. SATIŞ PROGRAMI
3. ÜRÜNÜ SATIŞA HAZIRLAMA 4. SATIŞ MEKÂNLARINI HAZIRLAMA 5. ÜRÜN SATIŞI
6. SEBZE VE MEYVE SATIŞI
7. ŞARKÜTERİ ÜRÜNLERİNİN SATIŞI 8. KURU GIDA VE İÇECEK SATIŞI
ÜRÜN DEPOLAMA
Tüketicilerin geleneksel alışkanlıkları ürünün tadına, kokusuna ve rengine göre o ürüne pazarda üstünlük getirmektedir. Sipariş edilecek ya da alınacak ürünün tasarım ve stili de tüketici açısından önemlidir.
Ürün: Topraktan, bitkilerden, hayvanlardan, denizlerden ve benzeri doğal kaynaklardan elde edilen, üretilen yararlı şeydir.
Tüketicilerin gelenekleri, ekonomik durumları, yaşadıkları coğrafi, sosyal ve siyasi ortam, ürünün niteliğini etkileyen faktörlerdir. Bu yüzden pek çok ürün, tüketicilerin tercihlerine göre üretilir. Alınacak veya sipariş verilecek ürünün tat ve kokusu kadar, renkleri de tüketicileri ilgilendirir.
1. Ürün Tanıma Stratejisi: Tek ürün, ürün dizileri ve ürün karmaları konusunda eş güdümlü kararlar almayı gerektirir. Bu çok boyutlu ve karmaşık strateji; markalama, ambalajlama, servis, ürün karması, ürün dizisi vb.
gibi konularda çeşitli kararların alınmasını içerir. Bu ararlar alınırken yalnız tüketicilerin istekleri ve rakiplerin stratejileri değil aynı zamanda ürün ekleme, çıkarma, patent koruma, kalite güvenlik ve garanti gibi ürün kararlarına ilişkin kamu politikalarının ve yasaların da dikkate alınma durumu vardır.
Herhangi bir ürün üç şekilde ele alınmaktadır.
Öz (asil) ürün; alıcının bir ürünü satın alırken neyi satın aldığını ifade eder.
Somut (maddi) ürün; öz ürünlerin büründüğü maddi yapı ve görünümdür.
Genişletilmiş ürün; maddi ürünle birlikte sunulan ek yarar ve hizmetlerin bütünüdür.
Satış elemanı ürünle ilgili aşağıdaki bilgilere sahip olmalıdır.
Ürün niteliği: Yapımında kullanılan ham ve yardımcı maddeler, tasarım, stil, boyut, renk, tat, kullanım özellikleri ve kolaylıkları
Ürün ambalajı: Yasal yükümlülükler, koruma, kullanım bilgileri, satış yöntemleri, tüketiciyi özendirmesi ve satış işlevi, tüketicinin profili
Dış ambalaj: Ürünü korumadaki mukavemeti, taşıma, yükleme ve boşaltmadaki kolaylıkları, depolama ve kullanımdaki yer hacmi vb.
Taşıma ve satış: Bulunabilme, maliyet ve satış fiyatı, satış şartları, ürünün hareket hızı, güvenlik ve risk şekli Dağıtım kanalları: Dağıtım kanallarının kullanımı, stok durumu ve sevk süreleri, önemli dağıtıcıları, kârlılık oranları
Fiyatlandırma: Fiyatlarda alt ve üst sınırlar, rakiplerin fiyatları ve fiyat stratejileri, ürün üstünlükleri ve avantajları
Reklam ve satış promosyonları: Medya etkinlikleri ve etkinlik maliyetleri, dağıtım kanallarınca yapılan tanıtım faaliyetleri, rakiplerin verdikleri mesajlar ve izledikleri yöntemler ile bu uğurda yaptıkları harcama yükleri
Teknik hizmetler: Garanti, bakım, onarım ve yedek parça sağlama ve karşılama hizmetleri
Destek hizmetler: Ürünün kullanımı ve dağıtımıyla ilgili danışmanlık ve eğitim faaliyetleri ile bilgilendirme, şikâyetleri karşılama hizmetleri. İhtiyaçları gidermek için kullanılan mal ve hizmetleri meydana getirmek, bir fayda sağlamak veya var olan faydayı artırmak amacıyla yapılan her türlü faaliyetleri üreticiler
üstlenmektedir.
2. Ürünün Hayat Seyri: Piyasaya çıkarılacak olan bir ürün veya marka, hayat seyri denilen birtakım
aşamalarından geçmektedir Ürünün içinde bulunduğu hayat dönemi pazardan pazara değişebilir. Ülkemiz pazarlarında yeni olan bir ürün, başka bir ülke pazarında modası geçmiş veya ömrünü tamamlamış olabilir.
Ülkemizin bulgur gibi geleneksel ürünü dış pazarlarda yeni bir ürün olarak yer alabilir. Bunun için bir ürünün hayat dönemi işletme ve ihracatçı için önemlidir.
Ürünün hayat seyri şu şekildedir:
Ürünü tanıtma Ürünün gelişmesi
Ürünün olgunluk seviyesi Ürünün doyma noktası Üründe gerileme dönemi
3. Ürün Alımı ve Satışı İle İlgili Sigorta Çeşitleri: Sigorta, fertlerin veya kuruluşların karşılaşacakları tehlikelerin zarar ve masraf doğuran sonuçlarından kendilerini korumak için önceden tedbir alma ihtiyacından doğmuştur.
Sigorta çeşitleri:
Yangın sigortaları Nakliyat sigortaları Hırsızlık sigortası 4. Depolama
Depolama Teknikleri (Takibi)
Mal özelliklerine, müşteri tipine ve sözleşme esaslarına göre sınıflandırılır.
Kalite kontrol yapılır.
Ambalajlama yapılır.
Barkod / etiketleme yapılarak sevkiyata hazır hâle getirilir.
Bilgisayar ortamında stok hareketlerinin kaydı tutulur.
Gönderen, alıcı, müşteri vb. arasında haberleşme sağlanır.
Modern raf sistemleri ile doğru ve zamanında paketleme ve ürün birleştirme işlemleri yapılır.
Dağıtım Depolarının Çeşitleri: Depolar, ürünlerin ham madde aşamasından üretim ortamına, oradan da tüketim merkezlerine dağıtımına kadar olan bütün bir faaliyetler dizisinin gerçekleştirilmesinde stratejik rol oynayan ara noktalardır.
Depo İşlemleri: Depo yönetimi genel işleyişine bağlı olarak birbirinden farklı birkaç aşama veya sürece ayrılabilmektedir.
Depo işlem basamakları
Eşya giriş ve boşaltma
Fiziksel depolama siparişlerin alınması ve depolanması Ambalajlama
Eşya çıkış ve yükleme Detaylı Bilgi İçin Tıklayınız.
Modüllere Dön
SATIŞ PROGRAMI
Satış Ekibinin Oluşturulması
Satış ekibini oluşturmak; gruplandırma kurallarını, görev dağıtım bilgilerini kullanmak ve çalışma ilkelerini belirlemekle gerçekleşecektir.
Gruplandırma Kuralları: Bir işletmede etkin bir organizasyonun varlığı; yönetimin yöneltme, koordinasyon ve kontrol fonksiyonlarını kolaylaştırarak bunların etkinliğini arttırır. İşletmede, planda belirlenen amaçlara ulaşmak için düzenli ve sürekli işleyen bir sistem kurulmalıdır.
Görev Dağıtım Bilgileri: Yöneltme, planlar yapıp organizasyon yapısı oluşturarak ortak amaç doğrultusunda harekete geçmek demektir. Bu aşamada örgüt, amaçlara yöneltilmeli, işletme içindeki kişiler ve gruplar, bu amaçları gerçekleştirecek yönde motive edilmelidir. Yöneltmenin etkili ve verimli olması, iyi bir iletişim ağının bulunması ve işletilmesine bağlıdır.
Satış Elemanı: İşletme ile pazar arasındaki ilişkileri sağlayan görevlidir. İşletmelerin temel hedeflerinden biri de etkin bir satış gücü oluşturmaktır.
Satış elemanı şu kişilik özelliklerine sahip olmalıdır:
Akıl Sağlık Hassaslık Yaratıcılık Karakter Dürüstlük Güvenirlilik
Satış Ekibinin Motivasyonunu Sağlama Motivasyon Yöntemleri
Başarılı olanları ödüllendirme: Ödüllendirmenin genel amacı; çalışanın işe yaradığını anlaması, başarısının üstlerince bilindiğini fark etmesi, daha çok çalışmak için çaba göstermesidir. Ödül, hak edene verilmelidir.
Ödüllendirmeler; teşekkür ya da takdir belgesi vermek, tatile göndermek, ücretlere zam yapmak, terfi imkânı sağlamak gibi farklı şekillerde olabilir.
Disiplin İşlemlerinin Uygulanması: Bir iş yerinde başarının ödüllendirileceğini, yanlış veya eksik yapılan işler için ceza verileceğini tüm çalışanlar bilmelidir. Bu durum bir özendirme şeklidir. Çünkü insanlar genellikle ceza alma yerine ödüllendirilmeyi tercih ederler. Örneğin, bir satış mağazasında belirli bir sürede en çok satış yapan elemana ödül verilmesi çalışanları teşvik eder. Cezalandırma bir baskı ve korku aracı olarak kullanılmamalıdır.
Satış Elemanlarının Motivasyonu: Ödüllendirilen davranış tekrarlanır. Satış elemanı başarısından dolayı maddi ya da gayrı maddi olarak ödüllendirildiği zaman bu davranışı teşvik edilmiş olur.
Satış elemanlarının güdülenmesi üzerine etkin rol oynayan satış iklimi, ücretlendirme, mali güdüleme araçları, satış eğitimi, liderlik ve başarı değerleme faktörlerini motivasyon karması olarak niteleyebiliriz.
Motivasyonu Sağlama Yolları
Yalnızca ödeme yoluyla ödüllendirmede satış elemanına belli bir zaman süresi için sabit ödeme yapılır.
Yalnızca satış hacminden komisyonla çalışan satış elemanının kazancı doğrudan kendi çabasına bağlıdır.
Bu ikisinin değişik oranlarda bir arada uygulanmasıyla karma sistem oluşur. Bu sistem firmanın özelliklerine, ürüne, pazara ve satışın şartlarına göre değişmektedir.
Çeşitli ödeme bileşenlerinin ve yöntemlerinin uygulanmasında; ödeme zamanına göre (aylık, haftalık, gündelik, saatlik ), parça başına ücret ödenebilir. Ödenecek ücret düzeyi satış elemanlarının o firmada daha uzun süre çalışmalarına katkıda bulunmaktadır. Satış elemanlarının bireysel ücret düzeyleri belirlenirken elemanlar ustalık, eğitim, deneyim, üzerine aldığı sorumluluk ve harcadığı enerjiye göre değerlendirmeye tabi tutulmalıdır.
Detaylı Bilgi İçin Tıklayınız.
Modüllere Dön
ÜRÜNÜ SATIŞA HAZIRLAMA
1.Ürün Bilgisi: İhtiyaçları gidermek için kullanılan mal ve hizmetleri meydana getirmek, bir fayda sağlamak veya var olan faydayı artırmak amacıyla yapılan her türlü faaliyetleri üreticiler üstlenmektedir.
Ürünün cinsi, kullanımı, çeşidi, kimlere satılacağı, fiyatı ile ilgili genel bilinmesi gerekenler şunlardır:
Ürün niteliği Ürün ambalajı Dış ambalaj Taşıma ve satış Dağıtım kanalları Fiyatlandırma
Reklam ve satış promosyonları Teknik hizmetler
Destek hizmetler
2. Sarf Malzemeleri: Yapılacak veya satışı söz konusu malzemelerin müşteriye sunulması sırasında üreticiye veya satış yapacak kişilere yardımcı malzemelerin tümüne sarf malzeme denir.
Sarf malzemelerin gruplandırılması
Kasa malzemeleri Temizlik malzemeleri Promosyon malzemeleri Demirbaş sarf malzemeleri
3. Ürün Hazırlama: Ürün hazırlamak için tasnif bilgisi, ürüne iyi davranma, ürünün güvenlik önlemlerini bilme gerekmektedir.
4. Satış Bölgesi: Saklanmak üzere ham madde, yarı mamul ve mamul maddelerin çeşitli amaçlarla değişik dönemler için tutulduğu sabit noktalardaki ürünlerdir. Saklanan üründen ne kadar olduğu iş yeri bünyesinde stok takip kartları açılmalı, buna göre stokların takipleri sağlanmalıdır.
Araştırma bilgisi: İnsanoğlunun sahip olduğu en önemli duygulardan birisi meraktır. Kişi merak ettiği konu hakkında bilgi toplamak ister. Bilgi toplamak için çeşitli yollara başvurulur.
Anket bilgisi: Anket; kişilerin belirli konulardaki duygu ve düşüncelerini, davranış şekillerini, eleştirilerini ve önerilerini belirlemek amacıyla hazırlanır. Anketin bilimsel olarak değerlendirilmesi; güvenilir ve geçerli olmasıyla yakından ilgilidir. Anketle veri toplama çok dikkat edilerek yapılması gereken bir işlemdir.
Coğrafi yapı: Bölgede yaşayan insanların ırk, cinsiyet, gelir dağılımı, yaş, yaşantı tarzı gibi ögelerine coğrafi yapı denir. Bir ülkenin nüfusu, tüketici pazarının hacmi ve büyüklüğü hakkında genel bir fikir verir. Bu bakımdan pazarı etkileyen bir faktör olarak nüfusun gerek sayısını gerekse niteliğini incelemek gerekir.
5. Satış Yeri Hazırlama: Satış yeri hazırlanırken bazı düzenlemelerin yapılması gerekir.
İstifleme: Ambalajlama işleminden sonra benzer ürünler bir arada depolanır ve farklı müşterilere göre konsolide edilerek dağıtıma hazır hâle getirilir.
Temizlik bilgisi: Modern yönetim anlayışında büyük önemi olan temizlik hizmetlerinde işletmeye girişi sağlanan her türlü malın ve ürünün en iyi şekilde muhafaza edilmesi gerekmektedir. Ürünlerin en doğru şekilde korunması ve saklanması temiz ve düzenli bir ortamı gerektirir.
Paketleme yöntemi: Paketleme ürünün kâğıda sarılması veya kutuya yerleştirilmesidir. Hiç kimse temizleme tozunu gümüş ya da kristal kutularda almayı düşünmez. Bu yüzden ürünün geliştirilip sunulmasında dikkate alınması gereken hususlardan biri de paketlemedir. Bir ürünün nasıl taşınacağı ve kullanılacağı çok
önemlidir.
Promosyon: Promosyonlar, tüketici ya da alıcıların yaptıkları satın almalar için ticari işletmeler tarafından kendilerine verilen hediyelerdir. Ya ürün paketinde bulunur ya da üründen ayrı olarak paketlenir. Bu yöntem bazen aracılara yönelik, bazen de tüketicilere yönelik olarak kullanılır.
Detaylı Bilgi İçin Tıklayınız.
Modüllere Dön
SATIŞ MEKÂNLARINI HAZIRLAMA
Perakendeci mağazanın kuruluş yeri seçildikten sonra sıra içine yerleşilecek olan binanın hazırlanmasına gelir. Perakendecilik yönetiminde bu hazırlığa “mağazanın fiziksel planlaması” adı verilir. Etkin bir satış için planlama yapmak çok önemlidir. Mağaza planlaması yeni kurulacak mağazaların yanı sıra eski mağazaların modernizasyonu için de gereklidir.
Perakendeci mağazaların fiziksel planlaması iki açıdan incelenebilir.
Mağaza binası; döşem ve donatımları, dış cephe, giriş çıkışlar, vitrinler, yükleme boşaltma tesislerinden oluşmaktadır.
Mağaza içi konumu; duvarlar, taban ve tavan, ışıklandırma, mağaza içi dikey taşıma, havalandırma, döşem ve donatımlardan oluşmaktadır.
Stantlar: Ürünler, stantta müşterinin kolayca alıp tekrar yerine asabileceği şekilde yerleştirilmelidir.
Stant Düzenleme: Mağaza içinde sakin ve uyumlu atmosfer yaratılması için ihtiyaçlar doğrultusunda farklı donatılar kullanılabilir. Ancak bu donatıların kalabalık bir ortam ve düzensiz bir görüntü yaratmayacak şekilde kullanılmasına dikkat edilmelidir. Mağazalarda giyim ürünlerinin ön yüzleri görünecek şekilde sergilenmesi, tüketicilerin bu ürünleri satın alma olasılığını önemli ölçüde artırır.
Stant Hazırlama Teknikleri
Bukalemun Tırmık
Garden seperasyon Gondollar
Duvar standı İndirim sepetleri
Dönemsel Mağaza Yerleşimi: Mağazalar, değişik dönemlerde yerleşim dizaynını değiştirir. Bu dönemler şöyle sıralanabilir:
İndirim dönemleri Sessiz satış
Pozitif / negatif alan Fiyatlandırma
Detaylı Bilgi İçin Tıklayınız.
Modüllere Dön
ÜRÜN SATIŞI
1. Satış Teknikleri: Satış, üretilen veya var olan ürünün ya da hizmetin bir bedel karşılığında kişilere devredilmesidir.
Satış aşamaları şunlardır:
Satış öncesi hazırlık Müşteriyi karşılama
Müşterinin istek ve ihtiyaçlarını anlamak için sorular sorma Uygun ürünü sunma
Ürün hakkında bilgi verme Satış türlerine göre satış yapma İtirazlarla ilgilenme
Sorulara cevap verme Kasa ve paketleme Satış sonrası hizmet
Satışta başarının formülü:
BİLGİ + BECERİ + TUTUM = SATIŞ
Satış geliştirmenin amaçları şunlardır:
Markayı tanıtarak marka bağımlılığı oluşturmak
Fark yaratarak müşterinin rakiplere yönelmesini önlemek Pazarı genişletmek
Halkla ilişkileri geliştirmek Stok devir hızını artırmak
Müşteri değeri oluşturmak ve yeni müşteriler bulmak Atıl durumdaki değerleri çalışır hâle getirmek
İş birliği sağlamak
Tüketiciye yönelik satış geliştirme taktiklerinin başında promosyonlar gelir. Promosyonların amacı müşteriye ürünü denettirmek ve tekrar satın almasını sağlamaktır. Promosyonların yanı sıra müşteriye yönelik kupon uygulaması, yarışma ve çekilişler, müşteriye telefon ve mektupla ulaşma da diğer satış geliştirme
stratejileridir.
Satış yapabilme becerisinin temeli müşteri ile doğru iletişimi kurabilmektir. Satış elemanı ile kurulacak sözlü ve sözsüz iletişimin yanı sıra müşterinin görsel iletişimini de sağlamak ve müşterinin ürüne ilgisini
çekebilmek için satış mekânında görsel düzenlemeler yapmak gerekir. Ürünün, satış ekibi veya satış elemanı olmaksızın müşterinin ilgisini çekme yöntemine sessiz satış tekniği denir. Görsel sunum bir sessiz satış tekniğidir ve ürünün müşterinin dikkatini çekmesini sağlar.
Görsel sunumun önemi: Mağaza veya firma ile ilgili müşterinin gözüne çarpan her şey müşterinin gözünde mağazanın veya firmanın standardını belirlemede önemli rol oynar. Vitrin, reyon, kabin temizliği, mağaza içinin temizliği müşteriye verilen değerin görsel ifadesidir.
Satış sonrası hizmetleri sağlamak: Satış sonrası servis hizmetleri, müşteri talep ve memnuniyeti için en önemli faaliyetlerdir. Perakendeciliğin hangi alanında olursa olsun satış sonrası hizmette gösterilecek itina, perakendeci firmayı rakiplerinden ayıran farklılık olacaktır.
Satış sonrası hizmet: Perakendeci için satış sonrası hizmet, müşteri sadakati açısından en önemli pazarlama faaliyetidir. Bir ürün ya da hizmet satıldıktan sonra müşterinin iletişimi satış sonrası hizmetler ya da diğer isimleriyle servis, teknik destek, müşteri hizmetleri bölümüyle olacaktır. Bu nedenle satış planlaması yaparken uzun dönemli müşteri bağlılığını sağlamanın en iyi yolu satış sonrası hizmetlerin mükemmel şekilde düzenlenmesidir.
Detaylı Bilgi İçin Tıklayınız.
Modüllere Dön
SEBZE VE MEYVE SATIŞI
Sebze ve Meyvelerin Özellikleri: Ham madde olarak meyve ve sebzelerde aranan kalite özellikleri dört grupta incelenir. Bunlar, teknolojik ürünlerin kalite özellikleriyle doğrudan ilişkilidir.
1.Duyusal Özellikler: Duyusal özellikler dört başlık altında toplanabilir.
İrilik ve şekil Renk ve parlaklık Tat ve lezzet Bozukluklar
2. Gizli Özellikler: Tüketicinin duyuları ile değerlendirilemeyen fakat sağlık açısından çok önemli olan özelliklerdir. Meyve ve sebzelerdeki gizli özellikleri oluşturan temel ögeler şunlardır:
Besin değeri Toksisite
Organoleptik özellikler Kantitatif özellikler Sebze Meyve Satışı
Türkiye'de sebze ve meyve pazarlama kanalları şunlardır:
Yaş sebze ve meyveler; türü, çabuk bozulabilir derecesi, üretim bölgesi, işlenebilme özelliği ve üreticinin pazarlama sistemi alışkanlığı gibi bir dizi etmene bağlı olarak değişik kanallardan pazarlanmaktadır. Yaş meyvelere ilişkin yapılan bazı ekonomik araştırmalar üretici düzeyinde yaygın olan pazarlama kanallarının aşağıdaki şekle göre olduğu ortaya koymuştur.
Üretici-Toptancı-Toptancı Hali-Perakendeci-Tüketici
Detaylı Bilgi İçin Tıklayınız.
Modüllere Dön
ŞARKÜTERİ ÜRÜNLERİNİN SATIŞI
Şarküteri ürünleri; sucuk, pastırma, baharatlı kurutulmuş etler, tereyağı, peynir, bal gibi hayvansal ürünlerin satımını yapan bir yer olarak hizmet vermektedir.
Şarküteri ürünleri aşağıdaki gibi örneklendirilebilir:
Sucuk
Sosis ve salam Jambon Pastırma Füme et Tereyağı Peynir Bal vb.
Şarküteri Ürünlerinin Satışında Dikkat Edilecek Noktalar
Ambalaj: Ambalaj malzemesi; ürünü duyusal, fiziksel ve mikrobiyolojik değişikliğe uğratmayacak şekilde deforme olmamış, sızdırmaz olmalıdır. Satışa sunulan her gıda maddesinde etiket bulundurulması zorunlu olup etiket okunabilir ve Türkçe olmalıdır. Etikette gıda maddesinin adı, içindekiler bilgisi, net miktarı,
üretici firmanın adı ve adresi, son kullanma tarihi, parti ve seri numarası, üretim izin ya da gıda sicil numarası bulunmalı, kullanım bilgisi ve saklama koşulları beyan edilmelidir.
Satış yapılacak rafların ısısı: Taze meyve ve sebzeler en çok 10oC’de; pastörize süt ve yoğurt, ayran gibi taze süt ürünleri buzdolabında; UHT süt, meyve suyu, süt tozu ve toz puding gibi dayanıklı ürünler oda
sıcaklığında; et, balık, kanatlı ürünler en çok 0-4oC’de;
dondurulmuş gıdalar -18oC’de; şarküteri ürünleri 0-4oC’de; pişmiş tabaklı ürünler 0-4oC’de muhafaza edilmelidir.
Ürünlerin saklama koşulları: Ambalajlı gıda ürünü, etiketinde beyan edildiği sıcaklık ve koşulda muhafaza edilmeli ve tarif edilen şekilde kullanılmalıdır. Şarküteri ürünleri buzdolabında saklanmalıdır.
Ambalajlı Ürünler Satın Alınırken Dikkat Edilecek Noktalar
Ambalajda gözle görünür bir deformasyon olup olmadığına ve son kullanma tarihi bilgisine dikkat edilmelidir.
Ürünün ambalajında herhangi bir yırtık, kaçak, sızıntı olmamalıdır.
Ambalajda şişme, vakum bozulması olmamalıdır.
Etiket bilgilerinde gıda maddesinin adı, içindekiler bilgisi, net miktarı, üretici firmanın adı ve adresi, son kullanma tarihi, parti ve seri numarası, üretim izin ya da gıda sicil numarası bulunmalı, kullanım bilgisi ve saklama koşulları belirtilmelidir.
Ürünlerin uygun koşullarda muhafaza edilip edilmediği kontrol edilmelidir.
Ürünün raf ömrü, uygun saklama koşulları sağlandığında gıdanın fiziksel, kimyasal, mikrobiyolojik ve duyusal olarak bozulmadan kalabildiği süredir. Türk Gıda Kodeksi’ne göre ambalajlı gıda ürünlerinin etiketlerinde son kullanım tarihi verilmesi zorunluluktur. Alınan ürün son kullanma tarihi kontrol edilerek uygun koşullarda saklanmalı ve son kullanım tarihinden önce tüketilmelidir.
Sucuk ve Sucuk Benzeri Ürünleri Satın Alırken Dikkat Edilecek Noktalar Türk Gıda Kodeksi Et Ürünleri Tebliği, sucukları “fermente sucuk” ve “ısıl işlem görmüş sucuk benzeri et ürünü” olarak ikiye ayırmaktadır. Ürünün sucuk olarak tanımlanabilmesi için neminin %40'ın altına düşürülmesi gerekir. Sucuğun üretimi esnasında uygulanan fermantasyon ile asitlik uygun seviyeye düşürülür, tat ve aroma istenilen noktaya getirilir, kurutma işlemi uygulanarak nem değeri de %40'ın altına düşürülür. Nem miktarı %40'ın üzerinde ise sucuk etiketinde ürün isminin yanına “sucuk” veya “fermente sucuk” yazılamaz. Bu durumda “ısıl işlem görmüş sucuk benzeri et ürünü” yazılması yasal bir zorunluluktur. Satış noktalarında nemi %40'ın üzerinde, su oranı yüksek (duyusal olarak yumuşak) olan ürünler, sucuk olarak etiketlenmekte, satılmakta ve tüketici
yanıltılmaktadır.
Detaylı Bilgi İçin Tıklayınız.
Modüllere Dön
KURU GIDA VE İÇECEK SATIŞI
Kuru Gıda Satışı: Fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik özellikleri itibarı ile insan tüketimine uygun olan ve besin değerini kaybetmemiş gıda maddelerine “güvenli gıda” denilmektedir. Gıda güvenliği ise güvenli ve kaliteli gıda üretimini sağlamak amacıyla gıdaları işleme, muhafaza ve dağıtımları sırasında gerekli kurallara uyulması ve bu amaçla önlemlerin alınması olarak tanımlanmaktadır.
Kuru Gıdalar
Hububat ve fırıncılık ürünleri Makarna
Bisküvi ve çikolata
Diğer unlu mamuller (ekmek, kadayıf vb.) Konserve
Bakliyat
Tüketiciler bir gıda maddesi satın alırken şunlara dikkat etmelidir:
Tarım ve Orman Bakanlığından üretim izinli veya gıda sicil numarası olan üreticilerin ürünleri tercih edilmelidir.
Ürünlerin ambalajlı ve etiketli olmasına bakılmalıdır.
Ambalajın bozulmuş, yırtılmış ve bombajlı olmamasına dikkat edilmelidir.
Son kullanım tarihine bakılmalıdır.
Fiyatının benzer ürünlere göre çok düşük olmamasına dikkat etmelidir.
İçecek Satışı: Türkiye'de meşrubatın ilk üretim tarihi ile ilgili kesin bir bilgi olmamakla beraber Sultan II.
Abdülhamit döneminde 19. yüzyıl sonlarında bazı gayrimüslimlerin İstanbul'da meşrubat fabrikası (gazozhane) açarak işlettikleri bilinmektedir. Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği’ne göre karbondioksit ile gazlandırılmış olan meyveli, aromalı vb. gazlı, gazsız içeceklerin satışı düzenlenmiştir.
Gazlı İçecekler: Gazlı içecek sektörü ile en fazla ilişki hâlinde olan sektör ambalaj sektörüdür. Pazarlama stratejilerinde tadı kadar önemli olan bir diğer husus ise ürünün dış görünüşüdür. Günümüzde ambalajlama,
pazarlamada en önemli rolü üstlenmektedir. Özellikle ambalajlama konusunda seçim yapılırken tüketicinin algılaması kolay olan renkler tercih edilmektedir. Özellikle AB üyesi ülkelerde ambalaj konusunda bazı standartlar getirilmiştir. Şişelemede standart olduğu kadar içeceklerin kapakları için de bazı standartlar bulunmaktadır. Özellikle çevre kirliliğini önlemek için kutu içeceklerin açma halkaları konusunda bazı çalışmalar yapılmıştır. Açma halkalarının kutulardan ayrılmayacak şekilde dizayn edilmesi şartı getirilmiştir.
Şişelerin kapaklarında ise önceden metal kapak kullanılmakta iken sağlığa zararlı olması sebebiyle plastik kapak kullanılmaya başlanmıştır. Bugüne dek gazlı içecekler ve üreticisi aleyhine sonuçlanmış hiçbir dava bulunmamaktadır. Ürünler düzenli bir optik okuyucu denetiminin yanı sıra gözle fiziki olarak da kontrolden geçmektedir.
Meyve Suları: Meyve türevli içecekler, içerdikleri meyve oranına göre dört ana kategoriye ayrılmaktadır.
Meyve suyu, meyve nektarı, meyveli içecek ve aromalı içecek içindeki meyve oranlarına göre adlandırılır.
Bunlar arasındaki fark gerçekten önemlidir ve içerdikleri doğal meyve miktarı ile ilgilidir. Bunlardan meyve suyu, tümüyle meyveden oluşan bir içecektir ve gıda kodeksine göre meyve oranı %100’dür.
Bazı gıdaların muhafazası için kimyasal koruyucular kullanılır. Ancak meyve suyu uzun zamandır bu gıdaların arasında değildir. Gelişen teknoloji koruyucu kullanılmasına gerek bırakmamaktadır. Ayrıca Gıda Kodeksi de meyve suyuna koruyucu katılmasına izin vermemektedir. Koruyucu maddenin varlığı, laboratuvarda
fermantasyon testi ile saptanmaktadır. Ambalajlı meyve suyunun uzun ömürlü olmasını sağlayan, bozulmaya yol açan mikroorganizmaların ısı etkisi ile öldürülmesi ve sonradan mikroorganizma
bulaşmasının ambalaj ile önlenmesidir. Bu etki ambalaj açılmadığı sürece geçerlidir. Koruyucu içermeyen meyve suyu, ambalaj açıldıktan sonra bozulmaktadır. Bozulma süresi buzdolabında daha yavaş (7-8 gün), açıkta daha hızlıdır (2-3 gün). Bozulmuyorsa koruyucu madde var demektir.
Taşıma ve Depolama: Madde 16-Bu Tebliğ’de yer alan ürünlerin depolanmasında ve taşınmasında “Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği”nin kurallarına uyulmalıdır.