Bölüm 13. Toplam Arz ve Toplam Talep: Makro Denge-II

MAKRO İKTİSAT II

BÖLÜM 13-2

TOPLAM ARZ VE TOPLAM TALEP: MAKRO DENGE

TOPLAM ARZ VE TOPLAM TALEP:

MAKRO DENGE

2

KISA DÖNEM MAKRO DENGE

P

P_E

Y

Negatif eğimli AD toplam talep eğrisi ile pozitif eğimli SRAS kısa dönem

toplam arz eğrisinin beraber

gösterilmesi sonucu ortaya çıkan dengeye, kısa dönem makro denge denir.

E_SR noktası, toplam talebin kısa dönem toplam arza eşit olduğu kısa dönem makro iktisadi dengeyi temsil eder.

SRAS

E_SR

TOPLAM ARZ VE TOPLAM TALEP:

MAKRO DENGE

Kısa dönem toplam arz eğrisinin konumu veya toplam talep eğrisinin konumu değişince, kısa dönem makro iktisadi denge değişir.

Girdi fiyatlarının ve verimliliğin değişmesi sonucu kısa dönem toplam arz eğrisinin kaymasına arz şoku denir.

Kısa dönem toplam arz eğrisinin içe-sola doğru kayması, negatif-yararsız-ters arz şoku olarak nitelendirilir.

Kısa dönem toplam arz eğrisinin dışa-sağa doğru kaymasına, pozitif-yararlı arz şoku denir.

3

KISA DÖNEM MAKRO DENGE

TOPLAM ARZ VE TOPLAM TALEP:

MAKRO DENGE

4

TOPLAM ARZ VE TOPLAM TALEP:

MAKRO DENGE

Kısa dönem toplam talep eğrisinin içe-sola doğru kaymasına, negatif-yararsız talep şoku denir. (Servetin azalması-Bekleyişlerin bozulması etkisi)

Kısa dönem toplam talep eğrisinin dışa-sağa doğru kaymasına, pozitif yararlı talep şoku denir. (Servetin artması-Beklyişlerin iyileşmesi etkisi)

5

KISA DÖNEM MAKRO DENGE

TOPLAM ARZ VE TOPLAM TALEP:

MAKRO DENGE

6

TOPLAM ARZ VE TOPLAM TALEP:

MAKRO DENGE

7

P _{Uzun Dönem Makro İktisadi Denge}

P_E Y_{P Y} Y_E E_LR AD SRAS LRAS

UZUN DÖNEM MAKRO DENGE

Negatif eğimli AD eğrisinin, pozitif eğimli SRAS ve dik LRAS eğrisinin beraber gösterilmesi sonucunda elde edilen denge uzun dönem makro denge olarak nitelendirilir.

E_LR noktası uzun dönem makro dengeyi ifade eder.

TOPLAM ARZ VE TOPLAM TALEP:

MAKRO DENGE

8

P

Olumsuz Talep Şoku ve Uzun Dönem Denge

P₁ Y₁ Y_{P Y} E₁ AD₂ SRAS₁ LRAS AD₁ SRAS₂ E₃ E₂ P₂ P₃ Durgunlaştırıcı Açık

UZUN DÖNEM MAKRO DENGE

Ekonomi E₁ noktasında dengededir.

Negatif talep şoku sonucunda AD₁

eğrisi AD₂ konumuna gelir ve denge noktası E₂ olur.

Fakat negatif talep şoku toplam çıktı üzerinde durgunlaştırıcı etki yapar.

TOPLAM ARZ VE TOPLAM TALEP:

MAKRO DENGE

9

P

Olumsuz Talep Şoku ve Uzun Dönem Denge

P₁ Y₁ Y_{P Y} E₁ AD₂ SRAS₁ LRAS AD₁ SRAS₂ E₃ E₂ P₂ P₃ Durgunlaştırıcı Açık

UZUN DÖNEM MAKRO DENGE

Durgunlaştırıcı etki geçicidir.

Ücret haddi ve girdi fiyatları, fiyat düzeyinde meydana gelen düşüşe zaman içinde düşerek eşlik ederler.

Böylelikle kısa dönem arz eğrisi dışa kayarak E₃ noktasında yeni dengeye ulaşır.

Ekonomi kendini düzenleyerek uzun dönem makro dengeye ulaşır.

TOPLAM ARZ VE TOPLAM TALEP:

MAKRO DENGE

10

P

Olumlu Talep Şoku ve Uzun Dönem Denge

P₃ Y_{1 Y} Y_P E₁ AD₂ SRAS₂ LRAS AD₁ SRAS₁ E₃ E₂ P₂ P₁ Enflasyonist Açık

UZUN DÖNEM MAKRO DENGE

Ekonomi E₁ bileşiminde faaliyette bulunmaktadır.

Pozitif talep şoku nedeniyle AD₁ eğrisi AD₂ konumuna gelir ve denge E₂ olur.

Pozitif talep şoku toplam çıktı düzeyi üzerinde enflasyonist açık oluşturur.

TOPLAM ARZ VE TOPLAM TALEP:

MAKRO DENGE

11

P

Olumlu Talep Şoku ve Uzun Dönem Denge

P₃ Y_{1 Y} Y_P E₁ AD₂ SRAS₂ LRAS AD₁ SRAS₁ E₃ E₂ P₂ P₁ Enflasyonist Açık

UZUN DÖNEM MAKRO DENGE

Enflasyonist etki geçicidir.

Ücret haddi ve girdi fiyatları, fiyat düzeyinde meydana gelen artışa zaman içinde artarak eşlik ederler.

Böylelikle SRAS₁ sola kayarak SRAS₂ konumuna gelir ve E₃ denge noktası oluşur.

Ekonomi kendini düzenleyerek uzun dönem makro dengeye ulaşır.

TOPLAM ARZ VE TOPLAM TALEP:

MAKRO DENGE

12

İKTİSAT POLİTİKASI VE UZUN DÖNEM MAKRO

DENGE

Talep şokuyla karşı karşıya kalan bir ekonomide hükümet ekonominin uzun dönemde kendi kendini düzenleyerek uzun dönem dengesine ulaşmasını beklemek yerine, uzun dönem makro dengeyi hemen sağlayacak politka izlemeyi tercih edebilir.

TOPLAM ARZ VE TOPLAM TALEP:

MAKRO DENGE

13

İKTİSAT POLİTİKASI VE UZUN DÖNEM MAKRO

DENGE

Talep şokuna karşı iki politika

izlenmesi mümkündür:

 Maliye Politikası: Hükümet

Alımları, Transfer Ödemeleri ve

Vergiler

TOPLAM ARZ VE TOPLAM TALEP:

MAKRO DENGE

14

İKTİSAT POLİTİKASI VE UZUN DÖNEM MAKRO

DENGE

Ekonomi E₁ de dengededir.

Negatif talep şoku sonucu (bekleyişlerin kötüleşmesi) AD₁ sola kayarak AD₂ konumuna gelir, E₂ noktasında denge sağlanır ve durgunlaştırıcı açık ortaya çıkar.

TOPLAM ARZ VE TOPLAM TALEP:

MAKRO DENGE

15

İKTİSAT POLİTİKASI VE UZUN DÖNEM MAKRO

DENGE

Hükümet, Merkez Bankası genişletici para veya maliye politikası uygulamayı tercih eder ve AD₁ tekrar AD₂ konumuna döner

Bu politikanın yararı, toplumu

durgunlaştırıcı açığın yol açtığı işsizliğe bir süre katlanmaktan kurtarmasıdır.

TOPLAM ARZ VE TOPLAM TALEP:

MAKRO DENGE

16

P

Olumlu Talep Şoku ve İktisat Politikası

P₂ Y_p Y_{1 Y} E₁ AD₁ SRAS LRAS AD₂ E₂ P₁ Enflasyonist Açık

İKTİSAT POLİTİKASI VE UZUN DÖNEM MAKRO

DENGE

Ekonomi E

’ de dengededir.

Olumlu talep şoku sonucunda

(beklentilerin iyileşmesi gibi) AD

eğrisi sağa doğru kayar, AD

konumuna gelir ve yeni denge

noktası E

olur.

TOPLAM ARZ VE TOPLAM TALEP:

MAKRO DENGE

17

İKTİSAT POLİTİKASI VE UZUN DÖNEM MAKRO

DENGE

Enflasyonist açık ortaya çıkar.

Hükümet,

beklemek

yerine

daraltıcı maliye ve/veya para

politikası izleyerek toplam talebin

AD

’den AD

konumuna gelmesini

sağlayabilir.

TOPLAM ARZ VE TOPLAM TALEP:

MAKRO DENGE

18

İKTİSAT POLİTİKASI VE UZUN DÖNEM MAKRO

DENGE

Böyle bir aktif politikanın yararı,

enflasyonist açığın içerdiği istihdam

imkanından vazgeçmek karşılığında

fiyat

istikrarının

hemen

sağlanmasıdır.

TOPLAM ARZ VE TOPLAM TALEP:

MAKRO DENGE

19

P

Olumsuz Arz Şoku ve İktisat Politikası

P₃ Y₁ Y_{P Y} E₁ AD₂ SRAS₂ LRAS AD₁ SRAS₁ E₃ E₂ P₂ P₁ Durgunlaştırıcı Açık Y₂ E₄ AD₃

İKTİSAT POLİTİKASI VE UZUN DÖNEM MAKRO

DENGE

Ekonomi E₁ noktasında dengededir.

Negatif arz şoku sonrası SRAS₁ eğrisi

SRAS₂ konumuna gelir, denge E₂

noktasında oluşur, durgunlaştırıcı açık ortaya çıkar.

TOPLAM ARZ VE TOPLAM TALEP:

MAKRO DENGE

20

P

Olumsuz Arz Şoku ve İktisat Politikası

P₃ Y₁ Y_{P Y} E₁ AD₂ SRAS₂ LRAS AD₁ SRAS₁ E₃ E₂ P₂ P₁ Durgunlaştırıcı Açık Y₂ E₄ AD₃

İKTİSAT POLİTİKASI VE UZUN DÖNEM MAKRO

DENGE

Hükümet olumsuz arz şoku

sonrasında oluşan durgunlaştırıcı

açığı SRAS eğrisinin konumunu

değiştirerek kapatamaz.

TOPLAM ARZ VE TOPLAM TALEP:

MAKRO DENGE

21

P

Olumsuz Arz Şoku ve İktisat Politikası

P₃ Y₁ Y_{P Y} E₁ AD₂ SRAS₂ LRAS AD₁ SRAS₁ E₃ E₂ P₂ P₁ Durgunlaştırıcı Açık Y₂ E₄ AD₃

İKTİSAT POLİTİKASI VE UZUN DÖNEM MAKRO

DENGE

Arz şokunun yol açtığı durgunlaştırıcı açığı-işsizliği önemserse, genişletici maliye ve/veya para politikası izleyerek toplam talep eğrisini AD₁ konumundan AD₂ konumuna kaydorabilir ve böylece E₃ noktasında dengeyi sağlayabilir.

Bu durumda durgunlaştırıcı açık fiyat düzeyinin yükselmesi pahasına kapatılır.

TOPLAM ARZ VE TOPLAM TALEP:

MAKRO DENGE

22

P

Olumsuz Arz Şoku ve İktisat Politikası

P₃ Y₁ Y_{P Y} E₁ AD₂ SRAS₂ LRAS AD₁ SRAS₁ E₃ E₂ P₂ P₁ Durgunlaştırıcı Açık Y₂ E₄ AD₃

İKTİSAT POLİTİKASI VE UZUN DÖNEM MAKRO

DENGE

Hükümet olumsuz arz şokunun fiyat düzeyi üzerindeki olumsuz etkisini önemserse, daraltıcı maliye ve para politikası izleyerek toplam talep eğrisini

AD₁ konumundan AD₃ konumuna

kaydırabilir ve denge E₄ noktasında oluşur.

Negatif arz şokunun fiyat düzeyi-enflasyon üzerindeki olumsuz etkisi, işsizliğin artması pahasına giderilir.

Dinlediğiniz için teşekkürler….