Giriþ
Dünyada geniþ daðýlým gösteren 540'dan Kerevitler, önemli bir protein kaynaðý fazla kerevit türü olup, bunlarýn büyük bir kýsmý olup, ayný zamanda E ve K vitaminleri açýsýndan Kuzey Amerika ve Avustralya'da bulunmaktadýr zengindir (Çevik, 1993; Çevik ve Tekelioðlu, (Holdich, 2002). Avrupa'da ise ayný familyaya 1999). Ülkemizde kerevitin tüketim miktarý (Astacidae) ait 5 kerevit türü doðal olarak düþük olmasýna karþýn birçok Avrupa ülkesinde bulunmaktadýr (Westman, 2003). (Fransa, Belçika, Ýsviçre, Hollanda, Avustralya,
Çalýþmada, Bafra (Samsun) Balýk Gölleri'nden Ulugöl'de bulunan ve içsularýmýz için önemli ekonomik türlerinden olan
Astacus leptodactylus (Eschscholtz, 1823)'un yumurtalý bireylerinin vücut aðýrlýðý, yumurta özellikleri ve aralarýndaki iliþkiler
incelenmiþtir. Ortalama canlý aðýrlýðý 40.89±1.63 g olan diþi bireyler üzerinde yapýlan araþtýrmada toplam yumurta aðýrlýðý ortalama 3.16±0.27 g ve birim yumurta aðýrlýðý ortalama 0.018±0.001 g olarak belirlenmiþtir. Ayrýca ortalama yumurta sayýsý 178.07±13.69 adet, birim canlý aðýrlýða düþen ortalama yumurta sayýsý 4.36±0.30 adet/g, ortalama yumurta çapý 2.11±0.05 mm olarak tespit edilmiþtir. Çalýþmada toplam aðýrlýk ile toplam yumurta aðýrlýðý arasýnda (r=0.74), toplam aðýrlýk ile yumurta sayýsý arasýnda (r=0.52), toplam yumurta aðýrlýðý ile yumurta sayýsý arasýnda (r=0.72), yumurta sayýsý ile birim canlý aðýrlýða düþen yumurta sayýsý arasýnda (r=0.84) önemli iliþkiler belirlenmiþtir.
Özet
Anahtar Kelimeler: Bafra Balýk Gölleri, Tatlýsu Istakozu, Yumurta Çapý, Yumurta Sayýsý, Yumurta Verimliliði
© Su Ürünleri Merkez Arastýrma Enstitüsü Müdürlügü, Trabzon
* Sorumlu yazar: Tel: (0368) 2876265-3213 Faks: (0368) 2876255 e-posta: gulsenuzn@hotmail.com
Geliþ Tarihi:28.11.2012 Kabul Tarihi: 14.01.2013
In this study, body weight, egg properties and their relationship were investigated in Astacus leptodactylus (Eschsholtz, 1823) in spawning season in Ulugöl of Bafra Fish Lakes. In the experiment mean weight of female individuals were obtained as 40.89 g, mean total egg weight 3.16±0.27 and unit egg weight 0.018±0.001 g. In additional average number of eggs were found to be 178.07±13.69, average number of eggs for per unit live weight 4.36±0.30 ind./g and mean diameter of egg 2.11±0.05 mm were found in female individuals. In the experiment relationships between total weight and total weight of egg (r=0.74), total weight and number of eggs (r=0.52) total weight of egg and number of egg (r=0.72), number of eggs and number of eggs for per unit live weight (r=0.84) were found significant (p<0.05).
Keywords: Fish lake of Bafra, Crayfish, Diameter of egg, Amount of eggs, Egg fertility
Abstract
Egg Fertility of Freshwater Lobster Astacus leptodactylus (Eschscholtz, 1823) in Ulugöl of Bafra Fish Lake
Bafra Balýk Gölleri'nden Ulugöl'de Tatlýsu Istakozu
(Astacus leptodactylus Eschscholtz, 1823)'nun Yumurta Verimliliði
*
Gülþen UZUN , Hakan BAKÝ, Birol BAKÝ, Sedat KARAYÜCEL
Ýsveç, Almanya ve Ýtalya gibi) kerevit fazla 2006), Manyas Gölü (Berber ve Balýk, 2006), miktarda tüketilen bir besindir (Erençin ve Apolyon Gölü (Berber ve Balýk, 2009), Keban Köksal, 1977). Ayrýca, Türkiye Avrupa ülkeleri Baraj Gölü (Duman vd., 2000; Yüksel ve içinde kerevit üretim ve ihracat potansiyeli Duman, 2011) ve Karaaðaç Göleti'nde (Atalay bakýmýndan en önde gelen ülkeler arasýndadýr ve Yüksel, 2010) kerevit ile ilgili çalýþmalarýn
(Bolat ve Aksoylar, 1997). yapýldýðý belirtilmektedir.
Ülkemizde avcýlýk yoluyla üretim Çalýþmada, Bafra (Samsun) Balýk
yapýlabilen 33 adet bölge bulunmasýna karþýn, Gölleri'nden Ulugöl'de avcýlýðý yapýlan ve kontrollü þartlarda kerevit üretilmesine de içsularýmýz için önemli ekonomik türlerinden gereksinim vardýr (Harlýoðlu vd., 2004). olan tatlýsu ýstakozunun yumurtalý bireylerinin Ülkemizdeki kerevit üretimi 1980'li yýllarda yumurta özellikleri arasýndaki iliþkilerin 5000 tona ulaþmakla birlikte bu tarihten sonra bir belirlenmesi amaçlanmýþtýr.
tür mantar hastalýðý olan “kerevit vebasý (Aphanomyces astaci)” nedeniyle üretim miktarý oldukça azalmýþtýr (Bolat, 2001a). Buna karþýn son yýllarda kerevit populasyonlarýnda artýþ görülmüþ ve 1990'lý yýllarda 300 ile 500 ton arasýnda gerçekleþen üretim miktarý 2010 yýlýnda 1030 ton olarak gerçekleþmiþtir (Bagot, 1996; TÜÝK, 2011).
Ülkemizde Beyþehir Gölü, Akþehir Gölü, Eber Gölü, Hotamýþ Gölü, Apa Baraj Gölü (Erdemli, 1985), Mogan Gölü (Tüzün, 1987), Eðirdir Gölü (Erdemli, 1985; Bolat, 1996; Harlýoðlu ve Harlýoðlu, 2005), Seyhan Gölü (Erdemli, 1985; Çevik, 1993), Iþýklý Gölü (Güner ve Balýk, 2002), Sera Gölü (Erkebay, C., 2004), Ýznik Gölü (Erdem vd., 2001; Harlýoðlu ve Harlýoðlu, 2005), Demirköprü Baraj Gölü (Balýk vd., 2006) Terkos Gölü (Güner, 2006), Mamasýn Baraj Gölü (Erdemli, 1985; Büyükçapar vd.,
Materyal ve Metot
Çalýþma Samsun ili Bafra ilçesinde bulunan Balýk Gölleri'nden Ulugöl'de gerçekleþtirilmiþtir (Þekil 1). Çalýþmada gölden 2011 Ocak ayýnda 30 adet yumurtalý tatlýsu ýstakozu temin edilmiþtir. Tatlýsu ýstakozlarýnýn temininde pinter kullanýlmýþtýr. Pinterden çýkan tüm yumurtalý tatlýsu ýstakozlarý büyük küçük ayrýmý yapýlmaksýzýn alýnmýþtýr. Gölden alýnan tatlýsu ýstakozlarý nemlendirilmiþ strafor kutular ile zaman geçirilmeden Sinop Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi'nde bulunan laboratuara getirilmiþtir. Örneklenen tatlýsu ýstakozlarýnýn pleopodlarýna yapýþýk olan yumurtalar bir pens yardýmýyla zarar verilmeden alýnmýþ ve darasý alýnan kaplarda 0.001 g hassasiyetli elektronik terazi ile bireysel ve toplam aðýrlýklarý tartýlmýþtýr.
Tartým iþlemlerinin tamamlanmasýndan ýstakozu bireylerinin yumurta özellikleri ile bazý sonra her bir diþiden alýnan tüm yumurtalar ayrý morfometrik parametreler arasýndaki iliþkilerin kaplara konularak sayýlmýþ ve 0.01 mm belirlenmesi amaçlanmýþtýr. Bu nedenle elde hassasiyetli elektronik kumpas ile çaplarý ölçül- edilen örneklerde total aðýrlýk, yumurta sayýsý, müþtür. Verilerin analizi MS-Excel progra- toplam yumurta aðýrlýðý, birim yumurta aðýrlýðý,
mýnda yapýlmýþtýr. birim canlý aðýrlýða (1 gram) düþen yumurta
sayýsý ve yumurta çapý deðerleri tespit edilmiþ,
Bulgular ayrýca aralarýndaki iliþkiler belirlenmeye
çalýþýl-Çalýþmada, Bafra (Samsun) Balýk mýþtýr (Tablo 1). Gölleri'nden Ulugöl'deki yumurtalý tatlýsu
Çalýþmada, örneklenen diþi tatlýsu korelasyon analizi ve önem kontrolü yapýlmýþtýr ýstakozlarýnýn minimum 28.24 g, maksimum (Þekil 2).
59.50 g ve ortalama 40.89±1.63 g aðýrlýða sahip Çalýþmada, toplam canlý aðýrlýk ile toplam olduðu belirlenmiþtir. Yumurtalý tatlýsu yumurta aðýrlýðý (r=0.74) ve toplam yumurta ýstakozlarýnýn bireysel ortalama yumurta sayýsý arasýnda (r=0.52), toplam yumurta aðýrlýðý sayýsýnýn 178.07±13.69 adet olduðu, maksimum ile toplam yumurta sayýsý (r=0.72), toplam 368, minimum ise 50 adet yumurta taþýdýklarý yumurta sayýsý ile birim canlý aðýrlýða düþen tespit edilmiþ, birim canlý aðýrlýða düþen yumurta yumurta sayýsý arasýnda (r=0.84) önemli sayýsý ise 4.36±0.30 adet olarak hesaplanmýþtýr. iliþkilerin olduðu belirlenmiþtir. Yine toplam Toplam yumurta aðýrlýðýnýn ortalama 3.16±0.27 aðýrlýk ile yumurta çapý (r=0.14) ve birim canlý g, birim yumurta aðýrlýðýnýn ortalama aðýrlýða düþen yumurta sayýsý arasýnda (r=0.01), 0.018±0.001 g olduðu belirlenmiþtir. Çalýþmada toplam yumurta aðýrlýðý ile yumurta çapý diþilerden alýnan 5342 adet yumurtanýn çapý (r=0.29) ve birim canlý aðýrlýða düþen yumurta ortalama 2.11±0.05 mm olarak tespit edilmiþtir. sayýsý arasýnda (r=0.42), toplam yumurta sayýsý Çalýþmada elde edilen veriler kapsamýnda ile yumurta çapý arasýnda (r=0.01), yumurta çapý canlý aðýrlýk, toplam yumurta aðýrlýðý, toplam ile birim canlý aðýrlýða düþen yumurta sayýsý yumurta sayýsý, yumurta çapý ve birim canlý arasýnda (r=0.16) pozitif yönlü ama çok zayýf aðýrlýða düþen yumurta sayýsý arasýnda iliþkilerin olduðu belirlenmiþtir.
Tablo 1. Aðýrlýk, toplam yumurta aðýrlýðý, yumurta sayýsý, yumurta çapý ve birim canlý aðýrlýða düþen yumurta sayýsý arasýndaki
korelasyon deðeri ve regresyon denklemleri
Þekil 2. Toplam aðýrlýk-Toplam yumurta aðýrlýðý (A), Toplam aðýrlýk-Toplam yumurta sayýsý (B), Toplam yumurta
aðýrlýðý-Toplam yumurta sayýsý (C), aðýrlýðý-Toplam yumurta sayýsý-Birim canlý aðýrlýða düþen yumurta sayýsý (D)
Tartýþma larda tatlýsu ýstakozlarýnýn ortalama total
Samsun ili Bafra ilçesinde bulunan Balýk aðýrlýklarý; Iþýklý Gölü'nde 31.72 g (Güner ve Gölleri'nde Ulugöl'den temin edilen yumurtalý Balýk, 2002), Mamasýn Baraj Gölü'nde 32.19 g tatlýsu ýstakozlarýnýn incelendiði çalýþmada, (Büyükçapar vd., 2006), Terkos Gölü'nde 40.38 yumurta özellikleri ve aralarýndaki iliþkiler g (Güner, 2006), Manyas Gölü'nde 21.85 g belirlenmeye çalýþýlmýþtýr. (Berber ve Balýk, 2006) olarak belirlendiði Yapýlan çalýþma ile elde edilen veriler, bildirilmiþtir. Çalýþmada total aðýrlýk ortalama farklý bölgelerde yapýlmýþ olan benzer 40.89±1.63 g olarak belirlenmiþ ve diðer çalýþmalarda bildirilen deðerler ile karþýlaþ- çalýþmalarda elde edilen deðerler ile benzerlik týrýlmýþtýr. Yumurtalý bireyler ile yapýlan çalýþma- göstermiþtir.
Yumurta sayýlarý ile ilgili yapýlan Hotamýþ Gölü'nde 2.43 mm, Mamasýn Gölü'nde çalýþmalarda; Eðirdir Gölü'nde 148-183, 2.48 mm (Erdemli, 1985); Seyhan Gölü'nde 2.52 Beyþehir Gölü'nde 156, Akþehir Gölü'nde 149, mm (Çevik, 1993); Keban Baraj Gölü'nde 2.88 Eber Gölü'nde 161, Mamasýn Gölü'nde 158, mm (Duman ve Gürel, 2000); Ýznik Gölü'nde Hotamýþ Gölü'nde 163, Apa Baraj Gölü'nde 153 2.51 mm (Erdem vd., 2001); Eðirdir Gölü'nde ve Seyhan Baraj Gölü'nde 172 adet olduðu 2.77 mm (Bolat, 2001b); Iþýklý Gölü'nde 2.15-(Erdemli ,1985); Mogan Gölü'nde 80-372 adet 2.99 mm arasýnda (Güner ve Balýk, 2002); (Tüzün, 1987); Mogan Gölü'nde 175 adet Demirköprü Baraj Gölü'nde 2.72 mm (Balýk vd., (Karabatak ve Tüzün, 1989); Seyhan Gölü'nde 2006) olduðunu bildirmiþtir. Çalýþmada yumurta 37-435 adet (Çevik, 1993); Eðirdir Gölü'nde 277 çaplarý ortalama 2.11±0.05 mm olarak tespit adet (Bolat, 1996); Keban Baraj Gölü'nde 97- edilmiþ olup, farklý bölgelerde yapýlan çalýþma-289 adet (Duman ve Gürel, 2000); Ýznik larda elde edilen yumurta çapý deðerinden düþük Gölü'nde 154 adet (Erdem vd., 2001); Iþýklý olduðu belirlenmiþtir.
Gölü'nde 216 adet (Güner ve Balýk, 2002); Çalýþmada, toplam aðýrlýk ile toplam Demirköprü Baraj Gölü'nde 137 adet (Balýk vd., yumurta aðýrlýðý ve toplam yumurta sayýsý 2006) olduðu ifade edilmiþtir. Çalýþmada arasýnda; toplam yumurta aðýrlýðý ile toplam yumurta sayýlarý 50-368 adet arasýnda deðiþmiþ, yumurta sayýsý; toplam yumurta sayýsý ile birim ortalama 178.07±13.69 adet olarak belirlenmiþ canlý aðýrlýða düþen yumurta sayýsý arasýnda ve diðer çalýþmalarda elde edilen deðerlerin bir önemli iliþki belirlenmiþtir.
kýsmýndan yüksek ancak çoðunluðu ile Ancak, yumurta verimliliðini ortaya
benzerlik göstermektedir. koyan önemli parametrelerden olan yumurta
Birim yumurta aðýrlýklarý ile ilgili yapýlan çapý ve birim canlý aðýrlýða düþen yumurta çalýþmalarda Beyþehir Gölü'nde 0.010 g, sayýsýnýn diþi aðýrlýðý ve toplam yumurta aðýrlýðý Hotamýþ Gölü'nde 0.012 g, Mamasýn Baraj iliþkilerinde; yumurta çapý ile toplam yumurta Gölü'nde 0.012 g (Erdemli, 1985); Iþýklý sayýsý iliþkilerinde; yumurta çapý ile birim canlý Gölü'nde 0.0022-0.0062 g arasýnda (Güner ve aðýrlýða düþen yumurta sayýsý iliþkilerinin düþük Balýk, 2002); Demirköprü Baraj Gölü'nde 0.015 olduðu tespit edilmiþtir.
g (Balýk vd., 2006) olduðu bildirilmektedir. Tatlýsu ýstakozlarý ile ilgili yapýlan Çalýþmada ise birim yumurta aðýrlýklarý 0.010- çalýþmalarda yumurta çapýnýn birçok faktörün 0.034 g arasýnda deðiþim göstermiþ, ortalama etkisinde olduðu ve morfometrik verilerle zayýf 0.018±0.001 g olarak belirlenen deðer birçok iliþkilendirildiði ifade edilmektedir (Harlýoðlu çalýþmadan yüksek olduðu tespit edilmiþtir. ve Türkgülü, 2000; Güner ve Balýk, 2002). Yumurta çaplarý ile ilgili yapýlan çalýþma- Yumurta verimliliðinin ekolojik faktörlerden larda ortalama olarak; Eðirdir Gölü'nde 2.49 daha çok genetik faktörlerce kontrol edildiði mm, Beyþehir Gölü'nde 2.44 mm, Akþehir (Erdemli, 1985) veya verimliliði etkileyen baþka Gölü'nde 2.47 mm, Eber Gölü'nde 2.43 mm, Apa faktörlerin olduðu yapýlan diðer çalýþmalarda Baraj Gölü'nde 2.50 mm (Erdemli, 1983); belirtilmektedir (Güner ve Balýk, 2002).
Atalay, Ý. ve Yüksel F., 2010. Karaaðaç Göleti (Uþak) Balýk Istakozu (Astacus leptodactylus Eschscholtz, Faunasýnýn Tespiti ve Populasyon Büyüklüðünün 1823)'nun Boy-Aðýrlýk Ýliþkisi Et Verimi. Ege Leslie Metodu ile Tahmini. e- Journal of New Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 23 (1-2): 21-25. World Sciences Academy, 5 (3); Article Çevik, C., 1993. Seyhan Baraj Gölü'ndeki Tatlýsu Istakozu
Number:5A0040. ISSn:1306-3111. (Astacus leptodactylus Eschscholtz, 1823)'nun
Bagot, P., 1996. Turkish crayfish production. Crayfish Bazý Biyo-Ekolojik, Morfometrik Özellikleri ile
News, 19 (1):13. Hastalýk Durumunun Saptanmasý Üzerine Bir
Balýk, S., Ustaoðlu, S., Sarý, H. ve Berber, S., 2006. Araþtýrma. Yüksek Lisans Tezi, Adana, 40s.
Demirköprü Baraj Gölü'nde (Manisa) Yaþayan Çevik, C. ve Tekelioðlu, N., 1999. Seyhan Baraj Gölü'nde Tatlýsu Istakozunun (Astacus leptodactylus Yaþayan Tatlýsu Istakozu (Astacus leptodactylus Eschscholtz, 1823) Bazý Üreme Özellikleri. Ege Eschscholtz, 1823)'nun Bazý Biyo-Ekolojik, Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi,,2006, 23 (3-4): Morfometrik Özellikleri ile Hastalýk Durumunun
245–249. Saptanmasý. IX Su Ürünleri Sempozyumu,
Berber, S. ve Balýk, S., 2006. Manyas Gölü (Balýkesir) Eðirdir/Isparta, 1: 270-279.
Tatlýsu Istakozu (Astacus leptodactylus Duman, E. ve Gürel, A., 2000. Keban Baraj Gölü Aðý
Eschscholtz, 1823)'nun Bazý Büyüme ve Bölgesi'nde Yaþayan Kerevitin (Astacus
Morfometrik Özelliklerinin Belirlenmesi. Ege leptodactylus salinus Nordmann, 1842) Üreme
Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi 23 (1-2):83-91. Özelliklerinin Belirlenmesi. IV. Su Ürünleri Berber, S., Balýk, S., 2009. Apolyont Gölü (Bursa- Sempozyumu, 28-30 Haziran, Erzurum.
T ü r k i y e ) Ta t l ý s u I s t a k o z u n u n ( A s t a c u s Erdem, Ü., Cebeci, M., Selçuk, S., Tunç, N., Özbay, A. ve
leptodactylus Eschscholtz, 1823) Boy-Agýrlýk Çildem, B., 2001. Ýznik Gölü'ndeki Tatlýsu Istakozu iliskisi ve Et Verimi. Journal of Fisheries Sciences, (Astacus leptodactylus Eschscholtz, 1823)'nun
3(2), 86-99. Bazý Biyo-Ekolojik Özelliklerinin Ýncelenmesi. XI.
Bolat, Y., 1996. Eðirdir Gölü'ndeki Kerevit (Astacus Ulusal Su Ürünleri Sempozyumu, 04-06 Eylül,
leptodactylus salinus Nordmann, 1842) Hatay, 449-456.
Populasyonunun Bazý Biyolojik Özellikleri ve Erdemli, A.Ü., 1983. Beyþehir, Eðirdir, Akþehir ve Eber Hastalýðýnýn Morfolojik Ýncelenmesi. Süleyman Gölleriyle Apa Baraj Gölü Tatlýsu Istakozu Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Su (Astacus leptodactylus Eschscholtz, 1823) Ürünleri Mühendisliði Anabilim Dalý Yüksek Populasyonlarý Üzerine Karþýlaþtýrmalý Bir
Lisans Tezi, 50s. Araþtýrma. Doða Bilim Dergisi, Veterinerlik ve
Bolat, Y., 2001a. Eðirdir Gölü Hoyran Bölgesi Tatlýsu Hayvancýlýk: 7, 313-318.
Istakozlarýnýn (Astacus leptodactylus salinus Erdemli, A.Ü., 1985. Hotamýþ Gölü ve Mamasýn Baraj Nordmann, 1842) Populasyon Büyüklüðünün Gölü'nde Tatlýsu Istakozu (Astacus leptodactylus Tahmini. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen salinus Nordmann, 1842) Populasyonlarýnýn Bazý
Bilimleri Enstitüsü, Su Ürünleri Temel Bilimleri Biyolojik ve Morfolojik Özelikleri Üzerine Bir
Anabilim Dalý Doktora Tezi, 117s. Araþtýrma. Türkiye Bilimsel Araþtýrma Kurumu
Bolat, Y., 2001b. Eðirdir Gölü Tatlýsu Istakozlarýnda Matematik, Fizik ve Biyoloji Araþtýrma Grubu, (Astacus leptodactylus salinus Nordmann, 1842) Proje No: TBAG 594, 73 s.
Üreme. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Erençin, Z. ve Köksal, G., 1977. On the Crayfish, Astacus
leptodactylus, in Anatolia, Freshwater Crayfish 3:
Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5 (3), 49-56.
187-192. Bolat, Y. ve Aksoylar, Y.M., 1997. Eðirdir Gölü
Erkebay, C., (2004). Sera Gölü (Trabzon) kerevit (Astacus Kerevitlerine (Astacus leptodactylus salinus
leptodactylus Eschscholtz, 1823)
Nordmann, 1842) Genel Bir Bakýþ. IX. Ulusal Su
stoðunun biyolojik özellikleri, stok yapýsý ve Doðu Ürünleri Sempozyumu, SDÜ Eðirdir Su Ürünleri
Karadeniz koþullarýnda yetiþtiricilik olanaklarý, Fak. 17-19 Eylül 1997. 257-269.
Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Büyükçapar, H., Alp, A., Kaya, M. ve Çiçek, Y., 2006.
Enstitüsü, Balýkçýlýk Teknolojisi Anabilim Dalý, Mamasýn Baraj Gölü (Aksaray-Türkiye) Tatlýsu
Doktora tezi, 70s.
Güner, U. ve Balýk, S., 2002. Iþýklý Gölü (Çivril-Denizli) 1823), Aquaculture International, 8:95-98.
Tatlýsu Istakozlarýnda (Astacus leptodactylus Holdich, D.M., 2002. General Biology-Background and Eschscholtz, 1823) Yumurta Verimliðinin Boy ve Functional Morphology.In: Biology of Freshwater Aðýrlýkla Ýliþkisi. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Crayfish (edited by:Holdich, D.M.) pp:3-30.
Dergisi, 19 (1-2): 109-113. Karabatak, M. ve Tüzün Ý., 1989. Mogan Gölü'ndeki
Güner, U., 2006. Terkos Gölü Kerevitleri (Astacus Kerevit (Astacus leptodactylus Eschscholtz,1823)
leptodactylus Eschscholtz,1823)'nin Bazý Populasyonun Bazý Özellikleri, Akdeniz Morfolojik Özellikleri, E.Ü. Su Ürünleri Dergisi, Üniversitesi Su Ürünleri Mühendisliði Dergisi, 2,
Cilt 23, Sayý (1-2): 163-167. 1-34.
Harlýoðlu ve Harlýoðlu 2005.Eðirdir, Ýznik Gölleri ve TÜÝK, 2011. 2010 Yýlý Su Ürünleri Ýstatistikleri. Hirfanlý Baraj Gölü'nden Avlanan Tatlýsu Istakozu http:www.tuik.gov.tr (Eriþim Tarihi: 29.07.2011). (Astacus leptodactylus Eschscholtz, 1823)'nun Tüzün, Ý., 1987. Mogan Gölü'ndeki Kerevit (Astacus Morfometrik Analizleri ile Et Verimlerinin leptodactylus Eschscholtz, 1823)'in Biyolojisi
Karþýlaþtýrýlmasý. Fýrat Üniversitesi Fen ve Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Mühendislik Bilimleri Dergisi, 17 (2), 412-423. Biyoloji Anabilim Dalý Yüksek Lisans Tezi, 48s. Harlýoðlu, M.M., Barým, Ö., Türkgülü, Ý. ve Harlýoðlu, Westman, K.E., 2003. Lappakoski et al (eds.) Invasive
A.G., 2004. Potential Fecundity of an Ýntroduced Aquatic Species of Eurupe, Kluwer Academic Population, Keban Dam Lake, Elazýð, Turkey, of Publishers. Dordrecht 76-95.
Freshwater Crayfish, Astacus leptodactylus Yüksel, F. ve Duman, E., 2011. Keban Baraj Gölü Kerevit
leptodactylus (Eschscholtz, 1852). Aquaculture, (Astacus leptodactylus Eschscholtz, 1823)
230, 189-195. Populasyon Büyüklüðünün Araþtýrýlmasý Journal of
Harlýoðlu, M.M. ve Türkgülü, Ý., 2000. The relationship Fisheries Sciences.com 5(3): 226-239. DOI: between egg size and female size in freshwater 10.3153/jfscom.2011027.