• Sonuç bulunamadı

Akıllı Tahta Kullanımının Ortaöğretimde İşlenen Canlıların Sınıflandırılması Konusunun Öğrenimi Üzerine Etkisi

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Akıllı Tahta Kullanımının Ortaöğretimde İşlenen Canlıların Sınıflandırılması Konusunun Öğrenimi Üzerine Etkisi"

Copied!
89
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

AKILLI TAHTA KULLANIMININ ORTAÖĞRETİMDE İŞLENEN CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI KONUSUNUN ÖĞRENİMİ

ÜZERİNE ETKİSİ

Seçil SARIKAYA

YÜKSEK LİSANS TEZİ

ORTAÖĞRETİM FEN VE MATEMATİK ALANLARI EĞİTİMİ ANABİLİMDALI

GAZİ ÜNİVERSİTESİ

EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

(2)

i

TELİF HAKKI ve TEZ FOTOKOPİ İZİN FORMU

Bu tezin tüm hakları saklıdır. Kaynak göstermek koşuluyla tezin teslim tarihinden itibaren ...(….) ay sonra tezden fotokopi çekilebilir.

YAZARIN Adı : Seçil Soyadı : SARIKAYA Bölümü : Biyoloji Öğretmenliği İmza : Teslim tarihi : TEZİN

Türkçe Adı : Akıllı Tahta Kullanımının Ortaöğretimde İşlenen Canlıların Sınıflandırılması Konusunun Öğrenimi Üzerine Etkisi

İngilizce Adı : The Effects of Interactive Whiteboard on Learning of The Categorization of The Living Beings

(3)

ii

ETİK İLKELERE UYGUNLUK BEYANI

Tez yazma sürecinde bilimsel ve etik ilkelere uyduğumu, yararlandığım tüm kaynakları kaynak gösterme ilkelerine uygun olarak kaynakçada belirttiğimi ve bu bölümler dışındaki tüm ifadelerin şahsıma ait olduğunu beyan ederim.

Yazar Adı Soyadı: Seçil SARIKAYA İmza:

(4)

iii

Jüri onay sayfası

Seçil SARIKAYA tarafından hazırlanan “Akıllı Tahta Kullanımının Ortaöğretimde İşlenen Canlıların Sınıflandırılması Konusunun Öğrenimi Üzerine Etkisi” adlı tez çalışması aşağıdaki jüri tarafından oy birliği ile Gazi Üniversitesi Biyoloji Eğitimi Anabilim Dalı’nda Yüksek Lisans olarak kabul edilmiştir.

Danışman:

Prof. Dr. Kazım YILDIZ Biyoloji Eğitimi, Gazi Üniversitesi

Başkan: Meryem ALTIN SELVİ

Biyoloji Eğitimi, Gazi Üniversitesi

Üye: Prof. Dr. Kazım YILDIZ

Biyoloji Eğitimi, Gazi Üniversitesi

Üye: Doç. Dr. İlkay AÇIKGÖZ

Çevre Mühendisliği Anabilim Dalı, Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi

Tez Savunma Tarihi: 27/11/2015

Bu tezin Biyoloji Eğitimi Anabilim Dalı’nda Yüksek Lisans olması için şartları yerine getirdiğini onaylıyorum.

Eğitim Bilimleri Enstitüsü Müdürü

(5)

iv

(6)

v

TEŞEKKÜR

Tez hazırlama sürecinde desteğini esirgemeyen yüksek lisans öğrenimimde emeği geçen hocalarıma bilhassa her konuda yardımcı olup beni aydınlatan değerli danışman hocam Prof. Dr. Kazım YILDIZ’ a teşekkür ederim.

(7)

vi

AKILLI TAHTA KULLANIMININ ORTA

ÖĞRETİMDE

İŞLENEN CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI KONUSUNUN

ÖĞRENİMİ ÜZERİNE ETKİSİ

Yüksek Lisans Tezi

SARIKAYA, Seçil

GAZİ ÜNİVERSİTESİ

EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

Ağustos -2015

ÖZ

Bu çalışmanın amacı akıllı tahta kullanımının ortaöğretimde işlenen canlıların sınıflandırılması konusunun öğrenimi üzerine etkisini incelemektir. Bu çalışmada yarı deneme modellerinden öntest-sontest kontrol gruplu model yansız atama ile oluşturulmuş iki gruba uygulanmıştır. Akademik başarı deney öncesi araştırmacı tarafından geliştirilen yirmi soruluk bir öntest ile ölçülmüştür. Bu araştırmanın örneklemini 2014-2015 Eğitim ve Öğretim Yılında Ankara Kazan Fuat Erkmen Anadolu İmam Hatip Lisesinde okuyan 9. Sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Seçilen 4 sınıfın 2’si erkek 2’si kız öğrenci sınıfıdır. Kontrol grubu olarak seçilen 1 kız ve 1 erkek sınıflarından toplam 50 kişiye geleneksel öğretim yapılırken, yine 50 kişilik 1 erkek ve 1 kız sınıfında deney grubu olarak akıllı tahta ile öğretim yapılmıştır. Araştırma modeli çerçevesinde çalışma grubu üzerinde 12 hafta uygulama gerçekleştirilmiştir. Uygulamanın sona ermesi ve öğretimin tamamlanması ile birlikte her iki gruba sontest uygulanmıştır. Verilerin analizinde anlamlılık düzeyi 0.05 alınmış, analiz işlemleri SPSS 22 programı ile yapılmıştır. Deney grubunun akıllı tahtayla işlenilen derslerdeki öntest ve sontest sonuçları karşılaştırılmış, sonuçlar arasında anlamlı bir fark olduğu görülmüştür. Akıllı tahta ile işlenen biyoloji dersinin sontest puanları ile geleneksel yöntemlerle işlenen biyoloji dersi sontest puanları arasında, deney grubunun lehine anlamlı bir fark bulunmuştur.

Anahtar kelimeler: Akıllı Tahta, Biyoloji Öğretimi, Akademik Başarı, Canlıların Sınıflandırılması

Sayfa adedi: 74

(8)

vii

THE EFFECTS OF INTERACTIVE WHITEBOARD ON LEARNING

OF THE CATEGORIZATION OF THE LIVING BEINGS

Master Thesis

SARIKAYA, Seçil

GAZI UNIVERSITY

GRADUATE SCHOOL OF EDUCATIONAL SCIENCES

August, 2015

ABSTRACT

The purpose of this research is to search the impact of using interactive whiteboard on learning of the categorization of the living beings. This study was conducted through two groups of students, formed with an unbiased assignment, using pre-post tests control group model. The academic success was measured by a 20 questioned- protest developed by a researcher before the experiment. The sample of this research was formed by the 9th grade students from Kazan Fuat Erkmen Anatolian Religious High School in 2014-2015 education year. The students consisted of 2 classes of boys and 2 classes of girls. In control group fifty students (1 boy and 1 girl classes) were educated traditionally. In the experiment group 50 students (1 boy and 1 girl classes) were instructed by using interactive whiteboard. Practice continued 12 week. The postest was carried out both two groups after the practice ended and education was completed. In the analyzing of the data, the level of significance was taken as 0.05. The data was analyzed by using SPSS 22 program. The result of pre and posted of the experiment group were compared and it’s found that there was a significant difference between the results. The test points of experiment group students were higher than those of conrol group students. The results obtained from the study clarified that using interacive whiteboard increased the academic achievement on the categorization of living beings.

Key Words: Whiteboard, Education of Biology, Categorization of Living Beings, Academic Success

Page Number: 74

(9)

viii

İÇİNDEKİLER

ÖZET……….….……vi ABSTRACT……….…….vii İÇİNDEKİLER ………..……viii TABLOLAR LİSTESİ………..xi

ŞEKİLLER VE GRAFİKLER LİSTESİ……….………...xii

SİMGELER VE KISALTMALAR LİSTESİ………..………..xiii

1. GİRİŞ………..……….1

1.1.Problem Durumu………...1

1.1.1. Dünyada Eğitim Teknolojilerine Yapılan Yatırımlar………2

1.1.2. Türkiye’de Eğitim Teknolojilerine Yapılan Yatırımlar……….3

1.1.2.1.Temel Eğitim Programı Projesi………..…3

1.1.2.2. Intel Gelecek için Eğitim Projesi………4

1.1.2.3. MEB İnternete Erişim Projesi………..…. 4

1.1.2.4. ThinkQuest Eğitim Portalı………..….. 5

1.1.2.5. Yazarlık Yazılımları……….…… 5

1.1.2.6. Fırsatları Arttırma ve Teknolojiyi İyileştirme Hareketi (FATİH Projesi)………..…5

1.1.2.7. Eğitim Bilişim Ağı (EBA) Projesi……… 7

1.1.3. Araştırmada Kullanılan Öğretim Yöntemleri………....8

(10)

ix

1.1.3.2. Akıllı Tahta Sistemleri ve Akıllı Tahta ile Öğretim…………...9

1.1.4. Biyoloji Dersi Öğretim Programının Genel Amaçları………..……12

1.1.4.1. Canlıların Çeşitliliği ve Sınıflandırılması Ünitesinin Kazanımları……….12

1.1.4.2. Canlı Âlemleri ve Özellikleri Ünitesinin Kazanımları………13 1.2. Araştırmanın Amacı………..……….15 1.3. Araştırmanın Önemi……….………….16 1.4. Sınırlılıklar……….………… 17 1.5. Varsayımlar……….…….…..17 1.6. Tanımlar……….………17 2. İLGİLİ ARAŞTIRMALAR………..……19 3. ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ……….…………31 3.1. Araştırmanın Modeli………..……..……..31 3.2. Araştırmanın Değişkenleri……….…..………..32 3.2.1. Bağımsız Değişkenler……….………..32 3.2.2. Bağımlı Değişkenler……….32 3.3. Evren ve Örneklem……….32

3.4. Veri Toplama Araçları………..……….33

3.4.1. Canlıların Sınıflandırılması Başarı Testi………..….…33

3.5. Uygulama Süreci……….………34

3.6. Verilerin Analizi……….…….………36

4. BULGULAR VE YORUMLAR……….……….…….37

4.1. Deney ve Kontrol Gruplarının Öntest Başarı Puanlarına İlişkin Bulgular.……37

4.2. Deney ve Kontrol Gruplarının Sontest Başarı Puanlarına İlişkin Bulgular……38

SONUÇLAR VE ÖNERİLER……….……41

(11)

x

(12)

xi

TABLOLAR LİSTESİ

Tablo 1. Araştırmanın Deseni……….………..….…31 Tablo 2. Deney ve Kontrol Gruplarındaki Öğrenci Sayıları………..…...33 Tablo 3. Deney ve Kontrol Grubunda İşlenen Derslerin Haftalık Kazanımları……....…35 Tablo 4. Grupların Öntest Sonuçları……….……….…37 Tablo 5. Grupların Sontest T-Testi Sonuçları……….…..38

(13)

xii

ŞEKİLLER LİSTESİ

Şekil 1. İkinci Tip Akıllı Tahta Sistemi………...………10

Şekil 2. LCD Tip Akıllı Tahta Sistemi……….11

Şekil 3. Grupların Öntest Başarılarının Karşılaştırılması………38

Şekil 4. Deney ve Kontrol Grubunun Sontest Başarı Grafiği………….……….39

(14)

xiii

SİMGELER VE KISALTMALAR LİSTESİ

TEP Temel Eğitim Programı MEB Milli Eğitim Bakanlığı BT Bilişim Teknolojileri

FATİH Fırsatları Arttırma ve Teknolojiyi İyileştirme Hareketi EBA Eğitim Bilişim Ağı

CSBT Canlıların Sınıflandırılması Başarı Testi ATÖ Akıllı Tahta ile Öğretim

GÖY Geleneksel Öğretim Yöntemi

(15)

1

BÖLÜM I

GİRİŞ

Bu bölümde problem durumu, araştırmanın amacı, önemi, varsayımları, sınırlılıkları ve tanımlarına yer verilmiştir.

1.1.Problem Durumu

Bilgi çağının temelini, geçmiş yüzyıllara oranla daha fazla bilgi üretilmesi, daha çok bilgiye ihtiyaç duyulması ve üretilen bilginin büyük bir hızla dünyanın her yanına yayılması oluşturmaktadır. Küresel boyuttaki bu bilgi aktarımında teknolojinin çok önemli bir işlevi olduğu bilinmektedir (Halis, 2002). Bilgi çağı olarak adlandırılan içinde bulunduğumuz çağın en önemli özelliği, bilgi teknolojilerinin yoğun olarak kullanılması ve maddi ürün yerine bilgi üretiminin önem kazanması olarak görülmektedir (Akkoyunlu, 1998). Çünkü bilgi toplumlarına dönüşmekte olan ülkeler, ancak bilgi teknolojilerini etkili kullanabilenlerdir (Halis, 2002).

Çok kanallı eğitim imkânlarının artması, okulun, öğretmenin, hatta kitapların işlevini önemli ölçüde değiştirecektir. Öğretmenin tek bilgi kaynağı olmadığı bu ortamda okul da artık bilgi kazanmanın tek mekânı değildir. Ders kitapları ise ortaya çıkan bu çok sayıdaki bilgi kaynağı ile rekabet edebilmek için neredeyse her gün yeniden yazılmak durumunda olacaktır. Görüldüğü gibi binlerce yıldır okul-öğretmen-öğrenci üçgeni içinde varlığını sürdüren eğitim-öğretim, yeni teknolojilerin yaşamımıza katılması ile birlikte çok yönlü, çok kanallı yeni alternatifleri de kullanmak durumundadır (Oktay, 2004, s.21).

(16)

2

1.1.1. Dünyada Eğitim Teknolojilerine Yapılan Yatırımlar

Eğitimde Teknoloji Uluslararası Derneği (International Society for Technology in Education: ISTE) (2007) Öğrenciler için Ulusal Eğitim Teknolojisi Standartları ve Performans Göstergeleri’nde öğrencilerde bulunması gereken becerileri şu şekilde belirlemiştir:

• Teknoloji kullanarak yaratıcı düşünme, bilgiyi yapılandırma ve yenilikçi olma, • Bireysel öğrenmelere ve diğerlerinin öğrenmesine destek olmak için dijital medya

ve çevreleri kullanarak iletişim kurabilme ve işbirliği yapabilme,

• Dijital araçları kullanarak araştırma yapabilme ve bilgi akıcılığına ayak uydurma, • Uygun dijital araç ve kaynakları kullanarak eleştirel düşünme, problem çözme ve

karar verme,

• Teknoloji kullanımı ile ilgili insani, kültürel ve toplumsal konuları anlama ve yasal ve etik davranışları uygulama,

• Teknoloji işlemlerini ve kavramlarını anlama ve kullanma.

Bu bağlamda günümüzde eğitim teknolojilerine oldukça büyük yatırımlar yapılmaktadır. ABD bu tür çalışmalara diğer ülkelere göre hem daha önceden başlamış hem de nitelik yönünden farklı çalışmaları tecrübe etmiştir. ABD’de ulusal ve yerel (eyalet) düzeyde teknoloji kullanımını yaygınlaştırmak için çok sayıda projeler uygulan-mıştır. Örneğin; Maine, California, Florida, Ohio, North Carolina, New Hampshire, Illinois, Kentucy, Pennsylvania, Virginia, Texas, Louisiana ve daha birçok eyalette günümüzün ihtiyaç duyduğu teknolojiyi iyi kullanan bireyler yetiştirme amacıyla orta dereceli okullardaki öğretmen ve öğrencilere dizüstü bilgisayarlar dağıtılmıştır (Pamuk, S., Çakır, R., Yılmaz, H., Ergun, M. ve Ayas, C. 2013; Bonifaz ve Zucker, 2004; Gateway, 2004; Ingram, Willcutt ve Jordan, 2008; Laptops for Learning Task Force, 2004). 2002 yılında Maine Eyaleti’nde “Her Öğrenciye Bir Bilgisayar” sloganıyla eyalet çapında tüm ortaokul öğrencileri ile öğretmenlerine dizüstü bilgisayarlar verilerek büyük bir proje başlatılmıştır. 2003 yılında North Carolina Eyaleti’nde ortaokul öğrencilerine 1700 dizüstü bilgisayar dağıtılırken, 2004 yılında New Hampshire Eyaleti’nde okulların bütün 6. sınıf öğrencilerine aynı dizüstü bilgisayarlardan verilmiştir. 2004 yılında Kentucky’da başarısı düşük ve/veya evde internet bağlantısı olmayan ortaokul öğrencileri ile öğretmenlerine 3200 adet dizüstü bilgisayar dağıtılırken, aynı şekilde 2007 yılında Louisiana Eyaleti’nde

(17)

3

“Öğrenmeye Dönüş” projesi kapsamında 54 okulda 3530 6. sınıf öğrencisine dizüstü bilgisayar verilmiştir (Pamuk vd. 2013; News Report, 2007).

Portekiz’de Macellan (Magalhaes) adıyla Temmuz 2008’de başlatılan ve ülke genelinde ilköğretim öğrencilerine yönelik 480.000 dizüstü bilgisayar dağıtılması amaçlanan ulusal projede sadece donanıma yatırım yapmanın dışında öğretmen eğitimi ve uygun içeriklerin hazırlanması hedeflenmiştir (Pamuk vd. 2013; Fourgous, 2010). Tayland’da, hükümet Mart 2012’de “Her Çocuğa Bir Tablet Bilgisayar” adlı projeyle toplamda 1.000.000 öğrenciye internet bağlantısı olan tablet dağıtmayı amaçlamıştır. Projenin amaçları arasında tablet bilgisayarların eğitimde uygulanmasının öğrencilerin donanımlarına ve ilerideki mesleki yaşantılarına yardımcı olmak yer almaktadır. Güney Kore 2015 yılına kadar “Akıllı Eğitim” projesi adı altında 7.5 milyon ilköğretim ve ortaöğretim öğrencisine tablet dağıtılmasını ve e-ders kitaplarının geliştirilmesini amaçlamaktadır (Pamuk vd. 2013; Kim ve Jung, 2010). İskoçya’da 2011 yılında pilot uygulamayla başlayan ve 5-15 yaş arası öğrencilere tablet dağıtımı ile devam eden çalışmada derslerin tabletler yardımıyla işlenmesinin internet bağlantısıyla bilgiye erişimi kolaylaştırdığı sonucuna varılırken öğrenci başarısına etkisi ile ilgili somut verilere henüz ulaşılamamıştır (Pamuk vd. 2013; Dailyrecord, 2010). İsviçre’de 2011 yılında pilot uygulama kapsamında 1250 ilköğretim öğrencisi ve öğretmenine dağıtılan tabletlerin kullanımıyla ile ilgili yapılan çalışmada tabletlerin sadece özel etkinlikler için kullanılmadığı, aynı zamanda öğrenme-öğretme sürecinde eğitim materyali olarak kullanımının başladığı gözlenmiştir (Pamuk vd. 2013; Fri-tic, 2012). Fransa’da 7 farklı akademi (Bordeaux, Limoges, Créteil, Lyon, Grenoble, Clermont-Ferrand, Paris) tarafından yürütülen proje kapsamında ilk ve orta dereceli okullardaki öğrencilere dağıtılan yaklaşık 4.000 tabletin farklı alanlardaki kullanımları değerlendirilmektedir (Pamuk vd. 2013; Marcant, 2012; Massé, 2012). Her akademinin kendisinin belirlemiş olduğu derslerde yürütülen projelerle öğrenme-öğretme sürecindeki etkilerinin incelenmesi devam etmektedir.

1.1.2. Türkiye’de Eğitim Teknolojilerine Yapılan Yatırımlar

1.1.2.1.Temel Eğitim Programı Projesi

Türk Hükümeti ile Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası (Dünya Bankası) arasında Haziran 1998'de Temel Eğitim Programı (TEP) anlaşması imzalanmıştır. Eğitim

(18)

4

Teknolojileri Genel Müdürlüğü, "Temel Eğitimin Kalitesinin Arttırılması" alt bileşeni içinde yer alan Bilgisayar ve İletişim Teknolojileri ile ilintili tüm iş ve işlemlerden sorumlu tutulmuştur. İki aşamada gerçekleştirilen projenin ilk aşaması 2003 yılına kadar sürerken, 2002 yılında ise ikinci aşaması uygulanmaya başlanmıştır (Akbaba-Altun, 2006). Buna göre ilk aşama TEP I, ikinci aşama ise TEP II olarak adlandırılmıştır.

Milli Eğitim Bakanlığı tarafından 1998 yılında başlatılan TEP projeleri ile çok sayıda okulun Bilgisayar Teknolojileri (BT) alt yapısı ve yazılım ihtiyacı önemli oranda karşılanmıştır.

1.1.2.2. Intel Gelecek için Eğitim Projesi

BT sınıfları ile bilgisayar ve internet alt yapısı zenginleştirilen okullarda, öğretmen ve öğrencilerin bu imkânlardan faydalanabilmeleri amacı ile Milli Eğitim Bakanlığı ve Microsoft firması tarafından bir protokol imzalanmıştır. Bu protokol kapsamında öğretmen ve öğrencilere yönelik “Intel Gelecek İçin Eğitim Projesi” düzenlenmiştir (Milli Eğitim Bakanlığı [MEB], 2011).

Bu kapsamda, MEB sorumluluğunda bulunan okullarda görev yapan 30.000'den fazla öğretmen söz konusu program kapsamında eğitilmiştir. Öğrenci Programı ise, uluslararası bir yöntemle; bilgisayar okur-yazarı olan öğrencilerin bilgisayar okur-yazarlık seviyelerini artırmaya, olmayanlara bilgisayar okur-yazarlığı kazandırmaya yönelik işbirliğine dayalı ve proje tabanlı yürütülen uluslararası niteliğe sahip bir öğrenci eğitim programıdır.

1.1.2.3. MEB İnternete Erişim Projesi

2003 yılında başlayan proje ile 31 Ekim 2004 tarihine kadar 20.000 okul/kurumumuza 2007 yılı sonuna kadarda da yaklaşık 29.000 adet okul/kurumumuza ADSL internet erişimi sağlanmıştır. 2008 yılı sonu itibari ile 33.018 okul/kuruma geniş bant ADSL internet erişimi sağlanmıştır (MEB, 2011).

2011 Ağustos ayı itibari ile 37104 okul/kuruma ADSL internet erişimi ve 3790 okul/kuruma uydu internet erişimi olmak üzere toplam 40894 okul/kuruma internet sağlanmıştır (MEB, 2011).

(19)

5 1.1.2.4. ThinkQuest Eğitim Portalı

2007 yılında hizmete sunulan proje öğrencilerin iletişim, eleştirel düşünme ve teknoloji becerileri gibi 21. yüzyıla yönelik önemli beceriler geliştirmesine yardımcı olan çevrimiçi bir öğrenim platformudur. Tüm dünyadaki K-12 okullarına verilen ThinkQuest, birlikte öğrenmeyi destekleyen bir proje ortamı; öğrencileri gerçek dünyaya ait sorunları çözmeye teşvik eden teknoloji yarışmaları; ödüllü ThinkQuest Kitaplığı, milyonlarca kişi tarafından ziyaret edilen bir öğrenim kaynağı olmaktadır. ThinkQuest, 1 milyonun üzerinde kayıtlı öğrenci ile 8 farklı dilde (İngilizce, Fransızca, İspanyolca, Almanca, İtalyanca, Portekizce, Taylandça, Çince ve Türkçe) bir eğitim portalıdır (MEB, 2011).

1.1.2.5. Yazarlık Yazılımları

Yazarlık yazılımları ile MEB eğitim portalı için hazırlanacak eğitsel içeriğin oluşturulması ve öğretmenlerimizin web tabanlı eğitim materyali (içerik, sunum, öğrenme nesnesi, vb.) hazırlamaları amaçlanmıştır. Yazarlık platformu, az veya hiç programlama becerisi olmayan öğretmen ve öğrencilerin, kaliteli eğitsel web sayfaları, internette kullanılabilecek resimler, vektörel animasyonlar, videolar ve ses kayıtları, vb. eğitsel uygulamalar oluşturmalarına imkân sağlayacaktır.

Yazarlık yazılımları içindeki her bir yazılımda geliştirilen, web sayfaları, resimler, videolar, vektörel animasyonlar, ses kayıtları birbirleriyle uyumlu biçimde ve istendiğinde bir arada web ortamlı uygulama ortamında kullanılmaktadır (MEB, 2011).

1.1.2.6. Fırsatları Arttırma ve Teknolojiyi İyileştirme Hareketi (FATİH Projesi)

Fırsatları Arttırma ve Teknolojiyi İyileştirme Hareketi Projesi, eğitim ve öğretimde fırsat eşitliğini sağlamak ve okullardaki teknolojiyi iyileştirmek amacıyla Bilişim Teknolojileri (BT) araçlarının öğrenme-öğretme sürecinde daha fazla duyu organına hitap edilecek şekilde derslerde etkin kullanımı için; okulöncesi, ilköğretim ile ortaöğretim düzeyindeki tüm okulların 620.000 dersliğine dizüstü bilgisayar, projeksiyon cihazı ve internet altyapısı sağlanması amaçlanmıştır. Dersliklere kurulan BT donanımının öğrenme-öğretme sürecinde etkin kullanımını sağlamak amacıyla öğretmenlere hizmet içi eğitimler verilmektedir. Bu süreçte öğretim programları BT destekli öğretime uyumlu hale

(20)

6

getirilerek eğitsel e-içerikler oluşturulmaktadır. Bu kapsamda FATİH projesi beş ana bileşenden oluşmaktadır (MEB, 2010a).

FATİH Projesi MEB tarafından yürütülmekte olup, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından desteklenen bir projedir. 3 yılda tamamlanması planlanmıştır. 1. Yıl ortaöğretim okulları, 2. Yıl ilköğretim ikinci kademe, 3. Yıl ise ilköğretim birinci kademe ve okul öncesi kurumlarının ihtiyaçlarının tamamlanması hedeflenmiştir (MEB, 2010a). Fatih Projesi Bileşenleri

1. Donanım Altyapısının İyileştirilmesi Bileşeni: Bu kapsamda okulöncesi, ilköğretim ve ortaöğretim düzeyindeki tüm okulların bütün dersliklerine (620.000 derslik) birer adet dizüstü bilgisayar ve projeksiyon cihazı sağlanması hedeflenmiştir. Her okula en az bir adet çok amaçlı fotokopi makinesi, akıllı tahta, doküman kamera ve mikroskop kameranın bulunduğu akıllı bir sınıf oluşturulup, bunların yanında her ilde toplam 110 merkezde uzaktan hizmet içi eğitim merkezleri kurulması hedeflenmektedir.

2. E-içeriğin Sağlanması ve Yönetilmesi Bileşeni: Öğretim programlarına uygun ve derslerde yardımcı birer ders materyali olarak kullanılmak üzere elektronik içerikler sağlanacaktır. Bu e-içeriklerin ses, video, animasyon, sunu, fotoğraf/resim gibi çoklu ortam bileşenleri ile desteklenmiş öğrenme nesnelerinden ve etkileşimli e-kitaplardan oluşması planlanmıştır. Bu e-içeriklere öğretmenler ve öğrenciler web tabanlı ortamlarda hem çevrimiçi hem de çevrimdışı biçimde kolaylıkla ulaşabilecektir.

3. Öğretim Programlarında Etkin BT Kullanımı Bileşeni: Öğretim programlarının BT kullanımını desteklemesi amacıyla; öğretmen kılavuz kitaplarının okullarımızın dersliklerine sağlanan donanım altyapısı ve eğitsel e-içeriğin etkin kullanımını içerecek şekilde yenilenmesi planlanmıştır.

4. Derslerde BT Kullanımı için Öğretmenlere Hizmet İçi Eğitim Bileşeni: Proje bileşeni kapsamında; okullarda görev yapan yaklaşık 600.000 öğretmenin sınıflara sağlanan donanım altyapısını, eğitsel e-içerikleri ve BT' ye uyumlu hale getirilen öğretmen kılavuz kitaplarını etkin biçimde kullanma becerilerini geliştirmelerine dönük yüz yüze ve uzaktan eğitim aracılığıyla hizmet içi eğitim faaliyetleri planlanmıştır.

5. Ağ Altyapısı ve Geniş Bant İnternet Kullanımı ile Bilinçli ve Güvenli BT Kullanımının Sağlanması Bileşeni: Bu kapsamda her dersliğe geniş bant internet erişimi kablolu bağlantı ile sağlanacaktır. Eğitim-öğretim süreçlerinde BT araçlarıyla birlikte internetin de bilinçli

(21)

7

ve güvenli kullanımını sağlamak için gerekli donanım ve yazılım altyapısının kurulmasının yanında mevzuat düzenlemesi de yapılmaktadır.

1.1.2.7. Eğitim Bilişim Ağı (EBA) Projesi

FATİH Projesi bünyesinde ihtiyaç duyulan e-içeriğin geliştirilmesi, güncellenmesi, uygulanması vb. işlemlerini gerçekleştirilmesi için Milli Eğitim Bakanlığı tarafından Eğitim Bilişim Ağı Projesi yürütülmektedir. Bu kapsamda aşağıdaki hizmetlerin sağlanması planlanmaktadır (MEB, 2010b);

• Devasa İntranet: Okul ve Eğitim kurumları arasında İntranet bağlantıları kullanılarak takılma, tıkanma gibi sorunların olmadığı bir internet ağına kavuşturulacaktır.

• Doküman Yönetim Sistemi; Dokümanların elektronik olarak yönetilmesi planlanmaktadır. E-imza, e-gönderme, e-takip ve arşivleme özellikleri ile dokümanlar daha verimli bir şekilde kullanılacaktır. Sistem her türlü varış, bekleme, kalış sürelerini verecektir. Arşivleme özelliği olan bu sistemde sesli görüntülü iletişimin ücretsiz olması planlanmaktadır. İletişimde kör nokta kalmayacak, karasal olarak Telekom, havadan ise TÜRKSAT desteği alınacaktır. • EBA içeriklerinden birisi de “Evde ders verebilir miyiz?” fikrinden doğmuştur.

Online telafi ve destek dersleri bu sistemde yapılandırılacaktır.

• Sıcak haberler, illerdeki uygulamalar, projeleri EBA ağında duyurabilecek. Bir projeyi duyurmak yaygınlaştırmak oldukça kolaylaşacaktır.

• MEB intranet içinde güvenli, hızlı bir arama motoru geliştirmektedir. Arama motoru word, pdf dosyaları içinde de arama yapabilecektir. MEB teknik, eğitsel, pedagojik, kaliteli, yararlı, kullanılabilir, ayağı yere basan, güvenilir e-içerik sağlamak amacındadır (Hala bazı okullarda 67 ili gösteren haritalar kullanılmaktadır). İçerik güncel ve kullanılabilir olmalıdır.

• Ayrıca Eğitek yetkilileri soru bankası projesi, E-takip (Sınav evraklarının dijital kontrolü), Yunus Emre Türkçe sertifikası (TOEFL sınavının karşılığı) gibi projelerinin de gerçekleştirilmesi planlanmaktadır.

• Sınav merkezlerinin kurularak, burada dijital gözetim birimleriyle sınav gözetimi ve denetimi yapılacaktır. Sınav Merkezi binasında gözetim, Gl Gözetim Birimi ve

(22)

8

Genel Merkez gözetim ve destek birimleri sınavda çevrimiçi görev yapacaktır. Sınavların çevrimiçi olarak yapılması ve anında sonuçlara ulaşılabilmesi hedeflenmektedir.

• Öğrencilerin her yerden ulaşabileceği, uzman kişilerden cevap alabileceği güvenli bir etkileşimin çalışmaları da EBA projesi kapsamındadır.

• Öğrencinin öğrenme hakkı kadar öğrenmeme hakkı da olabilir. Bu amaçla öğrencinin dilediği zaman ve mekânda eğitim alabileceği içerik sistemleri hazırlanmaktadır. Her sınıf düzeyine göre müfredat haritaları çıkarılmaktadır. • EBA ağında radyo ve TV bölümlerinde şu an 2000 ders seslendirilmiş olup ayrıca

1700 video vardır. Çalışmalar sürdürülerek yeni videolar oluşturulmaktadır.

1.1.3. Araştırmada Kullanılan Öğretim Yöntemleri

1.1.3.1. Düz Anlatım Yöntemi

Öğretmenin, bilgilerini pasif bir şekilde oturarak dinleyen öğrencilere otokratik bir biçimde ilettiği geleneksel bir yöntemdir. Bu yöntemde, açıklayıcı bir yaklaşımla kavram ve genellemeler öğretilir. Düz anlatım yöntemini kullanan öğretmen, bilgilerini mantıksal bir sıra içinde açılayıcı örnekler vererek, çok zaman harcamadan sözlü olarak anlatır. Çok miktarda doğru bilgi kısa zamanda öğrencilere verildiğinden zamandan tasarruf sağlar, fakat etkili ve kalıcı bir öğrenme sağlayamaz; çünkü öğrenci öğrenme etkinliğinde edilgin durumdadır. Bu yöntemin etkili bir biçimde kullanılması, büyük ölçüde öğretmenin yetenek ve deneyimlerine bağlıdır. (İnan ve Aydın, 2003)

Düz anlatım yönteminin etkili olabilmesi için;

1. Anlatım uzunluğu öğrencinin dikkatini dağıtmayacak şekilde olmalıdır.

2. Bilgi edinmenin dışındaki hedeflerde (hatırda tutma, analiz, sentez düzeyindeki hedefler) anlatım kullanılmamalıdır.

3. Konuşmacı bilgilerini önceden örgütlemiş olmalı, konu dışına çıkmamaya özen göstermelidir.

(23)

9

5. Anlatım sırasında; ses tonu, görsel-işitsel araçlar, ipuçları, sorular, espriler vb. öğelerle öğrencilerin dikkati uyanık tutulmalıdır.

6. Anlatım, giriş-gelişme-sonuç aşamalarını izleyen bir plan içerisinde gerçekleştirilmelidir.

7. Anlatım yapan kişi rahat, kendinden emin ve akıcı konuşan bir kişi olmalıdır (Açıkgöz, 1998).

1.1.3.2. Akıllı Tahta Sistemleri ve Akıllı Tahta ile Öğretim

Akıllı tahta, sınıfta yer alan neredeyse tüm geleneksel ve modern kaynakların (kara tahta, yazı tahtası, tepegöz, haritalar, resimler, sayı doğruları, kitaplar, hesap makineleri ve kaset ve video çalarlar) yerine kullanılabilecek; önceden, biriktirmesi yıllar alacak ve saklamak için çok büyük bir dolap gerekecek olan kaynaklara öğretmenin tek dokunuşta eriştiği yararlı bir sunu aracıdır (Becta, 2006). Ayrıca akıllı tahtaların kendine özgü ve geliştirilebilir yazılımları kullanıcılarına;

• Web kaynaklarına erişim ve aynı anda tüm sınıfa sunabilme • Kavramları anlatmaya yardımcı video gösterebilme

• Ödevlerini sınıf önünde öğrencilere gösterebilme • El yazısıyla yazabilme

• Tekrar kullanım için kayıt yapabilme

• Farklı renklerde yazı yazma ve şekiller çizebilme

• Derste içeriğe uygun yazılım seçebilme (Acrobat Reader, PowerPoint, FlashPlayer, Microsoft Journal, Media Player, Internet Explorer vb.)

• Yazı ve şekilleri hızlı ve kolay düzenleme imkânı vermektedir (Hall ve Higgins, 2005, BECTA, 2010).

Akıllı tahtayı, görüntüyü sınıfla paylaşmayı sağlayan, eğitim sürecinde tahtayı kullanırken bilgisayar ile etkileşime olanak sağlayan ve bu etkileşimi eğitim süreçlerine destek olacak araçlar içeren beyaz tahta yazılımı içeren yapılar olarak özetleyebiliriz.

Akıllı tahtaları yazılım, donanım çeşitleri ve uygulama sahasında yer alışlarına göre 4 tipte incelemek mümkündür. (Açıkgöz ve Ateş, 2013).

(24)

10

İlk olarak, beyaz tahta yanına takılacak akıllı tahta donanımı ve yazılımı ile bilgisayar ve projeksiyon kullanılarak akıllı tahta oluşturulabilir. Birinci tip akıllı tahta sisteminin maliyetinin uygun olması ve geniş yüzeyleri tahta olarak kullanıma uygunluğu avantajları olarak sıralanabilir. Dezavantajları ise projeksiyon ile kullanıldığından projeksiyonun parlaklık ve kontrast değerlerine bağlı olarak ortamın karartılması gerekebilir. Tahta kullanımında projeksiyondan çıkan ışığın eğitmenin üzerine ve gözüne düşme durumu yaşanabilir. Dokunmatik olarak kullanılamaz. Sadece cihaza ait kalemler ile kullanılabilir. Bu durumda kalem ucu hassasiyeti kullanım rahatlığını etkileyebilir.

Şekil 1. İkinci tip akıllı tahta sistemi (Açıkgöz ve Ateş, 2013)

İkinci tip akıllı tahta sistemi akıllı tahta olarak üretilmiş, tahtanın her yerinde belli aralıklarla sensörleri olan tahtanın kullanılmasıdır. Ayrıca bu tip akıllı tahta sistemi de bilgisayar ve projeksiyon cihazı gerektirmektedir.

İkinci tip akıllı tahtaların bazılarının dokunmatik olarak, bazılarının da kalem ile kullanılması gerekmektedir. Dokunmatik tahta yüzeyi hassasiyeti yüksektir. Dokunmatik tahta yüzeyinin zaman ile hassasiyetini yitirme ve bölgesel olarak çalışmama durumları gözlemlenebilmektedir. Buna ilaveten bu tahtaların maliyetleri, tahta ve akıllı tahta donanımı ile birlikte elde edilen akıllı tahtalara göre yüksektir.

(25)

11

Üçüncü tip akıllı tahta sistemi dokunmatik LCD ile akıllı tahta sisteminin kurulmasıdır. Bu akıllı tahta sistemlerinin kullanımının kolay olması, görüntü kalitesinin yüksek olması ve ışık karatma ihtiyacı olmaması avantajları olarak sıralanabilir. Dezavantajları ise aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Dokunmatik ekrandan dolayı fiyatları çok yüksektir.

• 20-30 (50m2) kişiden fazla sınıflarda kullanım için büyüklükleri yeterli değildir. • Dokunmatik ekran kullanımı ile ilgili yeterli deneyim olmadığından dayanıklılığı

ile ilgili net bir veri (üreticilerin verdiği bilgilerin ötesinde sınıf ortamında sert darbelere dayanımı, belirtilen kulanım şekli dışında ömrünün kısalma durumu) yoktur.

Şekil 2. LCD tip akıllı tahta sistemi

Dördüncü tip akıllı tahta sistemi LCD TV ya da LED TV, akıllı tahta donanımı - yazılımı ve bilgisayar ile kullanılır. Bu sistemin avantaj ve dezavantajları söyle sıralanabilir:

• Dokunmatik ekrana göre fiyatları uygundur.

• Projeksiyon cihazlarına göre görüntü kalitesinin yüksektir.

• Projeksiyon cihazının genel kullanımında karşılaşılan, tahtayı kullananın gözünü alma ya da gölgenin tahtaya yansıması durumları söz konusu değildir.

• Dokunmatik ekrandan ucuz, projeksiyonlu akıllı tahtadan pahalı ve akıllı tahta donanımı kullanıldığından aynı kalibrasyon sorununa sahip olması şeklinde vurgulanabilir (Açıkgöz ve Ateş, 2013).

(26)

12

1.1.4. Biyoloji Dersi Öğretim Programının Genel Amaçları

Çağımızda bilim; sosyal, kültürel ve ekonomik hayatımızın önemli bir parçası olmuştur. Bu yüzden günümüzün demokratik toplumları bilimi ve bilimin topluma katkısını takdir eden, bilimin işleyişi ve bilimin ortaya koyduğu temel fikirler hakkında yeterli bilgiye sahip ve en önemlisi, bilimin ortaya koyduğu bilgi ve tartışmalara eleştirel yaklaşabilen bireylere, yani bilimsel okur-yazar bireylere ihtiyaç duymaktadır. Bilimsel okur-yazarlığın gerçekleştirilmesi, bireylerin bilim hakkındaki anlayışlarının toplumda bilim ve teknolojiyi ilgilendiren konularda tartışmalara katılabilecek ve bilinçli kararlar verebilecek şekilde geliştirilmesine bağlıdır. İçinde yaşadığımız yüzyılın beraberinde getirdiği toplumsal, bilimsel, teknolojik, çevresel ve ekonomik değişim ve dönüşümler, bireylerin bu değişim ve dönüşümleri anlamaları ve bunlara ayak uydurabilmeleri için çeşitli becerilere sahip olmasını gerektirmektedir. Eğitimin genel amacı olan bu becerilerin geliştirilmesine bilim eğitiminin de katkı vermesi gerekmektedir. (Meb 2013)

1.1.4.1. Canlıların Çeşitliliği ve Sınıflandırılması Ünitesinin Kazanımları Önerilen Süre: 6 Saat

1. Canlıların sınıflandırılmasında kullanılan yaklaşım ve modellerin tarihi gelişimini inceler ve değerlendirir.

a. Çeşitliliğin anlaşılması açısından sınıflandırmanın önemi tartışılır.

b. Antik çağlardan modern bilime (günümüzdeki yaklaşıma) düşünürlerin ve bilim insanlarının canlıların sınıflandırılmasında farklı ölçüt ve yaklaşımlar kullanmasının nedenleri tartışılır.

c. Canlıların sınıflandırılması örneğinden yola çıkarak bilimde üretilen modellerin doğayı anlamlandırmada sağladığı katkıların yanında bazı konularda sınırlılıkları olduğu sorgulanır.

2. Canlıların sınıflandırılmasında kullanılan başlıca kategorileri kavrar ve bu kategoriler arasındaki hiyerarşiyi irdeler.

a. Tür, Cins, Aile, Takım, Sınıf, Şube ve Âlem kategorilerinin genel özellikleri incelenir. b. Hiyerarşik kategoriler dikkate alınarak yakın çevreden seçilecek canlı türleriyle ilgili “ikili adlandırma” örnekleri verilir. Ayrıca yine yakın çevreden seçilen canlı örneklerinin teşhis edilmesi ile ilgili uygulamalar yaptırılır.

(27)

13

c. Latince isimlerin ezberletilmesinden çok sınıflandırma mantığı üzerinde durularak, sınıflandırmanın önemi irdelenir.

ç. Canlılıkla daha çok hayvanlar ilişkilendirildiğinden, öğrencilere özellikle hayvanların dışındaki canlılardan örnekler verdirildiği uygulamalar yaptırılır.

1.1.4.2. Canlı Âlemleri ve Özellikleri Ünitesinin Kazanımları Önerilen Süre: 24 Saat

1. Canlıların sınıflandırılmasında kullanılan âlemleri ve genel özelliklerini kavrar.

a. Bitkiler âlemi ve hayvanlar âlemindeki başlıca alt gruplar incelenir. Bakteriler âlemi, arkebakteriler âlemi, protista âlemi ve mantarlar âleminin genel özellikleri açıklanır, birkaç örnek verilir, sınıflandırmasına girilmez.

b. Bitkiler âlemi ile ilgili tohum kavramı ele alınır, tohumlu bitkilerde çenek sayılarına göre bir sınıflandırma yapılmaz.

c. Tohumsuz bitkiler karayosunları ve eğrelti otları ile sınırlandırılır.

ç. Omurgalı hayvanlar balıklar, iki yaşamlılar, sürüngenler, kuşlar ve memeliler yakın çevreden örneklerle işlenir.

d. Omurgasız hayvanlar, böcekler ve solucanlarla sınırlandırılır.

2. Canlı âlemlerinin biyolojik süreçlere ve ekonomiye katkılarını irdeler. a. Canlı âlemleri, biyolojik ve ekonomik önemleri temelinde ele alınarak; - Bakterilerin, yoğurt yapımında ve endüstriyel fermantasyonda kullanılması, - Arkebakterilerin, gübre sanayiinde kullanılması,

- Protista üyelerinin, madde döngüsünde ve atıkları parçalayarak çevre kirliliğini engellemede görev almaları,

- Mantarların, hamur mayalamada ve antibiyotik üretiminde kullanılması, - Bitkilerin, besin olarak kullanılmalarının yanında oksijen kaynağı olmaları,

- Hayvanların yine besin olarak kullanılmaları ve madde döngüsündeki önemleri gibi örnekler çerçevesinde işlenir.

3. Virüslerin biyolojik sınıflandırma kategorilerinden herhangi biri içinde yer almamasının nedenlerini ve sağlık üzerine etkilerini tartışır.

(28)

14

a. Virüslerin özellikleri, virüs kaynaklı hastalıkların insan hayatına etkileri temelinde tartışılır.

b. Virüslerin sebep olduğu herpes, AIDS, kuduz, hepatit, grip vb. hastalıkların bulaşma ve bu hastalıklardan korunma yolları irdelenir.

Yenilenen biyoloji programı incelendiğinde analiz, sentez, değerlendirme gibi hedeflere ulaşmada geleneksel öğretim yöntemleri yetersiz kalacağından öğretmenlerin farklı öğretim yöntemlerine, özellikle teknoloji kullanımına yönelmesi gerekmektedir.

Çardak (2002) yapmış olduğu çalışmasında, öğrencilerin canlıların sınıflandırılması konusunda ortaya çıkan kavram yanılgılarını tespit etmiştir. Bu kavram yanılgılarından bazıları,

• Doğal sınıflandırma yapılırken anatomik benzerlik dikkate alınmaz, • Doğal sınıflandırma yapılırken evrim basamağı faydalı olmaz, • Doğal sınıflandırma yapılırken protein benzerliği faydalı olmaz,

• Protista alemine bakterilerin dahil edilmemesinin nedeni asalak yaşamalarıdır, • Protista alemine bakterilerin dahil edilmemesinin sebebi ototrof özellikte

olmalarıdır.

• Protozoalardan kamçılılarda üreme bölünerek olmaz,

• Balıklar akciğer solunumu yaparlar ve kalpleri dört gözlüdür,

• Kuşların derileri kıllarla kaplıdır, akciğer solunumu yaparlar ve kalpleri dört gözlüdür,

• Karayosunları ve atkuyruğu bitkisi damarsız çiçeksiz bitkiler grubundadır, • Atkuyruğu bitkisi damarsız çiçeksiz bitkidir,

• Su yosunları damarsız çiçeksiz bitkiler grubundadır, • Köpekbalığı memeliler grubundan bir canlıdır,

Bilimsel adı Papila machoon olan bir kelebek türü machoon cinsine girer.

Görselliğin son derece önemli olduğu biyoloji dersinde böylesine gelişmiş bir teknoloji ve beraberinde internet kullanımı; canlıların şekillerini, anatomik yapılarını, çeşitli yaşam ortamlarını ve mikroskobik görüntülerini rahatlıkla temin edilebilmesini sağlamaktadır. Bazı okulların laboratuvar ortamlarının sağlayamadığı koşulları sunması itibariyle de

(29)

15

teknolojinin eğitime olan katkıları son yıllarda eğitimciler tarafından sıklıkla ele alınan bir konu olmuştur. Rüzgar’ ın (2005) yaptığı deneysel çalışmada, teknolojik araçların eğitimde kullanılmasının bilginin edinimine ve başarının arttırılmasına yardımcı olduğu belirlenmiştir. Hersh ve diğerlerinin (2003) yaptıkları deneysel araştırma sonucunda, teknoloji kullanımıyla yapılan öğrenme ve öğretmenin geleneksel eğitime göre öğrencilerin bilişsel ve duyuşsal davranışları üzerinde küçük ama pozitif etki yaptığı ortaya çıkmıştır.

Literatürde akıllı tahta uygulamaları ile ilgili çok fazla çalışmanın olmadığı motivasyon, biyoloji öğrenmeye yönelik tutum, biyoloji öğrenmeye ilişkin öz yeterlilik gibi konuların literatüre katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Aynı zamanda akıllı tahta uygulamalarıyla kavram yanılgılarının giderilmesi ve kavramsal değişime olan etkisi gibi konuların çalışılmasının fayda sağlayacağı tahmin edilmektedir (Emre, Kaya, Özdemir ve Kaya, 2011).

Bununla birlikte akıllı tahtaların teknik ve pedagojik olarak kullanımıyla ilgili araştırmaların ve öğrenci motivasyonu ve başarısıyla ilgili çalışmaların az sayıda olduğu görülmektedir.

Araştırmada; üst öğrenim basamaklarını etkileyen, biyolojinin önemli konularından biri olan canlıların sınıflandırılması konusunun akıllı tahta ile uygulamalı olarak öğretiminin 9. sınıf öğrencilerinin bu dersteki akademik başarılarına etkisi incelenecektir.

1.2.Araştırmanın Amacı

Bu çalışmanın amacı; eğitimde son dönemde yoğun olarak kullanılmaya başlanan akıllı tahta ile öğretim yapılan sınıflarla geleneksel öğretimin kullanıldığı sınıflarda biyoloji dersine yönelik başarı arasındaki istatistikî olarak bir fark olup olmadığının araştırılmasıdır. Bu amaç çerçevesinde aşağıdaki soruya cevap aranacaktır.

• Akıllı tahta ve düz anlatım yöntemleriyle canlıların sınıflandırılması konusu anlatılmış farklı 9. sınıf öğrencilerinin öntest ve sontestleri arasında anlamlı bir fark var mıdır?

(30)

16

1.3.Araştırmanın Önemi

Öğrencinin başarılı olması için öğretmenin etkili bir öğretim yapması gerekmektedir. Etkili bir öğretim için araç gereçler önemli bir yer tutmaktadır. Öğretim araç gereçleri ile öğrencilerin derse karşı ilgileri arasında bir ilişki vardır. Öğretim araç gereçlerinin hepsi ilgi çekici olmadığı için bu araç gereçlerin birçoğu öğrenciler tarafından sıkıcı bulunabilmektedir. Bilgisayardan yararlanılarak işlenen derslerde öğrencilerin ilgi ve seviyelerine uygun programlar hazırlanarak derse karşı ilgileri klasik yöntemlere oranla büyük ölçüde artırılabilmektedir (Yavuzcan ve Erden, 2004). Yenice (2003), çalışmasında bilgisayar destekli öğretimin öğrencilerin bilgisayara ve fene tutumlarını olumlu yönde etkilediğini tespit etmiştir.

Türkiye’de biyoloji derslerinde “Canlıların Çeşitliliği ve Sınıflandırma” konusu 9. Sınıfın bahar döneminin son konularından birisi olması sebebiyle, öğretmenler model ve numunelerle zenginleştirilebilecek bu konuyu ya örnekleri kullanmadan konuları müfredata uyabilmek için hızlı geçmekte ya da kitaplarındaki resimleri kısaca göstererek görsellikten ve eğitim teknolojilerinden uzak bir şekilde vermektedirler. Aslında “Canlıların Çeşitliliği ve Sınıflandırma” ünitesi 9. Sınıf müfredatında yer alan ve içinde temel kavramları içeren bir konudur. Pek çok öğrenci gerekli kavramları bu ünitede yapılandıramadığı için diğer konularla bağlantı kuramamakta ve kavrayamamaktadırlar (Aytaç, 2004).

Bu araştırma sonucunda akıllı tahtalarla işlenen biyoloji dersinde başarıya ulaşıp ulaşamama durumunun açığa çıkmasıyla öğretmenlerin akıllı tahtalara karşı olan tutumlarında değişiklik olacağı düşünülmektedir. Eğitimin amaç ve hedeflerinden uzaklaştırdığını, zaman kaybı oluşturduğunu düşünen öğretmenler bu olumsuz tutumlarını olumlu yönde değiştirebilir. Başarı elde edilmesi durumunda öğretmenlerin akıllı tahta ile ders işlemeye yönelme isteği artacak bu durumda kullanımıyla ilgili hizmet içi eğitimlere gereksinim artacaktır. Akıllı tahta ile işlenilen derslerde başarısı artan öğrencinin biyoloji dersine olan yaklaşımının olumlu bir şekilde değişeceği, dersin kalıcılığının artacağı ve öğretmenlerin dersi daha verimli işlemelerine olanak sağlayacağı düşünüldüğünden yapılan araştırma önemlidir.

(31)

17

1.4.Sınırlılıklar

1- Bu araştırma Kazan Fuat Erkmen Anadolu İmam Hatip Lisesinde 2014-2015 yıllarında eğitim gören 9. Sınıflardan 2 deney 2 kontrol sınıfı olmak üzere toplam 100 öğrenci ile sınırlıdır.

2- Çalışma 9. Sınıf biyoloji dersinde işlenen “Canlıların Çeşitliliği ve Sınıflandırma” ünitesi ile sınırlıdır.

3- Veri toplama aracı araştırmacı tarafından hazırlanan biyoloji başarı testi ile sınırlıdır. 4- Öntest, uygulama ve sontest süresi toplam 12 hafta ile sınırlıdır.

1.5.Varsayımlar

Öğrencilerin, test sorularını ciddi bir şekilde cevapladığı kabul edilmiştir.

1.6.Tanımlar

Akıllı tahta: Bilgisayar ve projeksiyon aleti ile bağlanarak kullanıldığında dokunmaya

duyarlı bir ekran haline gelebilen ve Windows uygulamalarının kontrol edebildiği bir interaktif yazı tahtasıdır (Shenton ve Pagett, 2007).

Geleneksel Yöntem: Eğitim ortamında büyük ölçüde öğretmenin aktif, öğrencinin

dinleyici konumda olduğu, çoğunlukla öğretmenin sözel anlatımına dayalı olan, öğretmen öğrenci diyoloğunun oldukça düşük olduğu, belirli ölçüde soru-cevap, tartışma gibi farklı ortamlarda yer verilen öğretim yaklaşımıdır (Taşpınar, 1997).

Deney Grubu: Akıllı tahta ile öğretim yapılan öğrencilerin oluşturduğu grup.

(32)
(33)

19

BÖLÜM II

İLGİLİ ARAŞTIRMALAR

Tiryaki (2014), araştırmasında kuvvet ve hareket ünitesinin öğretiminde akıllı tahta kullanımının; 6. sınıf öğrencilerinin akademik başarılarını, Fen ve Teknoloji dersine yönelik tutumlarını nasıl etkilediğini belirlemeyi amaçlamıştır. Araştırmasında öntest – sontest kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanmıştır. Araştırmanın örneklemi, 2012–2013 öğretim yılında 6. sınıfta okuyan 168 öğrencinin deney grubundaki 79 öğrenciye akıllı tahta kullanılarak, kontrol grubundaki 89 öğrenciye ise sadece kara

tahta kullanılarak ders işlenmiştir. 4 hafta süren uygulamada toplanan nicel verilere göre akıllı tahta kullanımının kuvvet ve hareket ünitesinde öğrencilerin akademik başarısını arttırdığı saptanmıştır. Ayrıca akıllı tahta kullanımı ile öğrencilerin Fen ve Teknoloji dersine yönelik tutumlarının da arttığı belirlenmiştir.

Uzun (2013), araştırmasında 6. sınıf matematik dersi “Geometrik Cisimler” konusunda dinamik geometri yazılımlarının bilgisayar destekli öğretim ve akıllı tahta ile zenginleştirilmiş öğrenme ortamlarında öğretiminin öğrencilerin akademik başarısına, uzamsal görselleştirme becerisine ve bu beceriye ilişkin tutumlarına etkisini incelemeyi amaçlamıştır. Araştırmada problem durumun derinlemesine incelemek için karma model kullanılmıştır. Çalışmanın nicel kısmında 2x2’lik split-plot desen (öntest- sontest kontrol gruplu desen) kullanılmıştır. Nitel kısmında ise etkinliklerde kullanılan çalışma yapraklarının içerik analizi yapılmış ve uygulama sonrasında öğrencilerle mülakat yapılmıştır. Araştırma, Ankara’da bir özel ortaokulda öğrenim gören 33 adet 6. sınıf öğrencisi ile yürütülmüştür. Deney grubunda bilgisayar destekli matematik öğretimi yapılırken, kontrol grubunda ise akıllı tahta ile zenginleştirilmiş öğrenme ortamında ders işlenmiştir. Araştırmanın nicel verileri Matematik Başarı Testi, Uzamsal Görselleştirme Testi ve Uzamsal Düşünme Tutum ölçeğinden elde edilmiştir. Elde edilen veriler SPSS 15.0 paket programı ile analiz edilmiştir. Verilerin analizinde non-parametrik testlerden Mann Whitney - U Testi ile Wilcoxon İşaretli Sırlar Testi kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, bilgisayar destekli öğretim ile akıllı tahta kullanılarak yapılan öğretim,

(34)

20

öğrencilerin akademik başarıları ve uzamsal görselleştirme becerileri üzerinde etkili olurken, öğrencilerin uzamsal düşünme becerisine yönelik tutumları üzerinde etkili olmadığı görülmüştür. Ayrıca bilgisayar destekli öğrenim gören öğrenciler ile akıllı tahtayla öğrenim gören öğrencilerin testlerden almış oldukları son- test puanları arasında anlamlı bir farklılık olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Tercan (2012), araştırmasında akıllı tahta kullanımının öğrencilerin fen ve teknoloji dersi başarı, motivasyon ve tutumları üzerindeki etkisini araştırmak ve öğrencilerin akıllı tahta kullanımına yönelik görüşlerini belirlemeyi amaçlamıştır. Çalışmada nicel ve nitel yöntemin her ikisinin birlikte kullanıldığı karma yöntem kullanılmıştır. Araştırma 2011-2012 eğitim öğretim yılı birinci döneminde Konya’da öğrenim gören öğrencilerle yürütülmüştür. 7. sınıf Fen ve Teknoloji dersi “Kuvvet ve Hareket” ünitesinde uygulama yapılmıştır. Araştırmada 33 öğrencinin yer aldığı kontrol grubunda ders içerikleri projeksiyon kullanılarak sunulmuş, 32 öğrencinin yer aldığı deney grubunda ise aynı ders içerikleri akıllı tahta kullanılarak konu anlatılmıştır. Ayrıca beş haftalık uygulama sürecinden sonra öğrencilerle de görüşmeler yapılmıştır. Uygulama sonrasında elde edilen veriler aritmetik ortalama, yüzde-frekans gibi betimsel istatistiklerin yanı sıra öntest-sontest ve gruplar arası karşılaştırmalar için bağımsız örneklemler için t-testi ve ilişkili ölçümler için t-testi yöntemlerinin her ikisi kullanılmıştır. Nitel verilerin analizinde ise içerik analizi ile temalar oluşturulmuştur. Araştırma sonucunda, akıllı tahta kullanılarak yapılan eğitimin, Fen ve Teknoloji dersi “Kuvvet ve Hareket” alt öğrenme alanında öğrencilerin başarı düzeylerini arttırdığı görülmüştür. Deney ve kontrol grubu öğrencileri arasında Fen ve Teknoloji dersine yönelik motivasyona göre anlamlı bir fark bulunmamasına karşın; deney grubu öğrencilerinin derse yönelik tutumlarının kontrol grubu öğrencilerine göre anlamlı ve olumlu olduğu görülmüştür. Ayrıca Fen ve Teknoloji ders öğretmenine ve öğrencilere göre akıllı tahta öğrenciyi aktif yapma, kalıcı ve etkili öğrenmeyi sağlama, zamanı etkili kullandırma gibi öğrenci açısından avantaj sağlamaktadır. Öğretmenler açısından ise öğretimi kolaylaştırma ve verimli olduğu ortaya çıkmaktadır. Akıllı tahtaların materyal hazırlama zorluğu, kalem kullanma zorluğu ve teknik sorunlar gibi problemleri bulunmaktadır.

Tataroğlu (2009), çalışmasında matematik öğretiminde akıllı tahta kullanımının; 10.sınıf öğrencilerinin akademik başarılarını, matematik dersine karşı tutumlarını ve öz yeterlik düzeylerini nasıl etkilediğini belirlemeyi amaçlamıştır. Araştırma yarı deneysel bir çalışmadır ve sontest kontrol gruplu modele dayanmaktadır. Araştırmanın örneklemi, 2008-2009 öğretim yılında bir devlet okulundaki 10. sınıfta okuyan 124 öğrenciden

(35)

21

oluşmaktadır. Deney grubunda 64 öğrenci ile akıllı tahta (bilgisayar-projeksiyon-tahta bağlantısı) kullanılarak, kontrol grubunda 60 öğrenci ile sadece bilgisayar-projeksiyon kullanılarak işlenmiştir. İkinci dereceden fonksiyonlar alt öğrenme alanı örnek olarak seçilmiştir. Araştırmada hem nicel hem de nitel veriler toplanmıştır. Veriler “İkinci Dereceden Denklemler Başarı Testi”, “Matematiğe Yönelik Tutum Ölçeği”, “İkinci Dereceden Fonksiyonlar Alt Öğrenme Alanına Yönelik Öz-Yeterlik Düzeyi Ölçeği”, Matematik Dersinde Akıllı Tahtaya Yönelik Tutum Ölçeği”, “İkinci Dereceden Fonksiyonlar Başarı Testi” ve görüşme formları ile elde edilmiştir. Araştırmadan elde edilen verilerden, akıllı tahta kullanımının; deney ve kontrol grubu öğrencileri arasında ikinci dereceden fonksiyonlar konusu için akademik başarıları arasında anlamlı bir fark yaratmadığı elde edilmiştir. Akıllı tahta kullanımı ile ders işlenişleri sonunda, gruplardaki öğrencilerin matematiğe yönelik tutum düzeyleri arasında deney grubu lehine istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu belirlenmiştir. Deney ve kontrol gruplarının ikinci dereceden fonksiyonlar alt öğrenme alanına yönelik öz-yeterlik algıları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Öğrencilerin matematik dersinde akıllı tahtaya yönelik tutumlarının ise orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçların matematik öğretiminde akıllı tahta kullanımı üzerine yapılacak çalışmalara katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Akçayır (2011), araştırmasında geleneksel anlatım ve akıllı tahta kullanılarak anlatımın öğrencilerin akademik başarıları, tutumları ve motivasyonları üzerindeki etkisi incelenmiştir. Bu amaçla araştırmacı tarafından, üniversite 1. sınıf Temel Matematik II Programında yer alan “Analitik Geometri” konusunu, akademik başarının ölçülmesi amacıyla seçmiştir. Yapılan araştırmada deneysel araştırma modelini kullanmıştır. 2010 – 2011 öğretim yılının II. döneminde yapılmıştır. Çalışma Kırıkkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği Bölümü 1. sınıflarından dört şube üzerinde yürütülmüştür. Araştırmada 90 öğrenciden oluşan kontrol grubunda geleneksel öğrenme yöntemiyle ve yine 90 öğrenciden oluşan deney grubunda ise akıllı tahta ile konu anlatılmıştır. Araştırma verileri, uygulama öncesi ve sonrasında kullanılmak üzere araştırmacı tarafından geliştirilen başarı testi, Öğretim Materyalleri Güdülenme Ölçeği, Akıllı Tahta Tutum Ölçeği ve Yarı Yapılandırılmış görüşmeler ile elde edilmiştir. Araştırma sonucunda deney grubu ve kontrol grubu arasında akademik başarı açısından anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Bu farklılık deney grubu öğrencileri lehine gerçekleşmiştir. Deney grubu öğrencileri akıllı tahtaya karşı olumlu bir tutum

(36)

22

sergilemişlerdir. Öğretmen olduklarında akıllı tahtayı kullanmak istemektedirler. Deney grubunun motivasyon seviyesi kontrol gurubundan yüksek çıkmıştır.

Olgun (2012), fizik dersinde ortaöğretim öğrencilerinin akıllı tahta kullanımı ile ilgili algılarının araştırmak amacıyla, Zonguldak ilindeki bir lisede “Seçmeli Fizik” dersini alan öğrencilerin bu derslerdeki akıllı tahta kullanımıyla ilgili algıları incelenmiştir. Çalışma, iki sınıfta akıllı tahta ile beyaz tahta-projeksiyon sistemlerinin kullanımlarının dönüşümlü olarak uygulanması şeklinde gerçekleştirilmiştir. Süreç ABAB modeli ile uygulanmış ve veriler nitel yöntem ve araçlar ile toplanmıştır. Çalışmada 16 kız ve 13 erkek olmak üzere toplam 29 öğrenciye uygulanan anketler ve derslerde tutulan günlükler ile elde edilen veriler kullanılmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre, akıllı tahtanın çoklu ortam kullanımı ve çekici yönü ile öğrenciler tarafından ilgi uyarıcı bulunduğu ortaya çıkmıştır. Beyaz tahta-projeksiyon sistemine kıyasla akıllı tahtanın, sahip olduğu özel yazılım programları ve elektronik özellikleriyle, derste işlenen konuların sonradan tekrar edilmek üzere bilgisayara kaydedilebilmesi, ders anlatımı sırasında önceki bölümlere geçiş yapılabilmesi ve tüm işlemlerin akıllı tahta üzerinden doğrudan yapılabilmesi gibi özelliklerle daha fazla fırsatlar sunduğu görülmüştür. Akıllı tahta kullanımında karşılaşılan bazı sınırlılıklardan da bahsedilmiştir. Ayrıca, akıllı tahtanın gelecekteki kullanımları için tavsiyelerde de bulunulmuştur.

Gençoğlu (2013), çalışmasında 6. sınıf matematik dersi alan ölçme ve hacim ölçme alt öğrenme alanlarında dinamik matematik yazılımlarının laboratuvar ortamında bilgisayar destekli öğretim ve akıllı tahta destekli öğrenme ortamlarında kullanımının öğrencilerin akademik başarısına ve matematik dersine ilişkin tutumlarına etkisini belirlemeyi amaçlamıştır. Araştırmada statik grup öntest-sontest deneysel desen ile karma yöntem araştırması kullanmıştır. Öğrencilerin geometrik cisimler konusundaki akademik başarılarını ölçmek amacıyla Matematik Başarı Testi ve matematiğe ilişkin tutumlarını ölçmek amacıyla Matematiğe İlişkin Tutum Envanteri kullanmıştır. Araştırmaya 6. sınıf öğrencilerinden toplam 30 kişi katılmıştır. Veri analizleri sonucu elde edilen sonuçlara göre laboratuvar ortamında bilgisayar destekli bilgisayar destekli öğretim ve akıllı tahta destekli öğrenme ortamlarında kullanımının öğrencilerin akademik başarısına ve matematik dersine ilişkin tutumlarına etkisinin ayrı ayrı incelendiğinde her iki durumda da olumlu etkilendiği sonucuna varılmıştır. Araştırmada kullanılan iki teknoloji destekli matematik öğretimi yönteminin akademik başarı ve matematiğe ilişkin tutuma etkisi karşılaştırıldığında akıllı tahta destekli öğretimin akademik başarıya etkisinin anlamlı

(37)

23

derecede daha fazla olduğu görülmüştür. İki yöntemin matematiğe ilişkin tutuma katkılarının aynı düzeyde olduğu tespit edilmiştir.

Glover vd. (2003), İngiltere’deki okullarda akıllı tahtanın kullanımının artmasının etkilerini “Sınıf içi Etkinliklerde Akıllı Tahtanın Etkisi” isimli çalışmaları ile araştırmışlardır. Akıllı tahta ile beraber görsel öğelerin, medya ve teknolojinin derslerde kullanması ile interaktifliğe doğru bir geçişin olduğunu ve bu sebeple ders planlarında değişiklikler yapılması gerektiğini belirtmişlerdir. Ayrıca öğretmelerin akıllı tahta kullanımda istekli olduklarını ama öğrencilerin kendilerine olan güvenlerinin eksik olduğunu tespit etmiştir. Akıllı tahtanın öğretmenlere yardımcı olduğunu, gerekli zaman ayrıldığında ve uygun etkinliklerden yararlanıldığında her derste aktif olarak kullanılabileceğini belirtmişlerdir.

Adıgüzel, Gürbulak ve Sarıçayır (2011), teknolojinin eğitim üzerindeki etkinliğini ve yeni bir teknoloji olan akıllı tahtaların (Smart Boards or Interactive White Boards) öğrenme ve öğretime sağladığı katkıları gösteren bir tarama çalışması yapmışlardır. Literatürde bu teknoloji ile ilgili deneysel olarak son derece az araştırma bulunsa da, bu çalışmada akıllı tahtalar teknik ve uygulama açısından detaylı şekilde tanıtılmış ve sınıf içi kullanımlarında hangi durumlarda etkili olabilecekleri değerlendirilmiştir. Ayrıca, akıllı tahtaların anaokulu, ilk ve ortaöğretim, üniversite gibi çeşitli yaş seviyelerindeki öğrenciler üzerinde ve fen bilgisi, matematik ve dil öğrenimi alanlarında etkinliğini ve eğitim ortamını nasıl zenginleştirdiğini ölçen çalışmalar incelenmiştir. Bunların yanı sıra, akıllı tahtaların, engelli bireylerin ve maddi yetersizlikler sebebiyle iyi bir eğitim almakta sorun yaşayan öğrencilerin eğitimine sağladığı kolaylıklara da değinilmiştir.

Dill (2008) “A Tool to Improve Student Achievement In Math: An Interactive Whiteboard” adlı bir tez çalışması yapmıştır. Çalışmada yarı deneysel desen kullanılmış, eşitlenmemiş kontrol gruplu desen seçilmiştir. Ohio’daki iki ilkokuldan biri deney ve diğeri kontrol grubu olacak şekilde ayrılmıştır. Çalışmaya toplam 291 öğrenci katılmıştır. Araştırmada, bir ilkokuldaki 3., 4. ve 5. Sınıf matematik sınıfı öğrencilerinin Ohio Matematik Başarı Testi’ndeki başarılarında akıllı tahta kullanımının etkisi olup olmadığını araştırmak amaçlanmıştır. Çalışmada; öğrenciler arasında, eğitimlerinde genellikle onlara engel olan eğitsel farklara akıllı tahtanın nasıl etki ettiğini araştırılmıştır. Bu eğitsel farklar; cinsiyet, ırk, sosyoekonomik durum, sınıf öğretmeninin pedagojisi ve okuldaki liderlik olarak belirtilmiştir. Veriler 3. sınıftan 5. sınıfa kadarki Ohio Matematik Başarı Testi puanları ile elde edilmiştir. Ayrıca ön test olarak Ohio Matematik Başarı Testi’nin yanı sıra

(38)

24

“L-CAP Short Cycle Assessments” adlı ölçme aracı kullanılmıştır. Çalışmada deney grubu ve kontrol grubu öğrencilerinin test puanları, ön matematik başarıları ve cinsiyete göre analiz edilmiştir. Üç araştırma sorusu için 3 hipotez ele alınmış ve bu hipotezlerin test edilmesi için çoklu lineer regresyon modeli kullanılmıştır. Yapılan analizler sonunda, önceki matematik başarıları ve cinsiyet kontrol altına alındığında, akıllı tahta kullanan 3. sınıf öğrencilerinin matematik başarı ortalamalarının akıllı tahta kullanmayanların ortalamalarından daha yüksek olmadığı saptanmıştır. 4. sınıf öğrencileri için de durum benzer olmuştur. Ancak elde edilen veriler, önceki matematik başarıları ve cinsiyet kontrol altına alındığında, akıllı tahta kullanan 5. sınıf öğrencilerinin matematik başarı ortalamalarının akıllı tahta kullanmayanların ortalamalarından daha yüksek olduğunu göstermiştir. Araştırmada matematik başarısı üzerinde cinsiyetin anlamlı bir etkisi bulunmamıştır.

Yıldızhan (2013), “Temel Eğitimde Akıllı Tahtanın Matematik Başarısına Etkisi” adlı araştırmasında veri toplama aracı olarak anket tekniği kullanılmıştır. 5 kişi tarafından önce 100 soruluk soru havuzu oluşturulmuş, sonra bu havuzdaki soruların 20 tanesi 3 uzman tarafından seçilmiştir. Seçilen bu sorular akıllı tahtanın; öğretmene, öğrenciye ve akıllı tahta kullanımının kendisine bakan yönünü içerecek şekilde 3 boyut olarak planlanmıştır. Sonra seçilen bu sorular Ankara’da özel bir ilköğretim okulunda 20 sınıf öğretmenine pilot uygulama yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre akıllı tahta kullanımı öğrenci motivasyonunu arttırmaktadır, öğretmenlerin de akıllı tahta ile ilgili olumlu görüş sergiledikleri görülmüştür. Ancak akıllı tahtada meydana gelebilecek bir problem, ders işleyişini olumsuz yönde etkilemektedir. Öğretenlerin akıllı tahta ile ilgili teknik donanıma sahip olmaları, akıllı tahtanın öğrenciye sağladığı faydaları arttırmaktadır. Akıllı tahtalarının, öğrenci başarısına olumlu etki edebilmesi ve en iyi şekilde kullanılabilmeleri için öğretmenlerin akıllı tahta kullanımına hâkim olmaları gerekmektedir. Araştırma sonuçlarına göre, erkek öğretmenler, kadın öğretmenlere göre, akıllı tahtaların daha faydalı olduklarını düşünmektedirler. Bu durum kadın öğretmenlerin akıllı tahta kullanma konusunda daha deneyimsiz oldukları göstermektedirler. Akıllı tahta kullanımı ile ilgili bilgi ve becerinin artması, öğrencilerin akıllı tahtadan daha fazla bilgi edinebilmelerini sağlamaktadır.

Sünkür, Arabacı ve Şanlı (2012), çalışmalarında akıllı tahta uygulamaları konusunda ilköğretim okulu öğrencilerinin görüşlerini belirlemeyi amaçlamışlardır. Araştırmaya esas veriler Beeland (2002) tarafından geliştirilen ölçme aracı yoluyla elde edilmiştir. Araştırmanın örneklemini Malatya’da resmi ilköğretim okullarından seçkisiz yolla

(39)

25

belirlenen 277 öğrenci oluşturmuştur. Anket sonuçlarına göre akıllı tahtalar öğrencilerin ilgisini çekmekte ve öğrenmeyi kolaylaştırmaktadır. Öğrenciler akıllı tahtaları kullanmaktan ve akıllı tahtalarla öğrenmekten keyif almakta, öğretim teknolojilerinin yeni bilgiler edinmede ve iyi bir iş sahibi olmada yardımcı olacağını düşünmektedir. Ayrıca öğrencilerin akıllı tahta kullanmada sorun yaşamadıkları sonucuna ulaşılmıştır.

Emre vd. (2011), akıllı tahta kullanımının Fen ve Teknoloji öğretmen adaylarının bilgi ve iletişim teknolojilerine karşı tutumlarına ve hücre bölünmesi konusundaki başarılarına etkilerini araştırmışlardır. Bu çalışmada, araştırma yöntemi olarak öntest-sontest kontrol gruplu deneysel model kullanmışlardır. Çalışmaya rastgele seçilen 42 Fen ve Teknoloji öğretmen adayı katılmıştır. Deneysel grup 20 öğrenciden (9 erkek ve 11 kız öğrenci), kontrol grubu ise 22 öğrenciden (13 erkek ve 9 kız öğrenci) oluşmaktadır. Başarı testi ve beşli likert yapıdaki “Bilgi ve iletişim teknolojilerine karşı tutum anketi” adlı anket bütün öğrencilere öntest ve sontest olarak uygulanmıştır. İstatistiksel analiz sonuçları (ANCOVA) göstermiştir ki öğretmen adaylarının hücre bölünmesi konusundaki başarıları açısından önemli bir fark yoktur. Öğretmen adaylarının bilgi ve iletişim teknolojilerine karşı tutumları açısından ise sadece biyoloji dersine bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımı alt boyutunda deneysel grup lehine anlamlı fark vardır.

Özenç ve Özmen (2014) araştırmalarında, ilköğretim beşinci sınıf öğrencilerinde akıllı tahta kullanımıyla işlenen fen ve teknoloji dersinin öğrencilerin başarı ve tutumlarına etkisinin incelemeyi amaçlamışlardır. Araştırmanın çalışma grubunu 2011-2012 eğitim-öğretim yılı İstanbul iline bağlı iki ilkeğitim-öğretim okulundan seçilen toplam 48 beşinci sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak fen ve teknoloji dersi “kuvvet ve hareket” konusuna göre hazırlanmış bilgi testi, fen ve teknoloji dersi tutum ölçeği kullanılmıştır. Araştırma sonucunda akıllı tahtanın kullanıldığı deney grubu öğrencilerinin kontrol grubu öğrencilerine göre başarı ve tutum puanlarının daha yüksek olduğu ortaya çıkmıştır. Çalışmada bu sonuca dayalı olarak çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Ateş (2010), “Ortaöğretim Coğrafya Derslerinde Akıllı Tahta Kullanımı” adlı çalışmasında Doğa Koleji’nin İstanbul’daki 7 lisesinde görev yapan 16 coğrafya öğretmenine ve her okuldan birer sınıf olmak üzere toplam 148 öğrenciye anketler uygulanmıştır. Anket sonuçlarına göre ortaöğretim coğrafya derslerinde akıllı tahta kullanmanın coğrafya eğitimi üzerindeki etkileri değerlendirilmiştir. Coğrafya derslerinde akıllı tahta kullanımının, sınırlı

Şekil

Şekil 1. İkinci tip akıllı tahta sistemi (Açıkgöz ve Ateş, 2013)
Şekil 2. LCD tip akıllı tahta sistemi
Tablo 2. Deney ve Kontrol Gruplarındaki Öğrenci Sayıları
Tablo 3. Deney ve Kontrol Grubunda İşlenen Derslerin Haftalık Kazanımları
+5

Referanslar

Benzer Belgeler

Ancak son zamanlarda yapılan çalışmalar daha önce süperiletken olmadığına inanılan pek çok elementin de süperiletkenlik özelliği gösterdiğini, süperiletken olanların

Obstrüktif uyku apne sendromu; uyku sırasında tekrarlayan apne veya hipopnelerin görüldüğü, üst solunum yolu obstrüksiyon epizodları ve oksijen desatürasyonu

GDD'lerin çözümünün bul unma sı için çeşitli çözüm yöntemleri geliştirilmiştir.Belirli bir başlangıç fonksiyonu kabul ederek çözümü aralıklar içerisinde

lışmada ele alınan tüm bina kabuğu ve ısıtma sistemi işletme biçimi seçenekleri, iklimsel ve ekonomik (ilk yatırım maliyetleri, işletme mali- yetleri)

 血管收縮素 II 會在人體血管組織釋放血管內皮生長因子 (VEGF) ,並調節 VEGF 引起血 管增生,而血管增生為糖尿病腎病變發展的主要病理過程。因此血管收縮素 II (angioten sin

GWBASIC programını çalıştırarak aşağıdaki kodları yazınız (veya ikizasal.bas dosyasını BASIC ortamından yükleyiniz). a) n doğal sayısına kadar olan mükemmel sayıları

Anahtar sözcükler: Felsefe, tasavvuf, Necip Fazıl Kısakürek, Batı Tefekkürü ve İslam Tasavvufu, “çifte kanat” metaforu, akıl,

A hydrostatic strain is induced by the presence of point defects, which can be compressive or expansive depending on their size and the biaxial strain by the growth on