GÖRSEL ESTETİK
ÜNİTE 6
KOMPOZİSYONDA ÜÇÜNCÜ BOYUT OLUŞTURMA
Tüm iki boyutlu sanatsal çalışmalarda üç boyutlu görünüm elde etme (görüldükleri gibi çizme) perspektif çizim tekniği kullanılarak yapılır.
Perspektif, yüzey organizasyonunda, iki boyutlu bir düzlemde üçüncü boyut yani derinlik yanılsaması vermek için kullanılan tekniktir. Kesin geometrik kurallara ve orantılara bağlıdır. Bugün çizgi perspektifin tek, iki ve üç kaçar noktalı çizim yöntemlerin yanında hava perspektifi de
kullanılmaktadır. Resim sanatında perspektifi ilk kez onun uyguladığı söylenen Leonardo Da Vinci’den çok daha önceleri bile, antikite denilen dönemde yani eski Yunan ve Roma uygarlıklarında uygulandığı
bilinmektedir,
Perspektif, özünde iki boyutlu bir düzlemde üçüncü boyut yani derinlik yanılsaması vermek için kullanılan tekniktir. Düzlemsel ya da eğik, üzerinde iki boyutlu çalışmalara olanak veren her türlü alana yüzey diyoruz Görsel öğrenme, Fon- Figür (şekil-zemin) arasındaki ilişkilerdir.
Fon uyarıcıların bulunduğu ortam Figür ise uyarıcıların içindeki dikkat ettiğimiz uyarandır. İnsan belleği rastgele seçilmiş bir görüntüde bile belli bir düzen arar. Fon-figür (ön-arka) yani derinlik ilişkisi, herhangi bir yüzey üzerinde üç boyutlu görünüm elde etme sorununun kendisini oluşturur.
Görsel Uyarıcılar
Görsel algılamada birey, uyarıcıları fark ettikten ya da dikkatini onlara verdikten sonra onları tanımaya ve yorumlamaya çalışır.
İşte bu dikkat sırasında kişi aşağıdan yukarı ve yukarıdan aşağı tarama işlemini yaparken nesnenin şekli, hareketin yönü, boyutu, şekil-zemin arasındaki farklılıklar ve
parçaların gruplanması üzerine yoğunlaşır.
Bellek(zihin) birbirine benzeyen uyaranları, birbirine yakın bulunan uyaranları gruplama eğilimi gösterir (Benzerlik ve Yakınlık yasası)
Bünyesinde eksik olan parçaları bütünleştirme ve tamamlama eğilimi gösterir (Tamamlama yasası),
Dört Önemli İpucu
1. Yakınlık 2. Benzerlik 3. Saydamlık 4. Ayırıcı
nitelik görsel algılamada belirliliği sağlayan ilkelerdir.
Bunlar sayesinde figür elde etmek kolaylaşır. Ögelerin iyi devamlılığı, çevre çizgisinin kapanması, ögelerin
birbirleriyle bağıntılı olması ve simetri Ayırıcı bir nitelik oluşturmada önemli dört ipucudur
Uzaklık / Derinlik
Uzaklık ve derinlik algısı yaratmada kullanılan ilkeler ise şunlardır;
Etkili çevre
Örtme
Saydamlık
Ölçü derecelemesi
Ton derecelemesi
Koram