M
Müüccaaddeellee BBiirrlliiððii
BBaaşşyyaazzıı
Mark siz min, dün ya pro le tar ya sý nýn sý nýf sa va þý mýn da, pro le tar ya nýn top lum sal dev ri min de oy na dý ðý et kin dev rim ci rol, re for mist ve o por tü - nist çev re ler ce bi le rek gö zar dý e di lir. Oy sa ki Mark sizm ol mak sý zýn pro - le tar ya nýn za fe re u laþ ma sý dü þü nü le mez bi le. Mark sist te o ri pro le ter kit - le ler i çin de de rin kök sal mýþ týr. Mad di ya þa mý dö nüþ tür me gü cü dür.
Mark siz min dev rim de na sýl sü rek li ve ak tif bir rol oy na dý ðý ný çok i - yi kav ra yan ve söy le yen ler den bi ri de Fi del Cast ro’dur. Fi del Cast ro Kü - ba Dev ri mi’nden son ra za fe ri na sýl ka zan dýk la rý ný a çýk lar ken Mark siz - min ha re ket ü ze rin de ki et ki le yi ci gü cü nü bü tün a çýk lý ðýy la göz ler ö nü ne se rer:
“Marx’tan in san top lu mu nun ne ol du ðu nu öð ren dik. Bu nu o ku ma - mýþ ya da ken di si ne bun lar an la týl ma mýþ bir in san, ge ce vak ti or ma nýn or ta sýn da bý ra kýl mýþ gi bi dir. Ku ze yi, gü ne yi, do ðu yu, ba tý yý bil mez. Marx bi ze top lu mun ne ol du ðu nu ve in san top lu mu nun ge li þim ta ri hi fi kir le ri - ni öð ret ti. Marx ol ma dan, ta ri hi o lay la rý, e ði lim le ri ve ge liþ me si ni ta - mam la ya ma mýþ bir in san lý ðýn ko nu mu nu tam o la rak yo rum la ma ný zý sað la ya cak bir for mül o tur ta maz sý nýz.”
Fi del ve Kü ba Dev ri mi’nin ön cü le ri, Marx’ýn gö rüþ le ri ne da ya na - rak top lu mu ta nýr ve o nun na sýl de ðiþ ti ri le ce ði ni öð re nir ler. Fi del ay ný yer de, Marx ve Le nin’i o ku ma mýþ ve kav ra ma mýþ ol sa lar dý Kü ba’da dev ri mi za fe re u laþ tý ra ma ya cak la rý ný ö zel lik le be lir tir.
Fi del ve ar ka daþ la rý, Marx’ýn, En gels’in ve Le nin’in gö rüþ le ri ne da - yan ma mýþ ol sa lar dý bu den li az in san la bir dev ri mi na sýl baþ la týr ve gö - tü rür dü. Ay ný yüz yýl i çin de ki tüm pro le tar ya dev rim le ri ay ný yo lu iz le di:
Mark siz min dev rim ci te o ri si ne da yan mak. Av ru pa iþ çi sý ný fý ha re ke ti ol - sun, La tin A me ri ka e mek çi halk ha re ket le ri ol sun, As ya ve Af ri ka’da ki ha re ket ler ol sun, hep si Mark sist te o ri nin yol gös te ri ci li ðin de ha re ket et ti ve dev rim le re yö nel di. Mark sist te o ri ve yön te mi te mel al ma dan han gi iþ çi sý ný fý ha re ke ti ken di si ne kur tu lu þu gös te re cek bir prog ram o luþ tu ra - bi lir?
Po li tik öz gür lük ve e ko no mik kur tu lu þu hiç bir bu la nýk lý ða düþ me - den a çýk ve ber rak o la rak iþ çi sý ný fý nýn ö nü ne ko yan Mark siz min dev rim - ci te o ri si dir. Bü tün ül ke le rin iþ çi le ri nin prog ram la rý na koy duk la rý o et ki - le yi ci ey lem is te mi o lan “pro le tar ya nýn top lum a dý na tüm top lum sal ü re - tim a raç la rý na el koy ma sý”ný e mek çi sý ný fa öð re ten Marx’ýn fi kir le ri dir.
De niz ler de týp ký Fi del ve Che gi bi bir a vuç in san la dev ri mi ger çek - leþ tir mek i çin yo la çýk týk la rýn da on la ra yol gös te ren Mark sizm ol muþ tur.
Sos ya list bi lim sa ye sin de i çin de ya þa dýk la rý top lu mu ta ný dý lar, e mek çi le - rin mülk sa hi bi sý nýf lar ta ra fýn dan na sýl e zi lip sö mü rül dü ðü nü bi lim sel yol dan kav ra dý lar. Kürt u lu su nun ken di ka de ri ni ta yin hak ký il ke si ni Le - nin’in dü þün ce le rin den yo la çý ka rak or ta ya koy du lar. O gün den bu ya na ey lem den ey le me ko þan dev rim ci ha re ke tin sa hip ol du ðu dev rim ci gö - rüþ le rin kay na ðý Mark sizm-Le ni nizm dir.
Dün ya iþ çi sý ný fý ha re ke ti, dün ya ko mü nist ha re ke ti Mark siz min dev rim ci il ke le ri nin ye ri ne re for mist il ke le re da yan mýþ ol say dý, ça ðýn et - kin ve sü rük le yi ci bir gü cü ha li ne ge le bi lir miy di? Bu so ru ya dün ya pro - le tar ya sý nýn sý nýf sa va þý nýn zen gin pra ti ði ya nýt ve re bi lir: Ke sin lik le ha - yýr! Ýþ çi sý ný fý Av ru pa’da 19. yüz yýl da çe þit li ta rih ler de a yak lan dý. A yak - la nan iþ çi ler bu sý ra da he nüz Mark siz min et ki si ne gir me miþ ler di. Ýþ çi le - ri et ki le yen Mark siz min dý þýn da ki kü çük bur ju va sos ya list a kým lar dý. Ýþ - çi le rin da yan dýk la rý gö rüþ le rin on la rýn ye nil gi le rin de bel li bir et ki si ol - muþ tur. Baþ ka za man lar da da iþ çi sý ný fý nes nel ko þul la rýn et ki siy le ser - ma ye e ge men li ði ne kar þý a yak la na bi lir, bu o la nak lý dýr, an cak Mark sist il - ke le rin þe kil len dir di ði dev rim ci bir prog ram ol ma dan he de fi ne u la þa - maz. 20. yüz yý lýn bü tün bir sý nýf lar mü ca de le si ta ri hi gös ter miþ tir ki, Mark sist gö rüþ ler e sas a lýn ma dan bur ju va zi ye kar þý, dev rim ci bir iþ çi sý - ný fý ha re ke ti o lu þa maz.
Sos yal re for mist ler ve o por tü nist ler de Mark siz mi ka bul e der ler. Fa - kat on la rýn ka bul et tik le ri dev rim ci Mark sizm de ðil dir. Marx’ýn bur ju va - lar ca da ka bul e di len yan la rý dýr. Bur ju va zi, re for mist ler ve o por tü nist ler, Mark siz mi dev rim ci yan la rýy la de ðil, o nu yal nýz ca bi lim sel a raþ týr ma yan la rýy la ka bul e der ler. Kü çük bur ju va sos ya list ha re ket le rin ken di le ri
i çin uy gun gör dük le ri Mark siz min laf zý dýr. Mark siz min bi lim sel gö rüþ - le ri çö züm le me yön te mi ve dev rim ci il ke le ri dün ya iþ çi sý ný fý ha re ke tin - de öy le si ne kök sal mýþ ve ge nel ka bul gör müþ tür ki iþ çi sý ný fý ný et ki le - mek is te yen her po li tik ha re ket o nu sa hip len mek du rum da dýr. A ma bu öy le si ne bir sa hip len me dir ki Mark sizm de dev rim ci o lan ne var sa tü mü - nü bir ke na ra bý ra ký yor lar.
Mark sizm bir doð ma de ðil, bir ey lem ký la vu zu dur. Dün ya yý de ðiþ - tir mek i se ge le ce ðin bir so ru nu de ðil gü nü mü zün bir so ru nu dur. Ser ma - ye nin e ge men li ði ne son ve re cek o lan bir dev ri mi i le ri nin so ru nu o la rak gö ren le rin, o nu gün cel pra ti ðin ko nu su o la rak gör me yen le rin, gün lük pra tik o la rak ya pa cak la rý tek þey ku ru lu dü ze ni ya ma mak o la cak týr. Dev - rim ci Mark sist ler iþ çi sý ný fý ný kur tu lu þa gö tü re cek dev rim ci is tem le ri sý - ra la yýp son ra da on la rý ge le ce ðin bir so ru nu o la rak gün lük mü ca de le nin dý þý na at maz lar. Ger çek ten dev rim ci Mark sist o lan lar e mek çi le rin kur tu - lu þu nu gün cel po li ti ka nýn ve gün cel pra ti ðin te mel bir gö re vi o la rak gö - rür ler. Mark sist te o ri yi dev rim ci te mel de, sý nýf la rýn or ta dan kal dý rýl ma sý mü ca de le si te me lin de kav rar lar. Pro le tar ya dev rim ci Mark sizm le kur tu - lu þa u la þýr.
E mek çi kit le le rin te kel ci e ge men lik sis te mi ne kar þý ver di ði mü ca - de le nin so nuç a la bil me si i çin bu mü ca de le nin dev rim ci çiz gi de sür dü rül - me si ge re ki yor. E mek çi le rin sý nýf mü ca de le si dev rim ci bir çiz gi de ge liþ - me den bur ju va zi kar þý sýn da bir üs tün lük sað la ya maz ve ba þa rý ya u la þa - maz. Re for mist çiz gi de sür dü rü len mü ca de le i se kit le le rin ye nil gi siy le so nuç la nýr. Bu gü ne ka dar e mek çi sý nýf la ra za fer ge ti ren mü ca de le yal - nýz ca dev rim ci çiz gi de yü rü tü len mü ca de le ol muþ tur.
Dev rim ci bir dö nem ol ma dan pro le tar ya ka pi ta liz min ye ri ni a la cak o lan sos ya list top lu ma ge çe mez. Dev rim ci dö nem de kit le mü ca de le si nin o da ðý na ik ti da rýn e mek çi sý nýf ta ra fýn dan e le ge çi ril me si he de fi var. Ýk ti - da rýn e le ge çi ril me si ve dev rim ci bir ik ti da rýn ku rul ma sý dev ri min te mel bir so ru nu dur. E mek çi kit le ler dev rim ve ik ti dar i çin mü ca de le ye gi riþ - tik le ri i çin dö nem dev rim ci bir dö nem dir. Dev rim ci dö nem, ik ti dar uð - ru na dev rim ci bir çiz gi de sür dü rü len, dev rim ci bir ik ti da rýn ku rul ma sýy - la so nuç la nan ve pro le tar ya dik ta tör lü ðü nün ku rul ma sý na ka dar va ran bir dö nem dir. Bu, ka pi ta lizm den ko mü niz me ge çiþ dö ne mi dir. Dev rim ci dö - nü þüm ler dö ne mi dir. Bu ge çiþ her ül ke de çe þit li bi çim ler a la bi lir. An cak bir þey ke sin dir; ka pi ta lizm den ko mü niz me ge çiþ dev rim ci çiz gi de yü rü - tü len bir mü ca de le ol ma dan ger çek le þe mez.
Dev rim ci dö nem ge nel de dev rim ci dik ta tör lük dö ne mi ni ö zel de i se pro le tar ya dik ta tör lü ðü dö ne mi ni kap sar. Marx, ka pi ta lizm den ko mü niz - me ge çiþ te dev rim ci bir dö nü þüm dö ne mi nin ye ra la ca ðý ný ve bu nun po - li tik bi çi mi nin pro le tar ya dik ta tör lü ðü o la ca ðý ný söy ler. Dev rim ci dik ta - tör lük, halk kit le le ri nin te kel ci bur ju va zi ü ze rin de þid det uy gu la mak sý - zýn, bur ju va e ge men li ði de vi re cek dev rim ci ve yý ký cý bir ha re ket ol mak - sý zýn o la nak sýz dýr. E mek çi le rin dev rim ci dik ta tör lü ðü (De mok ra tik Halk Ýk ti da rý) zo ra da ya lý bir mü ca de le yi, dev rim ci ni te lik te mü ca de le yi zo - run lu o la rak gün de me ge ti rir. Ýç sa vaþ þid de te da ya lý mü ca de le o la rak dev rim ci bir ik ti dar la so nuç lan mak zo run da dýr. Sý nýf mü ca de le si ger çe - ði ni ka bul e den iç sa vaþ ger çe ði ni de ka bul et mek du ru mun da dýr; iç sa - vaþ ger çe ði ni ka bul e den bu sa va þýn dev rim ci so nuç la rý ný da ka bul et mek zo run da dýr.
Pro le tar ya nýn Mark sist il ke le re da ya na rak o luþ tur du ðu dev rim ci prog ra mý ný ya þa ma ge çir me si i çin her þey den ön ce e mek çi kit le le rin dev rim ci e ner ji si ni ha re ke te ge çir me si ge re ki yor. Bu nok ta da ya þam sal so ru þu dur: Han gi mü ca de le bi çi mi kit le le rin dev rim ci e ner ji si ni ha re ke - te ge çi re bi lir? E mek çi sý nýf la rýn dev rim ci e ner ji si ni yal nýz ca dev rim ci bir çiz gi de yü rü yen bir mü ca de le ha re ke te ge çi re bi lir. Bu nun en i yi ik na e - di ci pra tik ka ný tý ge çen yüz yý lýn top lum sal dev rim le ri dir. Bu so ru ya yal - nýz ca ta ri hin ü ret ti ði pra tik mal ze me le re da ya na rak de ðil, Mark siz min dev rim ci te o ri si ne da ya na rak da ya nýt la ya bi li riz.
Mark siz min dev rim ci te o ri siy le do nan mýþ bir pro le ter dev rim ci ha re ket za fe re u la þýr.
C.DAĞLI
MARK SÝZM LE KA ZAN MAK
M
Müüccaaddeellee BBiirrlliiððii
KKüürrtt A Aççııllıım mıı
O
to yol lar ü ze rin de ki “köp rü den ön ce son çý kýþ” ta be la - la rý gi bi, 15 Tem muz hü kü met top lan tý sýy la hýz ka za - nan ve Ý çiþ le ri Ba ka ný nýn a yak la rý na ka ra su lar in di ren yol ha ri ta sý nýn ü ze rin de de ben zer bir i fa de yer a lý yor: “Dev rim - den ön ce son dü zen-i çi çý kýþ”.Hü kü me tin yü rüt tü ðü bu dev let pro je si -a dý na “Kürt A çý lý mý”
di yor lar- hýz ka zan dýk ça; bir dev let yö ne ti ci si nin að zýn dan duy ma - ya hiç a lý þýk ol ma dý ðý mýz ba rýþ-kar deþ lik gi bi laf lar ha va da u çuþ - tuk ça, pek çok e mek çi de hak lý bir kuþ ku o luþ tu.
Bir bi ri ar dý na ge len o lay lar di zi si ni bir ke na ra bý ra ka rak, yal - nýz ca gün lük o la na ba kan ký sýr ka fa la rýn ilk ak lý na ge le, bu nun bir ABD pla ný ol du ðuy du. Sü re cin em per ya list po li ti ka plan la rýy la il - gi si el bet te yad sý na maz. An cak, hü kü me tin “Kürt A çý lý mý” a dý ný ver di ði ta viz ler po li ti ka sý ný salt ABD plan la rý i le a çýk la mak, i ki nok ta da sa kat bir dü þün ce nin so nu cu dur.
Ýl ki, Türk e ge men sý nýf la rý ný, ABD em per ya liz mi nin ba sit bir kuk la sý de re ke si ne dü þür mek, sa kat an la yý þý dýr. Ne ya zýk ki bu cep he de, böy le dü þü nen ler hiç de az de ðil ve on la ra gö re Türk te - kel ci ser ma ye si nin he men hiç bir ko nu da sý nýf i ra de si yok tur. Bu ba kýþ a çý sý, kla sik sö mür ge ci lik i liþ ki le ri ni te mel a lý yor, ya ni he - nüz bir ser ma ye bi ri ki mi nin or ta ya çýk ma dý ðý o dö ne mi; bu nun ya - nýn da, iþ bir lik çi lik te me lin de ki ba ðým lý lýk i liþ ki le ri ni hiç an la ma - mýþ gö rü nü yor. Oy sa ba ðým lý lýk i liþ ki le rin de, ba ðým lý ül ke e ge men sý nýf la rý, ba sit bir kuk la ol mak tan çýk mýþ; ken di ne a it sý nýf çý kar la - rý, po li tik ge le nek le ri ve ör güt le ri i le, iç di na mik le rin ya ni ül ke i çi sý nýf lar mü ca de le si nin be lir le yi ci et ki si ne gir miþ ler dir. Türk e ge - men sý nýf la rý ný ABD’nin ba sit bir kuk la sý o la rak gör mek, bu top - rak lar da sü re gi den sý nýf lar mü ca de le si ni hi çe say mak týr. Ýç di na - mik ler, ba ðým lý ül ke e ge men le ri ne, em per ya list o dak lar dan fark lý bir po li tik ya pý ka zan dý rýr. El bet te bu fark lý lý ðýn bir sý ný rý var dýr ve em per ya liz min çý kar la rýy la ça tý þan nok ta da bi ter. Yi ne de bu sý nýr, ba ðým lý ül ke e ge men sý nýf la rý nýn ken di po li ti ka la rý na sa hip ol ma - ya cak la rý an la mý na gel mez.
ABD’nin Tür ki ye ü ze rin de ki plan la rý bir giz de ðil. Ö zel lik le Gü ney Kür dis tan’da ki ba ðým sýz dev let o lu þu mu nu Türk e ge men - le re ka bul et tir mek, hat ta Tür ki ye’yi bu ye ni dev le te ko ru yu cu-ha - mi o la rak a ta mak is te ði bi li ni yor. ABD bu nok ta da Türk te kel ci e - ge men li ði ni ne re dey se on yýl dan u zun sü re dir sý kýþ týr mak ta dýr. Bu plan ve is tek le rin ta ri hi ni, 1999 yý lý na, ya ni Ö ca lan’ýn ya ka la nýp tes lim e dil me si ne dek ge ri ye gö tü re bi li riz. An cak Türk te kel ci ser - ma ye si nin bu ABD pla ný na, ne den 1999’da, I rak’a yö ne lik iþ ga lin baþ la ya ca ðý 2003’te, ya da pla nýn ye ni den ý sý tý lýp gün de me ge ti ril - di ði 2006’da de ðil de, þim di ka bul e dip uy gu la ma ya koy muþ tur?
Sü re ci yal nýz ca ve ba sit çe ABD plan la rýy la a çýk la yan la rýn ce vap - la ma sý ge re ken ilk so ru bu dur.
Bu ba kýþ a çý sý nýn i kin ci ve da ha ö nem li sa kat lý ðý, dev ri min gü cü nü kü çüm se mek tir. Hü kü me tin “Kürt A çý lý mý” a dý ný ver di ði ta viz ler po li ti ka sý nýn ar dýn da ki dev ri min ya rat tý ðý o bü yük bas ký - dan ne re dey se hiç sö ze dil mi yor. As lýn da, re for mist ve o por tü nist çev re le rin bu ha ta sý, ba sit bir ha ta de ðil dir. On lar, u zun za man dýr dev ri min gü cü ne o lan gü ven ve i nanç la rý ný kay bet miþ ler di. Oy sa on lar, ka ram sar lý ðýn en di bi ne vur duk ça, dev rim çok güç lü dip a -
kýn tý la rýy la ký yý yý döv me ye baþ la mýþ tý bi le. Ta ri hin cil ve si; kü çük bur ju va dev rim ci li ði dev rim ci ik ti dar dý þýn da her þey le il gi le nir - ken, dev rim yýk ma ya uð raþ tý ðý kar þý-dev rim ka le sin den ka ya par - ça la rý ko par ma ya baþ la mýþ tý.
“Kürt a çý lý mý” de ni len bir di zi ta viz ha zýr lý ðý, bir ilk de ðil di.
Ö zel lik le son i ki yýl i çin de ge li þen kit le sel ha re ket ler kar þý sýn da bur ju va zi, an cak ta viz ler ve re rek a yak ta ka la bil di. Ge çen yýl hü kü - me tin sos yal sað lýk sis te mi ni tü müy le de ðiþ ti ren ya sa ta sa rý sý, u - zun sü re dir o lan lar dan u zak ka lan mil yon la rý ge nel bir ey lem de bir a ra ya ge ti rin ce, ta sa rý du va ra tos la mýþ tý. Ký dem taz mi nat la rý ný or - ta dan kal dý ran ya sa ta sa rý sý ný hü kü met, gün de me da hi sok mak tan çe kin di. Bun dan son ra, ar dý ar dý na ge len ki mi ta viz ler, bu ko nu da bur ju va zi nin tu tum de ði þik li ði ne gi de ce ði ni dü þün dü re cek ka dar çok tu. Na zým’a va tan daþ lýk, TRT Þeþ’in a le la ce le ya yý na gi ri þi, A - le vi yurt taþ la ra yö ne lik ki mi a çý lým lar, hep bu za man di li min de mey da na gel di. Hal ka, 1 Ma yýs’ýn ta til e di li þiy le de vam et ti ve sý - ra, en ö nem li ta viz ler di zi si ne, “Kürt a çý lý mý”na gel di. Son sü re ci salt bir ABD pla ný gö züy le ba kan lar, bir sü re dir e ge men te kel ci ser ma ye nin sür dür dü ðü bu ta viz le rin ne an la ma gel di ði ni sor mu - yor lar bi le.
Bir le þik Dev ri min Gü cü
Dev ri me en kü çük gü ven le ri kal ma mýþ o lan la rýn ce vap la ya - ma dýk la rý bu i ki so ru ya biz, tek bir ce vap ve re lim: Sö zü e di len
“Kürt a çý lý mý”, bir sü re dir de vam e den bir di zi ta viz le rin so nun da ve on yýl dan faz la bir sü re den bu ya na bi li nen ABD plan la rý na rað - men, an cak 2009 yý lýn da cid di an lam da gün de me ge le bil di, çün kü bu ül ke e ge men le ri nin en bü yük kor ku su, Tür ki ye ve Kür dis tan bir le þik dev ri mi nin ay ný za man ke si tin de yük se li þe geç me si dir. O - lan bu dur.
Kürt hal ký, 1999’da ya da 2006’da, þu an ki ka dar güç lü bir bi - linç ve ör güt lü lü ðe sa hip ti. An cak bu, bur ju va zi yi di ze ge tir mek i - çin ye ter li ol mu yor du. Çün kü bu top rak lar da dev ri min te mel ka - rak te ri, bir le þik bir dev rim, i ki ül ke halk la rý nýn mü ca de le bir li ði ne da ya lý bir dev rim o lu þu dur. Bu bir le þik ka rak ter, ay ný za man da za - fe rin de bir ga ran ti si dir.
Ki mi dö nem ler fark lý la þan di na mik ler, Tür ki ye ve Kür dis tan dev ri mi nin bir le þik ka rak te ri ni ge ri pla na çe ke bil mek te dir. Ki mi za man bi ri, ki mi za man di ðe ri ö ne geç miþ tir ya da ge ri düþ müþ tür.
Her i ki ül ke dev rim le ri nin bir bi ri ne ko þut i ler le me dik le ri za man, bu den ge siz lik e ge men ser ma ye sý ný fý na ö nem li bir po li tik ha re ket a la ný sað la ya bil mek te dir. E zen ve e zi len u lus ger çek li ði ne da ya lý çe liþ ki ler, bu den ge siz lik or ta mýn da, ol duk ça et kin o la bil mek te dir.
E ðer Kür dis tan Dev ri mi i le ri de, Tür ki ye’de ki dev rim ge ri de i se, bu du rum dan bur ju va zi þo ve niz mi yük selt mek yo luy la ya rar lan - mak ta dýr. E ðer ter si o lu yor sa, Tür ki ye Dev ri mi i le ri de, a ma Kür - dis tan Dev ri mi ge ri de ka lý yor sa, bu kez e zen u lus dev rim ci le ri i - çin de kü çük bur ju va sap ma lar güç ka zan mak ta dýr. Böy le si dö - nem ler de, Tür ki ye kü çük bur ju va dev rim ci le ri, ba ðýr la rýn dan sö - küp a ta ma dýk la rý u lu sal cý lýk ve Ke ma lizm has ta lýk la rý na en gel o - la ma mak tay dý lar. Ni te kim, 1970’li yýl lar da o lan bu dur. He nüz Kür dis tan Dev ri mi ge ri dey ken, Tür ki ye dev ri mi al mýþ yü rü müþ tü.
DEV RÝM TA RÝ HÝ NÝN Ü ÇÜN CÜ DÜ ÐÜ MÜ
YA DA DÜ ZEN-Ý ÇÝ SON ÇI KIÞ
KKüürrtt A Aççııllıım mıı
M
Müüccaaddeellee BBiirrlliiððii
An cak Kü çük bur ju va has ta lýk - lar ne de niy le, dev ri min et ki si al týn da ka lan bü yük kit le ler i çin Ke ma list ler ve or du, i le ri ci bir mis yon yük lüy müþ gi bi gö rün - mek tey di ler. Yük se len Kür dis - tan Dev ri mi, kit le le rin bað rýn - da ki bu has ta lý ðý ya kýp kül e de - cek fýr sa tý he nüz bu la ma mýþ tý.
Bu ne den le, kit le le ri ser ma ye sý - ný fý ve o nun po li tik ay gý tý na kar - þý, dev rim ci bi linç le do nat mak ta bü yük ek sik lik ler ya þan dý.
1970’li yýl lar, fa þiz mi ser ma ye sý ný fý ve o nun dev le tin den de ðil, a ma MHP’den i ba ret sa yan bir kit le ya rat tý. Çün kü Kür dis tan Dev ri mi, an cak ve an cak bu dev rim, ser ma ye nin top ye kün fa þist ka rak te ri ni a çý ða çý kar ta - bi lir di.
He men be lirt me li yiz ki, Türk te kel ci ser ma ye si, ne za - man ki Tür ki ye ve Kür dis tan Dev ri mi ay ný çiz gi de yük sel me - ye baþ lar, an cak iþ te o za man bü yük bir kor ku ya ka pý lýr ve po - li ti ka la rýn da cid di de ði þim ler ger çek leþ ti rir. 1970’li yýl la rýn son la rý na doð ru, Kürt hal ký da kit le sel ve de si lah lý o la rak dev - ri me ak ma ya baþ la dý ðý an dan i - ti ba ren, Türk ser ma ye sý ný fý, bü -
yük bir kor ku ya ka pýl dý. Ser ma ye yi 12 Ey lül dar be si ne sü rük le yen pek çok ne de nin ba þýn da, dev ri min bir le þik ka rak te ri nin güç len - me si yer a lýr. Bu, u zun dev rim ta ri hi nin, ilk ö nem li dü ðüm nok ta - sý dýr.
Kü çük Bur ju va Dev rim ci li ði nin Sý nýr la rý
1990’la rýn he men ba þýn da du rum ol duk ça fark lýy dý. Bu kez, bir le þik dev ri min Kür dis tan a ya ðý ön dey di, ser hýl dan lar müt hiþ bir dev rim ci rüz gar es ti ri yor du. Ö te yan dan Tür ki ye Dev ri mi, he nüz ye ni den a ya ða kalk ma yý ba þa ra ma mýþ tý. Fa kat, 90-91 dö ne min de Tür ki ye Dev ri mi de ö nem li bir yük se liþ e ði li mi ya ka la dý. 1 Ma yýs Tak sim kav ga la rý, iþ çi le rin ve ka mu ça lý þan la rý nýn grev ve ey lem - le ri ve ni ha yet Zon gul dak ma den ci le ri nin sar sý cý ey le mi, te kel ci e - ge men li ði son suz bir kor ku nun pen çe si ne dü þür dü.
Bir le þik dev ri min ay ný ke sit te, ay ný dö nem de yük se li þe geç - me si, 1991’de bur ju va iç sa va þýn pat lak ver me si ne ne den ol du. Ý - lan e dil me miþ bur ju va iç sa vaþ “top ye kün mü ca de le” a dý al týn da uy gu lan ma ya, bu yýl da baþ lan dý. Bu po li ti ka, pek çok a çý dan ön - ce ki ler den ö nem li bir ko pu þu ge rek ti ri yor du. O ta rih ten son ra so - kak in faz la rý, a çýk in faz lar, gö zal tý ka yýp la rý, kent le rin bom bar dý - man la ha ra be ye çev ril me si, bin ler ce kö yün bo þal týl ma sý, ge niþ çap lý kit le kat li am la rý (Si vas, Li ce, Ga zi) bu po li ti ka nýn a na un sur - la rýy dý. Ön ce ki dö nem le ký yas la na ma ya cak çap ta ve yo ðun luk ta uy gu la nan deh þet po li ti ka la rý, bir le þik dev ri min ö nü nü kes me yi he def li yor du.
Bu na rað men bir le þik dev rim, 90’lý yýl la rýn or ta la rý na dek,
yük sel me e ði li mi ni sür dür dü. Ýl - le de bir ta rih ver mek ge re kir se, bu yük se li þin 97 ba þý na dek sür - dür dü ðü söy le ne bi lir. An cak bu ta rih ten son ra, da ha i le ri git mek - ten çe ki nen kü çük bur ju va ka - rak ter li ön cü ler ne de niy le, Tür - ki ye Dev ri mi iv me kay bet me ye baþ la dý. Çok de ðil da ha bir yýl ön ce ba ri kat lar da dev rim ci ik ti - dar slo gan la rý a tý lýr ken, bir yýl son ra mah ke me ka pý la rýn da “a - da let” hay ký rý lý yor du. Bir yýl ön - ce e ge men le ri e ze cek bir za fer - den söz e di lir ken, bir yýl son ra yal nýz ca “bel li mev zi ler ka zan - mak”tan söz e di lir ol muþ tu. Tür - ki ye Dev ri min de ol duk ça ka la - ba lýk bir grup o la rak kü çük-bur - ju va dev rim ci li ði, ken di po li tik sý nýr la rý na gel miþ ti ve da ha ö te - ye ge çe mez di. Kit le le ri de da ha ö te le re ta þý ya ma dý lar ve tor nis - tan et ti ler. Ge ri ye dü þen Tür ki ye Dev ri mi sa ye sin de te kel ci ser - ma ye, Kür dis tan Dev ri mi ne o - lan ca gü cüy le yük le ne bil di ve 1999’da bi li nen so nu ca u laþ tý, UKH ön de ri ni hap se de rek, bu dev ri min de iv me si ni dü þür dü.
Tüm bun la ra rað men, bir le - þik dev ri min nes nel ko þul la rý o - lan ca gü cüy le var lý ðý ný sür dür - dü ðü i çin, bu ge ri le me ler öz nel fak tö re bað lý ge çi ci ka rak ter li ge ri le me ler ol du. Ve ni ha yet bir le þik dev rim, 2008-2009’dan i ti ba ren ye ni den ay ný düz lem de, ay ný an - da yük sel me e ði li mi ne gir di. Son i ki yý lýn bü yük o lay la rý ný ha týr - la yan lar, þu nu ra hat ça gö re bi le cek ler dir: Ser ma ye nin tüm bas týr ma gi ri þim le ri ters te pi yor, kit le ler da ha faz la so kak la ra çý ký yor, da ha kor ku suz ey lem le re gi ri þi yor lar; a de ta po li tik zin cir ler tek tek ký - rý lý yor. Ö te yan dan Kür dis tan Dev ri mi ne kar þý sa va þan güç ler, müt hiþ bir mo ral siz lik i çi ne gir di ler. A de ta “gö rün me yen” bir düþ - man la sa vaþ mak tan bi tap dü þen ser ma ye güç le ri, kit le sel þo ve nist gös te ri ler le ko nu mu nu güç len dir me ye ça lýþ týy sa da, bu sü reç bir nok ta dan son ra çö zül me teh li ke si ba rýn dýr ma ya baþ la dý.
Ger çek ten de, ser ma ye nin si lah lý-si lah sýz bü rok ra si si bir çö - zül me a þa ma sý na doð ru do lu diz gin git mek tey di. Ýþ te, bir le þik dev - ri min (ne tek ba þý na Tür ki ye Dev ri mi nin, ne de Kür dis tan Dev ri - mi nin ya ra ta ma ya ca ðý) bu mu az zam bas ký sý, te kel ci ser ma ye yi po li ti ka sýn da kök lü de ði þik lik ler yap ma ya zor la dý. Bu, bir le þik dev ri min ta ri hin de ü çün cü dü ðüm nok ta sý dýr. Ýl ki 12 Ey lül dar be - siy di ve tam bir ke sin ti ya rat tý; i kin ci si, 1991 bur ju va iç sa va þýn baþ lan gý cý na denk ge li yor du. Þim di, ü çün cü dü ðüm nok ta sýn dan geç mek te yiz ve bur ju va zi dev ri mi tam an la mýy la bas tý ra cak ya da deh þet i çin de bo ða cak gü cü ken din de bu la mý yor; ya pa bil di ði tek þey, ta viz ler le gü nü kur ta ra bil mek.
Dev rim ta ri hi nin bu üç dü ðü mü bi le, dev ri min na sýl bir ge li - þim gös ter di ði ni an lat ma ya ye ter. Gün lük o lay la ra ta ký lýp ka lan de ðil, a ma bü yük ve stra te jik dü þü ne bi len ler i çin, a pa çýk bir ge li - þim dir bu.
““K Küürrtt aa ççýý llýý m mýý”” ddee nnii lleenn bbiirr ddii zzii ttaa vviizz hhaa zzýýrr llýý ððýý,, bbiirr iillkk ddee ððiill ddii.. Ö Ö zzeell lliikk llee ssoonn ii kkii yyýýll ii ççiinn ddee ggee llii þþeenn kkiitt llee sseell hhaa rree kkeett lleerr kkaarr þþýý ssýýnn ddaa
bbuurr jjuu vvaa zzii,, aann ccaakk ttaa vviizz lleerr vvee rree rreekk aa yyaakk ttaa kkaa llaa bbiill ddii.. G Gee ççeenn yyýýll hhüü kküü m mee ttiinn ssooss yyaall ssaaðð llýýkk
ssiiss ttee m mii nnii ttüü m müüyy llee ddee ððiiþþ ttii rreenn yyaa ssaa ttaa ssaa rrýý ssýý,, uu zzuunn ssüü rree ddiirr oo llaann llaarr ddaann uu zzaakk kkaa llaann m miill yyoonn llaa rrýý
ggee nneell bbiirr eeyy lleem m ddee bbiirr aa rraa yyaa ggee ttii rriinn ccee,, ttaa ssaa rrýý dduu vvaa rraa ttooss llaa m mýýþþ ttýý.. K Kýý ddeem m ttaazz m mii nnaatt llaa rrýý nnýý oorr ttaa ddaann kkaall ddýý rraann yyaa ssaa ttaa ssaa rrýý ssýý nnýý hhüü kküü m meett,, ggüünn ddee m mee ddaa hhii ssookk m maakk ttaann ççee kkiinn ddii.. BBuunn ddaann
ssoonn rraa,, aarr ddýý aarr ddýý nnaa ggee lleenn kkii m mii ttaa vviizz lleerr,, bbuu kkoo nnuu ddaa bbuurr jjuu vvaa zzii nniinn ttuu ttuum m ddee ððii þþiikk llii ððii nnee ggii ddee --
ccee ððii nnii ddüü þþüünn ddüü rree cceekk kkaa ddaarr ççookk ttuu.. N Naa zzýým m’’aa vvaa ttaann ddaaþþ llýýkk,, TTRRTT ÞÞeeþþ’’iinn aa llee llaa ccee llee yyaa yyýý nnaa ggii rrii þþii,,
AA llee vvii yyuurrtt ttaaþþ llaa rraa yyöö nnee lliikk kkii m mii aa ççýý llýým m llaarr,, hheepp bbuu zzaa m maann ddii llii m miinn ddee m meeyy ddaa nnaa ggeell ddii.. H Haall kkaa,, 11 M Maa yyýýss’’ýýnn ttaa ttiill ee ddii llii þþiiyy llee ddee vvaam m eett ttii vvee ssýý rraa,, eenn
öö nneem m llii ttaa vviizz lleerr ddii zzii ssii nnee,, ““K Küürrtt aa ççýý llýý m mýý””nnaa ggeell ddii.. SSoonn ssüü rree ccii ssaalltt bbiirr AABBD D ppllaa nnýý ggöö zzüüyy llee
bbaa kkaann llaarr,, bbiirr ssüü rree ddiirr ee ggee m meenn ttee kkeell ccii sseerr m maa yyee nniinn ssüürr ddüürr ddüü ððüü bbuu ttaa vviizz llee rriinn nnee
aann llaa m maa ggeell ddii ððii nnii ssoorr m muu yyoorr llaarr bbii llee..
M
Müüccaaddeellee BBiirrlliiððii
G Güünncceell
G
e liþ me le ri ya kýn dan ta kip e den ler ha týr la ya cak lar dýr.Ký sa bir sü re ön ce si ne ka dar “dev let ku rum la rý a ra sýn - da tam bir u yum, mu ta ba kat var” de ni le rek baþ la tý lan
“a çý lým” tar týþ ma la rý, bir an da dev let ku rum la rý a ra sýn da ki çe liþ ki ve ça týþ ma la rý da ha da de rin leþ ti ren bir sü re ce dö nüþ tü. “Dev let pro je si” o la rak su nu lan “a çý lým” sis te min i çin de bu lun du ðu e ko no - mik ve si ya si kri zi bir üst bo yu ta ta þý dý. De yim ye rin dey se þi þe den çý kan cin or ta lý ðý öy le bir ka rýþ týr dý ki, Tür ki ye te kel ci ka pi ta liz mi ve ser ma ye sý ný fý ken di si ni da ha bü yük bir bu na lý mýn or ta sýn da bul - du. Biz so ru nu bu gü ne ka dar de ði þik bo yut la rýy la e le al dýk. Bu de - fa so ru nun ser ma ye sý ný fý saf la rýn da ya rat tý ðý da ðýl ma ve çö zül me a çý sýn dan e le al mak is ti yo ruz.
El bet te bu da ðýl ma ve çö zül me AKP’li grup baþ ka ný Be kir Boz dað’ýn MHP’li le re söy le di ði “u lu ma” tar týþ ma la rýn dan çok da - ha faz la be lir tiy le ken di si ni or ta ya koy muþ bu lu nu yor. Hü kü met ve mu ha le fet par ti le ri a ra sýn da ya þa nan tar týþ ma lar gi de rek da ha da sert le þi yor a ma e ðer so ru nun kay na ðý na i ne cek sek bu ra da da ta ký - lýp kal ma ma mýz ge re ki yor.
Tüm a dým la rýn dev ri min bü yük bas ký sý al týn da a tan bur ju va zi ký sa ö mür lü uz laþ ma lar la sü re ci gö tür mek is ti yor a ma bu nu da ba - þa ra mý yor. Dev rim ci dö nem ler de dev ri me kar þý o luþ tu ru lan her mu - ta ba kat bir sü re son ra ye ri ni baþ ka çe liþ ki ve ça týþ ma la ra bý ra ký yor.
Bu nun ne de ni ni bi ri le ri nin ni yet le rin de de ðil, nes nel ge liþ me le rin ken di sin de a ra mak ge re ki yor.
Baþ ba ka nýn, o nun a mi ya ne ta bi riy le “yýl ba þýn dan ön ce bu i þi bi tir mek is te me si”nin, a ce le ci li ði nin al týn da ya tan ne den baþ ka bir þey ol ma lý. Baþ ba ka ný bu den li sý kýþ tý ran, o nu bu den li bas ký lan dý - ran þey ne dir der si niz? A çýk ki AB’ye tam ü ye lik gö rüþ me le ri bu dö ne me denk ge li yor. TC Hü kü me ti a le la ce le bir ta kým ta viz ler le u - lu sal kur tu luþ ha re ke ti ni po li tik çe vir me ye a lýp, kaþ la göz a ra sýn da tas fi ye et me yi ve ken di si ni AB ha vu zu na a týp de yim ye rin dey se dev ri min ha ra re tin den kur tul ma yý plan lý yor. El ça buk lu ðu ma ri fet
“Kürt A çý lý mý”ný da “de mok ra tik a çý lým”a dö nüþ tü re rek AB’nin gö zü nü bo ya ma yý dü þü nü yor ol sa lar ge rek. Zi ra, bu ko nu yu hü kü - met a dý na çe þit li çev re ler le mü za ke re e den Ý çiþ le ri Ba ka ný Be þir A - ta lay’a TÜ SÝ AD zi ya re ti sý ra sýn da TÜ SÝ AD Baþ ka ný Ar zu han Do - ðan Yal çýn dað ta ra fýn dan söy le nen þu söz ler, hü kü me tin te la þýn da hak lý ol du ðu nu gös te ri yor. “1999 Hel sin ki Zir ve si son ra sý Tür ki - ye’nin AB a day lý ðý nýn res men tes ci liy le ö nem li bir sü re ce gi ril miþ - tir. (…) Bu gün so run teþ kil e den pek çok ko nu nun Tür ki ye’nin yük - sek de mok ra tik stan dart la ra u laþ týk ça an la mý ný git gi de yi ti re cek tir ve do ðal bir çö züm sü re ci ne gi ri le cek tir” ve TÜ SÝ AD baþ ka ný so - ru nun çö zü mü i çin top lum sal bir uz laþ may la ger çek leþ ti ri le cek bir
“a na ya sa de ði þik li ði” ö ne ri yor. Yi ne TÜ SÝ AD Baþ kan Yar dým cý sý Ü mit Boy ner de kim se nin ö küz al týn da bu za ðý a ra ma sý na ge rek ol - ma dý ðý ný, hü kü me tin pla ný ný gör mek is te dik le ri ni E kim gi bi pla ný yük sek is ti þa re top lan tý sýn da gö rü þüp gö rüþ le ri ni bir ra por la ka mu - o yu na a çýk la ma yý dü þün dük le ri ni di le ge ti ri yor. “Ö küz al týn da bu - za ðý yý” ki min a ra dý ðý da bi li ni yor. Son dar be pla ný nýn de þif re ol ma - sýy la i yi ce güç kay be den or du ve o nun ge nel kur ma yý söz ko nu su o - lan “a na ya sa de ði þik li ði” o lur sa ba zý kel le le rin so kak lar da yu var la - na bi le ce ði nin sin yal le ri ni ve ri yor. A ma de yim ye rin dey se bu tu lu at
ar týk kim se yi kor kut mu yor. En son Ta raf ga ze te si ta ra fýn dan ser vis e di len 17 A ðus tos 2009’da pat la yan el bom ba sýy la 4 as ke rin ö lü mü o la yý da hil or du da ha çok kö þe ye sý kýþ tý rý lý yor. El bet te ser ma ye sý - ný fý nýn ken di i çin de ki ça týþ ma la rýn yan sý ma sý o lan bu ge ri lim le rin bu gün den ne re ye ev ri le ce ði ni kes tir mek müm kün de ðil dir. Hü kü - met bir yan dan ge nel kur may baþ kan lý ðý nýn or ta ya koy du ðu “kýr mý - zý çiz gi ler”i aþ ma ma ya gay ret e der ken bir yan dan da Baþ ba kan, “ne o lur sa ol sun ge ri a dým yok” di yor. “Ge niþ bir top lum sal mu ta ba ka - týn des te ðiy le kök lü ve ka lý cý bir çö zü mün e þi ði ne gel dik le ri ni” söy - lü yor. Ve ek le me yi u nut mu yor, “si ya set risk tir, e ko no mi risk tir, da - ha i le ri gi di yo rum, ya þam risk tir. Biz bu risk le ri üs te le ne rek yo la çýk týk ve ge re ði ni ya pa ca ðýz”. Baþ ba ka ný ný “ge re ði ni ya pa ca - ðý”ndan ne an la dý ðý bir ya na, ya þa mýn risk al týn da ol du ðu nu i ma e - den bu söz le ri bi le Tür ki ye ve Kür dis tan’da dev rim sü re ci nin na sýl ge ri lim li bir dö nem den geç ti ði ni gös ter me ye ye ter. Ha týr la na cak týr da ha ön ce de “biz bu yo la çý kar ken ya ný mý za, i ki göm le ði mi zi al - dýk; bi ri bay ram lýk bi ri i dam lýk” de miþ ti. Yi ne Baþ ba kan ko nu ya i - liþ kin AKP gru bu na yap tý ðý u ya rý da “söz o la kes ti re ba þý” di yor du.
E ðer bir ül ke nin baþ ba ka ný böy le söz ler e de bi li yor sa, kim o ra da o - lay la rýn nor mal sey rin de ge liþ ti ði ni söy le ye bi lir ki. Ya da dev le tin te pe sin de o luþ tu ðu söy le nen mu ta ba ka týn na sýl bir mu ta ba kat ol du - ðu nu bu söz ler den da ha i yi ne gös te re bi lir ki! Dev le tin bir di ðer par ti si CHP, “Kürt a çý lý mý dýþ kay nak lý” di ye rek, de yim ye rin dey se hü kü me ti va tan ha in li ði i le suç la ma ya ça lý þý yor ve “sis te min mu ha - fýz la rý”ný gö re ve ça ðý rý yor.
Ýþ te dev ri min ge li þi mi nin bur ju va zi nin bü tün ka nat la rý ný ve on - la rýn si ya sal tem sil ci le ri ni ge tir di ði du rum bu dur. A. Ö ca lan’ýn ü ze - rin de yo ðun tar týþ ma la rýn ya pýl dý ðý “yol ha ri ta sý”na da ir ba sýn da çý - kan ha ber, tar týþ ma la rýn da ha da a lev le ne ce ði ni gös te ri yor. “Kürt ler i çin or tak va tan hem Tür ki ye hem Kür dis tan’dýr” di yor Ö ca lan,
“Türk ler de hem Tür ki ye’yi hem Kür dis tan’ý or tak va tan o la rak ka - bul e de cek ler.” Baþ ba ka ný dö ne dö ne “tek dil, tek bay rak, tek mil - let, tek va tan” di yen bir ül ke de bu söz ler de yim ye rin dey se gün de - me bom ba gi bi dü þü yor. Söz ler, a ðýr lý ðý ný dö ne min dev rim ci ka rak - te rin den, e ge men ler a ra sýn da ki çe liþ ki ve ça týþ ma la rýn had saf ha da ol ma sýn dan a lý yor. Ve baþ ba kan he men ci nin þi þe si ni ka pat ma ya ça - lý þa rak, u lu sa ses le niþ ko nuþ ma sýn da “mev cut a na ya sa nýn el ver di ði öl çü de” a dým lar a týl dý ðýn söy lü yor. Böy le ce bir “a na ya sa de ði þik li - ði”ne ce sa ret e de me dik le ri nin sin yal le ri ni ve ri yor. Di ðer yan dan ka le de a çý lan ge dik ler den Kürt hal ký nýn za fer bi lin ci bo ya tý yor.
Kürt hal ký müt hiþ bir ken di ne gü ven le sa va þým da ge li nen dü zey den da ha ge ri ye düþ mek is te me di ði ni her ke se gös te ri yor.
Tür ki ye ve Kür dis tan’da dev rim þim di çok da ha güç lü di na - mik ler le ge li þi yor. U lu sal Kur tu luþ Ha re ke ti nin tas fi ye si ne dö nük a dým lar re for mist le ri ha yal ký rýk lý ðý na uð ra týr ca sý na bu i þin hiç de öy le sa nýl dý ðý ka dar ko lay ol ma dý ðý ný gös te ri yor.
Dev le tin te pe sin de ki çe liþ ki ve ça týþ ma nýn bu ka dar yo ðun ol - ma sý, ser ma ye sý ný fý nýn ken di a ra sýn da bir bü tün lük ol ma dý ðý ný gös - te ri yor. Dev ri mi en gel le mek i çin at týk la rý her a dým on la rý da ha çok bu na lý ma so ku yor. Bur ju va zi ar týk ne ya par sa yap sýn dev rim i çin ça lýþ mak tan kur tu la mý yor.
Kürt ve Türk halk la rý nýn mü ca de le bir li ði nin sað lan ma sý bu sü - re ci hýz lan dý ra cak, dev ri min za fe ri ni ya kýn laþ tý ra cak týr.
DEV RÝ MÝN ZA FE RÝ Ý ÇÝN HALK LA RIN MÜ CA DE LE BÝR LÝ ÐÝ
SSööyylleeşşii
M
Müüccaaddeellee BBiirrlliiððii
S
on dö ne min en çok tar - tý þý lan ko nu la rýn dan i ki - si kriz ve u lu sal so run.Gün de min te mel mad de le ri du ru - mun da. Genç yol daþ lar bu i ki ko - nu yu e le al dý lar söy le þi le rin de. 23 A ðus tos’ta Tak sim A yý þý ðý Sa nat Mer ke zi’nde tar tý þýl dý ko nu lar.
Can lý, zen gin tar týþ ma lar la geç ti sa at ler. Kri zin e le a lýn dý ðý ilk bö lüm yak la þýk i ki sa at sür dü. Kriz ta ný mýy la baþ la dýk. Ve ar dýn dan ta - rih sel bir ol gu o la rak ik ti sa di kriz - le ri e le al dýk. Me ta e ko no mi si i le kriz a ra sýn da ki ba ðýn tý ko nul du or - ta ya. Ka pi ta liz min ge ne tik ya pý sý - nýn kri zi na sýl ka çý nýl maz kýl dý ðý ü ze rin de du rul du.
Kri zi ilk di le ge ti ren Marx de - ðil di. Çe þit li ik ti sat çý lar, Fo u ri er gi bi sos ya list ler kri zin di na mik le ri ü ze ri ne ka fa yor muþ lar dý. Kla sik ik ti sat çý lar dan son ra ge len bur ju va ik ti sat çý lar, ti pik ma ze ret çi ler o la - rak, her tür lü bi lim sel kay gý yý bir ke na ra at týk la rýn dan, ka pi ta lizm ve kriz i liþ ki si ni ta ma men göz ler den sak la ma ya ça lýþ tý lar. Marx, ka pi ta -
list e ko no mi nin na sýl ka çý nýl maz o la rak kri zi ü ret ti ði ni bü tün a - çýk lý ðýy la or ta ya koy du.
Söy le þi miz, Marx’ýn bu gö rüþ le ri nin a na hat la rý nýn e le a lýn - dý ðý tar týþ ma lar la de vam et ti. Ka pi ta list e ko no mi nin çe þit li di - na mik le ri ve bu nun na sýl kriz le re yol aç tý ðý or ta ya ko nul du. Ka - pi ta lizm po tan si yel o la rak kri zi bað rýn da ta þýr ve di ðer bir çok çe liþ ki si i le bir lik te hýz la ken di ka çý nýl maz çö kü þü nü ha zýr lar.
A ma sa de ce ha zýr lar. Çün kü kriz; es ki nin de vam e de me di ði a - ma ye ni nin de es ki nin ye ri ni a la ma dý ðý bir sü re ci i fa de e der. Ye - ni nin e ge men ol ma sý i çin öz nel bir mü da ha le ge rek li dir. Ak si tak tir de çü rü me her þe yi kap la ya rak sü rer.
Kriz ko nu sun dan son ra, yak la þýk 1 sa at lik bir a ra ve ril di.
Ýn san lar a ra da da kriz ko nu su nu ko nuþ ma ya de vam et ti ler. Söy - le þi nin i kin ci bö lü mü baþ la dý.
Bir ö nem li ko nu dan bir baþ ka ö nem li ko nu ya, ya ni; u lu sal so run ko nu su na ge çil di. An la tý cý bir ar ka da þý mýz ilk ön ce u lu - sun ne ol du ðu nu an la ta rak baþ la dý ko nu su na. Son ra sýn da i se u -
lu sal so ru nun ö zün de ne i fa de et - ti ði ni an lat tý. Ge nel o la rak u lu sal so run ta rih sel ev ri mi i çin de or ta - ya ko nul du. Bur ju va la rýn ken di u lu sal pa zar la rý na ha kim ol ma so ru nu ol du ðu söy len di. Ha liy le bu bir bur ju va so ru nu dur. Ka pi - ta liz min ilk dö nem le rin de Av ru - pa’da ve dün ya nýn pek çok böl - ge sin de bu so run çö zül müþ tü. A - ma ka pi ta liz min em per ya list a þa - ma sýn dan ve ö zel lik le 1917 E - kim Dev ri mi’nden son ra, bu so - ru nun çö zü mü de pro le tar ya nýn sýr tý na yük len miþ ol du. Bu ko nu - da pro le tar ya nýn il ke li ve tu tar lý tav rý nýn UKKTH (U lus la rýn Ken di Ka de ri ni Ta yin Hak ký) il - ke si ni sa vun mak ol du ðu be lir til - di. Hat ta bu ko nu da doð ru tav rý ser gi le mek i çin ko mü nist ol mak da hi ge rek mi yor, tu tar lý de mok - ra tiz min u lu sal so run ko nu sun da doð ru tav rý ta kýn mak i çin ye ter li ol du ðu söy len di. Son ra sýn da Kürt u lu sal so ru nu nun tar tý þýl ma - sý na ge çil di. Kür dis tan’ýn sta tü - süy le baþ la yan tar týþ ma, gün cel po li tik du rum ve o la sý lýk la rýn e le a lýn ma sýy la de vam et ti. Ý kin ci bö lüm yak la þýk 2,5 sa at sür dü. Böy le ce i ki te mel ko nu, ne ya - zýk ki sý nýr lý bir sü re i çe ri sin de an la týl ma ya ve ka fa da ki so ru i - þa ret le ri çö zül me ye ça lý þýl dý. Ge len her kes a çý sýn dan ve rim li ge çen bir gün dü. Öð re ti ci ve e ði ti ci i di. U lu sal so run ko nu su da ve ri len ký sa a ra da tar tý þýl ma ya de vam e dil di.
Ký sa a ra dan son ra sah ne ye çý kan A yý þý ðý Mü zik Top lu lu ðu, ver di ði ký sa din le ti i le gü nün son et ki li ði ni de ger çek leþ tir miþ ol du. Bir son ra ki söy le þi nin du yu ru su ya pýl dýk tan son ra et kin - lik so na er di. Genç yol daþ lar i çin son de re ce ve rim li bir gün dü.
Ey lül a yýn da ya pý la cak o lan söy le þi nin ko nu su i se; genç lik ör - güt len me si ve mü ca de le si; genç li ðin ör güt len me si ö nün de ki so run lar ve çö züm ler o la rak be lir len di. Bir son ra ki söy le þi miz - de gö rüþ mek di le ði i le...
DÖB / Dev rim ci Öð ren ci Bir li ði Genç Yol daþ Der gi si
GENÇ YOL DAÞ SÖY LE ÞÝ LE RÝ:
KRÝZ VE U LU SAL SO RUN
M
Müüccaaddeellee BBiirrlliiððii
SSıınnııff SSaavvaaşşıım mıı
S
on yýl lar da pro le tar ya nýn ey - lem le rin de kü re sel çap ta bir yük se liþ ve sýç ra ma ya þa ný yor.As ya ký ta sýn da, Ý ran’dan Gü ney Ko - re’ye ve di ðer ta raf ta da Bang la deþ’e ka dar bir çok ül ke de pro le tar ya nýn dev rim ci ey - lem le ri ger çek le þi yor. Pro le tar ya, ey lem le - ri ni dev rim ci ka rar lý lýk la sür dü rü yor. Ý - ran’da iþ çi ler sýk sýk grev ve iþ gal ya pý yor, yü rü yüþ ya pa rak, las tik ya ka rak a na yol la - rý ka pa tý yor. Çok yay gýn iþ ken ce le re, tu - tuk la ma la ra rað men iþ çi ler ey lem le ri ni sür dü rü yor lar. G. Ko re’de pro le tar ya nýn dev rim ci bir mü ca de le ge le ne ði ol du ðu bi - li ni yor. Ha zi ran ve Tem muz ay la rý bo yun - ca Ssang yong Fab ri ka sý’nda ya þa nan iþ ten a týl ma la ra kar þý sü ren iþ ye ri iþ ga li sa vaþ gö rün tü le riy le sür dü. Po lis le ça týþ ma lar ol - du. Ser ma ye nin ö zel tim ler le ve sa vaþ a - raç la rýy la ha va dan, yer den yap tý ðý sal dý rý - la ra pro le tar ya bü yük bir ka rar lý lýk la kar þý ko ya rak sa vaþ tý. Pro le tar ya nýn dev rim ci ka rar lý lý ðý ný ve dev rim ci bir sa vaþ sür dür - me ye te ne ði ni ser gi le yen bir ör nek ya þan - dý. Bang la deþ’te ya þa nan lar da, ký ta da ki dev rim ci yük se li þin bir ör ne ði. Gre vi ka za - nan iþ çi le rin üç ön de ri nin grev son ra sý iþ - ten a týl dý ðý iþ ye rin de iþ çi ler, iþ bý ra kýp iþ ve - ren le rin i ki si ni dö vü yor lar, yol la rý ka pa tý - yor lar. Po li sin ve yan da þý çe te ler As tar la rýn sal dý rý sýy la i ki iþ çi ö lün ce, böl ge de iþ çi ler a yak lan ma ya baþ lý yor lar. Baþ kent Dak - ka’nýn sa na yi böl ge sin de ki bu a yak lan ma, iþ çi le rin öl dü rül dü ðü fab ri ka nýn ba sýl ma sý, ma ki na la rýn, de po la rýn ya kýl ma sý, An sar la - rýn ku lü be le ri nin ya kýl ma sýy la sü rü yor. Bu sü re de bir iþ çi da ha kat le di li yor. A yak lan - ma gün ler ce sü rü yor. Ý þe de vam e den fab - ri ka lar ba sý lý yor, de po lar ve fab ri ka lar ya - ký lý yor. A yak lan ma ya ka tý lan la rýn sa yý sý yir mi bi ni bu lu yor. A yak lan ma lar Ha zi ran so nu ve Tem muz ba þý na denk ge li yor. Bu - ra da iþ çi sý ný fý nýn sý nýf ref lek siy le gös ter di - ði tep ki ö nem li. Sal dý rý lar kar þý sýn da gi de - rek ya yý lan ka tý lým la, top ye kün bir a yak - lan ma o lu yor. Bas ký ve ci na yet le re ve ri len tep kiy le bur ju va zi nin ku rum la rý ný, ya sa la - rý ný ta ný ma ya rak, sý nýf lar sa va þý mý nýn ya - sa la rý na uy gun ey lem ler ge liþ ti ri yor lar.
Bur ju va güç le re kar þý pro le ter öf key le, kin le sa va þý lý yor. Bang la deþ pro le tar ya sý -
nýn ey lem le ri, sý nýf kur tu lu þu nu ger çek leþ - tir me a ma cý na uy gun o la rak sert bi çim ler - le sü rü yor. Sý nýf mü ca de le si nin ge re ði o la - rak sý ný fýn, ey lem ler de mü ca de le bir li ði ni ger çek leþ tir me si, hep bir lik te a yak lan ma - la rý iþ çi sý ný fý nýn kur tu lu þu yo lun da i le ri bir ge liþ me dir. Bu ey lem le rin sen di ka i ni si ya - ti fi dý þýn da ge liþ me si ha re ke tin dev rim ci yük se li þi nin sü re ce ði nin bir gös ter ge si dir.
Af ri ka ký ta sý nýn bir u cu o lan Mý sýr’da iþ çi ey lem le ri, son yýl lar da, kü çük çap lý a - yak lan ma la ra, dev let güç le riy le ça týþ ma la - ra va ran dev rim ci bir yük se liþ i çin de. Ce - za yir’de yaz ay la rýn da de mir-çe lik iþ çi le ri gre ve çýk tý. G.Af ri ka’da yet miþ bin ma den iþ çi si gre ve çýk tý. G.Af ri ka’da ya þa nan grev, ký ta iþ çi le ri a çý sýn dan ö nem li. On yýl - lar bo yu fa þist A part he id re ji mi ne kar þý bü - yük bir sa vaþ yü rü te rek tüm dün ya halk la - rý nýn sem pa ti ve des te ði ni a la rak za fer ka - zan mýþ lar dýr. G.Af ri ka e mek çi le ri gre ve çý kýp ça týþ ma la ra gi ri yor. Bu ey lem le riy le sý nýf sal öz gür lü ðü nü de ka zan ma yo lun da ol du ðu nu gös te ri yor. Gü ney de 1990’lý yýl - lar da fa þist A part he id re ji mi ni yý kan G.
Af ri ka’nýn pro le tar ya sý, Ku zey de i se 1960’larda sö mür ge ci li ðe kar þý dev rim ci sa va þý za fe re ta þý yan Ce za yir’in pro le tar - ya sý þim di sý nýf mü ca de le si ni yük sel te rek gün de me ge li yor lar. Ser ma ye sý ný fý nýn e - ge men li ði ne kar þý bir za fer ka za nýl ma sý zo run lu lu ðu bu ge liþ me ler de ken di ni gös - te ri yor. Af ri ka ký ta sýn da ki dev rim ci ge liþ - me ler, yüz yýl la rý bu lan en a ðýr sö mü rü ye, kö le leþ tir me ye, kat li am la ra uð ra mýþ halk - lar dan, pro le tar ya nýn a ðýr sö mü rü ve kö le - lik zin cir le ri ni bir da ha hiç bir bi çi miy le ya þa ma ya cak þe kil de ta ri hin çöp lü ðü ne at - ma ka rar lý lý ðý ný gös te ri yor.
Av ru pa’da son sü reç te iþ çi ler sýk sýk re hin al ma lar la, pat la yý cý ve ya ný cý mad de - ler le iþ ye ri iþ gal le ri ya pý yor. Ka pi ta liz min ilk or ta ya çý kýp ge liþ ti ði, pro le tar ya nýn da sý nýf sal kur tu luþ mü ca de le si ni ilk baþ lat tý ðý ký ta da son on yýl lar bo yu pro le tar ya nýn sý - nýf sa va þý mýn da ö nem li bir sýç ra ma ol ma - dý. Þim di i se bü yük bir sýç ra ma sü re ci ne gi ril di. Pro le tar ya a lý þýl mýþ sen di ka list, dü - zen i çi yön tem le ri aþ ma ya baþ la dý. Fran - sa’da iþ ten a týl ma lar ka rý sýn da yö ne ti ci le rin re hin a lýn ma sý ve iþ ye ri iþ ga li ar týk çok sýk
gö rü len bir ey lem ol du. Yi ne iþ ten a týl ma - la ra kar þý ya ný cý pat la yý cý vs. mal ze me ler kul la ný la rak iþ yer le ri ni iþ gal ey lem le ri ya - þa ný yor. Dev let le ça týþ ma ya ha zýr o la rak el le rin de ki her tür lü a ra cý bir si la ha dö nüþ - tü rü yor lar. Al man ya’da e mek çi ler sen di - ka la ra rað men so kak la ra çý ký yor lar. Lük - sem burg’da ki bir em per ya list te ke lin mer - ke zi de ði þik ül ke ler den ge len iþ çi le rin bas - kýn ve ku þat ma sý na uð ru yor. Bir çok ül ke de pro le tar ya sýk sýk dev let güç le riy le ça týþ - ma la ra gir me ye baþ la dý. Av ru pa ül ke le ri ge ne lin de ki iþ çi ey lem le ri ge çen yýl la ra gö re da ha sert ey lem ler dir. Þim di ça lý þan iþ çi ler bir kaç yýl ön ce hiç bil me dik le ri ey - lem le ri ya pý yor, bu ey lem le rin ön der le ri ol ma ya baþ lý yor lar. Bu ge liþ me le rin AB ül ke le rin de ol ma sý ay rý ca ö nem li dir. Em - per ya list ler ken di mer kez le rin de em per ya - list sö mü rü den al dýk la rý güç le ken di ül ke - le rin de pro le tar ya nýn mü ca de le si ni hep ge - ri bir çiz gi de tut ma ya ça lý þý yor lar dý. Þim di ar týk em per ya liz min mer kez le rin de de pro - le tar ya nýn mü ca de le si yük se li yor. Bu yük - se liþ sen di ka la rý ve re for miz mi a þa rak ger - çek le þen dev rim ci bir yük se liþ tir. Av ru - pa’da ar týk pro le tar ya nýn yük se len kav ga sý ö ne çý ký yor ve bu kav ga tüm e mek çi ler ü - ze rin de dev rim ci bir et ki ya pý yor.
Ku zey A me ri ka’da ABD ve Ka na - da’da iþ çi grev le ri, ey lem le ri da ha sýk gö - rül me ye baþ lan dý. Em per ya list mer kez ler - de pro le tar ya nýn mü ca de le sin de gö rü len yük se liþ bu ra lar da da ya þa ný yor. Grev ler hem yay gýn la þý yor hem de da ha sýk gö rü - lü yor.
La tin A me ri ka, her gün ça týþ ma la rýn, grev le rin ol du ðu bir ký ta. Yer kü re ü ze rin de dev rim ci yük se li þin en yay gýn ve en i le ri dü zey de ol du ðu ký ta da iþ çi ler ve e mek çi ler her gün bir ül ke de a ya ða kal kýp so kak la rý, a lan la rý zap te di yor. Ça týþ ma lar, ö lüm ler, ya ra lan ma lar, yo ðun gö zal tý lar, tu tuk la ma - lar, iþ ken ce ler ya þa ný yor. Bu yön tem ler, her tür lü bas ký yön te mi ar týk so nuç ve ren yön tem ler ol mak tan çýk mýþ. Fa þist dar be - ler so kak la rý e le ge çi ren halk ta ra fýn dan dur du ru lu yor, püs kür tü lü yor. Ne fa þist dar - be ler ne de fa þist dev let le rin bas ký la rý hal - ký dur du ru yor. E mek çi le rin grev le ri, ey -
PRO LE TAR YA NIN
KÜ RE SEL BAÞ KAL DI RI SI
SSıınnııff SSaavvaaşşıım mıı
M
Müüccaaddeellee BBiirrlliiððii
lem le ri ço ðu za man ça týþ ma la ra dö nü þü - yor. Ser ma ye sý ný fý nýn her sal dý rý po li ti ka sý kar þý sýn da e mek çi le rin a yak lan ma la rý ný bu lu yor. Bü yük bir dev rim ci bi ri ki me sa - hip o lan L.A me ri ka pro le tar ya sý ge niþ e - mek çi yý ðýn lar la bir lik te ser ma ye sý ný fý kar þý sýn da gi de rek da ha faz la et ki li o lu yor, ser ma ye ik ti dar la rý ný et ki siz leþ ti ri yor. Kan - lý ça týþ ma la rýn sýk sýk ya þan ma sý, dev rim ci yük se li þi, sý nýf lar sa va þý mý nýn bo yut la rý ný gös te ri yor.
L.A me ri ka’da ba zý ül ke le rin pro le tar - ya sý sos ya liz mi kur ma yo lun da bü yük bir yol kat et miþ du rum da. Sos ya liz mi kur ma yo lun da ki ül ke ler de ser ma ye sý ný fý i le iç ça týþ ma lar sü rü yor. An cak pro le tar ya güç - lü bir ko num el de et miþ du rum da. Ý çin den geç ti ði miz sü reç te L. A me ri ka pro le ter le ri dün ya pro le tar ya sý nýn bay rak tar lý ðý ný ya pý - yor, en ön de sos ya liz me yü rü yor.
Dün ya ça pýn da, pro le tar ya nýn e mek çi - le rin ey lem le rin de yük se liþ, sýç ra ma gö rü - lü yor. Ey lem ler de ki yük sel me ve sert leþ - me ay ný za man da bi linç ler de et ki ya pý yor.
Pro le tar ya nýn sý nýf sa va þý mýn da ki yük se li - þi uz laþ maz dev rim ci bi lin ci de yay gýn laþ - tý rý yor.
Bü tün ül ke ler de mü ca de le nin ay ný bi - çim ler de ve ay ný dü zey de ge liþ me si bek le - ne mez. Çe liþ ki ler her ül ke de fark lý dü zey - de ya þa nýr. Her ül ke de ta rih sel, top lum sal, ya pý sal vs. ne den ler ve ka pi ta liz min e þit siz ge li þi mi nin or ta ya çý kart tý ðý fark lý lýk lar çe - liþ ki le rin fark lý dü zey ler de ol ma sý na yol a - çar. Þim di de ði þik ül ke ler de sý nýf sa va þý mý - nýn dü ze yin de ge çen yýl la ra gö re fark lý lýk var. Bu fark lý laþ ma, bi rin ci si pro le tar ya nýn ey lem le riy le sý nýf sa va þý mýn da da ha i le ri çýk ma sý; i kin ci si, pro le tar ya nýn da ha i le ri po li tik dü ze ye u laþ ma sý dýr. Tüm ký ta lar da bu fark lý laþ ma gö rü lü yor. Av ru pa’da hiç de ne yim ya þa ma mýþ ye ni ku þak pro le ter le - rin ö ne çýk ma sý, hýz lý bir bi linç len me sü re - cin de ol ma sý, Af ri ka’da sý nýf mü ca de le si ni ö ne çý ka ran ey lem le rin yük sel me si, As - ya’da sý nýf ey lem le ri nin sert li ði ve yay gýn - lý ðý, L. A me ri ka’da ser ma ye ik ti dar la rý ný yýk ma ya yö ne len ey lem le rin bü yü yüp yay - gýn laþ ma sýn da bu ö zel lik ler gö rü lü yor.
Ki mi yer ler de sen di ka lar a þýl mýþ, pa - sif, a lý þýl dýk yön tem le ri a þýl mýþ, ki mi yer - ler de de bun lar a þýl ma ya baþ lan mýþ týr. Ýþ çi - le rin dev rim ci ey le me geç mek i çin bur ju va sen di ka cý la rý ve sen di ka list an la yý þý aþ ma -
la rý ge re ki yor du. Bu sü reç te bu ger çek le þi - yor. Bur ju va sen di ka la ra rað men iþ çi ler ey le me ge çi yor, so kak la ra çý ký yor, iþ bý ra - ký yor lar. Zo ra da ya lý dev rim ci mü ca de le yön tem ve a raç la rý ný kul la ný yor lar ve bu yay gýn la þý yor. Pro le tar ya nýn sý nýf ey le mi her yer de gi de rek da ha sert le þi yor.
Dün ya nýn de ði þik ül ke le rin de ya þa nan dev rim ci ey lem ler pro le tar ya nýn mü ca de - le si nin da ha i le ri u laþ ma sý ný sað lý yor. Bir ül ke de ger çek le þen i le ri ör nek ler di ðer ül - ke ler de mü ca de le e den pro le tar ya ya ör nek o lu yor. Mü ca de le nin kü re sel çap ta yük se - liþ i çin de ol du ðu bu sü reç te bir ül ke pro le - tar ya sý nýn or ta ya koy du ðu dev rim ci ni te - lik li ey lem ler di ðer ül ke le rin pro le tar ya - sýn ca coþ kuy la be nim se ni yor. Pro le tar ya geç mi þin bi ri kim le ri ni ta þý ma nýn ya ný sý ra ya þa nan can lý ör nek ler le mü ca de le yi zen - gin leþ ti ri yor.
Sis te min kü re sel bu na lý mý pro le tar ya - nýn dün ya yý kap la yan ey lem le riy le da ha da de rin le þi yor. Pro le tar ya yük se len ey lem le - riy le sis te min kü re sel bu na lý mý ný kü re sel yý ký ma ve sis te min yok o lu þu na gö tü re cek - tir.
21 A ðus tos Cu ma gü nü sa ba ha kar þý sa at beþ sý ra la rýn da Gü zel va di ve Va tan ma hal le - sin de po lis te rör es tir di. 7 ki þi nin ev le ri ba sý - la rak gö zal tý na a lýn dý. Tu tuk la nan 7 ki þi nin i - sim le ri i se söy le; Ha san Öz men, Ra ma zan Öz men, Yah ya Gen geç, Ýd ris A til la, Nuh Taþ, Ö mer Öz men, Rýd van Bað rý ya nýk. Göz al tý na a lý nan lar em ni ye te gö tü rü le rek iþ ken ce ye ma - ruz bý ra kýl dý.
Ko nu ya i liþ kin ÝHD’de 28 A ðus tos’ta bir ba sýn a çýk la ma sý ya pýl dý. Ba sýn a çýk la ma sýn - da ev bas kýn la rýn da gö zal tý na a lý nýp tu tuk la -
nan 7 ki þi den 3’ü nün ço cuk yaþ ta ol ma la rý na rað men ce za e vin - de kö tü mu a me le gör dü ðü, ad li tut sak lar a ra sý na ko nul du ðu bil - di ril di. Tu tuk la nan lar dan bir si de kan ser has ta sý” ol du ðu bil di ril - di. “Ço cuk la ra da yak a týl dýk tan son ra ad li suç lu bü yük le rin ko - ðu þu na ko nul muþ. Ko ðuþ ta da da yak yi yen ço cuk lar, du ru mu gar di yan la ra bil dir dik le ri i çin gar di yan lar dan ay rý ca ha ka ret i þit miþ ler. A i le le ri i le yap týk la rý gö rüþ me sý ra sýn da ya þa dýk la rý i le il gi li bil gi” ver dik le ri söy len di.
ÝHD baþ ka ný nýn o ku du ðu me tin den son ra a i le ler Kürt çe ko nu þa rak bas kýn la rý an lat tý lar.
Bir tu tuk lu an ne si o la yý söy le an lat tý: “sa at beþ sý ra la rýn da gel di ler. Ka pý mý za vur du lar. Ko ca mý da iþ ye rin den ge tir di ler.
E vi miz de a ra ma yap tý lar, her þe yi mi zi, san dýk - la rý mý za ka dar a ra dý lar. 5 ço cu ðum da kork tuk - la rý i çin baþ la rý ný bat ta ni yey le ka pat tý lar. Son - ra ben ço cu ðu mun gö rü þü ne git tim. Ço cu ða iþ - ken ce et miþ ler. Ço cu ðum að la ma ya baþ la dý.
Ço cu ðu mu ad li le rin ya ný na koy muþ lar. Ben bu - nu ka bul et mi yo rum. Si ya si le rin ya ný na koy - sun lar. Ben mü dür den þi ka yet çi yim. Ço cu ðu mu o ra dan çý kar sýn lar, ka bul et mi yo rum.”
Ço cu ðu kalp has ta ný o lan Ýd ris A til la’nýn an ne i se “sa at beþ te gel di ler. Ben on la ra ço cu - ðun kalp has ta sý ol du ðu nu söy le dim, döv me sin - ler di ye; a ma çe vik kuv vet po lis le ri ço cu ðun ka fa sý ný du va ra vu ra rak ke lep çe le di ler. Son ra em ni ye te gö tür dü ler o ra dan da ad li suç lu la rýn ya ný na koy muþ lar. Bu nu ka bul et mi yo rum, ben em ni yet mü dü rün den, sav cý dan, ha kim den þi ka yet çi yim” de di.
Bir yan dan dev let “Kürt a çý lý mý” di ye rek Kürt hal ký ný kan - dý rýr ken, bir yan dan da her tür lü bas ký ve zo ru kul la na rak in san - la rý tu tuk lu yor, iþ ken ce ler ya pý yor. Kürt hal ký na u mut gi bi gö - rü nen a çý lým pa ke tin den i se her za man ki gi bi iþ ken ce, gö zal tý, tu tuk la ma ve kat li am dan baþ ka bir þey çýk mý yor.
KÜRT HAL KI DEV RÝM LE ÖZ GÜR LE ÞE CEK An tep / Mü ca de le Bir li ði Plat for mu
AN TEP’TE PO LÝS TE RÖ RÜ
M
Müüccaaddeellee BBiirrlliiððii
SSookkaakkllaarr
B
u se ne de A git’i miz Ya þar Bu lut’u an mak i çin 26 A ðus tos Çar þam ba gü nü me za rý ba þýn day dýk. Ö - üm süz le þen tüm dev rim sa vaþ çý la rý i çin say gý du ru - þu i le baþ la dý an ma mýz.A git’i mi zin ya þa mý ný ve mü ca de le si ni an lat tý bir ar ka da þý - mýz. Ya ra lý o la rak e le geç ti ðin de, iþ ken ce ci le re bo yun eð me di - ði ni, son ne fe si ne ka dar “Ya þa sýn Par tim TKEP/Le ni nist” slo - ga ný ný hay kýr dý ðý ný söy le di.
Her za man, Le ni nist Par ti’nin ilk ö lüm süz le þen ge ril la sý ol - mak is te di ði ni söy le yen ve bu nu ba þa ran Ya þar Bu lut i çin i ki ar - ka da þý mýz þi ir o ku du. “Hiç gö rül müþ mü öl dük ten son ra da sa - vaþ ma dý ðý mýz! / Ö lüp ö lüp di ri lip ya þar ol duk / Ýþ te þim di ha zýr ol düþ man /
Et se et...
kan sa kan! / Aç týk iþ te ka nat la rý mý - zý. / Ha di di - zil sý ra ya du var du var, / Ýs ter sen dað dað di - zil / A ma öl - me ye ha zýr -
lan!” de di. Mü zik gru bun dan bir ar ka da þý mýz i se, Ya þar Bu lut a dý na ya zýl mýþ bir par ça yý söy le di bi ze.
“A git i çin söy le ye cek sö zü o lan var mý?” so ru su na kar þý lýk bir öð ren ci ar ka da þý mýz söz al dý ve “bu yal nýz ca sem bo lik bir an ma de ðil, da ha de rin bir an lam ta þý yor. Bu nun ö ne mi ni gör - mek i çin (et raf ta bi zi ka me ra la rý vb i le iz le yip ta ciz et me ye ça - lý þan po lis le ri gös te ri yor) et ra fa bak ma mýz ye ter li. On lar, A - git’in son ku þu nu na ka dar sa vaþ tý ðý ný bi li yor, ve o nun ka rar lý - lý ðý ný bi zim göz le ri miz de de gö rü yor lar. Biz de bu nun far kýn da o la rak ha re ket et me li yiz” de di. Sýk sýk “A git Yol daþ Ö lüm süz - dür”, “Dev rim Sa vaþ çý la rý Ö lüm süz dür”, “A git Yol daþ Ya þý yor Le ni nist ler Sa va þý yor” slo gan la rý a týl dý sýk sýk.
A git’i - mi zin me za rý ba þýn dan ay - rý lýr ken, son söz ler ak lý - mýz da i di, o - nun gi bi ol - mak ve o nun ka rar lý lý ðý na sa hip ol - mak!
A GÝT YOL DAÞ ME ZA RI BA ÞIN DA A NIL DI
“Ya þa yan lar Gö re cek, Ve Ýþ ler Yü rü ye cek, Ve Ýþ ler Yü rü ye cek!..”
Y
e ni in san… Kim dir “ye ni in - san”? Ne ye gö re ye ni dir, ö - zel lik le ri ne ler dir, bu kav ra mý ilk duy du ðum za man bu so ru la rý sýk ça sor - dum ken di me. So ru la rý mýn ce va bý ný ya þam la bo ra tu va rýn da bul mak ü ze re göz le me baþ la dým. Ye te ri ka dar göz lem yap týk tan son ra de ne ye baþ la ya cak tým. Ve baþ la dým da… De nek o la rak ken di mi ö ne sür düm.Es ki “ben”i yý kýp ye ni bir “ben’ iþ le miy di bu. ‘Ha re ket et me yen zin cir le ri ni fark e de - mez”. Ye ni Ýn san’ý ta ným lar ken ka pi ta list sis tem den ko pu þu sað la mýþ, öz gür lü ðe doð ru bir a dým i ler le ye bil miþ o lan in san ye ni in san a da yý dýr di yo ruz. Ve biz ler o a - dý mý at tý ðý mýz an bi zi bað la yan bað la rýn far ký na va rý yo ruz. Ki þi nin çev re si, a i le si vb. ol gu lar i le bun la rýn ya nýn da dü þün me tar zý, ya þam bi çi mi gi bi þey ler bi zi þe kil - len dir me ye baþ lý yor. Bu a lýþ kan lýk lar, köh - ne miþ dü zen den sýy rýl ma ya ça ba la dý ðý mýz
an bi zi ya ka lý yor ve ge ri çek me ye ça lý þý - yor. Ye ni dün ya nýn ye ni in san a day la rý o la - rak biz le rin a maç lý ka rar lý lý ðý çok ö nem li - dir. Bu ra da ken di mi ze Che yol da þý ör nek al ma lý yýz. Che yol da þýn bu ko pu þu sað la - ya bil miþ ol ma sý, es ki top lu ma a it a lýþ kan - lýk la rý a þa bil me sin de ki a maç lý ka rar lý lý ðý - dýr. Bu sis te min yý kýl ma sý nýn zo run lu lu ðu - nu bi lim sel te mel le re o turt mak, sis te min on yýl lar ca bi ze yük le di ði ka ri ye riz mi, ben cil li ði, kon for miz mi vb. a lýþ kan lýk la rý yýk ma ka rar lý lý ðý na sa hip ol mak yo lun ya - rý sý dýr. Di ðer bir ya rý sý i se pra ti ði miz dir.
Ki þi tek ba þý na bir bi rey o la rak bu so run la - rý “ken din ce” yo rum la ya bi lir a ma de ðiþ tir - me i þi ne ge lin ce bir ör güt lü lü ðün i çin de bu lun mak zo run da dýr. Her top lum sal sis - tem bir son ra ki sis te me dev ri lir ken ye ni yi kur ma mü ca de le si ve ren ler ye ni nin ya pý - lan ma sý na gö re bir yön tem, bir an la yýþ be - lir ler.
Ý çin de bu lun du ðu muz dö nem de in sa - ný, in sa nýn ya rat tý ðý tüm de ðer le ri sö mü ren ka pi ta list-em per ya list sis te me kar þý al ter - na tif o la bi le cek sis tem sos ya lizm dir. Ka pi - ta list-em per ya list sis te min çö kü þü ve sos - ya liz min ön gün le rin de ye ni in san gü nün so run la rý na ka þý pra tik o la rak mü da ha le e - de bi len in san dýr. Bu nun di ðer bir yö nü i se ko lek tif i çe ri sin de ken di ‘ben’i ni e ri te bi - len dir. Ka ri yer sa hi bi ol ma yan dýr, “yü zü nü bi le gör me di ði in san lar i çin ö le bi len dir”, ya þa ma yý çok sev di ði hal de ya þa mak uð ru - na be de ni ni aç lý ða ya tý ran dýr. Ye ni Ýn san’ýn bir ta ri fi bir re çe te si yok tur. Du ra ðan ol ma - yan; yü zü i le ri ye dö nük o lan, de ði þim-dö - nü þüm ve ha re ket ha lin de o lan Ye ni Ýn - san’ýn ken di si dir. Ye ni Ýn san’ýn dur du ðu bir nok ta yok tur, sü rek li i ler le mek, ken di ni aþ mak zo run da dýr. Che’nin de di ði gi bi ‘ta - mam lan ma mýþ bir e ser’dir.
Ýz mir’den Mü ca de le Bir li ði O ku ru
HA RE KET ET ME YEN ZÝN CÝR LE RÝ NÝ FARK E DE MEZ!..
Ýz mir’de 24 A ðus tos Pa zar te si gü - nü 17.30’da KESK’li “A ta ma sý Ya pýl - ma yan Öð ret men ler Plat for mu” ta ra - fýn dan ba sýn a çýk la ma sý ger çek leþ ti ril - di.
Ko nak YKM ö nün de top la nan iþ siz e ði tim e mek çi le ri, Es ki Sü mer bank’a doð ru “Üc ret li Kö le Ol ma ya ca ðýz” pan - kar týy la yü rür ken, yü rü yüþ sý ra sýn da sýk sýk “Ser ma ye ye De ðil E ði ti me Büt çe”,
“Vur Vur Ýn le sin Çu buk çu Din le sin”,
“Üc ret li Kö le Ol ma ya ca ðýz”, “Sus ma Hay kýr Kö le li ðe Ha yýr”, “Ser ma ye ye Kö - le Ol ma ya ca ðýz” slo gan la rý a týl dý. Ka tý lý - mýn ve il gi nin yo ðun ol du ðu ba sýn a çýk la - ma sýn da Es ki Sü mer bank ö nü ne ge lin di - ðin de ba sýn met ni ni o ku yan Ni zam Coþ - kun þun la ra de ðin di: “On bin ler ce öð ret - me nin gir mek zo run da kal dý ðý KPSS, gü - ve nir li ði tar tý þý lan ve ne yi, na sýl ölç tü ðü bi lin me yen bir sý nav ol ma ö zel li ði ni ha la
ko ru yor… Ba kan lý ðýn son a çýk la ma sý na gö re öð ret men a lý mý 15 bin i le sý nýr lý tu - tul mak ta, bu ra ka mýn 10 bi ni söz leþ me li 5 bi ni kad ro lu o la rak a çýk lan mak ta dýr…
Ya rýn la ra u mut la ba kan bir ül ke nin var ol ma sý nýn bir ko þu lu da öð ret men le rin kad ro lu ve gü ven ce li is tih da mý dýr. O nur - lu bir mes lek o lan öð ret men li ði sür dür - mek ve bu ül ke nin ge le ce ði ne sa hip çýk - mak i çin mü ca de le miz ka rar lý bir þe kil de de vam e de cek tir”. Da ha son ra bu lun duk - la rý boþ a la na te be þir ler a týl dýk tan ve 29 A ðus tos’ta An ka ra’ya dü zen le ye cek le ri yü rü yü þün çað rý sý ya pýl dýk tan son ra ba sýn a çýk la ma sý so na er di ril di.
Ýz mir Mü ca de le Bir li ði M
Müüccaaddeellee BBiirrlliiððii
SSookkaakkllaarr
D
ev rim ci ve sos ya list ba sý na yö ne lik bas ký lar sü rü yor.Ga ze te ve der gi bü ro la rý na ya pý lan bas kýn lar, gö zal tý lar, tu tuk la - ma lar, top lat ma lar, ya yýn dur dur ma ce - za la rý, bun la rýn ya þa nan ör nek le ri. Son o la rak, a ra la rýn da Ký zýl Bay rak An ka ra mu ha bi ri E da Ü na lan’ýn da bu lun du ðu üç BDSP’li nin tu tuk lan ma sý ü ze ri ne pro tes to i çin Tak sim Tram vay du ra ðýn - da bir ba sýn a çýk la ma sý ya pýl dý.
“Dev rim ci-sos ya list ba sýn sus tu ru - la maz” pan kar tý nýn a çýl dý ðý ey lem sa at 19.00’da baþ la dý. Ba sýn a çýk la ma sý, Ký -
zýl Bay rak, A tý lým, Dev rim ci De mok ra si, Dev rim ci Ha re ket, Ýþ çi- Köy lü, Mü ca de le Bir li ði, O DAK, Pro le ter ce Dev rim ci Du ruþ, Ü - rün Sos ya list Der gi, Ba ri kat, Kal dý raç ta ra fýn dan or tak ya pýl dý. A - lýn te ri ve Yü rü yüþ der gi le ri nin ya ný sý ra E mek li-Sen ve Ya pý Yol Sen de des tek ver di.
Ba sýn a çýk la ma sý sý ra sýn da sem bo lik o la rak Mü ca de le Bir li ði, Ký zýl Bay rak, Dev rim ci Du ruþ, A lýn te ri, Dev rim ci De mok ra si ga - ze te le ri de ta þýn dý. 2005’te yü rür lü ðe gi ren TCK ve a ðýr laþ tý rý lan TMY’den son ra tüm bas ký la rýn art tý ðý nýn be lir til di ði a çýk la ma da:
“A tý lým ga ze te si bü ro la rý na ar ka ar ka ya ya pý lan bas kýn lar la ga ze te nin bir çok ça lý þa ný gö zal tý na a lýn dý, tu tuk lan dý. Mü ca de le Bir li ði Der gi si bü ro su ve ça lý þan la rý nýn ev le ri ne ya pý lan bas kýn lar so nu cun da 6 ki þi tu tuk lan dý. Dev rim ci Ha re ket Der gi si ça lý þa ný Meh met Ye þil te pe, Or han Yýl maz ka ya’nýn Bos tan cý’da kat le dil me - si nin ar dýn dan baþ la tý lan o pe ras yon lar kap sa mýn da tu tuk lan dý.
Yü rü yüþ der gi si üs te üs te ya yýn ya sak la rýy la kar þý laþ tý, ça lý - þan la rý tu tuk lan dý. Yi ne pek çok dev rim ci ba sýn ya yýn or ga ný TMY te rö rü ü ze rin den ka pat ma ve ya yýn ya sak la rýy la kar þý laþ tý. Ýþ çi- Köy lü ga ze te si nin 45. sa yý sý hak kýn da top lat ma ve 1 ay sü rey le ya - yýn dur dur ma ka ra rý ve ri lir ken Er zin can’da ya pý lan ev bas kýn la -
rýy la ga ze te ça lý þan la rý tu tuk lan dý.
Dev rim ci De mok ra si ga ze te si ne 2 ay - lýk ka pat ma ce za sý ve ril di.
Pro le ter ce Dev rim ci Du ruþ der gi - si nin çe þit li sa yý la rý na “ör güt pro pa - gan da sý” yap mak tan da va a çý lýr ken O DAK Der gi si de top lat ma ve 15 gün - lük ya yýn ce za sý i le; es ki ve ye ni ya zý iþ le ri mü dür le ri ne, ya yýn yö net men le - ri ne ve ri len ha pis ve pa ra ce za la rýy la kar þý laþ tý.
Kürt gün lük ba sý ný na bir bi ri ar dý - na ka pat ma ce za la rý ve ri le rek ya yý nýn çý ka rýl ma sý en gel len me ye, yet me di - ðin de i se san sür uy gu lan ma ya ça lý þýl dý.
Geç ti ði miz gün ler de Ýz mir’de, ‘Top ra ðýn Se si’ ad lý çift çi ga - ze te si ni da ðý tan dört genç, po lis ta ra fýn dan gö zal tý na a lý na rak tu - tuk lan dý.
Son o la rak tüm bu yo ðun sal dý rý dal ga sý na a ra la rýn da Ký zýl Bay rak ga ze te si An ka ra mu ha bi ri E da Ü na lan’ýn da bu lun du ðu dev rim ci le rin gö zal tý na a lýn ma sý ve tu tuk lan ma sý ek len di” de nil di.
Sýk sýk “Bas ký lar Bi zi Yýl dý ra maz”, “Dev let Te rö rü ne Son”, “Dev - rim ci Ba sýn Sus tu ru la maz”, “Ya þa sýn Dev rim ci Da ya nýþ ma”, “Ya - þa sýn Dev rim ve Sos ya lizm” slo gan la rý a týl dý ðý a çýk la ma, “E ge - men le rin tüm sal dý rý la rý na kar þýn dev rim ci-sos ya list ba sýn ge le ne - ði sö zü nü söy le mek ten ge ri dur ma dý, bun dan böy le de dur ma ya - cak týr. Bu gü ne ka dar ga ze te bi na la rý nýn bom ba lan ma sý na, ça lý - þan la rý nýn ka çý rýl ma sý na-kat le dil me si ne, san sü re, ya yýn ya sak la rý - na, e ko no mik zor lan ma la ra rað men ge ri a dým at ma yan dev rim ci- sos ya list ve i le ri ci ba sýn, iþ çi ve e mek çi le re ger çek le ri a çýk la ma ya, çü rü müþ ve ko kuþ muþ dü ze ni ve dev le ti teþ hir et me ye, dev ri min ve sos ya liz min se si ni kit le le re ta þý ma ya de vam e de cek tir” de ni le rek bi ti ril di.
