Teknoloji Tasarım. C. Yapılı Çevre ve Ürün. 7.Sınıf Teknoloji ve Tasarım. C.1. Mimari Tasarım C.2. Ürün Geliştirme. A.Teknoloji ve Tasarımın Temelleri

Teknoloji Tasarım

7.Sınıf Teknoloji ve Tasarım

A.Teknoloji ve Tasarımın Temelleri

A.1. Teknoloji ve Tasarım Öğreniyorum A.2. Temel Tasarım

B. Tasarım Süreci ve Tanıtım

B.1. Tasarım Odaklı Süreç B.2. Bilgisayar Destekli Tasarım

C. Yapılı Çevre ve Ürün

C.1. Mimari Tasarım C.2. Ürün Geliştirme

D. İHTİYAÇLAR VE YENİLİKÇİLİK

D.1. Enerjinin Dönüşümü ve Tasarım D.2. Engelsiz Hayat Teknolojileri

E. TASARIM VE TEKNOLOJİK ÇÖZÜM

E.1. Özgün Ürünümü Tasarlıyorum E.2. Bunu Ben Yaptım

Teknoloji ve Tasarım

Teknoloji Tasarım

A. TEKNOLOJİ VE TASARIMIN TEMELLERİ A.1 Teknoloji ve Tasarım Öğreniyorum

Teknoloji nedir?

● Teknoloji, insanların gereksinimlerine (ihtiyaçlarına) uygun yardımcı araç ve aletlerin yapılması veya üretilmesi için, gerekli olan yetenek ve bilgidir.

● Teknoloji; araçların, eylemlerin ve malzemelerin çıkarılması için adanmış bir bilgi kaynağıdır. Teknoloji günlük hayatta çeşitli görevleri gerçekleştirmek için kullanılır. Kısaca teknoloji, günlük hayatı kolaylaştırmak için kullanılan ürün ve süreçler olarak tanımlanabilir. Teknoloji yetenekleri genişletmek için kullanıldığından insan teknolojik sistemin en önemli parçasıdır.

● Teknoloji; belli amaçlara ulaşmada, belli sorunları çözmede, gözleme dayalı ve kanıtlanmış bilgilerin uygulanmasıdır.

● Günlük hayatta neredeyse her şeye teknoloji uygulanabilir. Örneğin iş yerinde, iletişimde, ulaşımda, yapılarda, medikal sektöründe, eğlence alanında, öğrenmede, üretimde, veri güvenliğinde, ölçeklemede ve daha birçok alanda teknoloji kullanılır.

● Teknoloji, araçları, malzemeleri ve sistemleri içeren insan bilgisidir.

● Teknoloji, bir işi makinalar aracılığıyla daha az efor sarf ederek yapmaktır.

● Teknoloji, bir şeyi daha iyi , daha kolay , daha ekonomik ve daha verimli yapma girişimidir.

Teknolojinin Önemi

Günümüzde insanların ihtiyaçları ve çeşitli konularda sorunları vardır. Bu sorunları çözebilmek ve ihtiyaçları gidermek için

teknolojiye ihtiyaç duyulur. Ayrıca teknoloji bir

ülkenin kalkınması ve gelişmesi için de çok

önemli rol oynamaktadır.

Teknolojinin Faydaları

Teknolojinin Faydaları Nelerdir?

Teknoloji sayesinde bilgi alışverişi kolaylaşmıştır.

Dünyanın öteki ucunda gerçekleşen bir olaydan anında haberimiz olabilmektedir.

Bilgisayarlar, akıllı telefonlar ve internet sayesinde zaman ayırıp yapılması gereken işler, oturduğumuz yerden hemen yapılabilir hale gelmiştir.

Sağlık alanında hastalıkların erken teşhisi sağlanmakta aynı zamanda daha kolay çözüm bulunabilmektedir.

Teknoloji sayesinde ulaşım ileri seviyelere çıkmış, kolaylaşmış ve konforlaşmıştır.

İnsanların hayatı hemen her alanda kolaylaşmıştır.

Bilim

Teknolojinin Faydaları.

Tarım

Eğitim

Medikal

Artan üretim, işletmelerin çoğunun görevlerini otomatikleştirmesine yol açtı, bu süreç artan üretim ve

verimlilikle sonuçlandı. Teknoloji

yeniliği hızlandırır. Bilginin paylaşımını ve veri depolamayı geliştirir. Teknoloji iş iletişimini basitleştirir.

İş Dünyasında Teknolojinin Avantajları

• Teknoloji; bireysel öğrenmeyi teşvik eder, öğrencilerin, sınıfta derse katılımını destekler (Dijital beyaz tahta.)

• Teknoloji; öğrencilerin yazma becerilerini geliştirmesine yardımcı olabilir, grup öğrenimini teşvik edebilir.

• Teknoloji, sunduğu imkânlardan dolayı risk almayı teşvik eder, teknoloji engelli

öğrencilere yardımcı olur. Ayrıca

öğretmenler ve öğrenciler arasındaki köprü kurar ve öğretmenlerin çalışmasını

kolaylaştırır.

Sınıfta Teknolojinin Avantajları

Teknolojinin Zararları Nelerdir?

İnsanları tembelleştirmiş, hazıra alıştırmıştır.

İnsanların birbirleri ile iletişimi azalmış, insanların sosyalleşmesinin önüne geçer olmuştur.

Sosyal paylaşım siteleri, online oyunlar, akıllı cep telefonları ile bireylerde bağımlılık artmıştır.

Makineleşme, fabrika ve taşıtların teknoloji sebebiyle artması her gün çevreye zehirli gazların yayılmasına sebep olmaktadır.

Büyük tehlike taşıyan kimyasal silahlar, teknoloji sayesinde üretilmektedir.

Makineleşme ile birlikte insan gücüne olan ihtiyaç azalmış

bu da işsizliği doğurmuştur. Güvenlik Sorunu

• Pahalıdır, güvenlik sorunları vardır, iş yerindeki sosyal ilişkiyi zayıflatır.

Ayrıca iş dünyasında çoğu görev otomatikleştirildiğinden, nihai ürün oluşturulurken sürece katkısının az olması çalışanları memnuniyetsizliğe iter.

İş Dünyasında Teknolojinin Dezavantajları

• Teknoloji; derste dikkatin dağılmasına neden olabilir (akıllı telefonlar ve buna bağlı sosyal medya vb.), pahalıdır, ayrıca eğitim

gerektirir.

Sınıfta Teknolojinin Dezavantajları

“Gözlem yoluyla problem tespit edilip kavranmalı, bu problem çözmek için bir plan yapılmalıdır. Plan uygulanmasından sonra planın değerlendirilmesi

yapılmalıdır. Örneğin yoğun trafik gibi bir problemin en basit çözümü toplu taşıma araçlarını kullanmaktır.”

Toplu Taşıma Araçları

Teknoloji Kullanarak Sorunlar Nasıl

Çözülebilir?

● Buluş / İcat: Buluş ya da icat, daha önce bulunmayan bir şeyin ilk defa insan çabasıyla ortaya çıkarılmasıdır. İcatların çoğu daha önce var olan teknolojilerin yeni ve benzersiz biçimde bir araya getirilmesidir.

● Keşif: Keşif, önceden var olmasına rağmen ilk kez “bulunan” ya da “fark edilen” bir şeydir.

● Buluş ve Keşif Arasındaki Fark

o Keşif; önceden mevcut olan fakat insanlar tarafından varlığı bilinmeyenin açığa çıkarılması, ifade edilmesi ya da açığa çıkarma, ifade etme sürecidir denilebilir Buluş ise icat edilmesiyle gerçekleşen bir şeydir.

Teknoloji İçerisinde

Geçen Bazı Kavramlar

● Teknoloji ve Bilim: Kavram olarak tanımlamalar yapılmış olsa da teknolojiyi anlamak için bilim ile teknoloji arasındaki farkı bilmek gerekir. O da şudur: Teknoloji dünyadaki insan yapımı işlem ve yöntemleri geliştirip açıklarken bilim; dünyayı açıklar, paylaşılabilen bir gerçekliğin doğruluğunu kanıtlamak için toplanan sistematik bir metodolojiyi ifade eder. Daha açık bir ifadeyle, bilimsel bilginin toplanması için teknoloji bir araç olarak kullanılır

● İnovasyon: İcatların geliştirilmesi, değiştirilmesi ve yenilenmesidir.

● Teknik: Bir bilim, sanat ya da meslek dalında kullanılan yöntemlerin tümü.

● Bilim; bilginin doğruluğunu, başka bir deyişle deneyselliği, kanıtlanabilir olmayı, üzerinde mutabık kalınan, açık, ontolojik olarak geçerli referanslara sahip, test edilebilir, en az hata ile sistematik ve ilkeli olmayı içerir.

● Teknoloji: İnsanların gereksinimlerine (ihtiyaçlarına) uygun yardımcı araç ve aletlerin yapılması veya üretilmesi için, gerekli olan yetenek ve bilgidir.

● Endüstri(Sanayi): Devamlı veya belli zamanlarda, makina ve benzeri araçlar kullanarak bir madde veya gücün niteliğini veya biçimini değiştirerek toplu üretimde bulunan faaliyet dalıdır.

● Endüstri 4.0: Bir diğer adı 4.Sanayi Devrimi olan Endüstri4.0, geleneksel sanayiyi

bilgisayarlaşma yönünde teşvik etme ve yüksek teknolojiyle donatması projesidir.

Endüstri 4.0

İlk sanayi devrimi su ve buhar gücü ile üretim mekanizmasının üzerine

kuruluyken,

İkinci sanayi devrimi olan elektrik enerjisi yardımı izledi.

Üçüncü sanayi devrimi olan dijital devrim gerçekleşerek elektronik kullanımı arttı.

Dördüncü sanayı devrimi, Teknolojik temeller bilgisayar ve internet ağını barındırmaktadır.

Sanayi Devrimleri

Endüstri 4.0’ın Oluşumu:

Tasarım nedir?

● Tasarım, zihinde canlandırılan bir fikrin biçimdir. Fikrin zihinde görseleşmesidir.Tasarım aslında bir kurgudur, zihnimizde canlandırdığımız bir fikri gerçekleştirme eylemidir. Tasarım, gerçek hayat problemlerine sunulan çözümler bütünüdür.Bilgi ve hayal gücünün birleşiminden oluşan yaratılardır.

● “Tasarım, bir ürünün tümü, veya bir parçası veya üzerindeki süslemenin, çizgi, şekil, biçim, renk, doku, malzeme veya esneklik gibi insan duyuları ile algılanan çeşitli unsur veya özelliklerinin oluşturduğu bütünü ifade

eder.”

● Tasarım, bir ürünü benzerlerinden ayıran özgün biçim olarak düşünülebileceği gibi, teknoloji, cep telefonu ekranlarının parlak gün ışığında bile görülmesini mümkün hâle getirmiştir. Bu özelliklerinden dolayı tasarım insanı insan yapan temel, ayırt edici niteliklerden biridir. İnsan yaşamının kalitesini belirleyen olmazsa olmazlarındandır.

Neden Tasarım?

Yapılan araştırmalar, tüketici ürün tercihinde marka, kalite, fiyat, ürün özellikleri gibi

unsurların yanı sıra ürünlerin dış görünümünün de oldukça etkili olduğunu göstermektedir.

Hatta çoğu zaman tüketiciye aynı kaliteyi sunan

iki ürün arasında, dış görünüş ürün tercihinde

en etkin rolü üstlenmektedir.

Tasarım Örnekleri.

İşlevsel

Kurgu;

Tasarı;

Tasarlama;

Tasarım

Bilgilerin, olayların ve olguların bir senaryo dâhilinde belli bir amaca uygun olarak zihinde peş peşe sıralanmasına ve bir fikir etrafında birleşmesine denir.

Olması ya da yapılması düşünülen, istenilen bir şeyin zihinde oluşması, zihinde aldığı biçim, bir kimsenin yapmayı düşündüğü, tasarladığı şey.

Farklı düşüncelerin, çeşitli kurallara ve yollara uygun sıralanmasına somut bir ürün elde etme süreçlerine denir.

• Pratik amaçlar

• Estetik amaçlar

• Ekonomik amaçlar

Tasarımın Amaçları

Tasarımın Amaçları

Pratik Amaçlar: Pratik amaçlar ile kastedilen şey işlevselliktir. Bir tasarım ortaya konulurken işlevselliği ön koşuldur. Amaçlara uygunluk, kullanışlılık, rahatlık, emniyet, güvenilirlik, sağlamlık, bakım, ambalaj, depolama ve taşımadaki kolaylıklardır.

Estetik Amaçlar: Estetik kavramı bir ürünün renk, biçim, doku, özgünlük ve algılama açısından yeterli şartların ortaya konması olarak algılanabilir.

Ekonomik Amaçlar: Ekonomik olma amacı malzeme, işçilik, bakım, temizlik, ambalaj, depolama ve ulaşımdaki kaygıları ifade eder.

● Patent; Mucidin fikrini izni olmadan

üretilmesini, kullanılmasını engelleyen yasal belgedir.

● İnovasyon; Tasarım ürünlerini yenileştirme ve geliştirmektir.

● Prototip; Bir ürünün üretim süreci sonunda ortaya çıkan ilk somut örnektir.

● Faydalı Model; Yeni olan ve sanayiye uygulanabilen buluşların sahiplerine verilen belgedir.

Tasarım İçerisinde

Geçen Bazı Kavramlar

• Endüstriyel Tasarım

• Grafik Tasarım

• Mimari ve Çevre Tasarımı

• Yapı Tasarımı

• Web Tasarımı

• Robotik Tasarım

Tasarımın Alanları Nelerdir?

Endüstriyel Tasarım

Bir ürünün bütününün ya da bir kısmının çizgi, şekil, renk, biçim, doku, malzemenin esnekliği veya süslemesi gibi insan duyuları ile

algılanabilen çeşitli unsur veya özelliklerin oluşturduğu görünümdür.

• Mobilya, Teknolojik ürünler, mutfak malzemeleri, beyaz eşyalar.

Grafik Tasarım

Bir mesajı görsel yolla belirli bir hedef kitleye ulaştırmak amacıyla logo, afiş, büyük boy sokak afişi (billboard), basın ilanı, ambalaj, kitap, dergi, tanıtım filmleri, çizgi film gibi tasarımları yazılı ve görsel elemanlarla sanatsal ölçütler içinde

tasarlayan ve çizen dalıdır.

• Gazete, Dergi

Mimari Tasarım

Günlük hayatta karşımıza çıkan yapıların, mekanların, hatta bazen yolların ve yollardaki bitkilerin, ağaçların bile belli bir kurala veya güzellik, işlevsellik algısına dayanılarak tasarlanması durumudur.

• Bina , Cami

Yapı Tasarım

Bir yapının tümünün teknik çizim kurallarına uygun olarak planının, kesitinin, görünüşünün ve perspektifinin çizilmesi işlemi.

• Köprü,Baraj

Web Tasarım

Bir firmanın tanıtımının gerçekleşmesi,bir ürünü ya da hizmeti veya bir bireyin reklam ve tanıtımını yapmak için uluslar arası ağ ortamında yayınlanan online sistemlere web sitesi ve bu sitelerin oluşturma sürecine ise web tasarım denir.

• E-Okul, E-Devlet,Facebook

Robotik Tasarım

Makine ve kontrol sistemlerini, bilgisayar, elektronik ve uzay bilimlerinin tümünü kapsayan bir ortak çalışma alanıdır.

• Wall-e, Asimo

Teknoloji ve Tasarım Arasında Nasıl Bir İlişki

Vardır?

Teknoloji ile tasarım iç içedir. Bir şey ilk önce tasarlanır daha sonra uygulamaya konur.

Teknolojinin gerçekleşmesi için tasarımdan geçmesi gerekir.

Mesela; Teknolojik alet olan buzdolabını yapmak için ilk önce rengini, büyüklüğünü ve buna benzer

özelliklerini tasarlamak gerekir. Daha sonra tasarladığımız buzdolabını işlemden geçirip hazır hale getiririz.

Teknoloji ve Tasarım Ürünlerine Örnekler

Teknoloji Tasarım

• Cep Telefonu • Cep telefonunun ele uygun

ergonomik boyutları

• Uçaklar • Uçakların havada süzülmesini

sağlayan ve hava akımının

kanatların altından akmasını

sağlayan aerodinamik şekli.

Dünyada ve ülkemizde teknolojik gelişmeler hızla devam etmektedir. Hem televizyon hem ayna olarak kullanılan ürün, günümüzdekinden yirmi kat daha fazla ömre sahip

bataryalar, park yeri bulmak için geliştirilen gözlükler, kumanda ile kullanılabilen arabalar vb. günlük yaşantımızı önemli ölçüde kolaylaştırmaktadır.

Uçan küçük motorlar, doğadan etkilenilerek tasarlanan, motorsuz ve çok hızlı uçabilen kıyafetler, güneş enerjili arabalar, diğer gezegenlere kurulmaya başlanılan şehirler vb.

gelişmeler lojistik ve ulaşım konusunda hayatımıza çok fazla kolaylıklar sunmaktadır.

İnsanın daha fazla yaşayabilmesi için yapılan çalışmalar (insan dondurma, klonlama vb.) yapay zekanın her geçen gün daha da geliştirilmesi ile birlikte yeni gelişmelere (insanın robot kopyasının yapılması, yapay embriyo üretilmesi vb.) kapı aralamaktadır.

Günümüzdeki 3B yazıcıların metal üretmeye başlaması ile birlikte sivil mimaride yeni gelişmelere kapı aralamıştır. Bu yöntemle (3B yazıcı) mimari çalışmalar (günümüzde tasarlanan akıllı şehirler, başka gezegenlere kurulan şehirler, akıllı evler) yapılmaya başlanmıştır.

Türkiye’deki ve Dünyadaki

Teknolojik Gelişmeler

• Sanal Gerçeklik

• Yapay Zekâ

• Nesnelerin İnterneti

• Kişisel Tıp

• Hane Tipi Enerji

• Sosyal Robotlar

• Giyilebilir Teknolojiler

Gelişen Teknolojiler?

TASARIM İÇİN GEREKLİ

ZİHİNSEL DÜŞÜNME SÜREÇLERİ

FARKLILIKLARI BULMA

Bir problemi alışılmışın dışında yorumlamak ve sonuç çıkarmaktır.

HAYAL KURMA

İnsanların zaman, mekân ve gerçeklik sınırlarına takılmadan düşünebilmesidir.

SORGULAMA

Merak ettiğimiz soruların cevabını bulma sürecidir. Yeni fikirleri su üstüne çıkarır.

TASARIM İÇİN GEREKLİ

ZİHİNSEL DÜŞÜNME SÜREÇLERİ

YARATICI DÜŞÜNME

Problemler üstüne alışılmadık seçenekler ve karar oluşturmayı içerir.

ELEŞTİREL DÜŞÜNME

Soyut fikirleri etkili bir biçimde yorumlayabilmek ve değerlendirmektir.

AKIL YÜRÜTME

En az iki önermeden hareketle bir sonuca ulaşma işlemidir.

ANALİTİK DÜŞÜNME

Bilgiye dayalı problem çözme ve karar vermeyi içerir.

PRATİK DÜŞÜNME

Günlük problemlere bu becerilerin uygulanmasını içerir.

ANALOJİK DÜŞÜNME

iki nesnenin belirli benzerliklerinden yola çıkarak bir sonuca ulaşmak

KUANTUM DÜŞÜNME

Gelecekte olmasını istediğimiz durumları duygularla oluşturma biçimidir.

KELEBEK ETKİSİ

Bir sistemin başlangıç verilerindeki ufak değişikliklerin, büyük ve öngörülemez sonuçlar doğurabilmesine verilen isimdir.

Kelebek Etkisi

Kelebek etkisi teoremine göre, Elektriğin buluşu ile ortaya çıkan icatlara örnekler verelim.

Teknoloji Tasarım

A. TEKNOLOJİ VE TASARIMIN TEMELLERİ A.2 Temel Tasarım

Tasarım Eleman ve İlkeleri

● Tasarım elemanları ve ilkeleri; soyut bir fikri beş duyu organımızdan en az biriyle algılayabilecek somut bir çalışma oluşturmada kullanılan temel yapı taşlarıdır. Tasarım elemanları ve ilkeleri ne kadar başarılı kullanılırsa, elde edilen çalışma o kadar etkili ve güçlü olur.

● Tasarım ve estetik ilişkisinde, bir tasarım ürünü estetik anlamda belirli bir ilişki doğrultusunda bir araya gelen sanat elemanlarının birlikteliklerden doğmuş olan görsel bütünü oluşturmaktadır.

● Wong’a (1972) göre, aslında kendi aralarında çok fazla bağlantılı olmayan sanat elemanları genel olarak görsel deneyimlerimizle kolayca ayırt edilemez ve tek tek ele alındıklarında belki soyut görünseler de bir arada iken tasarımın son, bitmiş görünüşünü ve içeriğini oluşturmaktadırlar.

• Çizgi (Line)

• Şekil (Shape)

• Renk (Colour)

• Doku (Texture)

• Alan (Space)

• Biçim (Form)

• Değer (Value)

Tasarım Elemanları

Çizgi

Çizgi, tek başına yüzey ve hacim etkisi

göstermeyen bir noktanın verilen doğrultudaki uzantısıdır. Küçük bir iz olarak tanımlanan uzunluğa ve genişliğe sahip olmayan nokta;

sınırları belirlenmiş bir yüzeyde tek başına ancak bir konumu ifade etmekteyken birden fazla noktanın yan yana gelmesi ile çizgileri oluşmaktadır. Yatay çizgi,Düsey çizgi,Egik çizgi, kalin çizgi, Zig-zag çizgi gibi çeşitleri vardır.

Dikey Çizgi: Saygınlık, hayat, canlılık, hareketlilik

Yatay Çizgi: Durgunluk, sakinlik, ölüm, hareketsizlik, ağırlık, dinginlik

Diyagonal Çizgi: Canlılık

Zigzag Çizgi: Sertlik, dinamizm, enerji

Eğri Çizgiler (Kıvrımlı Çizgi): Zarafet, neşe, kıpırdanma, yumuşaklık duygusu

uyandırmaktadır.

Temel Tasarım

Etkinliği

Çocuklar merhaba,

Bu hafta sizinle temel tasarım

elemanlarından çizgi ve çizgi türlerini gördük. Bu görmüş olduğumuz çizgi türleri ile oluşturacağımız bir kitap ayracı

tasarlayacağız. Sadece derste gördüğümüz çizgi türlerini kullanarak yapacağız.

ÖLÇÜ – 21 X 6 cm olacak

Gerekli malzemeler

• Siyah ve beyaz karton

• Siyah pilot kalem

• Makas – Yapıştırıcı – Cetvel

• İstediğiniz renkte ip

Derste gördüğümüz çizgi türleri

• Dikey Çizi

• Yatay Çizgi

• Diyagonal Çizgi

• Zig-zag Çizgi

• Eğri Çizgiler (Kıvrımlı Çizgi)

• Kitap ayracı örneği

Şekil

Şekil yükseklik ve genişliği olan ancak derinliği olmayan iki boyutlu bir nesnedir. Geometrik şekiller daire, kare, üçgen, dikdörtgen gibi..

Doğal veya organik şekiller doğada bulunur.

Organik şekiller, geometrik şekillerin aksine daha az iyi tanımlanmış kenarlara sahip şekilleri ifade eder. Genellikle öngörülemeyen ve akan

şekillerdir.

Renk

Renk ışığın cisimlere çarptıktan sonra yansıyarak görme duyumuzda bırakmış olduğu etkidir.

Dolayısıyla renk ışığın bir özelliğidir. Renkler ışıkla birlikte oluşurlar. Renkler insanların üzerinde birçok değişik duygular uyandırırlar. Genelde sıcak renkler uyarıcı, soğuk renkler ise gevşetici ve dinlendirici etki bırakırlar.

Renkler sıcak, soğuk ve zıt (kontrast) renkler olarak gruplara ayrılmaktadır. Dalga boyu yüksek olan sıcak renkler kırmızı, turuncu, sarı; dalga boyu düşük olan soğuk renkler mavi, yeşil ve mordur. Nötr renkler olarak adlandırılan griler ise pigmentlerindeki karışıma bağlı olarak sıcak ya da soğuk olabilirler. Doğada karışıksız bulunan üç ana renk yani sarı, kırmızı ve mavinin birbiri ile karışmaları sonucunda üç ara renk oluşur. Sarı ile mavi rengin karışımından yeşil renk, kırmızı ile sarıdan turuncu renk, mavi ile kırmızı rengin karışımından ise mor renk elde edilmektedir.

Doku

Temel tasarım uygulamalarında çizgilerin yan yana, alt alta ve üst üste gelmesiyle nesnenin soyut ya da somut dokusal özelliği oluşmaktadır.

Strüktür adı verilen birbirleriyle bağlantılı, benzer yapıların tekrarlanmasından doğan bu dokusal iç yapı özelliği; bir dizi çizgiyi de barındırdığından yüzey etkisini de sağlamaktadır. Ardından renk de bu uygulamaya eklendiğinde hacim

kazanmakta ve anlatımın etkisi daha da

kuvvetlenmektedir. Bir yüzey üzerinde dokunun varlığından söz edilebilmesi için orada tekrarlara dayalı biçimsel bir düzen oluşturulması gerekir.

• Dokunsal Doku (Gerçek Doku): Dokunma duyusu ile hissedilebilen doku türü gerçektir ve gözle de görülebilmektedir. Örneğin zımpara kağıdı yüzeyi gibi. Braille alfabe sistemi ile insanlar görmeden de yazılara dokunarak okuyabilmektedirler. Tepkilerimizin çoğu dokunarak gerçekleşir. Müzelerde özellikle dokunma uygulamaları yapılmaktadır. Çünkü

“mümkün olan durumlarda dokunma ve elle hissetme heyecan vererek nesneyi öğrenme güdüsünü arttırabilir.

• Organik Doku: Yaşama olayı, canlı olma durumu ile ilgili doku türü, dilin yüzeyi gibi.

• Görsel (Vizüel) Doku: Gözle algılanan doku türü, gerçekte dokunduğumuzda

hissedemeyeceğimiz fakat algıladığımız dokudur.

• Dinamik Doku: Bir anda oluşup bir müddet devam eden ve kaybolan doku türüdür: su üzerindeki halkalar, kar yağışındaki

taneciklerin görüntüsü gibi. Dinamik doku esnektir, bir kuvvet uygulandığında doku değişir fakat kuvvet bitiminde tekrar eski hâline geri döner.

• Mekânda Doku: Mekânda görüntülenen doku türüdür, yağmurun yağışı gibi.

Nesnelerin veya varlıkların üzerindeki doku;

yumuşaklık-sertlik, ağırlık-hafiflik, sessizlik-gürültü, huzur-tedirginlik, durgunluk-hareketlilik, sakinlik- heyecanlılık, rehavet-kasvet gibi zıtlıkları ihtiva eden psikolojik etkiler yaratabilmektedir.

Örneğin yumuşak dokulu yüzeyler daha sıcak bir etki yaratarak sükûnet, rahatlık hissini verirken soğuk, sert dokulu yüzeyler ise dinamik, uyarıcı, güçlü bir etki oluşturmaktadır. Düz dokulu yüzeyler, pürüzlü yüzeylere göre daha soğuk bir etki bırakmaktadır.

Tasarımlarda dokuların bu özelliklerine de dikkat edilmektedir. Örneğin mermerin düz bir yüzeyinin olması ve dokunulduğunda soğuk olacağının tahmin edilmesi algıda soğuk bir etki bırakırken halıyla kaplı bir döşeme, pürüzlü olduğu için ve dokunulduğunda sıcak olacağı tahmin edildiğinden mekâna sıcak bir algısal etki vermektedir

Doku Çalışması

Örnekleri

Çocuklar merhaba,

Bu hafta sizinle doku çalışması yapacağız.

Gerekli malzemeler

• A4 kağıt

• Siyah keçeli kalem

• Makas – Yapıştırıcı – Cetvel

• Ünlü ressamların eserlerinden renkli çıktı.

Temel Tasarım Etkinliği

Resmin orijinal hali 1. Çıktısını aldığımız

resimden yüz kısmı

kesilerek çıkartılır. 2. Yüz kısmı A4 sayfaya

yerleştirilerek yapıştırılır. Resmin orijinalindeki gibi geri kalan vücudu çizilir

.

3. Yüzün dışında kalan alanlara çeşitli doku çalışmaları yapılarak resim tamamlanır.

Nasıl Yapılır?

Biçim ve Form

Doğada görülen her nesne ve varlık farklı biçimlere sahiptir. Geometrik ve organik olarak isimlendirilen biçim; iki boyutlu düzlem üzerinde çizgilerin, renklerin, dokuların kullanılmasıyla, biçim almasıyla oluşur. Üçgen, kare, daire, dikdörtgen, altıgen vb. matematiksel biçimler geometrik biçimler olarak adlandırılırken doğada bulunan ağaç, yaprak, bulut vb. ise organik biçimler olarak ele alınmaktadır. Organik biçimler biomorfik biçimler olarak da isimlendirilmektedir.

Geometrik biçimler bal peteğinde, kar tanelerinde, mineral kristallerinde, deniz kabuklarında vb. yerlerde de görülmektedir.

Form ise biçimin derinlik hissinin verilmesiyle üç boyutlu (yükseklik, genişlik ve derinlik boyutu veya yanılsaması) olarak algılanmasıdır. Hacim, formda kendini göstermektedir. Üçgen

biçiminden piramit, kare biçiminden hacim verilerek küp oluşturulması gibi.

Mekân

Espas, boşluk, uzay, uzam, derinlik, atmosfer, aralık, alan, perspektif kavramlarını karşılayan anlamıyla ele alınan mekân kelimesi, hem kavram olarak hem de sınırlı bir alanı (iç ya da dış) belirleyen anlamıyla da kullanılmaktadır.

Perspektif; nesnelerin, varlıkların iki boyut düzleminde üç boyut yanılsaması yaratacak biçimde yansıtılmasıdır. Resim düzleminde perspektifle derinlik algısı, atmosferik perspektif ya da üst üste binme (örtüşme) yolu ile gerçekleşmektedir.

Sanat eserlerinde, tasarımlarda yoğun şekilde kullanılan perspektif türleri tek kaçış noktalı perspektif, iki kaçış noktalı perspektif ve üç kaçış noktalı perspektif olarak

isimlendirilmektedir. Çevremize baktığımız zaman önde yer alan nesneler ve varlıklar büyük, parlak ve canlı renkli görünürken uzaktakiler küçük, ayrıntıları kaybolmuş ve soluk renkli olarak görünür. Renk perspektifinde rengin ışıklılık derecesi önemlidir. Bir rengin ışıklılık yani parlaklık derecesinin yüksekliği oranında uyarıcı etkisi ön plana çıkmaktadır. Işık etkisi azaltıldığında ise derinlik algısı artmaktadır. Kısacası ışık, renk, ölçü, uzaklık ilişkileri kullanılarak derinlik etkileri

oluşturabilir. Ayrıca ön planda görünenlerin arkadakileri kapatma özelliği sayesinde de perspektif (ön plan-arka plan) etki elde edilmiş olur.

Değer

Işığın bir özelliğidir. Parlaklık veya ton olarak da adlandırılır. Görece parlaklık veya karanlık şeklinde de ifade edilir. Değer kontrastı ışık ve karanlık arasındaki varyasyon derecesine

referans vermektedir. En yüksek değer karşıtlığı sadece siyah ve beyaz kullanılarak elde edilir.

Değer bir şekle hacim eklemek için sıkça

kullanılır. Bir dairede kademeli tonlandırma onu bir küre gibi gösterebilir. Değer alan illüzyonu yaratmak için de kullanılır. Değer vurgu ekleyebilir; yüksek kontrast alanları düşük

kontrast alanlarında belirginleşir. Değer duyguları veya ruh halini uyarabilir. Düşük değer karşıtlığı sessiz ve sakin hissettiren ince ve ölçülü bir etki yaratır. Yüksek değer karşıtlığı heyecan ve çatışma duygularını uyandırır.

• Denge (Balance)

• Ritim (Rhythm)

• Vurgu (Emphasis)

• Kontrast (Contrast)

• Hareket (Movement)

• Bütünlük (Unity)

• Hizalama (Hierarchy)

Tasarım İlkeleri

Denge

Yatay ve dikey eksenin her iki tarafında objenin veya yüzeydeki unsurların birbirlerine olan eşit mesafeleriyle oluşturulur. Çizgilerin, formların renklerin ışıkların bir yüzey üzerinde dengesi vardır. Denge insanda psikolojik olarak

rahatlama ve güven oluşturur. Denge simetrik, asimetrik ve merkezi (radyal-ışınsal) denge olarak üçe ayrılabilir .bir kompozisyonun farklı denge türlerine dayalı olmasının en önemli kriterinin tasarımın konusu ve içeriği olduğu söylemektedir

Simetrik Denge: simetri iyi orantılanmış ve

dengelenmiş parçaların oluşturduğu yapı ve hayali bir çizgi veya düzlemle ayrılmış iki yönlü biçim

benzerliğidir.

Asimetrik Denge: Parçalar arasında benzerlik, eşitlik yoktur. Asimetrik dengenin duygular üzerindeki etkisi cesaret, hayat, eğlence ve özgürlük olarak

belirtilmektedir. Asimetrik bir düzenlemede her bir ögenin görsel ağırlığı ve gücüne dikkat edilmelidir.

Merkezî (Radyal-Işınsal) Denge: Sanat elemanlarının merkezî bir nokta veya eksen etrafında düzenlenmesi ile oluşturulur. Bir merkezî dayanak noktasından

yayılan oluşumlar güneş ışınları gibi dağılım gösterirler ve birbirine benzeyen bu düzen küresel bir yapıdadır.

Ritim

Ritim tekrarlama temeli üzerine bir tasarım prensibidir. Elemanların-renklerin, şekillerin, formların, mekanların-boşlukların ve dokuların görsel hareketlerinin tekrarıdır. Bütün içindeki parçaların, renk, çizgi, şekil, doku veya desen gibi elemanlarla birlikte sağladığı uyumlu tekrarlardır.

Herhangi bir hareket için düzenli veya düzensiz aralıklarla nesnelerin dizilişiyle de ritim

sağlanabilir. Ritim gözün bir objeden diğerine rahatlıkla kayabilmesidir. Birbirinden kopuk

yerleştirilmiş tasarım elemanları arasında bağlantı zor kurulur. Algılama istenen şekilde olmaz.

Ritim oluşturma şekilleri;

• Aynı sanat elemanlarının tekrarı ile oluşturulan düzenli ritimler.

• Birbirinden farklı sanat elemanlarının birbirini sıralı takip etmesiyle oluşan değişken ritimler.

• Tekrar edilen elemanların düzenli değişimi ve geçişi ile oluşan oluşumcu ritimler.

• Belli bir yüzey üzerinde akıcı bir şekilde sanat

elemanlarının ani ve keskin değişiklikler göstermeden, yumuşak geçişli tekrarlarla yapılan ritimler.

• Gözün normal hareketine uyacak şekilde tasarlanan ritimler. Çünkü “insan gözü soldan sağa, yukarıdan aşağıya, büyükten küçüğe, koyudan açığa,

renkliden renksize, alışılmamış olandan, alışılmış olana doğru bir algılama izlemektedir.

Vurgu

Vurgu bir tasarımda odak noktası yaratır. o en önemli olana nasıl dikkatleri çekeceğimizdir.

Vurgu olmaksızın, gören kişinin resme bakışını çekmeksizin iletişim gerçekleşmez. Ön plana çıkması gereken unsur ile ikinci planda kalması gereken unsur arasında gerçekleştirilen yön, biçim, doku, renk, ton ya da çizgi kontrastı ile sağlanabilir. Bazı özellikler vurgulanırken bazı özellikler daha pasif konuma getirilir ki bu sayede dikkat vurgulanan noktaya yönlenir.

• İzolasyon: Bir bölümün diğerlerinden ayrılmasıdır.

• Yerleşim: En çok merkez konum kullanılır fakat başka bir konum çevreye bağlı olarak baskın olabilir.

• Yön: Odağı çeken harekettir.

• Ölçek: Alışılmadık ölçü ve oranların kullanılmasıdır.

• Karakter: Genel görünümden çarpıcı, belirgin bir fark zıtlık yaratılmasıdır. Örneğin çizgi, renk, doku vb.lerinin benzerleri içinde zıtlıklarının artırılmasıdır.

Kontrast / Zıtlık

Aynı alanda farklı özelliklere sahip elemanların kullanılması ile oluşturulan karşıtlık,

benzeşmezliktir. Tasarımlarda zıtlıkların kullanılması ile uyum yaratılabilir. Tasarımı ilgi çekici hale getiren güçlü bir ilkedir. Kontrastlık okuyucunun dikkatinin dağılmasını engeller.

Çizgiler, şekiller ve grafikler kontrastlık oluşturur.

Kontrastlık ayrıca vurgulamak istediğimiz alan veya biçimi ön plana çıkarır. İki kontrast renk, üründe veya tasarımda dikkat çeker ve vurgu oluşturur.

Hareket

Tasarımcının, gözü bir kompozisyonun içine, çevresine yada kompozisyona doğru

yönlendirmesinin yoludur. Görsel bir imajda hareket, objeler imajın içinde hareket ediyormuş hissiyatı uyandırdığında ortaya çıkar. Hareket genellikle yöne bağlı olarak oluşur. Tasarımcı, çalışmasında kullandığı aynı veya benzer figür, form, şekil veya renk gibi unsurlarla bir

kompozisyonun içine, çevresine yada bir bölgeye doğru hareket oluşturur.

Ahenk/Uyum

Ahenk, uyum bir tasarım ürününde veya sanat eserinde kullanılan sanat elemanlarının

birbirlerine ters düşmeden sınırlı bir şekilde bağ kurmasıdır. Diğer bir ifadeyle tekrarlanan renkler, benzer dokular gibi bir kompozisyonun farklı bölümler arasındaki uyumu sağlayan ilişkiler bütünüdür.

Oran/Orantı

Oran, bir bütünün parçalarının, bütün ile olan ölçü ilişkisi olarak tanımlanırken bir başka tanımda iki ya da daha fazla birbirine benzeyen biçimlerin büyüklüklerinin matematiksel

benzerliği olarak ifade edilmektedir. Orantı ise bir bütünü oluşturan parçaların kendi içinde veya bütün arasındaki uygunluğu olarak tanımlanmaktadır. Bir parçanın bütünle veya diğer parçalarla ilişki kurması büyüklük, miktar veya kademe ilişkisi şeklinde olabilir. Bir nesnenin görünürdeki boyutu, çevresindeki diğer nesnelerin boyutundan göreceli olarak etkilenir.

Bütünlük

Bir görseli meydana getiren öğelerin bir bütün olarak görünmesini sağlayan öğeler arasındaki ilişkidir. Materyal içinde bütünlüğün sağlanmış olması mesajı almayı ve yorumlamayı

kolaylaştırır. Her bir parçanın tek olarak değil bütünsel olarak anlam kazanması demektir.

Tasarım ilkelerinin en önemli aşaması

bütünlüktür. Çoğunlukla en zor olanı da bütünlük ilkesidir. Diğer ilkeler tarafından da desteklenen bütünlük ilkesi olmadan tasarımın başarılı olması asla düşünülemez.

Hizalama

Görsel materyallerin daha kolay

algılanmasında öğeler arasında kurulan

ilişkilerin daha rahat anlaşılmasında önemli rol oynar. Materyal içinde düzenli bir şekilde yerleştirilmiş öğeler daha kolay algılanır.

Hizalama tasarımdaki öğelerin bazı öğelerle aynı hizada olmasıdır. Hizalama tasarımda birlik ve düzen oluşturmak için kullanılabilir.

Araştırmaya göre İnsanlar dikey ya da yatay olarak hizalanan şeyleri hizalanmayanlara göre daha düzenli olarak algılarlar ve düzenli bilgileri düzensizlere göre daha kolay öğrenir ve hatırlarlar.

Tasarım

Elemanları ve İlkeleri

Çocuklar merhaba,

Bu hafta sizinle temel tasarım elemanlarını ve ilkelerini kullanarak bir çalışma yapacağız.

Gerekli malzemeler

• Beyaz fon karton(50x70 cm)

• Renkli kalemler

• Yapıştırıcı

• Cetvel

• Makas

Küp Açılımı

Örnekler

• Ölçüleri şekildeki gibi olacak 10cm

10cm

1cm 8cm

Nasıl Yapılır?

1. Küpün açılımını kartona cetvel yardımıyla çiziyoruz.

2. Çizdiğimiz küpü keserek çıkartıyoruz. Sonra üzerine tasarım elemanlarını ve ilkelerini kullanarak çizimi tamamlıyoruz

3. Küpü katlayarak yapıştırıyoruz.

Teknoloji Tasarım

B. TASARIM SÜRECİ VE TANITIM B.1. Tasarım Odaklı Süreç

Problem Tanımlama

Araştırma

Planlama

Oluşturma Değerlendirme

Yeniden Yapılandırma

Tanıtım ve Pazarlama

Tasarım Odaklı Süreç

Tasarım Süreci ve Tanıtım

Tasarım süreci genel anlamda tasarım

probleminin belirlenmesi, tasarım dinamiklerinin saptanması, yaratıcılık ve çözüm önerilerinin geliştirilmesi, uygulanması, denenmesi ve son şeklinin verilmesidir.

Tasarım süreci bir problem tanımlama ve çözüm üretme sürecidir.

Öncelikle, günlük hayatta karşılaşılan bir sorun veya ihtiyaç “tasarım problemi” olarak ifade edilir.

Örneğin; Elektrik faturasının yüksek gelmesi maddi açıdan bir sorundur.

Çözüm1: Rüzgâr enerjisinden faydalanarak rüzgâr türbini ile kendi elektriğimizi kendimiz üretebiliriz.

Çözüm2: Güneş enerjisinden faydalanarak güneş panelleri ile kendi elektriğimizi kendimiz

üretebiliriz.

Tasarım Problemi

Tasarımın Özellikleri:

• Rüzgâr türbini çatıda rüzgârı en iyi alan yere

• yerleştirilmiştir.

• Rüzgarın yönüne doğru türbin dönebilmektedir.

• Üretilen elektriğin fazlası akülerde depolanmaktadır.

Rüzgar Türbinleri

Probleme yönelik çözüm önerileri geliştirilir.

Rüzgâr türbini yerleştirilecek alan yeterince rüzgâr alıyor mu? (Hayır)

Araştırma basamakları

Çözüm önerisinden vazgeç

Tasarımın Özellikleri:

• Güneş panelleri güneşi en iyi gören yere yerleştirilmiştir.

• Sensör ve motor sayesinde güneş panelleri güneşe yönelebilmektedir.

• Üretilen elektriğin fazlası akülerde depolanmaktadır.

Güneş Panelleri

Probleme yönelik çözüm önerileri geliştirilir.

Güneş paneli yerleştirilecek alan yeterince güneş alıyor mu? (Evet)

Kurulacak güneş panelleri evin ihtiyacını karşılıyor mu? (Evet)

Benzer tasarımlar var mı? (Evet)

O zaman problemini değiştir yada tasarımını geliştir.

(Güneş panelleri gün boyunca güneşe dik bakacak yani güneşi takip edecek şekilde tasarlanacak ve böylece güneşten maksimum elektrik üretilecek) Bu soruların dışında benzer ürünler araştırılmalı ve benzer ürünlerin hangi kısımlarının benzerlik

gösterdiği, nasıl çalıştığı, hangi malzemelerden üretildiği vb. konular incelenmeli ve analiz edilmelidir.

Araştırma basamakları

Tasarım geliştirme kriterleri:

Tasarımı oluşturma sürecinde çevresel faktörlere göre bazı kriterlere dikkat edilmelidir.

Bunlar;

• Ergonomik (Kullanışlı)

• Estetik (Göze hoş çekici gelen)

• Yaratıcı (Yaratma yeteneği olan)

• Özgün (Benzerlerinden farklı, üstün)

• Yalın (Karmaşık olmayan, sade)

• İşlevsel (Kullanılan duruma göre işe yarar,

• fonksiyonel)

• Bakım ve tamir kolaylığı gibi kullanıcı

• ihtiyaçlarına yönelik kriterler olabileceği gibi,

• Dayanıklı

• Kolay bulunabilir

• Geri dönüşüme uygun

• Ekonomik olma gibi tasarıma yönelik kriterler de olabilir.

Tasarım geliştirme sürecinde

tasarımın çözüme yönelik son halinin maket ya da çizimi yapılarak

görselleştirilmelidir.

Tasarımımız maket yada model olacak ise uygun bir malzeme seçilmeli.

• Tasarım için uygun malzemeyi temin etme,

• Araç-gereçleri seçme,

• Maliyet hesaplaması yapma,

• Çalışma takvimi oluşturma,

• Değerlendirme süreçleri üzerinde durulur.

Örnekte gerçek bir ev üstüne monte düşünülmüştür.

• İhtiyacımız olan elektrik miktarını evde kullandığımız elektrikli aletleri düşünerek hesaplamalı ve ihtiyacımızı karşılayacak tip güneş panellerini, aküleri, şarj kontrol cihazını vb. seçmeliyiz.

• Seçtiğimiz malzemelerin maliyet hesaplaması yapılır. Örneğin;

2 adet 150W Güneş paneli: 2 x 550= 1100TL

2 adet 90Ah Kuru Akü : 2 x 600= 1200TL …….vb.

Toplam maliyet çıkarılır.

• Çalışma takvimi oluşturulur. Örneğin;

1.gün: Güneş panellerinin konulacağı yerlerin oluşturulması.

Güneş panellerinin güneşi takip etmesi için gereken güneş takip sensörü ve motorunun bağlanması.

2.gün: Güneş panelleri ve akülerin kurulması…..vb.

Her aşamada (Malzeme seçimi, maliyet, çalışma takvimi oluşturma vb.) değerlendirme yapılabilir.

Tasarımımız için gerekli malzemeleri, araç-gereçleri temin ettikten ve çalışma takvimi oluşturulduktan sonra artık tasarımımızı oluşturabiliriz.

Tasarımı oluşturmak için gerekli aşamalar:

• Güneş panellerinin çatıya konulacağı yerler oluşturulacak .

• Güneş panellerinin güneşi takip etmesi için gereken güneş takip sensörü ve motorunun bağlantısı yapılacak.

• Güneş panelleri çatıda oluşturulan yerlere monte edilecek.

• Şarj kontrol cihazı, dönüştürücü ve akü için evde uygun yerler belirlenip monte edilecek.

• Güneş panellerinden çıkan bağlantı kabloları şarj kontrol cihazına, dönüştürücüye ve aküye şekilde belirtildiği gibi bağlanacak.

İşlem Basamakları:

Tasarımı gerçekleştirirken uyulması gereken tüm güvenlik önlemlerine uymalıyız.!!!

• Kesici ve sivri aletleri ortada bırakmamalıyız.

• Tasarımızı oluştururken yüksek bir noktaya

çıkıyorsak aşağı düşmemek için kendimizi güvenlik halatı ile bağlamalıyız.

• Tehlikeli aletleri kullanarak arkadaşlarımızla şakalaşmamalıyız vb.

Tasarımın çıkış

noktası Hangi ihtiyaca

cevap veriyor Yapım Değerlendirme Sonuç

Elektrik faturasının yüksek gelmesi

Ucuz enerji ihtiyacına cevap

veriyor

İşlem basamaklarını

takip ederek

Güneşe bağlı elektrik üretimi,

bedava enerji, kurulumu

maliyetli

Tasarımımızın üretim sürecinde üzerinde durulması gerekli konular:

Tasarımımız ihtiyacı yeterince karşılıyorsa, aşağıdaki kriterler açısından değerlendirilmelidir

• Estetik mi? Göze hoş ve çekici geliyor mu?

• Özgün mü? Benzerlerinden farklı mı? Üstün yönleri var mı?

• İşlevsel mi? Kullanılan duruma göre işe yararlığı ne durumda yani fonksiyonel mi?

• Yapılabilir ve sürdürülebilir mi? Sanayide seri üretime uygun mu?

Tasarımızı değerlendirdikten sonra elde ettiğimiz verilerden hareketle tasarımımızı yeniden

yapılandırabiliriz.

Yani tasarımımızı değerlendirme sonucunda gördüğümüz eksikleri tamamlama yoluna gidebilir, olması gereken yeni özellikleri de üzerine ekleyebiliriz.

Artık tasarımızı kullanıcıya ulaştırmak üzere tanıtım ve pazarlama işine geçebiliriz.

Tanıtım ve pazarlama için görsel ve sözel sunum tekniklerinin bilinmesi gereklidir.

- Marka

-

Amblem

- Logo

-

Reklam

- Afiş

-

Panayır

Tasarım Odaklı Düşünme Design Thinking yaklaşımı; insanı odağa alarak ürüne/faydaya/tasarıma ulaşmayı hedefler ve insana en iyi cevabı verene kadar bu yaklaşımın süreçleri devam ettirilir. Türkçe çevirideki “tasarım odaklı” ifadesi aslında insanı odağa alan tasarım süreçleri için kullanılmıştır. Bu yüzden tasarım ifadesini, ürün/nihai tasarım gibi düşünmemek gerekiyor.

Design Thinking Ne İşe Yarıyor?

Bu yaklaşım sayesinde;

• İnovasyon yaratılabilir.

• İş ihtiyaçlarını karşılanabilir

• İnsan/kullanıcı ihtiyaçlarını karşılanabilir

• Uygun çözüme ulaşılabilir

• Organizasyonlar ve süreçler düzenlenebilir,

yaratılabilir.

Design Thinking çoğunlukla 5 adımda tanımlanır. Ancak bu adımları bir

sıralama gibi düşünenler olduğu gibi adımları sıralama dışında kullananlar da vardır. Çünkü değer yaratmanın tek bir yolu yoktur.

1.ADIM: Anlama (Understand)/

Empati

Bu aşama çözmeye çalıştığımız soruna yönelik empatik bir anlayış kazanmayı amaçlar. Bu soruna muhattap olan kullanıcının/insanın deneyimlerini, motivasyonlarını anlamak için metotlar kullanarak empati oluştururuz. Empatiyi dinleyerek,

deneyimleyerek, araştırarak ya da gözlem yaparak kurabiliriz. Empati ile iletişim kurulan bireyler daha iyi tanınır ve sorunlara karşı daha kolay çözümler üretilebilir.

2.ADIM: Anlama (Understand)/

Tanımlama

Tanımlama aşamasında, empati aşamasında oluşturduğumuz ve toparladığımız bilgileri bir araya getirip analiz ederek temel problemi tanımlamaya çalışırız. Dikkat edilmesi gereken şey; problemi tanımlarken kullanıcının ihtiyacına yönelik

tanımlama yapmaktır. Tanımla aşamasında, empati aşamasında yarattığınız ve topladığınız bilgileri toplarsınız. Siz ve ekibinizin şu ana kadar belirlediğiniz temel sorunları tanımlamak için gözlemlerinizi sentezlersiniz. Sorun bildirimini her zaman bunu olduğu gibi insan merkezli bir şekilde tanımlamaya çalışmalısınız. Bilgileri toplayıp analiz ederek temel sorunun ne olduğu tanımlanır.

Tanımlama aşamasında önemli nokta, bireyin ihtiyacına göre tanımlama yapmaktır.

3.ADIM: Fikir Üretme (Ideation)

Kullanıcı ihtiyaçlarını anlayarak tanımladığımız problemin çözümü için fikir üretmeyi amaçlar. Bu aşamadaki üretilen her fikir çok değerlidir ve kendi fikrimize sıkı sıkıya bağlı olmamalıyız. İlk iki

aşamadaki sağlam bilgi birikimi, “kutunun dışında düşünmeye” başlamanız için yeterli farkındalığa ulaşmanızı sağlamıştır. Bu aşamada, artık yenilikçi çözümleri tanımlamanın alternatif yollarını

arayabilirsiniz.

4.ADIM: Prototipleme (Prototyping)

Bu aşama, belirlenen soruna karşın en iyi çözümü bulmayı amaç edinir. Deneysel aşama olarak da adlandırılır. Sorunların her biri için en kısa sürede en iyi çözümü üretmeyi amaç edinir. Prototipleri adeta kumdan kale yapmak gibi düşünebilirsiniz. Prototip, az emek ile üretebileceğiniz, duygusal bir bağ kurmadan kolayca yinelemekten çekinmeyeceğiniz, sadece son ürüne giderken geri bildirim toplamanıza yardımcı olacak bir tür araç olarak düşünülmelidir.

5.ADIM: Değerlendirme (Evaluation)

bir önceki aşamada yapılan testlerden aldığımız geribildirimler ile değerlendirme yaparız. Bu

değerlendirmeler sonucunda gerekli düzenlemeler ve iyileştirmeler yaparak önerilen çözümü tekrar test edebilir veya tamamen farklı bir fikirle Design Thinking sürecine devam edebiliriz. İlk önce en iyi çözüm önerileri test edilir. Ardından ortaya çıkan sonuçlar kullanım koşullarına ve kullanıcıyla görüşülmektedir. Görüşme esnasında fikirler değerlendirilir. Değerlendirme aşamasından sonra yeni bir modelleme yapılabilir veya mevcut olan modelleme üzerinde iyileştirmeler yapılabilir.

Design Thinking Ne Zaman Uygulanır?

Üretim/Geliştirme/Tasarım yapılan bir ortamdaysanız, tasarımla veya iş kolu ile vermeniz gereken kararlar varsa, seçeneklerinizi değerlendirmek istiyorsanız, Design Thinking yaklaşımını her zaman

uygulayabilirsiniz. Çünkü Design Thinking, döngüsel, sürdürülebilir ve herkesin sahip olabileceği bir

yaklaşımdır. Örneğin ürününüzün test aşamasına geldiyseniz bu döngüsel yaklaşımın prototipleme aşamasından değerlendirme aşamasına geçerek çalışmanızı Design Thinking yaklaşımına

yaklaştırabilirsiniz.

Çocuklar merhaba,

Tasarım problemini belirleyebileceğiniz bazı konu başlıklarını sizlerle

paylaşıyorum. Bu konulardan birini seçerek bir tasarım problemi tanımlayacaksınız. Daha sonra en az iki tane olmak şartıyla belirlemiş olduğunuz probleme çözüm önerileri geliştireceksiniz. Bu çözüm önerilerini sınıfta beraber değerlendireceğiz.

Belirlemiş olduğunuz problemi ve çözüm aşamalarını defterinize not ediniz.

Konu başlıkları

• Çevre kirliliklerini düşünün. (Hava, su, toprak kirliliğini araştırın.)

• Gıda israfı. (Her gün çöpe giden milyonlarca ton gıdayı düşünün.)

• Su israfı. (Bir gün susuz kalmamak için acil olarak üzerine düşünmeliyiz.)

• Kullan-at ürünleri zararlı etkileri. (Geri dönülmez bir kirlilik oluşturmak üzereler.)

• Plastik kirliliği. (Doğada çözünmeyen plastikler bir kıta oluşturacak kadar çoğaldı.)

• Ulaşım sorunları. (Hava, deniz, demiryolu ve kara araçları ile yayalar, ulaşım yollarındaki bize sorun yaratan her şey.)

• Engellilik.

• Geri Dönüşüm. (Geri dönüştürülebilen maddelerin geri dönüştürülecek şekilde ayrıştırılmamasını düşünün.)

• Taşıma zorlukları. (Neleri zor taşıyoruz? Bunları kolay taşımak için neler yapabiliriz.)

• Sokak hayvanları? (Temel ihtiyaçlarının neler olduğunu düşünün.)

• Trafik kazaları.

Örnek

• Hamilelerin, emniyet kemerini takmak istememeleri, kemerin bebeğe zarar vereceğini

düşünmeleridir. Bu kanıya tasarım odaklı düşünme (Design Thinking) yaklaşımı ile varılmıştır.

Sorunun çıkış noktası, trafik kazaları yaralanmalarıyken, tasarım odaklı düşünerek sürücü hataları, emniyet kemeri takmamak konusunda daraltılmıştır.

TASARIMDA ÜRÜN

GELİŞTİRME TEKNİKLERİ

TASLAK (ESKİZ) ÇİZİM

Sonradan çalışarak bitirmek üzere, bir

tasarımın önceden hazırlanan görselleştirilmiş ilk şeklidir. Detaylardan uzak basitçe bir fikrin nasıl göründüğünü ifade etmede kullanılır.

Ön hazırlıkta denebilir. İngilizcede tasarım alanında çok sık kullanılan sketch sözcüğüne karşılık gelir.

• Gerçek hayatta karşılaşılan bir probleme ilişkin düşünülen örnek çözüm önerisinin kağıt üzerine tasarımı

Fikir

çizimleri

3D eskizl er

TEKNİK ÇİZİM

Tasarımcıların tasarladıkları ya da tasarlanan bir ürünü ifade edebilmek için kullandıkları bir çizim tekniğidir.

• Parçaların görünüşleri,

• Perspektif resimleri,

• Ölçülendirmeleri,

• Yüzey işlemleri,

• Montaj resimleri,

• Tanıtım resimlerine kadar bir çok uygulamayı kapsar.

2D teknik

çizimler

3D teknik

çizimler

MAKET

Var olan ya da tasarlanan bir yapıtın tümünün ya da bir bölümünün ya da bir yapı elemanının, ölçekle küçültülerek ya da büyültülerek yapılan üç boyutlu temsili modeli.

Mimarlıkta, sanayide ve bazı sanat dallarında yer alan eserlerin taslak durumundaki küçük örneği. Bir yapı ya da bir nesnenin var olan ya da tasarlanan biçiminin küçük ölçekli modeli.

Prototip

Herhangi bir ürünün üretim aşamasından önce üretilmiş olan ilk örneğidir. Örneğin; protez bir kol prototipi.

Model

Aslını temsilen yapılan, bazı özelliklerini anlatan, üç boyutlu tipik ve küçük mamul parçalarına verilen isim. Model aslıyla aynı boyutta olabileceği gibi, aslının küçültülmüşü ya da büyütülmüşü de olabilir. Örneğin; model uçak.

Teknoloji Tasarım

B. TASARIM SÜRECİ VE TANITIM B.2. Bilgisayar Destekli Tasarım

BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM

CAD(Computer Aided Design) “Bilgisayar Destekli Tasarım” anlamına gelmektedir. Dünyada ilk defa 1964 yılından itibaren kullanılmaya başlanmıştır. Günümüzde teknik çizimleri yapmak için bir çok çizim programı bulunmaktadır. Yapılacak çizim için en uygun programı seçmek oldukça önemlidir. CAD yazılımlarıyla oluşturulan çizimleri kaydetme ve kaydedilen çizimleri tekrar programda açarak bir takım değişikler yapılabilinir .Yine bu yazılımlarla bir takım hesaplama işlemleri (alan, çevre, ağırlık merkezi, kütle, hacim, vb.) çok kolay ve hassas bir şekilde yapılabilmektedir . Oluşturulan taslaklar (çizgi, eğri, çember, dikdörtgen, vb.) 2 ve 3 boyutlu şekillere dönüştürülebilinir.

Örnek olarak;

● SKETCH UP,

● AutoCAD,

● SolidWorks,

● 3dMax,

CAD’ in etkin olarak

kullanıldığı başlıca alanlar,

1. Mimarlık, iç mimarlık ve inşaat 2. Makine/mekanik

3. Yapı tasarımı 4. Endüstri tasarımı

5. Çoklu ortam (multimedia) 6. Eğitim sunuları ve ortamları 7. Robotik ve mekanik tasarımlar

•

Probleme ilişkin düşünülen çözüm önerisinin tasarıma dönüştürülmesi için artık günümüzde çok çeşitli bilgisayar yazılımları kullanılmaktadır. Böylece bilgisayar ve yazılım sayesinde daha pratik bir şekilde gerçeğe yakın tasarımlar yapılabilmektedir.

3D Model

Boyut: Doğruların, yüzeylerin veya cisimlerin ölçülmesinde ele alınan üç doğrultudan uzunluk, genişlik ve derinlikten her biri.

1 Boyutlu : Sadece uzunluk içeren doğruyu ifade eder.

2 Boyutlu : Eni ve boyu olan şekillerdir.

Örneğin; geometrik şekillerden örnek verecek olursak kare, dikdörtgen, üçgen gibi şekiller 2 boyutludur, yani sadece eni ve boyu vardır. Şekillerde Alan vardır.

3 Boyutlu : Eni, boyu ve yüksekliği olan şekillerdir.

Örneğin; geometrik şekillerden örnek verecek olursak küp, dikdörtgenler prizması, üçgen piramit gibi şekiller 3 Boyutludur, yani eni ve boyu ve yüksekliği vardır.

Şekillerde Hacim vardır.

Boyut

Boyut