• Aralık 2018’de elektrik fiyatları
%70.2 Y/Y artış (%-7 A/A) göstermiştir. Yıllık yükseliş maliyetlerdeki artıştan kaynaklanırken, Aylık düşüşte ise mevsimsel sebepler ve Botaş’ın Kasım ayında yaptığı fiyat düzenlemesi etkili olmuştur.
• Kasım ayında elektrik üreticilerine yapılan %8.8 oranındaki doğal gaz fiyat düşüşüne rağmen elektrik üreticilerine uygulanan fiyatlarda ybb. %103’lük artış izlenmiştir.
Otoriteler Ocakayında haneler için elektrik ve doğal gaz fiyatlarında
%10’luk indirime giderken elektrik üreticileri için fiyatlar sabit tutulmuştur.
Eren Ege Ayışık Hasan Sener
Ara-18 Ara-17 Y/Y değ. Kas-18 A/A değ. 2018 Ybb 2017 Ybb Ybb. değ.
Serbest Piyasa Referans Fiyat (TL/MWh)* 282 165 70,2% 302 -6,7% 241 174 38,5%
Serbest Piyasa Ortalama Gün Fiyatı (TL/MWh) 277 168 65,0% 300 -7,6% 236 180 31,2%
Serbest Piyasa Ort. Yüksek Fiyat (TL/MWh) 286 163 75,5% 304 -5,9% 247 169 46,3%
Serbest Piyasa Ort.Gece Fiyat (TL/MWh) 203 131 55,8% 267 -23,7% 211 135 56,7%
Üretim (GWh) 25.415 25.669 -1,0% 23.419 8,5% 292.774 290.545 0,8%
Tüketim (GWh) 25.147 25.594 -1,7% 23.336 7,8% 292.167 289.973 0,8%
Doğal Gaz Fiyatları (300k ve aşağısı Sm3) TL/Sm3 (Elektrik Üretimi İçin)
1,55 0,76 103,0% 1,55 0,0%
Doğal Gaz Fiyatları (300.001 Sm3 ve üstü) TL/Sm3 (Elektrik Üretimi İçin)
1,55 0,70 120,1% 1,55 0,0%
Kaynak: TEIAS, EPIAS
* Referans fiyat gün ve yüksek dönem fiyat ortalamalarından hesaplanmaktadır.
Kaynak: EPİAŞ
Aylık Serbest Piyasa Referans Fiyatları (TL/MWh)
80 130 180 230 280 330
Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara
201 4 201 5 201 6 201 7 201 8
Aylık Elektrik Piyasası Raporu 3 Ocak 2019
Botaş, 300 bin sm3 altı kullanan aboneleri için doğal gaz fiyatlarında
%10’luk indirime gitmiştir. Söz konusu indirim limitin altı kullanan haneleri ve küçük işletmeleri etkilemektedir. Ek olarak, elektrik fiyatları da haneler için %10 indirilmiştir.
Sanayi şirketleri ve elektrik üreticileri için ise herhangi bir indirime gidilmemiştir.
Ancak belirtmekte fayda var ki Rusya’dan alınan doğal gaz fiyatları gecikmeli olarak petrol fiyatlarından etkilenmektedir. Bu doğrultuda, 2019’da tedarik fiyatlarındaki olası bir düşüşün (petrol fiyatındaki düşüşe bağlı olarak) yurtiçi satış fiyatlarına kademeli olarak yansıması beklenebilir.
Elektrik Üretimi İçin Kullanılan Doğal Gaz Fiyatları
Kaynak: BOTAS 0,600 0,800 1,000 1,200 1,400 1,600 1,800
Ocak 15 Mayıs 15 Eylül 15 Ocak 16 Mayıs 16 Eylül 16 Ocak 17 Mayıs 17 Eylül 17 Ocak 18 Mayıs 18 Eylül 18 Ocak 19 300k ve aşağısı Sm3 300.001 ve yukarısı Sm3 Organize Sanayi Bölgesi
Ocak Elektrik Fiyatı Değişikliği Doğal Gaz Fiyatı Değşikliği Elektrik Zammı Ybb. Doğal Gaz Zammı Ybb.
Haneler -10% -10% 30,5% 16,6%
Sanayi - - 72% 92%
Elektrik Üreticileri a.d. - a.d. 103%
*Ybb. Rakamları 2018 başından itibarendir
Aylık elektrik tüketimi ekonomik yavaşlamaya bağlı olarak Aralık ayında %1.7 Y/Y düşüşle 25,147 GWh seviyesine ulaşmıştır.
Elektrik üretimi ise %1 Y/Y düşüş sergileyerek 25,415 GWh seviyesine gerilemiştir.
Kaynak: TEİAŞ 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30
Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara
2014 2015 2016 2017 2018
Kaynak: TEİAŞ
Aylık Elektrik Tüketimi ('000 GWh)
10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30
Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara
2014 2015 2016 2017 2018
Kaynak: TEİAŞ
Elektrik Üretimi - Elektrik Tüketimi 12A ('000GWh)
210 220 230 240 250 260 270 280 290 300
Son 12A Üretim Son 12A Tüketim
• Serbest üretim şirketlerinin elektrik üretimi Aralık ayında
%2.6 Y/Y düşüşle 16,705 GWh olarak gerçekleşmiştir.
• Ek olarak, EÜAŞ’ın üretimi %2.8 Y/Y düşüşle 4,132 GWh seviyesine ulaşmıştır.
• Aralık ayında HES elektrik üretimi %18 Y/Y artış göstererek 5,822 GWh seviyesine gelmiştir.
• Hidro, rüzgar ve diğer yenilenebilir üretim, toplam üretimin sırasıyla %23, %7 ve
%4’ünü oluşturmuştur.
• Doğal gaz kaynaklı üretim, toplam üretimin Aralık ayında
%27’sini oluşturmuştur (Kasım:
%29).
Aylık Elektrik Piyasası Raporu 3 Ocak 2019
Kaynak: TEİAŞ
Üretimin Kuruluşlara Göre Dağılımı (GWh)
0 5.000 10.000 15.000 20.000 25.000 30.000
Serbest Üretim Şirketleri EÜAŞ Yap İşlet Yap İşlet Devret İşletme Hakkı Devredilen
Kaynak: TEİAŞ
Üretimin Kaynaklara Göre Dağılımı (%)
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
Doğalgaz + LNG Kömür HES Rüzgar Jeotermal Diğer Termik
• Odaş, antimuan üretimi verimliliğini arttırmak için USD0.25mn değerinde bir yatırım yapacağını açıklamıştır. Bu doğrultuda, yıllık antimuan üretim kapasitesinin 180 ton artması beklenmektedir. Yatırım 2019 Şubat sonu aktif olması beklenmekte. Ek olarak, şirket 340MW’lık Çan santralinin kapasite kullanımının Kasım ayında %48.9 olarak gerçekleştiğini açıklamıştır. Geçtiğimiz dönemde yapılan açıklamaya göre şirket, Kasım ve Aralık ayında sırasıyla %60 ve %80’lik kapasite kullanım oranları beklediğini belirtmişti. Söz konusu rakamın beklentinin altında kalmasına rağmen, %30’luk Ekim ayı gerçekleşmesi göz önünde bulundurulduğunda olumlu olduğu söylenebilir.
• Odaş bedelli sermaye artırımı kararını gözden geçirerek, bütün pay sahiplerine uygulanacak şekilde %117.1 oranında olmasına karar vermiştir (Önceki: %125 oranında ve B tipi paylara). Şirketin ödenmiş sermayesi TL137.8mn’den TL294.7mn’a ulaşacak. Söz konusu TL158mn tutarlı nakit girişinin şirketin kısa vadeli likidite sorunlarının aşılmasına yardımcı olacağı düşünülebilir.
• Zorlu Enerji uygun yenilenebilir enerji portföyünün 2019 yılında dolar bazlı yekdeme satış yapacağını açıklamıştır. Böylece, Gökçedağ Rüzgar Santrali USD7.3/kwh, Sarıtepe ve Demirciler Rüzgar Santralleri USD8.7/kwh, Kızıldere II Jeotermal Santrali USD10.5/kwh ve Kızıldere III ve Alaşehir I USD11.2/kwh tarifelerinden satış yapacaktır.
Enerji Şirketlerinin Finansal Özetleri
mn TL AKENR AKSEN AKSUE ALARK AYEN ODAS PRKME TRCAS ZOREN
Piyasa Değeri 459 1.643 127 900 402 259 359 360 2.460
Net Borç (2018/09) 4.981 3.716 44 -526 2.041 1.653 1 746 12.401
FX Pozisyonu (2018/09) -4.569 -1.767 -41 586 -1.712 -1.431 290 -799 -9.207
FAVÖK 2017 183 484 -1 68 109 55 -11 -24 841
FAVÖK 2018E 409 995 m.d. m.d. m.d. 141 m.d. m.d. 1.376
FAVÖK 2019E 619 1.319 m.d. m.d. m.d. 413 m.d. m.d. 1.876
FD/FAVÖK 2017 30 11 a.d. 6 22 35 a.d. a.d. 18
FD/FAVÖK 2018E 13,3 5,7 a.d. 7,2 a.d. 14,4 a.d. a.d. 10,7
FD/FAVÖK 2019E 8,8 4,3 a.d. 4,3 a.d. 4,9 a.d. a.d. 7,9
Net Borç / FAVÖK 2017 27,2 7,7 a.d. -7,8 18,7 30,2 -0,1 a.d. 14,7
Net Borç / FAVÖK 2018E 12,2 3,7 a.d. a.d. a.d. 11,8 a.d. a.d. 9,0
Net Borç / FAVÖK 2019E 8,0 2,8 a.d. a.d. a.d. 4,0 a.d. a.d. 6,6
Kaynak: Finnet, Bloomberg
Şirketlerin Üretim Portfolyosu
Konum/İsmi Tesis Detayı Kapasite (MW)
Yenilenebilir 277
Akbük II Aydın Rüzgar 20
Korkmaz İzmir Rüzgar 24
Akbük Aydın Rüzgar 32
Mordoğan İzmir Rüzgar 31
Yamula Kayseri Hidroelektrik 100
Büyükdüz Gümüşhane Hidroelektrik 71
Çaypınar Balıkesir Rüzgar 24
Çankaya Trabzon Baraj ve Hidroelektrik 95
Doğal Gaz 41
Ankara Doğal Gaz 41
Yurtdışı 111
Arnavutluk Hidroelektrik 111
Faaliyette Olan Toplamı 318
Ayen Enerji - AYEN
Planlanmış/Devam Eden Projeler
Konum/İsmi Tesis Detayı Kapasite (MW)
Doğal Gaz 140
Şanlıurfa Doğal Gaz 140
Yenilenebilir 9
Köprübaşı Hidroelektrik 8
Şanlıurfa Güneş Enerjisi 0.3
Termik 340
Çanakkale Çan Termik 340
Faaliyette Olan Toplamı 489
Odaş Elektrik - ODAS
Konum/İsmi Tesis Detayı Kapasite (MW)
Doğal Gaz 1,412
Manisa Doğal Gaz 115
Antalya Doğal Gaz 1150
Şanlıurfa Doğal Gaz 147
Termik 270
Bolu Göynük Termik 270
Diğer 153
Kuzey Kıbrıs Kalecik Enerji Santrali 153
Yurtdışı 476
Mali Ağır Yakıt 40
Ghana Ağır Yakıt 370
Madagascar Ağır Yakıt 66
Ghana Ağır Yakıt 90
Madagascar Ağır Yakıt 54
Toplam 2,311
Aksa Enerji (AKSEN)
3 Ocak 2019
Planlanmış/Devam Eden Projeler Konum/İsmi Tesis Detayı Kapasite (MW)
Doğal Gaz 240
Denizli (30% Ortaklık) Doğal Gaz 240
Yenilenebilir 18
Kuyucak Jeotermal 18
Toplam 258
Turcas Petrol - TRCAS
Konum/İsmi Tesis Detayı Kapasite (MW)
Doğal Gaz 1,583
Kentsa Doğal Gaz 40
Bandırma I Doğal Gaz 936
Bandırma II Doğal Gaz 607
Yenilenebilir 1,359
Çambaşı Hidroelektrik 44
Arkun Hidroelektrik 245
Dağdelen Hidroelektrik 8
Kandil Hidroelektrik 208
Sarıgüzel Hidroelektrik 103
Hacınınoğlu Hidroelektrik 142
Yamanlı II Hidroelektrik 82
Doğançay Hidroelektrik 62
Menge Hidroelektrik 89
Kuşaklı Hidroelektrik 20
Köprü Hidroelektrik 156
Kavşakbendi Hidroelektrik 191
Bandırma Güneş Enerjisi 2
Karabük Güneş Enerjisi 7
Madeni 450
Tufanbeyli Linyit 450
Toplam 3,392
Konum/İsmi Tesis Detayı Kapasite (MW)
Doğal Gaz 176
Lüleburgaz Doğal Gaz 126
Bursa Doğal Gaz 34
Yalova Doğal Gaz 16
Yenilenebilir 638
Denizli Kızıldere I Jeotermal 15
Denizli Kızıldere II Jeotermal 80
Denizli Kızıldere III Jeotermal 165
Manisa Alaşehir I Jeotermal 45
Gökçedağ Osmaniye Rüzgar 135
Santepe Osmaniye Rüzgar 57
Demirciler Osmaniye Rüzgar 23
Tercan Erzincan Hidroelektrik 15
Kuzgun Erzurum Hidroelektrik 21
Ataköy Tokat Hidroelektrik 6
Mercan Tunceli Hidroelektrik 20
Çıldır Kars Hidroelektrik 15
İkizdere Rize Hidroelektrik 25
Beyköy Eskişehir Hidroelektrik 17
Alaşehir II Manisa Jeotermal 25
Yurtdışı 347
Jhimpir Pakistan Rüzgar 56
Dorad Israel (%25 Pay) Doğal Gaz 210
Ashdod Israel (%42.2 Pay) Doğal Gaz 27
Ramat Israel (%42.2 Pay) Doğal Gaz 53
Bahawalpur I Pakistan Güneş Enerjisi 100
Faaliyette Olan Toplamı 1,161
Şirketlerin Üretim Portfolyosu
Konum/İsmi Tesis Detayı Kapasite (MW)
Doğal Gaz 904
Erzin - Egemer Doğal Gaz 904
Yenilenebilir 320
Ayyıldız Rüzgar 28
Bulam Hidroelektrik 7
Uluabat Hidroelektrik 100
Feke II Hidroelektrik 70
Burç Hidroelektrik 28
Feke I Hidroelektrik 30
Gökkaya Hidroelektrik 30
Himmetli Hidroelektrik 27
Toplam 1,224
Akenerji - AKENR
Konum/İsmi Tesis Detayı Kapasite (MW)
Yenilenebilir 19
Aksu Çayköy Hidroelektrik 13
Gönen Güneş Enerjisi 1
Kayı 1 Güneş Enerjisi 1
Kayı 2 Güneş Enerjisi 1
Senirce 1 Güneş Enerjisi 1
Senirce 2 Güneş Enerjisi 1
Senirce 3 Güneş Enerjisi 1
Toplam 19
Aksu Enerji - AKSUE
Konum/İsmi Tesis Detayı Kapasite (MW)
Doğal Gaz 164
Kırklareli I Doğal Gaz 82
Kırklareli II Doğal Gaz 82
Yenilenebilir 114
Tohma/Malatya Hidroelektrik 13
Karakuz Hidroelektrik 76
Alcen (50% Ortaklık) Güneş Enerjisi 26
Madeni 660
Çanakkale (50% Ortaklık) Kömür Enerjili Santral 660
