ÖĞRETİM YILI ÖZEL BAHÇELİEVLER İHLAS ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ 6.SINIF ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK DERS PLANI

(1)

1

SÜRE ÖĞRENME ALANI: CANLILAR VE HAYAT

1.ÜNİTE : CANLILARDA ÜREME , BÜYÜME VE GELİŞME

AY H A FTA S A A T

KAZANIMLAR ETKİNLİKLER

DERS İÇİ , DİĞER DERSLERLE

VE ARA DİSİPLİNLERLE İLİŞKİLENDİRM

E

BELİRLİ GÜN VE HAFTALAR VE ATATÜRKÇÜLÜK

ÖĞRENME ÖĞRETME YÖNTEM VE TEKNİKLERİ

ÖLÇME VE DEĞER LENDİRME

AÇIKLAMALAR

E Y LÜ L 1 . H A FTA (1 6 E Y LÜ L – 20 E Y LÜ L) 4 S A A T

1.Hücre ile ilgili olarak öğrenciler;

1.1. Bir hayvan hücresi ve bitki hücresini mikroskopta gözlemleyerek çizer (BSB-1,2,3).

1.2. Hücrenin temel kısımlarını levha, model üzerinde göstererek görevlerini açıklar.

1.3. Gözlemleri sonucunda bitki ve hayvan hücresi arasındaki benzerlik ve farklılıkları listeler (BSB-1,2,5,6).

 Bütünden Hücreye

Sınıfa bir kuru soğan getirilir. Öğrenciler kuru soğanı bütün olarak gözlemler ve çizer. Soğanı dört parçaya bölerek tekrar defterlerine çizerler. Etli yapraklarını ayırarak bir zar çıkarıp büyüteçle inceleyerek gördüklerini çizerler. Daha sonra öğretmen “Sizce daha küçük parçalar var mı? Ne görmeyi umuyorsunuz?” gibi sorular sorar. Öğrenciler düşündükleri görüntüyü çizerler. Sonra çıkardıkları soğan zarını üç parçaya ayırıp, her birini ayrı lam üzerine koyarlar.

Damlalık yardımıyla 1. lama bir damla su, 2. lama 1 damla siyah mürekkep, 3. lama 1 damla yeşil gıda boyası veya metilen mavisi damlatarak üzerlerini lamel ile kapatır ve hazırladıkları preparatı mikroskopta incelerler. Öğrenciler gözlem sonuçlarını bir tablo üzerine kaydeder ve gördüğü şekilleri çizerler.

Eklenen Madde

Gözlenen Hücre Bölümleri Su

Siyah Mürekkep Yeşil Gıda Boyası

Bu etkinliğin sonununda öğretmen “Sizce tüm canlıların yapısı gördüğünüz şekilde midir?” sorusunu sorarak bir tartışma başlatır (1.1; 1.7) (BSB-1, 2, 3).

1) Dayanışma

nın toplum

hayatındaki önemini kavrayabilme AÇIKLAMA

Toplumda dayanışmanın önemi açıklanarak,

dayanışmada iş bölümü

yapmanın neden

gerekli olduğu

değerlendirilecek, toplumdaki işbölümüne örnekler verilecektir.

Dayanışmanın milli birlik ve beraberliği güçlendirdiği açıklanarak, Kurtuluş Savaşının kazanılmasında milli birlik ve beraberliğin önemi vurgulanacak, Atatürk’ün milli birlik ve beraberliğe verdiği önem örneklerle açıklanacak

1.Anlatım 2.Tüme varım 3. Tümden gelim 4. Grup tartışması 5. Gezi gözlem 6. Gösteri 7. Soru yanıt 8. Örnek olay 9. Beyin fırtınası 10. Canlan- dırma 11. Grup çalışmaları 12. Gösterim 13.proje 14.Keşfetme 15. oyun oynama

[!] Mikroskobun keşfi ve tarihsel gelişimi ile ilgili bir okuma metni verilebilir.

 1.2 Hücrenin temel kısımları için hücre zarı, sitoplazma ve çekirdek verilir. Hücre organellerinin yapıları verilmeden sadece görevleri belirtilir. Prokaryot ve ökaryot ifadeleri kullanılmadan çekirdek içerisinde kalıtsal özellikleri taşıyan yapıların bulunduğu belirtilir. Bazı ilkel hücrelerde ise çekirdek olmadığı, kalıtsal özellikleri taşıyan yapıların sitoplazmada dağınık olarak bulunduğu verilir.

 1.2 Madde alış verişinde hücre zarının seçici-geçirgen özelliği verilir. Fakat hangi maddelerin kolay hangilerinin zor geçtiğine dair ayrıntılara, aktif / pasif taşımaya girilmez.

(2)

FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ 6.SINIF ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK DERS PLANI

2

SÜRE ÖĞRENME ALANI: CANLILAR VE HAYAT

1.ÜNİTE : CANLILARDA ÜREME , BÜYÜME VE GELİŞME

AY H A FTA S A A T

KAZANIMLAR ETKİNLİKLER

DERS İÇİ , DİĞER DERSLERLE

VE ARA DİSİPLİNLERLE İLİŞKİLENDİRME

BELİRLİ GÜN VE HAFTALAR VE ATATÜRKÇÜLÜK

ÖĞRENME ÖĞRETME YÖNTEM VE TEKNİKLERİ

KULLANILAN EĞİTİM TEKNOLİJİ-

LERİ, ARAÇ VE GEREÇLERİ

ÖLÇME VE DEĞER LENDİRM

E

AÇIKLAMALAR

E Y LÜ L 2 . H A FTA (23 -2 7 E Y LÜ L 4 S A A T

1.4. Hücrenin bir

organizmanın sahip olduğu canlılık özelliklerini gösterdiğini vurgular.

1.5. Farklı tipte hücrelere örnekler verir.

1.6. Benzer yapı ve özellikteki hücrelerin aynı görevi yapmak üzere bir araya gelmesiyle dokuların oluştuğunu belirtir.

1.7Hücre-doku-organ-sistem- organizma ilişkisini açıklar.

Bilimsel Süreç Becerisi (BSB) kazanımları:

1.Nesneleri (cisim, varlık) ve olayları duyu organlarını veya gözlem araç gereçlerini kullanarak gözlemler.

2.Bir cismin şekil, renk, büyüklük ve yüzey özellikleri gibi duyusal özelliklerini belirler.

3.Gözlem için uygun ve gerekli araç,gereci seçip bunları beceriyle kullanır.

5.Nesneler veya olaylar arasındaki belirgin benzerlikleri ve farklılıkları saptar.

6.Gözlemlere dayanarak bir veya birden fazla özelliğe göre karşılaştırmalar

 Hücreleri İnceleyelim

Öğretmen, bir öğrencinin yanağının iç kısmından kürdan yardımıyla sıyırarak aldığı örneği lam üzerine koyup bir damla su damlatarak üzerine lamel kapatır.

Öğrenciler hazırlanan preparatı mikroskopta gözlemler. Öğretmen daha net gözlemlenebilmesi için lamelin kenarından 1 damla metilen mavisi damlatır ve öğrenciler preparatı tekrar gözlemler, gördüğü şekilleri çizerler.

Akvaryum bitkisi (Elodea), telgraf çiçeği, sardunya, cam güzeli, begonya, kabak, domates gibi bitkilerin yaprak ya da gövdelerinden alınan enine kesitten preparat hazırlanır. Öğrenciler hazırlanan preparatı mikroskopta gözlemler ve gördüğü şekilleri çizerler. Bu şekil ile daha önce yaptıkları etkinlikteki yanak hücreleri şekli arasındaki benzerlik ve farklılıkları not ederler (1.3) (BSB-1, 2 ,5, 6) .

 Hücre Modeli Yapalım

Öğretmen öğrencileri gruplara ayırır. Her grup kendi getirdiği ve öğretmenin vereceği malzemelerle mikroskop gözlemlerinden yola çıkarak bir hücre modeli oluşturur. Grupların oluşturduğu hücre modelleri karşılaştırılarak benzerlik ve farklılıkları tartışmaya açılır (1.3), (BSB- 1, 2, 5, 28, 30, 32).

A. Yazılı Kaynaklar 1. Fen Bilgisi Ders Kitabımız 2. Ansiklope-diler 3. Güncel yayınlar 4. Resim, harita ve fotoğraflar 5. Tubitak yayınları B. Kaynak kişiler 1.Öğretmenler 2. Okul müdürü 3. Aile bireyleri 4. Çevre-mizdeki kurumlarda çalışanlar C. Görsel Kaynaklar 1. Televizyon, VCD, ilgili CD’ler 2. Video 3. Video kasetler 4. Etkinlik örnekleri 5. Bilgisayar vb.

6. Deney malzemeleri

1.5 Farklı hücre tipleri için bitki ve hayvanların çeşitli doku hücreleri örnek verilebildiği gibi bir hücreli canlılar da verilebilir.

 1.5 Farklı hücre tiplerinde (kas,sinir vb.) hücrelerin yapı ve görevlerine girilmez.

 1.6 Doku çeşitleri yapısal ayrıntıya girilmeden şekillerle gösterilir.

[!] Atatürkçülük ile ilgili konular (1.7- 1)

[!] Hücre-doku-organ-sistem- organizma ilişkisini açıklarken, Atatürk’ün millî birlik ve beraberliğe verdiği önem ile insanlar arasındaki dayanışma örneklerle vurgulanır.

(3)

3

SÜRE ÖĞRENME ALANI: CANLILAR VE HAYAT

1.ÜNİTE : CANLILARDA ÜREME , BÜYÜME VE GELİŞME

AY H A FTA S A A T

KAZANIMLAR ETKİNLİKLER

DERS İÇİ , DİĞER DERSLERLE

VE ARA DİSİPLİNLERLE İLİŞKİLENDİRME

BELİRLİ GÜN VE HAFTALAR VE ATATÜRK-ÇÜLÜK

ÖĞRENM E ÖĞRETM

E YÖNTEM

VE TEKNİKLE

Rİ

KULLANILAN EĞİTİM TEKNOLİJİ-

LERİ, ARAÇ VE GEREÇLERİ

ÖLÇME VE DEĞER LENDİR

ME

AÇIKLAMALAR

E Y LÜ L - E K İM 3 .H A FTA ( 30 E Y LÜ L – 4 E K İM ) 4 S A A T

2.İnsanda üreme, büyüme ve gelişme ile ilgili olarak öğrenciler;

2.1. Üremeyi sağlayan sperm ve yumurtanın görevlerine göre farklı yapılar kazanmış hücreler olduğunu fark eder.

2.2. İnsanda üremeyi sağlayan yapı ve organları model, levha, şema üzerinde gösterir.

2.3. Üreme organlarının neslin devamı için üreme hücrelerini oluşturduğunu ifade eder.

2.4. Sperm/ yumurta/ zigot/

embriyo ve bebek arasındaki ilişkiyi yorumlar.

2.5. Embriyonun sağlıklı

gelişebilmesi için anne adayının nelere dikkat etmesi gerektiğini araştırır ve sunar (BSB-32).

2.6. Büyümeye bağlı olarak değişen yaş- boy-kütle ilişkisini yorumlar (BSB- 28,29,30).

2.7. Gözlemleri sonucunda insanın gelişim dönemlerini isimlendirerek belirgin özelliklerini listeler (BSB-1,27).

 Hücreleri Karşılaştıralım

Öğrencilere sperm ve yumurta hücrelerinin resimleri gösterilir ya da filmler izletilir. “Hücreleri İnceleyelim” etkinliğinde gördükleri hücre şekilleriyle karşılaştırarak, farklılıkları belirtirler (2.1), (BSB-1, 2 ,5, 6).

 Her Gün Değişiyorum

Öğrenciler döllenmeden sonraki gelişim safhalarında meydana gelen değişimleri çeşitli kaynaklardan araştırırlar. Kendi topladıkları veya öğretmen tarafından getirilen embriyo resimleri ve daha sonraki çeşitli sürelerdeki (1 hafta, üç hafta, iki ay vb. ) gelişim basamaklarını gösteren resimler, karışık olarak verilir. Öğrencilerin inceledikten sonra resimleri sıraya dizmeleri istenir. Daha sonra öğretmen sıralamanın doğruluğunu kontrol eder. Kendilerini embriyonun yerine koyarak gördükleri değişimleri dillendirmeleri istenir (2.4).

 Ne Kadar Büyürüm?

Öğretmen yardımı ile öğrenciler, iki alt sınıf, iki üst sınıf ve kendi sınıfındaki öğrencilere ait boy- yaş-kütle ölçülerini alarak, bu ölçülerin ortalamalarını bulurlar. Buldukları bu ortalamalarla yaş-boy, yaş-kütle grafiği çizerler.

Grafikler karşılaştırılarak aralarındaki farklılıklar tartışmaya açılır. Tartışma sonuçlarına dayanarak öğrencilerden dört yıl sonra boy ve kütlelerinin ne kadar olabileceğini tahmin etmeleri istenir (2.6), (BSB-9, 22, 23, 27, 28, 29, 30).

Ders içi ilişkilendirme

 2.3, 2.4 Mitoz ve mayoz 8. sınıfta işlenecektir.

Diğer derslerle İlişkilendirme

 2.5 kazanımı, Türkçe dersi “Okuma” ,

“Konuşma” ve “Yazma”

temel dil becerisi ile ilişkilendirilir.

 2.6 kazanımı;

Matematik dersi

“Araştırmalar İçin Soru Oluşturma ve Veri Toplama” alt öğrenme alanı kazanım 1 ve

“Tablo ve Grafikler” alt öğrenme alanı kazanım 1 ile ilişkilendirilir.

1.Dayanışmanın toplum

hayatındaki önemini kavrayabilme AÇIKLAMA

Toplumda dayanışmanın önemi açıklanarak, dayanışmada iş bölümü yapmanın neden gerekli olduğu değerlendirilecek, toplumdaki

işbölümüne örnekler verilecektir.

Dayanışmanın milli birlik ve beraberliği güçlendirdiği açıklanarak, Kurtuluş Savaşının kazanılmasında milli birlik ve beraberliğin önemi vurgulanacak, Atatürk’ün milli birlik ve beraberliğe verdiği önem örneklerle açıklanacak

A. Yazılı Kaynaklar 1. Fen Bilgisi Ders Kitabımız 2. Ansiklope-diler 3. Güncel yayınlar 4. Resim, harita ve fotoğraflar 5. Tubitak yayınları B. Kaynak kişiler 1.Öğretmenler 2. Okul müdürü 3. Aile bireyleri 4. Çevre-mizdeki kurumlarda çalışanlar C. Görsel Kaynaklar 1. Televizyon, VCD, ilgili CD’ler 2. Video 3. Video kasetler 4. Etkinlik örnekleri 5. Bilgisayar vb.

Grafiği Yorumlay alım

 2.1 Üreme hücrelerinin ayrıntılı yapısı verilmez.

Sperm için baş, orta kısım ve kuyruk belirtilir. Yumurta için zar, sitoplazma ve çekirdek gösterilir. Her iki hücre büyüklük ve hareket

bakımından basitçe

karşılaştırılır.

Sağlık Kültürü Eğitimi (2.2;2.3-6)

 2.3 Üreme hücrelerinin

oluşumunda mayoza

girilmez.

 2.4 Embriyonun

gelişiminde Morula, Blastula, Gastrula vb. safhalar anlatılmaz.

[!] 2.4, 2.5 Aile planlaması, sık doğumun sakıncaları ile ilgili bir okuma metni verilebilir.

[!] 2.5. Anne adayının dikkat etmesi gereken hususlarla ilgili olarak zararlı alışkanlıklar (sigara ve alkol), radyasyon, ilâç kullanımı ve dengeli beslenme verilir.

 2.7 İnsanda gelişim dönemleri; bebeklik, çocukluk, ergenlik, yetişkinlik ve yaşlılık olarak verilir.

(4)

FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ 6.SINIF ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK DERS PLANI

4

SÜRE ÖĞRENME ALANI: CANLILAR VE HAYAT

1.ÜNİTE : CANLILARDA ÜREME , BÜYÜME VE GELİŞME

AY H A FTA S A A T

KAZANIMLAR ETKİNLİKLER

DERS İÇİ , DİĞER DERSLERLE

VE ARA DİSİPLİNLERLE

İLİŞKİLENDİRE

BELİRLİ GÜN VE HAFTAL AR VE ATATÜR KÇÜLÜK

ÖĞRENME ÖĞRETME YÖNTEM

VE TEKNİKLRİ

KULLANILAN EĞİTİM TEKNOLİJİ-

LERİ, ARAÇ VE GEREÇLERİ

ÖLÇME VE DEĞER

LENDİRME AÇIKLAMALAR

E K İM 4 .H A FTA ( 07 E K İM – 11 E K İM) 4 S A A T

3.Ergenlik ile ilgili olarak öğrenciler;

3.1Çocukluktan ergenliğe geçişte meydana gelen bedensel ve ruhsal değişimleri sıralar.

3.2 Ruhsal ve bedensel değişimlerini ailesi/akranları/ kişisel gelişim uzmanları ile paylaşır ( TD-3).

3.3 Ergenlik döneminin insan yaşamının doğal bir dönemi olduğunun farkına varır.

3.4 Ergenliği sağlıklı geçirebilmek için yapılması gerekenleri fark eder.

3.5 Büyüme, gelişme ve ergenliğin araştırıldığı, tartışıldığı ve paylaşıldığı toplumsal organizasyonların önemini fark ederek bu organizasyonlara katılmaya gönüllü olur ( TD-5).

Tutum ve Değer (TD) Kazanımları:

3.● Denemeye sürekli isteklidir (İç motivasyonu vardır.).

● Demokratik süreçlere güven duyar.

● Mantığa, bilime ve teknolojiye güven duyar.

● İnsanlığın refahına katkı sağlayan gelişmeleri ve kişileri takdir eder.

● Temiz ve sağlıklı yaşamaya gayret eder ve/veya böyle yaşayanları takdir eder.

● Kendisine ve çevresine saygılı davranır (Gürültü yapmaz, çevresine zarar vermez, başkalarının hakkını çiğnemez, âdil ve dürüsttür.)

 Misafirimiz Var

Öğrenciler büyüme, gelişme ve ergenlikle ilgili sorunlarını isimlerini belirtmeden kâğıtlara yazarlar. Bu sorular sınıfa davet edilen doktor, psikolojik danışma ve rehberlik uzmanı veya psikolog tarafından cevaplandırılır. Soru ve cevaplarla birlikte, ilgili diğer görsel ve yazılı materyaller herkesin görebileceği bir panoda sergilenir (2.6; 3.1; 3.2; 3.3; 3.4).

 Tiyatromuza Davetlisiniz

İstekli öğrencilerden “Ergenlik Döneminde Yaşanan Değişimler” temalı drama etkinliğine ilişkin senaryo yazacak bir grup seçilir. Oyunda canlandırılacak karakterler;

insandaki büyüme, gelişme dönemlerinin her birini temsil edecek şekilde seçilmeli, ana karakter ise ergenlik dönemini yaşayan bir birey olmalıdır. Bu senaryoya uygun olarak öğretmen rehberliğinde görev dağılımları yapılır. Hazırlanan senaryo uygun şekilde düzenlenen sınıf ortamında canlandırılır. İzleyenlerden oyundaki karakterler hakkında yorum yapmaları istenir (2.7; 3.1; 3.2; 3.3).

 Büyüyorum

Öğrenciler gruplara ayrılır. Ergenlik dönemindeki gelişimi daha iyi anlayabilmelerini sağlamak amacıyla grupların fiziksel, bilişsel ve duygusal-sosyal gelişim başlıklarından birini seçerek araştırma yapmaları istenir. Araştırma sonuçlarını poster şeklinde düzenleyerek tahtaya asarlar.

Gruplar her bir poster üzerinde açıklamalar yaparak diğer grupların sorularını cevaplar. Öğretmen yapılan tartışmalardan yola çıkarak ergenlik döneminde meydana gelen değişimlerin doğal olduğunu vurgular, bu dönemle ilgili güçlük yaşayanların psikolojik danışma ve rehberlik servisine başvurabileceklerini belirtir (3.2; 3.3; 3.4), (BSB- 25, 27, 32) .

 Haydi Konuşalım

Ara disiplinlerle ilişkilendirme

Rehberlik ve Psikolojik Danışma (3.1-3; 3.2 -1, 2;

3.3- 8; 3.4 - 4 )

 Sağlık Kültürü Eğitimi (3.1 –7,8,9 ; 3.2 – 10,12,13 )

A. Yazılı Kaynaklar 1. Fen Bilgisi Ders Kitabımız 2. Ansiklope- diler 3. Güncel yayınlar 4. Resim, harita ve fotoğraflar 5. Tubitak yayınları B. Kaynak kişiler 1.Öğretmenler 2. Okul müdürü 3. Aile bireyleri 4. Çevre- mizdeki kurumlarda çalışanlar C. Görsel Kaynaklar 1. Televizyon, VCD, ilgili CD’ler 2. Video 3. Video kasetler 4. Etkinlik örnekleri 5. Bilgisayar vb.

 Kendimi Seviyorum

[!] 3.1 Her öğrencinin ergenliğe geçişte bireysel farklılıklar gösterebileceği vurgulanmalıdır.

[!] 3.1 Ergenliğe geçişte öğrencilere vücutlarından utanmamaları gerektiği belirtilmelidir.

 3.1 Bedensel

değişimlerde âdet döngüsü ayrıntıya girilmeden verilir (Folikül evresi, korpus luteum evresi vb. evreler anlatılmaz).

[!] 3.2, 3.3, 3.4 Psikolojik danışma ve rehberlik servisi ile aileler işbirliği yaparak öğrencilerin bu dönemdeki sorunlarına yardımcı olabilirler.

[!] 3.2, 3.3, 3.4 Ailelere ve öğrencilere ergenlik döneminin özellikleri ile ilgili bilgilendirici yazılar dağıtılabilir veya velilerle toplantılar düzenlenebilir.

(5)

5

SÜRE ÖĞRENME ALANI: CANLILAR VE HAYAT

1.ÜNİTE : CANLILARDA ÜREME , BÜYÜME VE GELİŞME

AY H A FTA S A A T

KAZANIMLAR ETKİNLİKLER

DERS İÇİ , DİĞER DERSLERLE

VE ARA DİSİPLİNLERLE İLİŞKİLENDİRME

BELİRLİ GÜN VE HAFTALAR

VE ATATÜRKÇÜL

ÜK

ÖĞRENME ÖĞRETME YÖNTEM VE TEKNİKLERİ

KULLANILAN EĞİTİM TEKNOLİJİ-

LERİ, ARAÇ VE GEREÇLERİ

ÖLÇME VE DEĞER LENDİRME

AÇIKLAMALAR

E K İM 4. H A FTA ( 07 E K İM – 11 E K İM) 4 S A A T

Tutum ve Değer (TD) Kazanımları:

5. ● Kendisini ve çevresini sürekli sorgular.

● Sağlıklı yaşam alışkanlıklarını devam ettirir.

● Her şeyin sevgi, barış ve mutluluğa hizmet için olduğunu fark eder.

● Öz disiplinlidir (Otokontrollüdür, her şeyi zamanında yapar, kendini değerlendirir, samimidir, tutarlıdır.).

● Kendisi ve çevresi için güvenlik önlemleri alır.

 Hayat Döngüsü

Öğrenciler gruplara ayrılır, her grup kendi istediği bir hayvanı seçer. Seçtikleri hayvanın hayat döngüsünü çeşitli kaynaklardan araştırarak poster şeklinde hazırlar. Hazırlanan posterler sınıf panosunda sergilenir veya gruplar hazırladıkları posterleri birbirleriyle değiştirirler (4.1), (BSB-32) .

 Gezelim, Gözlemleyelim

Öğrenciler, çevrelerindeki bir hayvan çiftliği veya hayvanat bahçesini ziyaret ederek hayvanların büyüme, gelişme ve bakımı ile ilgili bilgi alır (4.1, 4.2, 4.3 ), (BSB-1) .

 Tırtıldan Kelebeğe

Karton kutu ve streç film kullanılarak tırtılların yaşayacağı bir ortam oluşturulur. Kutunun üst kısmına tırtılların hava alabileceği şekilde delikler açılır. Kutunun yan yüzeyi kesilerek açılır, streç film ile kaplanır. Kutunun içine tırtıl ve beslenebilmesi için dut yaprakları konulur.

Öğrenciler tırtılın gelişim basamaklarını gözlemler ve çizer. Öğrencilerden oyun hamuru, kâğıt, toplu iğne ve suluboya kullanarak gözlemledikleri gelişim basamaklarındaki temel değişimleri modellemeleri istenir (4.3, 4.4 ), (BSB-1, 3, 27, 28, 32).

 Nasıl Değişti?

Öğrenciler başkalaşımı yazılı ve görsel kaynaklardan araştırırlar. Eğer mevsim uygun ise küçük su birikintisi, göl vb. ortamlardan kurbağa yumurtaları toplanarak sınıfa getirilir.

Bir akvaryum veya büyük bir kavanoza konularak gelişim basamakları gözlemlenir, her basamakta meydana gelen değişimler çizilir (4.3, 4.4 ), (BSB-1, 3, 27, 28, 32).

Ara disiplinlerle ilişkilendirme

 Kariyer Bilinci: Zoolog ve veteriner örnek olarak verilebilir.

 Çoktan Seçmeli Soru

 4.1 Döllenme ve gelişim evreleri ayrıntılara girilmeden verilir. Örnek olarak yakın çevresinden tavuk, balık, yılan, kedi ve tavşan vb. verilir. Başkalaşım geçiren bir hayvan örneği 4.4 kazanımında verileceğinden bu aşamada örnek verilmemelidir.

 4.2 Farklı çoğalma şekillerine yumurtayla çoğalanlar ve yavrularını doğuranlar örnek verilecektir.

 4.4 Başkalaşım yakın çevrede bulunan bir hayvan (kelebek, kurbağa vb.) örneği ile açıklanır.

5. H A FTA ( 21 E K İM – 25 E K İM) 4 S A A T

4.Hayvanlardaki üreme, büyüme ve gelişme ile ilgili olarak öğrenciler;

4.1. Hayvanların bir hayat döngüsünün olduğunu örneklerle açıklar (BSB-1,32).

4.2. Hayvanların farklı çoğalma şekillerine sahip olduğunu fark eder.

4.3. Yavru bakımı açısından hayvan gruplarındaki farklılıkların nedenlerini açıklar.

4.4. Gelişim dönemlerinde başkalaşım geçiren hayvanlara örnek verir (BSB-32).

(6)

FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ 6.SINIF ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK DERS PLANI

6

SÜRE ÖĞRENME ALANI: CANLILAR VE HAYAT

1.ÜNİTE : CANLILARDA ÜREME , BÜYÜME VE GELİŞME

AY H A FTA S A A T

KAZANIMLAR ETKİNLİKLER

DERS İÇİ , DİĞER DERSLERLE

VE ARA DİSİPLİNLERLE İLİŞKİLENDİRME

BELİRLİ GÜN VE HAFTA- LAR VE ATATÜR KÇÜLÜK

ÖĞRENME ÖĞRETME YÖNTEM

VE TEKNİKLE

Rİ

KULLANILAN EĞİTİM TEKNOLİJİLERİ,

ARAÇ VE GEREÇLERİ

ÖLÇME VE DEĞER LENDİRME

AÇIKLAMALAR

E K İM - K A S IM 6 . H A FTA ( 2 8 E K İM – 1 K A S IM ) 4 S A A T

5.Çiçekli bir bitkide üreme ile ilgili olarak öğrenciler;

5.1. Çiçeğin kısımlarını gösterir/çizer (BSB-1,2).

5.2. Çiçeğin kısımlarını model, levha, şema üzerinde göstererek görevlerini açıklar.

5.3. Çiçekli bir bitkide tozlaşmayı sağlayan etkenleri belirtir.

5.4. Çiçekli bir bitkide döllenmeyi açıklar.

5.5. Bir çiçek modeli üzerinde tohum ve meyvenin nerede oluştuğunu belirtir.

5.6. Bitkilerin çok sayıda tohum oluşturmasının sebebini tartışır.

5.7. Tohumların yayılma yollarına örnekler verir (BSB-25).

5.8. Birçok meyve ve tohumun hayvanlar ve insanlar için besin kaynağı olduğunu örnekleriyle sunar (BSB-25 , 32).

5.9. Bitkilerden elde edilen ürünlerin teknolojik gelişmelere paralel olarak çeşitlendiğini fark eder (FTTÇ- 5,17, 31).

 İnceleyelim, Çizelim

Öğrenciler bir çiçek modeli veya sınıfa getirilen canlı bir çiçeği inceler, öğretmen yardımı ile çiçeğin kısımlarını gösterir ve çizerler (5.1), (BSB-1, 2).

 Bütün Çiçekler Aynı mıdır?

Öğrenciler, öğretmenleri ile birlikte yakın çevrelerindeki park vb. alanları ziyaret ederek çiçekleri gözlemler. Farklı çiçekleri karşılaştırır, benzerlik ve farklılıkların sebebini tartışırlar (5.1) , (BSB-1, 2, 5).

 Herkesin Seyahati Farklı

Öğrenciler, çevrelerinden çeşitli tohum örnekleri toplayarak sınıfa getirirler. Getirilen tohumlar masanın üzerine konularak incelenir. Tohumların şekil ve büyüklüğünün neden farklı olduğu, nasıl yayılabileceği tartışılır. Her öğrenci, getirilen tohumlardan herhangi birini seçerek nasıl yayıldığı ile ilgili küçük bir hikâye yazar (5.7).

 Nasıl Besine Dönüştü?

Öğrenciler, tohum ve meyvesi besin olarak kullanılan bitkilerden herhangi birisini seçerler. Seçtikleri bitkinin hangi kısımlarının besin olarak kullanıldığını araştırırlar. Daha sonra bu bitkinin besin olabilmesi için ne gibi işlemlerden geçirildiğini ve hangi besinleri oluşturduğunu anlatan bir poster hazırlarlar (5.8), (BSB-25, 27, 32) .

 Poster Hazırlama

Öğrenciler iki gruba ayrılır. Birinci grup; teknolojinin, tohum ve meyvelerin işlenmesi ve günlük hayattaki kullanım alanlarına etkisini anlatan posterler hazırlar. İkinci grup ise tohum ve meyvelerin işlenmesini sağlayan teknolojinin tarihsel gelişimini anlatan posterler hazırlayarak birinci grupla birlikte sunarlar (5.8;5.9), (BSB-25, 27, 32).

 Gezelim, Öğrenelim

Öğrencilerin çevrelerindeki zeytinyağı, iplik-dokuma, un vb.

gibi bitkisel kaynaklı üretim yapan işletmeleri ziyaret etmeleri sağlanır. Bu işletmelerde üretim basamakları incelenir ve ne gibi işlemler yapıldığı hakkında bilgi alınır.

Mümkünse her aşamanın fotoğrafı çekilir. Öğrencilerden gezi sonunda elde ettikleri bilgileri kullanarak bir gazete hazırlamaları istenir (5.9), (BSB-1, 25, 27, 28, 32).

Diğer derslerle İlişkilendirme

 5.8 kazanımı, Türkçe dersi “Okuma”

, “Konuşma” ve

“Yazma” temel dil

becerisi ile

ilişkilendirilir.

Cumhuriyet Bayramı ( 29 Ekim)

A. Yazılı Kaynaklar 1. Fen Bilgisi Ders Kitabımız 2. Ansiklope-diler 3. Güncel yayınlar 4. Resim, harita ve fotoğraflar 5. Tubitak yayınları B. Kaynak kişiler 1.Öğretmenler 2. Okul müdürü 3. Aile bireyleri 4. Çevre-mizdeki kurumlarda çalışanlar C. Görsel Kaynaklar 1. Televizyon, VCD, ilgili CD’ler 2. Video 3. Video kasetler 4. Etkinlik örnekleri 5. Bilgisayar vb.

 Tanılayıcı Dallanmış

Ağaç [!] 5.1 İncelemek için bütün kısımları görülebilen gelincik, düğün çiçeği, sardunya, gül gibi bir çiçek seçilmelidir.

 5.4 Döllenmede polen çekirdekleri, sinerjit, antipot ve kutup hücreleri verilmez.

 5.5 Tohum ve meyvenin nasıl oluştuğu anlatılmaz.

Tohum ve meyve tiplerine girilmez

[!] 5.8 Öğrencilere domates, salatalık, biber vb.’lerinin, bitkinin meyvesi olduğu hatırlatılmalıdır.

(7)

7

SÜRE ÖĞRENME ALANI: CANLILAR VE HAYAT

1.ÜNİTE : CANLILARDA ÜREME , BÜYÜME VE GELİŞME

AY H A FTA S A A T

KAZANIMLAR ETKİNLİKLER

DERS İÇİ , DİĞER DERSLERLE

VE ARA DİSİPLİNLERLE İLİŞKİLENDİRME

BELİRLİ GÜN VE HAFTALAR VE ATATÜRKÇÜLÜK

ÖĞRENME ÖĞRETME YÖNTEM VE TEKNİKLERİ

KULLANILAN EĞİTİM TEKNOLİJİ-

LERİ, ARAÇ VE GEREÇLERİ

ÖLÇME VE DEĞER LENDİRME

AÇIKLAMALAR

K A S IM 7 . H A FTA ( 4 K A S IM – 8 K A S IM) 2 S A A T

6.Bitkilerde çimlenme, büyüme ve gelişme ile ilgili olarak öğrenciler;

6.1. Bitkilerin hayat döngüsünün olduğunu örneklerle gösterir (BSB-1, 32).

6.2. Çimlenmeye etki eden faktörleri kontrollü deneylerle gözlemleyerek elde ettiği verileri kaydeder ve yorumlar (BSB-1, 11-19, 23, 25, 27, 28, 30, 31).

6.3. Büyüme için gerekli etkenlerin neler olduğunu kontrollü deney yaparak gözlemler (BSB-1, 11, 12, 13, 14, 17, 18, 27, 28, 29, 30).

6.4. Organik tarımı açıklar.

6.5. Organik tarımın insanlık için önemini fark eder (BSB-25, 32;

FTTÇ-5, 37; TD-5).

 Bitkinin Hayat Döngüsü

Öğrencilere herhangi bir bitkinin hayat döngüsünü gösteren çeşitli kaynaklardan elde edilmiş resimler karışık olarak dağıtılır.

Öğrencilerden resimleri incelemeleri ve sıraya dizmeleri istenir. Öğretmen, öğrencilerin doğru sıralamayı yapmalarını sağladıktan sonra çevrelerinde bulunan bitkilerden birinin hayat döngüsünü çizmelerini ister (6.1), (BSB-1, 28).

 Tohum Çimlenmesi

Öğretmen, öğrencilere “Bir tohumun çimlenmesini etkileyen faktörler nelerdir?”

diye sorar. Alınacak muhtemel cevaplar sıcaklık, ışık, nem ve hava (oksijen) olacaktır.

Daha sonra öğrenciler gruplara ayrılır. Her

gruptan tohumun çimlenmesini

etkileyebileceğini düşündükleri etkenlerden birini seçmelerini ister. Öğrenciler seçtikleri değişken ile tohum çimlenmesi arasında kontrollü bir deney yaparak sonuçlarını sınıfla paylaşırlar (6.2), (BSB- 1, 11, 14, 17, 23, 25, 27, 28, 30, 31).

 Bitkim Neden Farklı Büyüdü?

Öğretmen öğrencileri gruplara ayırır. Her grup; bitkinin büyümesine etki eden ışık, sıcaklık, su gibi etkenleri araştırmak için soğan, fasulye, kabak gibi bitkilerden birini seçer. Aynı büyüklük ve özellikteki üç fide, aynı özellikleri taşıyan üç ayrı saksıya dikilir.

Saksılar ışık ve sıcaklığı eşit olan ortamlara konulur. Kontrol grubu olarak kullanılan birinci saksıya her gün ihtiyacı kadar, ikinci saksıya 1 litre su verilir, üçüncü saksıya ise su hiç verilmez. Sonuçlar bir hafta boyunca gözlemlenerek kaydedilir. Aynı şekilde sıcaklık ve ışığın etkisi de gözlemlenerek sınıfta tartışılır (6.3), (BSB-1, 11, 12, 13, 14, 17, 18, 27, 28, 29, 30).

Ders içi ilişkilendirme

 5.sınıftaki bitkinin temel

kısımlarının (kök,gövde ve yaprakların) görevleri hatırlatılmalıdır.

Ara disiplinlerle ilişkilendirme  Kariyer Bilinci: Ziraat mühendisliği örnek olarak verilebilir.

Lösemili Çocuklar Haftası

(2-8 Kasım) 1. Lösemi Hastalığı 2. Lösemi Hastalığı özellikleri.

3. Lösemili Çocuklar Haftası ekinlikleri.

 Tohum Çimlenmesi

 Performans Değerlendirm e

 Öğrendiğinin Farkına Varma 1. DÖNEM 1.YAZILI

YOKLAMA

[!] 6.2 Çimlenme için kısa sürede çimlenen tohumlar (fasulye, turp, tere, nohut, buğday, mercimek vb.) kullanılmalıdır. Deneylerden sonra bunlar dikilebilir.

[!] 6.3 Büyüme için su, ışık ve yeterli sıcaklığın gerekli olduğu vurgulanmalıdır.

[!] 6.4 Organik tarımın Tarım Bakanlığı tarafından kabul edilen amblemleri gösterilir.

(8)

FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ 6.SINIF ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK DERS PLANI

8

SÜRE ÖĞRENME ALANI: CANLILAR VE HAYAT

1.ÜNİTE : CANLILARDA ÜREME , BÜYÜME VE GELİŞME

AY H A FTA S A A T

KAZANIMLAR ETKİNLİKLER

DERS İÇİ , DİĞER DERSLERLE

VE ARA DİSİPLİNLERLE İLİŞKİLENDİRME

BELİRLİ GÜN VE HAFTALAR

VE ATATÜRKÇÜ

LÜK

ÖĞRENME ÖĞRETME YÖNTEM VE TEKNİKLERİ

KULLANILA N EĞİTİM TEKNOLİJİ-

LERİ, ARAÇ VE GEREÇLERİ

ÖLÇME VE DEĞER

LENDİRME AÇIKLAMALAR

K A S IM 7 . H A FTA ( 4 K A S IM – 8 K A S IM) 2 S A A T

2.Bir cismin şekil, renk, büyüklük ve yüzey özellikleri gibi duyusal özelliklerini belirler.

11.Verilen bir olay veya ilişkide en belirgin bir veya birkaç değişkeni belirler.

12.Verilen bir olaydaki bağımlı değişkeni belirler.

13.Verilen bir olaydaki bağımsız değişkeni belirler.

14.Verilen bir olaydaki kontrol edilen değişkenleri belirler.

17.Basit araştırmalarda gerekli malzeme, araç ve gereçleri seçerek emniyetli ve etkin bir şekilde kullanır.

19.Hipotezle ilgili olan değişkenlerin dışındaki değişkenleri sabit tutar.

25.Büyüklükleri,uygun ölçme araçları kullanarak belirler. Değişik kaynaklardan yararlanarak bilgi (çevrede, sınıfta gözlem ve deney yaparak, fotoğraf, kitap, harita veya bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanarak) toplar.

Hayal Edelim Öğrencilerden bir çiftçi olduklarını hayal ederek bulundukları yerdeki en sağlıklı, en lezzetli, en beğenilen ürünleri yetiştirmek için nasıl bir yöntem izleyeceklerini tartışmaları istenir.

Tartışma sonuçları sınıfa davet edilen ziraat mühendisi, çiftçi vb.

kişilerle paylaşılır.

İstenilen ürünü elde etmek için gerekli bilgilere ulaşılır (6.4; 6.5), (BSB-

25, 32).

Lösemili Çocuklar Haftası (2-8 Kasım) 1. Lösemi Hastalığı 2. Lösemi Hastalığı özellikleri.

3. Lösemili Çocuklar Haftası ekinlikleri.

Fen Teknoloji Toplum Çevre (FTTÇ) kazanımları:

25. Çevrede sadece yapay ürünlerin değil, şartlara göre doğal ürünlerin de olumsuz etkisinin olabileceğini anlar.

32.Belirli bir bilimsel veya teknolojik gelişimin bireye, topluma ve çevreye olumlu veya olumsuz, öngörülen veya öngörülmeyen etkileri olabileceğini örneklerle açıklar.

(9)

9

SÜRE ÖĞRENME ALANI: FİZİKSEL OLAYLAR

2.ÜNİTE : KUVVET VE HAREKET

AY H A FTA S A A T

KAZANIMLAR ETKİNLİKLER

DERS İÇİ , DİĞER DERSLERLE

VE ARA DİSİPLİNLER

LE İLİŞKİLENDİR

ME

BELİRLİ GÜN VE HAFTALAR

VE ATATÜRKÇÜ

LÜK

ÖĞRENME ÖĞRETME YÖNTEM VE TEKNİKLERİ

KULLANILA N EĞİTİM TEKNOLİJİ-

LERİ, ARAÇ VE GEREÇLERİ

ÖLÇME VE DEĞER

LENDİRME AÇIKLAMALAR

K A S IM 8 . H A FTA ( 1 1 K A S IM – 15 K A S IM) 4 S A A T

1. Bir doğru boyunca sabit süratle hareket eden cisimle ilgili olarak öğrenciler;

1.1 Cismin aldığı yolu ve bu yolu ne kadar zamanda aldığını ölçer (BSB-22, 23).

1.2 Alınan yolu ve geçen zamanı kullanarak cismin süratini hesaplar.

1.3.Sürat birimlerini ifade eder ve kullanır (BSB-24).

1.4 Alınan yol, geçen zaman ve sürat arasındaki ilişkiyi açıklar ve farklı durumlar için uygular (BSB-30).

Bilimsel Süreç Becerisi (BSB) kazanımları:

3.Gözlem için uygun ve gerekli araç,gereci seçip bunları beceriyle kullanır.

8.Olmuş olayların sebepleri hakkında gözlemlere dayanarak açıklamalar yapar.

22.Cetvel, termometre, tartı aleti ve zaman ölçer gibi ölçme araçlarını tanır.

23.Büyüklükleri,uygun ölçme araçları kullanarak belirler.

24.Büyüklükleri, birimleri ile ifade eder.

30.İşlenen verileri ve oluşturulan modeli yorumlar.

 Sürati Hesaplayalım Öğrencilerden biri sınıf içerisinde bir doğru boyunca aynı tempo ile yürür ve diğer öğrenciler bu öğrencinin çeşitli zaman aralıklarında aldığı yolları bir tablo hâlinde kaydeder.

Öğrenciler tablodaki verileri kullanarak alınan yol ile geçen zaman arasındaki ilişkiyi gösteren bir grafik çizer. Daha sonra, tablodaki verileri kullanarak, çeşitli zaman aralıklarında öğrencinin süratini hesaplar ve aynı tabloya kaydederler.

Bu defa sürat ile geçen zaman arasındaki ilişkiyi gösteren bir grafik çizerler.

Her iki grafiği yorumlayarak alınan yol, geçen zaman ve sürat arasındaki ilişkiyi fark ederler (1.1;1.2;1.3;1.4;1.5).

 Hareket Enerji Sağlar Öğrenciler bir bilyeyi yuvarlayarak durgun hâlde bulunan diğer bir bilye ile çarpıştırır. Durgun hâldeki bilyenin çarpışmadan sonraki davranışını gözlemleyerek neden hareket etmeye başladığını tartışırlar. Hareket eden cisimlerin bir enerjiye sahip olduğu sonucuna ulaşırlar (1.6).

Diğer derslerle İlişkilendirme

 1.4 ve 1.5 kazanımları, Matematik dersi “Tablo ve Grafikler” alt öğrenme alanı kazanım 1 ile ilişkilendirilir.

Atatürk Haftası (10- 16 Kasım) 1. Atatürk’ün Hayatı ve Özellikleri 2. Atatürk Haftası anlam ve önemi.

3. Atatürk Haftası ekinlikleri.

??? Öğrenciler; hareketin başlangıç şartlarını dikkate almadan, hareketli herhangi iki cisimden önde bulunanın daima daha süratli olduğunu düşünme eğiliminde olabilirler.

 1.2 Sadece sabit süratle hareket eden cisimlerin süratleri

hesaplanmalıdır.

[!] Sürat birimlerinin birbirlerine dönüşümleri verilmelidir.

(10)

FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ 6.SINIF ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK DERS PLANI

10

SÜRE ÖĞRENME ALANI: FİZİKSEL OLAYLAR

2.ÜNİTE : KUVVET VE HAREKET

AY H A FTA S A A T

KAZANIMLAR ETKİNLİKLER

DERS İÇİ , DİĞER DERSLERLE

VE ARA DİSİPLİNLERLE İLİŞKİLENDİRME

BELİRLİ GÜN VE HAFTALAR VE ATATÜRKÇÜLÜK

ÖĞRENME ÖĞRETME YÖNTEM VE TEKNİKLERİ

KULLANILAN EĞİTİM TEKNOLİJİ-

LERİ, ARAÇ VE GEREÇLERİ

ÖLÇME VE DEĞER LENDİRME

AÇIKLAMALAR

K A S IM 9 . H A FTA ( 1 8 K A S IM – 2 2 K A S IM) 4 S A A T

1.5 Bir cismin aldığı yol ile geçen zaman arasındaki ilişkiyi grafikle gösterir ve grafiği

yorumlar.

1.6 Hareketli cisimlerin hareketlerinden dolayı bir enerjiye sahip olduğunu fark eder (BSB-1,3,8).

 Kuvveti Ne ile Ölçeriz?

Öğrencilere dinamometre gösterilir ve içerisinde bir yay olduğuna işaret edilir.

Bir öğrenci dinamometreyi çekerken öğrencilere dinamometrenin nasıl okunacağı hakkında bilgi verilir.

Öğrenciler, dinamometrenin göstergesi üzerindeki ölçekleri yorumlar ve her dinamometrenin belli bir değere kadar kuvvet ölçebileceğini fark eder.

Öğrenciler, dinamometreyi dikkatlice kullanmak ve gösterdiği değeri hassasiyetle okumak için alıştırmalar yapar (2.1;2.2;2.3).

 Kuvvetleri Gösterelim

Öğrenciler, dinamometre yardımıyla bir cisme “zıt” yönde; fakat aynı doğrultuda kuvvet uygulayarak bu kuvvetin yön ve doğrultusunu gösteren çizimler yapar.

Aynı işlemleri farklı büyüklük ve yönde kuvvet uygulayarak denerler. Farklı büyüklükteki kuvvetleri ölçeklendirerek gösterirler. Kuvvetleri bu şekilde temsil etmenin sağladığı kolaylıkları tartışırlar (2.4;2.5).

 Öğrencilere, kuvvetin cisimler üzerindeki etkileri hatırlatılır.

 Dinamome tre Hangi Değeri

Gösteriyor

?

 Kuvvetleri Gösterelim

??? Öğrenciler hareket etmeyen cisimlerin hiçbir enerjiye sahip olamayacağı yanılgısına düşebilir.

 1.6 Sadece hareketli cisimlerin hareket enerjisine sahip olacağından bahsedilmeli; fakat bununla ilgili matematiksel bağıntılara girilmemelidir.

 1.6 Kinetik enerji ifadesi 7. sınıfta kullanılacaktır.

??? Öğrenciler, enerji ve kuvveti aynı anlamda kullanma eğiliminde olabilir.

??? Öğrenciler süratin bir kuvvet olduğu yanılgısına düşebilirler.

(11)

11

SÜRE ÖĞRENME ALANI: FİZİKSEL OLAYLAR

2.ÜNİTE : KUVVET VE HAREKET

AY H A FTA S A A T

KAZANIMLAR ETKİNLİKLER

DERS İÇİ , DİĞER DERSLERLE

VE ARA DİSİPLİNLERLE İLİŞKİLENDİRME

BELİRLİ GÜN VE HAFTALAR VE ATATÜRKÇÜLÜK

ÖĞRENME ÖĞRETME YÖNTEM VE TEKNİKLERİ

KULLANILAN EĞİTİM TEKNOLİJİ-

LERİ, ARAÇ VE GEREÇLERİ

ÖLÇME VE DEĞER LENDİRME

AÇIKLAMALAR

K A S IM 1 0 . H A FTA (2 5 K A S IM – 2 9 K A S IM) 4 S A A T

2. Kuvvetin yönü ve ölçümü ile ilgili olarak öğrenciler;

2.1. Kuvvetin birimini Newton olarak belirtir ve kullanır (BSB-24).

2.2. Kuvveti dinamometre ile ölçer (BSB-23,24).

2.3. Ölçülecek kuvvete uygun bir dinamometre seçerek dinamometre üzerindeki ölçekleri yorumlar (BSB-22).

2.4. Bir cisme etki eden kuvvetin yönünü belirtir ve çizerek gösterir (BSB-28).

2.5. Kuvvetle ilgili olarak doğrultu ve yön kavramlarını açıklar.

22 Cetvel, termometre, tartı aleti ve zaman ölçer gibi ölçme araçlarını tanır.

23 Büyüklükleri,uygun ölçme araçları kullanarak belirler.

24 Büyüklükleri, birimleri ile ifade eder.

 Kuvveti Ne ile Ölçeriz?

Öğrencilere dinamometre gösterilir ve içerisinde bir yay olduğuna işaret edilir.

Bir öğrenci dinamometreyi çekerken öğrencilere dinamometrenin nasıl okunacağı hakkında bilgi verilir.

Öğrenciler, dinamometrenin göstergesi üzerindeki ölçekleri yorumlar ve her dinamometrenin belli bir değere kadar kuvvet ölçebileceğini fark eder.

Öğrenciler, dinamometreyi dikkatlice kullanmak ve gösterdiği değeri hassasiyetle okumak için alıştırmalar yapar (2.1;2.2;2.3).

 Kuvvetleri Gösterelim

Öğrenciler, dinamometre yardımıyla bir cisme “zıt” yönde; fakat aynı doğrultuda kuvvet uygulayarak bu kuvvetin yön ve doğrultusunu gösteren çizimler yapar.

Aynı işlemleri farklı büyüklük ve yönde kuvvet uygulayarak denerler. Farklı büyüklükteki kuvvetleri ölçeklendirerek gösterirler. Kuvvetleri bu şekilde temsil etmenin sağladığı kolaylıkları tartışırlar (2.4;2.5).

 Öğrencilere, kuvvetin cisimler üzerindeki etkileri hatırlatılır.

 Dinamome tre Hangi Değeri

Gösteriyor

?

 Kuvvetleri Gösterelim

[!] SI birim sistemi kullanılmalıdır.

[!] Şeffaf olarak tasarlanmış dinamometreleri kullanmak, öğrencilerin dinamometrenin nasıl çalıştığını sezmelerine yardım edecektir.

 2.4 Öğrenciler, bu aşamada sadece dinamometre yardımıyla bir cisme

uyguladıkları aynı veya zıt yönlü kuvvetleri çizerek gösterir.

(12)

FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ 6.SINIF ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK DERS PLANI

12

SÜRE ÖĞRENME ALANI: FİZİKSEL OLAYLAR

2.ÜNİTE : KUVVET VE HAREKET

AY H A FTA S A A T

KAZANIMLAR ETKİNLİKLER

DERS İÇİ , DİĞER DERSLERLE

VE ARA DİSİPLİNLERL

E İLİŞKİLENDİR

ME

BELİRLİ GÜN VE HAFTALAR

VE ATATÜRKÇ

ÜLÜK

ÖĞRENME ÖĞRETME YÖNTEM

VE TEKNİKLER

İ

KULLANILA N EĞİTİM TEKNOLİJİ-

LERİ, ARAÇ VE GEREÇLERİ

ÖLÇME VE DEĞER LENDİRM

E

AÇIKLAMALAR

A R A LI K 1 1 . H A FTA ( 2 A R A LI K - 6 A R A L IK ) 4 S A A T

3.Cisimlere etki eden kuvvetler ile ilgili olarak öğrenciler;

3.1.Bir cisme birden fazla kuvvetin etki edebileceğini gözlemler (BSB-1).

3.2.Bir cisme etki eden kuvvetlerin yönlerini gösteren çizimler yapar (BSB-28).

3.3.İki veya daha fazla kuvvetin bir cisme yaptığı etkiyi tek başına yapan kuvveti net kuvvet (bileşke kuvvet) olarak tanımlar.

3.4.Bir cisme etki eden net kuvvetin sıfır olması durumunda cismin dengelenmiş kuvvetler etkisinde olduğunu belirtir.

3.5.Bir cisme etki eden net kuvvetin sıfırdan farklı olması durumunda cismin dengelenmemiş kuvvetler

etkisinde olduğunu belirtir.

3.6. Bir cisme etki eden

dengelenmemiş kuvvetlerin, cismin süratinde ve/veya hareket yönünde değişiklik meydana getirebileceğini deneyle gösterir (BSB-16,18,28).

3.7.Bir veya daha fazla kuvvet etkisindeki bir cismin durgun kalabilmesi için uygulanması gereken kuvveti tahmin eder ve tahminlerini test eder (BSB-9,16,18,28).

3.8.Durgun bir cismin dengelenmiş kuvvetler etkisinde olduğu sonucuna varır (BSB-31).

 Cisimlere Etki Eden Kuvvetleri Gösterelim

Öğrenciler, cisimlere birden fazla kuvvetin; etki ettiği durumları gözlemler ve etki eden kuvvetleri belirtir. Kuvvetlerin yönlerini gösteren çizimler yaparlar (3.1;3.2).

 Neden Hareketli veya Durgun ? İki öğrenciden oluşan bir gruba, iki adet dinamometre ve her iki yanında dinamometrenin takılabileceği bir çengel bulunan bir tahta blok verilir.

Öğrencilerden biri, birinci dinamometreyi bloğun bir yanındaki çengele; diğeri ise ikinci dinamometreyi bloğun diğer tarafındaki çengele takar. Sonra iki öğrenci, bloğu zıt yönde, farklı kuvvetler uygulayarak hareket ettirmeyi dener. Öğrenciler, bloğun bir yönde hareket ettiğini gözlemler.

Daha sonra, her iki öğrenci aynı işlemi bloğa, aynı büyüklükte kuvvet uygulayarak (Bu aşamada üçüncü bir öğrenci bloğa eliyle üst taraftan bastırır ve diğer iki öğrenci bloğa aynı büyüklükte kuvvetler uyguladıklarından emin olduktan sonra üçüncü öğrenci elini bloktan çeker.) dener.

 Öğrencilere, kuvvet çeşitleri hatırlatılır.

 Kuvvetler i Göstereli

 m Dengelenmi

ş ve

Dengelenm emiş Kuvvetler

[!] Dengelenmiş ve dengelenmemiş kuvvetlerle ilgili olarak daha önce ele alınmış kuvvetler dikkate alınmalıdır.

 3.2 Cisimlere aynı doğrultuda etki eden, yönleri aynı veya zıt kuvvetlerle ilgili çizimler yaptırılmalıdır.

[!] Bir kuvveti dengeleyen diğer kuvvetin bu kuvvete eşit büyüklükte;

fakat zıt yönde olması gerektiği vurgulanmalıdır.

[!] 3.4 Sabit süratli hareketin de dengelenmiş kuvvetlerin bir sonucu olduğundan bahsedilebilir.

 3.6 Öğrenciler, aynı doğrultu üzerindeki aynı ve zıt yönlü kuvvetlerin cisimlere olan net etkilerini tanımlayabilmelidir.

[!] Öğrencilerin farklı büyüklükteki kuvvetleri ölçeklendirme yardımıyla farklı uzunluktaki oklarla temsil etmelerine yardım edilmelidir.

(13)

13

SÜRE ÖĞRENME ALANI: FİZİKSEL OLAYLAR

2.ÜNİTE : KUVVET VE HAREKET

AY H A FTA S A A T

KAZANIMLAR ETKİNLİKLER

DERS İÇİ , DİĞER DERSLERLE

VE ARA DİSİPLİNLERLE

İLİŞKİLEN- DİRME

BELİRLİ GÜN VE HAFTALAR VE ATA-TÜRK-

ÇÜLÜK

ÖĞRENME ÖĞRETME YÖNTEM

VE TEKNİKLE

Rİ

KULLANILAN EĞİTİM TEKNOLİJİ-

LERİ, ARAÇ VE GEREÇLERİ

ÖLÇME VE DEĞER LENDİRME

AÇIKLAMALAR

A R A LI K 1 2 . H A FTA ( 9 A R A LI K – 1 3 A R A LI K ) 4 S A A T

4.Ağırlıkla ile ilgili olarak öğrenciler;

4.1.Dünyadaki kütle çekim kuvvetinin varlığını, etrafındaki olaylardan yararlanarak gözlemler (BSB-1).

4.2.Dünya ile yeryüzündeki kütleler arasındaki çekim kuvvetini yer çekimi kuvvetini, olarak isimlendirir.

4.3.Yer çekimi kuvvetinin Dünya üzerindeki her noktada kütleler üzerine Dünya’nın merkezine doğru etkilediğini fark eder.

4.4Kütleye etki eden yer çekimi

kuvvetini ağırlık olarak adlandırır.

4.5.Ağırlığı bir kuvvet olarak tanımlar ve dinamometre ile ölçer (BSB- 22,23,24).

4.6.Farklı gezegenlerde aynı kütlenin ağırlığının neden farklı olacağını açıklar.

4.7.Kütle ile ağırlığı birbirinden ayırt eder (BSB-4,5).

4.Nesneleri sınıflandırmada kullanılacak nitel ve nicel özellikleri belirler.

5.Nesneler veya olaylar arasındaki belirgin benzerlikleri ve farklılıkları saptar.

22.Cetvel, termometre, tartı aleti ve zaman ölçer gibi ölçme araçlarını tanır.

23.Büyüklükleri,uygun ölçme araçları kullanarak belirler.

24.Büyüklükleri, birimleri ile ifade eder.

 Ağırlık ile Kütle Arasındaki Farkı Anlayalım Öğrenciler, atılan cisimlerin yere düştüğünü, eğimli yüzeyler üzerinde bulunan cisimlerin kayabildiğini ve dinamometreye asılan cisimlerin dinamometrenin içerisindeki yayı gerebildiğini gözlemleyerek sonuçlarını tartışır. Cisimleri yeryüzünün merkezine doğru çeken bir kuvvetin var olduğu sonucuna ulaşırlar. Bu kuvveti yer çekimi kuvveti olarak tanımlarlar. Ağırlık ile yer çekimi arasındaki ilişkiyi araştırırlar. Ağırlığa, kütleye etki eden yer çekimi kuvvetinin neden olduğu sonucuna ulaşırlar. Ağırlık ile kütle arasındaki nitel ilişkiyi yorumlar. Farklı gezegenlerdeki kütle çekim kuvvetinin büyüklüğünü araştırırlar. Ay’a giden insanların neden daha az ağırlığa sahip olduğunu açıklar.

Ağırlığın kütle çekim kuvvetinin büyüklüğüne bağlı olarak değişeceğini; fakat kütlenin

değişmeyeceğini kavrarlar (4.1;4.2;4.3;4.4;4.5;4.6;4.7).

 Ağırlık ve Kütle Arasındaki Fark

1.DÖNEM 2.YAZILI YOKLAMA

[!] Yer çekimi kuvvetinin yönünün yerin merkezine doğru olduğu vurgulanmalıdır.

[!] SI birim sistemi kullanılmalıdır.

 4.4 Yer çekimi ivmesi konusuna girilmeyeceğinden ağırlıkla ilgili olarak “G=mg”

matematiksel bağıntısı verilmemelidir. Öğrenciler, bir cismin ağırlığını Newton olarak ölçeklendirilmiş bir dinamometre ile ölçerek bulmalıdır.

[!] 4.4 Bazı öğrenciler, bir cismin kütlesi ile ağırlığı arasında bir oran olduğunu sezebilir.

 4.6 Dünya-Ay ve Dünya- Güneş arasındaki kütle çekim kuvvetlerine değinilmez.

??? Öğrenciler yer çekimi kuvvetinin aynı anda sadece bir cisme etki edebileceği yanılgısına düşebilir.