TÜBİTAK
FP7 ve H2020
Hakemlik Deneyimleri
Prof. Dr. Mehmet Zeyrek ODTÜ, Fizik Bölümü zeyrek@metu.edu.tr
TÜBİTAK
Ufuk 2020 Programı Değerlendirme Süreci Nasıldır?
Uygunluk Kontrolü (Komisyon)
Kişisel Hakem Değerlendirmesi
Uzlaşı (Konsensus) Toplantısı
Panel Toplantısı Sıralama Kabul/
Red kararı Proje Önerisi
Bilgilendirme- Değerlendirme
raporu
TÜBİTAK
Kimler Hakem Olabilir?
• Konularında uzman araştırmacılar, bilim insanları
• İş dünyasındaki profesyoneller
• Çalışma, araştırma alanında deneyim
• EC dahilindeki ülkeler arasında denge
• Kadın-Erkek dengesi (en az 40% kadın hakem seçimi)
• Özel ve Devlet sektörü arasında denge
Her çağrıda hakemler arasında en az 25% değişim
EC’de verilecek hizmet arka arkaya 4 yıllık sürede
120 günü geçemez
TÜBİTAK
Hakem Olabilmek için Ne yapılmalıdır?
Öncelikle
http://ec.europa.eu/research/participants/portal/desktop/
en/experts/index.html
Adresinden profil oluşturmanız gerekmektedir.
Profilinizi olabildiğince detaylı anahtar kelimeler ile doldurmalısınız.
Anahtar kelimeler çağrı dokümanlarında belirtilen çağrı içerikleri ile ne kadar uyumlu olursa seçilme şansınız o kadar yüksek olacaktır.
Profiliniz uygun projeler ile eşleştirilir.
TÜBİTAK
Participant Portal
5
TÜBİTAK
Hakemlik Süreci
• Hakemler seçildikten sonra, kendilerine bildirilir ve kontrat imzalanır.
• Hakem başına atanacak proje sayısı 20+ olabilmektedir.
Okunup, değerlendirilecek projeler 10 sayfadan 100 sayfaya kadar olabilmektedir.
• ‘Remote-Central-Panel’ Toplantıları
• Her bir projeye 3-5 hakem atanır. Bunlardan biri uzlaşma
‘consensus’ toplantılarında Raportör olur.
• Uzaktan (Remote) değerlendirmeler 2-3 hafta olmaktadır.
Hakemler projeleri değerlendirir ve IER (Individual Evaluation Report)’larını elektronik olarak gönderirler. Raportörler
Brüksel’e gelmeden taslak CR (Consensus Report) raporları da yazarlar.
• ‘Central-Panel’ Brüksel’deki toplantılar 4-5 gün olmaktadır.
• Komisyon tarafından her çalışma gününe (4 proje raporu
yaklaşık ½ çalışma günü) 450 Euro ücret ayrıca Brüksel’e gidiş dönüş ücreti ve Brüksel’de geçen her gün için gündelik
ödenir.Taksi ve park yeri ücreti ödenmez.
6
TÜBİTAK
Hakemlik Süreci
• Conflict of Interest (Çıkar çatışması) larının Komisyona bildirilmesi
• Confidentiality (Gizlilik)
Projelerin seçimi ile birlikte hakemlerim uyması gereken en önemli iki kuraldır.
Ø Hakemler projeleri bağımsız ve adil olarak değerlendiriler
Ø ‘Consensus’ toplantılarına katılırlar, raportörlerin hazırladığı ve sonuçlandırdığı CR (Consensus Report)’ları kabul/red ederler.
Ø Projelerde etik incelemeye gerek duyulursa Etik Komisyonuna iletilir.
7
TÜBİTAK
Hakemlik tecrübem
• FP7 (2007-2013)
Ø Marie-Curie Reintegration Grants Fellowships (IRG, ERG, Career Integration Grants-CIG) (2008-13)
Ø Project Review/Monitoring (2013-15) Ø Research Infrastructures (2008-13)
• H2020 (2014-2020)
Ø Marie Sklodowska-Curie Action Individual Fellowships CAR, GF, RI, ST (2014-2015) Ø Research Infrastructures (2014)
8
TÜBİTAK
Hakemlik tecrübem
• FP6’de TÜBİTAK adına, Mobility alanında ‘NCP’ ve ‘Programme Committee’ üyesi oldum.
• Bu programda TÜBİTAK adına ‘The European Network of Mobility Centers’ çağrısında TR-MONET projesini TÜBİTAK adına yönettim.
• Hakemlik için kayıt oldum ve sürekli güncel tuttum.
• İlk defa FP7’de (2007-2008) Araştırma Altyapıları için hakem olarak çağrıldım
• Daha sonra Marie Curie bursları için hakem olarak çağrıldım
• Marie Curie burslarında yürüyen projelerin izleyici olarak da görevlendirildim.
• Araştıma Altyapıları ve MC burslarında son 7 yıldır hakem ve Vice Chair olarak Komisyon tarafından görevlendiriliyorum..
Araştırma alanım (Parçacık fiziği, CERN), FP6 zamanındaki komisyon ile ilişkilerim, diğer ‘peer review’ süreçlerindeki görevlerim, uyumlu, çalışkan ve zamanında işleri
bitirebilmem, dil hakimiyetim...
9
TÜBİTAK
Hakemler hakkında gözlemleriniz
İYİ HAKEM
Ø Raporlarını hem uzaktan hem de Brüksel’de Consensus toplantılarından sonra zamanında tamamlar ve gönderir.
Ø Her hangi bir problem ile karşılaşırsa ilgilileri zamanında haberdar eder.
Ø Güvenilir olur Ø Esnek olur
Ø Öğrenmeye ve kabul etmeye yatkın olur, sadece kendi görüşlerinin diretmez
Ø Hem yazılı hem de konuşma dilini çok iyi kullanır
Ø Projeleri kes/yapıştır metoduyla değerlendirmez, dikkatle okur ve bağımsız ve adil bir şekilde değerlendirir.
Ø Verdiği olumlu/olumsuz yorumların gerekçelerini açıklar Ø Komisyonun değerlendirme süreçlerini öğrenmeye çalışır
10
TÜBİTAK
Olmaması gereken
11
TÜBİTAK
Hakemler neyi değerlendiriyor?
Hakemler projeleri (Excellence, Impact ve Implementation)
kriterlerinde değerlendirirler. Bu kriterleri yorumları ile 0-5 arası puanlarlar. Ondalık puanlar verilebilir. Bazı kriterlerde minimum puanlar mevcuttur (3 ve 4 gibi) ya da ağırlıklı puan hesaplaması vardır.
Mükemmeliyet -Projenin iddia ve yenilikçiliği, amaçların açıklığı, uygunluğu, önerilen metodun güvenilirlliliği, sağlamlığı ve
kusursuzluğu
Etki – Önerinin katma değeri, diğer önerilerden üstünlüğü, Avrupa ve global ölçekte yenilik getirme kapasitesi, bilimsel, ticari, sosyal çevresel vb. etkileri, sonuçları yayma planlaması, bilgi yönetimi, koruma ve açık erişim planları, fikri mülkiyet hakları-
Gerçekleştirme - Proje yönetimi, konsorsiyumun tamamlayıcılığı, kaynaklarının kullanımı, iş yükü dağılımı ve planı risk yönetimi -
12
TÜBİTAK
Hakem olacaklara tavsiyeler..
• Bilimsel/teknik/mesleki deneyim, vizyon ve prestij
• Türkiye’nin Çerçeve Programlarındaki topyekün başarısına etki
• Türkiye Araştırma Alanının ve bilimsel/
teknik/mesleki deneyimlerimizin tanıtımı
• Çerçeve Programlarında katkımızın geri dönüşüne etki
• Hakemlerin deneyimlerini genç
araştırmacılarla, proje başvurucuları ile paylaşması çok yararlıdır.
13
TÜBİTAK
Hakem olacaklara bol şans ve başarılar dilerim
Teşekkür ederim
14