Yrd.doç.dr.h. denİz GÜlleroĞlu
Psikolojik Testlerin Çeşitli Kriterlere
Göre Sınıflandırılması
•
Testler, eğitimde ve psikolojide ölçme konusu yapılan özellikler (başarı, zeka, yetenek, beceri, ilgi, tutum, kişilik) bakımından bireylerarası farkları ortaya koymak üzere uygulanan sistematik gözlem araçlarıdır.
•
Test kavramından bahsedilidğinde çoğunlukla çoktan çoktan seçmeli testler anlaşılmakla birlikte , aslında bu kavram daha geniş bir anlam taşımaktadır.
•
(Kilmen, 2014)
•
Test kavramına çeşitli açılardan bakıldığında farklı sınıflamalar yapılabilmektedir. Bunlar;
1.Maksimum Performans- Tipik tepki
2.Standart testler- Öğretmen yapımı testler
3.Norm dayanaklı- Ölçüt (kriter) dayanaklı testler 4.Hız testleri- Güç testleri
5.Objektif testler-subjektif testler 6.Bireysel testler- Grup testleri
•
(Kilmen, 2014)
Maksimum Performans- Tipik Tepki
•
Testler ölçülmek istenen davranış/psikolojik özellik türü bakımından iki kategoriye ayrılır. Bunlar; maksimum performans ve tipik tepki testleridir (Cronbach, 1990).
•
Maksimum performans testlerinde temel amaç, katılımcıların olası en iyi performanslarını ortaya çıkarmaktır. Standart ve öğretmen yapımı başarı testleri, zeka ve yetenek testleri, iş performansı testleri maksimum performans testlerine örnektir.
•
Tipik Tepki testlerinde kişilik, ilgi, tutum gibi psikolojik özellikler ölçülmeye çalışılır. Dolayısıyla bu türden doğru/en doğru yanıt/tepki söz konusu değildir.
•
(Kilmen, 2014)
Standart Testler- Öğretmen Yapımı Testler
• Testler, hazırlayanın uzmanlığı ve test sonuçlarının benzer gruplarla karşılaştırılabilirliği açısından ele alındığında standart testtler ve öğretmen yapımı testler olmak üzere iki kategoriye ayrılır:
• Öğretmen yapımı testtler öğretmen tarafından kendi sınıfında kullanılmak üzere hazırlanmış testlerdir. Bu türden testlerin kalitesi öğretmen bilgi ve becerisine bağıldır.
• Standart testler ise uzmanlar ya da bir ölçme kuruluşu tarafından test geliştirme süreçleri izlenerek hazırlanmaktadır.
• (Kilmen, 2014)
Norm Dayananklı– Ölçüt Dayanaklı Testler
•
Değerlendirme sürecinde test puanlarının yorumlanmasında kullanılan ölçüte göre testler norm dayanaklı ve ölçüt dayanaklı olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
•
Norm dayanaklı testler başarı, tutum, kişilik, ilgiler açısından bireyler arası farkları ölçmeye yönelik olarak hazırlanmaktadır.
•
Ölçüt dayanaklı testlerde ise öğrencinin belli bir alanda hazırlanmış başarı testinden aldığı puan ölçüt olarak kullanılır.
•
(Kilmen, 2014)
Hız Testleri- Güç Testleri
•
Testler verilen maddeleri yanıtlama süresinin yeterliği açısından da ikiye ayrılmaktadır. Bunlar hız testleri ve güç testleridir.
•
Hız testleri kısa sürede nispeten kolay çok sayıda bir dizi soruyu yanıtmlamayı gerektiren testlerdir. Bu türden testlerde kısa sürede en fazla sayıda maddeyi doğru yanıtlayanlar daha fazla puan alır.
•
Güç testlerinde ise, katılmcılara yeterli süre verilir.
Verilen süre, ortalama bir test alanın testteki maddelerin tümüne erişmesini sağlayacak bir süredir.
•
(Kilmen, 2014)
Objektif Testler-subjektif Testler
•
Testler puanlama yöntemi bakımından objektif ve subjektif testler olmak üzere iki kategoride de ele alınabilir.
•
Objektif testler test maddelerine verilen tepkilerin puanlanmasının önceden tanımlanmış bir anahtara göre yapılabildiği testlerdir. Yani puanlamayı kim yapıyor olursa olsun öğrencinin alacağı puanın değişmediği testlerdir.
•
Subjektif testlerde ise yanıtlar kesin ve net değildir.Bu nedenle bu tür testlerde öğrencinin alacağı puan puanlayıcıdan puanlayıcıya değişebilmektedir.
•
(Kilmen, 2014)
Bireysel Testler –Grup Testleri
•
Testler tek oturumda uygulanan kişi sayısına göre bireysel testler ve grup testleri olarak ikiye ayrılmaktadır.
•
Tek oturumda çok sayıda bireye uygulanan testler grup testleri olarak adlandırılmaktadır. Vize ve final sınavlarında kullanılan testler, KPSS, ALES bu türden testlere örnektir.
•
Bireysel testler ise tek oturumda sadece bir kişiye uygulanabilirler. Okul öncesi ve okuma yazma bilmeyenler için hazırlanan testler, belli bir performansın sergilenmesini gerektiren testler bireysel olarak uygulanmayı gerektirir.
•
(Kilmen, 2014)
kaynakça
•
