İLKOKUL 1. SINIF MATEMATİK DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI VE OKUL ÖNCESİ EĞİTİMİ PROGRAMI İLE İLİŞKİLENDİRİLMESİ

(1)

İLKOKUL 1. SINIF MATEMATİK DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI

VE

OKUL ÖNCESİ EĞİTİMİ PROGRAMI İLE İLİŞKİLENDİRİLMESİ

(2)

Matematik Öğretim Programı Neden Önemli?

 Günlük yaşamda,

matematiği kullanabilme ve anlayabilme

gereksinimi önem

kazanmakta ve sürekli artmaktadır.

(3)

Matematik Öğretim Programı Neden Önemli?

 Değişen dünyamızda, matematiği anlayan ve matematik yapanlar, geleceğini şekillendirmede daha fazla seçeneğe sahip olmaktadır.

 Değişimlerle birlikte matematiğin ve matematik eğitiminin belirlenen ihtiyaçlar doğrultusunda yeniden tanımlanması ve gözden geçirilmesi gerekmektedir.

(4)

Programın Temel Aldığı Matematik Becerileri



Problem çözme



Akıl yürütme



Matematiksel modelleme



Matematik dilini kullanarak iletişim



Araç ve gereçleri uygun biçimde kullanma



Bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanma

(5)

Her Çocuk Matematiği Öğrenebilir.

(6)

Kavram Öğretimi

Kavramı Besleyen Kavramlar

Kavramla Beslenen Kavramlar

Matematiksel

kavram

(7)

Öğrenme Alanları



Sayılar ve İşlemler



Geometri



Ölçme



Veri İşleme

(8)

1. Sınıf Alt Öğrenme Alanları

ÖĞRENME ALANLARI 1. SINIF

ALT ÖĞRENME ALANLARI

SAYILAR VE İŞLEMLER

1. Doğal sayılar

2. Doğal sayılarda toplama işlemi 3. Doğal sayılarda çıkarma işlemi 4. Kesirler

GEOMETRİ 1. Geometrik şekiller ve cisimler

2. Uzamsal (Durum-Yer, Doğrultu-Yön) ilişkiler 3. Geometrik Örüntüler

ÖLÇME

1. Uzunluk ölçme 2. Paralarımız 3. Zaman ölçme 4. Tartma

5. Sıvı ölçme

VERİ İŞLEME 1. Veri Toplama ve Değerlendirme

(9)

Sayılar ve İşlemler (Doğal Sayılar)

Terimler:



Rakam



Sayı



Onluk



Birlik



Ritmik sayma

(10)

Sayılar ve İşlemler (Doğal Sayılar)

 Rakamları okur ve yazar.

 Rakam ve sayı terimlerinin birbirine karıştırılmadan doğru kullanımına dikkat edilmelidir. Öğrenciler,

okur yazar duruma geldiklerinde rakamların adları yazı ile yazdırılır. Rakamların yazılış yönüne dikkat ettirilir.

1 - Bir 11 - On bir

OÖ: Nesne veya varlıkları gözlemler.

(Nesnenin adını bilme)

(11)

Sayılar ve İşlemler (Doğal Sayılar)

 Nesne sayısı 20’den az olan bir

topluluktaki nesnelerin sayısını belirler ve bu sayıyı rakamla yazar.

 Sayma çalışmaları yapılırken son söylenen sayının nesne miktarını ifade ettiği fark ettirilir. Ayrıca 20’ye kadar olan bir sayıya karşılık gelen çokluğun belirlenmesi sağlanır. Sayma çalışmaları yapılırken son söylenen sayının nesne miktarını ifade ettiği fark ettirilir. 10’a kadar olan sayılar arasındaki ardışıklık ilişkilerinin kavranması sağlanır. ‘Önce’, ‘sonra’ ve ‘arasında’ ifadeleri kullanılır.

OÖ:

Nesneleri sayar.

(12)

Sayılar ve İşlemler (Doğal Sayılar)

 100 içinde ileriye doğru birer, beşer ve onar ritmik sayar.

Verilen herhangi bir sayıdan başlatılarak da sayma yaptırılabilir. Onar ritmik saymalar 10 ya da 10’un katlarından başlatılır.

 Yukarıdaki şekil neden ileriye doğru sayma için örnek verilmiş olabilir?

 Geriye doğru sayarken nasıl örnekler verilebilir?

OÖ: Nesneleri sayar.

(İleriye/geriye doğru birer birer

ritmik sayar.)

(13)

Sayılar ve İşlemler (Doğal Sayılar)

 20 içinde ikişer ileriye; birer ve ikişer geriye sayar.



Sayma, somut nesnelere dayalı olarak yaptırılır.

ritmik sayar.)

(14)

Sayılar ve İşlemler (Doğal Sayılar)



20’ye kadar olan sayılarda verilen bir sayıyı, azlık-çokluk bakımından 10 sayısı ile

karşılaştırır.



Sayı doğrusu



Çıkarma ve toplama işlemleri

OÖ: Nesne veya varlıkların özelliklerini karşılaştırır.

(15)

Sayılar ve İşlemler (Doğal Sayılar)

 Miktarı 10 ile 20 arasında olan bir grup nesneyi, onluk ve birliklerine ayırarak gösterir, bu nesnelere karşılık gelen sayıyı rakamlarla yazar ve okur.

ritmik sayar.)

(16)

Sayılar ve İşlemler (Doğal Sayılar)



20’ye kadar olan bir çokluktan belirtilen sayı kadarını ayırır.

(İleriye/geriye doğru birer birer ritmik

sayar.)

(17)

Sayılar ve İşlemler (Doğal Sayılar)

 Nesne sayıları 20’den az olan iki gruptaki nesneleri birebir eşler ve grupların nesne sayılarını

karşılaştırır.

 Karşılaştırma yaparken “eşit, daha çok, daha az, en çok ve en az” kelimeleri kullandırılır.

Nesne veya varlıkları özelliklerine göre eşleştirir.

Nesne veya varlıkların özelliklerini karşılaştırır.

(18)

Sayılar ve İşlemler (Doğal Sayılar)

 20’ye kadar olan sayıları sıra bildirmek amacıyla kullanır.

(Aradaki sayıyı bul!)

Nesne veya varlıkları özelliklerine göre sıralar.

(19)

Sayılar ve İşlemler (Doğal Sayılarda Toplama İşlemi)



Terimler: Toplama, toplam, toplanan, eşit, artı



Semboller : +, =

(20)

Sayılar ve İşlemler (Doğal Sayılarda Toplama İşlemi)

 Toplama işleminin anlamını kavrar.

 Toplama işleminin aynı türden nesneleri (toplanabilir

olanları) bir araya getirme, ekleme anlamları modelleme çalışmalarıyla fark ettirilir. İçinde toplama anlamı bulunan günlük yaşam durumları yoluyla öğrencilerin yeterince

deneyim kazanmalarına özen gösterilir.

OÖ: Nesneleri kullanarak basit

toplama ve çıkarma işlemlerini

yapar.

(21)

Sayılar ve İşlemler (Doğal Sayılarda Toplama İşlemi)

 Toplamları 20’ye kadar olan doğal sayılarla toplama işlemini yapar.

 Toplama işleminin sembolü (+) ve eşit işareti (=) tanıtılır. Öğrencilerin işlemi

seslendirmeleri (sesli olarak işlemi açıklamaları) istenir.

Örneğin 5+2=7 işleminde ‘Beş artı iki eşittir yedi.’ ya da ‘Beş iki daha yedi eder.’ ya da ‘Beş ile ikiyi toplarsak yedi eder.’ gibi

açıklama yapmaları istenir.

Eldeli toplama verilmez.

yapar^.

(22)

Sayılar ve İşlemler (Doğal Sayılarda Toplama İşlemi)



Toplamları 10 veya 20 olan sayı ikilileri ile çalışılır. İlk aşamada toplamları 10; ikinci aşamada toplamları 20 olan sayı ikililerine, ardından 20’ye kadar olan doğal sayıları iki doğal sayının toplamı biçiminde yazma

çalışmalarına yer verilir.



Zihinden işlem için önemli!

yapar^.

(23)

Sayılar ve İşlemler (Doğal Sayılarda Toplama İşlemi)

 Toplama işleminde sıfırın etkisini açıklar.

 Toplamları 20’yi geçmeyen sayılarla yapılan toplama işleminde verilmeyen toplananı bulur.

 Çıkarma işlemi yapılmaz; üzerine ekleme anlamı vurgulanarak işlem yapılır. Bu çalışmalar yapılırken model kullanmaya özen gösterilir.

toplama ve çıkarma işlemlerini yapar.

(24)

Sayılar ve İşlemler (Doğal Sayılarda Toplama İşlemi)

 Toplama işleminde toplananların yerleri değiştiğinde toplamın değişmediğini fark eder.

2+3=5

3+2=5

(25)

Sayılar ve İşlemler (Doğal Sayılarda Toplama İşlemi)

 Zihinden toplama işlemi yapar.

 Doğal sayılarla toplama işlemini gerektiren problemleri çözer.

 Tek işlem gerektiren problemler üzerinde çalışılır.

OÖ: Nesneleri kullanarak basit toplama ve çıkarma

işlemlerini yapar.

OÖ: Problem durumlarına çözüm üretir.

Neden-sonuç ilişkisi kurar .

(26)

Sayılar ve İşlemler (Doğal Sayılarda Çıkarma İşlemi)

 Terimler: Çıkarma, fark, eksi

 Semboller: –

 Çıkarma işleminin anlamını kavrar.

 Çıkarma işleminin belirli bir sayıda nesneden ayırma ve eksiltme anlamı üzerinde durulur.

(İleriye/geriye doğru birer birer ritmik

sayar.)

(27)

Sayılar ve İşlemler (Doğal Sayılarda Çıkarma İşlemi)

 20’ye kadar olan doğal sayılarla çıkarma işlemi yapar.

 Çıkarma işleminin sembolü (-) tanıtılır. Öğrenci işleme ait matematik cümlesini yazar, modelle gösterir ve açıklar.

 Birbirine eşit iki doğal sayının farkının “sıfır” olduğu gösterilir.

yapar^.

(28)

Sayılar ve İşlemler (Doğal Sayılarda Çıkarma İşlemi)

Toplama ve çıkarma işlemi arasındaki ilişkiyi fark eder.

 İşlemler arasındaki ilişki irdelenirken problem durumları üzerinden hareket edilir.

Örnek: (Sonucu 12 olan işlemler) Sayılarla işlemlere geçmeden önce 12 sayısının toplamını oluşturan görsel modeller kullanılmalıdır. 12 yerine farklı sayılar da kullanılabilir.

 8 bilyem vardı. 4 tane de kardeşim verdi. Kaç bilyem oldu?

 8 bilyem vardı. Kardeşimin verdiği bilyelerle toplam 12 bilyem oldu. Kardeşim bana kaç bilye verdi?

 Bir miktar bilyem vardı. 4 bilye de kardeşim verdi. Toplam bilyelerim 12 tane oldu. Daha önce kaç bilyem vardı?

 Yukarıda belirtilen tüm problem durumları örneklendirilir.

toplama ve çıkarma işlemlerini yapar^.

(29)

Sayılar ve İşlemler (Doğal Sayılarda Çıkarma İşlemi)

 Doğal sayılarda zihinden çıkarma işlemi yapar.

 20’ye kadar olan iki doğal sayının farkını zihinden bulur. Onluk bozarak çıkarma yönteminden bahsedilmez.

 Doğal sayılarla çıkarma işlemini gerektiren problemleri çözer.

toplama ve çıkarma işlemlerini yapar^.

OÖ: Problem durumlarına çözüm üretir.

(30)

Sayılar ve İşlemler (Kesirler)

Terimler: Bütün, yarım, çeyrek

 Bütün, yarım ve çeyreği modeller üzerinde

gösterir; bütün, yarım ve çeyrek arasındaki ilişkiyi açıklar.

^{OÖ: Parça-}

bütün ilişkisini kavrar.

Bir bütünün parçalarını söyler. Bütün ve

yarımı gösterir.

(31)

Sayılar ve İşlemler (Kesirler)

Hangi konuyla ilişkili olabilir?

OÖ: Parça-bütün ilişkisini kavrar.

(32)

Geometri (Geometrik Cisimler ve Şekiller)

Terimler: Kenar, üçgen, kare, dikdörtgen, çember, daire

 Geometrik şekilleri kenar sayılarına göre sınıflandırarak adlandırır.

 Kare, dikdörtgen, üçgen ve çember modelleri oluşturulur.

Geometri tahtası, ip, tel, geometri çubukları, vb.

malzemeler kullanılarak geometrik şekiller modellenir.

Nesne veya varlıkları özelliklerine göre gruplar.

Geometrik şekilleri tanır.

(İki boyutlu?)

(33)

Geometri (Geometrik Cisimler ve Şekiller)

 Günlük hayatta kullanılan basit cisimleri, özelliklerine göre sınıflandırır.

 Kullanılacak nesnelerin geometrik cisimlerden

seçilmesine dikkat edilir. Geometrik cisimler (prizma, küre, vb.) adlandırılmadan, kutular, silindirler, küpler, pinpon topları, vb. sınıflama yapılacak özellikleri

listelenir. Örneğin yuvarlak, köşeli, üstünde dikdörtgen olan, vb.

OÖ: Geometrik şekilleri tanır.

(İki boyutlu?)

(34)

Geometri (Geometrik Cisimler ve Şekiller)

 Geometrik cisimlerle şekilleri ilişkilendirir. Geometrik cisimler adlandırılmaz.

 Günlük hayattan geometrik cisim şeklindeki nesnelerin yüzleri inceletilerek (kibrit kutusu, kapı vb.) geometrik şekiller ile ilişkilendirme çalışmaları yapılır.

 Cisimlerin açınımına girilmez.

OÖ: Geometrik şekilleri tanır.

(35)

Geometri (Uzamsal İlişkiler)

Terim: Eş nesneler

 Uzamsal ilişkileri ifade eder.

 Yer ve yön bildiren ifadeleri (altında-üstünde, etrafında- solda-sağda-arada-önde-arada, yüksekte-alçakta,

uzakta-yakında, içinde-dışında, çukurda-tümsekte) günlük hayat durumlarında kullanılmasına yönelik çalışmalar yapılır.

OÖ: Mekânda konumla ilgili

yönergeleri uygular.

(36)

Geometri (Uzamsal İlişkiler)

 Eş nesnelere örnekler verir.

Hangi konularla ilişkili?

Resimdeki hata ne?



 



OÖ: Nesne ya da varlıkları özelliklerine göre eşleştirir.

(37)

Geometri (Örüntü ve Süslemeler)

 Geometrik cisim veya şekillerden oluşan bir

örüntüdeki kuralı bulur ve örüntüde eksik bırakılan ögeleri belirleyerek örüntüyü tamamlar.

 En çok üç ögeli bir kurallı geometrik cisim ya da şekil örüntüsü oluşturur.

OÖ:

Nesnelerle örüntü oluşturur.

(38)

Ölçme (Uzunluk Ölçme)

 Nesneleri uzunlukları yönünden karşılaştırır ve sıralar.

 En az üç nesne arasında uzunluk ilişkileri yorumlanır ve geçişlilik düşüncesinin gelişimine dikkat edilir.

OÖ: Nesne ya da varlıkları özelliklerine göre

sıralar.

(39)

Ölçme (Uzunluk Ölçme)

 Bir uzunluğu ölçmek için standart olmayan uygun ölçme aracını seçer ve ölçme yapar.

 Bir nesnenin uzunluğunu standart olmayan ölçü birimleri türünden tahmin eder ve ölçme yaparak tahminlerinin doğruluğunu kontrol eder.

OÖ: Nesneleri ölçer.

(40)

Ölçme (Paralarımız)



Paralarımızı tanır.

1, 5, 10, 25, 50 kr. ve 1, 5, 10, 20, 50 TL

değerindeki paralar tanıtılır.

(41)

Ölçme (Zaman Ölçme)

 Belirli olayları ve durumları referans alarak sıralamalar yapar.

 Olayları; önce-sonra, birinci-sonuncu, bugün-dün-yarın, sabah-

öğle-akşam, gece-gündüz kelimelerini kullanarak kronolojik olarak sıralar.

 Takvim üzerinde günü, haftayı ve ayı belirtir..

 Tam ve yarım saatleri okur.

 Analog ve dijital saat bir arada kullanılır. Gün içerisinde belirli etkinliklerin saatlerini gösterir. Örneğin kahvaltı, öğle yemeği, akşam yemeği, uyku zamanı, okulun başlangıç ve bitiş saati vb.12 saat üzerinden çalışılır.

OÖ: Zamanla ilgili kavramları

açıklar.

(42)

Ölçme (Tartma)

 Nesneleri ağırlıkları yönünden karşılaştırır.

 Standart olmayan birimleri kullanarak ağırlık ölçer.

 En az üç nesneyi ağırlıklarına göre sıralar ve

aralarındaki ağırlık ilişkilerini yorumlar. OÖ: Nesne ya da varlıkları özelliklerine göre

sıralar.

(43)

Ölçme (Sıvı Ölçme)

 Sıvı ölçme etkinliklerinde standart olmayan birimleri kullanarak sıvıları ölçer.

 Özdeş en az üç kaptaki sıvı miktarını karşılaştırır ve sıralar.

OÖ: Nesne ya da varlıkları özelliklerine göre sıralar.

(44)

Veri İşleme

 En çok iki veri grubuna sahip basit tabloları okur.

 Öğrencilere okuldaki günlük beslenme tablosu, takvim gibi sıkça karşılaştıkları veya kullandıkları tablolar

okutulur.

 Veri toplar ve çetele tablosu üzerinde kaydeder;

nesne grafiği oluşturur.

Nesne veya varlıkları özelliklerine göre gruplar.

Nesne/semboller le grafik hazırlar.

(45)

Etkinlik Örneği (Saatimizi Tanıyalım)

Sabah saat 9’da kalkmıştır.

Saat ... kahvaltı yapmıştır.

Kahvaltıdan sonra saat ... başlayan çizgi filmi izledi.

Annesi saat ... öğle yemeği için seslendi.

Öğle yemeğinden önce saat ... ders çalışmaya başladı.

(46)

Etkinlik Örneği (Saatimizi Tanıyalım)