Birdenbire mi belirmiflti yol kenar›nda? Yok-sa buradan her gün geçmeme karfl›n gözümden mi kaçm›flt›? Acaba bu rüzgar türbininin önün-den, onun fark›na varmaks›z›n ne kadar zaman-d›r geçiyordum? Ne zaman dikilmiflti? Yerel gaze-teleri taramam, kendi kendime yöneltti¤im bu so-rular› yan›tlamamda bana yard›mc› oldu. Dikkat testinden s›n›f› geçmifltim! Rüzgar türbini yaln›z-ca önceki haftasonu dikilmiflti. Otobanda gider-ken çevresindeki alçak binalar›n aras›ndan yük-selen türbini gözünüzden kaç›rman›z neredeyse olanaks›z. Seksenbefl metre yükseklikte aç›k gri renkli türbin otobanda ufku kapl›yor.
Ülkenin trafi¤i en yo¤un otobanlar›ndan biri-nin kenar›na dikilen ve her gün yaklafl›k yüz bin sürücünün önünden geçti¤i türbin di¤er sürücü-lerin de gözünden kaçmad›. Rüzgar enerjisi hak-k›ndaki tart›flmalar bölgede yo¤unlaflt›. Herkesin söyleyecek bir çift laf› vard›. Estetik bak›mdan iti-ci miydi türbinler gerçekten? Do¤an›n güzelli¤ini bozuyorlar m›yd›? En az›ndan daha çekici bir ren-ge boyanamazlar m›yd›? Sözren-gelimi yeflile? Peki ç›-kard›klar› v›nlama sesine ne demeli? Yeterince gürültü yok muydu çevremizde? Önemsenemeye-cek kadar az elektrik ürettiklerini bile bile bu dev türbinleri dikmenin ne alemi vard›?
Rüzgar türbininin son parçalar›n›n tak›ld›¤› gün so¤uk bir gündü, ama inflaat›n son bölümü-nü izlemek için pek çok kifli gelmiflti. ‹nflaat›n›n tamamlanmas›n› izleyen on gün boyunca yap›lan testlerin ard›ndan, türbin çal›flmaya bafllad›. Per-vanesinin dönmeye bafllamas›yla birlikte y›lda 4,5 milyon kilowatt saat elektrik üretmeye baflla-d›. Bu miktar 1500 konuta yetecek kadar elek-tri¤i flebekeye sa¤lamas› anlam›na geliyor. Türbi-nin pervanesini oluflturan b›çaklar teknolojik ba-k›mdan en son araflt›rmalar› yans›t›yor. Bu b›çak-lar›n, gelece¤in etkin elektrik üretebilen türbinle-rini olas› k›lacak son teknoloji yard›m›yla üretil-di¤i söyleniyor. Dikilüretil-di¤i günden bu yana önün-den her geçiflimde pervanenin baflka bir yöne bakt›¤› gözüme çarpt›. Rüzgara göre yön de¤iflti-rebilme özelli¤i sayesinde türbin, her yönden ge-len rüzgardan yararlanabiliyordu.
Türbin dakikada 10 ila 22 devir yap›yor. Önemsiz say›labilecek bir esinti pervaneyi dön-dürmeye yetiyor. Havan›n çok rüzgarl› oldu¤u za-manlardaysa, pervaneye gelebilecek bir hasar›
enerji kaynaklar›ndan sa¤lanaca¤›n›, 2020 y›l›n-daysa bu de¤erin %20’ye ulaflaca¤›n› aç›klad›. Kuflkusuz rüzgar enerjisi, yads›namaz öneme sa-hip yenilenebilir enerji kaynaklar› aras›nda. Bu politika sayesinde otoban›n kenar›nda her gün gözledi¤im türbin s›radan bir nesne olaca¤a ben-ziyor. Bunun yan› s›ra tarlalara kurulmufl ‘rüzgar çiftlikleri’ ülkede yayg›nlafl›yor. Ancak ülkenin neresi olursa olsun türbinler, o bölgede yaflayan baz›lar›n›n direnciyle karfl›las›yor.
Elefltirenler, bu dev nesnelerin k›rl›k kesim-lerde manzaray› bozdu¤unu iddia ediyor, renkle-rinin çekici olmad›¤›n› söylüyorlar. Türbinlerin neredeyse tümü aç›k gri renkte. Bunun nedeni, aç›k grinin göze çarpan bir renk olmamas›. Ayr›-ca mat olan boya türbinin günefl ›fl›¤›n› yans›tma-s›n› önlüyor. Yavafl yavafl dönen pervanelere ba-k›p pek çok insan›n bu nesneleri neden çirkin buldu¤unu merak ediyordum. Nedense bu görü-fle kat›lmayanlar aras›nday›m. Hatta türbinleri güzel buldu¤umu da vurgulamal›y›m.
Belki de ç›kard›klar› sesti pek çok kiflinin elefltirdi¤i. Gerçekten ç›kard›klar› v›nlama sesi rahats›z edici düzeyde miydi? Bu soruyu yan›tla-mak için türbini yak›ndan ziyaret etmeye karar verdim. Türbinden ç›kan sesi, arka planda oto-bandan kaynaklanan motor sesinden ay›rt edebil-mek için dikkatle dinlemem gerekti. Nitekim tür-binler konutlardan en az 350 metre uzakl›¤a ku-rulmak zorunda. Bu mesafede türbinden ç›kan ses, yaklafl›k 100 metre uzakl›ktaki bir nehirden ya da bir bürodaki havaland›rma sisteminden ge-len sese eflde¤er. Araflt›rmalar türbinlerden ç›kan sesten hayvanlar›n etkilenmedi¤ini gösteriyor. ‹fl-te bu nedenle türbineler çiftçiler aras›nda popü-ler. Arazilerini hayvanlar›n› beslemek için kullan-man›n yan›s›ra neden bir kenarda dönen perva-nelerden gelir sa¤lamas›nlar?
Kimbilir belki de bir gün gelecek, herkes bu teknolojiden pay›n› alacak. Evlerimizin bahçe-sinde bir rüzgar türbini sürekli olarak dönecek. Gereksinimimiz olan elektri¤i herhangi bir ücret ödemeksizin elde etmenin yan›s›ra, arta kalan›n› flebekeye aktaraca¤›z. Bunun karfl›l›¤›nda ay so-nunda posta kutumuzda bir fatura yerine, flebe-keye aktard›¤›m›z eletri¤in karfl›l›¤› olan ödeme-yi bulaca¤›z. Henüz teknoloji buna haz›r de¤ilse de ufukta bu de¤iflimin sinyalleri gözüküyor. önlemek için duruyor. Benim flans›ma m›
bilin-mez, neredeyse bir ayd›r her gün önünden geçti-¤im türbinin çal›flmad›¤›n› gördü¤üm bir gün bi-le olmad›. Kuruldu¤u yer amaca uygun olmal›yd›. Asl›na bak›l›rsa adan›n tamam›, rüzgar türbinleri için biçilmifl kaftand›.
Oxford Üniversitesi’nde ‹klim De¤iflimi Ensti-tüsü’nün geçti¤imiz Kas›m ay›nda yay›mlad›¤› bir rapora göre, son 35 y›lda ülkenin tamam›n›n rüz-gars›z oldu¤u bir zaman olmad›. Var olan rüzgar adada bir yerlerde elektrik üretimine yetecek dü-zeydeydi. Araflt›rmaya göre, rüzgar›n fliddeti elektrik gereksiniminin en yüksek oldu¤u zaman-larda -yani gün boyunca ve k›fl aylar›nda- en yük-sek düzeyde. Bunun yan›s›ra türbinleri durdura-cak kadar düflük fliddetli rüzgarlar›n görülme ola-s›l›¤›, her befl y›lda yaln›zca bir saat; yüksek flid-dette rüzgarlar›n görülme olas›l›¤›ysa her on y›l-da bir saat. Rapora göre ay›l-da, ideal rüzgara sa-hip. Blair hükümeti de bu ideal rüzgarlar› sa¤-mak yönünde ciddi ad›mlar att›.
29 Kas›m’da hükümet, 2010 y›l›nda ülkenin enerji gereksiniminin %10’unu yenilenebilir
