FİNAL SINAVLARI

(1)

ANKARA ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ YAYGIN DİN ÖĞRETİMİ BÖLÜMÜ

İSLAM MEDENİYETİ ve KURUMLARI TARİHİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI HAFTA VE

TARİH KONU/KONULAR ANAHTAR SORULAR AMAÇ/AMAÇLAR KAYNAKLAR

I. I. HAFTA II.

* Tanışma ve Dersin Tanıtımı

* Ana kaynakların tanıtımı

* Dersin amaçlarının tanıtımı

* Sınıf yönetimi kurallarının konuşulması

* Ders işleme yönteminin tanıtımı

* Öğrencilerin nasıl hazırlık yapacağına yönelik

bilgilendirme

* Öğrencilerin dersten beklentilerinin konuşulması

* Dersin dönem programının tanıtımı

* İslam Kurumları Tarihinin Temel Kaynaklarının Tanıtımı

*Dersin mahiyeti ve temel amaçları nelerdir?

*Ders işlenirken takip edilecek temel yöntemler hangileridir?

*Derste nasıl bir ölçme ve değerlendirme takip edilecektir?

*Ders için geçerli sınıf yönetimi kuralları neler olmalıdır?

*Dersin temel kaynakları hangileridir?

*Dönem boyunca hangi haftalarda hangi öğrenci veya öğrenci gruplarının görevli olacağının tespiti

*Derslerin dönem boyunca öğrenci merkezli ve aktif yöntemlere dayalı olarak anlamlı ve akıcı geçmesi için gerekli bilişsel ve duyuşsal alt yapının kazanılması

*Dersin içeriğini tanıma.

* İslam Kurumları Tarihinin temel eserlerini tanıma.

* ANA KAYNAKLAR * Dönem Planı

* İbrahim Sarıçam, Seyfettin Erşahin, İslam Medeniyeti Tarihi, Ankara, 2008.

*Adam Mez, 10. Yüzyılda İslam Medeniyeti, çev.

Salih Şaban, İst. 2000

*Corci Zeydan, Medeniyeti İslamiye Tarihi, çev.

Zeki Meğamiz, I-V, İst. 1328-1330

*İsmail Raci Faruki ve Luis Lamia Faruki, İslam Kültür Atlası, çev. M. Okan Kibaroğlu ve Zerrin Kibaroğlu, İstanbul 1961

*Abdülmün'im Mâcid, Târîhu'l-Hadârati'l- İslâmiıye fi'l-Usûri'l-Vustâ, Kahire 1978

*W. Barthold ve Fuad Köprülü, İslam Medeniyeti Tarihi, Ankara 1977

*Fethiıye en-Nebrâvî, Târîhu'n-Nuzum ve'l- Hadârati'l-İslâmiye, Kahire 1981

*Ziya Kazıcı, İslam Medeniyeti ve Müesseseleri Tarihi, İstanbul 1999

*Will Durant, İslam Medeniyeti, çev. Orhan Bahaeddin, yı., ts. (Tercüman 1001 temel eser)

*Sigrid Hunke, Avrupa'nın Üzerine Doğan İslam Güneşi, çev. Servet Sezgin İstanbul 1975

*S. T. Runciman, "Avrupa Medeniyetinin Gelişmesi Üzerindeki İslâmî Tesirler", çev. Nûşin Asgarî, Şarkiyat Mecmuası, İstanbul 1959, s. 1-12

*Haydar Bammat, İslamiyetin Manevi ve Kültürel

1

(2)

Değerleri, çev. Haydar Bammat, Ankara 1963

*Hilmi Ziya Ülken, "İslam Felsefe ve İtikadının Garba Tesiri", AÜİF Dergisi, 1962, X, s. 1-31

*Ekrem Üçyiğit, "Ortaçağ İslam Medeniyetinin Avrupa Medeniyeti Üzerinde Tesirleri", AÜİF Dergisi, 1955, IV,I-II, s. 31-45

*Mehmet Bayraktar, İslam'da Bilim ve Teknoloji Tarihi, Ankara 1985

*Mehmet Özdemir, Endülüs Müslümanları, (İlim ve Mültür Tarihi), Ankara 1997; Endülüs Müslümanları, (Medeniyet Tarihi), Ankara 1997

*İsmet Kayaoğlu, İslam Kurumları Tarihi, Ankara 1980

*İsmet Kayaoğlu, İslam Kurumları Tarihi II, Konya 1994

II. HAFTA *İslam Medeniyeti tarihine

giriş  İslam Medeniyeti ne

demektir?

 İslam Medeniyeti ile ilgili temel ilkeler nelerdir?

 İslam Medeniyetini etkileyen faktörler var mıdır?

 İslam Medeniyeti kaynakları genel olarak nelerdir?

 İslam Medeniyeti ile ilgili temel kavramları açıklayabilme

 İslam Medeniyeti ile ilgili temel ilkeleri fark etme

 İslam Medeniyeti kaynaklarını kavrama

 İslam Medeniyetinin diğer medeniyetler açısından önemini ifade etme.

*İbrahim Kalın, “Dünya Görüşü, Varlık

Tasavvuru ve Düzen Fikri: Medeniyet

Kavramına Giriş”, Dîvân,

DİSİPLİNLERARASI ÇALIŞMALAR

DERGİSİ, cilt 15 say› 29 (2010/2), 1-61.

(Bu makaleden vizede sorumlusunuz)

III. HAFTA

*İslam Medeniyetinin gelişim

aşamaları ve temel özellikleri. *İslam Medeniyetinin gelişim aşamaları ve temel özellikleri nelerdir?

 *İslam Medeniyetinin gelişim aşamaları ve temel özelliklerini kavrama.

IV. HAFTA

*İslam Medeniyetinin manevi

dinamikleri *İslam Medeniyetinin

manevi dinamikleri nelerdir?

*İslam Medeniyetinin manevi dinamiklerini tanıma.

2

(3)

V. HAFTA

*Sosyal hayat

*İdari yapı

*Ekonomik Yapı

*İslam Medeniyetinde Sosyal hayat, İdari yapı, Ekonomik Yapı özellikleri nelerdir?

 *İslam Medeniyetinde Sosyal hayat, İdari yapı, Ekonomik Yapı özelliklerini kavrama, diğer medeniyetlerle karşılaştırma.

VI. HAFTA ^*Eğitim

*İlmi yapı *İslam Medeniyetinde

eğitime verilen önem nedir?  İslam Medeniyetinde eğitime verilen önemi kavrama.

VII. HAFTA *Kitap ve Kütüphaneler *Kitap ve kütüphanelerin İslam Medeniyetindeki yeri nedir?

 Kitap ve kütüphanelerin İslam Medeniyetindeki yerini öğrenme.

*”Kütüphane”, DİA, c. XXVII.

VIII. HAFTA ARA SINAVLAR

IX. HAFTA Hilafet Kurumu Hilafet kurumu ne zaman oluşmuştur ve ne zaman kaldırılmıştır? Tarih boyunca nasıl bir serüveni olmuştur?

 Başlangıçtan ilgasına kadar Hilafet Kurumunun önemini kavrama

X. HAFTA *Tercümeler *Tercüme faaliyetleri İslam tarihinde ne zaman

başlamıştır ve İslam Medeniyeti açısından ne önemi vardır?

 Tercüme faaliyetleri İslam tarihi ve Medeniyeti açısından önemini kavrama.

XI. HAFTA *İslam Medeniyeti ve Türkler *Türklerin İslam Medeniyetine katkıları nelerdir?

 Türklerin İslam Medeniyetine katkılarını öğrenme.

XII. HAFTA ^*Bağdat *Bağdat İslam tarihi ve medeniyeti açısından ne önem taşır?

 Bağdat İslam tarihi ve medeniyeti açısından taşıdığı önemi kavrama.

 Bağdat hakkında tarihi

*”Bağdat”, DİA, c. IV,

3

(4)

ve sosyal alanda bilgi sahibi olma.

XIII. HAFTA

*Fuad Sezgin Fuad Sezgin’İn İslam Medeniyet Tarihi’ndeki yeri ve önemi hakkında bilgi veriniz.

Fuad Sezgin’İn İslam Medeniyeti Hakkındaki Çalışmalarını Tanıma

*İbrahim Sarıçam, Seyfettin Erşahin, İslam Medeniyeti Tarihi, Ankara, 2008.

XIV. HAFTA

*İslam Medeniyetinin Güncel değeri ve Önemi

*İslam Medeniyetinin etkileri

*İslam Medeniyetinin Güncel değeri ve Önemi hakkında bilgi veriniz

*İslam Medeniyetinin dünya medeniyetine etkileri neler olmuştur?

* İslam Medeniyetinin Güncel değeri ve Önemini öğrenir.

İslam Medeniyetinin dünya medeniyetine etkilerini kavrama.

FİNAL SINAVLARI

Not:

 Derslere devam zorunludur.

 Derslerde esas olarak takip edilecek eser “İbrahim Sarıçam, Seyfettin Erşahin, İslam Medeniyeti Tarihi, Ankara, 2008”dir.Ancak gerektiğinde farklı eserlerden de yararlanılacaktır.

 Bu programa mümkün olduğunca uyulmaya çalışılacaktır.

 Her öğrenci İslam Medeniyeti Tarihi veya Medeniyet Tarihi ile ilgili bir eserden finalde sorumlu olacaktır.

 Derslere gelmeden önce konulara hazırlıklı gelinmesi ve çalışılması önemle rica edilir.

 Programda belirtilen kaynaklar dışında MEB ve DİA İslâm Ansiklopedileri ilgili maddelerine her zaman müracaat edilecektir.

 Burada belirtilmeyen kaynaklara yeri ve zamanı geldiğinde temas edilecektir.

 Sınavlar klasik usulde yapılacaktır.

 Salı günleri 10.30-12.30 saatleri öğrenci görüşmeleri için ofis saatleri olup her türlü sorunda ziyaret edilebilir.

 E-mail:halideaslan@gmail.com

Başarılar Doç. Dr. Halide ASLAN

İslâm Tarihi ABD Öğretim Üyesi

4