KAZ YETİŞTİRİCİLİĞİ
•Dünya nüfusu her geçen gün hızla artmaktadır.
•Ancak artan nüfusun gereksinimlerini karşılayacak miktarda gıda maddesi üretilememektedir.
•Bu gıda maddeleri içerisinde özellikle
hayvansal protein açığı hızla artmaktadır.
•Temel besin kaynakları insanlığın en önde gelen ihtiyaçlarındandır.
•Hayvansal protein ihtiyacı çeşitliliği ve üretim artışı,
▫Hayvan başına elde edilen verimin artması ve
▫Farklı hayvan türlerinin de üretim sektörüne dahil edilmesiyle gerçekleşir.
•Kanatlılar bu çeşitliliği artıran hayvanlardır.
•Özellikle kanatlılar içerisinde su kuşlarından olan kaz ve ördek yetiştiriciliği önemli bir
yer tutmaktadır.
•Kaz ilk evcilleştirilen kümes hayvanıdır.
•Yaklaşık 3000 yıl önce Mısır’da evciltilmiştir.
•Kazlar oldukça zekidir ve iyi bir hafızaya sahiptir. Kolay öğrenirler.
•Selüloz içeriği yüksek yemleri tüketebilmektedir.
•Bazı ırklar yabani otları tüketerek tarlanın temizlenmesine yardımcı olur.
•Sert hava koşullarına dayanıklıdır.
•Hastalıklara dayanıklıdır.
•Barınak gereksinimi azdır.
•Besi kabiliyeti yüksektir.
•Türkiye'de kaz yetiştiriciliği Doğu Anadolu’nun Ardahan, Kars ve Muş
illerinde yoğun olmak üzere Orta Anadolu ve İç Ege bölgelerinde yapılmaktadır.
•Kaz yetiştiriciliği farklı iklim koşullarında da yapılabilir. Çünkü kazlar soğuk
bölgelere adapte oldukları gibi sıcak bölgelere de uyum sağlayabilirler.
Dünyada kaz yetiştiriciliği bakımından önemli ülkelerin başında;
•Çin
•Mısır
•Ukrayna
•Romanya
•Polonya
•Madagaskar
•Macaristan
•Fransa
•Rusya
•Kanada
•Amerika
•Bulgaristan
•İsrail ve
•İran gelmektedir.
•Türkiye'de kaz yetiştiriciliği, kanatlı
hayvan yetiştiriciliği içinde son sıralarda yer almaktadır.
Bunun sebebi;
• Türkiye'de kaz yetiştiriciliğine az sayıda da olsa her bölgede rastlamak mümkündür.
• Bölgesel olarak Güneydoğu Anadolu, Batı Karadeniz, İç Ege, Doğu Anadolu Bölgesi, Orta Anadolu, Göller Bölgesinde
• İl bazında ise; Kars, Muş, Ardahan,
Batman, Ağrı, Afyon, Samsun, Yozgat, Konya, Diyarbakır, Kütahya ve Erzurum
• Bunun yanında bazı illerde küçük kaz gruplarına rastlanabilir.
• Dünya’da bir çok ülkede kaz
yetiştiriciliğinin ekonomik bir yeri
olmasına rağmen, Türkiye’de yapılan
yetiştiricilik ekonomik olmaktan uzaktır.
• Türkiye'de kaz üretimi tamamen
geleneksel yöntemlerle kültürün parçası olarak yapılan hayvancılıktır.
• Ayağından başına, tüyünden bağırsağına kadar değerlendirilen kazlar ülke
genelinde tamamen ekstansif şartlarda yetiştirilmektedir.
Kars bölgesindeki kaz yetiştiriciliği
Ardahan ilinde kaz yetiştiriciliği
Yozgat ilinde kaz yetiştiriciliği
Evcil Kazların İki Ana Soyu Vardır.
•1. Avrupa orjinli yabani Greylag kazı (Anser Anser)
•2. Asya orjinli olup yabani Swan kazından (Anser Cygnoides)
gelmiştir.
•Kazlar ördek ve kuğu ile aynı familya içerisinde sınıflandırılmaktadır.
Evcil ve yabani kazlar karşılaştırıldığında;
Yabani Kazlar
•Az yumurta verir
•Canlı ağırlıkları düşüktür.
•Duruşları yere parelel olup arka kısımları ince ve dardır.
Evcil Kazlar ise
•Daha fazla yumurta verir.
•Canlı ağırlık daha yüksektir.
•Dik bir duruş sergiler.
•Arka kısımlarında yoğun bir yağ brikimi vardır.
