Prof. Dr. Güney Özcebe
TED Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekanı
TMMOB İNŞAAT MÜHENDİSLERİ ODASI ANKARA ŞUBESİ
İMO KONGRE VE KÜLTÜR MERKEZİ, ANKARA, 15 ŞUBAT 2018
İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ
İngilizce: Civil Engineering
İspanyolca
Ingeniería Civil
Fransızca
Le Génie Civil
İtalyanca
Ingegneria Civile
Etimoloji
Civil, civile:
Latince “civili” => Sivil
Engineering, génie, ingegneria, ingeniería:
Latince “genius” =>
(1) Dehâ, zekâ
(2) Oluşturmak, yaratmak ve üretmek
Civil Engineering
Sivil kimliğe sahip,
yapımcı, üretici bir dehayı, yaratıcı bir zekayı ifade etmektedir.
Türkçe karşılığı olan «İnşaat Mühendisliği» adlandırması mesleğin bu boyutunu ifade etmekten yoksundur.
İnşaat Mühendisliğinin Kökleri
Woolwich Kraliyet Askeri Akademisi, 1741, George II École Militaire, 1750, Louis XV
Mühendishane-i Bahr-i Hümâyûn, 1773, III. Mustafa & I. Abdülhamit Mühendishane-i Berr-i Hümâyûn, 1795, III. Selim
• Hendese-i Mülkiye, 1883 -> Mezunları 1,200 km’lik Hicaz Demiryolunu yapmıştır, Cumhuriyetin kuruluşuna kadar bu okuldan 432 İnşaat Mühendisi mezun olmuştur.
• Mühendis Mekteb-i Âlîsi, 1909
• Yüksek Mühendis Mektebi, 1928
• İstanbul Teknik Üniversitesi, 1944
İnşaat Mühendisliğinin Kökleri
“Civil Engineering” ifadesi ilk kez, John Smeaton tarafından 1768 yılında, kendisi gibi sivil mühendislik uygulamaları yapan “çıraktan yetişme
mühendisleri” Woolwich Kraliyet Askeri Akademisi'nden mezun olan askeri mühendislerden ayırt etmek için kullanıldı.
O günlerde “Askeri Mühendislerin Meslek Grubu” vardı ve bu meslek grubuna “Corps of Royal Engineers” denilmekteydi.
İnşaat Mühendisliği ve Mesleki Örgütlenme
Smeaton, 1771 yılında kendisi gibi meslek icra eden küçük bir grup arkadaşıyla birlikte tarihteki ilk sivil
mesleki örgüt olan “Society of Civil Engineers” adlı birliği kurdu. Ölümünden sonra “Smeatonian Society” olarak anılan bu örgütle, günümüz İngiltere’sinde 1818 yılında
“Institution of Civil Engineers” olarak bilinen İngiliz İnşaat Mühendisleri Cemiyetinin temelleri atılmıştır.
İnşaat Mühendisliği ve Mesleki Örgütlenme
2018 itibarı ile:
Institution of Civil Engineers: 247 (200) yaşındadır.
Société des Ingénieurs Civils de France (170) bugünkü örgüt adı ile Association Francaise de Genie Civil: (168) yaşındadır.
American Society of Civil Engineers, ASCE: 165 yaşındadır.
TMMOB-İMO: 64 yaşındadır.
İnşaat Mühendisliği ve Mesleki Örgütlenme
2018 itibarı ile:
Mektepleşme açısından başa baş iken örgütlenme açısından en yakın meslek grubu ile aramızda 100 yaş fark vardır.
Dünyanın her yerinde meslek içi örgütlenme gerektiren bu meslek alanında ülkemizde bu kadar geç kalınmış olması doğal olarak bazı sorunları
beraberinde getirmektedir.
Bu sorunların başında gelen, ülkemizin inşaat mühendisi talebinin
belirlenmesi ve üniversitelerimizin inşaat mühendisi üretimi (arzı) konusu bu perspektiften ele alınacaktır.
TÜRKİYE’NİN KAÇ İNŞAAT MÜHENDİSİNE İHTİYACI VAR?
TÜİK İnşaat Sektöründe iş gücü istatistikleri tutmamaktadır.
YÖK girdi kontrolü yapmakta çıktılar ile ilgili bilgi toplanmaya başlanılmış olsa da (YÖK ATLAS) toplanan bilgi planlamaya yönelik kullanılmamaktadır.
Bir başka deyişle geçen yıl üniversitelerimizden kaç İnşaat Mühendisliği diploması verildiği üniversitelerce bilinmekte ancak bu veriler ortak bilgi havuzuna bu bilgi planlama hedefli kullanılmak üzere aktarılmamaktadır. Bu noktada bölümlere alınan her öğrencinin er ya da geç mezun olacağı varsayımı yapmak durumundayız.
Günümüz itibarı ile TMMOB-İMO’na kayıt zorunluluğu kaldırılmıştır.
Bu belirsizlikler içinde ülkemizdeki İnşaat Mühendisi sayısı ve buna bağlı olarak mühendis ihtiyacı sağlıklı olarak belirlenebilmesi mümkün değildir.
ABD’DE MÜHENDİSLİK İŞGÜCÜNÜN DEMOGRAFİK GELİŞİMİ
YIL Nüfus İnşaat Makine Toplam
1850 23,191,876 512 - -
1900 76,212,168 20,000 - -
1910 92,228,496 52,033 14,514 88,755
1920 106,021,537 64,660 37,689 136,121
1930 122,775,046 102,086 54,356 226,249
1950 150,697,361 - - -
1960 179,323,175 159,809 160,069 869,716
1970 203,302,031 - - -
1983 233,518,937 183,823 219,685 828,236
1990 248,709,873 197,191 232,061 901,778
2016 322,179,605 287,800 285,790 1,635,420
Grigg, NS, "demographics and industry employment of civil engineering workforce," Journal of Professional Issues in Engineering Education Practice, v(126), 116-124, July 2000.
US Bureau of Statistics, https://www.bls.gov/news.release/pdf/ocwage.pdf
2016 yılı itibarı ile bir inşaat mühendisi başına düşen nüfus: 1,120 kişidir
2016 YILI İTİBARI İLE
ABD’DE İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ İŞGÜCÜ
İş Gücü Ortalama Saatlik Ücret
Ortalama Yıllık Ücret 287,800 $43.14 $89,730
Bureau of Labor Statistics
http://www.bls.gov/oes/current/oes172051.htm
TÜRKİYE’DE DURUM
TÜRKİYE’DE DURUM
TÜRKİYE’DE DURUM
~1/1,200 1/750
ABD TR
Bir yanlışlık mı var?
2017 LYS BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ ORTALAMA NET PUANLARI
https://yokatlas.yok.gov.tr/netler-tablo.php?b=10110
Ort. OBP 461,059 Kontenjan: 65 Puan Türü Ortalama
Net Tam Puan
YGS Türkçe 33,1 /40
YGS Sosyal 27,3 /40
YGS Mat 36,1 /40
YGS Fen 34,3 /40
LYS1 Mat 61,6 /80
LYS2 Fizik 23,2 /30
LYS2 Kimya 27,6 /30
LYS2 Bio 22,3 /30
2017 LYS MATEMATİK NET PUANLARI (Tam Puan: 80)
LYS MATEMATİK
(80 üzerinden) Fakülte En büyük En Küçük Ortalama Standart
Sapma
Devlet Üniversiteleri Mühendislik 61.6 15.4 32.2 8.5
Vakıf Üniversiteleri Mühendislik 53.1 14.3 29.1 10.5
KKTC Üniversiteleri Mühendislik 32 13.4 19.5 4.0
https://yokatlas.yok.gov.tr/netler-tablo.php?b=10110
2017 LYS FİZİK NET PUANLARI (Tam Puan: 30)
LYS FİZİK
(30 üzerinden) Fakülte En büyük En Küçük Ortalama Standart
Sapma
Devlet Üniversiteleri Mühendislik 23.2 5.3 10.4 3.8
Vakıf Üniversiteleri Mühendislik 19.9 2.8 9.6 4.2
KKTC Üniversiteleri Mühendislik 11.9 2.8 6.4 2.1
https://yokatlas.yok.gov.tr/netler-tablo.php?b=10110
2017 YGS TÜRKÇE NET PUANLARI (Tam Puan: 40)
YGS TÜRKÇE
(40 üzerinden) Fakülte En büyük En Küçük Ortalama Standart
Sapma
Devlet Üniversiteleri Mühendislik 33.1 13.8 24.6 3.0
Vakıf Üniversiteleri Mühendislik 32.6 10.6 24.2 3.6
KKTC Üniversiteleri Mühendislik 25.9 17.5 21.5 2.2
https://yokatlas.yok.gov.tr/netler-tablo.php?b=10110
BAZI DEVLET ÜNİVERSİTESİNİN ÖĞRETİM ÜYESİ KADROLARI
Üniversite D/V Prof. Doç. Yrd.
Doç.
Toplam 2017 KONTENJAN
BALIKESİR Ü. D 3 --- 13 16 202
BARTIN Ü. D 1 2 4 7 102
BAYBURT Ü. D --- --- 7 7 123
BİNGÖL Ü. D 1 1 2 4 62
DİCE Ü. D 3 5 7 15 80
IĞDIR Ü. D 3 --- 1 4 52
İTÜ D 40 22 29 91 285
K.MARAŞ KARAMANOĞLU MEHMETBEY Ü. D --- 1 2 3 62
KIRIKKALE Ü. D 3 3 4 10 122
MUĞLA SITKI KOÇMAN Ü. D --- 2 8 10 60
ODTÜ D 28 15 13 56 180
RİZE RECEP TAYYİP ERDOĞAN Ü. D --- 1 5 6 52
ŞIRNAK Ü. D 1 --- 2 3 41
TUNCELİ MUNZUR Ü. D --- --- 6 6 46
UŞAK Ü. D 1 1 3 5 122
YOZGAT BOZOK Ü. D 1 1 7 9 144
(YÖK Atlas https://yokatlas.yok.gov.tr/lisans-anasayfa.php 15.02.2018 tarihli verileri)
BAZI VAKIF ÜNİVERSİTESİNİN ÖĞRETİM ÜYESİ KADROLARI
(YÖK Atlas https://yokatlas.yok.gov.tr/lisans-anasayfa.php 15.02.2018 tarihli verileri) Üniversite D/V Prof. Doç. Yrd.
Doç.
Toplam 2017 KONTENJAN
ALTINBAŞ (KEMERBURGAZ) Ü. V 1 1 3 5 21
IŞIK Ü. V 2 1 1 4 99
İSTANBUL AREL Ü. V --- --- 3 3 48
İSTANBUL AYDIN Ü. V 3 1 1 5 104
İSTANBUL BEYKENT Ü V 2 --- 3 5 130
İSTANBUL GELİŞİM Ü. V 2 1 1 4 42
İSTANBUL OKAN Ü. V 2 --- 2 4 51
İSTANBUL YEDİTEPE Ü. V 1 1 3 5 83
İZMİR YAŞAR Ü. V 1 --- 3 4 54
MERSİN TOROS Ü. V 4 --- --- 4 41
ÖZYEĞİN Ü. V 1 1 3 5 74
TED Ü. V 3 5 14 22 205
TRABZON AVRASYA Ü. V 3 --- --- 3 37
TÜRKİYE’DE İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMLERİNDE OKUYAN ÖĞRENCİLER
2009-2017
Yalnız mühendislik fakülteleri altındaki bölümlere ait verilerdir.
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
İnşaat Mühendisliği Eğitimi Veren Toplam Bölüm Sayısı 49 56 72 91 105 111 113 112 113
İnşaat Mühendisliği Bölümlerinin Toplam Kontenjanı 5,582 6,815 7,979 10,250 10,861 11,199 11,546 10,628 11,228
44,601 86,088
30,626
35,905
40,289
43,856
44,234
2010-2015 Yılları Arasında ABD ve TR’de
İnşaat Mühendisliği Lisans/YL/Doktora Mezun Sayıları
“Engineering by the Numbers”
Brian L. Yoder, 2004-2015
TR
Düzey Disiplin 2010-2015 Lisans inşaat 30,626 Y. Lisans inşaat ? Doktora inşaat ?
44,600 2014 2017
ABD
Düzey Disiplin 2010-2015 Lisans inşaat 63,858 Y. Lisans inşaat 25,389 Doktora inşaat 4,249
2010-2015 Yılları Arasında ABD ve TR’de
İnşaat Mühendisliği Lisans/YL/Doktora Mezun Sayıları
“Engineering by the Numbers”
Brian L. Yoder, 2004-2015
2015 Yılı İtibarıyla:
Nüfus: ABD ~320 milyon, TR ~80 milyon – Oran 4:1
ABD
Düzey Disiplin 2010-2015 Lisans inşaat 63,858 Y. Lisans inşaat 25,389 Doktora inşaat 3,367
TR
Düzey Disiplin 2014-2017 Lisans inşaat 44,600 Y. Lisans inşaat ~17,000 Doktora inşaat ~2,250