Mil li Eği tim Ba kan lı ğı Ta lim ve Ter bi ye Ku ru lu Baş kan lı ğı’nın 24.08.2011 ta rih ve
121 sa yı lı ka ra rı ile ka bul edi len ve 2011-2012 Öğ re tim Yı lın dan iti ba ren uy gu la-
na cak olan prog ra ma gö re ha zır lan mıştır.
İsteme Adresi
ESEN BASIN YAYIN DAĞITIM LTD.ŞTİ.
Bayındır 2. Sokak No.: 34/11–12 Kızılay/ANKARA tel.: (0312) 417 34 43 – 417 65 87
faks: (0312) 417 15 78
ISBN : 978–9944–777–10–0 Genel Müdür
Temel Ateş
Genel KoordinatörAkın Ateş
Eğitim Koordinatörü - Editör
Nevzat Asma
Eğitim Koordinatör YardımcısıHalit Bıyık
Dizgi, Grafik, Tasarım
Esen Dizgi Servisi
Görsel Tasarım
Erol Faruk Yücel
Bu ki ta bın ta ma mı nın ya da bir kıs mı nın elek tro nik, me ka nik, fo to ko pi ya da her han gi bir ka yıt sis te miy le ço ğal tıl ma sı, ya yım lan ma sı ve de po lan ma sı ya sak tır.
Bu ki ta bın tüm hak la rı ya za rları na ve Esen Ba sın Ya yın Da ğı tım Li mi tet Şir ke ti ne ait tir.
www.esenyayinlari.com.tr
Baskı
Bahçekapı Mah. 2460. Sok. Nu.:7 06370 Şaşmaz / ANKARA Tel: (0312) 278 34 84 (pbx) www.tunamatbaacilik.com.tr
Baskı Tarihi 2012 – VIII
Sevgili Öğrenciler;
Üniversiteye giriş sınavlarında sorulan matematik sorularının bir kısmı 10. sınıf konularından oluşmaktadır. Ayrıca, üniversiteye girişte orta öğretim başarı puanının etkisi çok fazladır ve bunun telafisi de ilerideki yıllarda mümkün değildir.
Bu sebepten dolayı;
Bu kitap, 10. sınıf öğrencileri için okuldaki derslerine yardımcı ve üniversiteye giriş
sınavlarına yönelik hazırlanmıştır.
10.
sınıf konuları içinde yer alan temel kavram ve bilgiler özet olarak verilmiştir.
Bu kitap, 4 yıllık müfredatta yer alan 3 üniteden oluşmaktadır. Her bir ünitede konu
özetinden sonra; konunun daha iyi anlaşılması için çok sayıda rehber soru ve çözümü, okula yönelik alıştırmalar, yazılıya hazırlık soruları, üniversiteye giriş sınavlarına yönelik testler, konu ile ilgili üniversiteye giriş sınavlarında çıkmış sorular bulunmaktadır.
Kitabın kontrolünde yardımlarından dolayı Ayşen AKGÖNÜL’e teşekkür ederiz.
Mutlu, sağlıklı ve başarılı bir hayat geçirmeniz dileğiyle...
Nevzat ASMA
Halit BIYIKwww.nevzatasma.com www.halitbiyik.com
Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak;
Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak.
O benim milletimin yldzdr, parlayacak;
O benimdir, o benim milletimindir ancak.
Çatma, kurban olaym, çehreni ey nazl hilâl!
Kahraman rkma bir gül! Ne bu şiddet, bu celâl?
Sana olmaz dökülen kanlarmz sonra helâl...
Hakkdr, Hakk’a tapan, milletimin istiklâl!
Ben ezelden beridir hür yaşadm, hür yaşarm.
Hangi çlgn bana zincir vuracakmş? Şaşarm!
Kükremiş sel gibiyim, bendimi çiğner, aşarm.
Yrtarm dağlar, enginlere sğmam, taşarm.
Garbn âfâkn sarmşsa çelik zrhl duvar, Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var.
Ulusun, korkma! Nasl böyle bir iman boğar,
‘Medeniyet!’ dediğin tek dişi kalmş canavar?
Arkadaş! Yurduma alçaklar uğratma, sakn.
Siper et gövdeni, dursun bu hayâszca akn.
Doğacaktr sana va’dettiği günler Hakk’n...
Kim bilir, belki yarn, belki yarndan da yakn.
Bastğn yerleri “toprak!” diyerek geçme, tan:
Düşün altndaki binlerce kefensiz yatan.
Sen şehit oğlusun, incitme, yazktr, atan:
Verme, dünyalar alsan da, bu cennet vatan.
Kim bu cennet vatann uğruna olmaz ki fedâ?
Şühedâ fşkracak toprağ sksan, şühedâ!
Cân, cânân, bütün varm alsn da Huda, Etmesin tek vatanmdan beni dünyada cüdâ.
Ruhumun senden, İlâhi, şudur ancak emeli:
Değmesin mabedimin göğsüne nâmahrem eli.
Bu ezanlar-ki şahadetleri dinin temeli- Ebedî yurdumun üstünde benim inlemeli.
O zaman vecd ile bin secde eder -varsa- taşm, Her cerîhamdan, İlâhi, boşanp kanl yaşm, Fşkrr ruh- mücerred gibi yerden na’şm;
O zaman yükselerek arşa değer belki başm.
Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanl hilâl!
Olsun artk dökülen kanlarmn hepsi helâl.
Ebediyen sana yok, rkma yok izmihlâl:
Hakkdr, hür yaşamş, bayrağmn hürriyet;
Hakkdr, Hakk’a tapan, milletimin istiklâl!
İSTİKLÂL MARŞI
ATA TÜRK’ÜN GENÇ Lİ ĞE Hİ TA BE Sİ
Ey Türk gençliği! Birinci vazifen, Türk istiklâlini, Türk cumhuriyetini, ilelebet, muhafaza ve müdafaa etmektir.
Mevcudiyetinin ve istikbalinin yegâne temeli budur. Bu temel, senin, en kymetli hazinendir. İstikbalde dahi, seni, bu hazineden, mahrum etmek isteyecek, dahilî ve haricî, bedhahlarn olacaktr. Bir gün, istiklâl ve cumhuriyeti müdafaa mecburiyetine düşersen, vazifeye atlmak için, içinde bulunacağn vaziyetin imkân ve şeraitini düşünmeyeceksin!
Bu imkân ve şerait, çok nâmüsait bir mahiyette tezahür edebilir. İstiklâl ve cumhuriy- etine kastedecek düşmanlar, bütün dünyada emsali görülmemiş bir galibiyetin mümessili olabilirler. Cebren ve hile ile aziz vatann, bütün kaleleri zapt edilmiş, bütün tersanelerine girilmiş, bütün ordular dağtlmş ve memleketin her köşesi bilfiil işgal edilmiş olabilir. Bütün bu şeraitten daha elîm ve daha vahim olmak üzere, memleketin dahilinde, iktidara sahip olanlar gaflet ve dalâlet ve hattâ hyanet içinde bulunabilirler. Hattâ bu iktidar sahipleri şahsî menfaatlerini, müstevlilerin siyasî emelleriyle tevhit edebilirler. Millet, fakr u zaruret içinde harap ve bîtap düşmüş olabilir.
Ey Türk istikbalinin evlâd! İşte, bu ahval ve şerait içinde dahi, vazifen; Türk istiklâl ve cumhuriyetini kurtarmaktr! Muhtaç olduğun kudret, damarlarndaki asîl kanda, mevcuttur!
1. ÜNİTE
POLİNOMLAR
Konu Özeti ... 10
Rehber Soru – 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15 ... 11
Eşleştirme Soruları ... 26
Bulmaca ... 27
Boşluk Doldurma ... 28
Doğru – Yanlış Soruları ... 29
Test – 1, 2, 3, 4, 5, 6 ... 31
Yazılıya Hazırlık – 1, 2, 3 ... 43
Üniversiteye Giriş Sınav Soruları ... 49
ÇARPANLARA AYIRMA Konu Özeti ... 56
Rehber Soru – 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21 ... 57
Eşleştirme Soruları ... 78
Bulmaca ... 79
Boşluk Doldurma ... 80
Doğru – Yanlış Soruları ... 81
Test – 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ... 83
Yazılıya Hazırlık – 1, 2, 3 ... 97
Üniversiteye Giriş Sınav Soruları ... 103
2. ÜNİTE
İKİNCİ DERECEDEN DENKLEMLER, EŞİTSİZLİKLER ve FONKSİYONLAR
Konu Özeti ... 114
İKİNCİ DERECEDEN DENKLEMLER
Rehber Soru – 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16 ... 118
Test – 1, 2, 3, 4, 5, 6 ... 135
EŞİTSİZLİKLER
Rehber Soru – 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28 ... 147
Test – 7, 8, 9 ... 159
İKİNCİ DERECEDEN FONKSİYONLAR (PARABOL)
Rehber Soru – 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44 ... 165
Test – 10, 11, 12, 13 ... 181
Yazılıya Hazırlık – 1, 2, 3 ... 189
Eşleştirme Soruları ... 195
Bulmaca ... 196
Boşluk Doldurma ... 197
Doğru – Yanlış Soruları ... 198
Üniversiteye Giriş Sınav Soruları ... 200
3. ÜNİTE
TRİGONOMETRİ
Konu Özeti ... 208
Rehber Soru – 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45 ... 213
Eşleştirme Soruları ... 258
Bulmaca ... 259
Boşluk Doldurma ... 260
Doğru – Yanlış Soruları ... 261
Test – 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21 ... 263
Yazılıya Hazırlık – 1, 2, 3 ... 305
Üniversiteye Giriş Sınav Soruları ... 311
POLİNOMLAR ve ÇARPANLARA AYIRMA
POLİNOMLAR
Polinomlar
1. Kazanım: Gerçek kat sayılı ve tek değişkenli polinom kavramını örneklerle açıklar, polinomun derece- sini, baş kat sayısını, sabit terimini belirtir.
2. Kazanım: Sabit polinomu ve sıfır polinomunu, iki polinomun eşitliğini örneklerle açıklar.
Polinomlar Kümesinde İşlemler
1. Kazanım: Gerçek kat sayılı ve tek değişkenli polinomlar kümesinde toplama, çıkarma, çarpma ve bölme işlemlerini yapar ve toplama ve çarpma işleminin özelliklerini gösterir.
2. Kazanım: Gerçek kat sayılı bir P(x) polinomunun Q(x) polinomuna bölümünden kalanı bulur.
ÜNİTE 1. ÜNİTE 1. ÜNİTE 1. ÜNİTE 1. ÜNİT
® Böl me de ka la nın bu lun ma sı;
Bir P(x) po li no mu nun (ax – b) ile bö lü mün den ka lan K P
a
= c m dır.b
® Bir po li nom da x ye ri ne 0 ya zı lır sa, o po li no mun sa bit te ri mi bu lu nur. x ye ri ne 1 ya zı lır sa, o po li- no mun kat sa yı lar top la mı bu lu nur. Ör ne ğin, P(x + 2) po li no mun da, sa bit te rim = P(2) ve kat sa yı lar top la mı = P(3) tür.
Bir P(x) po li no mun da;
Sa bit te rim = P(0)
Kat sa yı lar top la mı = P(1) dir.
® P(x) po li no mu nun xn – a ile bö lü mün den ka la nı bul mak için;
xn ye ri ne a ya zı lır.
® P(x) po li no mu nun
x – a ile bö lü mün den ka lan m ve x – b ile bö lü mün den ka lan n ise (x – a).(x – b) ile bö lü mün den ka lan;
K(x) = cx + d dir.
® P(x) po li no mu (x – a).(x – b) çar pı mı ile tam bö lü nü yor sa, bu po li nom (x – a) ve (x – b) çar- pan la rı ile ay rı ay rı tam bö lü nür.
® P(x) polinomu (ax + b)2 ile tam bölünebiliyorsa, P ab ve P
a
0 b 0
– = › – =
c m c m dır.
(Pı(x) , P(x) in tü re vidir.)
® P(x) polinomu (ax + b)3 ile tam bölünebiliyorsa, Pc–abm=0, P
a
b ve P a
0 b 0
– –
›c m= ››c m= dır.
(Pıı(x) , P(x) in ikinci türevidir.)
® P(x) po li no mu nun çift de re ce li te rim le rin kat sa yı- la rı top la mı;
( ) ( )
P P
2 1 + –1
dir.
Tek de re ce li te rim le rin kat sa yı lar top la mı;
( ) ( )
P P
2
1 – –1 dir.
® a0, a1, a2, ...., an re el sa yı lar , an ≠ 0 ve n ∈ N ol mak üze re;
P(x) = an.xn + an–1.xn–1 + ... + a2.x2 + a1.x + a0 ifa de si ne re el kat sa yı lı, bir bi lin me yen li po li nom
(çok te rim li) de nir.
Bu po li nom da;
® a0, a1, a2, ...., an kat sa yı la rı dır.
® an baş kat sa yı dır.
® a0 sa bit te rim dir.
® P(x) po li no mu nun de re ce si der[P(x)] ile gös teri- lir ve der[P(x)] = n dir.
® P(x) = a0 sa bit po li nom dur.
Sa bit po li no mun de re ce si sı fır dır.
® P(x) = 0 sı fır po li no mu dur.
Sı fır po li no mu nun de re ce si yok tur.
® De re ce le ri ay nı ve ay nı de re ce li te rim le ri nin kat sa yı la rı eşit olan iki po li no ma eşit po li nom lar de nir.
PO Lİ NOM LA RIN DE RE CE Sİ
® der[P(x).Q(x)] = der[P(x)] + der[Q(x)]
® ( )
( ) [ ( )] [ ( )]
der Q x
P x =der P x –der Q x
= G
® der[P(x)] > der[Q(x)] ise der[P(x) ± Q(x)] = der[P(x)]
® der[P(x)]n = n.der[P(x)]
® der[P(xn)] = n.der[P(x)]
® [ ( )]
[ ( )]
( ) ( ) der Q x
der P x der Q x
! =P x G
11 Çözüm
x – 2 = 0 ⇒ x = 2 değerini P(x) polinomunda yerine yazalım.
P(2) = 23 – 3.22 + 7.2 – 3
= 8 – 12 + 14 – 3 = 7 olur. O halde, Kalan = 7 dir.
P(x) = x3 – 3x2 + 7x – 3 po li no mu nun x – 2 ile bö- lü mün den ka lan kaç tır?
REHBER SORU 1
11 1. P(x) = x3 – 7x2 + 5x + 3 polinomunun x ile bö-
lü mün den ka lan kaç tır?
3
2. P(x) = x4 – x2 + 2x – 1 po li no mu nun x + 1 ile bö lü mün den ka lan kaç tır?
–3
3. P(x) = 4x2 – 2x + 3 polinomunun 2x – 1 ile bö lü mün den ka lan kaç tır?
3
4. P(x) = x3 – ax2 + 2x + 1 polinomunun x – 1 ile bö lü mün den ka lan 3 ise a kaç tır?
1
5. P(x) = x4 + x2 + 2x – a + 3 polinomunun x + 2 ile tam bölünebilmesi için a kaç olmalıdır?
19
6. P(x) = x2 + bx + c – 4 po li no mu x ile tam bö lü- ne bil di ği ne gö re, c kaçtır?
4
7. P(x) = ax2 – 2x + 3 polinomunun x + 1 ile bö lü- mün den ka lan 9 olduğuna göre, a kaç tır?
4
8. P(x) = x3 + ax2 – 2x + b – 1 po li no mu nun x – 1 ile bö lü mün den ka lan –1 ise x + 1 ile bö lü mün- den ka lan kaç tır?
1
ESEN YAYINLARI
Polinomlar
Çözüm
a. x4 + 1 = 0 → x4 = –1 olur.
P(x) polinomunda x4 yerine –1 yazalım.
P(x) = (x4)2 + 3x4.x2 – x4 + x2 – 1
Kalan = (–1)2 + 3(–1).x2 – (–1) + x2 – 1 = –2x2 + 1 b. x2 – 2 = 0 → x2 = 2 olur.
P(x) polinomunda x2 yerine 2 yazalım.
P(x) = (x2)4 + 3(x2)3 – (x2)2 + x2 – 1 Kalan = 24 + 3.23 – 22 + 2 – 1 = 37 P(x) = x8 + 3x6 – x4 + x2 – 1 po li no mu nun
a. x4 + 1 ile bö lü mün den kalan kaçtır?
b. x2 – 2 ile bö lü mün den kalan kaçtır?
REHBER SORU 2
1. P(x) = x4 – 5x2 + 2 po li no mu nun x2 – 4 ile bö lü mün den ka lan nedir?
–2
2. P(x) = x3 + 2x2 + x + 1 po li no mu nun x2 + 2 ile bö lü mün den ka lan nedir?
–x – 3
3. P(x) = x18 + x6 – 3x2 – 1 po li no mu nun x3 + 2 ile bö lü mün den ka lan nedir?
–3x2 + 67
4. P(x) = x36 – x12 + 4 po li no mu nun x6 – 1 ile bö lü mün den ka lan nedir?
4
5. P(x) = x4 – 3x3 – x2 + ax + b po li no mu nun x2 + 1 ile bö lü mün den ka lan 2x – 1 ise a + b kaç tır?
–4
6. P(x) = x3 + x2 – 1 po li no mu nun x2 – x + 1 po li- no mu na bö lü mün den ka lan nedir?
x – 3
7. P(x) = 2x3 – x2 + ax + b po li no mu nun x2 + 1 ile bö lü mün den ka lan 3x + 2 ise a + b kaçtır?
6
8. P(x) = x4 – x3 – ax + b po li no mu nun x3 – 1 ile bö lü mün den ka lan 2x – 3 ise a + b kaç tır?
–3
ESEN YAYINLARI
13 Çözüm
x3 + 3x2 – 2x + 4 x3 + 2x2
x2 – 2x + 4 x2 + 2x
–4x + 4 –4x – 8
x + 2 x2 + x – 4
12
–
–
–
Bölüm: x2 + x – 4 , kalan = 12 dir.
P(x) = x3 + 3x2 – 2x + 4 ve Q(x) = x + 2 ise P(x) in Q(x) e bö lü mün den el de edi len bö lüm ve ka la nı bu lu nuz.
REHBER SORU 3
1. P(x) = x3 + 2x2 + 3x + 1 polinomunun x2 – 1 ile bölümünden elde edilen bölümü bulunuz.
x + 2
2. P(x) = x4 – 3x3 + x2 – 1 polinomunun x2 + 1 ile bölümünden elde edilen kalanı bulunuz.
3x – 1
3. P(x) = x3 – x2 + 2x + 3 polinomunun x – 2 ile bölümünden elde edilen bölümü bulunuz.
x2 + x + 4
4. P(x) = x4 + x2 – 2x – 1 polinomunun x – 1 ile bölümünden kalanı bulunuz.
–1
5. P(x) = 2x3 + x2 – 2x + 1 polinomunun x2 + 2 ile bölümünden elde edilecek kalanı bulunuz.
–6x – 1
6. P(x) = x5 + 3x4 – x2 + 1 polinomunun x3 + 2 ile bölümünden elde edilen bölümü bulunuz.
x2 + 3x
7. P(x) = x2 + x + n po li no mu nun x2 + 1 ile bö lü- mün den el de edi len ka lan x + 4 ise n kaçtır?
5
8. P(x) = x3 + 2x2 + x – 3 po li no mu nun x2 + a ile bö lü mün den el de edi len kalan –x – 7 ise a kaç- tır?
2
Polinomlar
13
ESEN YAYINLARI
Çözüm
P(x – 1) po li no mu nun x – 2 ile bö lü mün den ka lan bu lu nur ken,
x – 2 = 0 → x = 2 değerini P(x – 1) de yerine yazarız.
Yani P(2 – 1) = P(1) olur.
P(x) = x2 + x – 2 ⇒ P(1) = 1 + 1 – 2 = 0 olur.
P(x) = x2 + x – 2 ise P(x – 1) polinomunun x – 2 ile bölümün den kalan kaçtır?
REHBER SORU 4
1. P(x) = x3 + x2 – 1 ise P(x + 1) polinomunun x – 1 ile bölümün den kalan kaçtır?
11
2. P(x) = x4 + 3x3 – x2 + 2 ise P(x – 1) polinomunun x ile bölümün den elde edilen kalan kaçtır?
–1
3. P(x – 2) = x2 + 2x – 5 ise P(x) polinomunun x + 1 ile bölümün den elde edilen kalan kaçtır?
–2
4. P(x + 2) = x2 – x + 3 ise P(x – 1) polinomunun x – 3 ile bölümün den kalan kaçtır?
3
5. P(x – 1) = x3 – x + 1 ise P(x + 1) polinomunun x ile bölümün den kalan kaçtır?
7
6. P(x + 1) = x2 + x + n po li no mu x – 2 ile tam bö- lü ne bil di ği ne gö re, P(x – 1) po li no mu nun x + 2 ile bö lü mün den ka lan kaçtır?
6
ESEN YAYINLARI
15 Çözüm
P(x) in polinom belirtmesi için m 112
– ∈ N olmalıdır.
Bu durumda m – 1 yerine yazılabilecek sayılar 12 nin pozitif tam sayı bölenleridir.
Bu sayılar 1, 2, 3, 4, 6 ve 12 oldu ğun da m – 1 sı ra sıy la bu de ğer le re eşit alı nır sa m değerleri 2, 3, 4, 5, 7 ve 13 bulunur.
P(x) = 2xm 1
12
– + 3x2 – 1 ifa de si bir po li nom gös te- ri yor sa m ye ri ne ya zı la bi le cek tam sa yı de ğer le ri ni bu lunuz.
REHBER SORU 5
1. P(x) = xm
6
+ x2 – 3x + m ifa de si bir po li nom gös- te rdiğine göre, m nin ala bi le ce ği kaç farklı tam sayı de ğeri var dır?
4
2. P(x) = x3 m 2
8
– + 4x2 + x – 1 ifa de si bir po li nom gös ter di ği ne gö re m ye ri ne ya zı la bi le cek tam sa yı de ğer le ri nin top la mı kaç tır?
23
3. P(x) = 5xm–2 + 2x3 – 4x8–m + 1 ifa de si bir po li- nom gös te ri yor sa m nin ala bi le ce ği kaç de ğer var dır?
7
4. P(x) = x2 m 1
12
+ + 3xm–4 + 2 ifa de si bir po li nom gös ter di ği ne gö re m nin ala bi le ce ği de ğer ler top la mı kaçtır?
16
5. P(x) = x4 m
m 4+
+ x – 5 ifa de si bir po li nom gös ter- di ği ne gö re, m nin ala bi le ce ği kaç fark lı tam sa yı de ğe ri var dır?
4
6. P(x) = x3
1 m m 2
2 – +
+ 2x8–m + 1 ifade si bir po li nom gös teriyorsa derecesi en çok kaç tır?
20
Polinomlar
15
ESEN YAYINLARI
Çözüm
a. der[P(x3)] = 3.der[P(x)]
= 3.2 = 6
b. der[Q(x3)] = 3.der[Q(x)]
= 3.3 = 9 der[Q2(x3)] = 2.der[Q(x3)]
= 2.9 = 18
c. der[P(x).Q(x)] = der[P(x)] + der[Q(x)]
= 2 + 3 = 5
d. der ( )
( ) Q x P x3
> H = 3.der[P(x)] – der[Q(x)]
= 3.2 – 3 = 3 P(x) ve Q(x) birer polinom olmak üze re,
der[P(x)] = 2 ve der[Q(x)] = 3 ise aşa ğı da ki po li- nom la rın de re ce le ri ni bu lunuz.
a. P(x3) b. Q2(x3) c. P(x).Q(x) d. ( )
( ) Q x P x3
REHBER SORU 6
1. P(x) ve Q(x) birer polinom olmak üzere, der[P(x)] = 4 ve der[Q(x)] = 6 ise der[P(x + 1).Q2(x)] kaçtır?
16
2. P(x) ve Q(x) birer polinom olmak üzere, der[P(x)] = 3 ve der[Q(x)] = 4 ise der[P2(x3+ 1).Q3(1 – x)] kaçtır?
30
3. P(x) ve Q(x) birer polinom olmak üzere, der[P(x)] = 2 ve der[Q(x)] = 4 ise
der ( )
( )
P x Q x
4 2 1
1
2 –
3 2+
> H kaçtır?
20
4. P(x) ve Q(x) birer polinom olmak üzere, der[P2(x).Q(x)] = 8 ve der ( )
( ) Q x
=P x G = 1 ise
der[P(x) + Q(x)] kaçtır?
3
5. P(x) ve Q(x) birer polinom olmak üzere,
der ( )
( )
( ) ( ) Q x
P x ve
der Q x der P x
4 3
= =
= 6
G 6
@
@ ise
der[P(x)] kaçtır?
6
6. P(x) ve Q(x) birer polinom olmak üzere, der[P2(x + 1)] = 6 ve der[Q(x4+ 1)] = 8 ise der[P(x3).Q2(x2– 1)] kaçtır?
17
ESEN YAYINLARI
17 Çözüm
x2 + x – 1 = 0 ⇒ x2 = 1 – x olur.
P(x) polinomunda x2 yerine 1 – x yazarsak kalanı buluruz.
x3 + x2 – 2x + 1 → x2.x + x2 – 2x + 1 → (1 – x).x + (1 – x) – 2x + 1 → x – x2 + 1 – x – 2x + 1 → –x2 – 2x + 2
→ –(1 – x) – 2x + 2 → –x + 1 olur.
P(x) = x3 + x2 – 2x + 1 polinomunun x2 + x – 1 ile bölümünden kalan nedir?
REHBER SORU 7
1. P(x) = x3 – x2 + 3x – 2 polinomunun x2 – x + 2 ile bölümünden kalan nedir?
x – 2
2. P(x) = x4 – 3x3 + x2 – x + 1 polinomunun x3 + x – 1 ile bölümünden kalan nedir?
3x – 2
3. P(x) = x3 + x2 – x + 1 polinomunun (x – 1)2 ile bölümünden kalan nedir?
4x – 2
4. P(x) = x3 + x2 + 3x + 1 polinomunun x2 + x ile bölümünden kalan nedir?
3x + 1
5. P(x) = x3 + ax2 – 2x – b + 1 polinomunun x2 – x – 1 ile tam bö lü ne bil me si için a + b kaç ol ma lı dır?
2
6. P(x) = x3 – x2 + ax + b – 2 polinomunun x2 + x – 3 ile bölümünden kalan 2x – 1 ise a.b kaçtır?
–21
Polinomlar
17
ESEN YAYINLARI
Çözüm
a. x2 – 3x + 2 = (x – 1) (x – 2) olduğundan P(x), x – 1 ve x – 2 ile tam bölünür. Yani P(1) = 0 ve P(2) = 0 dır.
P(1) = 0 ⇒ 1 + 1 + a + b = 0 ⇒ a + b = –2
P(2) = 0 ⇒ 8 + 4 + 2a + b = 0 ⇒ 2a + b = –12 olur.
a b a b
2
2 12
– – + =
+ = 3 ⇒ a = –10 , b = 8 olup a.b = – 80 dir.
b. P(x) = (x2– 9).B(x) + 2x + 5 olduğundan P(–3) = (9 – 9) B(–3) + 2(–3) + 5 P(–3) = –1 bulunur.
a. P(x) = x3 + x2 + ax + b polinomu x2 – 3x + 2 ile tam bölünebiliyorsa a.b kaçtır?
b. P(x) polinomunun x2 – 9 ile bölümünden kalan 2x + 5 ise x + 3 ile bölümünden kalan kaçtır?
REHBER SORU 8
1. P(x) = 4x2 – 2bx + c – 1 polinomu x2 – x ile tam bölünüyorsa (b, c) ikilisi nedir?
(2, 1)
2. P(x) = x4 – 3x3 – x2 – ax – b + 1 polinomu x2 – 1 ile tam bölünüyorsa a.b kaçtır?
–3
3. P(x) = x3 + ax2 – bx + 1 polinomunun
x2 – x – 2 ile tam bö lü ne bil me si için a – b kaç ol ma lı dır?
–3
4. P(x) = x3 – ax2 – 2bx polinomu x2 – 4x + 3 ile tam bölünüyorsa a kaçtır?
4
5. P(x) polinomunun x2 – 4 ile bölümünden kalan 5x – 1 ise x + 2 ile bölümünden kalan kaçtır?
–11
6. P(x) polinomunun x2 – 3x + 2 ile bölümünden ka lan 2x + 1 ise x – 1 ile bö lü mün den ka lan kaç tır?
3
7. P(x) po li no mu nun x3 + 1 ile bö lü mün den ka lan x2 + x + 2 ise x2 – x + 1 ile bö lü mün den ka lan ne dir?
2x + 1
8. P(x) polinomunun x4 – x2 – 2 ile bölümünden kalan x3 + x2 – x + 2 ise x2 + 1 ile bölümünden kalan ne dir?
–2x + 1
ESEN YAYINLARI
19 1. P(x) po li no mu nun x ile bö lü mün den ka lan –1,
x + 1 ile bö lü mün den ka lan 2 ise x2 + x ile bö lü mün den ka lan nedir?
–3x – 1
2. P(x) polinomunun x + 2 ile bölümünden kalan 1, x – 2 ile bölümünden kalan 5 ise x2 – 4 ile bölümünden kalan nedir?
x + 3
3. P(x) polinomunun x – 1 ile bölümünden kalan 4, x – 2 ile bölümünden kalan 9 ise x2 – 3x + 2 ile bölümünden kalan nedir?
5x – 1
4. P(x) polinomunun x ile bölümünden kalan 1, x – 2 ile bölümünden kalan 9 ise x2 – 2x ile bölümünden kalan nedir?
4x + 1
5. P(x) po li no mu nun x – 1 ile bö lü mün den ka lan 4 ve P(x + 2) po li no mu nun x + 2 ile bö lü mün den ka lan 3 ise P(x) po li no mu nun x2 – x ile bö lü- mün den ka lan nedir?
x + 3
6. P(x – 1) po li no mu nun x – 2 ile bö lü mün den ka lan 3, P(x + 1) po li no mu nun x – 1 ile bö lü- mün den ka lan 4 ise P(x) in x2 – 3x + 2 ile bö lü mün den ka lan nedir?
x + 2
Polinomlar
19
ESEN YAYINLARI
Çözüm
P(1) = 3 ve P(–1) = 1 dir.
P(x) = (x2 – 1) B(x) + ax + b eşitliğine göre, P(1) = 3 ⇒ a + b = 3
P(–1) = 1 ⇒ –a + b = 1
4 a = 1 , b = 2 olur.
O halde, kalan = ax + b = x + 2 bulunur.
P(x) polinomunun x – 1 ile bö lü mün den ka lan 3, x + 1 ile bö lü mün den ka lan 1 ise x2 – 1 ile bö lü- mün den ka lan nedir?
REHBER SORU 9
Çözüm
P(2) = 3 ve Q(2) = 4 tür.
xP(x) + Q(x) polinomunda x = 2 alırsak 2P(2) + Q(2) = 2.3 + 4 = 10 bulunur.
P(x) ve Q(x) po li nom la rı nın x – 2 ile bö lüm le rin- den ka lan lar sı ra sıy la 3 ve 4 ise x.P(x) + Q(x) po li no mu nun x – 2 ile bö lü mün den ka lan kaç tır?
REHBER SORU 10
1. P(x) ve Q(x) po li nom la rı nın x + 3 ile bö lüm le- rin den ka lan lar sı ra sıy la 2 ve 5 ise P(x) + Q(x) po li no mu nun x + 3 ile bö lü mün den ka lan kaçtır?
7
2. P(x) ve Q(x) po li nom la rı nın x – 3 ile bö lüm le- rin den ka lan lar sı ra sıy la 1 ve 4 ise
x2P(x) + Q(x) po li no mu nun x – 3 ile bö lü mün- den ka lan kaç tır?
13
3. P(x) ve Q(x) po li nom la rı nın x – 1 ile bö lüm le- rin den ka lan lar sı ra sıy la 2 ve –5 ise
x2.P(x) + 2Q(x) po li no mu nun x – 1 ile bö lü mün- den ka lan kaç tır?
–8
4. P(x – 1) ve Q(x) po li nom la rı nın x – 2 ile bö lüm- le rin den ka lan lar sı ra sıy la 5 ve 1 ise P(x) + x2.Q(x + 1) po li no mu nun x – 1 ile bö lü- mün den ka lan kaç tır?
6
5. P(x) ve Q(x) po li nom la rı nın x – 1 ile bö lüm le- rin den ka lan lar sı ra sıy la 3 ve a dır.
2P(x – 1) + x.Q(x – 1) po li no mu nun x – 2 ile bö- lü mün den ka lan 4 ise a kaç tır?
–1
6. P(x + 2) ve Q(x – 1) po li no mlarının x + 1 ile bö lü mlerinden ka lanlar sırasıyla 3 ve 4 tür. Buna göre, x.P(x – 3) + Q(x – 6) polinomunun x – 4 ile bö lü mün den ka lan kaçtır?
16
ESEN YAYINLARI
21 1. P(x) + 2Q(x) = x2 + x + 4 ol mak üze re,
P(x) in x – 2 ile bölümünden kalan –4 ise Q(x) in x – 2 ile bölümünden kalan kaçtır?
7
2. P(x + 1) – Q(x + 2) = x2 + 2x – 3 olmak üzere, P(x) in x – 2 ile bölümünden kalan 5 ise Q(x) in x – 3 ile bölümünden kalan kaçtır?
5
3. ( ) . ( ) x
P x x Q x 3 x
2 4 1
– –
+
+ = olmak üzere,
P(x) in x – 1 ile bölümünden kalan 2 ise Q(3) kaçtır?
–10
4. x2.P(x) + 3Q(x3+ 1) = x4 + 15 olmak üzere, P(x) in x – 2 ile bölümünden kalan 4 ise Q(x) in x – 9 ile bölümünden kalan kaçtır?
5
5. P(x + 1) – Q(x – 2) = x3 – x + 4 olmak üzere, P(x) in kat sayılar toplamı 3 ise Q(3x – 2) polinomunun sabit terimi kaçtır?
–1
6. P(x).Q(x – 1) + x2 = K(x + 2) olmak üzere, P(x) in kat sayılar toplamı 4,
Q(x) in sabit terimi 5 ise K(3) kaçtır?
21
Polinomlar
21
ESEN YAYINLARI
Çözüm
P(x) in x – 3 ile bölümünden kalan 4 ise P(3) = 4 tür.
Q(x) in x – 1 ile bölümünden kalan Q(1) dir.
Verilen ifadede x yerine 3 yazarsak, P(3) – 3.Q(1) = 33 + 3 – 5
4 – 3.Q(1) = 25 ⇒ Q(1) = –7 bulunur.
P(x) – x.Q(x – 2) = x3 + x – 5 olmak üzere,
P(x) in x – 3 ile bö lümün den kalan 4 ise, Q(x) in x – 1 ile bö lü mün den ka lan kaç tır?
REHBER SORU 11
Çözüm
P(x) in kat sayılar toplamı 3 ise P(1) = 3 tür.
Q(x) in sabit terimi Q(0) dır.
Verilen eşitlikte x = 1 yazarsak P(1) + Q(1 – 1) = 1 + 4 + 3 3 + Q(0) = 8 ⇒ Q(0) = 5 olur.
P(x) + Q(x – 1) = x2 + 4x + 3 olmak üzere,
P(x) in kat sayılar toplamı 3 ise Q(x) in sabit te- ri mi kaç tır?
REHBER SORU 12
1. P(x) – P(x + 1) = x2 + x – 1 olmak üzere, P(x) in sa bit te ri mi 2 ise kat sa yı lar top la mı kaç- tır?
3
2. P(x – 1) – P(x – 2) = x2 – x + 1 olmak üzere, P(x) in kat sayılar toplamı 3 ise sabit terimi kaç- tır?
0
3. P(x – 2) – xQ(x – 1) = x3 – x + 1 olmak üzere, P(x) in sabit te ri mi 4 ise Q(x) in kat sa yı lar top la mı kaç tır?
2 –3
4. . ( ) ( ) x
x P x Q x 1 x
2 2
– –
+
+ = olmak üzere,
Q(x) in kat sayılar toplamı 3 ise P(3) kaçtır?
31
5. 2Q(x) + 3P(x – 1) = 2x3 + 3 olmak üzere, Q(x) polino mu nun sa bit te ri mi 2 ise P(x – 2) po li no mu nun kat sayılar toplamı kaçtır?
31 –
6. P(x + 2) – x.Q(x + 1) = x3 + 2x + 1 olmak üzere, P(x + 1) polinomunun sabit terimi 5 ise Q(x – 1) polinomunun kat sayılar toplamı kaç tır?
–7
ESEN YAYINLARI
23 1. P(x) = (x2+ x – 1)4 po li no mu nun çift de re ce li
te rim le ri nin kat sa yı la rı top la mı kaç tır?
1
2. P(x) = (x3+ x2+ 1)3 po li no mu nun tek de re ce li te rim le ri nin kat sa yı la rı top la mı kaçtır?
13
3. P(x) = (x4+ x3+ 2)3(x2+ 1)4 po li no mu nun çift de re ce li te rim le ri nin kat sa yı la rı top la mı kaç tır?
576
4. P(x) + P(–x) = (2x2 + 2)2 olmak üzere, P(x) polinomunun çift de re ce li te rim le ri nin kat sa yı la rı top la mı kaç tır?
8
5. P(x) – P(–x) = (3x2– 1)3 ol mak üze re,
P(x) po li no mu nun tek de re ce li te rim le ri nin kat sa yı la rı top la mı kaçtır?
4
6. P(x – 2) = (x – 1)4 olmak üzere,
P(x + 2) po li no mu nun çift de re ce li te rim le ri nin kat sa yı la rı top la mı kaç tır?
136
Polinomlar
23
ESEN YAYINLARI
Çözüm
P(1) = (1 – 1 + 1)4(1 + 2)2 = 9 P(–1) = (1 + 1 + 1)4(–1 + 2)2 = 81 dir.
a. Çift dereceli terimlerin kat sayıları toplamı:
( ) ( )
P P
2
1 1
2 9 81 45 –
+ = + =
b. Tek dereceli terimlerin kat sayıları toplamı:
( ) ( )
P P
2
1 1
2 9 81 36
– – = – =– olur.
P(x) = (x2 – x + 1)4(x3 + 2)2 polinomunun, a. Çift dereceli terimlerinin kat sayıları toplamını bulunuz.
b. Tek dereceli terimlerinin kat sayıları toplamını bulunuz.
REHBER SORU 13
Çözüm
P(x) + P(x + 1) polinomu 1. dereceden bir polinom ise P(x) de 1. dereceden bir polinomdur.
P(x) = ax + b alınırsa P(x + 1) = a(x + 1) + b P(x) + P(x+1) = 6x + 5 2ax + 2b + a = 6x + 5 2a = 6 ve 2b + a = 5 a = 3 ve b = 1 olur.
P(x) = 3x + 1 dir.
P(x) + P(x + 1) = 6x + 5 ise P(x) po li no mu nu bu- lu nuz.
REHBER SORU 14
1. P(x) + P(x – 1) = 4x + 8 ise P(x) nedir?
2x + 5
2. P(x – 1) + P(x + 2) = 4x + 8 ise P(x) nedir?
2x + 3
3. P(x + 1) + P(2x) = 3x + 9 ise P(2) kaçtır?
6
4. P(x) + P(x – 1) = 2x2 – 4x + 2 ise P(x + 1) nedir?
x2 + x
5. P(x) + P(2x) = 5x2 – 8 ise P(x) nedir?
x2 – 4
6. P(x – 1) + P(x + 1) = 2x2 + 2x + 4 ise P(2) kaçtır?
7
ESEN YAYINLARI
25 1. (x – 2)P(x) = x2 + ax – 2 ise P(1) kaçtır?
2
2. (x – 1)P(x) = x2 + x – a + 1 ise P(1) kaçtır?
3
3. (x + 1)P(x) = x3 + ax2 – x + 1 ise P(–1) kaçtır?
4
4. x.P(x – 2) = x3 + ax2 – x + 2a – 4 olmak üzere, P(x) in x + 2 ile bölümünden kalan kaçtır?
–1
5. (x + 1)P(x – 1) = ax2 – x + 3 olmak üzere, P(x + 2) po li no mu nun x + 1 ile bö lü mün den ka lan kaçtır?
–5
6. P(x + 2) = x x ax
1 1
3–
+ + olmak üzere,
P(x + 1) polinomunun x ile bölümünden kalan kaçtır?
3
Polinomlar
25
ESEN YAYINLARI
Çözüm
Verilen eşitlikte x = 1 yazarsak a yı buluruz.
(1 – 1)P(1 – 1) = 13 + a.12 + 1 – 1 0 = a + 1 ⇒ a = –1 olur.
(x – 1)P(x – 1) = x3 – x2 + x – 1 P(x – 1) =
x
x x x x
1 1 1
–
– –
3 2+ = 2+
x = 1 → P(1–1) = 12 + 1 ⇒ P(0) = 2 olur.
(x – 1)P(x – 1) = x3 + ax2 + x – 1 ise P(0) kaçtır?
REHBER SORU 15
I. P(x) = 4x – x + 5 po li no mu na gö re, sol sü tun da ki kav ram la rın de ğer le ri ni sağ sü tun da bu lup eş leş- ti riniz.
1. Baş kat sayı 2. Sabit terim 3. der[P(x)]
4. Kat sayılar
5. Terimler
a. 3
b. 4, –1, 0, 5
c. 4
d. 4x3, –x2, 5
e. 5
II. P(ax + b) po li no mu na gö re, sol sü tun da ki kav ram la rın de ğer le ri ni sağ sü tun da bu lup eş leş ti riniz.
1. Sabit terim 2. Kat sayılar toplamı
a. P(a + b)
b. P(b)
III. Sol sütunda verilen bölünen ve bölen polinomlara göre kalanı bulup sağ sü tun dakilerle eş leş ti riniz.
Bölünen Polinom Bölen Polinom
1. P(x) x + 2
2. P(x+3) x – 1
3. P(x2+x) x – 2
4. P x
2+3
b l x + 6
5. P x
3–1
b l 2x + 12
Kalan
a. P(4)
b. P(6)
c. P(–3)
d. P(–2)
e. P(0)
2727
1
2 3
5 6
7
8 9
10
11 4
SOLDAN SAĞA
2. P(x) = an.xn + an–1.xn–1 + ... + a2.x2 + a1.x + a0 po li no mun da an + an–1 + ... + a2 + a1 + a0 top lamı.
4. P(x) = 0 polinomu.
6. Polinomlar kümesinde birim (etkisiz) elemanın P(x) = 1 olduğu işlem.
8. Sabit polinomun derecesi.
9. P(x) Q(x) B(x) K(x)
Yanda verilen bölme işlemindeki K(x) polinomu- nun adı.
10. P(x, y) şeklindeki polinom.
11. Polinomun değişkene bağlı olmayan terimi.
YU KA RI DAN AŞA ĞI YA
1. Po li no mu oluş tu ran te rim ler içe ri sin de de re ce si en bü yük olan te ri min kat sa yı sı.
3. Po li nom lar kü me sin de de ğiş me li grup özel li ği- nin sağ lan dı ğı işlem.
5. Polinomlarda bölme işlemi yapılırken kullanılan metodlardan biri.
7. Çok terimli.
1. ... polinomun derecesi sıfırdır.
2. P(x + 2) polinomunun sabit terimi ... dir.
3. P(x–1) polinomunun kat sayılar toplamı ... dir.
4. P(x) polinomunda çift dereceli terimlerin kat sayıları toplamı ... dir.
5. Dereceleri aynı ve aynı dereceli terimlerin kat sayıları eşit olan en az iki polinoma ...
denir.
6. Baş kat sayısı 1 olan ve indirgenemeyen polinomlara ... polinom denir.
7. Aşağıdaki tabloyu doldurunuz.
Polinom
der[P(x)] der[Q(x)] der[P(x)+Q(x)] der[P(x).Q(x)] der[P(x3).Q2(x)]
P(x) = x3 – x + 2 Q(x) = x2 – 1 P(x) = 4x3 – 2x Q(x) = 5x4 – x + 1
2929 Aşağıdaki ifadelerden doğru olanlar için kutucuklara D, yanlış olanlar için Y yazınız.
1. Sıfır polinomunun derecesi de sıfırdır.
2. P(x) polinomunun x – 2 ile bölümünden kalan P(2) dir.
3. P(x + 3) polinomunun x ile bölümünden kalan P(3) tür.
4. P(x) polinomunda tek dereceli terimlerin kat sayıları toplamı P( ) P( ) 2 1 – –1
dir.
5. der[P(x)] = a ve der[Q(x)] = b ise der ( ) ( ) Q x P x
b
=a
= G dir.
6. der[P(x)] = a ve der[Q(x)] = b ise der[P(x2).Q(x + 3)] = 2a + b dir.
7. Sabit olmayan ve birden fazla polinomun çarpımı biçiminde yazılamayan polinomlara indirgene- meyen polinomlar denir.
8. der[P(x).Q(x)] = 6 ise P(x) polinomunun derecesi en çok 6 dır.
9. Her fonksiyon polinom değildir. Fakat her polinom fonksiyondur.
10. P(ax + b) polinomunun kat sayıları toplamı P(a + b) dir.
I. 1. c 2. e 3. a 4. b 5. d
II. 1. b 2. a
III. 1. d 2. a 3. b 4. e 5. c
DOĞRU (D) YANLIŞ (Y) 1. Y
2. D 3. D 4. D 5. Y 6. D 7. D 8. D 9. D 10. D BOŞLUK DOLDURMA
1. Sabit 2. P(2) 3. P(0)
4. P( ) P( ) 2 1 + –1
5. eşit polinomlar 6. asal
7.
Polinom
der[P(x)] der[Q(x)] der[P(x)+Q(x)] der[P(x).Q(x)] der[P(x3).Q2(x)]
P(x) = x3 – x + 2 Q(x) = x2 – 1 P(x) = 4x3 – 2x Q(x) = 5x4 – x + 1
3 2
3 5 13
3 4
4 7 17
B 1
A fi K A T S A Y I
A T S A Y I L A R M O P L A M I
S F I R
O H
N E R D
‹ K
‹ ⁄ ‹ fi K E N L ‹ P O L ‹ N O M
N O M
‹ R E T T
‹ B A S
L O P
L ‹ N O M
P N A L A K
M A L P O T
Ç R P M A
O L ‹ N O M U
R I F I S
2 3
5 6
7
8 9
10
11 4
31 1. P(x) = xm 1
12
+ + xm–4 + 2 polinomunun derecesi en fazla kaç olur?
A) 8 B) 7 C) 6 D) 5 E) 4
2. x3– x2 – 1 = (x ) ( )P x x 3
1 4
– + –
ise P(x) aşağıdakilerden hangisidir?
A) 3x2 + 2 B) 2x2 + 1 C) 3x2 – 1 D) 3x2 + 1 E) 2x2 – 1
3. P(x) = x6 – x3 + 1 ol du ğu na gö re, P 3b 31l kaç tır?
A) 7 B) 11 C) 13 D) 17 E) 21
4. P(2x – 1) = x3 + ax2 – x + 4 olmak üzere, P(3) = 2 ise a kaçtır?
A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 2
5. P(x) = 9x2 – 3ax + 1 po li no mu nun 3x – 2 ile bö lü mün den ka lan 2 ise a aşa ğı da ki ler den han gi si dir?
A) 23 B) 1 C)
32 D)
31 E) 21
6. P(x) = 2x19 – 3x12 – x 7 + 3 po li no mu nun x6 + 2 ile bö lü mün den ka lan aşa ğı da ki ler den han gi si- dir?
A) –15x + 9 B) –15x + 3 C) –16x + 7 D) –14x + 7 E) –14x – 9
7. P(x) = x2 – ax + 4 po li no mu nun x – 1 ile bö lü- mün den kalan 8 ise P(2) kaçtır?
A) 11 B) 12 C) 13 D) 14 E) 15
8. P(x) = Q(x + 3).(x2 – x + 3) eşitliği veriliyor.
P(x) in x ile bölümünden kalanı 6 olduğuna göre, Q(x) in x – 3 ile bölümünden kalan kaçtır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 6 E) 12
31
ESEN YAYINLARI
TEST – 1
9. P(x) = x3 + 2x2 + ax + b polinomu (x – 1)2 ile tam bölündüğüne göre a nın değeri nedir?
A) –10 B) –9 C) –8 D) –7 E) 0
10. ( ) x x
x xA
xB 2
2 1 2
2 1
– – –
–
2 = +
+ eşitliğini sağlayan A + B değeri aşağıdakilerden hangisidir?
A) –5 B) –4 C) 0 D) 3 E) 5
11. P(x) = x3 + ax + b polinomu x2 – 2x – 1 ile tam bölündüğüne göre a + b kaçtır?
A) –2 B) –3 C) –5 D) –7 E) –8
12. P(x + 1) + P(x – 1) = 2x2 olduğuna göre P(3) kaçtır?
A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10
13. P(x) polinomunun sabit terimi 4 tür. P(x) in x + 1 ile bölümünden kalan 1 olduğuna göre P(x) po li no mu nun x2 + x ile bö lü mün den ka lan aşağıdakilerden hangisidir?
A) 3x + 1 B) 2x + 4 C) x + 4 D) 3x + 2 E) 3x + 4
14. P(x) po li no mu nun x2 – x – 6 ile bö lü mün den ka- lan 3x + 7 olduğuna göre x + 2 ile bölümünden kalan nedir?
A) 1 B) 2 C) 4 D) 10 E) 13
15. P(x) + P(x2) + P(x3) = x6 + x4 + x2 + 3 eşitliğini sağlayan P(x) po li no munun sabit terimi kaç tır?
A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4
16. P(x) ve Q(x) polinomları için
P(2x + 3) = Q[Q(x + 2).(x – 3) – 14] eşit li ği ve ri- li yor.
P(x) ve Q(x) in kat sayıları toplamı sırasıyla 1 ve –3 ise Q(–2) kaçtır?
A) 4 B) 2 C) 1 D) –1 E) –2
ESEN YAYINLARI
1. B 2. C 3. A 4. A 5. A 6. E 7. D 8. B 9. D 10. B 11. D 12. D 13. E 14. A 15. B 16. C
33 1. P(x)(x – 1) = x3 – 3x2 + 2x olduğuna göre
P(2) kaçtır?
A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4
2. P(2x + 1) = 5x3 + 4x2 + 6x + 9 ise P(–1) kaçtır?
A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 2
3. P(x) = x4 a8 + 2x5–a + 1 ifadesi bir polinom ise a nın alacağı değerler toplamı nedir?
A) 8 B) 7 C) 6 D) 5 E) 4
4. (2x4 – 4x3 + 3x – 1)(4x3 + 6x2 – 2x + 3)
çarpımı yapılırsa x4 lü terimin kat sayısı kaç olur?
A) 24 B) 26 C) 28 D) 30 E) 32
5. P(2x + 3) = 4x2 + 5x – 7 ise P(x) in x – 5 ile bö lü mün den ka lan kaç tır?
A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4
6. P(x) = x3 – ax2 + bx – 1 polinomu x2 – x – 2 ile tam bölünüyorsa a kaçtır?
A) 2 B) 1 C)
2
1 D)
3
1 E)
4 1
7. P(x) = ax3 + bx2 + 2x po li no mu nun çar pan la rın- dan bi ri x2 – x ise a + b kaçtır?
A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 2
8. P(x) po li no mu nun x3 – 5x ile bö lü mün den ka lan 2a – 3x + 6 dır. P(x) po li no mu nun sa bit te ri mi 0 ise a kaçtır?
A) 1 B) 0 C) –1 D) –2 E) –3
33
ESEN YAYINLARI
TEST – 2
9. P(x) = x + P(x + 1) , P(1) = 1 ise P(16) kaçtır?
A) –118 B) –119 C) –120 D) –121 E) –122
10. P(x) = x3 + ax2 – bx + 1 polinomu (x – 1)2 ile tam bölünebiliyorsa a + b kaçtır?
A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 2
11. ( ) . ( )
( )
P x x Q x
x Q x x
1 1
3 2 5
–
– – –
= +
= 4
eşitlikleri veriliyor.
P(x) polinomu aşağıdakilerden hangisidir?
A) x2 – 2 B) x2 – 2x C) –x2 + 2 D) x2 – 1 E) x2 + 1
12. Bir P(x) po li no mu nun (x – 1) ile bö lü mün den ka lan 2, (x + 2) ile bölümünden kalan 5 ise (x2 + x – 2) ile bölümünden kalan nedir?
A) x – 3 B) x + 3 C) –x + 3
D) –x – 3 E) x – 1
13. x x x
xm xn 2 3
2 10
1 3
– – –
2
+ =
+ + ise (m, n) iki li si aşa- ğı da ki ler den han gi si dir?
A) (2, 4) B) (2, –4) C) (1, 2) D) (–2, –4) E) (–2, 4)
14. Q(3x – 5) = P(x – 2) – Q(x – 3) ve
P[(x + 1)(x – 1)] = 2x2 + 10 ise Q(x) po li no mu nun x + 2 ile bölümünden kalan kaçtır?
A) 10 B) –12 C) 7 D) 5 E) –10
15. P[P(x)] = 4x + 9 ol du ğu na gö re P(x) = 0 denk le- mi nin çö züm kü me si aşa ğı da ki ler den han gi si dir?
A) '–231 B) '–321 C) ,23 2 – –9
' 1
D) , 3 2
2 – 9
' 1 E) '–291
16. P(x) + P(x + 1) = 6x + 1 ise P(1) kaçtır?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 7
ESEN YAYINLARI
1. A 2. E 3. B 4. B 5. C 6. C 7. A 8. E 9. B 10. C 11. C 12. C 13. E 14. D 15. C 16. A
35 1. P(x) = (a + 1)x3 + 2x2 – 3ax + 4 polinomunun
x + 1 ile bölümünden elde edilen kalanın 11 – a olması için a kaç olmalıdır?
A) 2 B) 1 C) 0 D) –1 E) –2
2. P(x) = 2x3 + mx + 7 polinomu veriliyor.
P(x) polinomunun x – 2 ile bölümünden kalan 7 ise x + 1 ile bölümünden kalan kaçtır?
A) 13 B) 10 C) 0 D) –10 E) –13
3. P(x) = x3 + ax2 – x + b polinomu veriliyor.
P(1) = 5 ise a + b kaçtır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
4. (x4 + ax3 + x2 + 1)(2x3 + 3x2 – 1) çarpımında x6 lı terimin kat sayısı 1 ise a kaçtır?
A) 2 B) 1 C) 0 D) –1 E) –2
5. x4 + (2n – 1)x3 + (n + 3)x + 6
ifadesinin çarpanlarından biri (x – 1) olduğuna göre n kaçtır?
A) –3 B) –2 C) –1 D) 2 E) –6
6. P(x) = ax3 + 3x2 – 4x + 5 poli no mu nun kat sa yı- la rı top la mı 6 ise a kaç tır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
7. P(x + 2) = 6x3 + ax2 – 3x – 2 olmak üzere, P(x) in sabit terimi 0 ise a kaçtır?
A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12
8. P(x + 2) = x2 – 3x + 5 olmak üzere,
P(x) po li no mu nun (x – 1) ile bö lü mün den ka lan kaç tır?
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10
35
ESEN YAYINLARI
TEST – 3
9. P(x – 2) = x2 – 3x – 7 ise P(x – 1) po li no mu nun (x + 2) ile bölümünden kalan nedir?
A) –3 B) –2 C) 0 D) 2 E) 3
10. ( ) ( ) Q x P x 6–
= 4x3 + 7x2 – 5x – 16 olmak üzere, Q(x) in (x + 2) ile bölümünden kalan 6 ise P(–8) kaçtır?
A) –60 B) –50 C) 0 D) 50 E) 60
11. P(x) polinomunun x2 – 3x – 4 ile bölümünden kalan 2x + 5 ise x + 1 ile bö lü mün den el de edi- len ka lan ne dir?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
12. Bir P(x) polinomunun x + 2 ile bölümünden kalan 7 ve x – 1 ile bö lü mün den ka la n 1 ol- du ğu na gö re x2 + x – 2 ile bö lü mün den ka lan ne dir?
A) –3x + 1 B) 3x – 1 C) 3x – 2 D) –2x + 3 E) 2x – 3
13. P(x – 2) + P(x) = 2x2 + 6x – 2 ise P(x) polinomu aşağıdakilerden hangisidir?
A) x2 + 5x + 3 B) x2 + 5x + 2 C) x2 + 3x – 1 D) x2 +5x E) x2 + 3
14. x x x
xA xB 3 4
2 1
1 4
– –
2+
+ = +
+ ise A + B kaçtır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
15. (x + 2).P(x – 1) = x3 + (m – 2)x2 + (m + 1)x + 4 olmak üzere, P(x) polinomu nun (x + 1) ile bö lü- mün den ka lan ne dir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
16. P(x) polinomunun (x – 2)3 ile bölümünden kalan x2 – 3x + 4 ise (x – 2) ile bö lü mün den ka lan ne- dir?
A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4
ESEN YAYINLARI
1. A 2. A 3. E 4. D 5. A 6. B 7. D 8. D 9. A 10. A 11. B 12. D 13. B 14. B 15. B 16. C
37 1. Bir P(x) po li no mu nun, Q(x) po li no mu na bö lü-
mün den elde edilen bölüm x.(x + 3)2, kalan 5x + 6 ise P(x) in (x + 3) ile bö lü mün den el de edi len ka lan ne dir?
A) –9 B) –6 C) –3 D) 12 E) 15
2. Bir P(x) polinomu için,
P[P(x)] = 16x + 3 ise P(–1) in ala bi le ce ği de ğer- lerden biri kaçtır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
3. P(x) polinomunun x3 + 27 ile bölümünden kalan x2 – 3x – 5 ise x + 3 ile bö lü mün den kalan ne- dir?
A) 10 B) 11 C) 12 D) 13 E) 14
4. P(x) = x7 – 2x4 + ax3 + bx2 – 3x + 1 polinomu (x – 1)2 ile tam bölünebiliyorsa a kaçtır?
A) –3 B) –2 C) 1 D) 2 E) 3
5. Bir P(x) po li no mu nun (x + 2)2 ile bö lü mün den ka lan 3x + 10 ise (x + 2) ile bö lü mün den ka lan nedir?
A) 3 B) 4 C) 5 D) 8 E) 12
6. P(6 – 2x) = x2 + 4 ise P(4 – 2x) polinomunun (6 – 2x) ile bölümünden kalan nedir?
A) 8 B) 12 C) 13 D) 20 E) 24
7. P(x + 2) = x2 – 2x – 3 po li no mu ve ri li yor.
P(x) po li no mu nun çar pan la rın dan bi ri aşa ğı da ki- ler den han gi si dir?
A) x + 3 B) x + 5 C) x – 3
D) x – 1 E) x – 2
8. P(x) ve Q(x) polinomlarının x2 – 2 ile bölümün- den kalan lar sı ra sıy la 2x – 1 ve x ise P(x).Q(x) po li no mu nun x2 – 2 ile bö lü mün den ka lan ne dir?
A) x + 1 B) 2 – x C) 2x2 – x D) 2x – 1 E) 4 – x
37
ESEN YAYINLARI
TEST – 4
9. P(x) = x4 – 2x3 – 2x2 – 3x polinomunun x2 – 3x ile bölümündeki bölüm nedir?
A) x2 – 2x + 1 B) x2 + 3 C) x2 – 2 D) x2 + x + 1 E) x2 – x – 2
10. P(x) = (5 – x)n + (6 – x)m – 1 polinomu
(x – 5)(x – 6) ile tam bö lü ne bi li yor sa n ve m do ğal sayı la rı için aşa ğı da ki ler den han gi si doğ ru- dur?
A) n tek B) n ve m tek
C) n çift D) n tek, m çift
E) n + m = 11
11. P x 5 2 +7
c m = x3 – 3x2 + ax + 4 eşitliği veriliyor.
P(x) polinomu (x – 3) ile tam bö lü ne bil di ği ne gö- re a kaçtır?
A) –6 B) –5 C) – 4 D) –3 E) –2
12. P(x) = (x3+ 3x2+ x – 2)4 polinomu açıldığında x in tek kuvvetlerinin kat sa yı la rı top la mı aşa ğı da- ki ler den han gi si olur?
A) 40 B) 41 C) 80 D) 81 E) 82
13. P(x) = (x2+ 1)(3x2+ ax – 1) + 4 po li no mu nun çar pan la rın dan bi ri (x + 1) dir. Buna göre P(x) polinomunun kat sayıları toplamı kaçtır?
A) 16 B) 18 C) 20 D) 22 E) 24
14. P(x) ve Q(x) birer polinom olmak üzere, P(3x – 1) = x.Q(x) + P(2x + 1) + 4 ise Q(x) in (x – 2) ile bölümünden kalan kaçtır?
A) –4 B) –2 C) 0 D) 2 E) 4
15. P(x) polinomu için
P(x).P(x + 1) = x2 + 5x + m eşitliği veriliyor.
P(x) in x + m ile bölümünden ka lan aşa ğı da ki- ler den han gi si ola bi lir?
A) –6 B) –4 C) 2 D) 8 E) 12
16. P(x) ve Q(x) birer polinom olmak üzere, der[P(x).Q(x)] = 12 ve
( ) ( ) der Q x der P x
6 6
@
@= 3 ise
der[P(x) + Q(x)] kaçtır?
A) 4 B) 6 C) 7 D) 9 E) 12
ESEN YAYINLARI
1. A 2. C 3. D 4. B 5. B 6. D 7. D 8. E 9. D 10. C 11. B 12. A 13. A 14. B 15. B 16. D