Cephe Foto : BAYSAL
A K E V T Ü T Ü N D E P O S U
VE İDARE BİNASI
Y. Mimar Zeki SAYÂR
AKEV Şirketinin Beşiktaş'dan Yıldız'a çıkan cadde üze-rinde bir üçgen şeklindeki arsası üzerine inşa edilen bu de-po ve işleme evi 3600 metre kare saha işgal etmektedir.
Son senelerde memleketimizde inşa edilen tütün depoları bir hayli çoğalmıştır. Tütünün memleketimiz için birinci de-recede bir ihraç malı olması, tüccarımızı bu mevzua karşı alâ-kalandırmaktadır.
Son senelere kadar ekseriya eski konaklarda barınan tü-tün işleme yerleri bilhassa iş kanununun da mecbur kıldığı mükellefiyetleri yerine getirmek üzere tüccarı ve şirketleri yeni binalar yapmağa mecbur kılmıştır.
Bu depo İstanbul'da hususî sermayenin inşa ettirdiği
bi-naların en büyüklerinden biridir ve tatbik edilen plan tütünün icap ettirdiği bazı hususiytleri ihtiva etmektedir. Köylü ta-rafından tarladan toplanan tütünler tüccara satıldıktan sonra ihracına kadar bir çok ameliyelere tâbi tutulmaktadır. İşlen-miş ve işlenmeİşlen-miş tütün denklerinin depolarda istifleri, mev-simlere göre fermantasyon zamanlarında aktarılması, işleme salonlarında harman edilmesi ve denkler haline getirilmesi gibi daimî ameliyelere tâbi tutulması icap etmektedir. Tütün depolarının bu hizmetlere uygun bir şekilde planlanması icap etmektedir. İşleme salonları ile depoların münasebetleri, işçi-lerin giriş ve çıkışlarının tanzimi gibi meseleler planlamaya tesir etmektedir. Ayrıca tütünün mevsimlere göre tâbi tutula-cağı hararet miktarı, vantilasyon meseleleri, fermantasyon
Esas cephe
zamanlarında denklerin açılması gibi ameliyeler duvar kalın-lıklarına pencere eb'adının tayinine müessir olmaktadır.
AKEV tütün deposunun planlanmasında yukarıdaki hu-susiyetler gözönünde tutulmuştur.
Binanın her katı takriben 3600 M2 dir. Beşiktaş - Yıldız caddesi üzerindeki cepheye idare binası konmuştur. ( D. Bloku).
A.B.C. bloklarını teşkil eden depolar, merkezî bir holle birleştirimiş vaziyettedirler. Bu hol üzerine geniş bir kat merdiveni, 2 yük asansörü, işçi helâ grupları vardır. İdare binası keza bu hol ile depo ve işleme salonlarına irtibat etti-rilmiştir. Zemin .katın irtifaı 3.60 m. diğer depo katlarının irtifaı temiz 2.70 m. İşleme salonlarının bulunduğu 4 üncü katın irtifaı 4.00 m. dir.
Binanın iskeleti betonarme duvarla 0.35 cm. kalınlığında içi boş olarak inşa edilmiştir. Pencerelerin bordurları, ön-ceden dökülüp sonra yerlerine monte edilmiştir. Döşemeler
(mantar) sistemidir.
;m..i: 'jıiiuuıııı ıı..afi
yiLDIZ CiOOES
Atölyeler planı
Cepheden görünüş
Bina A.B.C. ve bloklarında diletasyonla ayrılmıştır. Binanın betonarme hesaplarını, mimarî projeye büyük bir sadakatle Y. Mühendis Yakup Pultar, şantiye şefliğini inşa-atın başından sonuna kadar Y. Mühendis Nail Kurt yapmış-lardır.
Mimar, binanın göreceği hizmeti ifade eden fonksiyonel bir mimarî karakter taşımasına dikkat etmiştir. Bu itibarla, İdare binası ile depoları ihtiva eden büyük bloklar, bu blok-ların üst katında bulunan büyük pencerelerile ışıklı işleme salonlarında kullanılan mimarî elemanlar maksada uygun ol-dukları kadar umumî bir ahenk ifade etmektedir.
Bina 1950 senesinde inşa edilmiş ve 1.500.000 liraya mal olmuştur.
