1
VERGİ
SORUNLARI DERGİSİ
VERGİ KILAVUZU’2021
Mahmut SAYIN
Vergi Başmüfettişi*
* E . Viyana B üyükelçiliği Maliye Müşav iri, E. Gelirler Başko ntrolör ü
3
ÖNSÖZ
Topluca pekçok pratik vergisel bilgiyi elinizin altında bulabileceğiniz
VERGİ KILAVUZU’2021adlı eserimizi, tekrar sizlere sunmanın sevinci içindeyiz.
Uygulamada karşılaşılan zorluklar, mevzuat değişiklikleri ve zamanaşımı süreleri dikkate alınarak ve gereksiz ayrıntıya girmeden mümkün olduğunca öz ve özet bilgiler verilmek suretiyle bu pratik kılavuz hazırlanmıştır.
Öteden beri vazgeçilmez pratik bir rehber olma özelliği taşıyan
VERGİ KILAVUZU’2021
’de, ilgililer, mükellefler, mali müşavirler
ve denetim elemanları için, bilgilere ulaşım kolaylığını sağlamak bakımından, konu başlıkları indeks şeklinde olup alfabetik sıra takip etmektedir.
Vergi Usul, Gelir, Kurumlar, Katma Değer Vergisi ve diğer vergi kanunlarındaki rakamsal düzenlemeler, zamanaşımı ve yürürlük tarihleriyle birlikte dikkate alınarak,
VERGİ KILAVUZU’2021ile geçmiş ve güncel mevzuata pratik bir şekilde ulaşmak hedeflenmiştir.
Değerli Konut Vergisi, Dijital Hizmet Vergisi, Dövizle Sözleşme Yapma Yasağı ve 7256 Sayılı Kanunla getirilen Yapılandırma gibi değişik güncel konular hakkında da
VERGİ KILAVUZU’2021’de bilgiler verilmiştir. Vergilere ilişkin istatistikî bilgiler ve bunların harcama yerleri ile temel ekonomik göstergeler de
VERGİKILAVUZU’2021
’de yer almıştır.
VERGİ KILAVUZU’2021
’in tüm okuyuculara faydalı olması
dileğiyle.
Ocak, 2021.
VERGİ SORUNLARI DERGİSİ
4
İÇİNDEKİLER
AİLE, ÇOCUK YARDIMI VE YEMEK İSTİSNA TUTARLARI ... 10
AMME ALACAKLARINDA RÜÇHAN HAKKI SIRALAMASI ... 11
AMME ALACAKLARINDA TERKİN ... 11
AMORTİSMAN ORANLARI ... 11
AMORTİSMAN SINIRI ... 48
ARAÇ MUAYENELERİNDEN ALINACAK HARÇLAR ... 48
ARGE TEŞVİKLERİ ... 48
ARIZİ KAZANÇ İSTİSNASI ... 58
ASGARÎ GEÇİM İNDİRİMİ ... 59
ASGARİ ÜCRET ... 60
ASGARİ ÜCRET VE KESİNTİLER ... 60
ASGARİ ÜCRETLİNİN İŞVERENE MALİYETİ ... 61
ASGARİ YILLIK İZİN SÜRELERİ ... 61
BAĞIMSIZ DENETİME TABİ ŞİRKETLER VE UYGULAMA ESASLARI ... 61
BAĞIŞ VE YARDIMLARDA İNDİRİM (GVK) ... 64
BANKA VE SİGORTA MUAMELELERİ VERGİSİ ORANI ... 64
BANKALARIN KARŞILIKSIZ ÇEK ÖDEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ ... 65
BASİT USULE TABİ OLMANIN GENEL ŞARTLARI ... 65
BASİT USULE TABİ OLMANIN ÖZEL ŞARTLARI ... 66
BEYAN EDİLECEK VE EDİLMEYECEK GELİRLER (TAM MÜK. GERÇ. KİŞİLER) ... 67
BEYANNAMELERİNİ İMZALATMAK ZORUNDA OLANLAR ... 67
BEYANNAMELERİNİ İMZALATMAK ZORUNDA OLMAYANLAR ... 67
BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ ... 67
BORSADA RAYİCİ OLMAYAN YABANCI PARALARIN YILSONU DEĞERLEMELERİNDE ESAS ALINACAK KUR DEĞERLERİ ... 68
BÜTÇE GİDERLERİ ... 68
BÜTÇE GELİRLERİ... 69
BÜYÜK-KÜÇÜK ÖLÇEKLİ MÜKELLEFLER ... 80
ÇALIŞTIRILMASI ZORUNLU OLAN (50 VE DAHA FAZLA İŞÇİ ÇALIŞTIRILAN İŞYERLERİNDE) ÖZÜRLÜ VE ESKİ HÜKÜMLÜ ÇALIŞTIRMA ORANI ... 81
ÇEVRE TEMİZLİK VERGİSİ (2021) ... 81
ÇOK TARAFLI VERGİ (ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ ÖNLEME) ANLAŞMALARINDA VERGİ VE ORANLAR ... 83
DAMGA VERGİSİ ORANLARI ... 99
DANIŞTAY NEZDİNDE TEMYİZ YOLUNA GİTME SINIRI ... 103
DAR MÜKELLEF GERÇEK KİŞİLERDE BEYAN ... 103
DEFTER TASDİK ZAMANI ... 104
DEFTER TUTMA ... 104
5
DEFTER TUTMA TASDİK HADLERİ ... 105
DEĞER ARTIŞ KAZANCI İSTİSNA TUTARLARI ... 106
DEĞERLİ KAĞIT BEDELLERİ ... 108
DEĞERLİ KONUT VERGİSİ (DKV) ... 109
DEĞERSİZ ALACAKLARI GİDER KAYDETME ... 110
DEVLET MEMUR MAAŞ HESAPLAMASI ... 110
DEVLET MEMUR MAAŞ KATSAYILARI VE SOSYAL YARDIMLAR ... 111
DİJİTAL HİZMET VERGİSİ ... 112
DÖVİZLE SÖZLEŞME YAPMA YASAĞI ... 113
E-BEYANNAME UYGULAMASI ... 116
E-DEFTER UYGULAMASI ... 118
E-FATURA UYGULAMASI ... 120
E-TEBLİGAT ... 121
EĞLENCE VERGİSİ ... 121
EK MALİ TABLO DÜZENLEMEK ZORUNDA OLANLAR ... 122
ELEKTRİK VE HAVAGAZI TÜKETİM VERGİSİ ... 122
EMLAK VERGİSİ ORANLARI ... 122
EN AZ CEZA HADDİ... 123
ENGELLİLİK İNDİRİMİ ... 123
ESNAF MUAFLIĞI ... 124
FATURA VERME MECBURİYETİ ... 125
FİNANSAL KİRALAMA VE MUHASEBE KAYDI ... 125
FORM BA – BS’YE İLİŞKİN HADLER ... 127
FORWARD – FUTURE SÖZLEŞMELERİ ... 127
GAYRİMENKUL ALIM SATIMINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR ... 128
GAYRİMENKUL SATIŞ KAZANÇLARINDA VERGİLENDİRME ... 128
GAYRİMENKUL SERMAYE İRADI İSTİSNASI ... 129
GECİKME FAİZİ-ZAMMI FARKI/BENZERLİĞİ ... 129
GECİKME ZAMMI ORANLARI ... 130
GEÇİCİ GÖREV YOLLUĞU ... 130
GEÇİCİ VERGİ ORANLARI ... 131
GELİR VERGİSİ BEYANNAMESİ VERİLECEK HALLER ... 131
GELİR VERGİSİ BEYANNAMESİ VERİLMEYEN VE TOPLAMA YAPILMAYAN HALLER ... 132
GELİR VERGİSİ TARİFELERİ ... 133
GELİR VERGİSİ TEVKİFAT (KESİNTİ) ORANLARI ... 134
HABERLEŞME VERGİSİ ... 144
HARCAMA YETKİLİLERİ ... 144
HARCIRAHLAR ... 145
6
HARÇLAR ... 147
HIZLANDIRILMIŞ KDV İADE SİSTEMİ (HİS) ... 158
HİZMET ERBABINA İŞVERENLERCE YEMEK VERİLMESİNDE GÜNLÜK HADLER ... 161
HİZMET SÖZLEŞMESİ İHBAR BİLDİRİM SÜRELERİ VE TAZMİNATI TUTARLARI ... 161
İDARİ YARGIDA TEK HAKİMLE ÇÖZÜLECEK DAVALAR İLE DURUŞMA YAPILMASINA İLİŞKİN SINIR ... 161
İHBAR TAZMİNATI ... 162
İHTİRAZİ KAYITLA BEYAN ... 163
İKİ TAM YIL SÜREYLE AKTİFTE YER ALAN TAŞINMAZ SATIŞINDAN DOĞAN KURUM KAZANÇ İSTİSNASI .... 164
İKTİSADİ İŞLETMELERE DAHİL KIYMETLERİ DEĞERLEME ... 165
İLAN VE REKLAM VERGİSİ... 170
İNDİRİMLİ GELİR VE KURUMLAR VERGİSİ ORANLARI ... 172
İNTERAKTİF VERGİ DAİRESİNDE YAPILABİLECEK İŞLEMLER ... 172
İSTİNAF VE TEMYİZ KANUN YOLLARI ... 174
İŞÇİLERİN YILLIK ÜCRETLİ İZİN SÜRELERİ ... 175
İŞ KUNUNU İDARİ PARA CEZALARI ... 176
İŞ SAĞLIĞI KANUNUNA GÖRE UYGULANACAK PARA CEZALARI ... 179
İŞSİZLİK SİGORTASI KESİNTİ ORANLARI ... 184
İŞVERENİN SGK YÜKÜMLÜLÜKLERİ ... 184
İŞYERİ VE ÇALIŞANLARA İLİŞKİN SGK’YA YAPILACAK BİLDİRİM SÜRELERİ ... 189
İZAHA DAVET ... 189
KABAHATLER KANUNUNA GÖRE PARA CEZALARI ... 197
KAMU GÖREVLİLERİ EK GÖSTERGELERİ ... 201
KAMU HARCAMALARI VE GELİRLERİ ... 210
KAMU İHALELERİNDE PARASAL SINIRLAR ... 212
KANUNİ FAİZ VE TEMERRÜT FAİZİ ORANLARI ... 214
KAR DAĞITIMI ... 215
KAR DAĞITIMI MUHASEBE KAYITLARI ... 215
KAR PAYI DAĞITIMINDA TEVKİFAT VE BEYAN ... 216
KARAPARA AKLAMA ... 217
KATMA DEĞER VERGİSİ KOD LİSTESİNİN ANLAMLARI ... 223
KAT KARŞILIĞI ARSA TESLİMİ VERGİLEMESİ VE MUHASEBE KAYDI ... 223
KAZANÇLARDA VERGİLENDİRME ESASLARI ... 226
KDV TEVKİFAT UYGULAMASI... 226
KDV İADE VE MAHSUP USULÜ ... 229
KDV ORANLARI ... 234
KESİNTİ YOLUYLA ÖDENEN VERGİLERİN VE GEÇİCİ VERGİLERİN MAHSUBEN/NAKDEN İADESİ ... 253
KIDEM TAZMİNATI TAVAN ÜCRETİ ... 256
KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ ... 257
7
KİRA SERTİFİKASI (SUKUK)– BONO FARKI ... 257
KKDF ORANLARI ... 258
KONAKLAMA VERGİSİ ... 259
KONTROL EDİLEN YABANCI KURUM KAZANCI VERGİLEMESİ ... 259
KUR FARKLARI İLE KREDİ FAİZLERİNİN MALİYET VEYA GİDER YAZILMASI... 260
KUR FARKLARI VE MUHASEBELEŞTİRİLMESİ ... 261
KURUMLAR VERGİSİ ORANI ... 262
KURUMLAR VERGİSİ TEVKİFAT ORANLARI ... 262
LİMİTED ŞİRKET/ANONİM ŞİRKET TERCİHİ ... 265
LİMİTED ŞİRKETTE ORTAK VE KANUNİ TEMSİLCİNİN SORUMLULUĞU ... 272
MAASTRİCHT KRİTERLERİ ... 273
MASRAF (GİDER) AKTARIMI VE KDV UYGULAMASI ... 273
MENKUL SERMAYE İRATLARININ VERGİLENDİRİLMESİ ... 274
MENKUL VE GMSİ’LERDE BEYAN SINIRLARI ... 284
MİRASÇILARIN VERASET BEYANI ... 284
MİRAS PAY VE ORANLARI... 287
MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ (2021) ... 288
MÜKELLEFİN ÖDEVLERİ ... 290
OMBUDSMAN-KAMU DENETÇİLİĞİ ... 291
OTURDUKLARI EVLERDE İMAL ETTİKLERİ MALLARI İNTERNET VE BENZERİ ELEKRONİK ORTAMLAR ÜZERİNDEN SATMADA ESNAF MUAFLIK SINIRI ... 293
ÖDEMELERDE VERGİ KESİNTİLERİ VE SİGORTA PRİMLERİ ... 294
ÖRTÜLÜ SERMAYE ... 296
ÖZEL İLETİŞİM VERGİSİ ... 296
ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ ... 296
ÖZEL USULSÜZLÜK FİİLLERİ VE CEZALARI ... 297
REESKONT VE AVANS İŞLEMLERİ İSKONTO VE FAİZ ORANLARI ... 299
“SAT-KİRALA-GERİ AL” İŞLEMİNDE VERGİ İSTİSNALARI ... 300
SENETLERİN REESKONTU ... 301
SERBEST MESLEK KAZANÇLARINDA 183 GÜN KURALI ... 301
SERBEST MESLEK KAZANCI VE ÇİFTE VERGİLEMEYİ ÖNLEME ANLAŞMALARI ... 301
SERBEST MUHASEB. MALİ MÜŞ. VE YEMİNLİ MALİ MÜŞ. ASGARİ ÜCRET TARİFESİ (2021) ... 304
SGK İDARİ PARA CEZALARI ... 317
SGK TECİL VE TAKSİTLENDİRME YETKİ TUTARLARI ... 317
SİGORTA PRİMİNE TABİ OLMAYAN ÖDEMELER ... 318
SÜREKLİ GÖREV YOLLUĞU ... 318
SSK PRİM ÖDEMESİNDE TAVAN VE TABAN ÜCRETLER ... 319
SSK PRİMLERİ ... 319
8
SÜRESİ İÇİNDE SADECE BANKAYA ÖDENMESİ GEREKEN AMME BORÇLARI ... 320
ŞANS OYUNLARI VERGİSİ ORANLARI ... 320
ŞAHIS ŞİRKETİ ORTAKLARININ GV KARŞISINDAKİ DURUMU ... 320
ŞÜPHELİ ALACAK VE KARŞILIK AYIRMA ... 320
TAHAKKUKTAN VAZGEÇME ... 321
TAHSİLAT VE ÖDEMLERİN BANKA VE PTT ARACILIĞI İLE YAPILMASI ... 321
TAHAKKUK (TARH) ZAMANAŞIMI VE KESEN/DURDURAN SEBEPLER ... 323
TAHSİL ZAMANAŞIMI VE DURDURAN SEBEPLER... 324
TARHİYAT SONRASI UZLAŞMA KOMİSYONLARININ YETKİ SINIRLARI ... 324
TECİL FAİZİ ORANLARI ... 325
TEKDÜZEN HESAP PLANI ... 327
TEKDÜZEN MUHASEBEDE 7/A SEÇENEĞİNİ UYGULAMAK ZORUNDA OLANLAR ... 332
TEKDÜZEN MUHASEBEDE MALİ TABLO RASYO ANALİZLERİ ... 333
TEKDÜZEN MUHASEBEDE ÖZEL İNŞAAT İŞLERİNDE MUHASEBE KAYITLARI ... 334
TEKDÜZEN MUHASEBEDE KAPANIŞ KAYITLARI ... 334
TEKDÜZEN MUHASEBEDE KAPANIŞ YEVMİYE KAYITLARI ... 335
TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELER ... 337
TERÖRÜN FINANSMANI ... 339
TEVKIF YOLUYLA VERGILENDIRILMIŞ BIRDEN FAZLA IŞVERENDEN ELDE EDILEN ÜCRETLER ILE MENKUL VE GAYRIMENKULLERDE BEYAN SINIRI ... 340
TEVKİFAT VE İSTİSNA UYGULAMASINA KONU OLMAYAN MENKUL VE GAYRİMENKUL SERMAYE İRATLARINDA BEYANNAME VERME SINIRI ... 340
TEVKİFATA TABİ TUTULMUŞ MENKUL VE GAYRİMENKUL SERMAYE İRATLARINDA BEYAN SINIRI ... 341
TRANSFER FİYATLANDIRMASI YOLUYLA ÖRTÜLÜ KAZANÇ DAĞITIMI - ADATLANDIRMA ... 341
TÜKETİCİ FİYAT ENDEKSİ VE ENFLASYON (AYLIK-YILLIK) ... 343
TÜRK TİCARET KANUNU SUÇ VE CEZALARI ... 344
USULSÜZLÜK CEZALARI ... 347
UZLAŞMA ... 348
UZLAŞMA KOMİSYONLARI VE YETKİLERİ ... 349
ÜCRET, PRİM, İKRAMİYE VB.’NİN BANKALAR ARACILIĞIYLA ÖDENMESİ ... 351
ÜRETICI FIYATLARI ENDEKSI ENDEKSI (2003=100)(KÜMÜLATIF) ... 352
VERASET İLAMI ... 352
VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ ORANLARI VE İSTİSNALAR ... 354
VERASET VE İNTİKAL VERGİSİNDE TEVKİFAT ORANLARI ... 355
VERGİ BEYANNAMELERİNİ VERME VE VERGİLERİ ÖDEME ZAMANLARI ... 356
VERGİ KANUNLARINDA YER ALAN BİLDİRİM SÜRELERİ ... 361
VERGİ KESİNTİSİNE TABİ TUTULMAMIŞ VE İSTİSNAYA KONU OLMAYAN MENKUL VE GAYRİMENKUL SERMAYE İRATLARINDA BEYAN SINIRI ... 361
9
VERGİ MUAFİYETİNE TABİ VAKIFLAR İÇİN ARANAN KRİTERLER, ASGARİ MAL VARLIĞI VE GELİR
TUTARLARI ... 361
VERGİ TÜRÜ KODLARI ... 362
VERGİ İLE İLGİLİ KONULARDA DAVA AÇMA SÜRELERİ ... 378
VERGİDEN İSTİSNA GÜNLÜK HARCIRAH (GÜNDELİK)-KONAKLAMA TUTARLARI ... 378
VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI ... 381
VERGİ KAÇAKÇILIK SUÇ VE CEZALARI ... 381
VERGİ TECİL VE TAKSİTLENDİRME YETKİ SINIRLARI ... 381
VERGİDEN MÜSTESNA YEMEK BEDELİ ... 382
VERGİ USUL KANUNUNDAKİ BİLDİRİM SÜRELERİ... 382
VERGİ ZİYAI CEZASI ... 383
VERGİYE UYUMLU MÜKELLEFLERİN İNDİRİM TAVANI ... 383
YABANCI ULAŞTIRMA KURUMLARINDA KAZANCIN TESBİTİ ... 383
YAPILANDIRMA ... 384
YENİ TEŞVİK SİSTEMİ ... 409
YENİ TÜRK TİCARET KANUNU HAKKINDA ÖZET BİLGİLER ... 413
YENİDEN DEĞERLEME ... 416
YENİDEN DEĞERLEME ORANLARI ... 417
YMM GELİR VE KURUMLAR VERGİSİ İADE LİMİTLERİ ... 418
YMM İNDİRİMLİ ORAN KDV İADE LİMİTİ ... 418
YMM İSTİSNA İŞLEMLER İÇİN RAPOR DÜZENLEME SINIRI ... 418
YMM KARŞIT İNCELEME LİMİTLERİ ... 419
YMM KDV İADE LİMİTLERİ (TAM TASDİK SÖZLEŞMESİ YOKSA) ... 419
YMM KURUMLAR VERGİSİ İSTİSNA TASDİK LİMİTİ ... 419
YMM RAPORU (ARGE VE SERBEST BÖLGE İŞLEMLERİ İÇİN) ... 419
YMM TAM TASDİK KAPSAMI ... 420
YOLCU BERABERİ PARA VE ZİNET EŞYASI ... 420
YURT DIŞINA ÇIKIŞ YASAĞI GEREKTİREN BORÇ MİKTARI ... 420
YURT DIŞINDAN SAĞLANAN HİZMETLERDE STOPAJ ... 421
ZİRAİ KAZANÇLARDA VERGİLEME ... 422
424
Mahmut SAYIN
1964 yılında Ankara’da doğdu. 1981’de Antalya Lisesi ve 1985’de A.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat Bülümünden mezun oldu. Açılan giriş sınavını kazanarak 27.06.1986 tarihinde Stajyer Gelirler Kontrolörlüğü’ne başladı. Yeterlik sınavında başarı göstererek 1989’da Gelirler Kontrolörlüğü’ne atandı. ABD’de Western Michigan Üniversitesi’nde Ekonomi yüksek lisans eğitimini tamamladı. 1996’da Gelirler Başkontrolörü oldu. Mali Suçları Araştırma Kurulu, Gelirler Kontrolörleri ve Maliye Yüksek Eğitim Merkezi Baş kan Yardımcılıkları görevlerinde bulundu. 2008 -2011 yıllarında Avusturya Viyana Büyükelçiliği Maliye Müşavirliği yaptı.
Vergi Başmüfettişi olarak Ankara Grubu’nda bulunmaktadır.
İngilizce bilmektedir. Evli ve iki çocuk babasıdır .
