Hukuk öğrenimi için
gittiği Paris'te resim
öğrenimini yapan ve
yaşamı boyunca 120
kadar yapıt veren
Osman Hamdi Bey,
24 şubatta ölümünün
68'inci yıldönümünde
anılacak
MÜZECİ
TÜRK YURDUNUN TARİHİ ZENGİNLİKLERİNE SAHİP
ÇIKTI.GÜZEL SANATLAR AKADEMİSİNİ KURDU.
HAMDI BEY ANILIYOR
"Video-Klûb'ün" geniş bir arşivi var.
Kadın Polis
alıyoruz... Gerçekle bir aile için pahalı bir sistem henüz bu...
Amma dışartfa da bu böyle... Ancak oteller, büyük kuruluş lar, okullar için, hatta apartmanlar İçin çok ucuz ve yararlı o- luyor...
— Örneğin?..
— Örneğin, Yüksek Mimar Ayduk Koray Çankaya'da 100 daireli bir blok apartman yapıyor, 1978’de bitecek... Şimdi o- radan daire alanlar ayda bin lira vererek her akşam 7'den son ra 4 saat süre ile renkli televizyon programı seyredebilecek ler... Bir merkezden yönetilicek bu yayın...
EĞİTİM'DE
— Eğitimde ne şekilde kullanılıyor video yayınları? — Erzurum'da, Trabzon'da. Bursa’da, ıtoadolu’mın birçok illerinde üniversiteler kuruldu... Ama profesörler gidemiyor lar oralara... Gidenlerde güç gidiyor, üstelik sayıları da yet miyor... Aslında gitmelerine gerek yok, bu sistem yerleştiri lirse... Profesörlerin verecekleri dersleri video teybe alıp, dilediğiniz fakülteye gönderebilirsiniz... Bu tür öğrenim hem ucuz hem de. yararlı oluyor... En ünlü profesörlerin yaptiKiarı ameliyatlar, deneyler video teyple gayet iyi gösterilebiliyor... Ve artık bu tür öğrenim tüm Batı ülkelerine yerleşti...
— İşçiler için?...
— İşçiler içinde çok yararlı programlar yapılıyor video ile... Bir işin nasıl yapılacağı öğretiliyor...
— Bizde böyle programları süratle alabilen, hazırlayabilen araçlar var mı? Sonra hazır programlar getirtebiliyor musu nuz?
— Hepsini ge tirttik... Hepsini uygulayabiliriz... — Acaba ne kadar video teyp var Türkiye'de? — 1500’ün üzerinde gösterici var olduğunu sanıyoruz... Ayrıca 2000 civarında da renkli televizyon aracı var...
— Galiba bir de bankalarda soygunlara karşı bu yöntemle önlem alınabiliyor?
— Bankalar ve büyük mağazalar için gayet kullanışlı bir sistem video... Yüksekçe bir yere video kameralarını yerleş tirdiniz mi. gireni çıkanı, her şeyi banda alabiliyorsunuz... Bu şimdi soygunları, hırsızlıkları önlemek İçin hayli yıldır kulla nılan bir yararlı yöntem...
★ ★ ★
Böylece bizde de “ Video klüp" kuruldu . Büyük kuruluşlar yavaş yavaş bu yönteme doğru kayıyorlar, müşterilerini ken dilerine bağlamak, işyerlerini daha cazip güvenli hale getire bilmek için... Aynca t-üyük otellerin lobilerinde gösterici araçlarla bu sistemle vakit geçirten programların arasına rek lâm programları da sıkıştırıyorlar... Bu da ayrı bir yarar sağlı yor firmalara... Herhalde önümüzdeki yıllar video’yu Türkiye'de İyice yerleşmiş olarak göreceğiz.
TÜRKİYE'DE İLK
«YIDEO-KLOP»
KURULDU
T
ELEVİZYONDA ikinci kanalı isterlerse devreye sok sunlar isterlerse sokmasınlar... Bu yöneticilerin bi lecekleri bir iş... İstanbul’da birkaç ay önce kurulan VİDEO KLÜP üyelerine hergün diledikleri saatte TRT’de gün düz bazı programlan dem de renkli olarak seyrettiriyor...Müzik mi arzu ettiniz? Mireille Mathieu’nun konseri. Gil bert Becaud’yu . Silvya Vartan’ı veya sevdiğiniz bir başkasını hemen karşınızda bulabiliyorsunuz... Video kasetini yerleş tirdiniz mi herşey tamam...
İngiltere - Batı Almanya millî maçını mı hatırladınız, canı nız bir futbol ziyafetini mi çekti. Yerleştirin video kasetim seyredin dilediğiniz sürece...
Fransız Italyan. Alman ve Ingiliz televizyon kuruluşlarının beğenilen programlarının tümü artık Türkiye'de, elinizin al tında...
Demir Baran Şarol ile Doğan Yüzak Türkiye'de Video Klübün ilk kurucuları... Demir Baran Ingiltere'de gazetecilik yaptığı yıllar bir yandan da School of Télévision Production e gitm iş ve bu okulu bitirm iş... Arkadaşı Doğan Yüzak da eîek- tıonik mühendisi... İki arkadaşın da televizyona ve bu tür araçlara özel bir merakları, daha doğrusu tutkuları var...
Bakınız Türkiye'de böyle bir olayı gerçekleştiren Baran bu konuda neler anlatıyor...
— VİDEO KULÜBÜ'nün ne kadar üyesi var?..
Yüzün üzerinde üyeye sahibiz... Bu üyelerimize her hafta 7 saatlik değişik ve renkli video bandı veriyoruz... Bir özel servisimiz var bunu gerçekleştiren...
Peki herhangi bir televizyon aracı ile video teypten ya rarlanılabilir mi? Bu sistemin esası nedir?
Video kazetinin yerleştirildiği bir araç var... Aşağı yu- kan bir teyp aracı gibi... Bunun dışında bir de renkli televiz yon okranı gerekli... Sonrası programla doldurulan kasetler tabH...
Siyah beyaz görünüm veren araçlarla video seyredilmez mi?
— Elbette seyredilir...
— Herhangi bir televizyon aracı yeterli midir?
— Vkteo kanalı t*f «vizyon la ra yıllardır konuluyor... Çok rakılarda yok aadoco... Türklya'da yapılan fal «vizyonlarda galiba arlık vldao çıkışı koymaya başladılar... Bu bir büyük v« pahalı özalllk dağtl artık...
ÜYELİK KOŞULLARI
— Video Kulüp'e üye olmak İçin ne ödeniyor? — Video aracının değeri 56 bin lira.. Buna radyo veya te levizyon gibi sahip oluyorsunuz... Bizim kulübe ilk giriş ise 26 bin lira... Ayda İki bin lira da programlı video bandı ücreti
Röportaj ve Fotoğraflar:
r
HAMIT K1NAYTÜRK
Şubat 1910 tarihi,
büyük Türk ressaı..:
Osman
Ham di
Bey'in ölüm günüdür. 68 yıl
olmuş bu büyük sanatçıyı
kaybedeli... Yalnız sanatçı
mı? O büyük insan, üstün
sanat kudretinin yanı sıra
Türkiye’nin sanat alanında
Batı’ya
açılışım gerçekleş
tirmeye başlamakla kalma
mış. Avrupa’da uzun sanat
eğitimlerinden sonra, geri
döndüğü ülkesinde, arke
olojik kazılarda bulunmuş
ve arkeoloji müzesinin ge
lişmesinde çok büyük çaba
harcamış, bugünkü Güzel
Sanatlar Akademisi’ni kur
muş ve 1884 yılında eski
eserlerin yağmasını önle
mek amacı ile Asar-ı Atika
N izam n am esi’ni
(E ski
Eserler Yasası’m) hazırlayıp
uygulamaya
başlamıştır.
Çabalan sonucu haklı ola
rak “ Müzeci Hamdi B ey”
unvanını almıştır.
Osman Hamdi Bey,
Türk sanatına yaptığı sayı
sız hizmetlerle anıtlaşmış
ve O nun birbirinden güzel
nefis tablolan dünya mü
zelerinde de baş köşeyi al
mıştır.
1842 yılının 30 Aralık g ü
nü Beşiktaş’ta dünyaya ge
len Osman Hamdi, İbrahim
Edhem Paşa'nm en büyük
oğludur. 1850’de “Maarif-i
Adliye” Okulu’na yazılan
geleceğin büyük sanatçısı,
daha o sıralarda resime me
rak sarmış ve karakalem ile
desenler çizmeye başlamış
tır. Bir süre sonra, babası
ile Paris’e giden Osman
Hamdi, 1851 yılında, hu
kuk öğrenimi için eğitime
başlamış, fakat sonunu ge
tirememiştir. Zaman zaman
babasına yazdığı mektup
larda hukuktan pek bir şey
öğrenemediğine ve zevk ala
madığına değinen delikanlı,
resim ve sanata büyük bir
yakınlık duyduğunu ve an
cak bu yolda mutlu bir ha
yata
k av u şa b ileceğ in i
belirtmiştir.
SAN AT OGRFNÎSt
B abasının
müsaadesi
üzerine Paris Güzel Sanat
lar Okulu’na kaydını yaptı
ran Osman Hamdi, hem
buraya devam etmiş, öte
yandan da özel atelyplerde
resim dersi almaya başla
mıştır. Bunlarla da yetin
meyen bu azimli çocuk, ay
rıca arkeoloji kurslarını da
izlemiş ve boş zamanlarını
sanat müzelerini gezmeye
ayırmıştır. Zamanm ünlü
ressamları Jean-Leon
GéroİLAHİYATÇI
-1907 tarihini taşıyan bu tablo 90x113 boyutlarında olup İstanbul'da bir Özel
koleksiyondadır. Bu eserin çok az farklılıklarla bir benzeri daha var... O da halen
Avusturya Sanat Müzesinde.
me ve Gustave Boulanger
atölyelerinde
öğrenimini
sürdüren Osman
Hamdi,
12 yıllık bir öğrenimden
sonra İstanbul'a dönmüş ve
çok iyi yabancı dil öğrendi
ğinden sarayın Teşrifat-ı
Hariciye Müdür Yardımcılı
ğına getirilmiştir. 1877’de
Beyoğlu Altıncı Daire Bele
diye Müdürlüğü görevine
atanan Osman Hamdi, 11
Eylül 1881’de de Arkeoloji
Müzesi Müdürlüğüne geti
rilmiştir.
Bu olaydan sonra, Os
man Hamdi’nin yaşamı de
ğişmiş ve hayelleri gerçek
leşmeye başlamıştır.
30 yıldan beri açık olan
müzenin eser bakımından
çok fakir olduğunu gözönü-
ne alan ve zenginleştirmek
için yoğun çabalarda bulu
nan bu değerli Türk sanat
çısı, Anadolu'da da çeşitli
arkeolojik kazılara katılıp
çıkan eserleri büyük bir
dikkatle
değerlendirmeye
başlamıştır. Ancak, o sıra
larda yabancı arkeologlar da
kazılar yaptığından. bunla
rın bir kısmını ülkelerine
götüren, ya da kaçırılan ta
rihî eserlerin yağmasını ön
lemek amacı ile harekete
geçen Osman Hamdi Bey,
1884 ta rih in de, “ Asar-ı
Atika" Nizamnamesi’ni ha
zırlamış v c hemen uygula
maya başlamıştır.
0 te yandan, Türkiye’nin
bir sanat okuluna ihtiyacı
olduğunu gözönüne alan bu
değerli Türk sanatçısı, 3
Mart 1883’de şimdiki Güzei
Sanatlar Akademisi’ni kur
muştur.
120 KADAR YAPITI VAR
Osman Hamdi Bey, hem
çok yönlü bir sanatçı, hem
de ülkesine sayısız saııat
hizmetleri yönünden asla
unutulamayacak bir kişidir.
O’nun
birbirinden
güzel
eserleri, çeşitli boylardaki
yağlıboya tablolan bugün
yüzbinlerle ölçülüyor... Y a
şamı boyunca yaklaşık 120
civa rın da resim y a p tığ ı
tahmin edilen Osman H am
di Bey, bazı toblolarını bir
kaç yıl ara ile çift olarak
yapmıştır.
Tablolarında
özellikle kendisini
model
olarak kullanan ve bunu
fotoğraf yolu ile gerçekleş
tiren sa n a tçı,
örn eğ in ,
“Rüstem Paşa Camii Önün
de” isimli, iki benzer
tablo
yapmıştır.
Ancak,
bunların biri 48X92 diğeri
ise 120X210 boyutlannda-
dır. Bu tablolardan biri b u
gün Resim-Heykel Müze-
si'nde, diğeri de, özel bir
koleksiyondadır. Yüıe bir
özel koleksiyonda bulunan
“ İlâhiyatçı” isimli tablonun
çok ufak değişikliklerle bir
benzeri de halen Avusturya
Sanat Müzesi'ndedir.
Taha Toros Arşivi
