NADiR
KAL V ARiAL TUMORLER:
2 OLGU SUNUMU
RARELY SEEN CALVARIUM TUMORS: A
report of
2
cases
Sava~ CEYLAN,Suleyman BAYKAL,Kayhan KUZEYLi,Levent ALBAYRAK,Mufit KALELiOGLU,Fadll AKTURK Karadeniz Teknik Universitesi TIp Fakiiltesi N6ro~iriirji (se. SB. KK. MK. FA). patoloji (LA) A.B.D. Tiirk N6ro~iriirji Dergisi 2: 145-147. 1991
6ZET:Biri erken ~ocukluk d6neminde frontal
ke-mikte lokalize benign osteoblastoma vakasl, digeri
tenporal kemikte lokalize psammomatoz ossiBye
Bbroma vakasl sunulmaktadrr. Klinik, radyolojik bul-gular ve ilgili literatiir klsaca tartl$llmaktadlr.
Anahtar Kelimeler : Benign osteoblastoma,
Kra-nium, Psammomatoz ossiBye Bbroma.
GiRi~
Kraniumun benign kemik tiimorleri 4 grupta top-lanmaktadlr. Bunlardan osteoma dl~mda ossifying fib-roma, osteoid osteoma ve osteoblastomanm kraniuma yerle~mesi oldukca nadirdir (19).
Benign osteoblastomalar, kraniumda nadir olarak yerle~en primer kemik tiimorlerdir (6,13).Kraniuma lokalize osteoblastoma olgulan, genellikle basis kra-niye yerle~me egilimi gosterirler. Oksipital. frontal. parietal ve etmoid bolgede sporadik vakalar olarak gozlehirler (6).
Ba~ve boyun bolgesine lokalize ossifiye fibroma vakalan genellikle mandibula ve maksillada gozlenir. Nasal. ethmoid sinus, temporal ve oksipital kemikte ossifiye fibroma vakalan nadir olarak literatiirde bil-dirilmi~tir (5.7,6.20).
Makalemizde, erken <;:ocukluk<;:agmdagorulen frontal benign osteoblastoma vakasl ile temporal ke-mige lokalize ossifiye fibroma olgusu sunulmaktadlr.
Olgu 1
2 ya~mda klZ <;:ocugu,alnmm sag tarafmda ~i~lik ~ikayetiyle hastanemize ba~vurdu. Ailesi. hikayesinde alnmdaki ~i~ligin 2-3 defa du~mesini takiben ba~lm <;:arpmaslsonucu olu~tugunu ifade ettiler.
Poliklinigimizde yapllan ilk muayenesinde, alnm-daki ekspansil kitle dl~mda patoloji tespit edilmedi. Direkt grafilerinde sag frontal bolgede litik lezyon iz-lendi. Bilgisayarh beyin tomografisinde, intradiploik mesafede geni~lemeye yola<;:anhipodens, kontrast tu-tan ve frontal kemik i<;:ve dl~ tabulasml erode Eden bir lezyonla kar~lla~lldl. (Resim 1) Turn vu cut sintig-rafisinde ise, sag frontal bolgede lezyon smmndaki kemik dokusunda radyoizotop tutulumunda artl~ iz-lendi (Resim 2).
SUMMARY : Two cases of the calvarium.
con-sisting of benign osteoblastoma of the frontal bone
and ossifying Bbroma of the temporal bone are
presented. The clinical. radiological features and
releated literature are briefly discussed.
Key Word: Beging osteoblastoma. Psammomatoid ossifying Bbroma, Skull.
Resim 1 : Frontal kemikte tiimoral doku ve diploede geni~leme izlenmektedir. I'FQG'Al1 ~ l PQI"" •••:.Z NI') (utJIi'(f<! r? ••••f 5ti,.,E("t",~
,..~~.
t."'GIW!;'.::_Resim 2 : Tiim6r dokusu ve ~evresine ait radyoizotop ~ah~maya ait g6riintii izlenmektedir.
Frontal kemikte kitle kraniektomi ile total olarak <;:rkanldl.Kitle incelendiginde eksternal ve internal ta-bulanm incelmi~ oldugu izlendi.
Histopatolojik degerlendirme, tiimaral dokunun be-nign osteoblastoma oldugunu ortay~ koydu (Resim 3).
Resim 3 : Damardan zengin yaygm osteoid yapl i9nde yer alan. ~ok saYlda multiniikleer dev hiicrenin olu~turdugu neoplazm izlenmektedir. (Atipi kriterleri mevcut degildir) (H.E.x25).
Olgu 2
30 ya~mda bayan hastamlz, Temmuz 1986'da amenore ve galaktore ~ikayederi ile hastanernize ba~-vurdu. Hikayesinde 3 yIlancesinde amenore, takiben galaktoresi geli~mi~. Hormonal tetkikleri normal de-gerlendirildi. Bromoaiptine tedavisini takiben adet-leri duzelen hastamlZm, tedavinin 4'uncu aymda gebe oldugu tespit edilmi~.
HastamlZm c;ekilenkafa grafilerinde, temporal bal-gede radyolusen bir lezyon tespit edildi (Resim 4).
Resim 4 Temporal kemik squamoz lasmmda sklerotik lezyon izlenmektedir.
Computerize tomografi aym balgede squamos kemik-te geni~lemeyi ortaya koydu (Resim 5). Temporal kra-niektomi ile lezyon total olarak eksize edildi. Histopatolojik tam psammomatoid ossifiye fibroma idi (Resim 6). Postoperatif 3,5 Yllhk takiplerinde re-kurrens izlenmedi.
146
Resim 5- : Temporal kemik squamoz lasmmda geni~leme izlen-mektedir.
Resim 6 : Selluler fibromatoz stroma i9nde psommomatoid ossikul-leri g6steren mikrofotograf (okla i~aretli) (H.E.x25).
TARTI~MA
Benign osteoblastoma patogenezi bilinmemekte-dir (5,7).Turn kemik tUmarlerinin %l'inden daha aZl-ill olu~turmakta ve 30 ya~ altmdaki erkeklerde benign osteoblastoma vakalan biraz daha slk olarak bildiril-mektedir (2). Olgularm % 75'i 2 ve 3'uncu dekadlar-da olu~maktadIr (9).
Tumarlerin kranial yerle~imi nadirdir (2.3).Bugu-ne dek literatiirden toplanan toplam 33 olgunun 4'u oksipital kemikte, lO'u temporal kemikte, 7'si ethmoid kemikte, 7'i frontal kemikte 2'i sphenoid ke-mikte ve l'inin ise klivusta yerle~tigi garulmu~tiir (3.4.5,8).
Benign osteoblastomaya ait direkt grafi bulgula-n, tiimaral dokunun evresine ve kalsifikasyonun olup olmamasma bagh olarak degi~iklikler gastermekte ve radiopaque yada radiolucent olabilmektedirler (5,6). Olgumuzda bu bulgularla birlikte tiimar dokusunun kemigin iC;ve dl~ lammaslll1 destriikte ettigi izlenmek-te idi (Resim 1). Ossifiye fibroma, oldukca nadir
fibroesseoz tiimordiir. Ossifiye fibroma terimi. ilk kez
1927 yilinda Montgomery tarafmdan kullamlrrl11,)tlr(6).
Blodi kranial yerle1,)imliossifiye fibromaYl fibroz disp-lazinin varyantl olarak bildirmektedir (2).Diger bazl
ara1,)tlrmaalar ise ossifiye fibromaYl osteoblastoma-lann vary antI olarak slmflandlrmaktadlrlar (5).
Margo ve arkada1,)lan,l1,)lkve e1ektron mikrosko-pik yih1,)malarla,bu tiimoriin ayma tamsmda oldukca karakteristik ozellikler tespit etrni1,)lerdir.Yuvarlak. mineralize kollajen fokuslan psammomatoz ossikul-ler olarak tammlaYlp bu ozellikossikul-lerden dolaYl kitleye psommomatoid ossifying fibroma adml vermi1,)lerdir
(8).Johnson tarafmdan kullamlan juvenil ossifiye
fib-roma terimi. yeti1,)kinlerdede bu tiimore rastlandlgtn-dan terkedilmektedir (7).Olgumuz yeti1,)kindonemde gozlenen olgulara ornek te1,)kiletrnektedir.
Onceki c;:ah1,)malardasunulmu1,)biri orta kulakta. biri internal audltary kanal. mastOId ve orta kulakta-ki olgulann hic;:biripatolojik yonden ossmye fibroma olarak tammlandmlmaml1,)tIr. Levin ve ark. temporal kemikte yaygm lokalizasyon gosteren bir ossifiye fib-roma olgusu sunmu1,)lardlr(6).
Olgumuzda oldugu gibi. amenore galaktore ile os-sifiye fibromanm beraberliginin. tesadiifimi yoksa bir sendrom mu oldugu hakkmda bilgi elde edilemedi.
Bemgn kranial kemik tiimorlerinde en bloc siyonu takiben tarn kiir saglanmaktadlr. Total rezek-siyon somaSI nadiren local recurrens goriilmek-tedir (9).
YaZJ~maAdresi :Sava~ CEYLAN KTU TIp Fakiiltesi N6ro~irurji ABO TRABZON
KAYNAKLAR
1. Anavl Y. Calderan S and Sandbank J: Fibroma-Like Lesion Ari-sing in the Temporal Region. J Oral Maxillofac Surg 47:403-405. 1989
2. Berciano J. Perez-Lopez JL. Fernandez F: Voluminous benign os-teoblastomas of the skull. Surg Neurol 20:383-386. 1983 3. Blodi FC: pathology of orbital bones. The XXXVI Edward
Jack-son Memorial lecture. Am J Ophtalmol 81:1-26. 1976 4. Clutter DJ. Leopold DA. Gould LV: Benign osteoblastoma.
Re-port of a case and rewiew of the literaiire. Arch Otolaryngol. 110:334-336. 1984
5. Darsie JL. and Kenan P.D: Ossifying fibroma of the Frontal Eth-moid Sinuses. Sount. Med. J. 64:1033-1038. 1971
6. Di Lorenzo N. Balatinsky E. Bardella L. Maleci A; Benign Oste-oblastoma of the clivus removed by a transoral approach; Case report. Neurosurgery 20:52-55. 1987
7. Gay 1. et al: Ossifying fibroma: Rebort of a case. J Oral Surg 33:368-371. 1975
8. Gellad FE. Hafiz MA. Blanchard CL:Osteoblastoma of the tempo-ral bone: CT findings. J Comput AssIst Tomogr 9:577-579. 1985 9. Henderson J.H.: Orbital Turnors. 2nd ed. New York. Decker. 1980
205-8. 225-31
10. Levine P.A. Wiggins R. Archibald RWooand Britt R:Ossifying Fib-roma of the he<jd and neck; Involvement of the temporal4>one - an unusual challenging sIte. The Laryngoscope 91;720-724.1981 11. Margo CF. Ragsadele BD. Perman KJ: Psommomatoid ossifying
fibroma of the orbit. Ophthalmology 92:150-159. 1985 12. Margo CE. Weiss A. Habal MB: Psammomatoid ossifying
fibro-ma. Arch OphtalmolI04:1347-1351. 1986
13. Martin-Ferrer S. M.D.; Benign Osteoblastoma of the Parietal Bo-ne: Case Report. Neurosurgery 25:109-112. 1989
14. Miyazaki S, Tsubokawa T. Katayama Y. Kai Y. Sakurai I: Benign osteoblastoma of the temporal bone of an infant. Surg Neurol 27:277-283. 1987
-15. Naclerio RM. Jenkins HA. Herzog JA: Osteoblastoma of the te-mporal bone presenting as facial paralysis. Int J Pediatr Otorhi-nolaryngol 8:253-262. 1985
16. Scott M. Peale AR. and CrOlssant PO: intracranial midline ante-rior fossa ossifying fibroma invading orbits. paranasal sinuses and right maxillary antrum. J Neurosurg 34:827-831. 1971 17. Shields JA. Nelson LB. Brown JF. and Dolingan C: Clinical
Computed Tomographic and Histopathologic characteristics of juvenile ossifying fibroma with orbital involvement. Am J Oph-thalmol 96:650-3. 1983
18. Som PM. Bellot P. Blitzer A. Som ML: Osteoblastoma of the eth-moid sinus. Arch OtolaryngolI05;623-625. 1979
19. Voorhies R. M.. Sunderesan N: Tumors of the skull. Mc Graw Hill Company Neurosurgery pp. 984-1001. 1985
20. Ymashiti J et al.: Ossifying Fibroma of Occipital Bone. Surg Neu-rol 7:189-192, 1972