* « « ■ « « a ■ » • ■ » • ■ ■ ■ ■ ■ ■ ıit t i ■ « ' i ■ ■ • ■ • t « t » ■ « ¥ * ■ « 1 ■ ■ ■ ■ ■ ■ « « ■ ■ « M i i f i i i i i i "» ■ ı ı ı t f ı O ı i M i ı ı a ı i ı a M i ı ı ı a i ı u ■ ■ ■ ■ « » ■ * ■ ■ a i i n s ■ « t ■ « a * ■ • » i t f a * ¥¥ * ■ -» * * * • * ' » * « l i f i m i »i» « « ■ ’■ ■ ■ ' i • m m i ■ ■ ■ « ■ ■ • * ■ « * t j f JU L E S V IK N E ’NLN «D EN İZ A LT IN D A 20.000 F E R S A H » !
77 y ıl önce çevrilm işti!.
Hacheffe'in sergisinde bir gerçek ortaya çıktı
• '' T •'îİ S . S J ÎjAhmet Ihsan Bey
Jüles Verne’e
borcunu ödemişti
ÜNLÜ AHMET İHSAN BEY, JULES VERNE’İN YİNE ÜNLÜ BİR ESERİNİ, «DENİZALTINDA 20.000 FER- SAH»INI TÜRKÇEYE «TERCÜME» ETMİŞTİ. HAC- HETTE’İN YENİ YAYIN SERGİSİNDE BU KONUY LA İLGİLİ BİR GERÇEK, TESADÜF SONUCU ORTAYA ÇIKIYORDU...
MİSEL PERLMAN Paris’ten yazıyor
S
ERGİLENECEK öteberiye mahsus, karşımdaki küçücükcamekânm içinde, ortasından açılmış, ciltli, kocaman bir eski zaman muhasebe defteri. 173 üncü sayfanın ba şında, 19 uncu asrın itinalı el yazısı ile Fransızca yazılmış bir başlık: «20.000 Lieues Sous ¡es Mers». Yâni, «Deniz Al tında 20.000 Fersah». Daha sonra, harfler küçülüp inceliyor.. «1889 Kasım 14» tarihinin karşısında bir isim: «Ahmed İhsan Bey»; bir de izahat: «Türk diline mahsus çeviri hakları - 12 klişe». Borç: 153,40 Frank. Posta: 9,60 Frank. 23 Aralık 1889 tarihinin karşısında ise, gönderilmiş olduğu belirtilen klişe lerle birlikte çeviri haklan borcunun 163,80 Frank’ı ve posta masrafının da 7,20 Frank’ı bulduğu kaydedilmekte.
KESEDEN ÖDENEN
Y
ÂNİ, Ahmed İhsan Bey, Jules Verne’in 1870 de yazdığı«Deniz Altında 20.000 Fersah» kitabının Türkçe yayın haklarım satın alabilmek için 16,80 Franklık posta mas rafından gayri 217,20 Frank ödemiş kesesinden, bundan tam 77 yıl evvel, Fransız editörü Hetzel’e! Bugünkü rayiçle tak riben 44 dolar.. O günkü paranın kıymeti bir yana, üzerinde bugün dahi uzun uzun düşünülebüecek bir hareket tarzı.
Ahmed İhsan Bey’in örnek tutumu hakkmdaki malûmatı, «Hachette» müessesesine dahil «Le Livre de Poche» (Cep Ki tabı) serisinin Jules Veme’e ait 10 eseri 100.000 i bulan bir
tirajla yayınlaması münasebetiyle düzenlediği sergide bul
dum. Esas konu olarak, Jules Veme’in kişiliğiyle eserlerinin alınıp ilim alanında dünün, bugünün ve yarının gençlere ve yaşlılara takdim edildiği bir sergi.
CÎDDI BİR YAZAR
B
U vesile ile meşhur Sovyet kozmonotu Aleksi Leonov’unbile davet edildiği ve «Renault» otomobil şirketinin
Champs - Elysees’deki salonlarında düzenlenen sergi,
77 yıllık ömrü boyunca 73 eser bırakmış Jules Veme’in ne derecede aktüel ve ciddî bir yazar olduğunu — eğer hâlâ şüp he eden varsa — ispatlıyor.
Jules Verne’in hayat ve eserlerine dair sergilenmiş çeşitli vesikaların etrafmda buluşan geçmişin balon, zeplin, uçak
maketleri, «Nautilus» denizaltısmdaki salonunda profesör
Arronax ile birlikte denizler altındaki esrarı çözmeğe uğra şan kaptan Nemo'nun bitişiğinde iki de renkli film gösterili yor: biri «Voshod 2» uzay gemisinin uçuşu ile uzayda yürü
yen Leonov’a, diğeri «Gemini 4» ün uçuşuna dair. Ayrıca,
«Luna 2» nin, Fransız «Diamant» füzesinin m aketini,, Leo nov’un yağlı boya tablolarım, vaktiyle Tolstoy’un Jules Ver
ne’in kitaplarıyle ilgili olarak çizdiği krokileri de görmek
mümkün.
«Voshod 2» uzay gemisinin uçuşu ile uzay yürüyüşünün, Jules Verne’in «Dünyadan Aya» kitabının yayınlanmasından (1865) tam 100 yıl sonra cereyan etmiş olmasına memnunum.» Bunlar, Leonov’un sözleri.. Yazarın kendisi ise, geçen asırda, bakın hangi görüşü ileri sürmüş: «Bir insanm tahayyül ede bileceği her şeyi, başka insanlar gerçekleştirebilmek kudre- tindedirler.»
Günümüzde, felsefesinin doğruluğu ispatlanmıştır. Yarı nın yazarı olarak bâlâ dimdik karşımızda duran Jules Veme’ in eserleri şimdi Paris’te yine kapışılıyor.
İstanbul Şehir Üniversitesi Kütüphanesi Taha Toros Arşivi
