Deniz Müzesi vesilesiyle:Çırağan Sarayı

f 9 /

y

^

S

r •

______

,

______________________________________________________________

Deniz Müzesi v e sile siy le :

Çırağan

(Manisa ba- ğımsız Millet­ vekili Hamdul­ lah S u p h i T a n r ı ö . ver’in, Deniz müzesi vesile- sile yaptığı ko- ^ nuşmalann bi­ rinci kısmını 16; ikinci kıs­ mını da 18

ma-Müzeler çok müessir mekteplerdir. Birbirini takip

eden nesiller oradan feyiz alırlar, ilham alırlar.

Orada millî izzetinefis dediğimiz hârikalar yara­

tan kudrete kavuşurlar.

________________ ANLATAN: ________________ J

M

.

Suphi Tanrtöver

sini, oradan ge­ çen gemiler top ateşi ile asırlar­ ca selâmladılar. Rodoslu olduğu nuz için, bunu bana, siz ken­ diniz anlattınız. Şimdi en me­ sut bir kalple ve eski bir mek tep hocasının yıs tarihli sayılarımızda yayın­

lamıştık. Arkadaşımız İhsan Ada ya verilen bu cevapların üçüncü ve son kısmını da bugün yayın- liyoruz:)

Jki vatanımız vardır. Karalarda- * ki vatanımız ve denizlerdeki vatanımız. Vatan hatıralar saha­ sıdır. Yepyeni bir toprak kimse için bir vatan olmaz. Zamanlar geçecek, hatıralar doğacak, bu sahalara emek, gözyaşı ve kan damlaları akacak, nihayet her ikisi tarih dediğimiz mukadde­

sat ile yoğrulacak ve millete bir vatan olacaktır.

Bizim etrafımızdaki denizler vatanimizdir. Onun sahasında ha­ tıralarımız, »ereflerimiz ve su­ yun derinliğine gömülmüı şehit­ liklerimiz var.

Bilirsiniz, vaktile Türk donan- maları tstanbuidan ayrılırken, büyük kahramanımız Barbarosu selâmlamadan yola çıkmazlardı. Rodos’un Anadoluya bakan »imal burnunda, bugün hâlâ mamur o- larak duran Murat Reisin

türbe-hissile milli tarih ve milli kıy­ metler üzerine başlarını eğen gençlerimize rastgeliyorum. Bun­ lardan biri denizcilik hakkında sözlerimi kendisine ithaf ettiğim Halûk Şehsuvaroğludur. O bir cezbe hayatı geçiriyor. İhmalin ve nisyamn elinden kurtarılabil- mig neyimiz varsş, bir müze ha­ linde toplamağa çalışıyor. «Cum­ huriyet» ve «Akşam» gazetelerin­ de çıkan yazılarını ne derin bir zevk içinde okuyorum.

Feridun Fazıl Tülbentçi de ay­ nı kıymetlere gönül vermiş çok aziz bir gencimizdir.

Mazi bir millet için nedir? Bun lar ne kadar iyi duyuyorlar, ne kadar iyi biliyorlar,

Ş

ehsuvaroğlu Ankaraya bir se- fer yaptı. Ve oradan bize bir müjde getirdi. Çırağan sarayının deniz müzesi olmasına hükümet karar vermiş.

Çırağan sarayını sizin yaşınız­ da olanlar bir kadit halinde bi­ lirler. Çünkü o, Meşrutiyetin ba­ bında yandı. Ben ve arkadaşlarım «Servet-i Fünun» un üst katından meş’um levhayı seyrettik. Çıra- ğanm çatısı dumanlar içindeydi. Yangın bu millî servetimizi de duman halinde savurmağa başla­ mıştı.

Senelerce İstanbul halkı, bü­ tün saraylarımızın en güzeli ve en millisi olan bu muhteşem abi­ denin önünden, kalpleri yaralan­ mış olarak geçti. Siz görmediniz, ben onu mamur zamanında ziya­ ret ettim. İstaribulun bütün eski sanatleri orada kendilerine eş­ siz bir sergi vücude getirmişti. Nakşın, tahta işçiliğinin, sedefçi liğin, bağacılığın, fildişi işçiliği­ nin, mermer oymacılığının Ve bütün mimarî dediğimiz orkes­ trayı vücude getiren sanatleri- mizin her biri orada kendisine bir köşe ayırmış ve en nadide ör­ neklerini oraya koymuştu. De­ mek bu şimdi kendi mazisine lâ­ yık bir istikbale kavuşuyor. Ora­ da uğradığımız büyük felâket ta­ mir edilecektir. Oraya denizcilik tarihimizin son yadigârlarını ko­ yacağız. Buna ne kadar sevinsek yeridir.

Barbaros

o

civarda yatıyor. Bütün kaptan paşalarımız, deniz­ ci reislerimiz yattıkları köşelerde bir müjde • aldılar. Muhteşem Türk denizcilik tarihine lâyık bir çelengi getirip Boğaziçi sula­ rının sahiline bırakacağız. Onla­ rın ruhu şadolacak, biz bir bay­ ram havası yaşıyacağız. İçerde ve dış âlemde denizcilik tarihi­ mizi alâkadar eden ne varsa, ya­ vaş yavaş toplıyacağız. Boğaziçi kayıkları, saltanat kayıkları, Ka- dirgalar, cins cins harp teknele­ ri, Avrupa ressamlığının tesbit ettiği büyük kaptanlarımızın si­ maları, her cins yadigârlar ve vesikalar orada toplanacak ve halkın ziyaretine açılacak.

Müzeler çok müessir mektep­ lerdir. Birbirini takip eden ne­ siller oradan feyiz alırlar, ilham alırlar. Orada millî izzetinefis dediğimiz harikalar yaratan kud­ rete kavuşurlar.

Bu kararından dolayı hüküme­ te bir şükran borcumuz var. De­ niz müzesinin başında senelerdir, eski Türk ruhuna mahsus olan eğilmez, bükülmez, bıkmaz ve şaşmaz ruhla çalışan çok aziz Şehsuvaroğluna mütehassis bir kalple tebrikimi söylüyorum.