• Sonuç bulunamadı

Türk seramik sanatının öncüsü:Füreya Koral

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Türk seramik sanatının öncüsü:Füreya Koral"

Copied!
1
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

GELENEKSEL VE ÇAĞDAŞIN BÜTÜNLEŞMESİGeleneksel çini sanatımızı çağdaş sanat anla­

yışıyla bütünleştirmeyi başaran Füreya K oral’m Maçka Sanat alan

son çalışmaları tabaklar üzerindeki denemelerinden oluşuyor. (Fotoğraf: MEHME1 A n ır )

Türk seramik sanatının

öncüsü:

CANDEĞER FURTUN

Seramik tarihimizi incelediği­ mizde, Anadolu topraklan üs­ tünde tarih öncesine uzanan zen­ gin seramik geleneğinin 16. yüz­ yılda Osmanlı çini ve seramik sa­ natı ile doruğa yükselip, 17. yüz­

yıldan so n ra gerilemeye

başladığını görüyoruz. 19. yüz­ yılda yok olmanın sınırlanna ge­ len seramik geleneğimizin 20. yüzyıl başlarında yeniden can­ landığını izliyoruz. 1929 yılında Güzel Sanatlar Akademisi’nde bir seramik atölyesinin kurulma­ sı, 1933 yılında Sümerbank tara­ fından seramik endüstrisi ön ta­ sarı ve araştırma çalışmalarının başlatılması, 1942’de Eczacıba- şı Seramik Fabrikası’nın fincan üretmeye yönelik ilk ünitesinin açılması ve Gazi Eğitim Enstitü- sü’nde bir seramik atölyesinin kurulması, bu canlanmanın ilk belirtilerinden birkaçıdır.

1947’DE

BAŞLAYAN İLGİ

Böyle bir ortamda, sağlık ne­ deniyle 1947’de İsviçre’ye giden

Füreya Koral seramiğe ilgi du­

yar, 1949’da Lausanne’da baş­ layan seramik öğrenimi ve çalış­ malarını Paris’te sürdürür. Ar­ tık seramik Füreya Koral'm ya­ şamının en vazgeçilmez uğraşı olmuştur. Paris’in ünlü eleştir­ menlerinden Jacques Lassaigne ve Charles Estienne’in kendisi­ ni yüreklendirmeleriyle ilk sera­ mik sergisini 1951 yılı haziran ayında, Paris M .A.I. Sanat Ga- lerisi’nde açar. Bu son derece önemli bir olaydır. Seramik eği­ timinden ve endüstrisinden yok­ sun bir ülkeden giderek Paris’te seramik sergisi gerçekleştirebil­ mek ve de çok olumlu eleştiriler almak Füreya Koral’m eserlerin­ deki yetkinlik kadar, derin kül­ tür birikiminden de kaynaklan­ maktadır.

Paris’te açmış olduğu bu

ser-Füreya

giyi, 1951 kasımında ilk sanat galerimiz Maya’da açarak, çağ­ daş Türk seramik sanatının ilk seramik sergisini gerçekleştirmiş olur. Aynı yıl atölyesini El Irak Apartmam’nda kurar, sonra bu atölyeyi 1954’de, uzun yıllar ka­ lacağı Şakir Paşa Apartmanı’na taşır, 1974’den başlayarak da şimdiki atölyesinde çalışmaları­ nı aralıksız sürdürür. Atölyesi­ ni kurduğu ilk günden bu sana­ ta ilgi duyan herkese kapısını açar, gelenlere bilgisini, en önemlisi seramiğe olan sevgisini aktarır. Bu sevgi öylesine derin­ dir ki, atölyesinde çalışanlardan bazıları, bu sanata gönül vererek çalışmalarına kişisel olarak de­ vam ederler ve seramik sanatımı­ zın ünlü adları olurlar. Füreya

Koral, seramiğe olan tutkusunu

sadece atölyesinde çalışanlara değil, aynı zamanda yazarlara, düşünürlere, ressamlara, hey- keltraşlara da geçirir, seramiğin alanını genişleterek, seramik çevresini oluşturur. Arka arka­ ya açtığı sergilerle ünü hem yurt içine hem de yurt dışına yayılır. 1955’de C annes’da ‘Gümüş

Madalya’ alır. 1957’de Ameri­

ka’ya Rockefeller bursu ile da­ vet edilir. Önemli sanat merkez­ lerinde konuşmalarıyla Türk se­ ramiğini tanıtır ve eserleri bu sa­ nat m erkezlerinde dolaşır. 1962’de Prag Uluslararası Sera­ mik Sergisi’nde aldığı ‘Altın

Madalya’ çok kısa zamanda

hız-Koral

Ülkemizde ilk seramik

atölyesi 1929’da Güzel

Sanatlar Akademisi’nde

kuruldu. Endüstride ilk

örnekler 1940’larda elde

edildi. Bu ortamda

yetişen ve 1949’da

seramik öğrenimine

başlayan Füreya Koral,

1951’de Paris’te açtığı ilk

sergisiyle adını duyurdu.

la gelişen Türk seramiğinin de bir kanıtı olur.

Seramik sanatımızın tarihi ya­ zılırken Füreya Koral’m öncülü­ ğünün yanı sıra katkılarının da daha geniş ve ince ayrıntıları ile ele alınacağından emin olmakla beraber, bazılarından söz etmek istiyorum. Geleneksel çini sana­ tımızı çağdaş sanat anlayışıyla bütünleştirip, zaman zaman bo­ yutları 100 metre kareye varan duvar panoları gerçekleştirerek çini sanatımızın Türk mimarisin­ de yeniden yaşamasını sağlamış­ tır. Marmara Oteli, Ulus tş Ha­ nı, Divan Pastanesi, Ziraat Ban­ kası, Başak Sigorta, Manifatu­ racılar Çarşısı ve Sheraton Ote- li’nde gerçekleştirdiği duvar panoları bunlardan bazılarıdır. Ayrıca küçük ölçeklerde yaptı­ ğı duvar panolarını evlerin içine de sokmuştur. Çömlekçi kiliyle yetinmeyerek Avrupa’dan yük­ sek dereceye ayarlı fırın getirte­ rek araştırmalarının sonucu bul­ duğu ‘gre’ kili ile yetkin eserler vermiştir. 1973’de endüstriyle iş­ birliği yaparak (ne yazık ki za­ manında değeri bilinmediği için kalıpları kırılan) bugüne kadar üretilmiş en güzel yemek takımı­ nı gerçekleştirmiştir. 17 Aralık 1985’den bu yana Maçka Sanat Galerisi’nde eserlerini sergileyen Füreya Koral’a, Türk Seramiği’- ne katkılarından dolayı her za­ man minnettar kalınacaktır.

Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi

Referanslar

Benzer Belgeler

Bu yeni anlayıştaki meskenler sergi sa- hasında kurulan bir fabrikada beton aksamı, bölmeler ve pencereleri, dökme plastikten su blokları, kanalizasyon ve elektrik tesisatı,

Biz bu lapi mavisinin izlerini eski edebiyatta

isteği yönünde hareket ettiği görülmektedir (Görsel 3, 4, 5).. Bu doğrultuda uzun yıllardır insanlarla yaşayan evcilleştirilmiş koyun ve at gibi canlıları

Bu süreyi kısaltmak amacıyla, bu çalışma kapsamında, 3-boyutlu sonlu elemanlar tabanlı bir kazıklı radye temel oturma formülü tanıtılmış ve formül 2 adet

EQ\HOHULQ \R÷UXOPD VX\X VX HPPH NXUX NoOPH SLúPH NoOPH YH WRSOX NoOPHOHUL KHVDSODQPÕúWÕU +HU IDUNOÕ oDPXU YH IDUNOÕ Nk÷ÕW oHúLGL\OH

1929 da eksik tesisatla baş- lıyan seramik şubesi bugün Akademi dahilinde geniş, aydınlık atölyelerde talebeleri esaslı bi- rer seramist yetiştirecek tesisat ve tedrisat

[r]

Müteaddit defalar yazdığım gibi memleketimize her sene hariçten iki milyon lira- lık seramik