Grafik Eğitimi Veren Orta Öğretim Kurumlarında Fiziki Donanım Yeterliliğinin İncelenmesi

GRAFİK EĞİTİMİ VEREN ORTA ÖĞRETİM KURUMLARINDA

FİZİKİ DONANIM YETERLİLİĞİNİN İNCELENMESİ

Ahmet Yamanel

YÜKSEK LİSANS TEZİ

UYGULAMALI SANATLAR EĞİTİMİ ANABİLİM DALI

GAZİ ÜNİVERSİTESİ

TELİF HAKKI ve TEZ FOTOKOPİ İZİN FORMU

Bu tezin tüm hakları saklıdır. Kaynak göstermek koşuluyla tezin teslim tarihinden itibaren ...(....) ay sonra tezden fotokopi çekilebilir.

YAZARIN

TEZİN

Türkçe Adı : Grafik Eğitimi Veren Orta Öğretim Kurumlarında Fiziki Donanım Yeterliliğinin İncelenmesi

İngilizce Adı : Investigation of the Competencies of the Phsical Equipment in the Graphic Education in Secondary Education Institutions

ETİK İLKELERE UYGUNLUK BEYANI

Tez yazma sürecinde bilimsel ve etik ilkelere uyduğumu, yararlandığım tüm kaynakları kaynak gösterme ilkelerine uygun olarak kaynakçada belirttiğimi ve bu bölümler dışındaki tüm ifadelerin şahsıma ait olduğunu beyan ederim.

Yazar Adı Soyadı :

Ahmet YAMANEL

TEŞEKKÜR

Yapılan bu tezin araştırılmasında ve hazırlanmasında yardımlarını esirgemeyen, değerli hocam ve tez danışmanım Dr. Ögr. Üy. Can ŞAHİN’e teşekkürlerimi sunuyorum. Ayrıca değerli bilgileri ve eleştirileriyle tezime çok değerli katkılarda bulunan tezi hazırlarken gerek kaynak konusunda gerek yazım ve değerlendirme konusunda benden bilgi ve yardımlarını esirgemeyen saygıdeğer hocam Prof. Dr.İsa ELİRİ’ye, Anketlerin analiz edilmesi ve yorumlanması aşamasında benden bilgilerini esirgemeyen değerli arkadaşım Almıla ÖZCAN’ave hocalarıma sonsuz teşekkür ve saygılarımı sunarım.

GRAFİK EĞİTİMİ VEREN ORTA ÖĞRETİM KURUMLARINDA

FİZİKÎ DONANIM YETERLİLİĞİNİN İNCELENMESİ

(Yüksek Lisans Tezi)

Ahmet YAMANEL

GAZİ ÜNİVERSİTESİ

EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

Nisan, 2018

ÖZ

Bu araştırma, grafik eğitimi veren orta öğretim kurumlarındaki eğitim kalitesini artırabilmek için, fiziki donanımın yeterliliğinin saptanması amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın çalışma evrenini Kırıkkale, Ankara, Konya, Kütahya, Isparta, Tokat ve Antalya illerindeki güzel sanatlar liseleri ve kız mesleki teknik eğitim liseleri oluşturmaktadır. Bu evrenin örneklemini ise 2016-2017 Eğitim Öğretim Yılında 11. sınıfta öğrenim gören 189 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada öğrencilerin görüşlerini alabilmek amacıyla anket tekniği kullanılmıştır. Anketler kişisel bilgiler, öğrencilerin alana yönelik bilgileri ve atölye fiziki donanım yeterliliğinin öğrenci başarısına olan etkisi olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır.

Anahtar Kelimeler : Grafik, grafik eğitimi, atölye donanımı, orta öğretim kurumu

Sayfa Adedi : 116

INVESTIGATION OF THE COMPETENCIES OF THE PHSICAL

EQUIPMENT IN THE GRAPHIC EDUCATION IN SECONDARY

EDUCATION INSTITUTIONS

(Master Thesis)

Ahmet YAMANEL

GAZİ UNIVERSITY

INSTITUTE OF EDUCATIONAL SCIENCES

April, 2018

ABSTRACT

This research was conducted to determine the adequacy of physical equipment in order to improve the quality of education in secondary education institutions providing graphic education.The study is composed of fine arts schools and girls vocational technical education high schools in Kırıkkale, Ankara, Konya, Kütahya, Isparta, Tokat and Antalya. The sample of this universe consisted in 2016-2017 Education Year and 189 students in 11th class.Survey technique was used in order to get opinions students in the research. The questionnaires consist of three parts: personal information, students' knowledge of the field and the effect of the workshop physical competence on student success.

Keywords : Graphic, graphic education, workshop equipment, secondary education institution

Page Number : 116

İÇİNDEKİLER

TELİF HAKKI ve TEZ FOTOKOPİ İZİN FORMU ... i

ETİK İLKELERE UYGUNLUK BEYANI ... ii

JÜRİ ONAY SAYFASI ... iii

TEŞEKKÜR ... iv

ÖZ ... v

ABSTRACT ... vi

İÇİNDEKİLER ... vii

TABLOLAR LİSTESİ ... x

ŞEKİLLER LİSTESİ ... xiv

KISALTMALAR ... xvi

BİRİNCİ BÖLÜM ... 1

GİRİŞ ... 1

1.1. Sanat ... 2

1.1.1. Sanat Hakkında Görüşler ... 3

1.1.2. Sanat Eğitimi ... 5

1.1.3. Sanat Eğitiminin Gerekliliği ... 6

1.1.4. Nitelikli Sanat Eğitimi ... 6

1.1.5. EğitimKurumlarında Sanat Eğitimi ... 7

1.1.6. Orta Öğretimde Sanat Eğitimi ... 8

1.1.7. Mesleki Eğitim Veren Kurumlarda Sanat Eğitimi... 8

1.1.9. Uygulama Atölyeleri ... 15

1.2. Problem ... 32

1.2.1. Grafik eğitimi veren meslek liselerinde atölyedonanımlarınınönemi... 32

1.2.2. Grafik Eğitimi Veren Meslek Liselerinde Atölye Donanımlarının Yeterliliği ... 33

1.2.3. Grafik eğitimi veren meslek liselerinde atölyedonanımlarınınsorunları .. 40

1.2.3.1. Işık Sorunu ... 40

1.2.3.2. Gürültü Sorunu... 40

1.2.3.3. Renklerin Olumlu Etkisi ... 42

1.2.3.4. Atölye Alanı ... 42 1.2.3.5. Eğitim Araçları ... 42 1.3. Amaç ... 43 1.4. Önem ... 44 1.5. Varsayımlar ... 47 1.6. Sınırlılıklar ... 47 1.7. Tanımlar ... 48 1.8. İlgili Araştırmalar ... 49

İKİNCİ BÖLÜM ... 52

YÖNTEM ... 52

2.3. Veri Toplama Teknikleri ... 53

2.4. Verilerin Analiz Edilmesi ... 54

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ... 55

3.1. BULGULAR VE YORUMLAR... 55

4.1. Sonuç ... 92

4.2. Öneriler ... 93

KAYNAKLAR ... 95

TABLOLAR LİSTESİ

Tablo 1. Tasarım Atölyesi (Ortak Alan) (Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Atölye İhtiyaç Standartları) ... 17 Tablo 2. Tasarım Atölyesi Donatım Listesi, (Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Atölye İhtiyaç Standartları) ... 17 Tablo 3. Desen Atölyesi Ortak Alan (Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Atölye İhtiyaç Standartları) ... 19 Tablo 4. Desen Atölyesi Donatım Listesi (Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Atölye İhtiyaç Standartları) ... 21 Tablo 5. Fotoğraf Stüdyosu (Ortak Alan) (Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Atölye İhtiyaç Standartları) ... 23 Tablo 6. Fotoğraf Stüdyosu Donatım Listesi (Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Atölye İhtiyaç Standartları) ... 24 Tablo 7. Bilgisayar Destekli Tasarım Ve Görüntü İşleme Atölyesi (Dal Ortak) (Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Atölye İhtiyaç Standartları) ... 27 Tablo 8. Bilgisayar Destekli Tasarım ve Görüntü İşleme Atölyesi Donatım Listesi (Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Atölye İhtiyaç Standartları) ... 28 Tablo 9. Fotoğraf Dalı Karanlık Oda (Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki Ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Atölye İhtiyaç Standartları) ... 30 Tablo 10. Karanlık Oda Donatım Listesi (Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Atölye İhtiyaç Standartları) ... 31 Tablo 11. Grafik ve Fotoğraf Alanı Grafik Baskı Atelyesi Demirbaş Listesi ... 36

Tablo 13. Grafik ve Fotoğraf Alanı Bilgisayarlı Grafik Tasarım Atelyesi Demirbaş

Listesi ... 37

Tablo 14. Grafik ve Fotoğraf Alanı Desen Atelyesi Demirbaş Listesi ... 37

Tablo 15. Grafik ve Fotoğraf Alanı Desen Atelyesi Demirbaş Listesi ... 38

Tablo 16. Toplam Ankette Yer Alan Il, Okul İsimleri ve Mevcut Sayısal Verileri ... 53

Tablo 17. Kırıkkale Anadolu Guzel Sanatlar Lisesi Grafik Eğitimi Tercihlerine İlişkin Cevaplarının Yüzdelik Oranları ve Sayısal Verileri ... 55

Tablo 18. Kırıkkale Zübeyde Hanım Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Grafik Eğitimi Tercihlerine İlişkin Cevaplarının Yüzdelik Oranları ve Sayısal Verileri ... 56

Tablo 19. Ankara Çankaya Güzel Sanatlar Lisesi Grafik Eğitimi Tercihlerine İlişkin Cevaplarının Yüzdelik Oranları ve Sayısal Verileri ... 56

Tablo 20. Isparta Gül Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Grafik Eğitimi Tercihlerine İlişkin Cevaplarının Yüzdelik Oranları ve Sayısal Verileri ... 57

Tablo 21. Kütahya Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Grafik Eğitimi Tercihlerine İlişkin Cevaplarının Yüzdelik Oranları ve Sayısal Verileri ... 57

Tablo 22. Tokat Güzel Sanatlar Lisesi Grafik Eğitimi Tercihlerine İlişkin Cevaplarının Yüzdelik Oranları ve Sayısal Verileri ... 58

Tablo 23. Antalya Asto Güzel Sanatlar Lisesi Grafik Eğitimi Tercihlerine İlişkin Cevaplarının Yüzdelik Oranları ve Sayısal Verileri ... 58

Tablo 24. Konya Çimento Güzel Sanatlar Lisesi Grafik Eğitimi Tercihlerine İlişkin Cevaplarının Yüzdelik Oranları ve Sayısal Verileri ... 59

Tablo 25. Toplam Anketlerde Grafik Eğitimi Tercihlerine İlişkin (Evet / Hayır) Cevaplarının Okullara Göre Sayısal Verileri ... 59

Tablo 26. Kırıkkale Anadolu Guzel Sanatlar Lisesi Grafik Eğitiminin Niteliğine İlişkin Cevaplarının Yüzdelik Oranları ve Sayısal Verileri ... 60

Tablo 27. Kırıkkale Zübeyde Hanım Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Grafik Eğitiminin Niteliğine İlişkin Cevaplarının Yüzdelik Oranları ve Sayısal Verileri ... 60

Tablo 28. Ankara Çankaya Güzel Sanatlar Lisesi Grafik Eğitiminin Niteliğine İlişkin İlişkin Cevaplarının Yüzdelik Oranları ve Sayısal Verileri ... 61

Tablo 29. Isparta Gül Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Grafik Eğitiminin Niteliğine İlişkin İlişkin Cevaplarının Yüzdelik Oranları ve Sayısal Verileri ... 61 Tablo 30. Kütahya Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Grafik Eğitiminin Niteliğine İlişkin İlişkin Cevaplarının Yüzdelik Oranları ve Sayısal Verileri ... 62 Tablo 31. Tokat Güzel Sanatlar Lisesi Grafik Eğitiminin Niteliğine İlişkin İlişkin Cevaplarının Yüzdelik Oranları ve Sayısal Verileri ... 62 Tablo 32. Antalya Asto Güzel Sanatlar Lisesi Grafik Eğitiminin Niteliğine İlişkin İlişkin Cevaplarının Yüzdelik Oranları ve Sayısal Verileri ... 63 Tablo 33. Konya Çimento Güzel Sanatlar Lisesi Grafik Eğitiminin Niteliğine İlişkin İlişkin Cevaplarının Yüzdelik Oranları ve Sayısal Verileri ... 63 Tablo 34. Toplam Anketlerde Grafik Eğitiminin Niteliğine İlişkin İlişkin Cevapların (Evet / Hayır) Yüzdelik Oranları ve Sayısal Verileri ... 64 Tablo 35. Kırıkkale Anadolu Guzel Sanatlar Lisesi grafik eğitiminde fiziki donanim yeterliliğine ilişkin Cevaplarının Yüzdelik Oranları ve Sayısal Verileri ... 65 Tablo 36. Kırıkkale Zübeyde Hanım Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi grafik eğitiminde fiziki donanim yeterliliğine ilişkin Cevaplarının Yüzdelik Oranları ve Sayısal Verileri... 66 Tablo 37. Ankara Çankaya Güzel Sanatlar Lisesi grafik eğitiminde fiziki donanim yeterliliğine ilişkin Cevaplarının Yüzdelik Oranları ve Sayısal Verileri ... 67 Tablo 38. Isparta Gül Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi grafik eğitiminde fiziki donanim yeterliliğine ilişkin Cevaplarının Yüzdelik Oranları ve Sayısal Verileri ... 68 Tablo 39. Kütahya Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi grafik eğitiminde fiziki donanim yeterliliğine ilişkin Cevaplarının Yüzdelik Oranları ve Sayısal Verileri ... 69 Tablo 40. Tokat Güzel Sanatlar Lisesi grafik eğitiminde fiziki donanim yeterliliğine ilişkin Cevaplarının Yüzdelik Oranları ve Sayısal Verileri ... 70 Tablo 41. Antalya Asto Güzel Sanatlar Lisesi grafik eğitiminde fiziki donanim yeterliliğine ilişkin Cevaplarının Yüzdelik Oranları ve Sayısal Verileri ... 71 Tablo 42. Konya Çimento Güzel Sanatlar Lisesi grafik eğitiminde fiziki donanim yeterliliğine ilişkin Cevaplarının Yüzdelik Oranları ve Sayısal Verileri ... 72

Tablo 43. Toplam Anketlerde grafik eğitiminde fiziki donanim yeterliliğine ilişkin Cevapların (Evet / Hayır)Yüzdelik Oranları ve Sayısal Verileri ... 73 Tablo 44. Toplam Öğrenci Anket Cevaplarının (Evet / Hayır) Sayısal Verileri ... 75 Tablo 45. Toplam Okullara Gore Anket Cevaplarının (Evet / Hayır)Yüzdelik Oranları ve Sayısal Verileri ... 76

ŞEKİLLER LİSTESİ

Şekil 1. Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Anadolu Meslek Programı Megep Haftalık Ders Çizelgesi ... 13 Şekil 2. Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Anadolu Teknik Programı Megep Haftalık Ders Çizelgesi ... 14 Şekil 3. Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Sanat ve Tasarım Alanı 102 Öğrenci Kapasiteli Atölye ve Laboratuvar Mimari İhtiyaç Standartları ... 16 Şekil 4. Alan Ortak Tasarım Atölyesi (Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Atölye İhtiyaç Standartları) ... 18 Şekil 5. Temel Desen Uygulama Atölyesi (Ortak Alan) (Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Atölye İhtiyaç Standartları) ... 20 Şekil 6. Desen Atölyesi (Ortak Alan) (Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Atölye İhtiyaç Standartları) ... 22 Şekil 7. Fotoğraf Stüdyosu (Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Atölye İhtiyaç Standartları) ... 26 Şekil 8. Bilgisayar Destekli Tasarım ve Görüntü İşleme Atölyesi (Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Atölye İhtiyaç Standartları)... 29 Şekil 9. Fotoğraf Dalı Karanlık Oda (Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Atölye İhtiyaç Standartları) ... 31 Şekil 10. Grafik ve Fotoğraf Alanı (Öğretmen: Cem ŞAHİN, Kocaeli Zübeyde Hanım Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi) ... 39 Şekil 11. Kırıkkale Güzel Sanatlar Lisesi Anket Cevaplarının Sayısal Verileri ... 77 Şekil 12. Kırıkkale Zübeyde Hanım Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Anket

Şekil 13. Ankara Çankaya Güzel Sanatlar Lisesi Anket Cevaplarının Sayısal Verileri ... 79 Şekil 14. Isparta Gül Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Anket Cevaplarının Sayısal Verileri ... 80 Şekil 15. Kütahya Mesleki Ve Teknik Anadolu Lisesi Anket Cevaplarının Sayısal Verileri ... 81 Şekil 16. Tokat Güzel Sanatlar Lisesi Anket Cevaplarının Sayısal Verileri ... 82 Şekil 17. Antalya Asto Güzel Sanatlar Lisesi Anket Cevaplarının Sayısal Verileri ... 83 Şekil 18. Selçuklu Konya Çimento Güzel Sanatlar Lisesi Anket Cevaplarının Sayısal Verileri ... 84 Şekil 19. Yapılan Anket Çalışmasında Genel Toplamda EVET Cevaplarının Sayısal Verileri ... 85 Şekil 20. Yapılan Anket Çalışmasında Genel Toplamda HAYIR Cevaplarının Sayısal Verileri ... 85 Şekil 21. Yapılan Anketlerin Toplamında EVET / HAYIR Cevaplarının Yüzdelik Oranları ve Sayısal Verileri ... 86

KISALTMALAR

AAAGSL : Antalya Asto Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi AÇAGSL : Ankara Çankaya Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi

IGMTAL : Isparta Gül Mesleki Ve Teknik Anadolu Lisesi KAGSL : Kütahya Mesleki Ve Teknik Anadolu Lisesi KAGSL : Kırıkkale Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi KÇAGSL : Konya Çimento Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi

KZHKMTL : Kırıkkale Zübeyde Hanim Kız Meslek Lisesi

BİRİNCİ BÖLÜM

GİRİŞ

İnsanoğlu yaşamı boyunca ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla çeşitli yolları denemiş, bunları gerçekleştirirken de estetik güzelliği, ihtiyaçları ve zevkleri ön planda tutmuştur. Bu da beraberinde sanatı ve güzele olan çabayı ortaya çıkarmıştır(Barışta, 1998, s.1).Eğitimin temel amacı, bireyi mümkün olan en yüksek mükemmeliyet düzeyine ulaştırmaktır. Bu nedenle de her tür eğitim programı bu temel amaç doğrultusunda işlevsel olmak durumundadır.

İçinde bulunduğumuz bilgi çağında, kurumların başarıya ulaşmak için, ellerindeki teknoloji ve süreçleri kullanabilecek verimli bir insan kaynağı oluşturmak, geliştirmek, motive etmek ve verimliliklerini artırmak adına güçlü uygulamalar ortaya koyması gerekmektedir. Çalışanların verimliliği sadece sahip oldukları yetenekler ile sınırlı olmamakla birlikte, verimliliği etkileyen en önemli unsurlardan birinin çevresel çalışma ortamı olduğu görülmektedir (Tubitak, 2017).

Sanat eğitimi verilen, küçük olan yetenekleri atölye ortamına alarak yetiştiren kurumlar, ortaöğretim kurumlarıdır. Ortaöğretim kurumları, çocukların sanat eğitimi ile tanışarak güvenlerinin artacağı ve kendi eserlerini ortaya çıkaracakları ilkadımdır.

Sanat eğitiminin öneminin ve gerekliliğinin bilinmesi, bu konuda atılacak yapıcı adımların ilkidir. Bu nedenle Milli Eğitim Bakanlığı, Talim ve Terbiye Kurulu ve YüksekÖğretim Kurumu sanat eğitiminin çocuğa ve gence kazandırdığı değerleri göz önüne alarak eğitimin her aşamasında programlarda gerektiği kadar yer almasını sağlamalıdır (Buyurgan, Buyurgan,2007, s. 4).

Sanat ve kültür hayatı birlikte değerlendirilince temel unsurun insan olduğu görülür. İnsanı ve çevresini hedef alan sanat eğitiminde öncelikle yetişmekte olan nesillere önem verilmesi tabidir(Şahin,1993, s. 48).

Sanat eğitimi veren kurumlarda yer alan atölye ve fiziki mekânların donanımları sanat eğitimlerinin kalitesini günyüzüne çıkartarak, öğrencinin ve öğretmenin motivasyonunu da artıracağı bir gerçektir.

Sanat eğitimi müfredatında yer alan ders içeriklerinin alan gereği, çoğunluğunun uygulama ağırlıklı olması sebebiyle fiziki donanımlara ihtiyaç duyulmaktadır. Bu nedenle donanım ve materyal zenginliği sanat eğitimi uygulamalarının kalitesini de artıracaktır.

Tezimizin temelini oluşturan atölyelerin fiziki donanımlarından ışık, renklerin etkisi, m2/Alan yeterliliği, araç-gereçler (eğitim) vb.başlıklarla ele alınarak anketler eşliğinde fiziki alt yapıların müsbet menfi yönleri değerlendirilmiştir.

1.1. Sanat

Sanat: Bir duygu, tasarı, güzellik vb.nin anlatımında kullanılan yöntemlerin tamamı veya bu anlatım sonucunda ortaya çıkan üstün yaratıcılık (Türk Dil Kurumu, [TDK], 1983).Sanat bir toplumun kültürünün ürünüdür. Kültür kelimesi “Bir toplumun yaşam düzeyini oluşturan bilgi, duygu, düşünce, dil, sanat ve yaşayış biçimlerinin Tümü”dür(Ersoy, 1996,s. 28).Sanatçılar eserleriyle, fikirleriyle toplumlara yön verir yol gösterirler. Sanata ve Sanatçıya değer veren toplumlar her dönemde gelişmiş ve ileri gitmiştir.

Mustafa Kemal Atatürk'ün de dediği gibi;Sanatsız kalan bir milletin hayat damarlarından biri kopmuş demektir.

Tolstoy, Her şeyden öte, sanat bir haz değildir. Aksine, insanları aynı duygu etrafında birleştiren yaşam için, bireylerin ve insanlığın sağlık ve mutluluğuna doğru süren ilerleyişte, insanlar arasında vazgeçilmez bir birlik ve beraberlik vasıtasıdır.” (Tolstoy,2008)

Sanat; Sanatçının yaptığı iştir. Sanatçı ise, herkesin duyduğunu, herkesin gördüğünü, herkesin hissettiğini, herkesin düşündüğünü; farklı şekilde duyan, farklı şekilde gören, farklı şekilde hisseden, farklı şekilde düşünen, farklı şekilde yorumlayan, farklı şekilde yansıtandır; duyulmayanı duyan, görülmeyeni görendir. Bunlara kendi yorumunu katandır. Kemal Atatürk; “Sanatkâr, cemiyette uzun ceht (aşırı çalışma) ve gayretlerden sonra alnında ışığı ilk hisseden insandır.” diyerek sanatçıyı tanımlamıştır.

Herkes bir şeyler yazabilir, ama herkes tarafından okunan değer verilenleri yazabilmek, yazdıklarının yıllar sonra okunabilmesi ise ayrı bir niteliktir.

Buda şunu gösteriyor ki; Herkes bir meslek sahibi olabilir yada yeteneği ve el becerisi olan herkes zanaatkâr olabilir.Ama herkes Sanatçı olamaz.

Sanatçılar eserleriyle, fikirleriyle toplumlara yön verir yol gösterirler. Sanata ve Sanatçıya değer veren toplumlar her dönemde gelişmiş ve ileri gitmiştir.

Mustafa Kemal Atatürk'ün de dediği gibi;“Hepiniz milletvekili olabilirsiniz, bakan olabilirsiniz… Hatta Cumhurbaşkanı olabilirsiniz. Fakat sanatkâr olamazsınız”.

1.1.1. Sanat Hakkında Görüşler

Bir düğmeye basit bir dokunuşla, zaman ve mekânı birkaç yüzyıl kısaltabilecek güce erişen insan düşüncesi, yepyeni ve şiddetli korkuları da beraberinde getirdi. Bilim, endüstri, teknik ve politika alanında meydana gelen birbirine bağlı ve sürükleyici gelişmeler, toplumlara özgürlük getirdiği kadar, huzursuzlukları da arttırdı. Özellikle 1945 sonrası, insanların gökyüzüne tırmanışları, yeryüzündeki büyük sermaye hareketleri, insana yakışmayacak katliamlar, endüstriyel ve teknik gelişmeler, şiddetli ve yıpratıcı korkuları da beraberinde getirdi. Bütün bunlar, bugünkü insanın sanata bakış tarzını da biçimlendiren gelişmelerdir.

Günümüzde, insanların karşı karşıya kaldığı psiko-sosyal sorunlara çözüm olabilecek alanlardan biri de sanattır. İnsan duyarlığının karmaşık ürünleri olan ve daima insan özgürlüğünün hakkını arayan sanat eserleri, bazı kalıpları sürekli olarak zorlayıp aşar, onların nitelik olarak daha üstün ve yoğun yeni seviyelere ulaşmasını sağlar.

Sanat eğitimi, sanatların yasa ve tekniklerini kullanarak bireye estetik kişilik kazandırmayı hedefleyen bir eğitim alanıdır. Sanat eğitimi sürecinde; algılama, bilgilenme, düşünme, tasarlama, yorumlama, ifade etme ve eleştirme davranışları estetik ilkeler doğrultusunda sanatların dili kullanılarak edinilir (e-kitap, 2017).

Tolstoy, "İnsanın bir zamanlar yaşamış olduğu duyguyu, kendinde canlandırdıktan sonra, aynı duyguyu başkalarının da hissedebilmesi için hareket, ses, çizgi, renk veya kelimelerle belirlenen biçimlerle ifade etme ihtiyacından sanat ortaya çıkmıştı" der. İnsan, nasıl duymaya, düşünmeye başladığı andan itibaren kelimenin gerçek anlamıyla hayata girmiş olursa, insanlık da duygularını ve düşüncelerini sesler, çizgiler ve renklerle canlı ve cansız

simgeler halinde şekillendirmeye başladığı andan itibaren, gerçekten tarih sahnesine çıkmış olur. Sanat; din ve felsefe gibi, insanı günlük hayatın dar kalıplarından kurtaran bir teneffüs anı gibidir. Sanatta güzeli, bilimde doğruyu arayan insan ruhu ve zekâsı, aslında kendini aramaktadır. Din, felsefe, bilim, sanat ve hatta teknik gibi alanlar, birbirine sıkı sıkıya bağlıdırlar. Her sanat eseri, var olan bir şey ile bir nesne ile ilgilidir; belli bir varlığı anlatır, ondan bir kesit ortaya koyar. Bir resim, belli bir tabiat parçasının resmidir veya bir insan görüntüsüdür. Bir tiyatro oyunu, belli olayların simgelenmesidir. Bir şiir veyabir müzik, ya tabiattan ya da insan ruhundan, insan duygularından bir anlatımdır. Sanatçının gördüğü, kavradığı ve gerçeklik olarak belirlediği varlığın bilgisi, sanatın öz konusunu oluşturur.

“Sanat insanı parçalanmış bir durumdan birleşmiş bir būtūne dönūştūrebilir. İnsanın gerçekleri anlamasını saǧlar, onları dayanılır bir biçime sokmasında insana yardımcı olmakla kalmaz, gerçekleri daha insanca, insanlıǧa daha layık kılma kararlılıǧını da arttırır” ((Fischer’dan aktaran Buyurgan, 2012).

Arapçada sanat, iş yapma anlamlarını veren «san'a» kökünden gelmektedir ve yapılan iş, alet yardımıyla, belirli bir el becerisiyle sürdürülen marangozluk, duvarcılık gibi meslek dallarını kapsamaktadır. Görüldüğü gibi bu kelime Arapçada, insanın akıl ve zekâsını kullanarak yaptığı işleri anlatır. Bugünkü Türkçede kullandığımız «sanat» kelimesi, Osmanlıcada bir değişiklik geçirmiş, yeni kazandığı anlam ve muhtevayla birlikte benimsenmiştir.

Sanat, insanın duygu, düşünce ve hayallerini, somut ve soyut malzemelerle yaratıcı gücünü kullanarak kişiyi etkileyecek biçimde anlatmasıdır (Dil Edebiyat, 2017).

Bir an için, karmaşık yapısını, ilgili olduğu pek çok kavramı bir yana bırakıp, sanatı " insanlar arasında anlaşmayı sağlayan bir araç " olarak kabul edebiliriz. Bugün Türkçede iyi yapılan her iş için "sanat" kelimesinden yararlanıp; "askerlik sanatı", "güzel konuşma sanatı" gibi kalıpları tekrarlar dururuz. O halde, yapılan bir iş veya hareketin, güzel, gelişmiş ve etkileyici bir biçimde görünmesi, onu bir sanat olarak tanımlamamıza sebep olmaktadır. Bu, şu demektir; insan yaptığı işi yüceltebildikçe, ona bir parıltı katabildikçe, sanat olgusuna biraz yaklaşabilmiş sayılır. Yani sanatın ayırıcı özelliklerinden biri, onun günlük, basit ve sıradan şeylerin üstünde olmasıdır. Sanatı bazen, şöyle de tarif ederler: "İnsan aklının eşya üzerindeki pırıltısı" . Bu, yüzlerce tariften yalnızca bir tanesidir.

Thomas Munro'ya göre; "sanat doyurucu estetik yaşantılar oluşturmak amacıyla dürtüler yaratma becerisidir."

Halk arasında "sanat" kelimesi; "insanların ihtiyaçlarından birisinin karşılanması konusunda öğretilen ve yapılan iş" anlamında kullanıldığı gibi. Maddi fayda gözeten sanatlardan ayırabilmek için "GÜZEL SANAT" kavramı içinde, sanat'ı şöyle tanımlamak mümkündür: "İnsanların, tabiat karşısındaki duygu ve düşüncelerini çizgi, renk, biçim, ses, söz ve ritim gibi unsurlarla güzel ve etkili bir biçimde ve kişisel bir üslûpla ifade etme çabasından doğan ruhsal bir faaliyettir."

1.1.2. Sanat Eğitimi

Sanat sözlük anlamı olarak; Bir duygu, tasarı, güzellik vb.nin anlatımında kullanılan yöntemlerin tamamı veya bu anlatım sonucunda ortaya çıkan üstün yaratıcılık anlamına gelmekte iken, Eğitim ise sözlük anlamı olarak; Çocukların ve gençlerin toplum yaşayışında yerlerini almaları için gerekli bilgi, beceri ve anlayışları elde etmelerine, kişiliklerini geliştirmelerine okul içinde veya dışında, doğrudan veya dolaylı yardım etme, terbiye anlamına gelmektedir(TDK, 1981).

Sanat eğitimi, yaratıcılık eğitiminin ön planda tutulduğu, ileriye dönük düşünmenin geliştirildiği, her öğrencinin kişisel gelişimi ve eğilimleri paralelinde yönlendirilmeye çalışıldığı en güvenilir ortamlardan biridir.

Sanat eğitimi, öznenin duygularını, düşüncelerini, izlenimlerini, algılarını, duyumlarını, deneyimlerini, duyarlılığını, yaratıcılığını estetik düzeyde tasarımla, görsel, duysal, bedensel ve disiplinlerarası bağlamda anlatabilme, kendini bu yolla ifade edebilme amacıyla yapılan eğitimdir (Çellek, 2003).

Paul KLEE’ e göre: Sanat Eğitimi, biçim oluşturan düşünme etkinliğidir. Sanat ve eğitim düşünmeye dayanmalıdır.

Ünlü sanat tarihçisi Herbert Read’e göre sanatın en basit ve kullanılan tanımı, hoşa giden biçimler yaratma çabasıdır. Bu biçimler bizim güzellik duygumuzu okşar ve güzellik duygumuzu okşayan da duygularımız arasındaki biçim bağlantılarının birliği ve ahengidir. Yine Read “sanat” sözcüğünün daha çok “plastik” veya “görsel” sanatlara bağlandığını, ancak edebiyat ve musiki sanatlarını da içine alan tüm sanatları kapsayan geniş bir tanım olarak ele alınması gerektiğini savunur(Read, 1960: 21 - 22).

1.1.3. Sanat Eğitiminin Gerekliliği

Genel eğitimin tamamlayıcısı olan sanat eğitimi aynı zamanda kişiliğin eğitimidir. Bir başka deyişle öğrenciyi yapıcı, yaratıcı, üretken, milli kültür değerlerini ve demokratik hayatın gerektirdiği davranışları kazanmış fertler olarak yetiştirmek sanat eğitiminin temel amacı olmalıdır(Şahin, 1993, s. 48).

Bütün dünyada, gelişmekte olan ülkelerde teknik eğitim ve sanat okullarına ayrı bir önem verilir. Mesleki eğitim gelişmiş batılı ülkelerde el becerisi veya pratik aktiviteler yoluyla

kariyer kazandırmayı amaç edinen bir meslek dalı olarak

tanımlanmaktadır(Öçal,2008).Türkiye’de ise gerek yükseköğrenim kurumlarında gerekse orta öğretim kurumlarında teknik eğitim ve sanat eğitimine gereken önemin verildiği fakat gereksinim ve ihtiyaçların takibinin yapılmadığı düşünülmektedir.

Sanat eğitimi, insanın genel eğitimi içerisinde önemli bir yere sahiptir. Yaygın biçimde düşünüldüğü gibi, sanat eğitimi yalnızca yetenekli ferdin eğitimi için bir “lüks” değil, herkes için gerekli bir kişilik eğitimidir. Burada sanat eğitiminden amaçlanan, sanatçı yetiştirmeye yönelik eğitim değil, bireyin sanat yoluyla eğitimi, yani bireyin estetik eğitimidir. İnsanın yaratıcı güçlerini ortaya çıkarmasına yardımcı olacak şartları hazırlayan ve bireyin kişilik kazanmasını amaçlayan bir etkinliktir(Gençaydın,1990, s. 44).

1.1.4. Nitelikli Sanat Eğitimi

Sanat eğitiminin amacına uygun ve verimli olabilmesi birtakım faktörlerle mümkündür. Nitelikli bir sanat eğitimi:

- Sanat eğitiminin varlığının, öneminin farkında olan bir bakış açısı,

- Çağın değişen ve gelişen şartlarına göre kendini yenileyen bir müfredat (öğretim) programı,

- Nitelikli sanat eğitimcisi, - Yeterli ders saati,

- Amaca uygun fiziki donanım ve araç-gereç ile gerçekleşir(Buyurgan, Buyurgan,2007,s.4).

Sadece sanat eğitimi için değil, eğitimin her alanında öğrenme ortamı etkin öğrenmede önemli rol oynar. Pat(2000)’a göre “Sınıf artık dört duvarla çevrili bir yer olmaktan çıkmalı, devlet, bilim, teknoloji ile bağlantılı ortama dönüştürülmeli ve web musluğu açık olmalıdır”(Aktaran, Alkan, 2005: 219).

Ayrıca sınıfa çeşitli yöntem ve tekniklerde kullanılacak olan alet ve malzemelerin daimi koyulması da mümkün olmaz. Sanat öğretiminde uygulamalar okulda bu amaç için ayrılmış ve düzenlenmiş bir atölyede yapılmalıdır. Atölyeler de amaca uygun araç-gereçler ile donatılmalıdır. Eğitim fakültelerinde nitelikli öğretmen yetiştirmede teknik ve teknolojik alt yapının önemi konusunda,(Aktaran, Alkan, 2005: 219) şöyle demiştir: Alan laboratuarlarında deneyini yapan öğretmen adayının ilk aşamada ve işliklerde konu ya da kavramı nasıl öğretebileceği ile ilişkili, el becerisini kullanarak, öğrenme aracı geliştirmesi kaçınılmazdır. İkinci aşamada aynı becerilerini bilgisayar ve diğer teknolojik araçları kullanarak, grafik, şekil, ya da animasyona dönüştürebilmesi gerekir. Üçüncü aşamada ise oluşturduğu öğrenme aracının günlük yaşamla ilişkisini kurarak, onu öğrenme ortamına taşıması zorunludur. Tüm bunların sağlanabilmesi için eğitim fakültelerinin teknik ve teknolojik alt yapıları yeniden düzenlenmelidir. Öğretmen adaylarının el becerilerini geliştirme amacıyla her eğitim fakültesi bünyesinde “işlikler” kurulmalı ve çalışır hale getirilmelidir.

Sanat öğretiminde uygulama boyutunda her tekniğin ve çalışmanın kendine özgü araç-gerece ihtiyacı vardır. Öğrencilerin el becerilerinin geliştirilmesi, değişik yöntem ve tekniklerin öğretilmesi, uygulamalarla yaratıcılıklarının geliştirilmesi için atölyelerde amaca uygun alt yapı, araç ve gereçler olmazsa öğrenme ve kendini ifade etme yarım kalır. Bilim ve teknoloji alanında hızlı bir gelişmenin yaşandığı çağımızda, sanat eğitimi ve öğretimi içerisinde teknoloji de yerini almalıdır. Öğrenciler bilgisayar ile değişen ve gelişen sanat olaylarını takip edebilmeli, ufuklarını geliştirebilmeli, sanal müze ziyaretleri yapabilmeli ve bilgisayar destekli tasarımlarla da kendini ifade edebilmelidir(Buyurgan, Buyurgan,2007, s. 8).

1.1.5. EğitimKurumlarında Sanat Eğitimi

Sanat eğitimi ile görsel algısı gelişmiş, kendini sanatsal yollarla ifade edebilen, içinde yaşadığı kültürü önce tanıyan, öğrenen, koruyan ve geleceknesillere taşıma sorumluluğunu üstlenen, dünya kültür mirasına saygılı, yaratıcıve yapıcı bireyler yetiştirilmesi hedeflenir(Buyurgan,Buyurgan, 2012, s. 1).

Öğrenmede öğrencinin yaparak ve yaşayarak edindiği bilgi, beceri, tutum ve alışkanlıklar daha kalıcı olmaktadır. Kişilerin ve bunlardan oluşan toplumların sağlıklı bir duyarlılığa erişmesinde sanat eğitimi veren kurumlara önemli görevler düşmektedir. Sanat eğitimine önem vermeyen, yeterli gayret göstermeyen ve uygun yatırım yapmayan ülkelerin çağdaş nitelik ve kazanmaları mümkün değildir(Şahin, 1993, s. 48).

Öğrencinin atölyede kazandığı bilgiler yaparak ve yaşayarak edinildiği için daha kalıcı ve kullanılabilir olacaktır. Bu durumda kullanılan her türlü eğitim materyalinin bu yönde işlevsel olması gerekmektedir.

meslekleri tanıma ve eğilimleri doğrultusunda geliştirme fırsatı elde ederler (Doğan,1975, s.170).

1.1.6. Orta Öğretimde Sanat Eğitimi

Öğrencilerin kişilik yapısının şekillendirilmesinde en müsait zaman orta öğretim düzenidir. Çocuklara verilecek bilgi ve beceriler bu dönemde daha akılcı olacaktır. Çağın hızlı gelişmelerini de dikkate alarak yükseköğretimdeki alt programların ortaöğretime kaydırılmasında fayda vardır. Böylece sanat eğitimi veren yükseköğretim kurumlarına gelen öğrenciler önceden bilinçlendirilmiş ve hazırlanmış olacaktır(Şahin, 1993, s.48).

Günümüzde Kız Meslek Liseleri ve Güzel Sanatlar Liseleri ortaokuldan sonra dört yıllık eğitim süreci olan öğrencilere ilgi, istek ve yetenekleri doğrultusunda seçtikleri alanda meslek eğitimi ile birlikte genel lisedeki ortak genel bilgi derslerini veren okullardır.

Orta öğretimde edinilen bilgi ve tecrübeler, yükseköğretimde kazanılan bilgilerin alt basamağını oluşturmaktadır. (Foto: 1,2,3,...24) Böylelikle yükseköğretimdeki öğrencinin başarısı bir ölçüde orta öğretimde kazanılan bilgi ve becerilere bağlıdır demek mümkün olabilir.

"Ortaöğrenim düzeyinde, bireyin endüstride uygulanan yöntemleri, parçaların birbirine uyumunun önemini, kalite kontrolünün gereğini, organizasyon, malzeme alımı ve taşınması ile ilgili teknikler, iş kalıpları, ayrıntılı üretim resimlerinin çizimi ve gerekliliği, üretimin artırılması ve maliyetin düşürülmesi için yapılabilecek çalışmaları anlama yönünde önemli tecrübeler kazandırılır" (Şenelve Erden’den aktaran Eyiol, 2002).

1.1.7. Mesleki Eğitim Veren Kurumlarda Sanat Eğitimi

Kız Meslek Liseleri, genç kızların gelecekte yapabilecekleri ev içerisindeki rollere ve istihdama hazırlanmalarını hedeflerler(Alkan, Doğan ve Sezgin’den aktaran Eyiol, 2002).Mesleki ve Teknik Eğitim Liselerinde okuyan öğrenciler alanlarıyla ilgili bir işte çalışma ve iş yeri açma imkânına sahip oldukları gibi alanını takip eden bir yükseköğretim kurumuna girme imkânına da sahiptirler.

Grafik Eğitimi Programının genel amacı; bireylerin temel yeterlikler üzerine temel mesleki bilgi ve becerilerle donatılmasını sağlamak Yüksek Öğrenime hazırlamaktır. Kazandırılan mesleki bilgi ve becerilerle üretim yapabilen, pazarlayabilen, sektörün beklentileri doğrultusunda, kaliteli hizmet sunabilen, kendi iş yerinin kurma düşüncelerini faaliyete geçirebilen ve işin her aşamasında kaliteden sorumlu olmanın gereğini bilen bireyler

Başarı ile ilgili;(Tezcan’dan aktaranEyiol, 2002)"toplumsal yaşama katılmada etkenlik ya da etkililik olup kişinin ussal ve düşünsel yetenekleriyle olduğu kadar bu yeteneklerin geliştirilmesine, işlenmesine uygun ortam ve şartlara yakından ilgili olmaktır." demiştir. Üniversitedeki yığılmaları önlemek amacıyla mesleki eğitime ağırlık verilmesi gerekmektedir. Bugün Türkiye'de liseden mezun olanların küçük bir kısmının üniversitede öğrenimine devam edebildiği, üniversiteyi bitirdikten sonra da hemen iş bulamadığı düşünülecek olursa mesleki eğitime neden bu kadar önem verilmesi gerektiği daha iyi anlaşılacaktır. Ancak mesleki eğitimin pahalı olması, gelişen teknoloji karşısında donanımını yenileyememesi, dolayısıyla sanayi ile işbirliğinde güçlük çekildiği bilinmektedir. Oysaki meslek liselerinin, meslek yüksekokullarının veya halk eğitim merkezlerinin yetiştirdiği işçi olarak tanımlanan ara eleman, piyasada ve sektörde oluşan bu eksikliği giderebilir.

Yenileşme ve gelişme yönünde yapılan çalışmalar, eski çalışma programlarını kendi içerisinde düzenleyerek yeniye ayak uydurması ve daha önce yapılan çalışmalarla sürekliliği kuracak biçimde düşünülmelidir. Bu, düşünülen başarıya ulaşma ve teknolojik insan gücünün uyumluluk içinde ekonomik kalkınma devresine sokulması açısından şarttır(Vardar, 1998, s. 135).

1.1.8. Meslek Liselerinin Grafik Bölümünde Sanat Eğitimi

Sözlük anlamı olarak, yazmak, çizmek manasına gelen grafik sözcüğü, günümüz dünyasında ok geniş kapsamlı bir mesleki terim durumuna kavuşmuştur. Çünkü çizilip basılıp ve çoğaltılabilen her şey grafik sanatlar mesleği kapsamında değerlendirilmektedir (Tepecik, 1993, s. 54).

Mesleki ve teknik eğitimin ders araç – gereçleri yetersiz ve ihtiyaçlara cevap veremeyecek durumdadır. Bununla birlikte finansman sorunu yaşanmaktadır(Gezici, 1998, s. 77). Yaşanan bu sorunlar eğitimin kalitesini dolayısıyla da öğrenci başarısını olumsuz yönde etkileyebilir. Karşılaşılan bu sorunların yanı sıra bu bölüme gelen öğrencilerin gerçekten de yetenekli ve bu bölümü isteyerek gelmedikleri gibi bir sorun da yaşanabilir. Bu durum da kalitenin düşmesine neden olabilir.

Etkin bir mesleki eğitim için ortamın piyasa standartları doğrultusunda gerçek üretim şartlarına uygun olması gerekir (Sezgin, 1982, s. 107).

Türkiye’de bir döneme kadar birçok insan tarafından “Grafik” kelimesinin ne anlama geldiği bilinmeyip, telaffuzu bile yapılamazken, bugün insanlar sanatın, grafiğin ne olduğunu, grafikerlerin ne iş yaptığını, hangi alanda varlık gösterdiğinin bilincindedirler.

Bu anlayış Milli Eğitimde de gelişmiştir. Ancak teknik eğitim veren ve sanat eğitimi veren orta öğretim kurumlarında yer alan öğrencilerin vasat öğrenciler oldukları düşüncesi ortaya çıkmıştır. Bu sebeple bu bölümler lise diploması olsun düşüncesiyle öğrencilerin gönderildiği okullar haline gelmiştir.

Bu şekilde algılanmanın başlıca sebepleri: - Grafiğin anlamının bilinmemesi

- Grafik Eğitimi ve öneminin her toplumda bilinmemesi - Grafik Eğitimi veren okullara gereken önemin verilmemesi

- Grafik Eğitimi veren okullardanmezun olan öğrencilerin açıkta kalması - Grafik Eğitimi veren orta öğretim kurumlarındaki eğitimin yetersiz kalması

Bu okullardaki fizikidonanım başta olmak üzere eksikliklerin giderilmesiyle başlayacak olan gelişim, Orta öğretim kurumlarında temeli oluşturulan veyükseköğretim kurumlarında detaylarına inerek pekiştirildikten sonra gerek sektörde gerekse akademik alanda uzmanlaşmış insanlar yetişmesiyle gelişmeye devam edecektir.

Grafik tasarım sanatı son dönemlerde ülkemizde hızla gelişen bir sanat dalı olarak dikkat çekmektedir. Türk grafik sanatı dünya üzerinde hak ettiği saygınlığı ve yeri alabilmesi için tarihi sembollerdeki geçmiş kültür birikiminin farkında olan ve günümüz grafik sanatı anlayışında yorumlayacak duyarlı ve belli bir birikime sahip yeni tasarımcılara ihtiyacı vardır. Grafik tasarımcı çok yönlü kültürel birikime sahip olmalı, gerektiğinde ulusal gerektiğinde evrensel değerleri harmanlayabilmelidir.

Sağlam bir alt yapıya sahip grafik tasarımları insanların görsel estetik beğenilerinin daha da artmasını sağlamaktadır.

Dünya üzerinde herhangi bir coğrafi bölge üzerinde yaşamış olan primitif insanların çeşitli gereksinimleri için,yazının gelişim basamakları:

Kaynak: (Şahin,2014, s. 2).

Piktografik çizimlerin günümüz grafik sanatı anlayışında etkileri büyüktür. Stilizasyon rastgele gelişen bir sonuç değil belirli özelliklerin yorumlanması sonucunda ulaşılan bir süreçtir. Yeryüzünde ve özellikle Anadolu’nun birçok bölgesinde bulunan tarihi sembollerden kadın idoller, kadını sembolize eden orijinal örneklerdir.

Günümüz ikonları olarak belirtilen tasarımlar da gücünü geçmişte yapılmış tasarımlardan almaktadır. Grafik sanatların tarihi gelişimine bakıldığında, M.Ö. altı bin yollarına kadar uzandığı görülmektedir. Sözcüklerin resimlere, resimlerin piktografik işareetlere ve bunlarında yazıya dönüştürülmesi uzun bir süreci kapsamıştır(Tepecik, 1993, s. 54).

Grafik tasarım öğrencileri de yapmış oldukları tasarımlarda geçmiş tarihlerde yapılmış olan tarihi sembolleri ve günümüz ikonları olarak kabul edebileceğimiz tasarımları inceleyerek, sağlam temeller üzerineoturtmalıdır. Bunun nedeni; dar anlamda kendi gelişimleri, geniş anlamda ise da Türk grafik sanatının geleceği için olumlu bir gelişme olacaktır.

İnsanların yaşam tarzındaki değişiklikler, birtakım ihtiyaçları ve bununla birlikte bu ihtiyaçları karşılayacak farklı üretim metotlarını doğurmuştur. Aynı zamanda, bu yeni üretim metotlarını uygulayabilecek ve üretimde verimliliği sağlayabilecek alanında yeterli ara elemanı zorunlu kılmıştır. Zaman içerisinde teknolojik gelişmeler ihtiyaç duyulan elemanın alanıyla ilgili bir eğitim almasını gerektirmiş ve bu da mesleki ve teknik eğitimi ortaya çıkarmıştır. Çünkü mühendisin ürettiği makineyi fabrikada kullanabilmek, işçinin üretimini sağlayabilmek için, işçi ile mühendis arasındaki ara elemanın, koordinasyonu ve

Mesleki ye teknik eğitim mevcut standartlar ve gelişme hızı dikkate alınarak belirlenmeli, eğitim programları da bu unsurlar dikkate alınarak hazırlanmalıdır. Atölyelerde yer alan araçlar programda öğrencilere kazandırılmak istenen davranışlar doğrultusunda önceden belirlenmiş araç ve gereçlerdir.

Yönetici öğrencinin yaptığı çalışma doğrultusunda mevcut araçları kullanarak yüksek seviyede sonuç sağlamaya çalışan kişidir(Yetim,1992, s. 75). Bir gerçektir ki, orta öğretim kurumlarında devlet okullarındaki atölyelerin günümüz endüstri ve teknolojisine paralel bir standarda sahip olması imkânsızdır. Bu durumda da bu eksikleri karşılamak mecburi olarak okul idaresine düşmektedir.

Mesleki ve Teknik Anadolu Liselerinde Milli Eğitim Bakanlığınca, Anadolu Meslek ve Anadolu Teknik Eğitimi Grafik programları (MEGEP) Mesleki Eğitim ve Öğretim Sistemini Güçlendirme Projesi

Sanat eğitimi ders müfredatı geliştirilmiştir.

Grafik eğitimi veren ortaöğretim kurumlarında ders müfredatprogramı Ortak Genel Uygulamalar Megep Haftalık ders saati, şekil 1 ve 2 de verilmiştir.

Şekil 1. Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Anadolu Meslek Programı Megep Haftalık Ders Çizelgesi

Şekil 2. Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Anadolu Teknik Programı Megep Haftalık Ders Çizelgesi

1.1.9. Uygulama Atölyeleri

Atölyeler, ürünlerin hem tasarlandığı hem de hayata geçirildiği yerler olduğundan, ürünün oluşturulması aşamasında kullanılan araç ve gereçlerin de yer aldığı çalışma alanlarıdır. Atölyede çalışan öğrenci atölyede yer alan araçların neler olduğunu, onlardan etkin bir şekilde nasıl faydalanacağını bilmek zorundadır. Aynı zamanda öğrenci kullandığı araç– gerecin ne özellikte olduğunu, mevcut standartlarda piyasada hangi malzemelerin kullanıldığını da bilmelidir. Bu durumda da atölye derslerini yürüten öğretmenlerin görev ve sorumluluklarının artacağı düşünülmektedir.

Bugünkü teknolojide öğretmen, sınıf, öğrenci ve kitaptan oluşan bir eğitim sisteminin istenilen verimi sağlamasını düşünmek imkânsızdır. Mesleki ve teknik eğitim programlarının uygulanmasında, günün gelişen teknolojileri doğrultusunda her branşla ilgili araç ve gereçlerin tespiti, tasarım sağlanması ve kullanımı gereklidir. Bunun yanı sıra okulların çeşitli makineler, tezgâhlar ve araç–gereçlerle donatım eşyaları eksik ve yetersizdir(Sezgin, 1996, s.293).

Öğretmenlerin eğitim ortamını düzenlemede kullandıkları araç–gereçler öğrencilerin başarılı veya başarısız olmalarında önemli rol oynamaktadır. (Saatli, Ertuğrul, 1995, s. 295).

Milli Eğitim Bakanlığı’nın belirlediği (Tablo:1,2,3,4,5,6,7,8,9,10 / Sekil:3,4,5,6,7,8,9)standartların evrak üstünde kalmaması için yapılan belirlemelerin alan özelliği taşıyan okullarda Milli Eğitim Müdürlüğü ile sürekli iletişim ve işbirliği halinde olunmalıdır. Aksi takdirde okulda bulunan donanım sayısını aşan öğrenci kayıtları, araç-gereç vb. fiziki donanımda yetersizliklere sebep olmaktadır.

T.C.

MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI

MESLEKİ VE TEKNİK EĞİTİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

SANAT VE TASARIM ALANI 102 ÖĞRENCİ KAPASİTELİ ATÖLYE VE LABORATUVAR MİMARİ İHTİYAÇ STANDARTLARI, ÇALIŞTAYI

İÇMELER/ MARMARİS, 2015

1.2. GRAFİK VE FOTAĞRAF ALANI

Grafik ve Fotoğraf Alanı için Anadolu Teknik ve Anadolu Meslek Lisesi programında mevcut yönetmeliğe göre planlanan öğrenci sayıları aşağıdaki gibidir.

10. Sınıf : 34 öğrenci 11. Sınıf : 34 Öğrenci 12. Sınıf : 34 Öğrenci

Toplam : 102 Öğrenci

Grafik ve Fotoğraf alanı, görsel işitsel teknikler ve medya yapımcılığı sektörüne, nitelikli grafik operatörü ve fotoğrafçı yetiştiren, grafik ve fotoğraf alanı dallarının yeterliklerini kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen alandır.

Grafik ve fotoğraf alanı altında yer alan dallarda, sektörün ihtiyaçları bilimsel ve teknolojik gelişmeler doğrultusunda gerekli olan mesleki yeterlilikleri kazandıran nitelikli meslek elemanlarını yetiştirmeyi amaçlamaktadır.

Grafik ve fotoğraf alanı programlar Millî Eğitim Bakanlığında görevli uzman ve alan öğretmenleri, sektör temsilcileri, üniversiteden alan uzmanları ve meslek elemanları ile iş birliği içinde hazırlanmıştır.

Desen ve Tasarım Atölyelerinin, ışığının soldan gelecek şekilde düzenlenmesi sağlanmalıdır. Gün ışığını rahatlıkla alabileceği binanın üst katlarında olması önerilmekledir.

Grafik ve Fotoğraf Alanımla Bulunan Atölye ve Laboratuarlar

1. Alan Ortak Atölyeleri ve Laboratuarları a. Tasarım Atölyesi

b. Desen Atölyesi c. Fotoğraf Stüdyosu

2. Grafik Dalı Atölyeleri ve Laboratuarları 3. Fotoğraf Dalı Atölyeleri ve Laboratuarları

a. Karanlık Oda

4. Dal Ortak Atölyeleri ve Laboratuarları a. Baskı ve Maket Atölyesi

b. Bilgisayar Destekli Tasarım ve Görüntü Düzenleme Atölyesi  MİNİMUM TAVAN YÜKSEKLİĞİ

En düşük yükseklik 4m. Olmalıdır.

 BİNANIN HANGİ KATTA OLMASI GEREKİR

Gün ışığını rahatlıkla alabileceği binanın üst katlarında olması önerilmekledir.  ALANA YAKIN DİĞER ALANLAR

 Radyo-Televizyon  Sanat ve Tasarım

 Seramik ve Cam Teknolojisi  Matbaa Teknolojisi

 Gazetecilik

Şekil 3. Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Sanat ve Tasarım Alanı 102 Öğrenci Kapasiteli Atölye ve Laboratuvar Mimari İhtiyaç Standartları

Tablo 1.

Tasarım Atölyesi (Ortak Alan) (Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Atölye İhtiyaç Standartları)

Mekân Adı _Sayısı Oda _Sayısı Kişi M² Toplam _M²

D-ATÖLYELER

1. TASARIM ATÖLYESİ (ALAN ORTAK)

 Atölye gün ışığına denk ışıklandırma sistemiyle üstten aydınlatmalı olmalıdır.

 İç mekan rengi beyaz, krem veya kum rengi olmalıdır.

 Yer döşemesi kaymaz, suya dayanıklı ve açık renkli zemin malzemesi ile kaplı olmalıdır. Su gideri yapılmalıdır.

 Eğitim açısı ayarlanabilir özelliğe sahip her öğrenci için çizim masası; derste kullanılan araç gereçlerin konulacağı dolap, akıllı tahta, internet bağlantılı öğretmen bilgisayarı, havalandırma tertibatı (klima vb.) yangın için tavanda duman sensörleri bulunmalıdır.

 Atölyelerde öğrencilerin rahatlıkla kullanabileceği ergonomik ve standartlara uygun 2 adet lavabo olmalıdır.

 Binalarda ve standart atölye ve laboratuarlarda yangın tüpü, İş sağlığı dolabı, ilk yardım dolabı, ışıklı sesli gösterge ve uyarı levhaları ile ecza dolapları bulunmalıdır.

 Aşırı akım röleli elektrik tesisatı olmalı.

1 34 169,15 169,15

TOPLAM 169,15

Tablo 2.

Tasarım Atölyesi Donatım Listesi, (Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Atölye İhtiyaç Standartları)

Tezgah / makine Adet

Etkileşimli Tahta 1

Çalışma Koltuğu (Öğretmen 1

Çerçeve takımı (3’lü takım) 1

Pano 3

Dizüstü Bilgisayar 1

Öğretmen Çalışma Masası 1

Çizim Masası (Öğrenci) 34

Işıklı Çizim Masası 2

Klima 1

Kişisel Öğretmen Dolabı 1

Tablet Bilgisayar 1 Kitaplık 1 Tabure 34 Dolap 2 Hoparlör 2 Kaide 1 Modem 1 Ecza Dolabı 1 Yangın Tüpü 1 TOPLAM

Şekil 4. Alan Ortak Tasarım Atölyesi (Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Atölye İhtiyaç Standartları)

Tablo 3.

Desen Atölyesi Ortak Alan (Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Atölye İhtiyaç Standartları)

D-ATÖLYELER

2. DESEN ATÖLYESİ (ALAN ORTAK)  Atölye gün ışığına denk ışıklandırma

sistemiyle üstten aydınlatmalı olmalıdır.  İç mekân rengi beyaz, krem veya kum

rengi olmalıdır.

 Yer döşemesi kaymaz, suya dayanıklı ve açık renkli zemin malzemesi ile kaplı olmalıdır. Su gideri yapılmalıdır.

 Her öğrenci için şövale, derste kullanılan araç gereçlerin konulacağı dolap, akıllı tahta, dönerli ve hareketli kaide, tors, büst ve heykeller, öğretmen kürsüsü, internet bağlantılı öğretmen bilgisayarı, havalandırma tertibatı (klima vb.) olmalıdır.

 Atölyelerde öğrencilerin rahatlıkla kullanabileceği ergonomik ve standartlara uygun 2 adet lavabo olmalıdır.

 Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının iş sağlığı normlarına uygun olarak atölyeler ve binalarda standart normlar güncellenecektir. Binalarda ve standart atölye ve laboratuarlarda yangın tüpü, İş sağlığı dolabı, ilk yardım dolabı, ışıklı sesli gösterge ve uyarı levhaları ile ecza dolapları bulunmalıdır.

 Aşırı akım röleli elektrik tesisatı olmalı.

1 34 187 187

Şekil 5. Temel Desen Uygulama Atölyesi (Ortak Alan) (Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Atölye İhtiyaç Standartları)

Tablo 4.

Desen Atölyesi Donatım Listesi (Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Atölye İhtiyaç Standartları)

Tezgâh / makine Adet

Etkileşimli Tahta 1

Çalışma Koltuğu (Öğretmen 1

Çerçeve takımı (3’lü takım) 1

Pano 3

Dizüstü Bilgisayar 1

Öğretmen Çalışma Masası 1

Işıklı Çizim Masası 1

Klima 1 Heykel 4 Figür 10 Figür 10 Figür 10 Büst 4

3 Boyutlu Geometrik Obje 2

3 Boyutlu Geometrik Obje 2

Resim altlığı (Duralit) 34

Pano 2

Kişisel Öğretmen Dolabı 1

Tablet Bilgisayar 1 Kitaplık 1 Tabure 34 Dolap 2 Kâğıt Dolabı 1 Kaide 8 Hoparlör 1 Modem 1 Şovale 34 Lamba 2 Ecza Dolabı 1 Yangın Tüpü 1 TOPLAM

Şekil 6. Desen Atölyesi (Ortak Alan) (Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Atölye İhtiyaç Standartları)

Tablo 5.

Fotoğraf Stüdyosu (Ortak Alan) (Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Atölye İhtiyaç Standartları)

Mekân Adı _Sayısı Oda _Sayısı Kişi M² Toplam _M²

D-ATOLYELER

3. FOTOĞRAF STÜDYOSU (ALAN ORTAK)

• Stüdyoda aletlerinin konulacağı kapaklı, kilitli dolanlar, öğretmen masası ve koltuğu, akıllı tahta bilgisayar olmalıdır.

• En az bir yönden güneş ışığı alacak biçimde pencereleri olmalıdır. Pencere kenarı boyutları en az 2 metre olmalıdır.

• Stüdyo ortamı tamamen beyaz renge boyalı olmalıdır.

• Yer döşemesi olarak epoksi zemin kaplama veya muadili anti statik-antibakteriyel bir malzeme kullanılmalıdır.

• Aşırı enerji tüketimine dayanıklı 3 fazlı elektrik tesisatı sistemi olmalıdır.

• Titan elektrik prizlerinde sıralı sistem kaçak akım rölesi ve akım koni malı priz olmalıdır.

• Tavan yüksekliği en az 4 metre olmalıdır.

• Tavanda en az 4 kanallı havalandırma sistemi olmalıdır.

• Mekân aydınlatması stüdyonun her yerinde eşit ve güm sığına uygun olmalıdır.

• Raylı tavan askı sisteminin olduğu kısımda kiriş ya da kolon olmamalıdır.

 Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının İş sağlığı normlarına uygun olarak atölyeler ve binalarda standart normlar güncelleneceklir. Binalarda ve standart atölye ve laboratuarlarda yangın merdiveni, yangın tüpü, İş sağlığı dolabı, ilk yardım dolabı, ışıklı sesli gösterge ve uyarı levhaları ile ecza dolapları bulunacaktır.

1 34 280 280

MALZEME ODASI 1 15 15

MAKYAJ VE SOYUNMA ODASI 1 9 9

Tablo 6.

Fotoğraf Stüdyosu Donatım Listesi (Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Atölye İhtiyaç Standartları)

Tezgâh / makine Adet

Etkileşimli Tahta 1

Çalışma Koltuğu (Öğretmen) 1

Dolap 3

Dolap 1

Çerçeve Takımı (3’lü takım) 1

Pano 3

Dizüstü Bilgisayar 1

Öğretmen Çalışma Masası 1

Masa 9

Klima 1

Fotoğraf Makinesi 8

Fotoğraf Makinesi 1

Fotoğraf Makinesi 4

Yerden Işık Ayağı 2

Üçayak 5 Paraflaş 4 Paraflaş 4 Paraflaş 2 Paraflaş 2 Softbox 4 Softbox 2 Softbox 2 Softbox 2 Portre Tası 2 Çekim Şemsiyesi 2 Çekim Şemsiyesi 2 Çekim Şemsiyesi 2 Işık Ayakları 15 Reflektör 4 Reflektör 2 Reflektör 2

Ürün çekim Masası (Stil Life Masası) 2

Ürün çekim Masası (Stil Life Masası) 2

Fon Perdesi 1

Perde Askı Sistemi 2

Işık Askı Sistemi 1

Fotoğraf Makinesi Objektifi 1

Fotoğraf Makinesi Objektifi 2

Fotoğraf Makinesi Objektifi 6

Fotoğraf Makinesi Objektifi 2

Fotoğraf Makinesi Objektifi 3

Petek 2

Huni 2

Slider 2

Kepenk (Banner) 2

Sürekli Işık Kaynağı 4

Kafa Flaşı 5

Boom Işık Ayağı 3

Monopod 2

Tablo 6’nın devamı

Kişisel Öğretmen Dolabı 1

Projeksiyon Cihazı 1 Projeksiyon Perdesi 1 Tablet Bilgisayar 1 Kitaplık 1 Tabure 35 Makyaj Masası 1 Pozometre 3 Hot Shoe 6

Fotoğraf Makinesi Kumandası 5

Monitör Çoklayıcı 1 Hoparlör 1 Karartma Perdesi 1 Modem 1 Kostüm Paravanı 1 Harici Disk 1 Hafıza Kartı 16 Taşınabilir Bellek 2 Kart okuyucu 2 UV Filtresi 20 ND Filtre Polarize Filtre 4 Polarize Filtre 5

Fotoğraf Makinesi Çantası 8

Fotoğraf Makinesi Çantası 4

Fotoğraf Makinesi Çantası 1

Üçayak Çantası 5

Ürün Çekim Çadırı 2

Uzatma Kablo Düzeneği 5

Kablosuz Flaş Tetikleyicisi 5

Kablolu Flaş Tetikleyicisi 5

Ecza Dolabı 1

Yangın Tüpü 1

Şekil 7. Fotoğraf Stüdyosu (Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Atölye İhtiyaç Standartları)

Tablo 7.

Bilgisayar Destekli Tasarım Ve Görüntü İşleme Atölyesi (Dal Ortak) (Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Atölye İhtiyaç Standartları)

Mekân Adı _Sayısı Oda _Sayısı Kişi M² Toplam _M²

D-ATOLYELER

5. BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM VE GÖRÜNTÜ İŞLEME ATÖLYESİ (DAL ORTAK)

• Yer döşemesi olarak epoksi zemin kaplama veya muadili anti statik-antibakteriyel bir malzeme kullanılmalıdır. • Yer döşemesi kir ve neme karşı koruma özeliğine sahip

olmalıdır.

• Yer döşemeleri kaymayan yapıda olmalıdır.

• Tüm atölyelerde birimlerin tamamında ses yalıtımı göz önünde bulundurulmalıdır.

• Tavan yüksekliği en az 3 mt. En fazla 4.0 mt tavsiye edilmektedir.

• Isıtma ve havalandırma amaçlı kullanılan cihazlar üstten olmalıdır. (özellikle bilgisayarlı tasarım atölyelerinin düzeninin bozulmaması için önerilmiştir).

• Atölye olarak düşünülen mekânlarda atölye düzeninin daha iyi kurulabilmesi için aralarda kolon ve kiriş çıkıntılarının olmaması gerekmektedir.

• Atölyede kullanılacak tüm dolapların estetik ve modern bir tasarıma sahip olması ve mekâna ait diğer unsurlar ile uyumlu olması gerekmektedir.

• Atölyelerde kullanılacak enerji ve veri uçlarına ait kablolar açıkta olmayacak şekilde tasarlanmalıdır.

• Elektrik kesintisi ve voltaj hareketliliklerinden zarar görmemesi için atölyelerdeki elektronik donanımı kesintisiz güç kaynağına bağlanmalıdır.

• Yüksek enerji tüketimine dayanıklı elektrik tesisatı olmalıdır.

• Elektrik prizlerinde sıralı sistem kaçak akım rölesi ve akım korumalı priz olmalıdır.

• Atölyelerde seçilecek olan koltuk, masa vb. materyallerin eğitim ergonomisine uygun, ders niteliklerine ve kullanacak öğrencilerin yaş grubunun fiziksel özelliklerine göre uygun olması gerekmektedir. Bu seçimler içerisinde engelli öğrencilerin kullanabilecekleri materyallerde düşünülmelidir.

• Atölyelerde akıllı binaya ait özellikler çerçevesinde gerekli özelliklerin bulunması sağlanmalıdır (Enerji Tasarrufu, Konfor Temini, Yönetim Esnekliği). Okul ve alan tasarımında çevreci okul modeli benimsenmeli ve çevreci bina ilkelerine göre tasarım yapılmalıdır.

• Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının İş sağlığı normlarına uygun olarak atölyeler ve binalarda standart normlar güncelleneceklir. Binalarda ve standart atölye ve laboratuarlarda yangın merdiveni, yangın tüpü, İş sağlığı dolabı, ilk yardım dolabı, ışıklı sesli gösterge ve uyarı levhaları ile ecza dolapları bulunacaktır.

1 34 117,6

4

117,64

Tablo 8.

Bilgisayar Destekli Tasarım ve Görüntü İşleme Atölyesi Donatım Listesi (Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Atölye İhtiyaç Standartları)

Tezgâh / makine Adet

Etkileşimli Tahta 1

Tasarım Bilgisayarı (Öğrenci) 34

Tasarım Bilgisayarı (Öğretmen 1

Bilgisayar Masası (Öğrenci) 34

Bilgisayar Masası (Öğretmen) 1

Çalışma Koltuğu (Öğrenci) 34

Çalışma Koltuğu (Öğretmen) 1

Tarayıcı 1

Yazıcı 1

Yazıcı Masası 1

Harici CD/DVD RW 1

Ağ Cihazı Kabini 1

Bağlantı Paneli 1

Anahtar (Switch) 1

Çerçeve Takımı (3’lü Takım) 1

Pano 1

Dizüstü Bilgisayar 3

Işıklı Çizim Masası 2

Masa 1

Klima 1

Kişisel Öğretmen Dolabı 1

Tablet Bilgisyar 2 Malzeme Dolabı 1 Dosya Dolabı 1 Kitaplık 1 Kesintisiz Güç Kaynağı 1 Hoparlör 1 Modem 1 Harici Disk 2

Grafik Tablet (Öğretmen) 1

Grafik Tablet (Öğrenci) 5

Taşınabilir Bellek 2

Kart okuyucu 1

Ecza Dolabı 1

Yangın Tüpü 1

Şekil 8. Bilgisayar Destekli Tasarım ve Görüntü İşleme Atölyesi (Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Atölye İhtiyaç Standartları)

Tablo 9.

Fotoğraf Dalı Karanlık Oda (Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki Ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Atölye İhtiyaç Standartları)

Mekân Adı _Sayısı Oda _Sayısı Kişi M² Toplam _M²

D-ATOLYELER

1 34 59 59

FOTOĞRAF DALI KARANLIK ODA

• Karanlık odada kimyasalların ve aletlerinin konulacağı kapaklı, kilitli dolaplar, olmalıdır. • Karanlık oda pencereli olmamalıdır.

• Oda tamamen siyah mat renge boyalı olmalıdır. • Yer döşemesi kaymaz ıslak zemin malzemesi ile

kaplı olmalıdır. Rengi siyah olmalıdır. Su gideri yapılmalıdır.

• Duvar kaplaması büyük siyah fayans kaplı olmalıdır.

• Yüksek enerji tüketimine dayanıklı elektrik tesisatı olmalıdır.

• Tüm elektrik prizlerinde sıralı sistem kaçak akım rölesi ve akım korumalı priz olmalıdır.

• Tavan yüksekliği en az 4 metre olmalıdır.

• Tavanda en az 4 kanallı havalandırma sistemi olmalıdır.

• Mekan için kullanılacak aydınlatmada Soft beyaz ve kırmızı renk seçilebilir olmalıdır.

• Odada ışık izolasyonu olmalıdır.

• Atölyelerde öğrencilerin rahatlıkla kullanabileceği ergonomik ve standartlara uygun 4 adet sanayi tipi evye tesisatı olmalıdır.

• Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının İş sağlığı normlarına uygun olarak atölyeler ve binalarda standart normlar güncelleneceklir. Binalarda ve standart atölye ve laboratuarlarda yangın merdiveni, yangın tüpü, İş sağlığı dolabı, ilk yardım dolabı, ışıklı sesli gösterge ve uyarı levhaları ile ecza dolapları bulunacaktır.

Tablo 10.

Karanlık Oda Donatım Listesi (Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Atölye İhtiyaç Standartları)

Tezgâh / makine Adet

Çerçeve Takımı (3’lü Takım) 1

Pano 1

Masa 6

Sanayi Tipi Evye 4

Kapı Üstü Uyarı Işığı 1

Dolap 1

Dolap 1

Elektrikli Su Isıtıcısı 2

Kimyasal Leğeni 8

Kırmızı Renkli Karanlık Oda Işığı (Emniyet Lambası) 5

Ecza Dolabı 1

Yangın Tüpü 1

TOPLAM 32

Şekil 9. Fotoğraf Dalı Karanlık Oda (Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Atölye İhtiyaç Standartları)

Yayımlanan, Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Atölye İhtiyaç Standartları kılavuzuve Milli Eğitim bakanımız; İsmet YILMAZ ın, Mesleki Ve

Teknik Eğitim Okullarının Bina ve Donatımlarının Yenilenmesi, hususunda yazısı ilgili kurumlara iletilmiştir.Ek-2

1.2. Problem

Bu araştırmada, Kırıkkale, Ankara, Konya, Isparta, Antalya, Tokat ve Kütahya illerindeki Grafik Tasarım eğitimi veren Güzel Sanatlar Liseleriile Kız Meslekî ve Teknik Anadolu Liselerindeki “grafik atölyelerinin fiziki donanımı yeterli midir?”, “Eksiklikleri var mıdır?” sorularına cevap aranmıştır.

Grafik Eğitimi Programının genel amacı; bireylerin temel yeterlikler üzerine temel mesleki bilgi ve becerilerle donatılmasını sağlamak Yüksek Öğrenime hazırlamaktır. Kazandırılan mesleki bilgi ve becerilerle üretim yapabilen, pazarlayabilen, sektörün beklentileri doğrultusunda, kaliteli hizmet sunabilen, kendi iş yerinin kurma düşüncelerini faaliyete geçirebilen ve işin her aşamasında kaliteden sorumlu olmanın gereğini bilen bireyler yetiştirmektir.

Günümüzde Kız Meslek Liseleri ve Güzel Sanatlar Liseleri ilköğretimden sonra dört yıllık eğitim süreci olan öğrencilere ilgi, istek ve yetenekleri doğrultusunda seçtikleri alanda meslek eğitimi ile birlikte genel lisedeki ortak genel bilgi derslerini veren okullardır.

1.2.1. Grafik eğitimi veren meslek liselerinde atölyedonanımlarınınönemi

Mesleki eğitimin amacı, ferdin iş piyasasında geçerliliği olan bir işe girebilmesi ve o meslekte ilerleyebilmesi için gerekli olan tüm bilgi, beceri, tutum, davranış ve alışkanlıkları kazandırmaktır(Kadı, 1998).

Bir başka deyişle mesleki ve teknik eğitimin amacı, bir meslekteki ara eleman gücünü yetiştirmektir. Teknolojik gelişmeler beraberinde farklı mesleklerin doğuşunu sağlamıştır. Buna karşın bu meslekteki ara elemanın eğitimini zorunlu kılmıştır. Meslekler geliştikçe ve değiştikçe bu eğitim sürecinin amaçlarında, işleyişinde mezunların niteliklerinde, istihdam alanlarında değişiklikler olması kaçınılmazdır(Öner, 1993).

Dolayısıyla dersin işlenişinde gerekli olan araç–gerecin, atölye donanımında çağın ihtiyaçlarına göre yenilenmesine ihtiyaç duyulmaktadır.

Teknolojik gelişmeler, insanların ihtiyaçları ve beklentileri doğrultusunda şekillenir ve artar. Bu değişme ve gelişmelerde beraberinde öğretim programlarını, ders araç–gereçlerini ve programda yer alan dersleri verebilecek alanında yeterli öğretim elemanlarını zorunlu kılar. Teknolojinin hızla ilerlediği çağımızı dikkate alacak olursak bu öğretim