117 Klimik Dergisi • Cilt 19, Say›:3 • 2006, s:117-118
Girifl
Bruselloz, Brucella cinsi bakterilerin neden oldu¤u, s›kl›k-la pastörize edilmemifl süt ve süt ürünlerinin tüketilmesi ve in-fekte dokulara direkt temasla insana bulaflabilen bir zoonoz-dur. Bruselloz tüm dünyada yayg›n olarak görülen bir hastal›k-t›r. Özellikle Akdeniz ülkeleri ve geliflmekte olan ülkelerde ha-len önemini koruyan bir halk sa¤l›¤› sorunudur. Brucella fago-sitler içinde canl› kalabilen ve bu flekilde tüm organlara yay›-larak farkl› klinik tablolar oluflturabilen bir bakteridir. Brusel-loz her ne kadar lokomotor sistemi daha fazla tutsa da bazen izole viseral organ infeksiyonu fleklinde de karfl›m›za ç›kabil-mektedir (1). Bu çal›flmada, daha önce bildirilmeyen Brucel-la’ya ba¤l› parotis bezi komflulu¤unda cilt alt› infeksiyon olgu-su bildirilmektedir.
Olgu
Üç ay önce sol kulak önünde bafllayan flifllik ve a¤r›, iki ay-d›r süren ifltahs›zl›k, 15 gündür devam eden atefl yüksekli¤i ne-deniyle nonspesifik bir infeksiyon düflünülerek s›ras›yla 10 gün sefuroksim aksetil 2x500 mg/gün PO ve 10 gün spirami-sin 2x3 MU/gün PO tedavispirami-sine karfl›n flikayetlerinde gerileme olmayan 42 yafl›nda kad›n hastan›n verilmifl boyun MR incele-mesinde sol parotis bezi komflulu¤unda 5x2x1.5cm boyutlar›n-da apse ile uyumlu görünüm (Resim 1A, 1B, 1C) ve al›nan ponksiyon s›v›s›n›n sitopatolojik incelemesinde granülomatöz inflamasyon saptanmas› üzerine yap›lan Brucella aglütinasyon testinin, 1/160 titrede pozitif bulunmas› üzerine 15 gün sürey-le streptomisin 1 gr/gün ‹M ve doksisiklin 2x100 mg/gün PO
Parotis Bezi Komflulu¤unda Cilt Alt› Apsesi ile Seyreden Bir
Bruselloz Olgusu
Hicran Güler
1, Reflit M›st›k
1, Mine Kabafl
1, Yasemin Heper
1, Bahattin Hakyemez
2,
Safiye Helvac›
1(1) Uluda¤ Üniversitesi, T›p Fakültesi, Mikrobiyoloji ve ‹nfeksiyon Hastal›klar› Anabilim Dal›, Görükle-Bursa
(2) Uluda¤ Üniversitesi, T›p Fakültesi, Radyoloji Anabilim Dal›, Görükle-Bursa
tedavisi ald›ktan sonra klinik bulgular›nda gerileme olmamas› üzerine taraf›m›za sevk edilmifltir.
Tar›m ve hayvanc›l›kla u¤raflan ve hayvanlar›nda yavru at-ma öyküsü olan hastan›n, yap›lan fizik muayenesinde sol pa-rotis lokalizasyonunda 2x3 cm çap›nda basmakla a¤r›l› ve flüktüasyon veren kitle saptand›. Di¤er sistem muayeneleri normal bulundu. Laboratuvar incelemesinde Brucella aglüti-nasyon testi 1/320 titrede pozitif, 2ME ile 1/320 titrede pozi-tif, Coombs’lu Wright testi 1/1280 titrede pozitif; tularemi ag-lütinasyon testi negatif bulundu. Lökosit 6 370/mm3,
hemog-lobin 11.4 mg/dl, trombosit 346 000 mm3, sedimantasyon 13
mm/saat, CRP negatif, di¤er kan biyokimyas› ve incelemeleri normal bulundu. Kan ve apse kültürlerinde üreme olmad›. Hastaya doksisiklin 2x100 mg/gün PO, rifampisin 1x600 mg/gün PO, siprofloksasin 2x500 mg/gün PO tedavi baflland›. Tedavinin 3. ay›nda yak›nmalar› ve fizik muayene bulgular› tamamen geriledi. Ancak laboratuvar incelemesinde; Brucella aglütinasyon testleri (Brucella aglütinasyon testi 1/160, 2ME ile 1/160, Coombs’lu Wright testi 1/640 titrede pozitif) yüksek seyretmeye devam etti. Bu nedenle tedavi 6. ayda kesildi. Bru-cella aglütinasyon testleri ayn› flekilde seyretti. Tedaviden 6 ay sonra yap›lan klinik kontrol normaldi, relaps yoktu; ama sero-lojik testler yine yüksek (Brucella aglütinasyon 1/160, 2ME 1/80, Coombs’lu Wright testi 1/640 titrede pozitif) bulundu.
‹rdeleme
Bruselloz ülkemizde hiperendemik olarak görülen bir has-tal›kt›r ve mortalitesi düflük olmas›na karfl›l›k önemli bir mor-bidite nedenidir (1). Brucella infeksiyonlar›n›n di¤er infeksi-yonlardan ay›rt edici, kendine özgü belirtileri yoktur. Bizim olgumuzda da oldu¤u gibi farkl› klinik tablolarla karfl›m›za ç›-kabilir.
Bruselloz kas iskelet sisteminde artrit, spondilodiskit, sub-periostal ve subkondral apselere; gastrointestinal sistemde gra-Özet: Bu çal›flmada parotis bezi komflulu¤unda cilt alt› tutulumu ile seyreden bir bruselloz olgusu sunulmufltur. Parotis bezi komflulu¤undaki apse tan›s› lokal bulgular ve bilgisayarl› tomografi ile, bruselloz tan›s› ise serolojik testler ve sitopatolo-jik inceleme ile kondu. Üçlü kombinasyon tedavisi ile (doksisiklin, rifampisin ve siprofloksasin) hastan›n patolositopatolo-jik klinik bul-gular› geriledi.
Anahtar Sözcükler: Bruselloz, subkutan apse.
Summary: A case of brucellosis with subcutaneous abscess. A case of brucellosis with subcutaneous abscess adjacent to the parotis gland is presented in this study. Subcutaneous abscess was diagnosed by local physical findings and neck MR. Brucello-sis was diagnosed by serological tests and cytopathological examination. Clinical findings was improved with a combined treat-ment with triple antibiotics (doxycycline, rifampicin, and ciprofloxacin).
Key Words: Brucellosis, subcutaneous abscess.
Klimik Dergisi • Cilt 19, Say›:3 118
nülomatöz hepatit, karaci¤er apsesi, pankreatite; santral sinir sisteminde menenjit, meningoensefalit, beyin apsesi ve myeli-te; kardiyovasküler sistemde endokardit, myokardit, perikardit ve tromboflebite; pulmoner sistemde bronflit, bronkopnömoni, pulmoner nodüllere ve plevral efüzyona; genitoüriner sistemde epididimoorflit, prostatit ve pyelonefrite yol açabilir. Hasta karfl›m›za gözde üveit, endoftalmit ve retinopati tablosu ile ya da tiroidit, sürrenal yetmezlik bulgular› ile gelebilir. Literatür-de osteoartiküler komplikasyonlar %10-80, santral sinir siste-mi tutulumu ~%5, epididimoorflit %20, kesiste-mik ili¤i tutulumu %75, kutanöz lezyonlar ~%5, endokardit ~%2 oran›nda bildi-rilmifltir (2). Colmenero ve arkadafllar› (3)’n›n 530 hastada yapt›klar› prospektif çal›flmada, hastalar›n %31.9’unda fokal tutulum saptanm›flt›r. Hastalar›n %66’s›nda osteoartiküler, %5.1’inde genitoüriner, %2.5’inde hepatik, %1.7’sinde nöro-lojik, %1.5’inde kardiyak komplikasyonlar geliflti¤i ve bu has-talar›n %10.6’s›nda da relaps, terapötik yetersizlik ve mortali-te geliflti¤i gözlenmifltir.
Ülkemizden ve dünyadan olgu sunumlar› fleklinde nadir organ tutulumlar› bildirilmifltir (4-11). Brucella sp’ye ba¤l› pa-rotis komflulu¤unda apse daha önce bildirilmeyen, nadir bir or-gan tutulumudur. Klinik regresyona ra¤men serolojik yan›t›n geç de olsa al›namamas›, bu olgunun temel özelli¤i olarak dü-flünülmüfltür. Granülomatöz infeksiyonlar›n tedavisindeki zor-luklar›n burada da mevcut oldu¤u görülmüfltür.
Ülkemizde endemik olarak görülen bruselloz hastal›¤›; yüksek morbiditeye sahip olmas›, baz› fokal tutulumlar›n›n prognozunun kötü olmas› ve sekellere yol açabilmesi
nedeniy-le atefl ve organ tutulumu yak›nmas› inedeniy-le genedeniy-len her hastada ay›-r›c› tan›da düflünülmelidir.
Kaynaklar
1. K›l›çturgay K, Gök›rmak F, Töre O, Helvac› S, Göral G. Ulu-da¤ Üniversitesi T›p Fakültesi Enfeksiyon Hastal›klar› Klini-¤i’nde izlenen bruselloz olgular›n›n klinik ve serolojik analizi. ‹n-feks Derg 1987; 1: 257-62
2. Young EJ. Brucella species. In: Mandell GL, Bennett JE, Dolin R, eds. Principles and Practice of Infectious Diseases. 6th ed. New York: Churchill Livingstone, 2005: 2669-72
3. Colmenero JD, Reguera JM, Martos F, Sanchez-De-Mora D, Del-gado M, Causse M, Martin-Farfan A, Juarez C. Complications as-sociated with Brucella melitensis infection: a study of 530 cases. Medicine (Baltimore) 1996; 75: 195-211
4. Peled N, David Y, Yagupsky P. Bartholin’s gland abscess caused by Brucella melitensis. J Clin Microbiol 2004; 42: 917-8 5. M›st›k R, Gürcan T, Yüce O, Oral HB, Töre O. Tyroid gland
in-volvement in brucellosis: report of two cases. Clin Microbiol In-fect 2000; 6: 62
6. Fenkci V, Cevrio¤lu S, Y›lmazer M. Ovarian abscess due to Brucella melitensis. Scand J Infect Dis 2003; 35: 762-3
7. Cokca F, Azap A, Meco O. Bilateral mammary abscess due to Brucella melitensis. Scand J Infect Dis. 1999; 31: 318-9 8. Guven MB, Cirak B, Kutluhan A, Ugras S. Pituitary abscess
secondary to neurobrucellosis. J Neurosurg 1999; 90: 1142 9. Bekir NA, Gungor K, Namiduru M. Brucella melitensis
dacr-yoadenitis: a case report. Eur J Ophthalmol 2000; 10: 259-61 10. Y›lmaz E, Parlak M, Akal›n H, et al. Brucellar spondylitis: review
of 25 cases. J Clin Rheumatol 2004; 10: 300-7
11. Puente S, Laguna F, Mateu B, Enriquez A. Brucellar cutaneous abscess. Enferm Infecc Microbiol Clin 1989; 7: 336-7
Resim 1A, 1B, 1C. Sol parotis bezi komflulu¤unda 5x2x1.5 cm boyutlar›nda periferinden halka tarz›nda kontrast madde tutulumu izlenen T1A imajlarda hipointens, T2A imajlarda hiperintens lezyon görünümünde apse izlenmektedir.
