OKSİPİTAL KONDİL KIRIĞI VE SEREBELLAR DİSFONKSİYON

Tiirk Nt5roJiriirji Dergisi 5: 79 - 81, 1995 Kuzeyli: Oksipital Kondil Kmifl

Oksipital Kondil KIrlgl ve Serebellar Disfonksiyon

Occipital Condyle Fracture and Cerebellar Dysfunction

KAYHAN KUZEYLI, ERAY SOYLEV, SONER DUR,U, ERTUGRUL CAKIR, SULEYMAN BAYKAL,

FURUZAN ESEN, SAVAS CEYLAN, FADILAIUURK

KTU Tip Fakiiltesi Noro~iriirji (KK,ES, SD, EC, SB, SC, FA) ve Radyolojik (FE) Anabilim Dallan, Trabzon

Ozet:. Oksipital kondil kmklan ciddi kranioserebal travmalarda goriilen, ancak nadir olarak tammlanan onemli bir tablodur. Oksipital kondil kmklanmn tamsl kendine ozgi.i klinik bulgu-lannm net olmamasl nedeniyle c;e~itligiic;liikler ic;erebilir. Ancak aC;lklanamayan klinik bulgulara yonelik radyolojik deger-lendirme esnasmda, oksipital kondil kmklan da gozoniinde buludurularak kranioservikal birle~imin degerlendirilmesi, acil ~artlarda bile erken tam ic;inyeterli olacaktlr.

Serebellar bulgulann da e~lik ettigi oksipital kondil kmkh bir olgu konservatif tedavi ile takip edildi ve konu literatur taramaslyla tartl~lldl.

Anahtar Kelimeler: Bilgisayarh tomografi, Kranioserebral travma, Oksipital kondil fraktiirii, Serebe liar disfonksiyon.

Oksipital kondil kmgl

ilk kez 1817

plmda

Bell tarafmdan

tammlanml§ur. 1994 Yllma

kadar

otopsi

olgulan

dahil

toplam

45

olgu

bildirilmi§tir (1,4,9-11).

Kranioserebroservikal

travrna sonucu geli§en

kondil

frakturlu

olgulann

servikal

ve

kranial

grafilerinde

lezyonun

tamsma

ozgu

radyolojik

goruntu

yoktur.

E§lik eden

norolojik

defisitlere

yonelik tedaviye bir an once ba§lanmasl tela§l ORK

tamsmm gozden kat;masma yol at;abilir.

Bu makalede; §imdiye kadar bildirilen ORK

olgulanna

ek olarak

gee;: serebellar

bulgulann

izlendigi yeni bir olgu sunulmaktadlr (1,4,9-11).

OLGUSUNUMU

20 ya§mdaki

erkek

hasta

Mart

1994'de

motorlu arat; kazasl sonucu getirildi. Genel durumu

kotu, Glasgow koma puam (GKP) : 5 olan hastanm

Summary: Occipital condyle fracture is an important and rarely defined condition which is associated with severe craniocerebral trauma.

Diagnosing the occipital condyle fractures is quite challenging, because clinical diagnostic features are usually not very clear. However, during radiological assesment of a case with unexplained clinical signs; occipital condyl fractures should always be considered and evaluation of the craniocervical junction (especially with CT ) should not be disregarded, even

in emergency conditions leading to early diagnosis.

An occipital condyle fracture with cerebellar dysfunction was managed conservatively and the case was discussed with a rewiev of the literature.

Key words : Cerebellar dysfunction, Computed tomography, Craniocerebral trauma, Occipital condyl fracture. Cerebellar dysfunction.

sag hemiplejisi saptandl.

Direkt kafa ve servikal

grafilerinde

patoloji izlenmedi

(~ekil 1). Kranial

bilgisayarh

tomografide

(BT)

sag

serebellar

kontuzyon goruldu. Kemik pencere BT ' de oksipital

kondilde

duzensizlik gorulmesi

nedeniyle

yiiksek

rezolusyonlu BT t;ekildi ve sag oksipital kondilde

fraktur

izlendi

(~ekil 2). Hastaya

kondil

kmgl

nedeniyle

"Philadelphia

" boyunluk

tabid!.

E§lik

eden serebro-serebellar

lezyonlara yonelik gerekli

ubbi

tedaviye ba§lamp,

yogun

baklmda

takibe

ahndl.

Hastaneye yau§mm 45. gununde

kooperas-yon kurulmaya ba§landlgmda yapllan muayenede;

10., 11., ve 12. kranial sinirlerde

parezi, sag silik

hemiparezi ve sag serebellar disfonksiyon bulgulan

saptandl.

Beslenmesi

nazogastrik

sonda

ile

saglanmakta

olan

hasta

60.

gunde

normal

beslenmeye

get;ti.

Katl

gldalan

yutmada

hafif

gut;lugu ve sag serebellar bulgulan devam ediyordu.

Hastanm

14. haftada t;ekilen BT' sinde

da

fuzyon izlendi (~ekil 3).

magnum baslSlyla

Turk Noro~iruIji Delgisi 5: 79 - 81, 1995

$eki/

1 :

$eki/2: Yiik<ekrezoliisyon/u ET de sag oksipita/ kondi/de kmk iz/eniyor

TARTISMA

Oksipital kondiller, atlas ye aksisden

meydana gelen kranioservikal birle~imin ust klsmmI

80

Kuzey/i: Oksipita/ Kondi/ Kmgl

$eki/ 3 :Yuksek rezohlsyon/u ET de sag oksipita/ kondi/deki kmk bo/gesinde fiizyon iz/eniy01:

olu~tururlar ye kendilerine baglanan ligamentler ile bu birle~imin stabilizasyonunda onem ta~Irlar (4).

Aksiyel yuklenme, direkt darbe, rotasyon ye yana bukti.lme gibi traymalar sonucu geli~en OKK

'Iar Anderson ye Montesano tarafmdan 3 tipe

aynlmI~tlr (2) (Tablo 1).

OKK'na bagh klinik bulgular; boyun agrlSl (2,8), tortikollis, hemiparezi, hemipleji ye ozellikle alt kranial sinir fel\=lerini kapsamaktadIr (4,5,7). Alt kranial sinir fel\=leri; kmlmI~ oksipital kendiliginden hareketiyle ye sinirlere basIsI sonucu geli~ir (2,3,10). Ancak; 9., 10., 11., 12. kranial sinirlerin ipsilateral fel\=leri traymaYI takiben gorulebildigi gibi ge\=

donemlerde de gorulebilmektedir. Bu son

durumdan kallus geli~imi ya da frakturun hareketi sorumlu tutulmu~tur (7).

Kmlml~ kondilin foramen

seviyesindeki hareketliligi beyin sapl exitusa da yol a\=abilmektedir (4,9).

Direkt servikal ye kranial grafilerde kaide

kmklannm (2), preyertebral yumu~ak doku

golgesinde geni~lemenin (4,9) ye atlanto-aksiyel distraksiyonun (6) gorUlmesi kondil kmklanm akla getirmelidir.

OKK'h hastalann bilin\= seyiyelerinin

olgumuzdaki gibi a\=Ik olmamasl, alt kranial sinir muayenesini ye e~lik eden servikal agn ye tortikolis gibi uyan niteligindeki norolojik defisitleri deger

TU1* Noro~irulji Dergisi 5: 79 - 81, 1995 Kuzeyli: Oksipiral J(ondil Kmgl

Tablo 1 : OksipitalKondil Kmklannm Slmflandmlmasl

TIP

HASAR

RADYOLoJiK

STABiLiTE

MEKANiZMASI

CORUNUM

Tip I

Aksiyel Kondil darbe alml§,devamhhgl suruyor,foramen

Stabil

magnuma

yliklenme

dogru yer degi§tirme yok.

Tip 11

Direkt

_{Kondile ula§an kaide kmgl var, foramen ~agnuma}

Stabil

_dogru

darbe

yer degi§tirme yok.

Tip III

Rotasyon ve

. Alar ligamentle oksipital kondilin avulsiyonkmgl, foramen

Unstabil

yana bukulme

magnuma dogru yer degi§ti'nne

olabilir.

lendirmeyi

engelleyebilmektedir.

Bu

durumda

ozellikle yan servikal grafilerde

"Powers Kriteri"

(l1)ile

atlanto

oksipital birle§imin stabilizasyonu

degerlendirmek

yararhdlr.

"Powers

kriteri"nin

anormal

olu§u tamsal deger

ta§lmasma ragmen

normal degerler OKK'l ekarte ettirmez (11).

Olgumuzda izlenen serebellar disfonksiyon

bulgulannm

kondil

kmgl

esnasmda

olu§an

serebellar

kontuzyo

sonucu

oldugu

BT

ile

dogrulandl. Cunumuzde OKK olgulannm tamsl ve

saYlsmm BT ile giderek daha yiiksek saYlyaula§arak

artabilecegi ku§kusuzdur.

OKK tamsmda

; yiiksek rezolusyonlu ve

3mm.1ik

kesitler

§eklinde

<;:ekilmi§

BT

onerilmektedir

(1,4,9-11).

BT

aynca

kmgm

iyilqmesinin

takibinde

de

buyuk

kolayhk

saglamaktadlr.

Sonu<;: olarak klinigin a<;:lklanamadlgl ve

ozellikle bilincin degerlendirilmeye uygun olmadlgl

olgularda,

<;:ekilen

kranial

BT

esnasmda

kranioservikal

birlqimin

de <;:ekime almmasmm

kondil

kmlannm

tanmmasmda

yararh

olacagl

kamsmdaYlz.

Aynca §imdiye kadar bildirilen olgulara ek

olarak olgumuzun kondil kmgma bagh kranial sinir

fel<;:leri yanmda serebellar

kontuzyona da neden

olmu§ olmaSl literature katkl olarak du§unulmu§tur.

Yazl~maAdresi : Kayhan Kuzeyli

KTU Tip Fak. Noro~irUl:iiA.B.D. 61187 Trabzon

KAYNAKLAR:

1. A1ker G], Young SO, Leslie EV, Lehosty ], Panero VA, Eschner EG: Post-mortem radiology of head and neck injuries in fatal traffic accidents. Radiology 114:611-617,1975 2. Anderson P, Montesano P: Morphology and treatment of

occipital condyle fractures. Spine 13:731-736,1988

3. Bolender N, Cromwell LD, Wendling L: Fracture of the occipitalcondyle. Am] oentgenol131 :729-731,1978 4. Clayman AD, Sykes HC, Vines SF: Occipital condyle

fractures:Clinical presentation and radiological detection. A]NR 15: 1309-1315,1994

5. Desai S, Coumas], Danylevich A, Hayes E, Dunn EJ: Fracture of the occipital condyle: Case report and rewiev of the literature.] Trauma 30:240-241,1990.

6. ]ones ON, Knox AM, Sage MR: Traumatic avulsion fracture of the occipital condyles and clivus with associated unilateral atlanto-occipital distraction. A]NR Am ] Neuroradiol 11:1181-1183,1990.

7. Orbay T, Aykol S, Sec;:kinZ, Ergun R: Late hypoglossal nerve palsy following fracture of the occipital condyle. Surg NeuroI31:402-404,1989.

8. Sanjay SO, Coumas ]M, Danylevich A, Hayes E, Dunn EJ: Fracture of the occipital condyl: Case report and rewiev of the literature.] Trauma 30:240-241,1990

9. Stroobants], Fidlers L, Storms]L, Klaes R, Dua G, Hoye MY: High cervical pain and impairmem of skull mobility as the only symptoms of an occipital condyl fracture. ] Neurosurg 81: 137-138, 1994.

10. Spencer ], Yeakley], Kaufman H: Fracture of the occipital condyle. Neurosurg 15:101-103,1984.

11. Young FW, Rosenwasser HR, Getch C,]alloJ: Diagnosis and management of ccipital condyle fractures. Neurosurg 34:257-261,1994.