4
KİTAP KURTLARI KIN
HEYECANLI BİR PAZAR
Burçak Evren
K İT A P SE V E R L E R için heyecan yüklü bir gün daha. Birbirinden il ginç ve değerli yüzlerce kitap bu gün The Marmara O teli’nin Balo Salonu’nda saat 12.00’de yapılacak bir müzayede ile el değiştirip, bir başka kütüphanede yaşamlarım sür dürecek.
Müzayedeler bir bakıma unutul muş, kıyıda köşede kalmış, ya da zamanında değeri bilinmemiş nice kitapların yaşama dönüştüğü yer lerdir. Sadece yaşama mı dönüşür? Hayır, onun da ötesinde meraklı sının elinde belki de bir başka ya pıtın doğuşuna neden olur.
Müzayedede satışa sunulan kitap lardan birini rastgele alalım, içinde neler yok ki? Şu. kırk yıl öncesinin Beyazıt Mey dam değil mi? Fötr şap kalı adamların koşuşturması içinde bir tramvay üniversitesinin kapısın dan adeta süzülürcesine geçip gidi yor.
Bir diğerinde yaşlı ve yorgun Galata Köprüsü’nün üstündeki in sanlar. Bunlar yalnızca kitaplardan gözümüze ilişen fotoğraflar. Y a gra vürler, haritalar ve nice nice bilgi ler?
Evet... Bugün hepsi satışta. Me raklılar eski ve değerli bir kitaba sa hip olmanın hazzını bugün bayrak kaldırarak tadacaklar. İstenip de alınmayanlar düş kırıklıkları yara tırken, alınıp da el değiştirenler ni ce sevinçlere, belki de nice kitaplara kaynaklık edecekler.
Alaattin Eser Kitapevinin 4 ’üncü müzayedesinde tamı tamma 186 ki tap satışa sunulacak. H er zevke, her beğeni ve bilgiye seslenecek 186 farklı dünya.
200 yıllık kitap
4.5 milyon
Biz yine en pahalı olanlarından söz ederek tanıtıma başlayalım. Müzayedenin en pahalı kitabı Mo- uradja D ’O hsson’un “ Tableau G e neral de “ Empire O ttom an” adlı yapıtı. 4.5 milyon liradan satışa çı kacak kitap yaklaşık 200 yıllık bir geçmişe sahip. İçinde soykütüğü takvim ve aralarında Eyüp Mezar lığı, Hamidiye ve Koca Ragıp Paşa kütüphanelerine ilişkin çok sayıda gravür var.
Müzayedenin ikinci pahalı kita bı ise Yüzükcüyan’ın yazıp çizdiği
Alâattin Eser Kitapevi’nin düzenlediği müzayedede 186 kitap
tozlu raflardan çıkarak bir başka meraklısının kütüphanesinde
yaşamını sürdürecek.
Thomas McLean’ın “XVW’lncl Asırda Türk Askeri Kıyafetleri” kitabında yer alan iki resim. OsmanlI kıyafet albümlerinin en ünlüsü olan kitap Osmanlı ordusunu ve askeri bürokrasisini oluşturan her rütbeden asker ve devlet adamlannın 33 renkli resmini içeriyor. •Tasvir-İran’daki Ünlü Yapılar. O l dukça eski yıllarda İstanbul’da bir Ermeni matbaasında taşbaskı tekni ği ile basılmış olan kitap 2.5 milyon muhammen bedelle satışa çıkacak.M ilyonluk diğer kitaplar ise Ed win G rosvenor’un 1895 tarihli iki ciltlik “ Constantinople” adlı yapı tı ile Mm. Mornand F .Jou bert’in Kırım Harbi süresince Osmanlı İmparatorluğu ve Rusya’nın tarih sel, siyasal ve görsel boyutlarını ay rıntılı ve karşılaştırmalı işleyen “Tableau Historique et Pittoresque de la Turquie et de la Russie” adlı yapıtı. Birincisi 1 milyon 450 bin liradan diğeri ise 1 milyon 600 bin liradan satışa çıkacak.
Kuşkusuz müzayedede satışa su nulacak kitapların tümü böylesine pahalı değil. Çoğu kitap yüz bin li ranın altında satışa çıkacak. Ö rne ğin K em al S a m a n cıg il’in “ Bektaşilik Tarihi” , Galip Arcan’- ın “Tiyatroda M akyaj”ı, Mahmut Ragıp’ın “ Nevsal-i Ragıb” ı sekse ner binden, Naima’nın o ünlü ta rihi ise 300 bin liradan itibaren alıcı bekleyecek.
Müzayedenin diğer ilginç kitap ları arasında ise Malik Aksel’in “ Anadolu Halk Resimleri” , T h o mas Mc Lean’ın “ 18. Asırda Türk Askeri Kıyafetleri” , Clare Sheri- dan’ın “A Turkish Kaleidoscope”u, Süleyman Külçe’nin “Müslümanlar
D ikkat’i ve 36 adet fotoğraftan oluşan yüz yıl öncesinin “ İstanbul Yadigarı” adlı albümü de var.
“ Çağdaş Kitapseverliğin
Yasası”
Kitap müzayedesinin iddiasız ama sevimli kataloğu da en az satı şa sunulan kitaplar denli ilginç. Ka talogda Maurice Robert’in “Çağdaş Kitapseverliğin Yasası” adlı incele mesinden Gündağ Kayaoğlu’nun kitap müzayedelerine ilişkin kısa ama öz derlemesi de bulunuyor.
Bu yazılardan birinde ise kitapse vere dair ilginç notlar var. Bu not lardan birinde aynen şöyle deniyor:
_
Nesih yazılı Kur’an-ı Kerim. Nohudl aharlı kâğıda yazılı ve tezhipti. 303 yapraktan oluan Kur'an-ı Kerim tamir görmüş miklepll gömme şemseli zenclrekll koyu vişne rengi deri cildinde 460 bin liradan İtibaren yeni alıcısını bekleyecek (üstte). Soylu ve aydın İngiliz hanımı Annie Bressey’in İstanbul anılarını İçeren kitabının kapağı. 1880'de Londra'da basılmış kitapta 2 renkli harikta ile 9 gravür yer alıyor, (yanda).
“Bir kitapta her şeyden önce az bu lunurluk ya da tek olmak gibi ni telikler arayan kişi sahte bir kitapsever olarak görülmelidir” ve aynı yazıya devam ederek bir diğer maddesine geçelim “Bundan da be teri kâr amacı güderek kitabı yal nız parasal bir spekülasyon aracı olarak görenlerdir. Böyleleri genel likle amaçlarına ulaşamadan kendi suçluluklarıyla başbaşa kalmakta ve adalet yerini bulmaktadır” .
Bir yanda müzayede, öbür yan da öğütler. Ama nedense az bulu nur kitapların fiyatları, pek yüksek oluyor. Bakalım bu kez bu türden kitapları, hangi kategoriye giren ki tapsever alacak? Demetrius Coufopoulos'un “ A Guide to Constantinople" adlı çalışmasından bir suluboya resmi. İstanbullu bir Rum yazan olan Coufopoulos İstanbul'a gelen turistlere yardım amacıyla hazırladığı kitabında İstanbul'a alt hemen hemen her bilgi yer alıyor. Kitap 200 bin liradan satışa sunulacak.
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi
