T.C.
GAZİ ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ
YÜKSEK LİSANS TEZİ
MANİSA İLİNDE YAPILAN İĞNE OYALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ
Nurdan UYANIK
EL SANATLARI EĞİTİMİ ANABİLİM DALI
NAKIŞ EĞİTİMİ BİLİM DALI
MANİSA İLİNDE YAPILAN İĞNE OYALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ
NURDAN UYANIK
YÜKSEK LİSANS TEZİ
EL SANATLARI ANA BİLİM DALI
NAKIŞ EĞİTİMİ BİLİM DALI
GAZİ ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ
TELİF HAKKI ve TEZ FOTOKOPİ İZİN FORMU
Bu tezin tüm hakları saklıdır. Kaynak göstermek koşuluyla tezin teslim tarihinden itibaren….(….) ay sonra tezden fotokopi çekilebilir.
YAZARIN Adı: Nurdan Soyadı: UYANIK Bölümü: Nakış Eğitimi İmza: Teslim tarihi: TEZİN
Türkçe Adı: Manisa İlinde Yapılan İğne Oyalarının Değerlendirilmesi.
ETİK İLKELERE UYGUNLUK BEYANI
Tez yazma sürecinde bilimsel ve etik ilkelere uyduğumu, yararlandığım tüm kaynakları kaynak gösterme ilkelerine uygun olarak kaynakçada belirttiğimi ve bu bölümler dışındaki tüm ifadelerin şahsıma ait olduğunu beyan ederim.
Yazar Adı Soyadı: Nurdan UYANIK
Jüri Onay Sayfası
Nurdan UYANIK tarafından hazırlanan
“Manisa İlinde Yapılan İğne Oyalarının
Değerlendirilmesi
” adlı tez çalışması aşağıdaki jüri tarafından oy birliği / oy çokluğu ile Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Nakış Eğitimi Anabilim Dalı’nda Yüksek Lisans tezi olarak kabul edilmiştir.Danışman: Yrd. Doç. Huriye ÇIRAKOĞLU
El Sanatları Eğitimi Anabilim Dalı, Gazi Üniversitesi ………..
Başkan: Doç. Dr. Fatma YETİM
El Sanatları Eğitimi Anabilim Dalı, Gazi Üniversitesi ………..
Üye: Yrd. Doç. Nursel BAYKASOĞLU
El Sanatları Eğitimi Anabilim Dalı, Gazi Üniversitesi ……….
Üye: Doç. Dr. Fatma YETİM
El Sanatları Eğitimi Anabilim Dalı, Gazi Üniversitesi ……….
Üye: Yrd. Doç. Huriye ÇIRAKOĞLU
El Sanatları Eğitimi Anabilim Dalı, Gazi Üniversitesi ……….
Tez Savunma Tarihi: 27/ 03/ 2015
Bu tezin Nakış Eğitimi Anabilim Dalı’nda Yüksek Lisans tezi olması için şartları yerine getirdiğini onaylıyorum.
Prof. Dr. Servet KARABAĞ
TEŞEKKÜR
Araştırma boyunca bilgisini ve desteğini esirgemeyen, çalışmama büyük emek veren ve tüm çalışmam boyunca bana yol gösteren saygıdeğer hocam Yrd. Doç. Huriye Çırakoğlu’na, hayatım boyunca hep yanımda olup beni destekleyen sevgili anneme ve babama, ayrıca maddi ve manevi desteğini hiçbir zaman esirgemeyen sevgili eşime teşekkürlerimi sunarım.
Kıymetli el emeği göz nuru ürünlerini benimle paylaşan, bana güvenip sandıklarını açan herkese ayrıca teşekkür ederim.
MANİSA İLİNDE YAPILAN İĞNE OYALARININ
DEĞERLENDİRİLMESİ
(Yüksek Lisans Tezi)
Nurdan Uyanık
GAZİ ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ
Ocak, 2015
ÖZ
Bu araştırmanın amacı Manisa ilinde yapılmış olan iğne oyalarının konu, renk, biçim ve kompozisyon özellikleri, yapımında kullanılan araç gereçler ve kullanım alanlarını saptamak, saklama koşullarını ortaya çıkarmak, bulunan bilgileri ve ürünleri belgelemek, gelecek kuşaklara aktarmak ve bu alanda kaynak oluşturmaktır. Çalışmanın evrenini Manisa ili oluşturmaktadır. Manisa ilindeki bireyler ile görüşülüp iğne oyaları ile ilgili bilgiler toplanmıştır. Bireylere uygulanan anket soruları ve elde edilen ürünler doğrultusunda iğne oyası ile ilgili renk, motif, kompozisyon özellikleri, iğne teknikleri, ürünleri kullanıma hazırlama durumları, ürünleri muhafaza etme durumları ve iğne oyası yapmadaki amaçları tablolaştırılmıştır. İğne oyası ile uğraşan bireylerin demografik özellikleri ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır.
Bilim Kodu :
Anahtar Kelimeler : İğne oyası, oya, iğne Sayfa Adedi : 133
THE EVALUATION OF THE NEEDLE WORK MADE IN THE
PROVINCE OF MANİSA
(P.h.D Thesis)
Nurdan Uyanık GAZI UNIVERSITY
GRADUATE SCHOOL EDUCATIONAL SCIENCES January/ 2015
ABSTRACT
The purposes of this research are, to determine the subjects, colours, forms and design chracacteristics of the needle work made in the Province of Manisa, to determine the equipment used for needle works and the area of usage of those equigment, to expose the circumstances for storing of the needle works, to document the products and the information gathered, to transfer those documents to the posterity and to generate sources in this field. The Province of Manisa comprises the bounderies of this study. Information about needle works have been gathered by making interviews with the individuals who live in the central district of the Province of Manisa. Based on the quastionnaire applied to the individuals and the products obtained, the colours, motifs and design characacteristics, needle work techniques, the states of making the products ready for use, the states of conservation of the product and the purposes of the individuals in making needle work have been charted. It has been tried to expose the demografical characacteristics of the individuals who make needle work.
Science Code :
Key Words : Needle work, needle Page Number : 133
İÇİNDEKİLER
TELİF HAKKI ve TEZ FOTOKOPİ İZİN FORMU………...……….i
ETİK İLKELERE UYGUNLUK BEYANI………...……ii
JÜRİ ONAY SAYFASI………..iii TEŞEKKÜRLER………...….iv ÖZ………..…v ABSTRACT……….vi İÇİNDEKİLER………..…vii TABLOLAR LİSTESİ………..…...x FOTOĞRAFLAR LİSTESİ………..xii ŞEKİLLERLİSTESİ………...…….xv
BÖLÜM 1
………...………1 GİRİŞ……….1 Problem Durumu……...1 Araştırmanın Amacı...3 Araştırmanın Önemi...4 Araştırmanın Varsayımı...4 Araştırmanın Sınırlılıkları...4 Tanımlar ...5BÖLÜM II………..…7
KAVRAMSAL ÇERÇEVE………...7
Manisa İli Hakkında Genel Bilgi…...………...……….….………..…7
Manisa İlinin Tarihi……...7
Manisa İlinin El Sanatları...8
Konu İle İlgili Bilgiler……….……….………..9
Sanat………...……….……..……9
El Sanatları………..……..……….………..9
Oyanın Tanımı………10
İğne Oyası Hakkında Genel Bilgi………...12
İğne Oyasının Kullanım Alanları………....…..12
Motif Özellikleri………..12
İğne Oyasında Kullanılan İğne Teknikleri………….……….…….13
İğne Oyası Tekniğinin İşlem Basamakları…………...14
BÖLÜM III……….……….23
YÖNTEM………...……….23 Araştırmanın Modeli………...23 Evren ve Örneklem………..…....23 Verilerin Toplanması………...………...….23 Verilerin Analizi………....………..……...24BÖLÜM IV
………..25ARAŞTIRMA BULGULARI ve YORUMLAR……….………...25
Bulgular ……….26
Bilgi Formlarından Elde Edilen Sonuçlar ………..96
Anket Formlarından Elde Edilen Sonuçlar………..….100
İğne Oyası İle Uğraşan Bireylerin İğne Oyasını Nereden Öğrendikleri……..103
Bireylerin İğne Oyasını Öğrenme Yaşları………..…105
Bireylerin İğne Oyasını Yapma Nedenleri………..…106
Oyaların Eski Yapılmış Ürünler İle Fark Olup Olmadığının Dağılımı……...107
Bireylerin Aile İçindeki İğne Oyası Yapma Dağılımı………108
Bireylerin Desenleri Bulma İle İlgili Durumları………108
İğne Oyası İle Uğraşan Bireylerin Kullandıkları İplik Türleri…………....…109
Bireylerin İplik Seçerken Dikkat Ettikleri Hususlar……….…...110
Bireylerin Renkleri Seçerken Dikkat Ettikleri Hususları Durumu………….111
Bireylerin İğne Oyasında Kullandıkları Tekniklerin Dağılımı………....…....112
İğne Oyası İle Uğraşan Bireylerin Oyasında Kullandıkları Motif Türleri….113 Bireylerin Yaptıkları Ürünleri Kullanım Alanlarının Dağılımı …………..….113
Bireylerin Oyaları Kullanıma Hazırlama Durumları………..…..114
İğne Oyası İle Uğraşan Bireylerin Ürünlerinin Muhafazasının Dağılımı...116
Bireylerin Ürünlerinin Temizliğini Nasıl Yaptıkları……….…...116
Bireylerin Yardımcı Gereç Kullanma Durumları………...117
BÖLÜM V………...119
SONUÇ ve ÖNERİLER………...…119 Sonuç……….…...119 Öneriler……….…...121 KAYNAKLAR………...123 EKLER……….….127 EK 1. Anket Soruları………...…...127EK 2. Bilgi Formu Örneği………..…….…...131
TABLOLAR LİSTESİ
Tablo 1. Manisa İlinde İğne Oyalarında KullanılanRenkler………..………114
Tablo 2. Manisa İlinde İğne Oyalarında KullanılanTeknikler………..…….115
Tablo 3. Manisa İlinde İğne Oyalarında Kullanılan Bezeme Konuları………..……115
Tablo 4. Manisa İlinde İğne Oyalarında Kullanılan Bezeme Konuları………..……116
Tablo 5. Manisa İlinde İğne Oyalarında Kullanılan İplik Türleri………..……116
Tablo 6. Manisa İlinde İğne Oyası İle Uğraşan Bireylerin Yaş Durumlarının Dağılımı….96 Tablo 7. Manisa’da İğne Oyasıyla Uğraşan Bireylerin Öğrenim Durumlarının Dağılımı...97
Tablo 8. Manisa İlinde İğne Oyası İle Uğraşan Bireylerin Medeni Durumları…………...97
Tablo 9. Manisa İlinde İğne Oyası İle Uğraşan Bireylerin Temel Uğraşı Alanları……….98
Tablo 10. Manisa İlinde İğne Oyası İle Uğraşan Bireylerin İğne Oyası Dışında Uğraştıkları El Sanatları Alanları………..………99
Tablo 11. Manisa İlinde İğne Oyası İle Uğraşan Bireylerin İğne Oyasını Nereden Öğrendikleri……….…100
Tablo 12. Manisa İlinde İğne Oyasını Öğrenim Kurumlarından Öğrenen Bireylerin Yararlandıkları Öğrenim Kurumları………100
Tablo 13. Manisa’da İğne Oyasıyla Uğraşan Bireylerin İğne Oyasını Öğrenme Yaşları..101
Tablo 14. Manisa’da İğne Oyasıyla Uğraşan Bireylerin İğne Oyasını Yapma Nedenleri...101
Tablo 17. Manisa İlinde Yapılan İğne Oyalı Eski Ürünler İle Günümüzde Yapılan Ürünler Arasındaki Farkın Dağılımı……….………103 Tablo 18. Manisa İlinde İğne Oyası İle Uğraşan Bireylerin Aile İçindeki İğne Oyası Yapma Dağılımı………..…104 Tablo 19. Manisa İlinde İğne Oyası İle Uğraşan Bireylerin Desenleri Bulmada Zorlanma
Durumları………104 Tablo 20. Manisa İlinde İğne Oyasıyla Uğraşan Bireylerin Desenleri Bulma Durumları.105 Tablo 21. Manisa İlinde İğne Oyasıyla Uğraşan Bireylerin Kullandıkları İplik Türleri…105 Tablo 22. İğne Oyasıyla Uğraşanların İplik Seçerken Dikkat Ettikleri Hususlar……..…106 Tablo 23. Manisa İlinde İğne Oyası İle Uğraşan Bireylerin Kullandıkları Renkleri Seçerken
Dikkat Ettikleri Hususların Durumu………...…………107
Tablo 24. Manisa İlinde İğne Oyası İle Uğraşan Bireylerin İğne Oyasında Kullandıkları Tekniklerin Dağılımı………..……….107
Tablo 25. Manisa’da İğne Oyasıyla Uğraşan Bireylerin Oyada Kullandıkları Motifler…108 Tablo 26. Manisa İlinde İğne Oyası İle Uğraşan Bireylerin Yaptıkları Ürünleri Kullanım Alanlarının Dağılımı………109 Tablo 27. Manisa İlinde İğne Oyası İle Uğraşan Bireylerin Oyaları Kullanıma Hazırlama Durumları………109 Tablo 28. Manisa’da İğne Oyasıyla Uğraşan Bireylerin Ürünlerini Ütüleme Durumları..110 Tablo 29. Manisa’da İğne Oyasıyla Uğraşan Bireylerin Kola Kullanma Durumları...110 Tablo 30. Manisa İlinde İğne Oyası İle Uğraşan Bireylerin Ürünlerinin Temizliğini Nasıl Yaptıkları……….…………111 Tablo 31. Manisa İlinde İğne Oyası İle Uğraşan Bireylerin Ürünlerinin Muhafazasını Nasıl
Yaptıklarının Dağılımı………112 Tablo 32. Manisa ilinde İğne Oyası ile Uğraşan Bireylerin Yardımcı Gereç Kullanma
FOTOĞRAFLAR LİSTESİ
Fotoğraf No 1. Yazma Kenarı Genel Görünüm………..…...………….26
Fotoğraf No 1.1. Yazma Kenarı Detay Görünüm………..…..……….. 27
Fotoğraf No 2. Yazma Kenarı Genel Görünüm………...………….28
Fotoğraf No 2.1. Yazma Kenarı Detay Görünüm………...…….….. 29
Fotoğraf No 3. Yazma Kenarı Genel Görünüm………...……..…….30
Fotoğraf No 3.1. Yazma Kenarı Detay Görünüm………..……….... 31
Fotoğraf No 4. Yazma Kenarı Genel Görünüm………...………..….32
Fotoğraf No 4.1. Yazma Kenarı Detay Görünüm………..……….... 33
Fotoğraf No 5. Yazma Kenarı Genel Görünüm………...………..….34
Fotoğraf No 5.1. Yazma Kenarı Detay Görünüm………..……….... 35
Fotoğraf No 6. Yazma Kenarı Genel Görünüm………...………..….36
Fotoğraf No 6.1. Yazma Kenarı Detay Görünüm………..……….... 37
Fotoğraf No 7. Yazma Kenarı Genel Görünüm………...………..….38
Fotoğraf No 7.1. Yazma Kenarı Detay Görünüm………..……..….. 39
Fotoğraf No 8. Yazma Kenarı Genel Görünüm………...………..….40
Fotoğraf No 8.1. Yazma Kenarı Detay Görünüm………..……..….. 41
Fotoğraf No 9. Yazma Kenarı Genel Görünüm………...………..….42
Fotoğraf No 9.1. Yazma Kenarı Detay Görünüm………..……..….. 43
Fotoğraf No 10. Yazma Kenarı Genel Görünüm………...………….44
Fotoğraf No 10.1. Yazma Kenarı Detay Görünüm………..……….. 45
Fotoğraf No 12. Namaz başörtüsü Genel Görünüm………...………….48
Fotoğraf No 12.1. Namaz başörtüsü Detay Görünüm………..……….. 49
Fotoğraf No 13. Yazma Kenarı Genel Görünüm………...………….50
Fotoğraf No 13.1. Yazma Kenarı Detay Görünüm………..……….. 51
Fotoğraf No 14. Namaz Başörtüsü Genel Görünüm………...………...….52
Fotoğraf No 14.1. Namaz Başörtüsü Detay Görünüm………..……...….. 53
Fotoğraf No 15. Namaz Başörtüsü Genel Görünüm………...………...….54
Fotoğraf No 15.1. Namaz Başörtüsü Detay Görünüm………..……...….. 55
Fotoğraf No 16. Yazma Kenarı Genel Görünüm………...………….56
Fotoğraf No 16.1. Yazma Kenarı Detay Görünüm………..……….. 57
Fotoğraf No 17. Yazma Kenarı Genel Görünüm………...………….58
Fotoğraf No 17.1. Yazma Kenarı Detay Görünüm………..……….. 59
Fotoğraf No 18. Yazma Kenarı Genel Görünüm………...………….60
Fotoğraf No 18.1. Yazma Kenarı Detay Görünüm………..……….. 61
Fotoğraf No 19. Yazma Kenarı Genel Görünüm………...………….62
Fotoğraf No 19.1. Yazma Kenarı Detay Görünüm………..……….. 63
Fotoğraf No 20. Yazma Kenarı Genel Görünüm………...………….64
Fotoğraf No 20.1. Yazma Kenarı Detay Görünüm………..……….. 65
Fotoğraf No 21. Yazma Kenarı Genel Görünüm………...………….66
Fotoğraf No 21.1. Yazma Kenarı Detay Görünüm………..……….. 67
Fotoğraf No 22. Yazma Kenarı Genel Görünüm………...………….68
Fotoğraf No 22.1. Yazma Kenarı Detay Görünüm………..……….. 69
Fotoğraf No 23. Yazma Kenarı Genel Görünüm………...………….70
Fotoğraf No 23.1. Yazma Kenarı Detay Görünüm………..……….. 71
Fotoğraf No 24. Yazma Kenarı Genel Görünüm………...………….72
Fotoğraf No 25. Yazma Kenarı Genel Görünüm………...………….74
Fotoğraf No 25.1. Yazma Kenarı Detay Görünüm………..……….. 75
Fotoğraf No 26. Yazma Kenarı Genel Görünüm………...………….76
Fotoğraf No 26.1. Yazma Kenarı Detay Görünüm………..……….. 77
Fotoğraf No 27. Yazma Kenarı Genel Görünüm………...………….78
Fotoğraf No 27.1. Yazma Kenarı Detay Görünüm………..……….. 79
Fotoğraf No 28. Namaz Başörtüsü Genel Görünüm………...……...…….80
Fotoğraf No 28.1. Namaz Başörtüsü Detay Görünüm………..…..…….. 81
Fotoğraf No 29. Yazma Kenarı Genel Görünüm………...………….82
Fotoğraf No 29.1. Yazma Kenarı Detay Görünüm………..……….. 83
Fotoğraf No 30. Yazma Kenarı Genel Görünüm………...………….84
Fotoğraf No 30.1. Yazma Kenarı Detay Görünüm………..……….. 85
Fotoğraf No 31. Yazma Kenarı Genel Görünüm………...………….86
Fotoğraf No 31.1. Yazma Kenarı Detay Görünüm………..……….. 87
Fotoğraf No 32. Namaz Başörtüsü Genel Görünüm………...………...….88
Fotoğraf No 32.1. Namaz başörtüsü Detay Görünüm………..……….. 89
Fotoğraf No 33. Yazma Kenarı Genel Görünüm………...………….90
Fotoğraf No 33.1. Yazma Kenarı Detay Görünüm………..……….. 91
Fotoğraf No 34. Namaz Başörtüsü Genel Görünüm………...………...….92
Fotoğraf No 34.1. Namaz Başörtüsü Detay Görünüm………..….…..….. 93
Fotoğraf No 35. Yazma Kenarı Genel Görünüm………...………….94
ŞEKİLLER LİSTESİ
Şekil 1. Zürafa Tekniği Yapım Aşamaları………...………14
Şekil 2. Zürafa Tekniği Yapım Aşamaları………...……14
Şekil 3. Zürafa Tekniği Yapım Aşamaları……….………..14
Şekil 4. Zürafa Tekniği Yapım Aşamaları……….…..15
Şekil 5. Zürafa Tekniği Yapım Aşamaları………...15
Şekil 6. Piko Tekniği Yapım Aşamaları………..………16
Şekil 7. Piko Tekniği Yapım Aşamaları………..16
Şekil 8. Piko Tekniği Yapım Aşamaları………17
Şekil 9. Üçgen ilmek Kaya Yapım Aşamaları …………..………18
Şekil 10. Üçgen ilmek Kaya Yapım Aşamaları………...18
Şekil 11. Üçgen ilmek Kaya Yapım Aşamaları………...18
Şekil 12. Üçgen ilmek Kaya Yapım Aşamaları………...19
Şekil 13. Üçgen ilmek Kaya Yapım Aşamaları………...19
Şekil 14. Üçgen ilmek Kaya Yapım Aşamaları………...20
Şekil 15. Kare ilmek Kaya Yapım Aşamaları………..…...21
Şekil 16. Kare İlmek Kaya Yapım Aşamaları……….21
Şekil 17. Kare İlmek Kaya Yapım Aşamaları……….21
Şekil 18. Kare İlmek Kaya Yapım Aşamaları ...……….21
BÖLÜM 1
GİRİŞ
Problem Durumu
Sanat; düşüncelerin, amaçların, duyguların, durumların ya da olayların beceri ve düş gücü kullanılarak anlatılmasına ya da başkalarına iletilmesine yönelik yaratıcı insan etkinliğidir (Alpaslan, 2003, s. 1).
Sanat; insanın kendini anlatma, kendi dışındaki dünya ile iletişim kurma ve etkileme gibi dürtüleri ile ortaya çıkan bir olgudur. Bu tanım birbirinden ayrı üç kavramı kapsar. Birincisi genel olarak estetik etkinlik, ikincisi plastik ve grafik etkinlik, üçüncüsü teknik ustalıktır (Alpaslan, 2003, s. 1).
Sanatsal etkinlikler insanların yaşamsal ihtiyaçlarıyla aynı önem derecesinde gözükmeyebilirler. Ancak; bilimsel araştırmalar en kötü yaşam şartları içerisinde olan toplumların bile sanatları olduğunu belgelemektedir.
Sanat düşüncesi ve sanat anlayışları içinde bulunulan dönemlere, toplumlara bağlı olarak çok farklı biçimlerde değerlendirilmiştir. Böylece insanların bulunduğu her yerde ve insanoğlu yaşadığı sürece sanat hep var olmuştur.
Tarih öncesi çağlara ait birçok mağaralar arasında Lascaux ve Altamira mağaralarının türlü tekniklerle yapılmış gerçekten şaşırtıcı ölçüde sanat değeri taşıyan duvar resimleri avlanarak, bitki devşirerek yaşam sürdüren insanların eserleridir (Kınay, 1993, s. 1).
Sanatın konusu bazen hoşa giden haz veren, bazen üzücü acı verici şaşırtıcı olabilir. Sanat yapıtındaki güzellik anlayışı konuyla değil duygularımız arasındaki biçim bağlantılarının
birbiriyle ilgilidir. Nesnelerin biçim yüzey ve kütlesinin belli ölçülere göre düzenlenmesi hoşumuza gider (Alpaslan, 2003, s. 1).
El sanatları, bireylerin bilgi ve becerilerine dayanan özellikle doğal hammaddelerin kullanıldığı, elle ve basit araçlarla yapılan ve toplum kültürünü, gelenek ve göreneklerini taşıyan ayrıca üretimini yapan bireylerin duygu düşünce becerisini yansıtan, gelir getirici üretime yönelik ürünlerdir (Çakır, 2013, s. 2).
El sanatları; diğer halk sanatları gibi bir milletlerin kültürel kişiliğinin en canlı ve anlamlı belgeleridir.
El sanatlarının temelinde bireysel bilgi ve beceri vardır. Bu bilgi ve beceri, usta çırak yöntemiyle kuşaktan kuşağa aktarılmış, üretimin ise belli bir yörede yapılmasıyla o yöreye ait geleneksel özellikler el sanatlarına yansımış ve geleneksel bir hal almıştır.
Türkler, Orta Asya’dan Anadolu’ya gelirken getirdikleri kültürlerini yerleştikleri yerdeki toplumların kültürlerinden de etkilenerek sanat anlayışlarını zenginleştirmişlerdir.
Günümüzde el sanatları, çağa ayak uydurarak sanayileşen ve gelişen küresel ortamda her şeyin hızla tüketilmesine karşın özellikle hediyelik ve turistik eşya olarak önemini halen korumaktadır. Turistler gittikleri ülkelerin veya yörelerin gelenek ve göreneklerini yansıtan turistik bir eşyayı evine ülkesine götürmek istemektedir ve bu özellik genellikle el sanatlarında bulunmaktadır.
Anadolu’nun geçmişte yapılan ve günümüze kadar devam etmekte olan el sanatlarımızdan birisi de örücülüktür.
Örücülük, çevresel etkilerden yararlanarak giysilere yeni bir biçim ve farklılık katmış, sanat dünyasına güzellik kazandırmıştır.
Oya; çiçekle örgü sanatının birleşmesinden doğmuş süslemek ve süslenmek amacıyla yapılan ve ayrıca taşıdıkları mesajlarla bir iletişim aracı olarak da kullanılan ve tekniği örgü olan bir dantel türüdür (Vanlı, 2008, s. 4).
Oya; iğne, mekik, tığ, firkete gibi aletlerle ipek, pamuk, naylon gibi değişik ipliklerle yapılan bir el sanatıdır.
El sanatları içerisinde önemli bir yere sahip olan oya çeşitlerinden biri de iğne oyalarıdır. İğne oyası ipliklerin iğne kullanılarak ilmekler oluşturulmasıyla ve bu ilmeklerin motifler
İğne oyası; iğne ile kumaş üzerine düğüm atılarak yapılan oya türüdür. İğneye takılı olan ipliğin oluşturulan ilmeklerden geçirilip sıkıştırılması ile oluşan düğümlerin devam ettirilmesiyle yapılan bir el işidir.
Duygulu Anadolu kadını köyünün çiçeğinden, dağından, ninesinden aldığı örnekleri, kendi yaşadığı olayları geleneklerle bütünleştirerek içinden geldiği gibi motife dönüştürmüştür. Böylece ortaya çıkan eserler motif ve renk özellikleri ile ilginç ve doğal olduğu gibi duygu ve düşünceleri aktarmaları bakımından da sosyal bir değer taşıdıkları için de incelemeye değerdir.
Manisa ilinde iğne oyası ürünlerin, gelişen teknoloji ve kadının iş yaşamına girmesiyle birlikte önemini kaybetmeye başladığı, günümüzde bireyler tarafından yeterince üretilmediği ve bunun sonucunda geleneksel ürünlerin kuşaklara aktarımında sıkıntılar yaşanıldığı düşünülmektedir. Manisa ilinde yapılan iğne oyaları incelenerek değerlendirilmiş, incelenen ürünler belgelenerek günümüze kazandırılması için bu çalışma planlanıp yürütülmüştür.
Araştırmanın Amacı
Bu araştırmanın genel amacı Manisa ilinde yapılmış olan iğne oyalarının konu, renk, biçim ve kompozisyon özellikleri, kullanılan araç gereçler ve kullanım alanlarını saptamak, bilgileri ve ürünleri belgelendirmek, gelecek kuşaklara aktarmak ve bu alanda kaynak oluşturmaktır.
Araştırmanın genel amacı doğrultusunda aşağıdaki sorulara cevap aranmıştır; - Manisa ilinde yapılan iğne oyalarında kullanılan malzemeler nelerdir? - Manisa ilinde yapılan iğne oyalarında kullanılan teknikler nelerdir?
- Manisa ilinde yapılan iğne oyalarında kullanılan motiflerin genel özellikleri nelerdir?
- Manisa ilinde yapılan iğne oyalarının yapılış amaçları nelerdir? - Manisa ilinde yapılan iğne oyalarının kullanım alanları nelerdir? - Manisa ilinde iğne oyası yapanların oya yapmadaki amaçları nelerdir?
Araştırmanın Önemi
Manisa ilinde yıllardır yapılmakta olan iğne oyaları yörenin insanı ile bütünleşmiş ve yöresel özellikler kazanmıştır. İğne oyalarının yaşatılması, gelecek kuşaklara aktarılması ve geleneksel özelliğinin bozulmadan devam etmesi önemlidir. Aynı zamanda iğne oyası örneklerinin fotoğraflanması, incelenmesi, özelliklerinin ortaya çıkarılıp belgelenmesi açısından da önem taşımaktadır.
Manisa ilinde iğne oyası ile uğraşan kişilerin iğne oyalarıyla ilgili görüşlerinin alınması, ürünlerin yapımında ve kullanımında etkili olan faktörlerin belirlenmesi açısından da bu çalışma önemlidir.
Yapılan araştırmanın iğne oyası literatürüne, iğne oyası ile ilgili eğitim veren kişi ve kurumlara katkı sağlayacağı için de önemli bir belge olacağı düşünülmektedir.
Araştırmanın Varsayımları
Bu araştırmanın temelinde aşağıdaki varsayımlar yer almaktadır; - Seçilen örneklem evreni temsil edecek niteliktedir.
- Araştırma için incelenen örnekler yeterlidir.
- Araştırmaya katılan kişilerin uygulanan anket sorularına verdikleri cevaplar gerçeği yansıtmaktadır.
- Araştırmada kullanılan ölçme araçları amaçlara ulaşmak için yeterlidir. - İncelenen örnekler iğne oyasının genel özelliklerini taşımaktadır. - Tapılan araştırma kaynak oluşturacak nitelikte güvenilirdir.
Araştırmanın Sınırlılıkları
Araştırmada Manisa ilinde yapılan iğne oyaları incelenmiştir. Yöre dışındaki örnekler araştırma kapsamına alınmamıştır. Ulaşılan kişilerin bilgileriyle sınırlıdır. Bu araştırmanın sınırlarını Manisa ilinde iğne oyası yapan ya da elinde ürün bulunduran bireylerden elde edilen anket verileri ve oya örnekleri oluşturmuştur.
Tanımlar
İğne Oyası: İğne oyası ipliklerin iğne yardımı ile düğüm atılarak ilmekler oluşturulmasıyla ve bu ilmeklerin tekrar edilmesiyle örülen bir oya tekniğidir .
Zürafa: İğne oyasının başlangıcında kumaşla ana örgeyi birleştiren bölümdür. İğne oyasının temel ilmeği olup düğümlü ilmekten meydana gelmektedir (Onuk, 1988, s. 9). Bu düğümlerin yatay ve dikey yönde yapılmasıyla motifler oluşturulmaktadır. Zürefa kelimesi farklı kaynaklarda ‘zürafa’ ya da ‘zürefa’ şeklinde yer almaktadır. (Kurt, 2011, s. 8).
İlmek: İğne ile ipliklerin düğümlenmesi sonucu meydana gelen şekil. İki türlü ilmek vardır üçgen ilmek kare ilmek (Vanlı, 2008, s. 8).
Motif: Tek başına süs olarak kullanılan ve bir süslemeyi meydana getiren unsurlardan her biri (Kurt, 2011, s. 7).
BÖLÜM 2
KAVRAMSAL ÇERÇEVE
Manisa İli Hakkında Genel Bilgi
Ege Bölgesi’nde yer alan Manisa, doğudan Uşak ve Kütahya, kuzeyden Balıkesir, güneyden Aydın, güneydoğudan Denizli, güneybatı ve batıdan İzmir illeriyle çevrilidir. Manisa’nın batısı Ege, doğusu ise İç Batı Anadolu bölümünün içerisinde kalır. Ayrıca Soma, Kırkağaç ve Akhisar ilçelerinin bazı küçük bölümleri de Marmara Bölgesi
içerisindedir(www.cografya.gen.tr/MANİSA_Tarihçe).
Manisa İlinin Tarihi
Manisa’nın bilinen tarihi, Anadolu’da ilk siyasi birliği kuran Hititlerle başlar (M.Ö. 1450-1200). Hititlerin hâkimiyeti alındaki topraklarda yaşayan İyonlar, bu bölgede İyon medeniyetini kurdular. Hititlerin iç savaş ve bölücü faaliyetlerle yıkılmasından sonra, Frigyalılar, kısa bir müddet bu bölgeye hâkim oldular. M.Ö. 670 senesinde bu bölge Lidyalıların eline geçti. Lidyalılar Kızılırmak’ın batısında kalan bütün Anadolu’ya hâkim oldular. Lidyalıların başşehri Sardis (Sard), o devrin en önemli ticaret yolu sayılan “Kral Yolu”nun Efes’ten sonra ikinci büyük ve gelişmiş şehri idi. Lidya Kralı Kroisos zenginliği ile isim yapmıştır (www. cografya.gen.tr/MANİSA_Tarihçe).
M.Ö. 547’de, Pers Kralı Kiros Lidya Devletini ortadan kaldırınca Persler bu bölgeyi de ele geçirdiler. Sard şehrini genel vâlilik yaptılar. M.Ö. 333’te Makedonya Kralı İskender, Persleri yenerek Anadolu ve İran’ı ele geçirdi. Pers Devleti sona erdi . M.Ö. 190 senesinde Romalılar Seleukos Devletine son verdiler. Manisa ve civarını müttefikleri olan Bergama Krallığına verdiler. Bergama Krallığını M.Ö. 130’da Roma Devletine ilhak ettiler. Böylece bu bölge, Roma’nın hâkimiyetine geçti. M.S. 395’te Roma ikiye bölününce bütün Anadolu gibi
bir şehir olup, Manisa, ikinci derecede bir şehirdi. 1071 Malazgirt Zaferinden sonra Anadolu Fatihi Süleyman Şah, 1076’da Türkiye Selçukluları Devletini kurdu ve Manisa’yı İzmir Fatihi Çaka Bey fethetti. Birinci Haçlı Seferinde Bizanslılar Manisa’yı geri aldılar. 1313’te Manisa’yı ikinci defâ Saruhan Bey fethetti. Selçuklu uç beylerinden olan Saruhan Bey,
Manisa’yı başşehir yaparak Saruhanı kurdu
(www.cografya.gen.tr/MANİSA_Tarihçe).
Manisa İlinin El Sanatları
Sanayileşmeyle birlikte, geleneksel el sanatlarımızın bazıları azalmış, bazıları da yok olmaya başlamıştır. Manisa’da başta halıcılık olmak üzere, halen sürdürülen el sanatları mevcuttur. Yörede halı, kilim, cicim, sili ve çarpana gibi dokumacılık türleri ile güveç yapımı, ahşap at arabası yapımı, keçecilik, semercilik, bakırcılık gibi el sanatları hala varlığını sürdürmektedir. (www.manisakulturturizm.gov.tr/T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Manisa İl Kültür Turizm Müdürlüğü).
13.yüzyıldan itibaren yöreye yerleşmeye başlayan Türk boyları, yerleşik düzene geçilmesinden sonra da eski yaşamlarına ilişkin birçok alışkanlıklarını sürdürmüşlerdir. Başlıca geçim kaynakları hayvancılık olan bu boylar, kendi hayvanlarının yünlerini doğal boyalarla boyayarak, simgesel motiflerden oluşan geleneksel desenlerle, kendi ihtiyaçları için halı, kilim ve benzeri dokumalar yapmaktaydılar. Yerleşik düzene geçilmesinden sonra daha da yaygınlaşan halı dokumacılığı, 17. yüzyıldan başlayarak ün kazanmış, Manisa-Merkez Yunt Dağı Köyleri ile Gördes, Kula ve Demirci İlçeleri önemli halıcılık merkezleri haline gelmiştir. (www.manisakulturturizm.gov.tr/T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Manisa İl Kültür Turizm Müdürlüğü).
19. yüzyılda batı ülkelerinde bu halılara talebin artması, halı ticareti ile uğraşan şirket ve tüccarların seri üretime yönelik ve Avrupai zevke uygun siparişler vermesi, Türklere özgü çift düğüm tekniğinin ve doğal boyaların terk edilmesine ve desenlerde dejenerasyona yol açmış, kısaca ticari kaygılarla kalite düşürülerek, yöre halıcılığında yozlaşma meydana gelmiştir. Bu durum, ilgili kurum ve kuruluşların üniversitelerle işbirliği yaparak yıllar süren çalışmaları sonucunda, yöre halıcılığında geleneksel özelliklere dönüş sağlanana kadar da devam etmiştir. Halılar, Gördes, Kula, Demirci ve Yunt Dağı Halıları şeklinde, dokundukları yörenin adıyla anılmaktadır. Ayrıca Yunt Dağı, Kula, Sarıgöl ve Selendi Köylerinde kilim dokumacılığı, Akhisar’da keçecilik ve fonksiyonel ya da dekoratif amaçlı minyatür yaylı at arabası ve kağnı üretimi. (www.manisakulturturizm.gov.tr/T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Manisa İl Kültür Turizm Müdürlüğü).
Konu İle İlgili Bilgiler Sanat
Sanat, kişilerin bilinçaltı gerilimlerini gidererek heyecanlarını, coşkularını, dışarıya aktarabilmelerine, insan ilişkilerinin hoşgörü ve barış içinde sürdürülmesine imkân veren insanca bir olgudur. Ait olduğu toplum kültürünün temel öğeleri ile bütünleşmiş olduğundan toplumdan topluma değişir (Söylemez, 2009, s. 1).
Sanat düşüncelerin, amaçların, duyguların, durumların ya da olayların beceri ve düş gücü kullanılarak anlatılmasına ya da başkalarına iletilmesine yönelik yaratıcı insan etkinliğidir. Başka bir deyişle sanat, insanın kendini anlatma kendi dışındaki dünya ile iletişim kurma ve etkileme gibi dürtüleriyle ortaya çıkan bir olgudur. Sanat ve sanat ürünleri çağdan çağa ve toplumdan topluma çok farklı biçimlerde değerlendirilmiştir, buna karşılık bütün insanlık tarihi boyunca var olmuştur (Alpaslan, 1981, s. 1).
Sanat aynı zamanda ‘bir duygunun bir tasarımın veya güzelliğinin ifadesinde kullanılan metotlar ve bu metotlar sonucunda ulaşılan üstün yaratıcılıktır. İnsanların duygu ve düşüncelerini, bir şekil üzerine aksettirmek isteğine çok ilkel çağlarda başladığını kazılarda ortaya çıkarılan yapıtlarda görülmektedir’ (Erdal, 2005, s. V).
Sanat ve sanat ürünleri çağdan çağa ve toplumdan topluma çok farklı biçimlerde değerlendirilmiştir. Buna karşın bütün insanlık tarihi boyunca var olmuştur. Sanatın konusu bazen hoşa giden, haz veren, bazen üzücü, acı verici hatta şaşırtıcı, tiksindirici olabilir. Sanat yapıtındaki güzellik anlayışı; konuyla değil duygularımız arasındaki biçim bağlantılarının birliğiyle ilgilidir. Nesnelerin biçim yüzey ve kütlesinin belli ölçülere göre düzenlenmesi hoşumuza gider. Böyle bir düzenin eksikliği ise hoşnutsuzluk, ilgisizlik yaratır (Alpaslan, 1981, s. 1).
El Sanatları
El sanatları geçmişten günümüze kadar aktarılan birikimin somut ürünlere dönüştüğü kültürel ifade biçimleridir. Kuşaktan kuşağa aktarılan el sanatları toplumun kültürel yapısını ve inanç sistemini yansıtan belge niteliğine de sahiptir.
El sanatları sanat değerinden başka halkın sosyal yapısını yansıtması bakımından da büyük önem taşır. Her biri halkın dilini, inançlarını, adetlerini, felsefesini ve köklü bir sanat
geleneğini ifade eder. Topluma damgasını vurur ve gelişmiş kültür sanatlarına yön, şekil ve anlam kazandıran bir temel veya kaynak oluşturur (Kocabaş, 2000, s. 1).
İşlevsellikle güzelliği bağdaştırarak geleneksel yöntemlerle ve elde yapılan ürünler el sanatlarını oluşturur. Her toplumun kendine özgü kültür birikimi, gelenek görenekleri, dili, karakteri olduğu gibi toplulukların içinden doğarak gelişen halk sanatları bulunmaktadır. Müzik, oyun, edebiyat vb. sanatların yanı sıra el sanatları o toplumun kendine özgü değerlerini yansıtan en önemli alanıdır (Alpaslan, 1981, s. 11).
Çok zengin bir el sanatları potansiyeline sahip olan Türk milletinin kültür tarihi incelendiğinde asırlar öncesinde bile yaratıcı gücünü kullanarak madenlerden, taşlardan, bitkilerden ve hayvanlardan elde edilen hammaddeleri değerlendirerek çeşitli ihtiyaç maddeleri yaptığı görülmektedir (Doğan, 2009, s. 2).
Geleneksel el sanatlarımızın işlevsellik ve estetiği birlikte yansıtan karakterlerin yanı sıra doğal çevrelerin olanaklarının değerlendirildiği özgün bir anlayışın sahip oldukları görülür. Nesilden nesile sözlü olarak aktarılan estetik anlayışın ve teknik birikimin bir halk bilgisi değeri olarak önemi büyüktür (Evkuran,2010, s.).
Türk el sanatları dünya el sanatları içinde seçkin bir yere sahiptir. Anadolu’nun pek çok yerinde görülen ve örme sanatımız içinde yer alan el sanatlarımızdan birisi de oyacılıktır (Kocabaş, 2000, s. 1).
Oyanın Tanımı
Oya: Süslemek, süslenmek amacıyla ve taşıdıkları mesajlarla bir iletişim aracı olarak kullanılan iğne, mekik, tığ, firkete gibi aletlerle yapılan bir Türk el sanatıdır (Keçici, 2013, s. 18).
Başka bir kaynağa göre oyalar; Çiçekle örgü sanatının birleşmesinden doğmuş süslemek ve süslenmek amacıyla yapılan ve taşıdıkları mesajlarla iletişim aracı görevini de üstlenen, örgü tekniklerinin kullanıldığı düz ve üç boyutlu dokulardır ( Zengin, 2014, s. 11).
Günümüzde oyalar özellikle kırsal kesimlerde çeyiz yapma geleneğinin önemli bir öğesi olarak devam etmekte, genellikle yemeni, tülbent kenarlarında kullanılmaktadır. Anadolu’da baş süslemelerinde veya giysi süslemek üzere yaka kol kenarlarında oyalardan yararlanılan örneklerle de karşılaşmak mümkündür. Yurdumuzun her bölgesinde, yerleşim
yaptıranın yani halkın istek zevk ve ihtiyaçlarına göre değişiklik gösterdiği gözlenmektedir (Mersinlioğlu, 2007, s. 134).
Oyalar değişik kaynaklarda farklı şekillerde sınıflandırılmışlardır. Özbel’e göre oyalar, işlendikleri aletlere ve kullanılan malzemelerine göre ayrıca işleme tekniklerine göre dokuz grupta toplanırlar;
1) İğne Oyaları; Ana malzemesi çoğunlukla ipek olan ve küçük iğnelerle düğümler atılarak yapılırlar. Bu düğümlerle oluşturulan gözler üçgen ve kare düğümlerdir.
2) Tığ Oyaları; İpek, pamuk ve sentetik iplikler ve çeşitli kalınlıklarda tığlarla zincirlenerek birbirine eklenerek yapılan oyalardır.
3) Mekik Oyaları; Belli uzunluktaki bir ipliğe işlenmek istenen motifin şekli verilerek, motifteki iplikler halkalanarak yapılan ilmiklerle örülür.
4) Firkete Oyaları; Bir firketenin iki yanına iplikler geçirilerek tığ ile ilmeklerin birbirine örülmesiyle meydana gelir.
5) Koza Oyaları; oya motifleri şekillerine göre kozalarla yapılarak iğne ve tığ ile örülmüş kısımlara eklenir. İşçiliği iğne oyaları kadar zor ve zaman alıcıdır. 6) Yün Oyaları; Yün ve pamuk ipliği kullanılarak iğne veya tığ ile örülürler.
Yünlerden yapılmış motifler iğne veya tığ ile işlenmiş kısma dikilerek meydana gelir.
7) Mum Oyaları; Yün ve koza oyalarına benzeyen mum oyalarının motifleri renkli mumlarla yapılmıştır.
8) Boncuk Oyaları; İpek, pamuk, sentetik iplikler iğne, tığ kullanılarak yapılan oyaların uçlarına boncuklar geçirilmek suretiyle meydana gelmektedir.
9) Dokuma Oyaları; Bir nevi ince şerit şeklindedir. Atkı ve çözgüsü olduğu için bu ismi taşımaktadır. Diğer oyaların biçiminden ayrı bir şekildedir, isminden başka oya ile alakası yoktur (Kurt, 2011, s. 40).
İğne Oyası hakkında genel bilgi
İğne oyası, ipliğin dikiş iğnesi yardımı ile üst üste ilmeklenip, düğümlenerek meydana getirilen yüzey ve bu yüzeylerin iki veya üç boyutlu biçimleridir. İğne oyaları, tabiatın kopyası denilebilecek kadar natüralist veya stilize biçimleridir. İğne oyasında kare düğüm veya üçgen düğüm kullanılır. İğne oyası tekniklerinin temelinde zürefa tekniği vardır, teknik isimleri yörelere göre farklılık göstermektedir (Vanlı, 2008, s. 12).
Kadın giyim kuşamında süsleme ve süslenmeye sözsüz konuşma araçları olarak kullanılan iğne oyalarının, kaynaklara göre 12. yy. da Anadolu'nun Yunanistan'a ve İtalya’ya oradan da Avrupa'ya geçtiği anlaşılmaktadır. Yapılan araştırmalardan iğne oyalarının Anadolu'da 18. yy. boyunca renk, biçim, teknik ve estetik açılardan altın çağını yaşadığı gözlenmektedir(Mersinlioğlu, 2007, s. 134).
İğne Oyasının Kullanım Alanları
İğne oyasının kullanım alanları oldukça geniş bir yelpazeye sahiptir. Genel olarak sıralanacak olursa iki grup altında kullanım alanlarını sıralamak mümkündür:
Ev aksesuarları ve dekorasyonda kullanılan iğne oyaları; salon takımları, bohça, havlu kenarı, kese, oda takımları, yatak takımları, masa örtüleri, sehpa örtüleri, yastıklar, tepsi içi.
Giyim aksesuarlarında kullanılan iğne oyaları; yemeni kenarı, küpe, broş, kolye, yüzük, gömlek yaka ve kol kenarları, gözlük kılıfı, namaz başörtüsü, şal, flar, mendil ve iç giyim süslemeleri ve makas kılıfıdır.
Motif Özellikleri
İğne oyası yapımında genellikle bitkisel bezemeli motifler kullanılmakla beraber geometrik bezemeli, nesnel bezemeli ve figürlü bezemeli kompozisyonlara rastlamak da mümkündür.
Bitkisel motifler; gül, lale menekşe, sümbül, papatya, çilek, kiraz, yonca, hanımeli, dut, yonca, dört yaprak vb gibi
Figürlü motifler; horozibiği, sarhoş bıyığı, kelebek, sivrisinek, bülbül tükürüğü vb gibidir.
İğne Oyasında Kullanılan İğne Teknikleri
İğne oyası, üç teknikten oluşmaktadır. Bunlar; zürafa ilmek ve pikodur.
Zürafa; iki ilmeğin belirli aralıklarla tutturulmasıyla oluşturulan tekniğe denir. Zürafa iğne oyasının temel tekniğidir. Yan yana ve üst üste sıralanmasıyla motifler oluşturulur.
Piko; zürafaya çok benzeyen bir tekniktir. Zürafanın biraz daha uzun bırakılmasıyla oluşan ilmek görüntüsüdür.
İlmek; ipliklerin üst üste artırılarak ya da eksiltilerek yapılmasıyla tamamlanan iğne tekniğidir. Yörelere göre isimler farklılık gösterebilmektedir. Bazı yörelerde bu teknik kaya olarak da isimlendirilmektedir.
İğne Oyası Tekniğinin İşlem Basamakları
İşlem İĞNE OYASI ZÜRAFA(ÜÇGEN İLMEK) TEKNİĞİ
İşlem No 1
ARAÇ-GEREÇLER
1. Oya yapılacak kumaş 2. İplikler 3. İğne 4. Nakış makası
1- İpliği iğneye geçiriniz.
2- Kenar kıvırması yapılmış olan örtünün kenarını sol elin işaret ve başparmağı arasına alarak sıkıştırınız.
3- İpliği oya yapacağınız kumaşa bir düğüm ile tutturunuz.
4- İpliği sağ kenardan kumaşa tutturunuz.
5- İpliği tutturduğunuz yerden 1,5-2 mm sola ve 1,5-2 mm kadar derine batırınız.
6- Tutturduğunuz ipliği iğnenin üzerine gelecek şekilde sağdan sola doğru yerleştiriniz.
7- İğne deliğinden geçen ipliği sağdan sola doğru iğnenin arkasından geçiriniz ve tekrar iğnenin üzerinden sağ tarafa yönlendirerek iğneyi çekiniz.
Şekil 1.
Şekil 2.
İşlem İĞNE OYASI ZÜRAFA TEKNİĞİ İşlem No 1 ARAÇ-GEREÇLER
1. Oya yapılacak kumaş 2. İplikler 3. İğne 4. Nakış makası
8- Aynı işlemi tekrarlayarak devam ediniz.
9- İpliği tutturunuz ve artan ipliği nakış makası ile kesiniz.
Şekil 4.
İşlem İĞNE OYASI PİKO TEKNİĞİ İşlem No 1 ARAÇ-GEREÇLER
1. Oya yapılacak kumaş 2. İplikler 3. İğne 4. Nakış makası
1- İğneye iplik geçiriniz.
2- Kumaşın etrafına zürafa yapınız.
3- Piko yapacağınız zürafanın içinde bir düğüm oluşturunuz.
4- Çıktığınız zürafa içinde bir düğüm oluşturunuz. Sola doğru iki adet zürafa yapınız.
5- Geriye dönüp son yaptığınız zürafa içine iğnenin ucunu batırınız.
6- Düğümden gelen ipliği iğnenin üzerinden sağa geçiriniz.
7- İğneden gelen ipliği sağdan sola iğnenin arkasından iki kere dolayınız.
8- İğneyi sağ elinizle yukarı doğru çekiniz.
9- Düğümü zürafanın ortasına gelecek şekilde sıkıştırınız.
Şekil 6.
İşlem İĞNE OYASI PİKO TEKNİĞİ İşlem No 1 ARAÇ-GEREÇLER
1. Oya yapılacak kumaş 2. İplikler 3. İğne 4. Nakış makası
10- Düğümün soluna zürafanın 3-4 katı uzunluğunda iplik bırakarak yeniden düğüm oluşturunuz yani piko yapınız.
11-Aynı işlemi bir kez daha tekrarlayınız.
12- Zürafaların üzerine gelecek şekilde sola doğru üç zürafa daha yapınız.
13- 4- 13 numaralar arasındaki işlem basamaklarını tekrar ederek oyayı tamamlayınız( Köklü, 1982, s. 217).
İşlem İĞNE OYASI ÜÇGEN İLMEK ( ATLAMALI) KAYA OYASI
İşlem No 1
ARAÇ-GEREÇLER
1. Oya yapılacak kumaş 2. İplikler 3. İğne 4. Nakış makası 1- Kumaşın etrafına zürafa yapınız.
2- İğneyi ilmek yapmak istediğiniz yerdeki zürafa içine batırınız.
3- Battığınız yerde bir düğüm oluşturunuz ve artan ipi makasla kesiniz.
4- İpliği zürafaların üzerinden sağa doğru çevirerek 4. zürafanın içinde bir düğümle tutturunuz.
5- İğneyi sola doğru 2. zürafanın içinden sağa doğru gerilmiş olan ipliği de içine alacak şekilde geçirerek bir zürafa yapınız.
6- Sola doğru 3., 4., ve 5. zürafaların içinde 7 nolu işlem basamağını uygulayınız.
7- 5. zürafaya atılan düğümün ardından son olarak oluşturulan zürafanın içine sağa dönüp batınız.
8- İpliği zürafaların üzerinden sağa doğru çekerek 2. sıradaki ilk zürafanın içine batınız ve düğüm oluşturunuz.
Şekil 9.
Şekil 10.
İşlem İĞNE OYASI ÜÇGEN İLMEK ( ATLAMALI) KAYA OYASI
İşlem No 1
ARAÇ-GEREÇLER
1. Oya yapılacak kumaş 2. İplikler 3. İğne 4. Nakış makası
9- Sola doğru 2., 3. ve 4. zürafaların ortasına da 7 numaralı işlem basamağını uygulayınız.
10- İpliği sağa alınız yapmış olduğunuz son zürafanın içine batınız ve düğüm
oluşturunuz.
11- İpliği zürafaların üzerinden sağa doğru çekerek 3. sıradaki ilk zürafanın içine batınız ve düğüm oluşturunuz.
12- Sola doğru 2. ve 3. zürafaların üzerinde 7 numaralı işlem basamağını uygulayınız.
13- İpliği sağa alıp yapmış olduğunuz son zürafanın içine batınız ve düğüm
oluşturunuz.
14- İpliği zürafaların üzerinden sağa doğru çekerek 4. sıradaki ilk zürafanın içine batınız ve düğüm oluşturunuz.
15- Sola doğru son zürafanın içine batarak zürafa oluşturunuz.
Şekil 12.
İşlem İĞNE OYASI ÜÇGEN İLMEK ( ATLAMALI) KAYA OYASI
İşlem No 1
ARAÇ-GEREÇLER
1. Oya yapılacak kumaş 2. İplikler 3. İğne 4. Nakış makası
16- İpliği sağa döndürüp yapmış olduğunuz son zürafanın içine batınız ve düğüm oluşturunuz.
17- İpliği kesiniz ya da ipliği sol tarafta ve zemindeki 5. zürafanın içine batınız ve düğüm oluşturunuz.
18- Aynı işlemleri tekrarlayarak oya yapımını tamamlayınız( Köklü, 1982, s. 219).
İşlem İĞNE OYASI KARE İLMEK KAYA OYASI İşlem No 1 ARAÇ-GEREÇLER
1. Oya yapılacak kumaş 2. İplikler 3. İğne 4. Nakış makası
1- Kumaş kenarına zürafa yapınız.
2- Zürafanın sol kısmında bir düğüm daha oluşturunuz. Her zürafa ilmeğinin soluna birer düğüm daha atarak kaya oyanın alt taban genişliğini oluşturunuz.
3- Sola doğru zürafa yaparak işleme devam ediniz.
4- 5. Zürafanın içinden geçerek düğüm yapınız.
5- Sağa doğru dönerek zürafanın içine batarak ilmek yapmaya devam ediniz.
6- Tepede tek bir zürafa kalana kadar işleme devam ediniz.
7- Zemindeki 5. zürafanın içine batarak düğüm atınız.
8-Tek ilmek kalıncaya kadar devam ediniz.
9- İpliği tutturunuz ve artan ipliği makasla kesiniz( MEB, 2004, s. 37).
Şekil 15.
Şekil 16.
Şekil 17.
BÖLÜM 3
YÖNTEM
Araştırma Modeli
Bu araştırma alan araştırması olup toplanan verilerin var olduğu haliyle incelenip değerlendirildiğinden betimsel bir araştırmadır.
Bu araştırmayla Manisa ilinde yapılan iğne oyalarının renk, desen, kompozisyon özellikleri, kullanım alanları, iğne oyası ile uğraşan bireylerin demografik özellikleri, ürünleri kullanıma hazırlama durumları ve saklama şekilleri saptanmaya çalışılmıştır.
Evren Ve Örneklem
Bu çalışmanın evrenini Manisa ili oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise Manisa ili Merkez yöresinde yaşayan iğne oyasıyla uğraşan veya elinde ürün bulunduran bireyler oluşturmaktadır.
Verilerin Toplanması
Kütüphanelerden ve internet üzerinden bilgi taraması yapılmıştır. Verilerin çözümlenmesi, tarama yapılan kaynaklardan ve yörede uygulanmış olan anket sonuçlarından faydalanılarak yapılmıştır.
Araştırma modeline göre, Manisa ilinde uzman kişilerle görüşülüp iğne oyaları ile ilgili bilgiler toplanmıştır. Bireylere uygulanan anket soruları ve sorulara verilen cevaplar doğrultusunda iğne oyası ile ilgili renk, motif ve kompozisyon özellikleri kullanım
alanları, iğne oyası ile uğraşan bireylerin demografik özellikleri, ürünleri kullanıma hazırlama durumları ve saklama şekilleri saptanmaya çalışılmıştır.
Verilerin Analizi
Elde edilen iğne oyaları örnekleriyle bilgi formları hazırlanmış iğne oyalarının özellikleri hakkında değerlendirme yapılmıştır.
Literatürden kaynak taraması yapılarak kapalı uçlu sorulardan oluşan anket formu hazırlanmıştır. Hazırlanan anket formu görüşme tekniği kullanılarak araştırmacı tarafından Manisa ilinde iğne oyası ile uğraşan bireylere uygulanmıştır. Anket sorularına verilen cevaplardan elde edilen veriler yüzde formülü kullanılarak değerlendirilmiş olup bu bilgiler tablolaştırılarak araştırma bulguları ve tartışma bölümünde sunulmuştur. Manisa ilinde iğne oyası ile uğraşan bireylerden elde edilmiş olan iğne oyalı ürünlerin fotoğrafları genel ve detay olmak üzere bilgi formu olarak hazırlanarak bulgular bölümünde sunulmuştur. Elde edilen ürünlerin bilgileri analiz edilmiş olup tablolar halinde sunulmuştur.
BÖLÜM 4
ARAŞTIRMA BULGULARI VE YORUM
Manisa ilinde fotoğraflanarak hazırlanan bilgi formları ve iğne oyalı ürünlerden elde edilen veriler tablolarla çözümlenmiş, araştırma amaçları doğrultusunda belirlenen hedeflere yönelik olarak uygulanan sorular yüzdeleri alınarak yoruma gidilmiştir.
Yörede iğne oyası ile ilgilenenlerin tamamını kadınlar oluşturmaktadır. Bu nedenle anket sorularının tümü sadece kadınlara uygulanmıştır.
İğne Oyalı Ürünlere Ait Bilgi Formları BİLGİ FORMU 1 Fotoğraf no 1. Genel görünüm Örnek no : 1 Fotoğraf no : 1 Ürünün türü : Yazma kenarı Bugünkü durumu : İyi durumda Ürünün boyutları : 70 cm x 70 cm Kullanılan iplik : Floş iplik Uygulanan teknik : Zürafa
Kullanılan renkler : Pembe, beyaz Seçilen konu :Geometrik bezeme
Fotoğraf No 1.1. Detay Görünüm
Kompozisyon: Kare formundaki yazmanın dört kenarına uygulanmıştır. Yeşil renkli iplikle yapılan zürafa, oyanın kök kısmını oluşturmaktadır. İğnenin üzerine iplik sarılarak ilmek yapılmış ve rokoko tekniği görüntüsü verilmiştir. Beyaz ve pembe renkli ipliklerle yapılan üçgen biçimli su şeklindeki motif aralıksız ve bağlantılı sıralamalı olarak devam etmektedir.
BİLGİ FORMU 2
Fotoğraf no 2. Genel görünüm
Örnek no : 2
Fotoğraf no : 2
Ürünün türü : Yazma kenarı Bugünkü durumu : Yıpranmalar var Ürünün boyutları : 60 cm x60 cm Kullanılan iplik : Pamuklu iplik Uygulanan teknik : İlmek, zürafa Kullanılan renkler : Bordo, krem Seçilen konu : Geometrik bezeme
Fotoğraf No 2.1. Detay Görünüm
Kompozisyon: Kare formdaki yazmanın dört kenarına iğne oyası tekniği uygulanmıştır. Oya, su motifinden oluşmaktadır. ilmekle aralıksız ve bağlantılı tekrarlı olarak yazmanın çevresine yapılmış ve oya tamamlanmıştır.
BİLGİ FORMU 3
Fotoğraf no 3. Genel görünüm
Örnek no : 3
Fotoğraf no : 3
Ürünün türü : Yazma kenarı Bugünkü durumu : İyi durumda
Oyanın adı : Küpe oyası
Ürünün boyutları : 90 cm x90 cm Kullanılan iplik : Floş iplik Uygulanan teknik : Zürafa, ilmek Kullanılan renkler : Kırmızı, yeşil
Fotoğraf No 3.1. Detay Görünüm
Kompozisyon: Kare formundaki yazmanın dört bir kenarına iğne oyası tekniği uygulanmıştır. Oya ana ve ara motiflerden oluşmaktadır. ilmek ile küpe biçiminde ana motif oluşturulmuştur, bu motifin aralarına kayalar yapılmıştır. Oya, aralıklı ve atlamalı olarak devam etmektedir.
BİLGİ FORMU 4 Fotoğraf no 4. Genel görünüm Örnek no : 4 Fotoğraf no : 4 Ürünün türü : Yazma kenarı
Bugünkü durumu : Yazmada lekelenmeler var Ürünün boyutları : 60 cm x 60 cm
Kullanılan iplik : Pamuklu iplikler Uygulanan teknik : İlmek, piko Kullanılan renkler : Mavi, siyah
Fotoğraf No 4.1. Detay Görünüm
Kompozisyon : Kare formundaki yazmanın dört kenarına iğne oyası tekniği kullanılarak oya yapılmıştır. Oya zürafa üzerine ilmeklerle yapılan üçgen formlu su motiflerinin aralıksız ve bağlantılı tekrarıyla oluşmaktadır. İğnenin üzerine iplik belirli sayıda dolanarak rokoko görüntüsü verilmiştir. İki sıra tekrar yapılarak oya tamamlanmıştır.
BİLGİ FORMU 5
Fotoğraf no 5. Genel görünüm
Örnek no : 5
Fotoğraf no : 5
Ürünün türü : Yazma kenarı Bugünkü durumu : İyi durumda Ürünün boyutları : 90 cm x 90 cm Kullanılan iplik : İpek iplik Uygulanan teknik : Zürafa, ilmek Kullanılan renkler : Sarı, eflatun Seçilen konu : Bitkisel bezeme
Fotoğraf No 5.1. Detay Görünüm
Kompozisyon: Kare formdaki yazmanın dört kenarına iğne oyası tekniği uygulanmıştır. Oya, ana ve ara motiflerden oluşmaktadır. Ana motif ilmekle yapılmış kaya şeklindeki kök üzerine dört yapraklı ve üç boyutlu çiçek motifinden oluşmaktadır, çiçek motifinin ortasına sarma şeklinde tohum yapılmıştır. Ana motifin aralarına ince ara motifler yapılmıştır. Ana ve ara motiflerin aralıklı ve atlamalı tekrarıyla oya tamamlanmıştır.
BİLGİ FORMU 6
Fotoğraf no 6. Genel görünüm
Örnek no : 6
Fotoğraf no : 6
Ürünün türü : Yazma kenarı Bugünkü durumu : İyi durumda Ürünün boyutları : 90 cm x 90 cm Kullanılan iplik : İpek iplikler Uygulanan teknik : Piko, ilmek, zürafa Kullanılan renkler : Yeşil, mavi, pembe
Fotoğraf No 6.1. Detay Görünüm
Kompozisyon: Kare formdaki yazmanın dört kenarına iğne oyası tekniği uygulanmıştır. Oya, ana ve ara motiflerden oluşmaktadır. Yeşil renkli iplikle yapılan kök üzerine üç boyutlu çarkıfelek biçiminde çiçek motifi yapılmıştır. Aralara ise ilmek ile yapılan üçgen formlu motifler yerleştirilmiş olup, oya aralıklı ve atlamalı tekrarlı olarak devam etmiştir.
BİLGİ FORMU 7
Fotoğraf no 7. Genel görünüm
Örnek no : 7
Fotoğraf no : 7
Ürünün türü : Yazma kenarı Bugünkü durumu : İyi durumda Ürünün boyutları : 90 cm x 90 cm Kullanılan iplik : İpek iplikler Uygulanan teknik : Zürafa, piko, ilmek Kullanılan renkler : Yeşil, sarı, mor, eflatun Seçilen konu : Bitkisel bezeme
Fotoğraf No 7.1. Detay Görünüm
Kompozisyon: Kare formdaki yazmanın dört kenarına iğne oyası tekniği uygulanmıştır. Oya, ana ve ara motiflerden oluşmaktadır. Kök olarak yeşil renkli iplikle kayalar yapılmış kayaların iki kenarından kulakçık biçiminde form oluşturulmuş, bu kayaların üzerine üç boyutlu ve dört yapraklı çiçek motifleri yerleştirilmiştir. Çiçek motiflerinin ortasına tohumlar yapılarak ana motif tamamlanmıştır. Ana motifin aralarına ilmek ile ara motifler yapılmış olup oya, aralıklı tekrarlı ve atlamalı sıralamalı olarak devam etmektedir.
BİLGİ FORMU 8
Fotoğraf no 8. Genel görünüm
Örnek no : 8
Fotoğraf no : 8
Ürünün türü : Yazma kenarı Bugünkü durumu : İyi durumda Ürünün boyutları : 90 cm x 90 cm Kullanılan iplik : ipek iplikler Uygulanan teknik : Zürafa, ilmek Kullanılan renkler : Yeşil, sarı, mor Seçilen konu : Bitkisel bezeme
Fotoğraf No 8.1. Detay Görünüm
Kompozisyon: Kare formdaki yazmanın dört kenarına iğne oyası tekniği uygulanmıştır. Oya, ana ve ara motiflerden oluşmaktadır. Ana motif, kaya kök üzerine yapılan üç boyutlu, beş yapraklı çiçek motifinden oluşmuş olup, üst üste yapılan kayalar ile de ara motif oluşturulmuştur. Oya, aralıklı ve atlamalı tekrarlı olarak devam etmektedir.
BİLGİ FORMU 9
Fotoğraf no 9. Genel görünüm
Örnek no : 9
Fotoğraf no : 9
Ürünün türü : Yazma kenarı Bugünkü durumu : İyi durumda Ürünün boyutları : 90 cm x 90 cm Kullanılan iplik : Floş iplikler Uygulanan teknik : Piko, ilmek Kullanılan renkler : Beyaz, gri
Fotoğraf No 9.1. Detay Görünüm
Kompozisyon: Kare formdaki yazmanın karşılıklı iki kenarına iğne oyası tekniği uygulanmıştır. Oya, ana ve ara motiflerden oluşmaktadır. Piko ile yapılan iki adet kök motifinin üzerine ilmekle yapılmış olan üçgen biçimindeki ana motif ve piko ile kaya görüntüsü verilen ara motiflerden oluşmaktadır. Oya, aralıklı tekrarlı ve atlamalı sıralamalı olarak tamamlanmıştır.
BİLGİ FORMU 10
Fotoğraf no 10. Genel görünüm
Örnek no : 10
Fotoğraf no : 10
Ürünün türü : Yazma kenarı Bugünkü durumu : İyi durumda Ürünün boyutları : 90 cm x 90 cm Kullanılan iplik : Floş iplik
Uygulanan teknik : Zürafa, piko, ilmek
Kullanılan renkler : Açık pembe, koyu pembe, yeşil Seçilen konu : Bitkisel bezeme
Fotoğraf No 10.1. Detay Görünüm
Kompozisyon: Kare formdaki yazmanın dört kenarına iğne oyası tekniği uygulanmıştır. Oya ara ve ana motiflerden oluşmaktadır. Yeşil kök üzerine çiçek motiflerinin aralıklı ve atlamalı tekrarıyla motif tamamlanmıştır.
BİLGİ FORMU 11
Fotoğraf no 11. Genel görünüm
Örnek no : 11
Fotoğraf no : 11
Ürünün türü : Yazma kenarı Bugünkü durumu : İyi durumda Ürünün boyutları : 90 cm x 90 cm Kullanılan iplik : İpek iplik
Uygulanan teknik : Piko, ilmek, zürafa Kullanılan renkler : Sarı, yeşil, mor
Fotoğraf No 11.1. Detay Görünüm
Kompozisyon: Kare formdaki yazmanın dört kenarına iğne oyası tekniği uygulanmıştır. Oya ana ve ara motiflerden oluşmaktadır. Kök üzerine iki adet stilize edilmiş çiçek formu yerleştirilmiş, aralara kayalar yapılmıştır. Oya, aralıklı ve atlamalı tekrarlı olarak devam etmektedir.
BİLGİ FORMU 12
Fotoğraf no 12. Genel görünüm
Örnek no : 12
Fotoğraf no : 12
Ürünün türü : Namaz başörtüsü Bugünkü durumu : İyi durumda Ürünün boyutları : 110 cm x 70 cm Kullanılan iplik : Naylon iplik Uygulanan teknik : Piko, ilmek, zürafa Kullanılan renkler : Beyaz
Fotoğraf No 12.1. Detay Görünüm
Kompozisyon: Dikdörtgen formdaki namaz baş örtüsünün uzun tek kenarına iğne oyası tekniği ile motif uygulanmıştır. Oya ana motiflerden oluşmaktadır. İlmeklerle oluşturulan ve aralıksız olarak yapılmış olan kayaların üzerine, yarım daire biçimindeki çiçek motiflerinin bağlantılı ve düzgün tekrarıyla oya tamamlanmıştır.
BİLGİ FORMU 13
Fotoğraf no 13. Genel görünüm
Örnek no : 13
Fotoğraf no : 13
Ürünün türü : Yazma kenarı Bugünkü durumu : İyi durumda Ürünün boyutları : 90 cm x 90 cm Kullanılan iplik : İpek iplik Uygulanan teknik : İlmek, zürafa Kullanılan renkler : Yeşil, açık pembe Seçilen konu : Bitkisel bezeme
Fotoğraf No 13.1. Detay Görünüm
Kompozisyon: Kare formdaki yazmanın dört kenarına iğne oyası tekniği uygulanmıştır. Ana ve ara motiflerden oluşan oya, yeşil renkli kaya kök üzerine, üç boyutlu ve beş yapraklı çiçek motifinden oluşmaktadır. çiçeklerin ortalarına tohumlar yapılmıştır. Aralarda ilmekler ile yapılan ara motifler yer almaktadır. Oya, aralıklı ve atlamalı tekrarlı olarak tamamlanmıştır.
BİLGİ FORMU 14
Fotoğraf no 14. Genel görünüm
Örnek no : 14
Fotoğraf no : 14
Ürünün türü : Namaz baş örtüsü Bugünkü durumu : İyi durumda Ürünün boyutları : 110 cm x 70 cm Kullanılan iplik : Naylon iplik Uygulanan teknik : İlmek, zürafa Kullanılan renkler : Pembe
Fotoğraf No 14.1. Detay Görünüm
Kompozisyon: Dikdörtgen formdaki namaz başörtüsünün uzun bir kenarına iğne oyası tekniği uygulanmıştır. Oya, ana ve ara motiflerin aralıksız tekrarıyla yapılmıştır. Su şeklindeki motiflerin üzerine ilmekle yapılan kayaların aralarına çiçek biçimli oyaların bağlantılı sıralamalı olarak tekrarıyla devam etmektedir.
BİLGİ FORMU 15
Fotoğraf no 15. Genel görünüm
Örnek no : 15
Fotoğraf no : 15
Ürünün türü : Namaz başörtüsü Bugünkü durumu : İyi durumda Ürünün boyutları : 100 cm x 70 cm Kullanılan iplik : Naylon iplik Uygulanan teknik : Piko, ilmek, zürafa Kullanılan renkler : Açık pembe
Fotoğraf No 15.1. Detay Görünüm
Kompozisyon: Dikdörtgen formdaki namaz başörtüsünün uzun olan bir kenarına iğne oyası tekniği uygulanmıştır. Oya, ana ve ara motiflerden oluşmaktadır. Pembe direklerin üzerine yarım daire biçimindeki çiçek motifi ve aralarına yapılan kayalardan oluşmaktadır. Aralıksız ve bağlantılı tekrarlarla oya tamamlanmıştır.
BİLGİ FORMU 16
Fotoğraf no 16. Genel görünüm
Örnek no : 16
Fotoğraf no : 16
Ürünün türü : Yazma kenarı Bugünkü durumu : İyi durumda Ürünün boyutları : 100 cm x 100 cm Kullanılan iplik : Naylon iplik Uygulanan teknik : Piko, zürafa
Kullanılan renkler : Sarı, kahverengi, yeşil Seçilen konu : Geometrik bezeme
Fotoğraf No 16.1. Detay Görünüm
Kompozisyon: Kare formdaki yazmanın dört kenarına iğne oyası yapılmıştır. Oya, ana ve ara motiflerden oluşmaktadır. Zürafa üzerine yarım daire formu verilen ilmeğin içi piko yapılarak tamamen doldurulmuş ve çiçek görüntüsü verilmiş olup, aralarına üçgen biçimli motifler yerleştirilmiştir. Oya, aralıklı ve atlamalı tekrarlarla tamamlanmıştır.
BİLGİ FORMU 17
Fotoğraf no 17. Genel görünüm
Örnek no : 17
Fotoğraf no : 17
Ürünün türü : Yazma kenarı Bugünkü durumu : İyi durumda Ürünün boyutları : 100 cm x 100 cm Kullanılan iplik : Naylon iplik Uygulanan teknik : Zürafa, piko, ilmek Kullanılan renkler : Yeşil, beyaz, turuncu, sarı Seçilen konu : Figürlü bezeme
Fotoğraf No 17.1. Detay Görünüm
Kompozisyon: Kare formdaki yazmanın dört kenarına iğne oyası tekniği uygulanmıştır. Oya ana motiften oluşmaktadır. Zürafa üzerine kısa bir kaya yapılmıştır, bu kayanın üzerine ilmek ile kelebek figürlü motif uygulanmıştır. Aralıklı ve atlamalı tekrarlı olarak yerleştirilmesiyle oya tamamlanmıştır.
BİLGİ FORMU 18
Fotoğraf no 18. Genel görünüm
Örnek no : 18
Fotoğraf no : 18
Ürünün türü : Yazma kenarı Bugünkü durumu : İyi durumda Ürünün boyutları : 100 cm x 100 cm Kullanılan iplik : Naylon iplik Uygulanan teknik : Zürafa, piko, ilmek Kullanılan renkler : Yeşil, beyaz, turuncu Seçilen konu : Bitkisel bezeme
Fotoğraf No 18.1. Detay Görünüm
Kompozisyon: Kare formdaki yazmanın dört kenarına oya uygulanmıştır. Oya ana motiften oluşmaktadır. İnce bir su motifi yapılmış olup bunun üzerine, ortası merkezde toplanmış su damlası biçiminde bir kök ve stilize edilmiş çiçek motifinin aralıklı ve düzgün sıralamalı olarak tekrarıyla oya tamamlanmıştır.
