Vrt. nil. Dcr~. (2001).17.4: 103·108
BiR BUZAGIDA GOZLENEN NOTOMELiE OLGUSU
Fahrettin Alkan 1@ Yllmaz K0fY1 Kamil Be~luk2 Musa Karaman 3
A
C
a
s
e
or Notomeli
e
O
b
se
r
ve
d in
a
C
a
lf
6zet: Bu oIgu takdiminde 40 gunlOk di~ melez bir buzaglda gOz1enen notomelie oIgusu tanlmlandl. AumnanUarda no· tomehe eksojen veya endojen ya da her iki faktorOn etkisine bagli oIarak ortaya 9lkar. Bazl vakalarda bunlardan hanglS1n1n daha az veya yok etkili oldugunu belirlemel< zor halla imkanSlzdlr. Olgudaki fazla ekstremiteler premedikasyon ve Ioleal anestezl e~Iiginde operasyoola uzakl,*lInldl. Notomelie olgusunun buzagllarda QOk nadir garOlmesi ve ilgirw;: oImasmdan dolaYI bu oIgu rapor edilml$tir.
Anahtar Kelimeler: Notomelie. buzagl
Summary: In this case report, nolomelie aboomlality which was seen in a female and foulty days old cross-breed call was
described. Nolomelie in ruminants occur as a result of exogen and endogen factors or both influences. It may be diffICult or
in
some
cases impossible to detel1l'line which exerts the greater effect. The nolomelie was operated successfully under local anaesthesia and premedication.The case 01 notomelie is very seldom and interesting on the calves. For this reason,thiS case has been reported. Kew Words: NOIomelie, call
Giri~
insan ve hayvanlarda embriyonal ya da folal
dO-nemde geli$en konjenital anomaliler organ veya sis·
temlerde yapisal ya da fonksiyonel bozukluklara yol
a98rfar. Organ ve dokulardaki normalden aynh~,
em-blryonal donemin ne kadar erken evresinde geli$ir ise,anomaJinin deracesi de 0 duzeyde fazla olur. Bu
durum anne ve yavrunun hayaltnl tehlikeye sokarak
hana 61umle sonl.l9lanarak ekonomik kaylplara neden olur (Leipold ve Dennis, 1986; Sing, 1989; Angus,
1992; Erer ve ark. 2000).
KonjenitaJ aoomaJiJerin nedenleri
tam
olarak bi·hnmemektedir. Ancak bunlann eliyopatogenezisinde;
eksojen (fiziksel. kimyasal, alimenter, travmalik, hor·
monal. vir.=tl veya bakteriyel) veya endojen (genler
veya kromozal defektler) ya da her iki faktorun binikte
rol oynadlgl kabul edilmektedir (K6kOuslu ve Deniz, 1974; Samsar ve ark., 1977; Leipold ve Dennis, 1986;
Sing, 1989; Erer va ark. 2(00).
Ruminanllarda ekstremi1e anomalilerine
yok
slk rastlanlJdlgl bildirilmektedir (Leipold ve Dennis, 1986;Sing, 1989; Angus, 1992). Ekslremilelerin tamamen Gdl~ T:mhi : 25. J 0.2001 @: (alkan@sclcuk.e<lu.lr
I S U. Velenner Fakllltcsl. Cc:rrahl Anabihm D3h. KONY A ~ S. U. Velcnner FakUllesi. An:nollll Anabllim Dall. KONY A .1 S U VClcnner Fakliltesi. P:lloloJI Anabltim Dall, KONYA
yoklugu amelia, 6n ekslremitelerin yoklugu amelia
an-lerior, ar1<a ekslremileJerin yoklugu amelia posterior,
ekslremitelerden binnin yoklug-u ise genel oIarak
mo-nomelie olarak tanlmlanlr. Normal ekslremitelenn dl'
~Inda bir veya birden fazla saYlda gel~mi$ ekstremite
ile karaklerize konjenital anomaliye polimelie denlf. Fazla ekstremite, normal ekstremiteye baglantlh olarak
bulunursa ge~k polimelie olarak ifade edilir. Polimelie. ba$ veya ense bOlgesinde sefalomelie. cidago bOl·
gesinde notomelie, gOO05 duvannda torakomelie, kann
duvannda gastromelie, sa9n Ozennde pigomelie ve pel -visin ventralinde bulunuyorsa pelvomelie olarak iSlm·
lendirilir (KOkOuslu va Deniz. 1974: Pohlmeyer, 1975: Yamk, 1984; Leipold ve Dennis, 1966; Bulu! ve arK, 1987a; Bulut ve ark.. 1987b; Karadag ve ark., 1992; Kcx;: ve ark., 1995; Erer ve ark. 2000).
Nolomelie olgulanna, eveil hayvanlarda diger po. limelia olgulan kadar slk rastlamlmaz. KokOuslu ve
Deniz (1974) slglrda polimeJie, Yamk (1984), Bulut ve
ark. (1987a) ile KOIf ve ark. (1995) kuzuda polimelie, Pohlmeyer (1975) bir buzaglda bilateral no1omelie. Bulut ve ark. (1987b) bir buzaQlda pelvomelie, Sucln
ALKAN. KO(:. BE.$OLUK. KARAMAN
buzaO!da lhorakomelie ile birlikte pelvomelie olgusu bil-dirm!}lerdir.
Bu makalede; yaplsal, lonksiyonel ve g6rOnO~ ku-suru olu~luran, kliniOimizde bir buza~lda ilk dela kar
-~!Ia~llan nolomelie olgusunun; anamnez, klinik, rad-yolojik, operasyon sirasl ve sonras! bulgulan
d~r1endirilerek meslek prati~ine laydah oIacagl
du-~uncesry1e aktanimasl ama9anml~llr. Olgunun Tamml
Olguyu, S.
O.
Veteriner Fakultesi Cenahi Anabilim Dalt Kliniklerine getirilen altl bacakh 40 gunluk rnelezdi~i bir buza~1 olu~turdu.
Anamnez bulgulan: Hasta sahibinden alman anamnezde; annesinin altl y~lnda, do{jal a~lmla gebe kaidIOI, Uc;:uncO ~umu olduOu, doQumun normal
ge-h~tigi ve daha 6nce anomalili buzaOI dogurmadlgl
09-renildi. Dogumdan sonra buzaOmm anrleSini emdigi, rahat hareket edebildiOi ancak, hareketieri sirasirda lazla ekslremitelerin pandulvari sallanarak yevreye yarpilOI ve kusurlu bir gOrOnOm sergiledi~i bildirildi.Klinik bulgular: Buzaglnln ayalda duru} po-zisyonunda lazla ekstremitelerin, sag cidago 001-geslnde ve halil kaudo-ventrale donOk oldugu, normal sag ekstremitenin dirsek eklemi ile dar bir a~1 olu}-turarak metakarpusun distaline kadar uzardlgl gez-lendi ($skil 1). Buzagldaki lazla ekstremitelerin; saO ci-dago bOlgesirden topuk eklemlerine kadar ortak deri lie ortOIO oldugu, buradan itibaren birbirinden baglmslz
olarak geh~tigi. one, arkaya ve laterale rahat hareket ettiriJebildigi ve duyarhhk gOsterdiOi belirlendi.
Radyolo~k bulgular: Fazla ekstremitelerin ortak ru-dlmenter bir skapula araclliglyla buzaglnln g6{J0s du -van ile 4-6. vertebra torakalislerin prosessus trans-versuslanyla baglanllh oIdugu g6nJldO. Ortak rudimenter skapulanln dislalinden itibaren kemiklerin iki ayn ekslremite kemikleri halinde ~ekillendigi belir1eodi ve oIguya notomelie tanlsl konularak operasyona allndl
(~ekiI2).
Operasyon Slrasl ve sonrasl bulgular: Rutin ope-rasyon hazlrllklanndan sonra buzagmln saO cidago bOl-gesi. lazla ekstremitelerin ornuz eklemleri distaJine kadar lira} edildi. Rompun ( 0.5 mI 1M) ile saQlanan premedlkasyondan sonra, lazla ekstrernitelerin ornuz eklemleri yevresine 15 mI %2'lik Jetokain solusyonu slrkuler ~kilde inliltre edildi. Buradan yapllan
en-stzyonla deti ve deri alit yumu!,j8k dokular ensize edikji. Rudimenter skapulanln kollum'u seviyesinde yakla}lk yaPI 0.5 em olan a. axillaris'e ipek iplik ile yift ligatOr
uy-guland, ve ligalOr1er arasmdan kesildi. Fazla eks-(remteJer, rudimenter skapuJa'nln kollum'u se-vlyesinden gigli leli ile kesilerek uzakla}hnldJ. Kernikylkmtllan bir oSleotomia duzeltildi. Rudimenter skapula g6{jus duvan ve 4-6, vertebra torakalisle di~kisinden do-IaYI uzakla~tmlmadJ. Operasyon bOlgesine Iokal an-tibiyotik (1.000.000. IU, Kristalize penisilline) uy
-gulamasmdan scnra yumu~k dokular ve deri kuraltna uygun olarak dikildi ($skil 3). Uzak~ttnlan eks-tremitelerde ortak olarak bulunan a, axillaris, heparinll serum fizyOlojik de ytkardl va kontrasl madde (Urog-ralin %76, Schering) verilerek indireld radyolojik (an-jiografi) 99kimi yapJidJ. Fazla ekstremrtelerde: a. axil-lans'in humeruslann orta 112'si dOzeyine kadar ortak seyrenigi, daha sonra iki kola (a. brachialis) aynldl~1 be-!ifiendi (l?ekil 4). Ampute edilen lazla ekstrerniteler dl
-seksiyon iyin anotomi laboraluvanna gonderildi. Diseksiyon bulgulafl: A. axillaris'in tuberositas teres major seviyesine kadar her iki ekstremita ~in lek bir damar oIarak seyrettigi, bu seviyeden itibaren iki a. brachialis'e aynldlgl ve her iki ekstremile ;yin ayn ayn
~killenen bu damann normal seyir1erine devam ettigl tespit edikfi. S6zkonusu nx:limenter bacaklarda kaslar
~killenmedi§i iyin a. axillaris ve a. brachialis'in kaslara vermesi geraken dallara da rastlamlmadl. Bununla blr-lilde arterler ile bir1ikte seyreden v. axillaris ve v. brac-hialis'in de mevcut olduQu gozlendi.
Hasta sahibine be~ gun sOre~ antibiyotik (Re-dipen Ilk. Sanovel) uygulamasl ve 9 gOn sonra diki~lerin alinmasl tavsiye edildi. Hasta sahibi ile yapllan periyodik gOrU}rnelerde herhangi bir komplikasyonun geli}medigi
ve lonksiyonlanmn normal oldugu ogrenikfi.
Tartl~ma ve Sonuy
Cerrahi kliniQinde ilk dela bir buzagmm sag cidago
OOIgesinde iki lazla ekstrerni!e ile karaklerize no!omehe olgusuyta ka~I~llml}tlr. Sunulan olgunun aynl bOl-gesinde birden lazla ekstremitenin geli~rni} oImasl. ara}!lncllann (K6kCruslu ve Deniz, 1974; Erer ve ark.,
2000) gen;ek eks!remile tomurcugunun ontogenezis Sl-raslnda ~ift ya da daha fazla ~killenmesi sonucu ge -l~tiQj gOrU}lerini desteklemektedir.
Pohlmeyer (1975), bir buzaglda gOzlenen no-tomelie olgusunda, lazla iki ekstrernitenin bilaleral ola-rak sag va sol OOago bOlgesinde geli}ligini ve bu-zagmm 5. ayda otopsi yaptlmak iyin uyutuldugunu bildirmeldedir. Sunulan olguda. fazla iki ekstrernitenin sag cidago bOlgesinde geli}tigi 40. gOnde khmk ve rad
-yolojik muayene yantemletiyle tespi! edilmi~ ve ope-rasyonla lazla iki ekstremite uzakla~ltnlml~tlr,
K6kOusiu ve Deniz (1974) bir slglrdaki lazla eks
-!remite Ozerinde ~bir kaSln bulurvnadtgml, Yamk (1984), bir kuzudaki fazla ekSlremitede skapula, hu-merus ve antebrahium'un gel~medigini, 8ulut ve ark. (1987a) bir kuzuda lazla ekslremilede skaputa, hu-merus, radius ve ulna'nm rudimenter olarak geli}tlgini,
Sir buz.aglda gozlenen notomelie ...
$ekil 1. Nolomelie olgusunun klinik gOrflnumu.
$ekil 2. Fazla ekslremilelerin direkt radyolojik gorflnOmO.
ALKAN. KO<;. B~OLUK. KARAMAN
$ekil 3. Fazla ekSlremitelerdeki dam
anlalimanln indirekt radyolojik gOrunOmO
lJir IUI"I:a/!,lda gihJClll.'1l notomdil.' ...
K09 ve ark. (1995) bir kuzuda lazJa ekstremrtede ska·
pula ve humerus'un rudimenler olarak geli~ti{linj bil·
drtmektedrr1er. Sunulan notomelie olgusuOOa ise, ortak
rudlmenler blr skapula va bunun distalinclen Itibaren
kefnlklenn, do ayn ekstremle kemrklen haJincle ~
kJllendl{Jl, kas ve tendo yaplsrna sahlp oImadlQl, yoQun
den altl baQ ve ya~ dokusu ile sinir va damar yaplslna
sahlp oIdu{lu va lopuk eklemlenne kadar ortak kill den lie brtulu OlduQu g6zJen~tlr.
Norrnalden lazla veya a~tn geW~mey1e ka· raklerize ve g6runu~ kusuru oI~turan konjenital
ano-mahlenn vucut Sislemleriyle yaplsal ve fonksiyonel
ba~lantrlannln bukJOmamasl durumlannda, bunlann
sa!'1altlmrnda cerrahi mUclahalenin ka9tnrlmaz oldugu blldrnlmektecllr (Samsar ve ark., 19n; Yanik, 1984;
Bulut ve ark., 1987a; K09 ve ark. 1995). Sunulan no· lomehe olgusundaki lki lazla ekslrem~e ortak
ru-dlmenter skapula'nln kollum seviyesinclen operasyonla uzakla~tmlml~ ve k1inik olarak herhangi bir komp-likasyonla ka~l~rlmamr~lIr.
Soru;
olarak; etryopalogenezlSl lam oIarakbi-hnmeyen va rumrnantlarda nadir oIarak g6rUlen
no-tomell9 oIgulannda, lazla ekslremrle veya
eks-tremrtelenn vucutla ih~kJslni be~r1emek il;:in klintk,
radyoqlk
va
slStemlk muayene yOntemerininya-pllmaslOln yararb oIacagl; vUcutla baglantlSI oImayan
oIgularda cerrahl mOdahaJe lie uzakla~tmmasl ile
lonk-sryonel va g6runu~ kusurtannln gidenJebileceQi
ka-nlslna vanlml~trr.
Kaynaklar
Angus, K (1992). CongeMal malIorrnations In sheep. In Prac1lCe, January, 33-38.
Butut,S., Onsaidl, S .. Durgut. T ve Glrgln. A. (1987a). Blr ku-tude. rastlacllglmlz poIyrneIte oIgusu Flra!
Urw
..
Derg. ( Sag-Ilk Blmen), I, I-A, 67·72.Bukn, S ..
Unsaid!,
S .. Durgul. T .. GOndUz, S. va Arvas. H (I 987b). Blr buzaglda g6z1enen peIvomehe oIgusu. FiraT OnlV .. [)erg. (Sagbk Bdimlen). I. I-A, 73-80.Erer, H., Klran, M.M. va
Cdta
.
K. (2000) AnomaIiIet. · Ve-tamer Gene! Patoloji: 217·249.Bahlylvanlar Baslm Sana'y'l.A$ .. KONYA
Karadag. H.. GrA, Y. ve D6rvnez. H.H. (1992).11gI~ b1r poly.
melie (ThoracomeIie 'Ie PeNomebe) oIgusu
S.OVeI.FakDerg .. 8, 2, 77·79.
KOI;, Y., Avki. S. 'Ie Allean. F. (1995). Be~ aybk lVeS! blr
ku-zuda poVneIi. Vet. B~. Derg., 11,2,131·133.
LeipOld. HW. and Dennis. S.M. (1986). Congenital delect al-lectJng bovine reproduction. -In Current Therapy In The-riogenology,' 410-441. W.B. Saunders. PhlladelpNa. PohImeyer, K. (1975). Notomelie belm KaJp .. Dtsch. n· erant!. Wsmr .. 82.190-195.
KOIaA..rsIu. C. va Deniz, E. (1974). SI9trda poIymeIIe
AO.
VetFak.Derg., 21. 1·2.167·171Samsar, E., Akm. F. va GUzei. N. (1977). Danada poly. dactyIy oIgusu. AU. VetFak.Derg .• 24,2. 233-240.
Sing. A,P. (1989). Coogoflltal malformatIOnS In I\JfTWIarIts. In-clan Vet. J .. 66. 10.981-985.
Sucin, M. (1965). All unusual farm. Vet-Mod. Rev.I, 94·96, Yanrk, K. (1984). Kuzuda pohmelie. U.OVetFak.Derg., 1,3.57-61.
