Yüksekö¤retime Geçifl S›nav›na Yeni Bir Sistem Önerisi:
‹lahiyat Fakültesi Örne¤i
A proposal of a new system for the examination of passing to higher education: the example of theology faculty Hüseyin Oral
Erciyes Üniversitesi ‹lahiyat Fakültesi, Tefsir Bilim Dal›, Kayseri
D
D
ünyada orta ö¤retimden yüksekö¤retime geçifl ileilgili de¤iflik ülkelerde farkl› uygulamalar vard›r. Ülkemizde de zaman içinde pek çok uygulama ya-p›lm›fl ve bu uygulamalar›n eksik yönlerinin tamamlanmas› için çeflitli de¤iflikliklere gidilmifltir (YÖK, 2012a). Türki-ye’nin bu en önemli s›nav sisteminde yanl›fllar ortaya ç›kt›kça düzeltilmeye ve daha yararl› sistemler bulundukça da de¤iflti-rilmeye devam edilmelidir.
Yüksekö¤retime geçifl s›nav›, ö¤rencilerin hayatlar›n›n bel-li bir k›sm›n› kendisine çal›flmak için ay›rd›klar› önembel-li bir s›-navd›r. E¤er ö¤renciler bu s›nav için, 2-4 hatta 6-7 y›la varan çal›flmalar yap›yorlarsa, bu s›nav›n, ö¤rencilerin kendilerini gelifltirmeleri için en güzel flekilde de¤erlendirilmesi gerek-mektedir. Bunun için de s›navlar›n “bilgi ölçme” özelliklerinden çok “bilgi kazand›rma” özelliklerini kullanmam›z gerekecektir.
Ayr›ca bu özellik sayesinde, ö¤rencileri istedi¤imiz gibi yön-lendirecek ve kendilerini gelifltirmelerini sa¤layaca¤›z.
“Bilgi Kazand›rma” Özelli¤i
S›nav›n bilgi kazand›rma özelli¤ini somutlaflt›rmak için flöyle bir örnek verebiliriz: Bir ö¤retmen bir s›nav›n sorumlu-luk alan› olarak birkaç kitab›n tamam›n› verirse ve dersle ilgi-li olmayan k›s›mlar›n› ç›kartmazsa; bu, ö¤rencilere “önemilgi-li yerleri kendiniz bulun” demektir ve böyle bir s›navda baz› ö¤-renciler gerekli gereksiz her yerini ö¤renir, baz›s› ise hiçbir yerini ö¤renemez. Zira bir belirsizlik söz konusudur. ‹flte böy-le bir s›nav bilgi ölçme amaçl› bir s›navd›r. Ancak ö¤retmen ö¤rencilere ö¤renmeleri gereken mühim noktalar› gösterirse ve bu noktalar› çok iyi bir flekilde ö¤renmelerini ve s›navda da bunlar›n› ç›kaca¤›n› söylerse, iflte bu s›nav bilgi kazand›rmaya Yüksekö¤retime geçifl s›nav›, yüksekö¤retim kurumlar›nda e¤itim almak
isteyen ö¤renciler için büyük önem tafl›r. Dolay›s›yla bu s›nav, ö¤rencile-rin kendileö¤rencile-rini gelifltirmeleö¤rencile-rini sa¤lamak için çok önemli bir f›rsatt›r ve bu f›rsat›n en iyi flekilde de¤erlendirilmesi gerekmektedir. Bu yaz›da, ö¤ren-cilerin geçmifl bilgilerini korumak, en az›ndan bir yabanc› dil ö¤renmele-rini sa¤lamak ve analitik düflünce seviyeleö¤renmele-rini yükseltmek için s›nav›n na-s›l kullan›labilece¤ine dair yeni bir öneri getirilecek ve bunu ilahiyat fa-kültesi örne¤i üzerinden anlat›p genel bir öneride bulunulacakt›r.
Anahtar sözcükler:‹lahiyat fakültesi, öneri, üniversite, yüksekö¤retime geçifl s›nav›.
The examination of passing to higher education obviously has a big importance for students who want to be educated in the higher education institutions. Therefore this examination is a significant opportunity to provide students to improve themselves and this opportunity has to be used in a best way. So this article will put forward a proposal about how we are able to use this examination to protect students’ previous knowl-edge, to provide them to learn at least a foreign language and to raise their levels of analytic thinking and afterwards we will evaluate this issue on the example of theology faculty and put forward a general proposal.
Key words:Entrance to higher education, examination, proposal, theol-ogy faculty, university.
‹letiflim / Correspondence: Arfl. Gör. Hüseyin Oral
Erciyes Üniversitesi, ‹lahiyat Fakültesi, Tefsir Bilim Dal›, Melikgazi, Kayseri Tel: 0507 929 48 79
e-posta: huseyinoral@erciyes.edu.tr
Yüksekö¤retim Dergisi 2012;2(1):10-12. © 2012 Deomed
Gelifl tarihi / Received: fiubat / February 6, 2012; Kabul tarihi / Accepted: Nisan / April 3, 2012; Online yay›n tarihi / Published online: Nisan / April 11, 2012
Özet Abstract
Çevrimiçi eriflim / Available online at: www.yuksekogretim.org • doi:10.2399/yod.12.011 • Karekod / QR code:
Görüfl
/ Viewpoint
Cilt/ Volume2 |Say›/ Issue1 |Nisan/ April 2012
Yüksekö¤retime Geçifl S›nav›na Yeni Bir Sistem Önerisi: ‹lahiyat Fakültesi Örne¤i
11
ve ö¤retmeye yönelik bir s›navd›r. Bilgi ölçme özelli¤ini de kapsayan bu özellik, bilgi ölçmenin bir ileri aflamas› olarak gö-rülebilir.
Dolay›s›yla, yüksekö¤retime geçifl s›nav›n›n belli bölümle-rinde de “bilgi kazand›rma” özelli¤inin kullan›lmas› gerekmek-tedir. Mesela ö¤rencilerin üniversiteye 3,000 yabanc› kelime hazinesiyle gelmelerini istiyorsak, bu kelimeleri liste halinde yay›nlamal› ve sorular› da buna göre haz›rlamal›y›z. Yine han-gi lugavî kaidelerin biliniyor olmas›n› istiyorsak bunlarla ilhan-gili bir kitapç›k haz›rlamal› ve bunu ö¤rencilere ulaflt›rmal›y›z. ‹fl-te bu flekilde s›nav›n “bilgi kazand›rma” özelli¤ini kullanm›fl oluruz.
Yabanc› Dil
fiunu aç›k bir flekilde belirtmek gerekir ki, yüksekö¤retim kurumuna gelen bir ö¤rencinin analitik düflünce yetisine sa-hip olmas› d›fl›nda en az bir yabanc› dili belli bir seviyede bil-mesi flartt›r ve ülkemizdeki en büyük eksikliklerden biri üni-versite ö¤rencilerimizin yabanc› dil bilmemesidir. Yabanc› dil bilmenin gereklili¤ine ve faydalar›na burada de¤inmeyece¤iz. Ancak fluras› kesin ki, ö¤rencilerin üniversiteyi kazand›klar›n-da bir yabanc› dile sahip olmalar›, akademik çal›flmalarkazand›klar›n-da on-lar›n büyük bir sahaya sahip olmalar› anlam›na gelecektir. Dolay›s›yla yüksekö¤retime geçifl s›nav›nda yabanc› dil flart koflulmal› ve ö¤rencilerin kurulacak komite taraf›ndan belir-lenecek seviyede olmalar› sa¤lanmal›d›r.
Geçmifl Bilgiler
Bunun yan›nda ö¤rencilerin yüksekö¤retim s›nav›na kadar ö¤rendikleri bilgilerin zayi olmas› da engellenmeye çal›fl›lma-l›d›r. Bunun için ikinci bir oturum aç›lmal› ve bu bilgiler s›-nanmal›d›r. Tabi ki s›nav›m›z “bilgi kazand›rma” amac›na yö-nelik olaca¤›ndan bu oturumda sorulacak alan bilgilerinin de önceden yay›nlanmas› gerekmektedir.
S›nav Format›
S›nav›n daha verimli hale gelebilmesi için s›nav›n forma-t›nda baz› de¤iflikliklere gitmeliyiz. Burada önerece¤imiz s›-nav fleklinin, iptidai olup gelifltirilmeye ve yeni önerilere muhtaç oldu¤unu bafltan belirtmek isteriz.
S›nav üç oturumda gerçekleflecektir. Birinci oturumda bu-günkü birinci aflama (YÖK, 2012b) diye adland›rd›¤›m›z Türkçe, sosyal bilimler, temel matematik ve fen bilimleri so-rulacakt›r. Ayr›ca bu oturuma bütün ö¤renciler istisnas›z ka-t›lacakt›r. Bu oturumdaki ve di¤er oturumlardaki soru say›la-r›n› ve zorluk derecelerini kurulacak olan s›nav komitesi be-lirleyecektir.
‹kinci oturum adaylar›n kazanmak istedikleri alanla ilgili olacakt›r. Bu bildiri ilahiyat fakültesi örne¤ini esas alaca¤›n-dan di¤er fakülteleri ilgilendiren s›nav›n flekli yine kurulacak olan s›nav komitesi taraf›ndan belirlenecektir.
‹kinci oturumda ilahiyat fakültesini kazanmak isteyen bir ö¤renciye, tefsir, hadis, f›k›h, kelam, vs. ilimlerden bilmesini istedi¤imiz bilgiler sorulacakt›r. Tabii ki amac›m›z ö¤renci-nin üniversiteye belli bir bilgi birikimi ile gelmesi oldu¤un-dan, ö¤renciyi bofllukta b›rakmayacak ve bilmesini istedi¤imiz bilgileri bir komite kurup belirleyece¤iz ve yay›nlayaca¤›z. Bu bir kitapç›k halinde de yay›nlanabilir, internetten de yay›nla-nabilir. Buna komite karar verecektir ve ikinci oturumdaki so-rular bu bilgiler dâhilinde olacakt›r.
Üçüncü oturum ise dil s›nav› olacak. Daha önce de bah-setti¤imiz gibi, s›nav›n amac› bilgi ö¤retmek oldu¤undan bi-linmesini istedi¤imiz bilgileri yay›nlayaca¤›z ve üçüncü otu-rumdaki s›nav›n içeri¤i de bu bilgilere göre flekillenecektir. Dil s›nav›nda hangi dillerin yer alaca¤›na da yine kurulacak olan komite karar verecektir (TTTTablo 1).
Sonuç
Bu amaçlar do¤rultusunda haz›rlanan bir s›nav sisteminin birçok olumlu neticesi olacakt›r. Bu neticelerden baz›lar› flun-lard›r:
Yüksekö¤retim kurumlar›nda baflar› ve performans arta-cakt›r.
Ö¤rencilerin lisede ö¤rendikleri bilgiler zayi olmayacak-t›r.
Ö¤renciler yüksekö¤retim kurumuna zaten haz›rl›kl› gel-di¤i için, çok erken dönemde alan›nda uzman genç bilim adamlar› olarak yetiflebileceklerdir.
Ö¤renciler en az bir yabanc› dili ö¤renerek geldikleri için hem üniversitede ikinci ya da üçüncü dili ö¤renebilecek-ler, hem de araflt›rma için çok daha genifl bir alana sahip olacaklard›r.
TTTTablo 1.Önerilen s›nav format›
Oturumlar S›nav›n ‹çeri¤i
1. Oturum Türkçe: 30 soru
Sosyal Bilimler: 30 soru Matematik: 30 soru Fen Bilimleri: 30 soru
2. Oturum Bu alanda s›nav komitesi taraf›ndan belirlenecek alan sorular› bulunacakt›r. 3. Oturum Bu oturumda muhtelif dillerden 50 ila 80 soru sorulabilir ki buna da komite karar verecektir.
Yüksekö¤retim Dergisi | Journal of Higher Education
Hüseyin Oral
12
Sonuç olarak bu formattaki bir s›nav ö¤rencilerin kendile-rini gelifltirmelerine büyük ölçüde yard›mc› olacak ve ayn› za-manda yüksekö¤retim kurumlar›ndaki kaliteyi de art›racakt›r. Ayr›ca bu önerinin nihaî bir öneri mahiyetinde olmamakla birlikte gelifltirilmeye muhtaç ve baflka önerilere ve elefltirile-re de aç›k oldu¤unu belirtmek isteriz.
Kaynaklar
YÖK (2012a). Ö¤renci seçme ve yerlefltirme sistemi. 2 Nisan 2012 tarihinde <http://www.yok.gov.tr/content/view/795/194/lang,tr> adresinden eri-flildi.
YÖK (2012b). Yüksekö¤retime geçifl s›nav› birinci aflama. 2 Nisan 2012 tari-hinde <http://www.yok.gov.tr/content/view/796> adresinden eriflildi.