ÖZEL GÜVENLİK KURUMLARINDA ÇALIŞAN
İŞGÖRENLERİN İŞ TATMİNLERİ VE ÖRGÜTSEL
BAĞLILIKLARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN
BELİRLENMESİNE YÖNELİK AMPİRİK BİR
ARAŞTIRMA
An Empirical Research On The Identification O f The Relationship
Between The Job Satisfaction And The Organizational Dependence O f The
Employees W ork In Private Security Institutions
S ibel S Ü E R Ö Z * A y d ın Ü N A L * *
ÖZET
Genellikle dış kaynak olarak işletmelere dahil olan özel güvenlik kurumlarının
sağlayacakları hizmetlerin niteliği açısından işgörenlerinin örgütsel bağlılık ve iş
tatmin düzeylerinin bilinmesi ve arttırılması önemlidir. Literatüre bakıldığında
ülkemizde özel güvenlik kurumları ile ilgili işgörenler açısından yapılan çalışmaların
sınırlı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu çerçevede çalışmanın ana amacı; özel güvenlik
kurumlarında çalışan işgörenlerin iş tatminleri ve örgütsel bağlılıkları arasındaki
ilişkinin belirlenmesidir. Konu ile ilgili öncelikli olarak literatür çalışması yapılmış ve
özel güvenlik kurumlarında çalışan işgörenlerin örgütsel bağlılıkları ve iş tatminleri
arasındaki ilişkiyi belirlemek üzere Bursa il merkezindeki hastanelerde bir anket
uygulaması gerçekleştirilmiştir. Çalışmada anket sonuçlarını değerlendirmek için
istatistik paket programı (SPSS 17.0) kullanılmıştır. Ölçekler arası ilişkileri saptamak
için Pearson Korelasyon analizi yapılmıştır. Verilerin çözüm ve yorumlanmasında t
testi, Anova testi ve gruplar arasındaki farkı belirleyebilmek için Tukey testi
kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda özel güvenlik şirketlerinde çalışan
işgörenlerin iş tatmin düzeyleri ile örgütsel bağlılık düzeyleri (duygusal bağlılık, devam
bağlılığı ve normatif bağlılık alt boyutlarında) arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki
olduğu ortaya konmuştur.
Anahtar Sözcükler: Bağlılık, İş Tatmini, Özel Güvenlik
* Yrd. Doç. Dr., Kırklareli Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Kavaklı Yerleşkesi, 0288 2461532; sibeleroz@hotmail.com
** Öğr. Gör., Kırklareli Üniversitesi Pınarhisar Meslek Yüksekokulu, 0288 6153303, avdin.unal@kirklareli.edu.tr
ABSTRACT
Generally, private security companies be included to enterprises as outsourcing,
which is important to know and increases levels o f employees' organizational
commitment and job satisfaction in terms o f quality o f services. When looking at the
literature in terms o f employees has been concluded that the studies are limited in our
country on private security companies. In this context, the main purpose o f the study; to
determine the relationship between job satisfaction and organizational commitment that
employees working in private security companies. Primarily, literature study on the
subject has been and in order to determine the relationship between working in private
security employees’ organizational commitment and job satisfaction survey has been
applied to the hospitals in the center ofprovince o f Bursa. To evaluate the results o f the
study, survey statistical package program (SPSS 17.0) was used. Pearson's correlation
analysis was used to determine the relationships between scales. The solution, and
interpretation o f data t-test, ANOVA and Tukey's test was used to determine the
difference between groups. As a result o f the analysis has been demonstrated signifıcant
positive relationship between job satisfaction and levels o f organizational commitment
(affective commitment, continuance commitment and normative commitment sub-
dimensions) o f employees working in private security companies.
Key Words: Commitment, Job Satisfaction, Private Security
Giriş
Ö rg ü tse l b a ğ lılık v e iş ta tm in d ü ze y i y ü k se k o la n işg ö re n le rd e n o lu şan ö rg ü tle r d iğ e r ö rg ü tlere g ö re d a h a e tk in d irle r v e b u d a sek tö rd e sü rd ü rü le b ilir re k a b e t a v a n ta jı sa ğ lay a n b ir d u ru m o la ra k so n y ılla rd a say ısı g ittik çe arta n özel g ü v e n lik k u ru m la rın d a ö n em k az a n m a k ta d ır. G e n ellik le a lt işv e re n o larak ça lışa n ö zel g ü v e n lik k u ru m la rı, sağ lay a cak la rı h iz m e tin n ite liğ i aç ısın d a n ç a lışa n la rın d a ö rg ü tsel b a ğ lılık ve iş ta tm in in i sağ lam a k v e in sa n k ay n a k la rı p o litik a la rın ı b u d o ğ ru ltu d a şek illen d irm ek z o ru n d ad ırlar. D iğ e r y an d a n özel g ü v e n lik h iz m e tin i satın alan k u ru m la r a ç ısın d a n ; işin d en ta tm in o lm a dü zey i y ü k se k o la n v e ö rg ü te y ü k se k b a ğ lılık g ö ste re n işg ö re n le rd e n o lu şan özel g ü v e n lik k u ru m la rıy la ç a lışm a k d a h a etk in v e y ü k se k p e rfo rm a n slı h iz m e t alım ın a n e d e n o lacak tır.
G e n el o la ra k lite ratü re b a k ıld ığ ın d a ü lk em izd e ö zel g ü v e n lik k u ru m la rı ve ça lışa n la rı ile ilg ili o lara k y a s a la r ve y a p ıla rı çe rçe v esin d e b ir d e ğ e rlen d irm e y a p ıld ığ ı (Ş afak , 2 0 0 0 ; G ü lcü , 2 0 0 1 ; A y d ın , 2 0 02; U ry a n ve K ap tı, 2011; U ç k u n v e d iğ ., 2 0 1 2 ) g ö rü lm ü ş ve ü lk e ek o n o m isin e ö n em li k a tk ıla r sağ lay an
ve istih d a m y a ra tıc ı etk isiy le ö n em i g ittik çe arta n sek tö rü n ça lışa n la rı ile ilgili o la ra k y a p ıla n ça lışm a la rın sın ırlı say ıd a o ld u ğ u (K artal, 2 0 1 2 ) g ö z lem len m iştir. Ç a lışm a d a lite ra tü re b u y ö n d e k atk ı sağ lan m a sı am aç lan m ıştır.
Ç alışm a n ın g e n e lin d e ö ze l g ü v e n lik k u ru m la rı, iş ta tm in i ve ö rg ü tsel b a ğ lılık ile ilg ili te o rik b ilg ilere y e r v e rilm iş ve y a p ıla n u y g u la m a ça lışm ası ile ö zel g ü v e n lik k u ru m la rın d a ç a lışa n la rın iş ta tm in le ri ile ö rg ü tsel b a ğ lılık la rı arasın d ak i ilişk i o rtay a k o n m a y a ç a lışılm ıştır.
1. Özel Güvenlik K urum lan
K a m u g ü v e n lik h iz m e tle rin in ö ze l sek tö rd e n h iz m e t alım ı şek liy le sağ lan m a sı g e lişm iş ü lk elerd e sık ça b a şv u ru la n b ir y ö n tem d ir. Ü lk em izd e k a m u g ü v e n liğ i h iz m e tle ri b iz z a t d e v le tin k o llu k te ş k ila tla n ta ra fın d a n sağ lan ır. Ö zel g ü v e n lik h iz m e tle ri T ü rk iy e ’de g elişm iş b a tılı ü lk e le rle k ıy a sla n d ığ ın d a o ld u k ç a y e n id ir (U ry an v e K ap tı, 2011: 156).
2 4 .0 7 .1 9 8 1 ta rih in d e R esm i G a z e te ’de y a y ın la n a ra k y ü rü rlü ğ e g ire n 2495 sayılı “B azı K u ru m ve K u ru lu şla rın K o ru n m a sı v e G ü v e n lik le rin in S ağ lan m ası H a k k ın d a K a n u n ” ile b irlik te 7 0 ’le r b o y u n c a so y g u n , işy e ri işg ali, g re v y a d a ç a tışm a g ib i n ed e n le rle z a ra r g ö re n y a d a m e v c u t d u ru m k a rşısın d a k e n d ile rin i d ah a ço k k o ru m a g e re ğ in i d u y an b a n k a la r, alışv eriş m e rk e z le ri, b ü y ü k fa b rik a la r k e n d i g ü v e n lik b irim le rin i o lu ştu rm a y a v e g ü v e n lik le rin i b u b irim le r eliy le g e rç e k le ştirm e y e b a şla rk e n , ö zel m ü lk ü n ve k iş ile rin k o ru n m a sı an lam ın a g e le n ö ze l g ü v e n lik o lg u su d a b u b irim le r say e sin d e T ü rk iy e ’dek i y e rin i a lm ay a b a ş la m ış tır (H a sp o lat, 2006: 69).
A n c a k b u k a n u n 10.0 6 .2 0 0 4 ta rih in d e k ab u l ed ilip 2 6 .0 6 .2 0 0 4 ta rih li ve 2 5 5 0 4 sayılı R esm i G a z e te ’de y a y ın la n a ra k y ü rü rlü ğ e g ire n 5188 say ılı “Ö zel G ü v e n lik H iz m e tle rin e D a ir K a n u n ” ile y ü rü rlü k te n k a ld ırılm ış tır (R esm i G a zete,
www.tbmm.gov.tr
) ve ö zel g ü v e n lik k u ru m la n ile b u k u ru m la rd a ça lışa n işg ö ren leri k a p sa y a n k o n u la r b u k a n u n çe rç e v e sin d e şe k illen d irilm iştir.G ü n ü m ü zd e ö ze l g ü v e n lik k u ru m la rı; ö zel g ü v e n lik eğ itim k u ru m la rı ve ö zel g ü v e n lik şirk etleri o lara k fa a liy e tle rin i sü rd ü rm e k te d irler.
Ö zel g ü v e n lik şirk eti; V a lilik le rd e n ö ze l g ü v e n lik izn i alm ış o lan k işi, k u ru m v e k u ru lu ş la ra silah lı/silah sız ö ze l g ü v e n lik h iz m e ti v e re n ve özel g ü v e n lik g ö re v lile rin i istih d a m e d e n tic a ri tü zel k işilik le rd ir. Ş irk etlerin özel g ü v e n lik a la n ın d a fa aliy ette b u lu n m a sı İç işleri B a k a n lığ ı’n ın izn in e tab id ir.
Ö zel g ü v e n lik g ö re v lisi; k a n u n k a p sa m ın d a ö zel k o ru m a v e g ü v e n lik h iz m e tin i y erin e g e tirm e k am a c ıy la istih d a m ed ilen , silah lı/silah sız g ö re v y ap a n
k işile rd ir (w w w .o zelg u v en lik .pol.tr).
T a b lo 1’de P o lis B ö lg esi Ö zel G ü v e n lik K u ru m la n v e Ö zel G ü v e n lik G ö re v lile ri istatistik leri v e rilm e k te d ir. B u n a g ö re; b u g ü n e k a d a r 1523 işle tm e n in fa a liy e t izin b e lg esi ald ığ ı, 746 işle tm e n in eğ itim iç in fa aliy etle rin e izin v erild iğ i, 5 9 .5 9 9 işle tm e n in ö ze l g ü v e n lik izn i ald ığ ı, 1 .022.880 k işin in ö zel g ü v e n lik g ö re v lisi se rtifik a sı ald ığ ı, 5 8 2 .4 0 4 k işin in ö zel g ü v e n lik g ö re v lisi k im liğ i a ld ığ ı so n u c u n a u laşılm a k tad ır.
Tablo 1: Polis Bölgesi Özel Güvenlik K urum lan ve Özel Güvenlik
Görevlileri (ÖGG) İstatistikleri (31.05.2013 tarihinde güncellenmiştir).
K r i t e r - T O O 0 4 m o o 0 4 O o 0 4 o o 0 4 0 0 o o 0 4 O V O o 0 4 O ı-H O 0 4 ı-H ı-H O 0 4 20 1 2 m ı-H O 0 4 T o p l a m F a a l i y e t İ z i n B e l g e s i V e r i l e n Ş i r k e t S a y ı s ı Ov r\ VD > 0 O 04 ın Ov 04 04 00 J-H l > co 1.523 F a a l i y e t İ z i n B e l g e s i V e r i l e n E ğ i t i m K u r u m u S a y ı s ı 00 co C 4 Ov C4 04 O VD Ov 04r - 00 l >co Ov ın 746 Ö z e l G ü v e n l i k İ z n i A l a n Y e r S a y ı s ı o > 0 C 4 00 l > o s O 00 04 VD 04 ın 00 04 00 o v û iri 00 co v o od ın Ov ı n co VD 00 VD VD V D l > cd 59.599 S e r t i f i k a A l a n Ö G G S a y ı s ı 00 ' O vd o 00 ' O ro ın 00 l > Ov VD cd O co 00 00 od co 04 Ov VD co l > VD 04 04 Ov l > co iri 04 00 00 VD VD 1.022.880 K i m l i k A l a n Ö G G * S a y ı s ı >0 >0 00 l > m ro O co ov «n O l > ın o VD 00 VD Ö VD ın 00 ı> VD 04 vû VD O ın 00 VD oo m l > co co F^ ın 04 582.404 T a h s i s E d i l e n Ö G G * K a d r o s u >0 >0 00 l > m 00 04 00 04 o ın ro 04 00 ın 04 ro 00 VD l > ö VD Ov cd m O o Ov 00 VD l > 04 04 Ov VD l > 04 VD 417.747 M e v c u t Ö G G * S a y ı s ı I 00 'O cd 04 l > «n 04 ro l > 00 Ov 04 Ov 04 l > 00 co 00 co l> l> 04 VD ın cd 04 04 Ov 5 F^ Ov Ov 04 238.767 K a p a n a n / K a p a t ı l a n Ş i r k e t S a y ı s ı 'Ol Ov 04 04 04 04____ 00 VD S t _____ Ov VD 244
K a p a n a n / K a p a t ı l a n E ğ i t i m K u r u m u S a y ı s ı Cd 0\ Cd oco co cd 172 A l a r m M e r k e z i S a y ı s ı 0\ o co 'O Cdco 301
K aynak
:h ttp ://o z e lg u v e n ik .p o l.trB u so n u ç la r ö zel g ü v e n lik se k tö rü n ü n to p lu m h ay a tın d a k i y erin in , y a y g ın lığ ın ın , k iş ile r v e k u ru m la r için ifad e ettiğ i k o ru m a d ü z e y in in ve h a y a tın a k ışın a k a tk ıla rı aç ısın d a n ö n em in i ifad e etm ek ted ir.
A y rıc a 5188 sayılı k a n u n a u y g u n o la ra k fa aliy etle rin i y ü rü te n g ü v e n lik şirk etlerin in ö d ed iğ i h arçlar, g e lir v erg ile ri, k a tm a d e ğ e r v erg ile ri, stopaj vb. isim lerle ö d en e n ü c re tle r ü lk e e k o n o m isin d e de b ir g ird i v e c a n lılık se b e b id ir (D ald a, 2011).
2. İş Tatmini
İş ta tm in i L o ck e g ö re (19 7 6 ); “b ire y in işin i d e ğ e rle n d irm e si so n u cu o rta y a ç ık a n m e m n u n iy e t v e ric i o lu m lu d u y g u sal d u ru m ” (B rie f ve W e iss, 2001: 282, G e b rem ich ae l ve R ao , 2013: 15 ), C ran n y v e d iğ erle rin e (1 992) g ö re; “k işin in işin i y a p a rk e n isted ik le ri ile (b e k le n tileri, h a k la rı v b .) g e rç e k le şe n fiili so n u çları k a rşıla ştırm a sı so n u cu işin e o lan d u y g u sal te p k is i” (W eiss, 2002: 174), S p e c to r’a (1997: 2) g ö re; “ç a lışa n la rın işin d en m e m n u n o lu p o lm am a d e re c e si” o lara k ta n ım la n m ak tad ır.
İşletm elerd e y ö n e tic ile r işg ö re n le rin tatm in v e ta tm in siz lik d ü ze y le rin i b ilm e k isterler. Şekil 1’de iş ta tm in in e v e ta tm in siz liğ in e n e d e n o lan fa k tö rle r y e r alm ak tad ır. B u n a g ö re; ö rg ü tsel fa k tö rle r o la ra k ad la n d ırıla n d e ğ işk e n le r (ü cret, işte y ü k selm e o lan ağ ı, işin n iteliğ i, p o litik a la r v e ç a lışm a şartları), g ru p sa l e tk e n le r o lara k ad la n d ırıla n d e ğ işk e n le r (iş ark ad aşları ve d an ışm an v ey a n e z a re tç i tu tu m ları) ve b ire y se l e tk e n le r o la ra k ad la n d ırıla n d e ğ işk e n le r (ih tiy açlar, is te k le r v e b irey se l çık arlar) işg ö re n le rin iş tatm in v e y a ta tm in siz lik d ü ze y le rin i etk ilem ek ted ir. B u n u n y an ı sıra iş g ö re n le rin iş tatm in d ü ze y le rin in y ü k sek liğ i işte n a y rılm a eğ ilim i ve işe d ev a m sız lığ ı n e g a tif y ö n d e e tk ile r y an i ara la rın d a ters o ra n tılı b ir ilişk i söz k o n u su d u r. İş tatm in siz liğ i ise h em işten a y rılm a eğ ilim in i h em de y ü k se k d ü ze y d e işe d e v a m sız lığ a n e d e n o lm ak tad ır d en ileb ilir.
Şekil 1: İş Tatminine veya Tatminsizliğine Neden Olan Etkenler ve
Sonuçları
Kaynak:
Ö zk alp v e K ıre l (2 0 0 7 ),Örgütsel Davranış,
A n a d o lu Ü n iv ersitesi, N o: 1468, E sk işeh ir, s.75.2.Örgütsel Bağlılık
B ağ lılık ; T ü rk D il K u ru m u S ö z lü ğ ü ’n e g ö re; “b ire y le rin k e n d ile rin i b ir to p lu lu k , to p lu m sa l k e sim y a d a k ü m e n in ü y esi sa y m a la rı” şek lin d e ta n ım la n m a k ta d ır (w w w .td k te rim .g o v .tr). L itera tü rd e fark lı ö rg ü tsel b a ğ lılık ta n ım la m a la rı m ev cu ttu r. K a n te r’e (1968: 4 9 9
)
g ö re; so sy al a k tö rle rin en erji ve sa d a k a tle rin i so sy al siste m le re v erm e iste k liliğ i, k e n d in i ifad e o la ra k g ö rü le n so sy al ilişk ile r için k işilik siste m le rin in b a ğ lılığ ıd ır. H a ll ve d iğ erle rin e (1970: 176) g ö re; “ö rg ü tsel h e d e fle r ve b irey se l h e d e fle ri g id e re k d a h a fa zla b ü tü n le ştire n y a d a b irb iriy le u y u m lu h ale g e tire n b ir sü re ç tir” . S h eld o n (1971: 143); “ç a lışa n la rın k im lik le rin i ö rg ü tle ö zd e şle ştird ik leri v e ö rg ü te y ö n elik tu tu m ve y ö n e liş le ri”, B u c h a n a n (1974: 533); “ö rg ü tü n h e d e fle rin e ve d eğ e rlerin e d u y g u sal b a ğ lılık ve ö rg ü te k e n d i iy iliğ i için aracı o lan d e ğ e rle rd e n ayrı o la ra k ta ra fta r o lm a ” , S teers (1977: 46); “b ire y in b e lirli b ir ö rg ü te k atılım ı ve b ire y se l ö z d e şim k u rm a sın ın g ö re celi g ü c ü ”, W ie n e r (1982: 41 8 ); “ö rg ü tsel am a ç la rın g e rç e k le ştirilm e si y ö n ü n d e ç a lışa n la rın içsel o la ra k g eliştird ik le ri n o rm a tif b a sk ıla r b ü tü n ü ” o la ra k ta n ım la m a k ta d ır. M o w d a y v e d iğ erle ri b ağ lılığ ı; b a ğ la n m a ve sa d a k a t o la ra k a ç ık la m a k ta d ırlar. B u y a z a rla r b ağ lılığ ı üç b ile şe n le tan ım la m ak tad ır. B u b ileşen ler;•
Ö rg ü tü n am aç v e d eğ e rleri ile ö zd e şle şm e , • Ö rgüte b a ğ la n m a isteğ i ve• Ö rg ü t a d ın a ç a b a g ö sterm ey e iste k lilik tir (M o w d a y ve diğ ., 1982: 27) M ath is v e Jac k so n (2010: 158) d a ö rg ü tsel b ağ lılığ ı; “işg ö re n le rin ö rg ü tsel am a ç la ra in an m a ve k a b u l etm e, ay n ı z a m a n d a ö rg ü tte k a lm a iste ğ in in d e re c e sid ir” şek lin d e ta n ım la m ak tad ırlar.
L itera tü rd e ö rg ü tsel b a ğ lılığ ı ö lçen fark lı ö lç e k le r g eliştirild iğ i g ö rü lm ek ted ir. Ö z ellik le M e y e r ve A lle n ’ın ü ç b o y u tlu ö rg ü tsel b a ğ lılık ö lçek le ri (d u y g u sa l b ağ lılık , d ev a m b a ğ lılığ ı v e n o rm a tif b ağ lılık ) son d ö n em d ek i ç a lışm a la rd a y a y g ın o la ra k k u lla n ıla n b ir ö lç e k o la ra k ö n p lan a çık m ıştır. B u y a k la şım ın k ö k le ri B eck er, S teers v e M o w d a y g ib i y a z a rla rın g ü ç lü v e z a y ıf y ö n le rin d e n etk ile n e re k o lu şm u ştu r. M e y e r v e A lle n ’ın y ak laşım ı b a sk ın o lm ak la b irlik te h e r b ir y a k la şım b a ğ lılık k a v ra m ın ın g elişm esin e k a tk ıd a b u lu n m u ştu r (C o h en , 2007: 337). M e y e r ve A lle n 19 8 4 ’de d u y g u sal b a ğ lılık v e d ev a m b a ğ lılığ ı arasın d a b ir ay rım y a p ılm a sın ı ö n erm iş d ah a so n ra ise 1 9 9 0 ’d a ü ç ü n c ü a y ırt ed ici u n s u r o la ra k n o rm a tif b ağ lılığ ı o rta y a k o y m u şla rd ır (M e y e r ve diğ ., 2002: 21, C o h en , 1996: 495).
D u y g u sal b ağ lılık , ç a lışa n ın ö rg ü t ile ö zd e şle şm e si, ö rg ü te k a tılım ı ve ö rg ü tle a ra sın d a d u y g u sal b ir b ağ h isse tm e sid ir. G ü ç lü d u y g u sal b a ğ lılık ile ç a lışa n la r ö rg ü ttek i ça lışm a la rın a isted ik le ri için d ev a m e d e rle r (M e y e r ve A llen , 1991: 67). D u y g u sal b a ğ lılık ağ ırlık lı o la ra k iş ta tm in i ve ö rg ü tsel ad alet, ay rıc a y ü k se k ö rg ü tsel v a ta n d a şlık d av ran ışla rı v e d ü şü k d ü ze y d e d e v a m sız lık ve g e c ik m e g ib i arzu e d ilen ç ık tıla r ile ilişk ili o la ra k g e liş ir (W asti, 2002: 526).
D e v am b ağ lılığ ı; ç a lışa n ın ö rg ü tte n a y rılm a sın ın k e n d isin e o lan m a liy e tin in fa rk ın d alığ ı ile ilg ilid ir (M e y e r ve A llen , 1991: 67). İki te m e l ö n c ü lü v ard ır. B u n lar; iş altern atifle ri v e y a n b a h is k u ra m ı d e n ile n za m a n , p a ra ve ç a b a b a k ım ın d a n ö rg ü ttek i y a tırım la rın ın işte n a y rıld ığ ın d a arta n m a liy e tid ir (W asti, 2002: 526).
N o rm a tif b a ğ lılık ise, ç a lışm a y a d ev a m etm e zo ru n lu lu ğ u h issin i ifade eder. Y ü k se k n o rm a tif b a ğ lılık h isse d e n ç a lışa n la r ö rg ü tte k a lm a la rın ı zo ru n lu lu k o la ra k h isse d e rle r (M e y e r ve A llen , 1991: 67). B u rad a k i zo ru n lu lu k , ç ık a r b a ğ lılığ ın d a o ld u ğ u g ib i ö rg ü tle ilg ili çık a rla ra d ay a n m a m ak tad ır. B irey in ailesi, a it o ld u ğ u to p lu m v e y a ça lıştığ ı ö rg ü t o n a sü rek li sad a k atin b ir erd em o ld u ğ u n u v u rg u la m a k ta y a d a ç e v resin d e y ılla rc a tek ö rg ü tte ç a lışa n k işile rd e n ö v g ü y le söz ed ilm ek ted ir. D o lay ısıy la, b irey sad a k atin ö n em li o ld u ğ u n a in a n a ra k ö rg ü tte k a lm a y ı ah lak i b ir zo ru n lu lu k o la ra k g ö rm e k te d ir. D iğ e r b ir
ifadeyle, doğru ve ahlaki olduğuna inandığı için örgüt üyeliğini sürdürmektedir
(Allen ve Meyer, 1990: 4 ’den aktaran Çöl ve Ardıç, 2008: 160).
4.Metodoloji
4.1.Araştırmanm Amacı
Örgütsel bağlılık ve iş tatmini ile ilgili olarak literatür incelendiğinde ikisi
arasındaki ilişkiyi belirleyen çok sayıda çalışma olduğu gözlemlenmiştir (Shore
ve Martin, 1989: 630; Gebremichael ve Rao, 2013: 15; Erdil ve Keskin, 2012:
319, Gider ve diğ., 2011: 93, Demirtaş, 2010: 177, Demirer ve diğ., 2010: 41,
Cherabin ve diğ., 2013: 1) Fakat iş tatmini ve örgütsel bağlılık arasındaki
ilişkinin özel güvenlik kurumlarında çalışanlara uygulanmadığı belirlenmiş ve
çalışmada bu yönün tamamlanması amaçlanmıştır.
Bu kapsamda hipotezleri test etmek için kullanılan model aşağıdaki
şekilde
oluşturulmuştur.
Ayrıca
araştırma
kapsamında
özel
güvenlik
kurumlarında çalışanların demografik özellikleri de dikkate alınmıştır.
Şekil 2: Araştırmanın Ana Modeli
Bu amaçtan yola çıkılarak araştırmada test edilen ana hipotezler
şunlardır;
H1: Özel güvenlik kuramlarında çalışan işgörenlerin iş tatminleri ile örgütsel
bağlılıkları arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki vardır.
H2: Özel güvenlik kuramlarında çalışan işgörenlerin iş tatminleri ile duygusal
bağlılıkları arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki vardır.
H3: Özel güvenlik kuramlarında çalışan işgörenlerin iş tatminleri ile devam
bağlılıkları arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki vardır.
H4: Özel güvenlik kuramlarında çalışan işgörenlerin iş tatminleri ile normatif
bağlılıkları arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki vardır.
4.2. Araştırmanın Kapsamı
Araştırma; Bursa il merkezinde yer alan 12 adet kamu hastanesinde,
taşeron olarak faaliyet gösteren dokuz özel güvenlik firmasından altısının
araştırmaya dahil olmayı kabul etmesiyle gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya dahil
olan özel güvenlik firmalarında toplam işgören sayısı 202’dir. Analize uygun
olan anket sayısı
120’dir.
4.3. Araştırmanın Kısıtları
Araştırma ile ilgili en önemli kısıtlardan biri, araştırmanın yapıldığı
işletme sayısıdır. Araştırmada belirli bir bölge seçimine gidilmiş olmasının
sebebi tüm diğer sosyal bilimler çalışmalarında olduğu gibi; zaman ve maddi
kısıtlılıklardır.
4.4. Araştırmanın Yöntemi
Uygulanan anket çalışmasının ilk kısmında, özel güvenlik şirketlerinde
çalışan işgörenlerin demografik özelliklerini belirlemek adına kişisel bilgiler
sorulmuş, örgütsel bağlılık ve iş tatminini belirleyen anket soruları ikinci
kısımda yer almıştır. Anket soruları önceden işletmenin yöneticileriyle
görüşülüp bilgi verilerek işletmenin diğer çalışanlarına bırakılmak suretiyle
uygulanmıştır. İş tatminini belirlemek adına da 20 maddelik “Minnesota İş
Tatmini Ölçeği” kullanılmıştır. Örgütsel bağlılığı ölçmek için; Meyer ve
Allen’ın geliştirdikleri ölçek temel alınmıştır. Örgütsel bağlılığın duygusal
bağlılık, devam bağlılığı ve normatif bağlılık olmak üzere üç adet alt boyutu
mevcuttur ve 20 maddeden oluşmaktadır.
4.5. Verilerin İstatistiksel Analizi ve Araştırmadan Elde Edilen Bulgular
4.5.1.Verilerin İstatistiksel Analizi
Çalışmada anket sonuçlarını değerlendirmek için istatistik paket programı
(SPSS 17.0) kullanılmıştır. Çalışma verileri değerlendirilirken tanımlayıcı
istatistiksel metotların (Frekans, Yüzde, Ortalama, Standart sapma) normal
dağılımının incelenmesi için Kolmogorov - Smirnov dağılım testi kullanılmıştır.
Çalışma verileri değerlendirilirken betimsel istatistiksel metotların yanı sıra
niceliksel verilerin karşılaştırılmasında iki grup durumunda, gruplar arası
karşılaştırmalarında bağımsız örneklem testleri, ikiden fazla grup durumunda
parametrelerin gruplar arası karşılaştırmalarında tek yönlü testler ve farklılığa
n e d e n o lan g ru b u n te sp itin d e T u k ey te sti k u llan ılm ıştır. Ö lç e k le r arası ilişk ileri sap tam a k için P earso n K o re la sy o n an a liz i k u llan ılm ıştır.
S o n u ç la r % 95 g ü v en aralığ ın d a , an la m lılık p < 0 .0 5 d ü ze y in d e ç ift y ö n lü o la ra k d eğ erlen d irilm iştir.
4.5.2.Araştırmadan Elde Edilen Bulgular
Ö lçe ğ in g ü v e n ilirliğ in in te s t ed ilm esin d e C ro n b ac h A lp h a k atsay ısı k u llan ılm ıştır. Y a p ıla n a ra ştırm a k a p sa m ın d a , ö lçek le re ilişk in g ü v en ilirlik k a tsa y ıla rı T ab lo 2 de g ö sterilm ek ted ir. A n a liz s o n u c u n d a o rta y a çık an bu d e ğ e rle r ö lçeğ in g ü v e n ilirliğ in in y ü k se k o ld u ğ u n u o rta y a k o y m ak tad ır.
Tablo 2: Güvenilirlik Analizi Sonuçları
B o y u t l a r Ö r g ü t s e l B a ğ l ı l ı k D u y g u s a l B a ğ l ı l ı k D e v a m B a ğ l ı l ı ğ ı N o r m a t i f B a ğ l ı l ı k İ ş T a t m i n i C ron bach ’s A lp h a .969 .948 .882 .921 .972 M a d d e S a yısı 20 8 7 5 20
4.5.2.1.Betimsel İstatistik Sonuçları
A ra ştırm a y a k a tıla n B u rs a il m erk e zin d ek i h a sta n e le rd e g ö re v y a p a n g ü v e n lik g ö re v lile rin in cin siy etin e g ö re d ağ ılım ı in cele n d iğ in d e; % 2 9 .2 ’sinin k ad ın , % 7 0 .8 ’sin in erk ek o ld u ğ u g ö rü lm ek ted ir. Y a ş g ru p la rın a b ak ıld ığ ın d a ; % 4 5 ’i 3 0 -3 9 yaş g ru b u aralığ ın d a , % 5 ’i 50 v e ü stü y aş g ru b u n d a d ır. İşg ö re n le rin % 5 1 .7 ’si lise, % 5 ’i lisan s v e % 5 ’i lisan sü stü m ezu n u d u r. % 4 7 .5 ’in in sek tö rd e ç a lışm a sü resi 5 y ıld a n azdır. S ek tö rd e ç a lışm a sü re si 11 y ıld a n fa z la o lan işg ö re n o ran ı % 6 .7 ’dir. % 8 0 ’i ç a lışa n p o zisy o n u n d ad ır. İşletm e d en e y im le rin e g ö re; % 4 2 .5 ’i 2 -4 y ıl, % 6 .7 ’si 10 y ıl v e ü z e ri za m a n d ır işletm e d e çalışm ak tad ır. A y rıc a % 6 0 ’ı evli, % 3 7 .5 ’i b ek ârd ır.
Tablo 3: Frekans Analiz Sonuçları
D eğ işk en ler N %
Kadın 35 29.2 C i n s i y e t Erkek 85 70.8 20-29 44 36.7 30-39 54 45.0 Y a ş 40-49 16 13.3 50 ve üstü 6 5.0
İlkokul 11 9.2 Ortaokul 28 23.3 Lise 62 51.7 E ğ i t i m D ü z e y i Ön lisans 7 5.8 Lisans 6 5.0 Lisansüstü 6 5.0 5 yıldan az 57 47.5 S e k t ö r D e n e y i m i 6 -10 yıl arası 55 45.8 11 yıldan fazla 8 6.7 Üst düzey yönetici 4 3.3
İ ş l e t m e d e k i P o z i s y o n Orta düzey yönetici 20 16.7
Çalışan 96 80.0 1 yıl 25 20.8 2-4 yıl 51 42.5 İ ş l e t m e D e n e y i m i 5-9 yıl 36 30.0 10 yıl ve üzeri 8 6.7 Evli 72 60.0 M e d e n i D u r u m Bekâr 45 37.5 Diğer 3 2.5 Toplam 120 100
4.5.2.2.İş Tatmini İle Toplam Örgütsel Bağlılık ve Örgütsel Bağlılık Alt
Boyutları Arasındaki İlişki İçin Korelasyon Analizi Sonuçları;
Ö rg ü tse l b a ğ lılık ile iş ta tm in i arasın d ak i ilişk iy i b e lirle m e k ü ze re y a p ıla n k o re la sy o n an a liz i so n u cu n d a , p u a n la r a ra sın d a % 88.2 d ü ze y in d e p o z itif y ö n d e an lam lı ilişk i b u lu n m u ştu r. (r= .882; p < 0 .0 5 ). B u n a g ö re iş ta tm in i p u an ı a rttık ç a ö rg ü tsel b a ğ lılık p u a n ı d a artm a k ta d ır.
Ö rg ü tse l b a ğ lılığ ın a lt b o y u tları ile iş ta tm in i ara sın d a k i ilişk iy e b a k ıld ığ ın d a ise; d u y g u sal b a ğ lılık a lt b o y u tu ile % 87.4 d ü ze y in d e (r= .874; p < 0 .0 5 ), d ev a m b a ğ lılığ ı a lt b o y u tu ile % 77.5 d ü ze y in d e (r= .775; p < 0 .0 5 ), n o rm a tif b a ğ lılık a lt b o y u tu ile % 86.1 d ü ze y in d e p o z itif y ö n d e an lam lı ilişk i b u lu n m u ştu r. (r= .861; p < 0 .0 5 ).
Tablo 4: Örgütsel Bağlılık ve İş Tatmini Arasındaki İlişki
Boyutlar İş Tatmini N r P Ö r g ü t s e l B a ğ l ı l ı k 120 .882 .000** D u y g u s a l B a ğ l ı l ı k 120 .874 .000** D e v a m B a ğ l ı l ı ğ ı 120 .775 .000** N o r m a t i f B a ğ l ı l ı k 120 .861 .000** * * p <0 . 0 1S o n u ç la ra g ö re; iş ta tm in i p u a n ı a rttık ça ; d u y g u sal b ağ lılık , d ev a m b a ğ lılığ ı v e n o rm a tif b a ğ lılık a lt b o y u tla rın ın d a p u a n la rın ın arttığ ı g ö rü lm ek ted ir. Ö zel g ü v e n lik şirk etlerin d e ça lışa n işg ö re n le rin iş ta tm in le ri d ü ze y le ri ile ö rg ü tsel b a ğ lılık arasın d ak i ilişk i b ir b ü tü n o la ra k in cele n d iğ in d e H1, H2, H3 v e H4 k a b u l ed ilm iştir.
4.5.2.3.Bağımsız İki Örneklem t - test Analizi Sonuçları;
4.5.2.3.1.Katıhmcılarm
Örgütsel
Bağlılık
Boyutları
ve
İş
Tatmin
Düzeylerini Cinsiyet Durumuna Göre Analiz Eden t - testi Sonucu;
A ra ştırm a y a k a tıla n ö ze l g ü v e n lik şirk etlerin d e ça lışa n işg ö re n le rin iş ta tm in p u an ları o rta la m a la rın ın c in siy e t d eğ işk en in e g ö re a n la m lı b ir fa rk lılık g ö ste rip g ö ste rm e d iğ in i b elirle m e k a m a c ıy la y a p ıla n t-te s ti s o n u c u n d a g rup o rtala m a la rı arasın d ak i fa rk ista tistik se l a ç ıd a n an lam lı b u lu n m u ştu r (t = -2.1 2;
p < 0 .0 5 ). E rk e k g ö re v lile rin iş ta tm in p u a n la rı (X = 3 .1 3 ), k a d ın g ö re v lile rin iş ta tm in p u a n la rın d a n (X = 2 .6 6 ) y ü k sek tir.
T ab lo 5: A ra sın d a k i İlişki
C in siy e t İle Ö rg ü tse l B ağ lılık B o y u tla rı ve İş T atm in i
B o y u t C in siyet K iş i N O rta la m a t P
K a d ı n 35 2.66 İ ş T a t m i n i E r k e k 85 3.13 -2.124 .0 3 8 D u y g u s a l B a ğ l ı l ı k K a d ı n 35 3.17 E r k e k 85 3.50 -1.359 .181 D e v a m B a ğ l ı l ı ğ ı K a d ı n 35 2.68 E r k e k 85 2.72 -.169 .851 N o r m a t i f B a ğ l ı l ı k K a d ı n 35 2.84 E r k e k 85 2.26 -1.706 .055
A n a liz d e ö rg ü tsel b ağ lılı k b o y u tla rı p u an ları o rtala m a la rı ile cin siy et d e ğ işk en i a ra sın d a istatistik sel a ç ıd a n a n la m lı b ir fa rk b u lu n m a m ıştır (t = -
4.5.2.3.2.Katılımcıların
Örgütsel
Bağlılık
Boyutları
ve
İş
Tatmin
Düzeylerini Medeni Durumuna Göre Analiz Eden t - testi Sonucu;
Y a p ıla n an a liz d e iş ta tm in i p u a n o rtala m a la rı ile m e d e n i d u ru m d e ğ işk en i a ra sın d a istatistik sel a ç ıd a n an lam lı b ir ilişk i b u lu n m u ş tu r (t= 3.05; p > 0 .0 5 ). E vli g ö re v lile rin iş ta tm in i p u an ları (X = 3 .2 2 ), b e k â r g ö re v lile rin (X = 2 .6 6 ) iş ta tm in i p u a n la rın d a n y ü k sek tir.
D u y g u sal b a ğ lılık p u an ları (t= 3.40; p < 0 .0 5 ), d ev a m b a ğ lılığ ı p u a n la rı (t= 2 .41; p < 0 .0 5 ) v e n o rm a tif b a ğ lılık p u a n la rı (t= 3.29; p < 0 .0 5 ) o rta la m a la rın ın m ed en i d u ru m d e ğ işk e n in e g ö re g ru p o rtala m a la rı a ra sın d a k i fa rk istatistik sel a ç ıd a n an la m lı b u lu n m u ştu r. E vli işg ö re n le rin d u y g u sal b a ğ lılık p u an ları (X = 3 .6 4 ), d ev a m b a ğ lılığ ı p u a n la rı (X = 2 .8 9 ) ve n o rm a tif b a ğ lılık p u an ları (X = 3 .3 8 ) b e k a r işg ö re n le rin p u a n la rın d a n y ü k sek tir.
T a b lo 6: M ed e n i D u ru m ile Ö rg ü tse l B ağ lılık B o y u tla rı ve İş T atm in i A ra sın d a k i İlişki
B o y u t M ed. D ur. K iş i N O rta la m a t p
E v l i 72 3.22 İ ş T a t m i n i B e k â r 45 2.66 3.051 .003 D u y g u s a l B a ğ l ı l ı k E v l i 72 3.64 B e k â r 45 3.02 3.405 .001 D e v a m B a ğ l ı l ı ğ ı E v l i 72 2.89 B e k â r 45 2.47 2.412 .031 N o r m a t i f B a ğ l ı l ı k E v l i 72 3.08 B e k â r 45 2.74 3.291 .0 0 2
4.5.2.4.Tek Yönlü Varyans Analizi / ANOVA Sonuçları
4.5.2.4.1.Katılımcıların Örgütsel Bağlılık Boyutlarının ve İş Tatmini
Düzeylerinin Yaş İtibari İle Farklılığını Test Eden Tek Yönlü Anova
Analizi Sonucu
A n a liz d e işg ö re n le rin in iş ta tm in i p u an ları o rtala m a la rı ile y aş d eğ işk en i p u a n o rtala m a la rı a rasın d ak i fa rk istatistik sel a ç ıd a n a n la m lı b u lu n m u ştu r (F = 1 1 .8 3 6 ). P o st-H o c T u k ey an a liz i so n u cu n d a ; 50 y aş ve ü z e rin d e k i özel g ü v e n lik g ö re v lile rin in (X = 1 .1 0 ) d iğ e r tü m y aş g ru p la rın d a k i (X = 2 .8 1 , 3.22, 3.41) ö zel g ü v e n lik g ö re v lile rin e g ö re iş ta tm in d ü ze y le ri d a h a d ü şü k tü r. B u n a g ö re yaş d ü ze y i a rttık ç a ö ze l g ü v e n lik g ö re v lile rin in iş ta tm in d ü ze y le rin in d ü ştü ğ ü n ü sö y lem ek m ü m k ü n d ü r.
D u y g u sal b a ğ lılık p u an ları o rta la m a la rın ın yaş d eğ işk en in e g ö re g ru p o rtala m a la rı a rasın d ak i fa rk istatistik sel a ç ıd a n an la m lı b u lu n m u ştu r (F = 1 2 .7 6 8 ). P o st-H o c T u k ey an a liz i so n u cu n d a ; 4 0 -4 9 y aş aralığ ın d a k i
g ö re v lile rin (X = 4 .1 4 ) h e m 2 0 -2 9 y aş aralığ ın d a k i g ö re v lilere (X = 3 .1 7 ) h e m de 50 yaş ve ü z e ri g ö re v lile re (X = 1 .6 6 ) g ö re d u y g u sal b a ğ lılık la rı d a h a y ü k se k d ü zey d ed ir.
D e v am b a ğ lılığ ı p u a n la rı o rta la m a la rın ın y aş d eğ işk en in e g ö re g ru p o rtala m a la rı arasın d ak i fa rk istatistik sel a ç ıd a n an lam lı b u lu n m u ştu r (F = 7 .9 8 2 ). P o st-H o c T u k ey an a liz i so n u cu n d a ; 50 y aş ve ü z e rin d e k i g ö re v lile rin (X = 1 .0 0 ) d iğ e r tü m g ru p la rd a k i g ö re v lile re (X = 2 .5 8 , 2 .87, 3.13) g ö re d ev a m b ağ lılığ ı d a h a d ü şü k d ü ze y d ed ir. Y a n i y aş d ü ze y i a rttık ç a d ev a m b a ğ lılığ ı d a az alm ak tad ır.
N o rm a tif b a ğ lılık p u an ları o rta la m a la rın ın y aş d eğ işk en in e g ö re g ru p o rtala m a la rı arasın d ak i fa rk istatistik sel a ç ıd a n an lam lı b u lu n m u ştu r (F = 7 .5 2 6 ). P o st-H o c T u k ey an a liz i so n u cu n d a ; 4 0 -4 9 y aş ara lığ ın d a k i g ö re v lile rin (X = 3 .7 2 ) 50 v e ü z e ri y aş g ru b u n d a y e r a la n g ö re v lilere (X = 1 .5 7 ) g ö re n o rm a tif b a ğ lılık la rı d a h a y ü k sek tir.
Tablo 7: Yaş ile Örgütsel Bağlılık Boyutları ve İş Tatmini İlişkisi
V E M *
F aktör M ean L evene P f p
20-29 2.81 30-39 İ T 3.22 2.797 .043 12.768 .000 40-49 3.41 50 ve üstü 1.10 20-29 3.17 30-39 D U B 3.57 .824 .483 7.982 .000 40-49 4.14 50 ve üstü 1.66 a > 20-29 2.58 30-39 D E B 2.87 6.078 .001 7.526 .000 40-49 3.13 50 ve üstü 1.00 20-29 2.94 30-39 N B 3.30 2.670 .051 11.836 .000 40-49 3.72 50 ve üstü 1.57
İT: İş T atm in i, D U B : D u y g u sal B ağ lılık , D E B : D e v am B ağ lılığ ı, N B : N o rm a tif B ağ lılık
4.5.2.4.2.Katılımcıların Örgütsel Bağlılık Boyutlarının ve İş tatmini
Düzeylerinin Eğitim Düzeyi İtibari İle Farklılığını Test Eden Tek Yönlü
Anova Analizi Sonucu
İş ta tm in i p u an ları o rta la m a la rın ın eğ itim d ü ze y i d eğ işk en in e g ö re g ru p o rtala m a la rı arasın d ak i fa rk istatistik sel a ç ıd a n an lam lı b u lu n m u ştu r (F = 9 .2 1 7 ; p < 0 .0 5 ). P o st-H o c T u k ey an a liz i so n u cu n d a ; ilk o k u l m e z u n u o lan g ö re v lile rin (X = 3 .9 8 ) iş ta tm in i p u a n la rı, lise m e z u n u g ö re v lile rin (X = 2 .9 2 ) iş ta tm in i p u a n la rın d a n y ü k sek tir. O rta o k u l m e z u n u o lan g ö re v lile rin (X = 3 .2 4 ) iş ta tm in i p u an ları, lisa n sü stü m e z u n u o lan g ö re v lile rin (X = 1 .1 0 ) iş ta tm in i p u a n la rın d a n y ü k sek tir. D iğ e r b ir d e y işle ö zel g ü v e n lik k u ru m la rın d a ça lışa n işg ö ren lerin eğ itim d ü ze y i a rttık ç a iş ta tm in i d ü ze y i a z alm ak tad ır.
D u y g u sal b a ğ lılık p u a n la rı o rta la m a la rın ın eğ itim d ü ze y i d eğ işk en in e g ö re g ru p o rta la m a la rı a ra sın d a k i fa rk istatistik sel a ç ıd a n an lam lı b u lu n m u ştu r (F = 8 .7 3 5 ; p < 0 .0 5 ). P o st-H o c T u k ey an a liz i so n u cu n d a ; ilk o k u l m e z u n u o lan g ö re v lile rin (X = 4 .2 8 ) d u y g u sal b a ğ lılık p u an ları, lise (X = 3 .2 8 ) v e ö n lisan s m e z u n u (X = 2 .8 3 ) o lan g ö re v lile rin d u y g u sal b a ğ lılık p u a n la rın d a n y ü k sek tir.
D e v am b a ğ lılığ ı p u a n la rı o rta la m a la rın ın eğ itim d ü ze y i d eğ işk en in e g ö re g ru p o rta la m a la rı a rasın d ak i fa rk istatistik sel a ç ıd a n an lam lı b u lu n m u ştu r (F = 1 1 ,9 1 9 ; p = 0 .0 0 0 < 0 .0 5 ). P o st-H o c T u k e y an a liz i so n u cu n d a; ilk o k u l m ezu n u o lan g ö re v lile rin (X = 3 .5 4 ) d ev a m b a ğ lılığ ı p u an ları, lise (X = 2 .6 2 ) v e lisan sü stü m e z u n u (X = 1 .0 0 ) o lan g ö re v lile rin d ev a m b a ğ lılığ ı p u a n la rın d a n y ü k sek tir. O rta o k u l m e z u n u o lan g ö re v lile rin (X = 3 .1 9 ) d ev a m b a ğ lılığ ı p u a n la rı, ö n lisans (X = 1.37) ve lisa n sü stü m e z u n u o lan g ö re v lile rin (X = 1 .0 0 ) d ev a m b a ğ lılığ ı p u a n la rın d a n y ü k sek tir. L ise m e z u n u o la n g ö re v lile rin (X = 2 .6 2 ) d ev a m b ağ lılığ ı p u an ları, ö n lisan s (X = 1 .3 7 ) v e lisa n sü stü m e z u n u (X = 1 .0 0 ) o lan g ö re v lile rin d ev a m b a ğ lılığ ı p u a n la rın d a n y ü k sek tir. V e rile rd e n de an laşıld ığ ı ü ze re eğitim sev iy esi y ü k se ld ik ç e işletm e y e o lan d ev a m b a ğ lılığ ı azalm ak tad ır.
N o rm a tif b a ğ lılık p u a n la rı o rta la m a la rın ın eğ itim d ü ze y i d eğ işk e n in e g ö re g ru p o rta la m a la rı a rasın d ak i fa rk istatistik sel a ç ıd a n an lam lı b u lu n m u ştu r (F = 7 .7 0 0 ; p < 0 .0 5 ). P o st-H o c T u k ey an a liz i so n u cu n d a ; ilk o k u l m e z u n u o lan g ö re v lile rin (X = 4 .1 6 ) n o rm a tif b a ğ lılık p u an ları, lise (2 .9 5 ) ve lisan sü stü m e z u n u (X = 1 .5 7 ) o lan g ö re v lile rin n o rm a tif b a ğ lılık p u a n la rın d a n y ü k sek tir.
Tablo 8: Eğitim İle Örgütsel Bağlılık Boyutları ve İş Tatmini İlişkisi
VEM*
F aktör M ean L evene P f p
İlkokul 3.98 O.okul 3.24 İT Lise 2.92 5.803 .000 9.217 .000 Önlisans 2.64 Lisans 3.01 L.üstü 1.10 İlkokul 4.28 O.okul 3.79 DUB Lise 3.28 1.616 .161 8.735 .000 Önlisans 2.83 Lisans 3.66 S L.üstü 1.66 »5Îd tâ İlkokul 3.54 O.okul 3.19 DEB Lise 2.62 5.409 .000 11.919 .000 Önlisans 1.37 Lisans 3.00 L.üstü 1.00 İlkokul 4.16 O.okul 3.48 NB Lise 2.95 3.510 .005 7.700 .000 Önlisans 2.59 Lisans 3.76 L.üstü 1.57
İT: İş T atm in i, D U B : D u y g u sal B ağ lılık , D E B : D e v am B ağ lılığ ı, N B : N o rm a tif B ağ lılık
4.5.2.4.3.Katılımcıların Örgütsel Bağlılık Boyutlarının ve İş Tatmini
Düzeylerinin Sektör Deneyimi İtibari İle Farklılığını Test Eden Tek Yönlü
Anova Analizi Sonucu
İş ta tm in i p u a n la rı o rta la m a la rın ın sek tö rd e ç a lışm a sü re si d eğ işk en in e g ö re g ru p o rta la m a la rı a ra sın d a k i fa rk istatistik sel a ç ıd a n an lam lı b u lu n m u ştu r (F = 8 .9 8 0 ; p < 0 .0 5 ). P o st-H o c T u k ey an a liz i so n u cu n d a ; sek tö rd e ç a lışm a sü resi 5 y ıld a n az o lan g ö re v lile rin (X = 3 .1 5 ) iş ta tm in i p u an ları, sek tö rd e ç a lışm a sü resi 11 y ıld a n fa z la o lan g ö re v lile rin (X = 3 .0 2 ) iş ta tm in i p u a n la rın d a n y ü k sek tir. S ek tö rd e ç a lışm a sü resi 5 -10 yıl arası o lan g ö re v lile rin iş ta tm in i
p u a n la n , sek tö rd e ç a lışm a sü re si 11 y ıld a n fa z la o lan g ö re v lile rin iş ta tm in i p u a n la rın d a n y ü k sek tir. V e rile rd e n de an laşıld ığ ı ü zere sek tö rd e k i ç a lışm a sü resi a rttık ç a iş ta tm in i d ü ze y i de az alm ak tad ır.
D u y g u sal b a ğ lılık ve d ev a m b a ğ lılığ ı p u an ları o rta la m a la rın ın sek tö rd e ç a lışm a sü resi d eğ işk en in e g ö re g ru p o rta la m a la rı arasın d ak i fa rk istatistik sel a ç ıd a n an lam lı b u lu n m u ştu r (F = 5 .0 8 0 , 3 .886; p < 0 .0 5 ). P o st-H o c T u k e y an a liz i so n u c u n d a ; d u y g u sal ve d ev a m b a ğ lılığ ı b o y u tla rı ile sek tö r d en ey im i b o y u tla rın ın h a n g ile rin in a lt b o y u tla rın d a b ir ilişk i o ld u ğ u o rta y a k o n am am ıştır.
N o rm a tif b a ğ lılık p u a n la rı o rta la m a la rın ın sek tö rd e ç a lışm a süresi d eğ işk en in e g ö re g ru p o rta la m a la rı ara sın d a k i fa rk istatistik sel a ç ıd a n an lam lı b u lu n m a m ıştır (F = 2 .2 4 8 ).
Tablo 9: Sektör Deneyimi İle Örgütsel Bağlılık Boyutları ve İş
Tatmini ile İlişkisi
VE M *
F aktör M ean L evene P f p
5 yıl - 3.15 İ T 6 -10 yıl 3.02 12.168 .000 8.980 .000 11 yıl + 1.63 5 yıl - 3.60 s D U B 6 -10 yıl 3.34 13.130 .000 5.080 .008
fi
11 yıl + 2.43 0> O 5 yıl - 2.91 o D E B 6 -10 yıl 2.61 4.442 .014 3.886 .023 11 yıl + 1.90 5 yıl - 3.21 N B 6 -10 yıl 3.17 7.304 .001 2.248 .1 1 0 11 yıl + 2.35T : İş T atm in i, D U B : D u y g u sal B ağ lılık , D E B : D e v am B ağ ılığ ı, N B : N o rm a tif B ağ lılık
4.5.2.4.4.Katılımcılarm Örgütsel Bağlılık Boyutlarının ve İş Tatmini
Düzeylerinin İşletme Deneyimi İtibari İle Farklılığını Test Eden Tek Yönlü
Anova Analizi Sonucu
A n a liz d e g ü v e n lik iş g ö re n le rin in iş ta tm in i v e ö rg ü tsel b a ğ lılık p u an ları o rta la m a la rın ın işletm e d e ç a lışm a sü resi d eğ işk en in e g ö re g ru p o rtala m a la rı arasın d ak i fa rk istatistik sel a ç ıd a n an lam lı b u lu n m u ştu r (F = 8 .1 5 0 , 4 .9 8 0 , 5.838, 3.8 2 8 ). P o st-H o c T u k ey an a liz i so n u cu n d a ; h e m iş ta tm in i b o y u tu n d a h em de ö rg ü te b a ğ lılık b o y u tla rın d a (d u y g u sa l b ağ lılık , d ev a m b a ğ lılığ ı ve n o rm a tif b a ğ lılık ) işletm e d e g ö re v lile rin d en e y im sü releri d eğ işk en le ri a ç ısın d a n h an g i alt
g ru p la r a ra sın d a an lam lı fa rk la rın o lu ştu ğ u o rta y a k o n am am ıştır.
Tablo 10: İşletme Deneyimi ile Örgütsel Bağlılık Boyutları ve İş
Tatmini İlişkisi
EM*
F aktör M ean L evene P f p
1 yıl 3.24 İT 2-4 yıl 3.24 5.347 .002 8.150 .000 5-9 yıl 2.76 10 yıl + 1.63 1 yıl 3.50 DUB 2-4 yıl 3.69 9.126 .000 4.980 .003 S 5-9 yıl 3.15 e 10 yıl + 2.43 i t O 1 yıl 2.77 <*!-• HH DEB 2-4 yıl 3.05 6.719 .000 5.383 .002 5-9 yıl 2.35 10 yıl + 1.90 1 yıl 3.25 NB 2-4 yıl 3.42 9.432 .000 3.828 .012 5-9 yıl 2.82 10 yıl + 2.35
İT: İş T atm in i, D U B : D u y g u sal B ağ lılık , D E B : D e v am B ağ lılığ ı, N B : N o rm a tif B ağ lılık
4.5.2.4.5.Katılımcıların Örgütsel Bağlılık Boyutlarının ve İş Tatmini
Düzeylerinin İşletmedeki Pozisyonu İtibari İle Farklılığını Test Eden Tek
Yönlü Anova Analizi Sonucu
İş ta tm in i p u a n la rı o rta la m a la rın ın işg ö re n le rin işletm e d ek i p o zisy o n ları d eğ işk en in e g ö re g ru p o rta la m a la rı arasın d ak i fa rk ista tistik se l a ç ıd a n an lam lı b u lu n m u ştu r (F = 2 3 .5 3 8 ; p < 0 .0 5 ). P o st-H o c T u k ey an a liz i so n u cu n d a ; o rta d ü ze y y ö n e tic ile rin (X = 3 .9 4 ) h e m ü s t d ü ze y y ö n e tic ile rd e n (X = 1 .0 0 ) h em de ça lışa n p o zisy o n u n d a k i işg ö re n le rd e n (X = 2 .8 8 ) iş ta tm in i p u a n la rı y ü k sek tir. Y a n i o rta d ü z e y y ö n e tic ile r d iğ e r p o z isy o n la rd a k i işg ö ren lere g ö re d a h a fa z la d ü ze y d e iş ta tm in in i sağ lam a k ta d ırla r.
D u y g u sal b a ğ lılık p u a n la rı o rta la m a la rın ın işg ö re n le rin işletm e d ek i p o z isy o n la rı d e ğ işk e n in e g ö re g ru p o rta la m a la rı arasın d ak i fa rk istatistik sel a ç ıd a n an lam lı b u lu n m u ştu r (F = 2 0 .8 7 5 ; p < 0 .0 5 ). P o st-H o c T u k e y an a liz i so n u cu n d a ; o rta d ü z e y y ö n e tic ile rin (X = 4 .0 9 ) h e m ü s t d ü z e y y ö n e tic ile rd e n
(X = 1 .0 0 ) h e m de ç a lışa n p o zisy o n u n d a k i işg ö re n le rd e n (X = 3 .3 6 ) d u y g u sal b a ğ lılık p u a n la rı d a h a y ü k sek tir. Y a n i o rta d ü ze y y ö n e tic ile r d iğ e r p o z isy o n la rd a k i g ö re v lilere g ö re d a h a fa z la d ü ze y d e d u y g u sal b a ğ lılık h issetm ek ted irler.
D e v am b a ğ lılığ ı p u an ları o rta la m a la rın ın işg ö re n le rin işletm e d ek i p o z isy o n la rı d e ğ işk e n in e g ö re g ru p o rta la m a la rı arasın d ak i fa rk istatistik sel a ç ıd a n an lam lı b u lu n m u ş tu r (F = 7 .1 2 3 ; p < 0 .0 5 ). P o st-H o c T u k ey an a liz i so n u cu n d a ; h e m o rta d ü z e y y ö n e tic ile rin (X = 3 .0 7 ) h em de ç a lışa n la rın (X = 2 .7 0 ) d ev a m b a ğ lılık la rı ü s t d ü ze y y ö n e tic ile rin (X = 1 .0 0 ) d ev a m b ağ lılık la rın d a n d a h a y ü k se k d ü ze y d ed ir. Y a n i o rta d ü z e y y ö n e tic ile r ve ça lışa n la r; ü s t d ü zey y ö n e tic ile re o ra n la işletm e lerin e d ev a m b a ğ lılığ ın ı d a h a fa z la d ü zey d e y an sıtm ak tad ırlar.
N o rm a tif b a ğ lılık p u a n la rı o rta la m a la rın ın işg ö re n le rin işletm e d ek i p o z isy o n la rı d e ğ işk e n in e g ö re g ru p o rta la m a la rı arasın d ak i fa rk istatistik sel a ç ıd a n an lam lı b u lu n m u ştu r (F = 1 7 .5 0 8 ; p < 0 .0 5 ). P o st-H o c T u k e y an a liz i so n u cu n d a ; o rta d ü z e y y ö n e tic ile rin (X = 3 .9 7 ) h e m ü s t d ü ze y y ö n e tic ile rd e n (X = 1 .0 0 ) h e m de ç a lışa n p o z isy o n u n d a k i g ö re v lile rd e n (X = 3 .0 5 ) n o rm a tif b a ğ lılık p u a n la rı d a h a y ü k sek tir. Y a n i o rta d ü ze y y ö n e tic ile r d iğ e r p o z isy o n la rd a k i g ö re v lile re g ö re d a h a fa z la d ü ze y d e n o rm a tif b a ğ lılık h issetm ek ted irler.
Tablo 11: İşletmedeki Pozisyon ile Örgütsel Bağlılık Boyutları ve İş
Tatmini İlişkisi
VEM*
F aktör M ean L evene P f p
İT Yönetici 3.45 5.055 .008 23.538 .000 Çalışan 2.80 DUB Yönetici 3.57 3.802 .025 20.875 .000 Çalışan 3.36 DEB Yönetici 2.75 5.060 .008 7.123 .001 Çalışan 2.70 NB Yönetici 3.48 6.416 .002 17.508 .000 Çalışan 3.05
İT: İş T atm in i, D U B : D u y g u sal B ağ lılık , D E B : D e v am B ağ lılığ ı, N B : N o rm a tif B ağ lılık
5.Sonuç ve Öneriler
R e k a b e tin y o ğ u n o la ra k y a şa n d ığ ı g ü n ü m ü z iş d ü n y a sın d a e tk in ve v erim li ça lışa b ilm e k işle tm e le rin k a y n a k la rın ın d o ğ ru k u llan ım ı ile m ü m k ü n
o lm ak tad ır. İşletm elerin en d eğ e rli k ay n a ğ ı ise in san d ır. D o lay ısı ile b u değ erli k a y n a ğ ın ö rg ü te o lan b ağ lılığ ı ve işin d e n ta tm in o lm a d ü ze y i sü rd ü rü le b ilir re k ab etin de ö n cü lle rin d e n o lm ak tad ır. B u g ü n e k a d a r ö ze l g ü v e n lik k u ru m ları g en e ld e k a n u n la r ve u y g u la m a la r çe rçe v esin d e d eğ e rle n d irilirk e n ç a lışm a d a işg ö re n fa k tö rü ele a lın m ıştır. B u rs a ilin d e fa a liy e t g ö ste re n k a m u h a sta n e le rin e h iz m e t v e re n ö zel g ü v e n lik k u ru m la rın ın (altı ad et) ça lışa n la rın ın iş ta tm in i ve ö rg ü tsel b a ğ lılık k a v ra m la rın a y a k la şım la rı b u ça lışm a n ın te m e lin i o lu ştu rm ak tad ır. A ra ştırm a d a eld e e d ilen b e tim se l istatistik so n u çları aşa ğ ıd a k i şek ild ed ir;
A ra ştırm a y a d ah il o lan k atılım c ıla rın ; % 7 0 .8 ’i erk ek tir. K a tılım c ıla rın ; ç o ğ u n lu ğ u % 4 5 ’i 3 0 -3 9 y a ş a ra lığ ın d a d ır ve b u n u % 3 6 .7 ile 2 0 -2 9 y aş aralığ ı iz le m e k te d ir a y rıc a % 5 1 .7 ’si lise m ezu n u d u r. % 4 7 .5 ’i b eş y ıld a n d a h a az sü red ir, % 4 5 .8 ’i 6 -10 y ıld ır b u sek tö rd e çalışm ak tad ır. K atılım c ıla rın ; % 3 .3 ’ü ü st d ü ze y y ö n etici, % 1 6 .7 ’si o rta d ü ze y y ö n e tic i v e % 8 0 ’i ç a lışa n p o z isy o n u n d a istih d a m ed ilm ek ted ir. K a tılım c ıla rın ; % 2 0 .8 ’i b ir y ıld ır, % 4 2 .5 ’i 2 -4 yıld ır, % 3 0 ’u 5-9 y ıld ır ve % 6 .7 ’si 10 y ıl ve d a h a fa z la d ır ay n ı işletm ed e çalışm ak tad ır. K atılım c ıla rın ; % 6 0 ’ı ev li, % 3 7 .5 ’i b e k a r ve % 2 .5 ’i d iğ e r g ru b u n d a y e r alan m ed en i d u ru m ö ze llik lerin e sahiptir.
E rk e k k a tılım c ıla rın k a d ın k a tılım c ıla ra g ö re iş ta tm in d ü ze y le ri d a h a y ü k se k b u lu n m u ştu r. A n c a k ö rg ü tsel b a ğ lılık b o y u tla rıy la k a tılım c ıla rın cin siy et d eğ işk en le ri a ra sın d a b ir fa rk o lm ad ığ ı so n u c u n a u laşılm ıştır. E vli işg ö ren lerin iş ta tm in p u an ları b e k a r işg ö re n le rin iş ta tm in p u a n la rın d a n y ü k sek tir. A y n ı şek ild e; ev li işg ö re n le rin d u y g u sal b a ğ lılık p u a n la rı, d e v a m b a ğ lılığ ı p u an ları ve n o rm a tif b a ğ lılık p u a n la rı b e k a r işg ö re n le rin p u a n la rın d a n y ü k sek tir.
50 yaş v e ü z e rin d e k i ö zel g ü v e n lik g ö re v lilerin in ; d iğ e r tü m yaş g ru p la rın d a k i ö zel g ü v e n lik g ö re v lile rin e g ö re iş ta tm in d ü ze y le ri d a h a d ü şü k tü r. B u n a g ö re y a ş d ü ze y i a rttık ç a ö zel g ü v e n lik g ö re v lile rin in iş ta tm in d ü z e y le rin in tü k e n m işlik vb. n e d e n le rd e n d ü ştü ğ ü n ü sö y lem ek m ü m k ü n d ü r. 40 -49 y aş a ra lığ ın d a k i g ö re v lile rin h em 2 0 -2 9 y aş a ra lığ ın d a k i g ö re v lile rd e n h em de 50 y aş ve ü ze ri g ö re v lile re g ö re d u y g u sal b a ğ lılık la rı d a h a y ü k se k d ü ze y d ed ir. 50 yaş ve ü z e rin d e k i g ö re v lile rin d iğ e r tü m g ru p la rd a k i g ö re v lilere g ö re d ev a m b a ğ lılığ ı d a h a d ü şü k d ü ze y d ed ir. D iğ e r b ir d e y işle y aş dü zey i a rttık ç a d ev a m b a ğ lılığ ı d a az alm ak tad ır. 4 0 -4 9 y aş aralığ ın d a k i g ö re v lile rin 50 ve ü z e ri y aş g ru b u n d a y e r a la n g ö re v lilere g ö re n o rm a tif b a ğ lılık la rı d a h a y ü k sek tir. B u ra d a d ik k a t ed ilm esi g e re k e n n o k ta ç a lışa n ın işletm e d ek i
p o zisy o n u d u r.
İlk o k u l m e z u n u o lan g ö re v lile rin iş ta tm in i p u an ları, lise m ezu n u g ö re v lile rin iş ta tm in i p u a n la rın d a n y ü k sek tir. O rta o k u l m e z u n u o lan g ö re v lile rin iş ta tm in i p u an ları, lisa n sü stü m ezu n u o la n g ö re v lile rin iş ta tm in i p u a n la rın d a n y ü k sek tir. S o n u ç la ra g ö re; eğ itim sev iy esi a rttık ç a iş ta tm in i az alm ak tad ır. İlk o k u l m e z u n u o lan g ö re v lile rin d u y g u sal b a ğ lılık p u a n la rı, lise ve ö n lisan s m e z u n u o la n g ö re v lile rin d u y g u sal b a ğ lılık p u a n la rın d a n y ü k sek tir. İlk o k u l m e z u n u o lan g ö re v lile rin d ev a m b a ğ lılığ ı p u a n la rı, lise v e lisan sü stü m e z u n u o lan g ö re v lile rin d ev a m b a ğ lılığ ı p u a n la rın d a n y ü k sek tir. O rta o k u l m e z u n u o lan g ö re v lile rin d ev a m b a ğ lılığ ı p u an ları, ö n lisan s v e lisan sü stü m e z u n u o lan g ö re v lile rin d ev a m b a ğ lılığ ı p u a n la rın d a n y ü k sek tir. L ise m ezu n u o lan g ö re v lile rin d ev a m b a ğ lılığ ı p u an ları, ö n lisan s v e lisa n sü stü m e z u n u o lan g ö re v lile rin d ev a m b a ğ lılığ ı p u a n la rın d a n y ü k sek tir. V e rile rd e n de a n laşıld ığ ı ü ze re eğ itim sev iy esi y ü k se ld ik ç e işletm ey e o la n d ev a m b a ğ lılığ ı az alm ak tad ır. İlk o k u l m e z u n u o lan g ö re v lile rin n o rm a tif b a ğ lılık p u an ları, lise v e lisan sü stü m e z u n u o lan g ö re v lile rin n o rm a tif b a ğ lılık p u a n la rın d a n y ü k sek tir. İş ta tm in i ve eğ itim ilişk isin in s o n u c u n a b e n z e r b ir y o ru m u ö rg ü tsel b a ğ lılık için d e y a p m a k m ü m k ü n d ü r. Y a n i eğ itim d ü ze y i a rttık ç a ö rg ü tsel b a ğ lılık azalm ak tad ır.
S ek tö rd e ç a lışm a sü re si b eş y ıld a n az ve 5 -10 yıl ara sı o lan g ö re v lile rin iş ta tm in i p u an ları, sek tö rd e ç a lışm a sü resi 11 y ıld a n fa z la o lan g ö re v lile rin iş ta tm in p u a n la rın d a n y ü k sek tir. V e rile rd e n de an laşıld ığ ı ü ze re sek tö rd ek i ç a lışm a sü re si a rttık ç a iş ta tm in i d ü ze y i azalm ak tad ır. S ek tö r den ey im i d e ğ işk en i ile d u y g u sal b ağ lılık , d ev a m b a ğ lılığ ı ve n o rm a tif b a ğ lılık b o y u tla rın ın h a n g ile rin in a lt b o y u tla rın d a b ir ilişk i o ld u ğ u o rta y a k o n am am ıştır.
Y a p ıla n a n a liz le r so n u cu n d a ; h e m iş ta tm in i b o y u tu n d a h e m de ö rgüte b a ğ lılık b o y u tla rın d a (d u y g u sal b ağ lılık , d ev a m b a ğ lılığ ı ve n o rm a tif b ağ lılık ) ö zel g ü v e n lik g ö re v lile rin in işletm e d e ç a lışm a sü resi d eğ işk en i a ç ısın d a n h a n g i a lt g ru p la r a ra sın d a an lam lı fa rk la rın o lu ştu ğ u o rta y a k o n am am ıştır.
O rta d ü ze y y ö n e tic ile rin iş ta tm in i p u an ları h e m ü s t d ü z e y y ö n e tic ile rd e n h em de ç a lışa n p o zisy o n u n d a k i g ö re v lile rd e n y ü k sek tir. A y rıc a o rta d ü ze y y ö n e tic ile rin d u y g u sal v e n o rm a tif b a ğ lılık p u an ları h e m ü s t d ü ze y y ö n e tic ile rd e n h em de ç a lışa n p o zisy o n u n d a k i g ö re v lile rd e n d a h a y ü k sek tir. Y a n i o rta d ü z e y y ö n e tic ile r d iğ e r p o z isy o n la rd a k i g ö re v lile re g ö re d a h a fa z la d ü ze y d e iş ta tm in i, d u y g u sal ve n o rm a tif b a ğ lılık h isse tm e k te d irle r. H e m o rta d ü ze y y ö n e tic ile rin h e m de ç a lışa n la rın d ev a m b a ğ lılık la rı ü st d ü ze y y ö n e tic ile rin d ev a m b a ğ lılık la rın d a n d a h a y ü k se k d ü ze y d ed ir. D iğ e r b ir d eyişle;
o rta d ü ze y y ö n e tic ile r v e ça lışa n la r; ü s t d ü z e y y ö n e tic ile re o ra n la işletm e lerin e d ev a m b a ğ lılığ ın ı d a h a fa z la d ü ze y d e y an sıtm ak tad ırlar.
A ra ştırm a n ın h ip o te z le ri istatistik i so n u ç la r itib a riy le d eğ e rlen d irild iğ in d e a şa ğ ıd a k i so n u çlara u la şılm ıştır;
Ö zel g ü v e n lik k u ru m la rın d a k i g ö re v lile rin iş ta tm in le ri ile to p la m ö rg ü tsel b a ğ lılık la rı a ra sın d a p o z itif y ö n lü v e an lam lı b ir ilişk i v a rd ır (r= .882; p < 0 .0 5 ). Ö rg ü tse l b a ğ lılığ ın a lt b o y u tla rı o lan d u y g u sal b a ğ lılık (r= .874; p < 0 .0 5 ), d ev a m b a ğ lılığ ı (r= .775; p < 0 .0 5 ) v e n o rm a tif b a ğ lılık (r= .861; p < 0 .0 5 ) ile iş ta tm in le ri a ra sın d a d a p o z itif y ö n lü v e an lam lı b ir ilişk i söz k o n u su d u r. S o n u çlar h ip o te z le ri (H1, H2, H3 ve H4) d estek le m e k te d ir. A ra ştırm a
s o n u c u n a g ö re a ra ştırm a m o d eli ö zeti Ş ekil 3 ’de g ö sterilm ek ted ir.
Şekil 3:Analizlere göre Araştırmanın Modeli Özeti
Ç a lışm a d a z a m a n v e m a liy e t g ib i k ısta sla rd a n d o lay ı ç a lışm a alanı d araltılm ak z o ru n d a k alın m ıştır. B u n d an so n rak i ç a lışm a la rd a h e m özel g ü v e n lik g ö re v lile rin in say ısı a rttırılara k h e m de sadece k a m u h a sta n e le rin d e k i ö zel g ü v e n lik g ö re v lile ri d eğ il ay n ı z a m a n d a b a ş k a işletm e lerd e ça lışa n özel g ü v e n lik g ö re v lile rin in de d ah il e d ild iğ i ç a lışm a la r y ü rü tü leb ilir.
A y rıc a işletm e b ilim i aç ısın d a n ö zel g ü v e n lik k u ru m la rın ın v e b u k u ru m la rd a ça lışa n g ö re v lile rin fa rk lı y ö n le rd e n de ara ştırılm a sı b ir g erek lilik o la ra k g ö rü lm ek ted ir.
6. Kaynakça
ALLEN, Natalie J.ve Meyer, John P. (1990). “The M easurement And Antecedents O f Affective, Continuance And Normative Commitment To The Organization”,
Journal o f Occupational Psychology
, (63/1),1-18.BRİEF, Arthur P. ve Weiss, Howard M. (2001). “Organizational Behavior: Affect In The W orkplace”,
Annual Review o f Psychology,
(53), 279-307.BUCHANAN, Bruce (1974). “Building Organizational Commitment: The Socialization o f Managers in W ork Organizations”,
Administrative Science Quarterly,
(19 / 4), 533-546.CHERABİN, Moslem, Pour, M arzieh Ghobadi, Azimi, Hamid M oham m ad ve diğ.
(2013). “Relationship
Betw een Organizational Commitment And Job Satisfaction Among Faculty M embers O f Secondary Level Teacher Training Programme In India (Mysore) And Iran (Tehran) - A Comparative Study”,
Indian Streams Research Journal.
vol. 3, ıssue 5, 1-6.
COHEN, Aaron (1996). “O n The Discriminant Validity O f The M eyer And Allen Measure O f Organizational Commitment:How Does It Fit W ith The W ork Commitment Construct?”,
Educational and Psychological Measurement
, (56 / 3), 494-503.COHEN, Aaron (2007). “Commitment Before And After: A n Evaluation And Reconceptualization O f Organizational Commitment”,
Human Resource
ManagementReview
, (17), 336-354.ÇÖL, Güner ve Ardıç, K adir (2008). “ Sosyal Yapısal Özelliklerin Örgüte Bağlılık Üzerine Etkileri”,
Atatürk Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi
, (22 / 2), 157-174.DALDA, Y usuf Vehbi (2013). “5.Yılında Özel Güvenlik Hizmetleri Kanunu Üzerine Düşünceler-Öneriler”,
http://www.caginpolisi.com.tr/94/23-24.htm
, erişim tarihi: 08.04.2013.DEMİRER, Halil; Güreş, Nuriye ve Akgül, V olkan (2010). “Organizational Commitment And Job Satisfaction: The Influence O f Individual And Organizational Factors O n Sales Persons’ W ork Attitudes In Travel Agencies”,
Mustafa Kemal University Journal o f Social Sciences Institute
, volume: 7, issue: 14, 41- 62.ERDİL, Oya ve Keskin, Halit (2012). “Güçlendirmeyle İş Tatmini, İş Stresi ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkiler: B ir A lan Çalışması”,
Ekev
Akademi Dergisi,
yıl: 16, sayı: 52, 319-338.GEBREMİCHAEL, H ailem ariam ve Rao, Prasada B.V. (2013). “Job Satisfaction And Organizational Commitment Between Academic Staff And Supporting Staff (W olaita Sodo University -E thiopia As A Case)”,