Türk halkbilimi çal›flmalar›nda, dünya halkbilimi çal›flmalar›na ilgi, di-siplinin üniversitelerde yer almas› ile bafllam›flt›r. Bu dönemde çok az da olsa eserlerden metot konusunda yararlan›l-m›fl, çeviriler yap›lmaya bafllanm›flt›r. 1990 y›l›nda Prof. Dr. Umay Günay’›n Milli Folklor dergisinde bafllatt›¤› “çeviri projesi” Türk folklor çal›flmalar›na yeni bir boyut kazand›rm›flt›r. Akademik halkbilimi çal›flmalar›n›n uluslar aras› birikimden yararlanmas›n› hedefleyen bu proje kapsam›nda Türkçe’ye çevrile-rek “Milli Folklor” dergisinde yay›mla-nan yaz›lar, 2003 y›l›nda “Halkbiliminde Kuramlar ve Yaklafl›mlar” ad›yla bir araya getirilip yeniden yay›mlanm›flt›r. “Halkbiliminde Kuramlar ve Yaklafl›m-lar 2” bu çal›flman›n devam› ve tamam-lay›c›s› niteli¤indedir. Bu çal›flmada,1. kitaptan farkl› olarak makalelerin ba-fl›nda, yazarlar›n›n k›sa özgeçmiflleri ku-ramsal e¤ilimleri ve yay›nlar› ile ilgili bilgiler yer almaktad›r. Çal›flmada “Milli Folklor” dergisinde yay›mlanmayan baz› makalelerin yan›nda Türkçe’ye yeni ka-zand›r›lan makaleler de yer almaktad›r.
Kitap, “folklor (Folklore)” teriminin ilk kez kullan›ld›¤› makale olarak kabul edilen William John Thoms’un “folklor” bafll›kl› yaz›s› (Çev: Serpil Aygün Cen-giz) ile bafllay›p, Fakelore, folklorun ta-n›mlar›, kapsam›, ifllevi, folklor yakla-fl›mlar›, folklorun inceleme alan›na gi-ren mit, masal, efsane, vb. konular› kap-sayan bütünlüklü bir çal›flmad›r.
Kitap-ta yer alan makaleler flu flekilde s›ralan-m›flt›r:
William John Thoms ve “Folk-lor” Bafllikli Yaz›s›, Richard M. Dor-son-W. J. Thoms ( Çev.: Serpil Aygün Cengiz); Folklor Nedir?, Alan Dundes (Çev.: Gülay Ayd›n / Yay›na Haz›rlayan: Sezgin Karagül); Folklorun Tan›m›, Francis le Utley (Çev.: Tuba Salt›k Öz-kan/ Redaksiyon : Evrim Ölçer Özünel); Folklor ve Fakelore: Baz› Sosyolojik Düflünceler, (William s. Fox/ Çev. Tolga Tanyel); Halk Yasam›, Don Yoder (Çev.: Ayça Yavuz); Halkbilimi, Sözlü Sanat ve Kültür: William Bascom ( Çev.: Nil-gül; Aytuzlar); Halk Biliminin Farkl› Kimligi ve Sosyal Taban›, Richard Bauman ( Çev.:Feridun Çotra/Redaksi-yon: Evrim Ölçer Özünel); Halkbilimi-ni Etnolojik ve Sosyolojik Yönleriy-le Aç›klamak, Roger D. Abrahams ( Çev.: Ayça Yavuz); Halkbilimi Çal›flma Yöntemleri, Alan Dundes (Çev.: Ayfle-nur Nazl›); Co¤rafya ve Halk Masal› Ekotipleri, Carl Wilhelm Von Sydow (Çev.: Tu¤çe Ifl›khan); Folklorun Dört Ifllevi, William R. Bascom (Çev.: Ferya Çal›fl); Dizilefltirme Manti¤i: Folklor ve Çok Kültürlü “Kendini ‹yi His-set” Dönemindeki Farkl›l›klar, J. Kimberly Lau (Çev.: Günefl Y›lmaz; Re-daksiyon : Evrim Ölçer Özünel); Halk-biliminin Retorikal Teorisi Için Gi-rifl Sözleri, Roger D., Abrahams (Çev.: Ayça Yavuz-Nilgül Aytuzlar - Emine Ay-do¤an); Folklor Ve Popüler Kültür,
HALKB‹L‹M‹NDE KURAMLAR VE YAKLAfiIMLAR 2*
Tuba SALTIK ÖZKAN**
* M. Öcal O⁄UZ-Selcan GÜRÇAYIR, Halkbiliminde Kuramlar ve Yaklafl›mlar 2, Geleneksel Yay›n-c›l›k 2005, 511 s.
** G. Ü. Fen Edebiyat Fakültesi Araflt›rma Görevlisi
Millî Folklor, 2005, Y›l 17, Say› 68
238
http://www.millifolklor.comM. trefor Owen (Çev.: Selcan Gürçayir) ; ‘Jargon’ Kavram› Hakk›nda; Peter Burke–Roy Porter ( Çev.: Kerim Demir-ci); Bati Marksizmi ve Folklore, José E. Limon (Çev: Necdet Hasgül / Yay›na Hazirlayan: Sezgin Karagül); Folklor ve Mitoloji, Alexander H. Krappe (Çev.: Umay Günay) ;Miti Tan›mlama Prob-lemi, Lauri Honko (Çev.: Nezir Temür); Mitleri Tan›mlamak Üzerine ;G. S. Kirk (Çev.: Kadriye Türkan); Mit Ku-ramlari; Percy s. Cohen (Çev.: Evrim Ölçer Özünel); “Do¤a Mitolojileri” Hakk›nda Teoriler, Jan De Vries (Çev.: Gülten Küçükbasmac›); Tarih ve Mit, Lord Raglan ( Çev.: Levent Soysal); Mit Ve Rituel, Lord Raglan (Çev. Evrim Öl-çer), Mitte ve Gerçekte Tavflan; Bir ‹nceleme Yaz›s›, John Andrew Boyle (Çev.: Feridun Çotra–Hüseyin Tafldemir) ; Günümüz Ba¤laminda Efsane Üze-rine Teorik Bir Düflünme ve Efsane-nin Tanimi Linda Dégh (Çev.: Selcan Gürçayir) Hikâye Anlaticilar, Linda Dégh (Çev.: Adem Koç); Masal, Masal Araflt›rmasi ve Masal Derlemesi Üzerine, Ursula Ewig (Çev.: Zeki C. Ar-da); Halk Masal› Incelemeleri ve Dil-bilimi Üzerine Bazi Görüfller, Carl Wilhelm Von Sydow (Çev.: Kürflat M. Korkmaz); Avrupa Masallar›n›n Üs-lûp Özelliklerini Inceleyen Bir Ma-sal Arafltirmac›s›: Max Luthi,(
Çev:fierif Oruç); Bilgisayar ve Tarihî-Co¤rafî Fin Metodu; Bruce A. Rosen-berg–John B. Smith (Çev.: Aysenur Nazl); Metin ve Folklor Baglam› ‹n-dekslemeye Kars›; Heda Jason (Çev.: Orhun Yak›n) ; Sözel Sairler Anonim Midir?, Ruth Finnegan (Çev.: Mustafa Sever); Bireysel Yetenek Olarak fiair; Ruth Finnegan (Çev.: Mustafa Sever); Gaipten Haber Veren Kifli / Kahin Olarak fiair, Ruth Finnegan (Çev.: Mustafa Sever); Avrupa Halk Dansla-r› Millî ve Müzikal Karakterleri; Jo-an Lawson (Çev.: Kürflat Korkmaz); Mi-zah›n S›rr›; Leonard Feinberg ( Çev.:Ali Çelik-F. Gül Özya¤cio¤lu Koçsoy).
Kitapta yer alan makaleler, dünya halkbilimi çal›flmalar›na yön veren bilim adamlar›n›n yaz›lar›d›r. Bu yönüyle ki-tab›n, Türk halkbilimi çal›flmalar›na da-ha bilimsel ve uluslar aras› bir bak›fl aç›s› getirerek, önemli bir bofllu¤u dol-duraca¤›na inan›yorum. Yaln›zca halkbi-limi de¤il, edebiyat, antropoloji gibi kül-tür üzerine çal›flanlar için de bir baflucu kitab› niteli¤indeki bu çal›flmay› bize ka-zand›rd›klar› için M. Öcal O¤uz ve Sel-can Gürçay›r’a teflekkür borçlu oldu¤u-muzu belirtmek istiyorum.
