Ziyaretin Ardından Basına Yansıyan Açıklamalar

Venizelos’un ziyaretinin ardından her iki ülkenin basınında haberler yer almaya devam etmiştir. Venizelos, Kral ile görüştükten sonra evine davet ettiği basın mensuplarına açıklama yapmış ve bu açıklamasında,

“Türk hükümeti tarafından gösterilen kabul beni son derece

memnun etti. Dost Türkiye ile ilişkilerimizin gelişmesi konusunda tamamen iyimserlikle dönüyorum. Türk idarecilerinde karşılıklı anlayış ve iyi niyet olduğuna kanaatim var” demiştir.

307 Akşam, 6/2/1952; Cumhuriyet, 6/2/1952. 308 _{To Vima, 6/2/1952; Embros, 7/2/1952.}

Ayrıca, kurulmasına Ankara’da kararlaştırılan Türk-Yunan Karma Komisyonunun, her iki tarafça gösterilen niyetleri tahakkuk ettirmek üzere hemen harekete geçireceğini de belirtmiş ve

“her seferinde hoş olmayan bir hava yaratan balık avcılığı

anlaşmazlığının halledileceğine eminim. Yunan balıkçılarından da bu mesele halledilinceye kadar olay çıkarmaktan kaçınmalarını istiyorum. Basının da desteğini talep ediyorum ve Türk-Yunan ilişkilerinin takviyesinin Akdeniz’in bu bölgesi için teşkil ettiği önemi göz önüne alarak bu desteğin reddedilmeyeceği inancındayım. Ayrıca, Cumhurbaşkanı Celal Bayar, Başbakan Menderes, Dışişleri Bakanı Köprülü ve TBMM Başkanı Koraltan’a anlayışları için minnettarım. Barışın ve iki halkın sevgisiyle Türkiye ve Yunanistan arasındaki ilişkilerin gelişmesi için tamamen iyimser olduğumu tekrarlamak isterim.”

Venizelos ayrıca Başbakan ve Dışişleri Bakanına bir telgraf göndermiştir. Başbakan Adnan Menderes’e gönderdiği telgrafta:

“Memleketlerimiz arasındaki sınırı geçerken, sizin

Ekselansınıza, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanına ve Türk halkına samimi sevgi dolu hislerimi ve kalbi karşılama, Yunan halkını derinden bağrına basan içten misafirperverlik için minnettarlığımı ve memnuniyetimi iletmenizi rica ediyorum. İçten dileklerimle, yine görüşmek üzere.”309

Dışişleri Bakanı Fuat Köprülü’ye gönderdiği telgrafta ise:

“Memleketiniz topraklarını terk ederken bana Ankara’da

gösterilmiş olan bu derece samimi kabulden ve unutulmaz misafirperverlikten dolayı bütün minnettarlığımı size bir kere daha

309 _{To Vima, 6/2/1952; Embros, 6/2/1952.}

ifade etmek isterim. Derin hislerimin Cumhurbaşkanına ve sadakatli dostluk hislerimin Başbakana iletmenizi rica ederim.”310

Yunanistan’a döndükten sonra Venizelos, Ankara görüşmeleri ile ilgili olarak Yunan meclisinde de bir konuşma gerçekleştirmiş burada,

“…Türkiye’ye giderken iki tarihi adam tarafından kurulmuş

dostluğun her iki halkın hakikaten derin hislerine mi karşılık verdiği, yoksa basit bir kavram mı olduğundan duyduğum endişeyi sizden saklamayacağım. Milli meclise belirtmekten memnuniyet duyarım ki Ankara’ya gerçekleştirdiğim dört günlük ziyaretim boyunca Türk yetkililerle yaptığım görüşmelerde ve Türk halkı ile olan iletişimimde sıkı işbirliğinin zorunluluk ihtiyacının tamamen farkına varmış iki halkın derin hislerine dayandığını gözlemledim. Türkiye Cumhurbaşkanı, Başbakanı ve Dışişleri Bakanı ile temaslarım bana, her iki ülkeyi ilgilendiren bütün meselelerde bir işbirliğine varmak için iyi isteğinin var olduğunu göstermiştir. Bunun için de iki ülke arasında askıda bekleyen tüm sorunların çözümlenmesi amacıyla karma bir komisyon kurulmasına karar verilmiştir.”

Venizelos bu konuşmasının devamında Türkiye ile Yunanistan arasında olumsuz bir hava yaratan balık av bölgeleri meselesinin halledileceğine emin olduğunu sözlerine ekleyerek konuşmasını tamamlamıştır. Mecliste, Venizelos’un bu konuşmasının ardından muhalefet adına Kanellopulos da söz almış:

“Sayın Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı tarafından

verilen açıklamalar bizi tatmin etmiştir… Yunan muhalefet partisi

310 _{Cumhuriyet, 7/2/1952.}

Türkiye ve Yunanistan arasındaki ilişkilerin sıkılaşması için duyulan tarihi ihtiyaca tam anlamıyla inanmaktadır…”311

Yunanistan Başbakanı Plastiras da Ankara görüşmelerinin neticeleri ile ilgili olarak bir açıklama yapmış ve iki ülkenin bağlarının güçlendirilmesine inandığını, kendisinin Türkiye’yi ve Türk halkını iyi tanıdığını belirtmiştir. Türkiye ile dostluğu desteklediğini de dile getirdikten sonra Hükümet Başkan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Venizelos’un Ankara ziyaretiyle sağlanan dostluk temaslarının teoride kalmayacağını, iki ülke arasındaki işbirliğinin sadece iki ülkeye değil diğer bütün bağımsız halklara da iyi yönde fayda sağlayacağını sözlerine eklemiştir. Açıklamasında son olarak iki büyük siyasetçi Kemal Atatürk ve Eleftherios Venizelos’un damgasını vurduğu Türk-Yunan dostluğunun, iki halkın tamamen isteği ve rızasıyla güçleneceğini vurgulamıştır.312

Görüşmeler neticesinde yapılan bu açıklamalar ve güzel yorumların ardından iki ülke arasında Türk-Yunan Daimi Karma Komisyonu kurulmuş ve bu komisyon iki ülke arasındaki siyasi işbirliğinin yanı sıra ekonomik ve ticari yakınlaşmayı sağlamak amacı gütmüştür.313

Görüşmeler bittiği gibi kurulmuş olan Daimi Karma Komisyon tarafından daha sonra ortak bir bildiri hazırlanmış ve Komisyon’un hazırladığı üç anlaşma tasarısı sunulmuştur. Bu üç anlaşma tasarısı şu şekildedir: Her iki ülke, Ege Denizi karasularının muayyen yerlerinde müştereken balık avlanmasına mütedair anlaşma tasarısı, her iki ülke basın mensuplarının Türkiye ve Yunanistan’da yapacakları seyahatlerde aynı kolaylıklardan istifadelerine mütedair anlaşma tasarısı ve karşılıklı olarak ilk ve orta tedrisat mektep kitaplarında her iki ülke aleyhindeki yazıların çıkartılmasına mütedair anlaşma

311 To Vima, 8/2/1952; Aynı içerikli haber 9/2/1952 tarihli Akşam gazetesinde de yer almaktadır. 312 _{Ta Nea, 14/2/1952.}

313 Melek Fırat, s. 587.

tasarısıdır. Ne yazık ki bu anlaşma tasarıları etkileri görülebilecek yeterli süre hayatta kalamamışlardır.314