YurtdıĢında Yapılan AraĢtırmalar

Adams (1983) tarafından yapılan bir araĢtırmada, iyi ve etkili bir eğitim için konu alan bilgisi ve öğretmeyi sevmenin en önemli etken olduğu sonucuna varılmıĢtır.

Hubermen (1985)‟ in yaptığı araĢtırma sonucunda, öğretmenliğin ilk senelerinde en fazla karĢılaĢılan problemin “daimi çaba ve hata” olduğu görülmüĢtür. Derse hazırlıklı gelme, yakınların desteği, meslektaĢlardan yardım alma, bilgi depolama ve hizmet içi eğitim almayı sorunların giderilmesinde ehemmiyetli bulmuĢtur.

Eble (1985)‟in yaptığı araĢtırmada, ilköğretim öğretmenlerinin sözlü iletiĢim kurma yeterlilikleri ve yazılı iletiĢim yeterlilikleri gibi farklı türdeki yeterlilikleri irdelenmiĢ olup ikisinin de önemi vurgulanmıĢtır. Ayrıca araĢtırmada, ilköğretim

54

öğretmenlerinin yetiĢtirilmesinde drama, Ģiir ve diğer yazın uygulamalarının da programlarda yer alması gerekliliği belirtilmiĢtir (Akt. Gökçe,1999,76).

Martin(1986)‟nin yaptığı araĢtırmada, yeterlilik anketleri çeĢitli boyutlar bakımından incelenmiĢtir. Öğretmen yeterliliklerini belirleme ve değerlendirmeye yönelik anketlerin süratle artmaya baĢlandığı ve bunun öğretmenler üzerinde olumsuz etkilere yol açacağı saptanmıĢtır. Öğretmen eğitimi programlarının, öğretmen yeterliliklerinin test edilmeye baĢlanmasından sonra, arka planda kalmaya baĢlandığına ve öğretmen niteliklerinin yükselmediğine iĢaret edilmiĢtir.

Watts (1986)‟ın yaptığı çalıĢmada, öğretmen yeterlilik test ve anketleri, sebep ve sonuçları açısından ele alınmıĢtır. AraĢtırmada, öğretmen yeterlilik testlerinin fazlalaĢtığı aynı zamanda bu durumun bazı sorunları ortaya çıkardığı saptanmıĢtır. bu testlerin, öğretmenin niteliğini ve baĢarısını garantilemeyeceği sonucuna ulaĢılmıĢtır. Ayrıca araĢtırmada, etkili öğretim ve öğretmenin performansı ile öğretmen yeterliliklerinin doğrudan iliĢkili olduğu üzerinde durulmuĢtur.

Cochran (1987) araĢtırmasında, öğrenci baĢarılarına bakılarak öğretmenlerin yeterliliklerinin değerlendirilebileceğini vurgulamıĢ olup, ders ve konu amaçlarının öğrencilerde davranıĢa dönüĢtürülmüĢ olmasını öğretmen yeterliliğine kanıt göstermiĢtir.

Barnes ve Taylor (1988), yaptıkları araĢtırmada, beĢ ayrı okulda ilköğretim öğretmenlerinin yeterlilikleri ve eğitim öğretim programları değerlendirilmiĢtir. AraĢtırmada, okuma-yazma öğretimi, matematik öğretimi, oyun ve sanat etkinlikleri bakımından öğretmenlerin yeterli olduğu, bilgisayar kullanma, müzik ve özel eğitim ihtiyaçlarını saptama açısından da yetersiz oldukları sonucuna varılmıĢtır.

Raviv ve Reisel (1990), çalıĢmalarında; öğrenci ve öğretmenlerin sınıf çevresine yönelik algıları belirlenmeye çalıĢılmıĢtır. AraĢtırma örneklemini Ġsrail Tel-aviv bölgesindeki 43 ilkokuldan seçilen 2347 öğrenci ve 13 yıllık deneyime sahip öğretmenler oluĢturmuĢtur. Sonuçlara göre; öğretmenler ve onların sınıflarında bulunan öğrencilerin ideal sınıf çevresine iliĢkin algılarında farklılaĢma olduğu görülmüĢtür.

55

Ġlkokul düzeyindeki sınıflarda karĢılıklı etkileĢim, yenilik ve düzenlilik konularında öğretmenlerin bir ilerleme sağlamasını istedikleri ifade edilmiĢtir

Sanders ve Wiseman (1990), yaptıkları araĢtırmada; öğretmede öğretmen davranıĢlarının öğretimi doğrudan etkilediğini görmüĢlerdir.

Davey (1991), yaptığı araĢtırmada; performans değerlendirme testleri ile öğretmenlerin öğretim sürecine ve ölçme değerlendirmeye yönelik yeterlilikleri değerlendirilmeye çalıĢılmıĢtır. Sonuç olarak performansı ölçen yetenek testleri ile öğretmen yeterliliklerinin belirlenebileceği görülmüĢtür.

Shanon (1991), araĢtırmasında; fonksiyonel bir yaklaĢım ile öğretmenleri değerlendirmeye çalıĢmıĢtır. Yapılan çalıĢmada, öğretmenlerin yeterliliklerini değerlendirmek amacıyla kullanılan kâğıt kalem testi yerine, araĢtırmacı tarafından geliĢtirilen “EtkileĢimli Öğretim Yeterlilikleri Testi” kullanılmıĢtır. 46 deneyimli öğretmen, 30 aday öğretmen ve 31 yetiĢkin üzerinde çalıĢma yapılmıĢtır. Sonuç olarak geliĢtirilen yaklaĢımın ve testlerin geçerli ve güvenilir olduğu görülmüĢ ve öğretmenlerin yeterliliklerini değerlendirmek için alternatif bir yaklaĢım olmuĢtur.

Plake (1993), araĢtırmasında; öğretmenlerin yeterliliklerini, öğrenci görüĢlerine dayalı olarak değerlendirilmeye çalıĢmıĢ. Bu çalıĢmada, test geliĢtirme ve uygulama yönüyle öğretmenler yeterli bulunurken, test sonuçları hakkında geri bildirim verme konusunda yetersiz görülmüĢlerdir. Yapılan çalıĢmada; öğretim sürecine, yöntem ve tekniklere iliĢkin yeterlilikler üzerinde de durularak belli standartların geliĢtirilmesi gereği düĢünülmüĢtür.

Amos ve Cheseman (1996), araĢtırmalarını öğretmen yeterlilikleri üzerine yapmıĢlardır. Öğretim sürecine iliĢkin Ġlköğretim öğretmenlerinin yeterlilikleri Ģu Ģekilde sıralanmıĢtır:

1.Öğretim planlarını amaçları gerçekleĢtirmeye yönelik oluĢturma 2.Bireysel farklılıklara dikkat ederek öğretim sürecini iĢleme 3.Bilgileri öğrenci ihtiyacına göre belirleme ve kullanabilme

56

4.Ġlgili bilgileri öğretim sürecini verimli kılmak için kullanabilme 5.Etkili yöntem- teknik ve malzemeleri amaçlara uygun kullanabilme 6.Öğrencilerle arasında etkili bir iletiĢim kurabilme

7.Alternatif öğretim yöntem ve teknikleri konusunda deneyimli olabilme 8. Eğitim öğretim sürecinde öğrencileri cesaretlendirme ve destekleyebilme 9.Özel etkinlikleri okulun öncülüğünde gerçekleĢtirebilme

10. yer, zaman, materyal ve ekipmanları öğretim için hazır hale getirebilme 11.Sonraki eğitim aĢamalarına ve akademik beklentilerine göre öğrencileri cesaretlendirebilme

12.Eğitim ve öğretim sürecine aktif katılmayı isteme

13. Olumlu yönde benlik kavramı geliĢtirmelerinde öğrenciler yardımcı olabilme 14.Sınıf içi ve dıĢı etkinliklerde öğrencileri yönetebilme

Öğretim sürecini, planlama, uygulama ve değerlendirme, uygun yöntem ve teknikleri seçme, öğrenci geliĢimini izleme ve değerlendirme, okuma, yazma ve matematik öğretimi gibi temel yeterlilik alanlarında öğretmenlerin beklenen performansları sergilemesi, gerekli olan yeterliliklere sahip olduklarını göstermektedir.

Chan (1999), araĢtırmasında; öğretmenlerin kiĢisel özellikleri ve yeterlilikleri isimli bir çalıĢmayı 50 öğretmen üzerinde uygulamıĢtır. Burada yeterlilikler özel tanımlamalarla, 25 kiĢisel özellik te felsefi ideallerle iliĢkilendirilmiĢtir. Öğretmenlerin bu özelliklere ve yeterliliklere göre hazırlanan eğitim programları ile daha etkili ve nitelikli yetiĢtirilebileceği sonucuna varılmıĢtır. Bunun yanında, yetenekli öğretmen adaylarının programa iliĢkin görüĢlerinin de dikkate alınarak istenilen yeterliliklerin, eğitim amaçlarının ve konularının belirlenmesiyle elde edilebileceği düĢünülmüĢtür. Programa dair öğretmen inançlarının tam olması ve program üzerinde eğitimde verimi artırması açısından aynı düĢünceye sahip olmaları gerekmektedir.

57

Linda (1999) tarafından öğretmenlerin yeterliliklerini belirlemeye yönelik yerel ölçek kullanılarak bir araĢtırma yapılmıĢtır. Ölçeğin geliĢtirilmesi açısından, Eğitim fakültelerindeki öğretim görevlilerine ve okul müdürleri ile deneyimli öğretmenlerinin sanal ortamda görüĢleri alınmıĢtır. Öğretmenlerin, hem mesleki hem de diğer alanlarda meydana gelen bilimsel ve teknolojik geliĢmelere yönelik oldukça yüksek düzeyde oldukları ve bu durumlarını sürekli güncelledikleri, sınıf içi etkileĢimde daha çok geleneksel yöntemlere baĢvurdukları ölçeğin uygulanma sonucu ortaya çıkmıĢtır. Ġlgili birimlerin bu konuya dair dikkatleri çekilerek hizmet içi eğitim aracılığıyla öğretmenlerin eksiklikleri bertaraf edilip yeniden sertifikalandırılması yönünde öneriler sunulmuĢtur.

58

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM