• Sonuç bulunamadı

2. KURAMSAL ÇERÇEVE VE İLGİLİ ARAŞTIRMALAR

2.4. İlgili Çalışmalar

2.4.2. Yurt Dışında Yapılmış Çalışmalar

geliştirdikleri görülmüştür.

Kan (2012), çalışmasında bireysel ve grupla zihin haritası oluşturmanın Sosyal Bilgiler dersinde öğrenci başarısına, kalıcılığa, tutuma ve motivasyona etkilerini belirlemek istemiştir. Deneysel desene uygun olarak yapılan bu çalışma kapsamında 2 deney grubu ve 1 kontrol grubu olmak üzere toplam 74 adet 6. sınıf öğrencisi ile 6 hafta boyunca uygulama yürütülmüştür. Deney gruplarından bir tanesi ile bireysel zihin haritası tekniğiyle, diğeri deney grubu ile de grupla zihin haritası tekniğiyle ders yürütülmüştür. Kontrol grubu ile de geleneksel yöntem ile ders yürütülmüştür. Grupla zihin haritası tekniğiyle ders yürütülen deney grubunun başarı düzeyi daha yüksek çıkmıştır. Kalıcılık bakımından gruplar arasında anlamlı bir farklılık görülmemiştir. Araştırmanın nicel ve nitel verilerinin sonucuna göre genel olarak zihin haritası tekniğinin başarıyı arttırdığı ve derse yönelik olumlu duyuşsal durumu ortaya çıkardığı belirlenmiştir.

2.4.2. Yurt Dışında Yapılmış Çalışmalar

Steyn ve Boer (1998), çalışmalarında zihin haritası tekniğinin Fen ve Matematik dersinde etkisini belirlemek istemişlerdir. Beş hafta süren uygulama sonrasında zihin haritası tekniğinin öğrencilerin bilgileri öğrenmesini kolaylaştırdığını belirlemiştir. Bu çalışma ile öğrencilerin öğrendiklerini kolayca hatırlayabildikleri ve bu tekniği kullanmaktan zevk aldıkları sonuca ulaşmıştır

Goodnough ve Woods (2002), fen bilgisi öğretiminde zihin haritası kullanımı hakkında görüş ve algılarını belirlemek için bir çalışma yapmışlardır. Uygulama 15 adet 6. sınıf öğrencisiyle 10 ay boyunca yürütülmüştür. Yarı yapılandırılmış görüşme formları, açık uçlu anket soruları ve gözlem notları kullanılmıştır. Uygulama sonrasında öğrencilerin zihin haritalamaya karşı olumlu görüş bildirerek bu tekniği eğlenceli ve ilginç buldukları ve kullanmaktan hoşlandıkları sonucu elde etmişlerdir. Ayrıca öğrencilerin bu teknik ile ne öğrendiklerini bilerek eksik öğrenmelerinin farkına vardıkları belirtilmiştir.

Holland, Holland ve Davies’ın (2004), zihin haritalama tekniğinin çalışma ve planlama becerilerini geliştirmeye olan etkisini ölçebilmek amacı ile yaptıkları çalışma Sanat

Tasarımı bölümünde öğrenim gören 40 öğrenci ve Programlama-Bilişim Teknolojisi bölümünde öğrenim gören 79 öğrenci ile yürütülmüştür. Öğrencilere bilgisayar zihin haritalama programı olan Mind Manager ile çalışmalar yaptırılmıştır. Çalışmaya başlamadan önce zihin haritalama tekniği ve kullanılan yazılım hakkında bilgiler verilmiştir. Uygulama öncesinde ve sonrasında öğrencilerin görüşleri anket ile alınmıştır. Araştırma sonucunda öğrencilerin tekniğini çalışma ve planlama amaçlı kullanabildikleri, faydalı buldukları ve zihin haritalarını kullanmaya devam edecekleri sonuçlarına ulaşılmıştır. Bununla beraber öğrenciler Mind Manager yazılımının kolay olduğunu ve bu yazılımı kullanmaya devam edeceklerini belirtmişlerdir.

Amma (2005), çalışmasında bilgisayar destekli zihin haritalamanın biyoloji öğretiminde etkililiğini belirlemiştir. Deneysel olarak yapılan bu çalışma yükseköğretim ikinci sınıf öğrencilerinde oluşan deney grubu ve kontrol grubu olmak üzere toplam 60 öğrenciyle gerçekleştirilmiştir. Deney grubu öğrencileriyle zihin haritası tekniği kullanılırken, kontrol grubu öğrencileriyle geleneksel öğretim yöntemi kullanılmıştır. Zihin haritası tekniğini kullanan deney grubu öğrencileri, kontrol grubu öğrencilerine göre biyoloji dersinde daha başarılı olmuşlardır.

Trevino (2005), çalışmasını 217 adet 7. sınıf öğrencisiyle Fen ve Teknoloji dersinde 15 gün boyunca yürütmüştür. Uygulama için 3 farklı grup belirlemiştir. Birinci grup ders sonrasında kendisine yöneltilen soruları ana hatları belirleyerek cevap verirken, ikinci grup zihin haritalama yaparak cevap vermiştir. Üçüncü grup ise cevaplamada geleneksel öğretim yöntemini kullanmıştır. Uygulama sonucunda ana hatları belirleyen grubun başarısının diğer iki gruba göre daha yüksek olduğu görülmüştür. Bununla beraber zihin haritasını kullanan grubun tutum puanlarının diğer iki gruba göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir.

Buisine, Besacier, Najm, Aoussat ve Vernier’ın (2007) çalışmalarında interaktif masaüstü sistemi aracılığıyla oluşturulan zihin haritaları ile geleneksel kağıt kalem kullanılarak oluşturulan zihin haritalarını karşılaştırılmıştır. Öğrenci, profesör ve çalışandan oluşan 6 grup ile uygulama yürütülmüştür. Gruplar zihin haritası yazılımı ile oluşturdukları zihin haritalarını masaüstüne yansıtarak ortak görüntü paylaşımı sağlamışlardır. Uygulama sonrasında grupların doldurduğu anket ile karşılaştırmaya gidilmiştir. Araştırma sonucunda tüm gruplar interaktif masaüstü sistemi aracılığıyla oluşturulan zihin haritalarının iletişim ve işbirliğini daha keyifli hale getirdiğini ve sosyal etkileşimi arttırdığını belirtmişlerdir.

Abi-El -Mona ve Abd-El-Khalick (2008), çalışmalarında zihin haritası tekniğinin Fen ve Teknoloji öğretiminde fen başarısına ve kavramsal anlamaya etkisini belirlemişlerdir. Araştırma deneysel olarak 62 tane 8. Sınıf öğrencisiyle yürütülmüştür. Uygulama sonucuna göre zihin haritası tekniğinin öğrencilerin fen başarılarını ve kavramsal anlama başarılarını arttırdığı belirlenmiştir.

Al-Jarf (2009), çalışmasında bilgisayar destekli zihin haritası tekniğinin üniversiteye yeni başlayan öğrencilerin İngilizce eğitiminde yazma becerileri üzerinde etkisini belirlemek istemiştir. Deney grubu ve kontrol grubundan oluşan 86 öğrenci ile uygulama gerçekleştirilmiştir. Bilgisayar destekli zihin haritası tekniğinin kullanıldığı deney grubu öğrencilerinin yazmada, organize ederek ortaya koymada ve yapılandırmada daha başarılı oldukları belirlenmiştir. Bununla beraber bilgisayar destekli zihin haritası tekniğinin kullanıldığı deney grubu öğrencilerinin daha olumlu tutumlar geliştirdikleri elde edilmiştir. Bu tekniğin özellikle eğlence ve yaratıcılık boyutunu vurgulayan öğrenciler bilgisayar destekli zihin haritası yazılımının ilk kez kullanılmasından doğacak sıkıntılara da dikkat çekmiştir.

Al-Jarf (2011), çalışmasında bilgisayar destekli zihin haritası tekniğinin İngilizce yazma becerilerinin öğretimi üzerindeki etkisini belirlemek istemiştir. Uygulamada Free Mind 0.9.0 yazılımı kullanılmıştır. Çalışmada bilgisayar destekli zihin haritası yazılımının heceleme ve telaffuz becerisi üzerindeki etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Alanda yapılmış ve araştırmacının ulaşabildiği çalışmalara ilişkin genel değerlendirmeler yukarıda özetlenmiştir. Zihin haritası uygulamasına ilişkin olarak yurt içinde ve yurt dışında yapılmış çeşitli çalışmaların mevcut olduğu görülmektedir. Bilgisayar destekli zihin haritası uygulamasına ilişkin olarak ise yurt dışında çeşitli çalışmalar yapılırken yurt içinde yapılan çalışmaların yetersiz olduğu görülmektedir. Genel olarak zihin haritası uygulamasına ilişkin olarak yurt içinde ve yurt dışında yapılan çalışmaların kuramsal makale ve araştırma makaleleri, yüksek lisans ve doktora tezleri ile sempozyum ve konferanslarda sunulan çalışmalardan oluştuğu görülmektedir. Araştırma sonuçlarına bakıldığında zihin haritası

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

3. YÖNTEM