Yeni işlev önerisi

Köşkün sahipleri yapının kültürel değerinin farkında olan ve ekonomik yararlılığı ikinci plana atabilen bilinçli kişilerdir; ailenin değerli bir bireyinin hatırasını sürdürmesi açısından da yapının yaşatılması gerektiğini düşünmektedirler. Bu amaçla, yapının bütünlüğünü, tipolojik özelliklerini ve mekansal ilişkilerini zedelemeyecek [52, s.97] uygun bir işlevle canlandırılmasını ve böylece sürekli bakımının sağlanmasını istemektedirler.

Prenses Atiye’ nin torunu olan Mimar Osman Vlora gelişmekte olan “bilgisayar destekli tasarım” alanında çalışmalar yapmaktadır ve köşkün bu konuyla ilgilenen kişiler için bir merkez olarak kullanılmasını önermiştir. Türkiye’ deki bazı Mimarlık Fakülteleri’ nde yüksek lisans eğitimi verilmesine karşın, yeni sayılabilecek bu alana ilgi duyan kişilerin bir araya gelecekleri bir kurumun henüz bulunmadığı görülmekte

ve “Prenses Atiye Köşkü - Sayısal Tasarım Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü” nün bu kişileri aynı çatı altında toplayarak bu bilimi daha ileri götürecekleri tahmin edilmektedir.

Kurumun çekirdeğini toplantı/seminer salonu, referans kütüphanesi ve bilgisayar eğitimi verilen derslikler oluşturmaktadır. Ayrıca bir mimarlık bürosu ile yarışmalar ve workshoplar için deneysel olarak bir araya gelen kişilerin çalışabileceği mekanlar bulunmaktadır. Ancak amaçlanan, kullanıcıların desteği ve ihtiyaçları doğrultusunda yapının zaman içinde gelişmesi ve şekillenmesidir.

Yeni işlevin yerleşmesi sürecinde, işletim masraflarının bir kısmını karşılamak üzere, yapının bir bölümünün reklamcılık, animasyon, endüstriyel tasarım gibi benzer alanlarda faaliyet gösteren ofislere ayrılması önerilmektedir. Böylece enstitünün tanınması ve katılımcılar tarafından benimsenmesine kadar geçecek sürede yapının maddi sorunlar yaşamaması sağlanmış olacaktır. Ayrıca benzer konularda faaliyet gösteren farklı disiplinlerin bir arada bulunmasının, yapılan çalışmaların düzeyini yükselteceği açıktır.

6.1.1

6.1.2

Vaziyet planı (Şekil İ.120)

Yapı için önerilen yeni işlev gereği, kimi zamanlarda yoğun ziyaretçi giriş-çıkışı olacağı ve bunun site yaşantısını olumsuz etkileyeceği düşünülmüştür. Bu nedenle enstitü bahçesine girişin parselin kuzey köşesinde son bulan Hüseyin Paşa Çıkmazı’ na açılacak şekilde, bu yöndeki bahçe duvarı üzerinde düzenlenmesi ve buradaki hidroforun trafo yanına taşınması önerilmektedir. Bahçe duvarının özgün olması nedeniyle, giriş sadece insan ve eşya geçişini sağlayacak genişlikte olacaktır. Enstitünün ve sitenin güvenliğini korumak amacıyla girişin yanında bir bekçi odası tasarlanmıştır. Ayrıca, enstitüye gelen kişilerin bahçenin diğer bölümlerine kontrolsüz geçişini engellemek üzere, günümüzde giriş holünde saklanan metal bahçe parmaklıklarının bir kısmı sınırlayıcı olarak burada değerlendirilmiştir. Peyzaj düzenlemesi ile de görsel sınır oluşturulması ve enstitü girişinin küçük bir avlu haline getirilmesi planlanmaktadır. Yükseltilmiş zemin kotunun indirilmesi ve kilitli beton parke olan kaplama malzemesinin bitki örtüsü ve taş olarak yeniden düzenlenmesi avlunun daha yaşanılabilir bir ortam olmasını sağlayacaktır.

Zemin kat (Şekil İ.121)

Yapının ana girişinin, kuzeydoğu cephesi üzerinde, günümüzde giriş holünün arka kapısı olan açıklıktan olması önerilmektedir; kapının yanına danışma bankosu yapılacaktır. Giriş holü (Z16), koridorlar (Z16a, Z16b) ve kuzeybatıdaki holün

yarışma projeleri ve sayısal tasarıma ilişkin çalışmalar için geçici sergi mekanı; hamam kısmının ise (Z18, Z18a, Z19, Z19a) “Prenses Atiye Köşkü Daimi Sergisi“ olarak düzenlenmesi düşünülmüştür.

Yapıya ikinci girişin, günümüzdeki antre (Z01) kısmından olması planlanmıştır. Antrenin kuzeybatısındaki mekan (Z15) yönetici odası olarak düşünülmüş, buraya bir merdiven eklenerek aşağıda depo olarak düzenlenen B01 mekanına ulaşım sağlanmıştır. Antrenin güneydoğusundaki mekan ise mutfak ve personelin dinlenme odası olarak düşünülmüştür (Z02). Çevrede personelin yemek ihtiyacını karşılayabilecek bir işletme olmadığı için, bir “catering” firmasıyla anlaşılarak öğlen yemeği için tabldot mönü getirilmesi söz konusudur. Salonun (Z04), hem mutfağın yanında olması hem de dış mekanla bağlantısının bulunması nedeniyle yemek odası ve kafe olarak kullanılması uygun bulunmuştur. Sergi ve seminerlerin kokteyli de bu mekanda düzenlenebilir ve gerektiğinde masalar birleştirilerek toplantı düzenine geçilebilir.

Kuzeydoğudaki mekanlar birlikte ya da bağımsız olarak kiraya verilebilecek ofis bölümleridir (Z07, Z08, Z11). Bunların, enstitünün gelişimi sürecinde toplantı odaları ya da dersliklere dönüşmeleri öngörülmektedir.

6.1.3 Birinci kat (Şekil İ.122)

Referans kitaplığı, toplantı/seminer salonu ve dersliklerin bir arada bulunmasının enstitünün işleyişi açısından gerekli olduğu düşünülmüş ve birinci kat enstitünün çekirdeği olarak planlanmıştır.

Kuzeydoğu kanattaki üç mekan referans kitaplığına ayrılmıştır (109, 110, 111). Ortadaki mekan (110) nadir eserler bölümüdür; burada internet taraması da yapılabilecektir.

Yapının en büyük ve görkemli mekanı olan salonun (106) toplantı/seminer odası olmaı önerilmektedir. Toplantının niteliğine göre mekanın tefrişi değiştirilebilecek ve gerektiğinde salon da sergi holü olarak kullanılabilecektir.

Güneybatı kanattaki iki odada (101, 105) bilgisayar destekli tasarım programlarının eğitimi verilecektir. Yapıya maddi açıdan da yarar sağlayacak olan kursların, eğitim dönemi boyunca hafta içi akşam saatleri ile hafta sonları düzenlenmesi öngörülmektedir. Ders olmadığı zamanlarda bilgisayarlar araştırmacıların kullanımına açık olacaktır.

6.1.4

6.2.1 6.2.1.1

İkinci kat (Şekil İ.123)

Seminer vermek amacıyla şehir/ülke dışından uzmanların davet edilmesinin, enstitünün belirli bir düzeyi yakalaması açısından önemli olduğu düşünülmüş; bu kişilerin konaklaması için, kuzeydoğu kanadındaki oda (206) misafir odası olarak düzenlenmiştir. Odanın gürültüden uzak ve ıslak hacme yakın olmasına dikkat edilmiştir.

Mimari ofisin, çoğunlukla beyin fırtınası gerektirecek yarışma projelerine hazırlanacağı öngörüldüğünden, tek ve büyük bir hacimde yer alması uygun bulunmuştur. Bu amaçla 203 mekanının çalışma, 201 mekanının ise maket atölyesi ve toplantı odası olarak kullanılması önerilmektedir.