Yarı YapılandırılmıĢ GörüĢmeler Ġle Ġlgili Sonuç ve TartıĢma

AraĢtırmanın sonuç ve tartıĢma bölümünde nicel verilerin analizinden elde edilen sonuçlarla birlikte, nicel sonuçları açıklamak ve anlamlandırmak için nitel verilerden elde edilen sonuçlara da yer verilmiĢtir. Bu bölümde ise öğretmen adaylarının ders içerisinde kullanılan yönteme, süreçte kullanılan bilimsel ölçüm yapan araçlara iliĢkin görüĢlerini belirlemek ve literatürdeki çalıĢmaların sonuçları ile tartıĢılması amaçlanmıĢtır.

Proje tabanlı öğrenmeye iliĢkin görüĢleri sorulan öğretmen adaylarının çoğu, derslere aktif bir Ģekilde katılımı destekler/ anlamlı öğrenmeyi sağlar Ģeklinde ifadeler belirtmiĢlerdir. Baran ve Maskan, (2009) da yaptıkları araĢtırma sonucunda proje tabanlı öğrenmenin, ders esnasında öğrenciyi aktif kıldığını bulmuĢlardır. Literatürde yapılan birçok araĢtırmanın sonucu da, proje tabanlı öğrenme yönteminin anlamlı öğrenme sağladığını ortaya çıkarmıĢtır (Girgin Balkı, 2003; Çiftçi, 2006).

Öğretmen adayları tarafından proje tabanlı öğrenme yöntemi günlük/gerçek hayattan sorunları ele alan ve uygulamaya dönük olan bir yöntem olduğu belirtilmiĢtir. Literatür incelendiğinde Saracaloğlu ve diğerleri, (2006), proje tabanlı öğrenmede

134

konuların gerçek hayatla bağlantılı olduğunu belirtmiĢlerdir. Aynı zaman da öğretmen adayları öğretmenin rehber görevinde olduğunu da vurgulamıĢlardır.

Öğretmen adayları proje tabanlı öğrenmenin avantajları olarak en çok; bilginin kalıcı olmasını sağladığını, yaratıcılık ve üretme becerisi kazandırdığı, iĢbirliği yapabilmeyi sağladığını, teknoloji kullanımını desteklediğini ve sorumluluk bilinci kazandırdığını belirtmiĢlerdir. Literatür incelendiğinde benzer sonuçların olduğu görülmüĢtür. Girgin Balkı (2003), tez çalıĢmasının sonucunda, projelerin öğrencilerin derslere olan motivasyonunu arttırdığını ve onların öğrenmelerini daha kalıcı kıldığını bulmuĢtur. Aynı zamanda öğrencilerin yaratıcılıklarının ve el becerilerinin de geliĢtiğini çalıĢmasında gözlemlemiĢtir. Yine Gültekin (2005) çalıĢmasında proje tabanlı öğrenme yönteminin öğrenmeyi zevkli ve eğlenceli kıldığını, yöntemin sınıf içi uygulamaları ile öğrenenlerin kalıcı ve anlamlı öğrenme sağladığını belirtmiĢtir. Erdem ve Akkoyunlu, (2002) da yöntemin öğrenciyi özerk, tasarımcı, yaratıcı ve üretken kıldığını belirtmiĢtir. Bir baĢka çalıĢmada ise proje çalıĢmaları süresince öğrencilerin hem birbirleri hem de yetiĢkinlerle iletiĢim kurmak durumunda kaldığı için dil, iletiĢim ve sosyal etkileĢim becerilerinin geliĢeceği vurgulanmaktadır (Saracaloğlu ve diğerleri, 2006 ). Larmer ve Mergendoller (2010)‟ de projelerin, öğrencilere 21. yüzyıl becerileri olan iĢbirliği ve iletiĢim becerileri kazandırdığını belirtmiĢlerdir. Yavuz (2006) araĢtırmasında proje tabanlı öğrenme uygulamaları sırasında öğrencilerin özellikle teknolojik araç gereçleri sıklıkla kullandıklarını gözlemlemiĢtir. Güven (2011) ve Benzer ( 2010) tarafından yapılan çalıĢmalar sonucunda da teknoloji kullanımına yönelik benzer sonuç elde edilmiĢtir Yurtluk (2003), proje tabanlı öğrenme yaklaĢımının matematik dersi öğrenme süreci ile öğrenci tutumlarına etkisini incelediği tez çalıĢmasında, derslerin daha zevkli ve yararlı geçtiğini, diğer derslerle iliĢkilerin kurulduğunu, sorumluluk duygusunun geliĢtirdiğini bulmuĢtur. Ayrıca öğretmen adayları problem çözme ve eleĢtirel düĢünebilme becerisi ile üst düzey düĢünme becerisi kazandırdığını belirmiĢlerdir. Literatür incelendiğinde Larmer ve Mergendoller (2010), Borhan ve Ġsmail (2011) de, projelerin öğrencilere eleĢtirel ve kritik düĢünme becerisi kazandırdığını, onların üst düzey düĢünme ve problem çözme becerilerini geliĢtirdiğini çalıĢmalarında belirtmiĢlerdir.

Öğretmen adayları proje tabanlı öğrenmenin dezavantajları olarak en çok; zaman çok almasını, yorucu olmasını ifade etmiĢlerdir. Çakan tarafından 2005 yılında yapılan

135

çalıĢma sonucunda bazı öğrencilerin proje çalıĢmalarının zor ve zaman alıcı olmasından yakındıkları belirtilmiĢtir. Gültekin (2005) de yaptığı çalıĢmada projeleri gerçekleĢtirirken zorluklarla karĢılaĢıldığını ortaya koymuĢtur.

ÇalıĢma grubundaki öğretmen adayları, proje tabanlı öğrenmenin çevre eğitiminde kullanılmasının baĢarılı sonuçlar verdiğini ve çevre okuryazarı bireylerin yetiĢmesi için etkili bir yöntem olduğunu belirtmiĢlerdir. Öğretmen adayları çevreye yönelik farkındalıkları, bilgileri, tutumları, duyarlılıkları, problem çözme becerileri, davranıĢları üzerinde proje tabanlı öğrenmenin olumlu etkisi olduğunu ifade etmiĢlerdir. Bu sonuç yapılan görüĢmeler sonucunda çalıĢma grubunda bulunun tüm öğretmen adayları tarafından dile getirilmiĢtir. Ayrıca öğretmen adaylarının bu görüĢleri araĢtırmanın nicel sonuçlarını desteklemektedir. Güven (2011) yaptığı çalıĢma sonucunda da benzer sonucu elde etmiĢtir.

Bilimsel ölçüm yapan araçlara iliĢkin öğretmen adaylarının üzerinde durdukları noktalar bilimsel olarak grafik oluĢturabilme/okuyabilme, kısa zamanda/ hızlı bir Ģekilde veri alma olarak belirtilmiĢtir. Benzer Ģekilde Metcalf ve Tinker, (2004) tarafından ortaokul fen dersleri eğitiminde bilimsel ölçüm yapan araçların (probeware) ve ilgili ders materyallerinin eğitimsel değeri ve uygulanabilirliği incelenmiĢtir. ÇalıĢma sonucunda öğretmenler gerçek zamanlı olarak grafikleri görmeleri ile direk deneyerek öğrencilerin materyali tanımları, yanlıĢ kavramlarla yüzleĢmeleri, grafik okuma becerilerinin geliĢmesi ve bilimsel içeriği okuyabilmeyi sağladığı yönünde görüĢler belirtmiĢlerdir. Ayrıca Yerrick (2010) bilimsel ölçüm yapan aletlerin (probeware) kısa bir zamanda hızlı bir Ģekilde canlı veri toplamada ve analiz etmede öğrencilere olanak sağladığını belirtmiĢtir.

Yine öğretmen adaylarının bilimsel ölçüm yapan araçlara yönelik üzerinde durmuĢ oldukları diğer noktalar ise ileri düzeyde düĢünme becerisi kazandırdığı ve bilimsel düĢünmeyi sağladığı yönündedir. Bu çalıĢmada elde edilen görüĢlerin sonucuna benzer Ģekilde McDonald ve Dominguez (2010) da bilimsel ölçüm yapan araçların (probeware) kullanımı öğrencilere ileri düzeyde düĢünme becerileri sağlayabileceğini ve onların bilimi kendi hayatlarına uygulayabilmelerine izin verdiğini belirtmiĢtir. Ayrıca öğretmen adayları bu araçların öğrenmeye olumlu katkısının olduğu ve eğitim ortamlarında kullanılması gerektiği vurgusunu yapmıĢlardır.

136

Öğretmen adaylarının son soruya vermiĢ oldukları yanıtları incelendiğinde öğretmen adaylarının hepsi proje tabanlı öğrenme yöntemini meslek hayatlarında kullanacakları yönünde olmuĢtur. Öğretmen adayları proje tabanlı öğrenmenin anlamlı öğrenmeyi sağlaması, öğrenilen bilgilerin kalıcı olması, öğrenciyi aktifleĢtirmesi, bireye araĢtırma yapma, kendi bilgisini kendisinin oluĢturmasına imkân vermesi Ģeklinde gerekçeler sunmuĢlardır. Literatür incelendiğinde benzer sonuçlar görülmüĢtür. Güven, (2011) de tez çalıĢmasında da öğretmen adayları meslek hayatlarında proje tabanlı öğrenmeyi kullanacaklarını belirtmiĢlerdir.

Çevre eğitiminde kaliteyi artırmak ve çevre okuryazarı bireylerin yetiĢmesi isteniyorsa öncelikle çevre bilgisi, olumlu çevre tutumu, çevre duyarlılığı olan ve çevreye karĢı olumlu davranıĢlarda bulunan, çevre problemlerine çözüm getirebilen öğretmenlerin yetiĢmesi gerekmektedir. Kısacası çevre okuryazarı ve teknolojiyi derslerine entegre edebilen öğretmenlere ihtiyaç duyulmaktadır. Ayrıca çevre konularının iĢlenmesine Fen Bilimleri Öğretim Programında yer verildiği düĢünüldüğünde Fen Bilgisi öğretmenlerine bu konuda önemli görevler düĢmektedir. Bu nedenle Fen Bilgisi öğretmen yetiĢtirme programlarında teknolojinin de kullanıldığı proje tabanlı öğrenme uygulamalarına yer verilmesi gerektiği düĢünülmektedir.

21. yüzyıl becerilerine sahip, çevre okuryazarı öğrencilerin yetiĢmesi için öğretmenlerimizin öğrenciyi merkeze alan yöntemleri bilerek ve derslerinde uygulayabilecek düzeyde mezun olmaları gerektiği düĢünülmektedir. Bu doğrultuda temeli yapılandırmacılığa dayalı olan proje tabanlı öğrenme yönteminin öğretim ortamlarına entegre edilmesine gerek duyulmaktadır. Proje tabanlı öğrenme yöntemi teknolojinin öğrenme ortamına entegre edilmesi ile çevre okuryazarlığını geliĢtirmede olumlu etkiye sahip olduğu düĢünülmektedir.

Ayrıca günümüzde öğretmenlerden teknolojiyi kullanabilme ve çağdaĢ eğitimin gereksinimi olan teknolojiyi, öğrenme ortamları ile bütünleĢtirebilmeleri beklenmektedir (Gündüz ve OdabaĢı, 2004). Bu çalıĢmada öğretmen adaylarının teknolojiyi kullanma becerilerini geliĢtirmek adına Öğretim yönetim sistemi olan Blackboard yazılımı, facebook, prezi sunu programı ve bilimsel ölçüm yapan araçlar (probeware) kullanılmıĢtır. Böylece öğretmen adaylarının lisans eğitimlerinde teknoloji kullanma becerileri geliĢtirilmeye çalıĢılmıĢ ve meslek hayatlarına baĢlamadan deneyim kazanmaları sağlanmıĢtır.

137

AraĢtırmada kullanılmıĢ olan yarı yapılandırılmıĢ görüĢmelerin analizi sonucunda proje tabanlı öğrenmenin çevre eğitiminde kullanımının baĢarılı sonuçlar verdiği açıkça görülmüĢtür. Çevre okuryazarı bireyin yetiĢtirilmesinde kullanılacak yöntemlerden biri olarak proje tabanlı öğrenme düĢünülmektedir. Ayrıca öğretmen adayları proje tabanlı öğrenmenin yanı sıra hazırlamıĢ oldukları projelerde kullandıkları bilimsel ölçüm yapan araçlar ile ilk kez karĢılaĢtıklarını ve eğitimde kullanılması gereken teknolojik araçlar olduğunu belirtmiĢlerdir. Öğretmen adaylarının görüĢleri dikkate alındığında bu araçların eğitimde kullanılmasının birçok avantajlar sağlayacağı söylenebilir. Sonuç olarak uygulama süresi boyunca kullanılan proje tabanlı öğrenmenin, elde edilen sonuçlar ıĢığında araĢtırmacı tarafından belirlenen çalıĢmanın amacına hizmet ettiği düĢünülmektedir ve proje tabanlı öğrenmenin çevre okuryazarlığını artırmada etkili bir yöntem olduğu sonucu elde edilmiĢtir.