İn vitro antioksidan aktivite test

Konsantre hale getirilen özütlerin sahip olduğu antioksidan aktivite in vitro antioksidan aktivite testiyle (DPPH Radikal Temizleme Aktivitesi) belirlenmiştir. Bu test yöntemi, kararlı serbest radikal 2,2-difenilpikrilhidrazil (DPPH)’in elektron veya hidrojen atomları veren antioksidan kimyasalların varlığında, bu kimyasallar tarafından temizlenmesi ile karakteristik mor rengin açılmasının spektrofotometrik olarak belirlenmesi temeline dayanmaktadır [13]. Bu metod için metanolde hazırlanmış stok DPPH çözeltisi (6 X 10-5_{mol/L) metanolle1:10} oranında seyreltilmiştir. 0,1 ml metanolde hazırlanmış örnek üzerine bu seyreltilmiş DPPH çözeltisinden γ,λ ml eklenip β5 ºC'de β saat bekletilmiştir. Deney başlangıcında blank tüpünün 516 nm’deki absorbans değeri ölçülmüştür. 516 nm’deki absorbansın azalması % DPPH inhibisyonundaki artışı göstermektedir. BHT (Butilhidroksitoluen) bu testin kalibrasyonu için standart antioksidan olarak kullanılmıştır. Spektrofotometrik olarak “% DPPH İnhibisyonu-antioksidan konsantrasyonu” değerlerinin bulunabilmesi için β00 ppm (µg/ml) konsantrasyonunda hazırlanan BHT çözeltisinin farklı konsantrasyonlarının üç tekrarlı olarak bu metoda göre tespit edilen absorbansları kullanılarak standart eğri çizilmiştir. Hazırlanan farklı konsantrasyonlardaki fıstık kabuğu özütlerinin antioksidan aktivitesi bu deney protokolü kullanılarak hesaplanmıştır. Deney γ kere tekrar edilmiştir.

3. BULGULAR

3.1. Özütleme verimliliğinin hesaplanması

Hazırlanan özütlerin çözücüsü buharlaştırıcıda ayrıldıktan sonra kullanılan her bir çözücü için özütleme verimi hesaplanmıştır (Tablo 1). Elde edilen sonuçlar en yüksek özütleme veriminin (%β8.71) metanolle, en düşük özütleme veriminin ise hekzanla (%8.4) yapılan özütleme işleminde elde edildiğini göstermiştir.

Tablo1. Farklı çözücülerde hazırlanan özütlerin % verimleri Çözücü % Özütleme verimi

Etanol 20

Metanol 28.71

Hekzan 8.4

Etil asetat 10.18

3.2. İn vitro antioksidan aktivite testi

Antioksidan aktiviteler DPPH radikal temizleme deneyi ile belirlenmiştir. Öncelikle bu test yöntemi ile “% DPPH inhibisyonu-antioksidan konsantrasyonu” değerlerinin bulunabilmesinde kalibrasyon amacıyla BHT çözeltisinin farklı konsantrasyonlarının bu

regresyon analizi yapılarak R2 = 0,λλ4 olarak bulunmuştur. Farklı çözücülerde hazırlanan fıstık kabuğu özütlerinin her birinin 5 farklı konsantrasyonu için bu metot γ tekrarlı olarak yapılmıştır. Her özütün, % 50 DPPH inhibisyonu sağlayan konsantrasyonu olan “ IC50değeri” hesaplanmıştır (Tablo β). Test sonuçlarına göre sırasıyla fıstık kabuğunun metanol, etanol, etil asetat, hekzan özütleri en yüksekten en düşüğe doğru antioksidan aktivite göstermiştir. En yüksek antioksidan aktivite metanol özütünde tespit edilirken en düşük antioksidan aktivite hekzan özütünde gözlenmiştir.

Tablo 2. Özütlerin IC50değerleri

Özüt IC50 Ethanol özütü 19.477 µg/ml Methanol özütü 9.217 µg/ml Hekzan özütü 160.351 µg/ml Etilasetat özütü 54.694 µg/ml 4. TARTIŞMA VE SONUÇ

Dünya genelinde artan nüfus ve gelişen sanayiye paralel olarak sürekli artış gösteren atık madde oluşumu yaşam kaynaklarının ve çevrenin kirlenmesine neden olmaktadır. Bu yüzden sürdürülebilir bir çevre yönetimi sağlamak büyük önem kazanmıştır. Son yıllarda Avrupa Birliği çıkardığı direktifler ile atık yönetimine çok önem vermiş ve “Kaynağında Azaltma”, “Tekrar Kullanım”, “Geri Dönüşüm” ve “Geri Kazanım” kavramlarını çevre ve yenilenebilir enerji ile ilgili tüm alanlarda uygulamaya koymuştur[14].

Türkiye’de ortaya çıkan atık maddeler değerlendirildiğinde, bahsi geçen çeşitli atık yönetimi uygulamalarında büyük bir potansiyel olarak görülen biyokütle atıkları arasında yer alan tarım endüstrisi atıkları çok çeşitli alanlarda değerlendirilebilecek potansiyel kaynak olarak ümit vaat etmektedir. Ülkemizde özellikle biyokütlesel atık potansiyeli çok yüksektir ve bu atıkların çoğu bilinçsizce, tarlalarda ve çöp alanlarında boşa gitmektedir.

Antep fıstığı kabukları da bunlardan biri olup çoğunlukla yakma ile veya çöp alanlarına serme/depolama gibi yöntemler ile bertaraf edilmektedir. β018 yılı TUİK (Türkiye İstatistik Kurumu) raporlarına göre yıllık antep fıstığı üretimi β40 000 ton olarak belirtilmektedir. Türkiye’de yaklaşık yıllık 1γ.000 ton kırımızı dış kabuk atık olarak üretilmektedir. Hasat sonucu oluşan fıstık kabuğu ülkemizde hak ettiği değeri görmemekte çoğunlukla yakılarak ısı enerjisi elde edilmesinde kullanılmaktadır. Bu çalışma ile atık bir materyal olan fıstık kabuğunun farklı uygulamalar için ucuz bir antioksidan kaynağı olarak kullanılabilme potansiyeli araştırılmıştır. Çalışma sonuçları en iyi antioksidan aktivitenin ve özüt veriminin metanolle yapılan hidrodistilasyon yöntemi ile özütlemede elde edildiğini ortaya koymuştur. Fıstık kabuğunun içerdiği önemli fitokimyasalların varlığının ortaya koyulması ile fıstık

kabuğunun içerdiği antioksidan aktiviteye sahip biyoaktif moleküllerin gıda koruma ve sağlık sektöründe ucuz ve doğal kaynak olarak kullanımı mümkün olabilir.

KAYNAKLAR

1. Dönmez, İ.E., et al., Kestane, fındık ve antepfıstığı meyve kabuklarının kimyasal yapısı. β016. 17(β)μ p. 174-177.

2. Demiral, I., N.G. Atilgan, and S.J.C.E.C. Şensöz, Production of biofuel from soft shell of pistachio (Pistacia vera L.). 2008. 196(1-2): p. 104-115.

3. Açıkalın, K., F. Karaca, and E.J.F. Bolat, Pyrolysis of pistachio shellμ Effects of pyrolysis conditions and analysis of products. 2012. 95: p. 169-177.

4. Goli, A.H., M. Barzegar, and M.A.J.F.c. Sahari, Antioxidant activity and total phenolic compounds of pistachio (Pistachia vera) hull extracts. 2005. 92(3): p. 521- 525.

5. Martorana, M., et al., In vitro antioxidant and in vivo photoprotective effect of pistachio (Pistacia vera L., variety Bronte) seed and skin extracts. 2013. 85: p. 41-48. 6. Erşan, S., et al., Identification of phenolic compounds in red and green pistachio

(Pistacia vera L.) hulls (exo-and mesocarp) by HPLC-DAD-ESI-(HR)-MS n. 2016. 64(26): p. 5334-5344.

7. Bellocco, E., et al., Cyanidin-3-O-galactoside in ripe pistachio (Pistachia vera L. variety Bronte) hulls: Identification and evaluation of its antioxidant and cytoprotective activities. 2016. 27: p. 376-385.

8. Rafiee, Z., et al., Nanoliposomes Containing Pistachio Green Hull's Phenolic Compounds as Natural Bio‐ Preservatives for Mayonnaise. 2018. 120(9): p. 1800086. 9. Sadeghinejad, N., et al., Pistachio green hull extract as a natural antioxidant in beef

patties: Effect on lipid and protein oxidation, color deterioration, and microbial stability during chilled storage. 2019. 102: p. 393-402.

10. Fattahifar, E., et al., Evaluation of the inhibitory effect of pistachio (Pistacia vera L.) green hull aqueous extract on mushroom tyrosinase activity and its application as a button mushroom postharvest anti-browning agent. 2018. 145: p. 157-165.

11. Harandi, H., et al., Anti-cancer effects of hydro-alcoholic extract of pericarp of pistachio fruits. 2018. 8(12): p. 598-603.

12. Fathalizadeh, J., et al., Induction of apoptosis by pistachio (Pistacia vera L.) hull extract and its molecular mechanisms of action in human hepatoma cell line HepG2. 2015. 61(7): p. 128-134.

13. Wang, T., R. Jonsdottir, and G.J.F.c. Ólafsdóttir, Total phenolic compounds, radical scavenging and metal chelation of extracts from Icelandic seaweeds. 2009. 116(1): p. 240-248.

14. Salan, T. and M.H.J.Y.A.A.Z. Almab, Yeşil Altın Antepfıstığı Çalıştayı, Gaziantep, Turkey, Antep Fıstığı Atık Kabuklarının Enerji, Kimyasal Madde ve Biyomalzeme Üretiminde Değerlendirilmesinde Kullanılabilecek Termokimyasal Yöntemlere Genel Bir Bakış. β014.

FARKLI KURUTMA YÖNTEMLERİNİN MUZ MEYVESİNİN KURUTMA