VELED İ ZİNÂ

Veled-i Zinânın birbirine yakın çeşitli tanımları yapılmıştır. Mesela:

Veled-i zinâ, kadının gayr-ı meşru yoldan (şer’î olmayan) hamile kalıp doğurduğu çocuk veya zinânın meyvesidir.217

216 _{Rûm, 30/21.} 217

Zühaylî, Fıkhu’l-İslâmî, VIII, 430.

Veled-i zinâ, annesinin, nikâhlı bir ilişkiden değil de gayrı meşru ilişkiden hamile kalıp doğurduğu çocuktur.218

Veled-i zinâ, aralarında nikâh olmayan erkek ve kadının münasebetlerinden hâsıl olan çocuktur.219

Yapılan tanımlardan anlaşıldığı kadarıyla erkeğin şer’î olarak faydalanması haram olan yani nikâhlısı veya cariyeler gibi mülkiyetinde olmayan bir kadınla cinsel ilişki ile erkeğin suyunun kadının suyuna karışması sonucu doğan çocuk, veled-i zinâ kabul edilmektedir. Bu karışım, nikâhlı olmayan kadınla erkeğin karşılıklı rızasıyla vuku bulan cinsel ilişkileri sonucu olması ile taraflardan herhangi birinin zorlaması (tecavüz) sonucu meydana gelmesi sonuç itibarıyla aynı kabul edilmiş ve bu tür ilişkilerden doğan çocuk veled-i zinâ sayılmıştır.220 _{Ayrıca günümüzde var olan sperm}

bankalarından221 _{anne rahmine yapılan sperm nakilleriyle de oluşan gebelik sonucu}

doğan çocuklar da veled-i zinâ olarak kabul edilir. Ancak İmâmiyye mezhebine göre, başka bir erkeğin spermi, iğne veya nakil yoluyla kadının rahmine nakledilir de kadın hamile kalıp doğurursa kadın günahkâr olmakla beraber doğan çocuk anne ve sperm sahibi erkeğe nispet edilir.222

1.8.1. Veled-i Zinânın, Üç Kişinin En Şerlisi Olduğu Yönündeki Rivayetler

Ebû Hüreyre (ra)’ın rivayet ettiği hadiste Hz. Peygamber şöyle buyurmuştur: “ ِﺔَﺛﺎَﻠَﺜﻟا ﱡﺮَﺷ ﺎَﻧﱢﺰﻟا ُﺪَﻟَو / Veled-i zinâ, üç kişinin en şerlisidir.”P222F

223

P

Bu hadisin sahih kabul edilip edilmeyeceği ve nasıl anlaşılması gerektiği hususunda farklı görüşler ortaya çıkmıştır. İslam âlimlerinin bu konudaki görüşlerini, hadisi kabul edenler ve etmeyenler diye iki başlıkta özetleyebiliriz:

218

Komisyon, Mevsûatu'l-Fıkhi’l-İslâmî, Vüzâretü’l-Evkâf ve’ş-Şuûni’l-İslâmiyye, Tibaêtu Zâti’s- Selâsil, Kuveyt, 1404/1983, XXXXV, 215.

219_{Erdoğan, Fıkıh ve Hukuk Terimleri Sözlüğü, 604.}

220 _{Esen Hüseyin, İslâm Hukukunda Veled-i Zina, Ensar Neşriyat, İstanbul, 2007, 45.}

221 _{Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, 01.05.2002 tarihli Tüp Bebek konusu}

http://www2.diyanet.gov.tr/dinisleriyuksekkurulu/Sayfalar/TupBebek.aspx

222Mesâilu Kitâbi’n-Nikâh_{, 400. Mesele, http://www.aqaedalshia.com/ahkam/nekah/masael/02.htm .}

223 _{Ebû Davud, Sünen, “Itk”, 12; Beyhâkî, Ebi Bekr Ahmed b. Hüseyin b. Ali, es-Sünenü’l-Kübrâ I-XI,}

Tahk: Muhammed Abdulkadir Ata, Dârû’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut, 1424/2003, X, 100

1.8.1.1. Hadisi Sahih Kabul Edenler

Bunlar kendi aralarında, hadisin lafzı anlamda mı anlaşılacağı yoksa tevil mi edileceği hususunda iki farklı yaklaşıma sahip olmuşlardır.

1- Hadisi lafzi anlamıyla anlayanlar

Bunların, birbirinden farklı olan, hadisi anlama tarzları şöyledir:

a- Bu hadis, kötü olduğu bilinen belirli bir kişi hakkında varit olmuştur. Hz. Aişe (r.anhâ) şöyle demiştir: Münafıklardan Hz. Peygambere eziyet eden bir adam vardı. Hz. Peygamber: “Kim beni bu adamdan kurtaracak?” diye sordu. Kendisine söz konusu kişinin veled-i zinâ olduğu söylendi. Bunun üzerine buyurdu ki: “O, üç kişinin en

şerlisidir”224 _{Bu kişi, mürted olarak büyümüş ve böylece anne-babasından daha kötü}

hale gelmiştir.225

Anne-babası müslüman olduğu halde o, müslüman olmadığı için anne- babasından daha kötü olmuştur.226

Yoksa sadece veled-i zinâ olduğu gerekçesiyle kötü sayılmış değildir.227

Zira sadece veled-i zinâ olması dolayısıyla onu kötü olduğunu söylemek Allah’ın “ىَر ْﺧُأ _{َر ْزِو ٌةَر ِزا َو ُر ِزَﺗ} َﻻ َو / Hiçbir günahkâr başka bir günahkârın yükünü yüklenmez”P227F

228

Pbuyruğunun aksine hareket etmiş oluruz.

b- Veled-i zinanın ana babasına had cezası uygulanır ve bu ceza onların zinâ günahını temizler. Veled-i zinânın işi ise Allah’a kalmıştır. Allah’ın ona nasıl muamele edeceği, günahlarını ne yapacağı bilinmez.229

c- Veled-i zinâ üç kişinin en şerlisidir. Çünkü pis olan zinâ suyundan yaratılmıştır. Bu pislik ona bulaşır, damarlarında gezer, onu kötülüğe sevk eder ve pisliğe yönlendirir. Allah (cc.), babasız doğan Hz. İsa’nın annesi Hz. Meryem’in hikâyesini anlatırken, çevresindeki insanların Hz. Meryem’e: “ َأَرْﻣا ِكوُﺑَأ َنﺎَﻛﺎَﻣ َنوُرﺎَھ َت ْﺧُأﺎَﯾ

ٍء ْوَﺳ ﺎَﻣ َو ْتَﻧﺎَﻛ ِكﱡﻣُأ

ﺎًّﯾِﻐَﺑ / Ey Harun’un kız kardeşi! Senin baban kötü bir adam değildi.

224 _{Hâkim, Müstedrek, Itk”, II, 233-234.} 225 _{Serahsî, Mebsût, I, 41.}

226

Azimabâdî, a.g.e., X, 360.

227 _{Ebû’l-Mehâsin Yusuf b. Musa el-Hanefî, el-Mu’tasar Mine’l-Muhtasar Min Müşkili’l-Âsâr I-II,}

Alemü’l-Kütub Beyrut, ty, II, 71.

228_{Fatır, 35/18.} 229

Azimabâdî, a.g.e., X, 359-360.

Annen de iffetsiz değildi”230 _{dediklerini aktarır. Bu ayete göre oradaki insanlar, aslın}

bozukluğu ile fer’in bozukluğuna hükmetmişlerdir.231 _{Hz. Peygamber (s.a.v) şöyle}

buyurmuştur: “İnsanlara karşı ancak veled-i zinâ (bağy) azgınlık yapar. Zira onda bir damar vardır”.232

Ana-babanın şerri, işledikleri zinâ fiilinden kaynaklanan arızî bir şerdir. Veled-i zinâ ise, pis meniden yaratıldığı için onun şerri aslındandır.233

d- Veled-i zinânın ana-babasından her biri, bir ana ve bir babaya nispet edilirken; veled-i zinâ, bir babaya nispet edilmemektedir.234

2- Hadisi tevil edenler

Bunların, birbirinden farklı olan, hadisi açıklama tarzları şöyledir:

a- Bu hadis, annesi veled-i zinâya, gerçek babasının başka birisi olduğunu söylediğinde, annesini öldüren veled-i zinâ hakkındadır.235

Veled-i zinâ buluğa erdiğinde, annesi ona mirastan hisse almaması ve mahremi olmayan kadınların avretlerine bakmaması için kendisinin veled-i zinâ olduğunu ve gerçek babasının başka birisi olduğunu söylediğinde veya çevresinden kendisinin veled-i zinâ olduğunu öğrendiğinde, buna göre davranması gerekir. Aksi takdirde üç kişinin en şerlisi olur.236

b- Ana-babasının yaptığını (zinâ) yaptığı takdirde veled-i zinâ, üç kişinin en kötüsü olur.237

c- “Veled-i zinâ” ifadesi, “zinâ yolunda olan” anlamındadır. Çok zinâ eden ve zinaya düşkün kimseler için söylenmiştir.238

230

Meryem, 19/28.

231 _{Azimabâdî, a.g.e., X, 359-360; Serahsî, Mebsût, VII, 77-78.} 232 _{Heysemî, Mecmau’z-Zevâid, VI, 258.}

233 _{Molla Aliyyü’l-Kârî, Nureddin Ali b. Muhammed b. Sultan, el-Esrâru’l-Merfûa Fi’l-Ahbâri’l-} Mevdûa, el-Mektebetü’l-İslamiyye, Beyrut, 1406/1986, s. 465-466.

234 _{Hattâb, Mevâhibü’l-Celil, II, 501.}

235 _{Beyhâkî, Sünen, X, 100; Azimabâdî, a.g.e., X, 359.} 236 _{Hattâb, Mevâhibü’l-Celil, II, 501; V, 250}.

237

Beyhâkî, Sünen, X, 100; Hattâb, Mevâhibü’l-Celil, II, 501; Uleyş, Ebû Abdillah Muhammed b. Ahmed, Minehu’l-Celîl Şerhu Muhtasari’l-Halîl I-IX, Dâru’l-Fikr, Beyrut, 1404/1984., VI, 503; Heysemî, Mecmau’z-Zevâid, VI, 257.

238 _{Ebû’l-Mehâsin, el-Mu’tasar, II, 71; Tahâvî, Ebû Cafer Ahmed b. Muhammed b. Selamet, Şerhu} Müşkilü’l-Âsâr I-XVI, Müessesetü’r-Risale, Beyrut, 1415/1994, II, 366 vd.

d- Hadisin anlamı “veled-i zinâ, üç kişinin şerridir” şeklindedir. Yani veled-i zinâ, üç kişinin şerrinden meydana gelmiştir ki bunlar; anası, babası ve şeytandır. Yoksa bizzat veledi zinânın kendisi şerli değildir.239_{Dolayısıyla bu hadis, hiçbir şekilde veled-}

i zinânın aleyhinde değildir.

1.8.1.2. Hadisi Sahih Kabul Etmeyenler

Bunlar da kendi aralarında, hadisin senedine yönelik tenkitler sebebiyle kabul etmeyenler ve hadisin anlamına yönelik tenkitler sebebiyle kabul etmeyenler şeklinde ikiye ayrılmaktadırlar:

1- Hadisin senedine yönelik tenkitler sebebiyle kabul etmeyenler Bu hadis, senedindeki meçhul bir ravi nedeniyle sahih değildir.240 2- Hadisin anlamına yönelik tenkitler sebebiyle kabul etmeyenler

a- Hz. Peygamber döneminde yaşayan bir veled-i zinânın babası, Hz. Peygambere çok uğrardı. Bu babanın kötü bir kişi olduğu Hz. Peygambere bildirilince, Hz. Peygamber buyurdu ki: “O, üç kişinin en şerlisidir”. Ancak insanlar bunu “veled-i zinâ üç kişinin en şerlisidir” diye çevirdiler. Yani hadis metninde ravi tasarrufu söz konusudur.241

b- Bu hadis Ebû Hüreyre’nin, usule muhalefeti sebebiyle fakihler tarafından reddedilen hadislerindendir.242

c- Veled-i zinâ üç kişinin en şerlisi olsaydı, annesinin recm edilmesi için onu doğurması beklenmezdi. Şayet takva sahibi olursa, onların en hayırlısı olur.243

d- Veled-i zinâ üç kişinin en hayırlısıdır. Ana-babasının işlediği günahta onun payı yoktur. Onların günahı, veled-i zinâya yüklenemez. Hz. Aişe ve İbn Ömer gibi sahabeler, Ebû Hüreyre’nin bu rivayetini, yanlış anlama ve aktarması sebebiyle

239

Hattâb, Mevâhibü’l-Celil, II, 500.

240 _{Beyhakî, Sünen, X, 58; Heysemî, Mecmau’z-Zevâid, VI, 257.} 241 _{Azimabâdî, a.g.e., X, 359-360.}

242 _{Cessâs, Ahkâmu’l-Kur’ân, V, 169.} 243

Hattâb, Mevâhibü’l-Celil, V, 250.

eleştirmişlerdir. İbn Ömer, veled-i zinânın cenaze namazını kılmıştır.244

Hz. Ömer, veled-i zinalara iyi davranılmasını, ikramda bulunulmasını ve nasihat edilmesini istemiştir.245

1.8.1.3. Değerlendirme

İbn Teymiyye şöyle der: Veled-i zinâ, diğer insanlar gibi yaptıklarının karşılığını görür. Karşılıklar nesebe göre değil, amellere göredir. Veled-i zinânın kötülenmesi, onun pis işler yapmak için bir potansiyele sahip olmasındandır. Nitekim hayır işleri yapma potansiyeli olan nesebi üstün kimseler da övülmektedir. Ancak iş amele gelince, Allah katında en üstün olan, en takvalı olandır.246

Burada önemli olan husus şudur: Zinâdan doğan çocuğun tahkir edilecek suçu yoktur; ancak takdir edilecek ve diğerlerine üstün tutulacak yönü ve başarısı da yoktur. Bunu böylece tespit ettikten sonra şunu bilmek gerekir ki İslâm dininde; Hristiyanlıkta olduğu gibi atalardan miras alınan, “Ezeli bir günah” akidesi yoktur. Kur'ân'da “Kimse

kimsenin günahını yüklenmez.”247

, “Kim zerre kadar hayır yaptı ise onu görür; kim

zerre kadar ser yaptı ise onu görür.”248 _{buyrulmaktadır. Bu önemli kuralı unutmamak}

gerekir.

1.9. VELED-İ ZİNÂYA BENZEYEN DURUMLAR