Vektör Otoregresif (VAR) Modeli

Bu kısımda Tacikistan‘da yaĢanan çatıĢmanın VAR Gecikme derecesi seçimi ve VAR Modeli ele alınmıĢtır.

VAR Gecikme Derecesi Seçimi

Tablo 15

Tacikistan‘daki ÇatıĢmanın VAR Gecikme Derecesi Seçimi

Selection-order criteria

Sample: 1992w25 - 1995w47 Number of obs = 179 |lag | LL LR df p FPE AIC HQIC SBIC | | 0 | -53.3492 .006363* .618427* .632867* .65404* | | 1 | -51.5923 3.5137 4 0.476 .006524 .64349 .686812 .750329 | | 2 | -51.2825 .61969 4 0.961 .006799 .68472 .756925 .862787 | | 3 | -50.7855 .99397 4 0.911 .007071 .72386 .824946 .973153 | | 4 | -44.2353 13.1* 4 0.011 .006873 .695366 .825334 1.01589 | Endogenous: lnactor1 lnactor2

Exogenous: _cons

VAR gecikme sırası seçimi kriteri analizi VAR analizi için optimal gecikme uzunluğunu belirlemek için değerlendirilmiĢtir. Sonuçlara göre, Akaike Bilgi Kriteri‘ne göre (AIC) sıfır gecikmenin VAR analizleri için en iyi seçenek olduğu tespit edilmiĢtir. Ancak sıfırı uzunluk ölçütü olarak kullanmanın bir yolu yoktur. Bu nedenle en azından bir gecikmenin VAR modellerine konulması gerektiği varsayılmıĢtır.

140

Tablo 16‘da VAR gecikme derecesi seçimi yapıldıktan sonra ortaya çıkan Vektör Otoregresif Model verilmiĢtir. VAR modellerinin etki-tepki fonksiyonları (ġekil 8) ile güven aralıkları da değerlendirmeye katılmıĢtır.

Tablo 16

Tacikistan‘daki ÇatıĢmanın VAR Modeli

(1) Tajikmilitary OSV (LN) Tajikmilitary OSV (LN) L. Tajikmilitary OSV (LN) -0.015 (-0.21) L. Tajikrebels OSV (LN) -0.005 (-0.50) Constant 0.018* (1.69) Tajikrebels OSV (LN) L. Tajikmilitary OSV (LN) -0.254 (-0.45) L. Tajikrebels OSV (LN) 0.133* (1.81) Constant 0.301*** (3.62) Observations 182 ll -168.185 aic 348.370 bic 367.594 chi2 173.12

Not: Sonuçlar STATA 11 ile elde edilmiĢtir. Tüm sonuç değiĢkenleri log-dönüĢümlüdür, bu durumdan kaynaklanan eksik değerler sıfıra eĢitlenmiĢtir, t-oranları parantezdedir. OSV=Tek taraflı kuvvet kullanımı * p < .1, ** p < .05, *** p < .01.

VAR modelleri ortaklaĢa olarak 0.05 seviyesinde anlamlıdırlar, zira Ki-kare değeri tablo değerinden düĢüktür. Ġlk model anlamlı bir katsayı göstermemekle birlikte ikinci VAR modeli Tacik isyancıların baĢvurduğu tek taraflı kuvvet kullanımının Tacik isyancıların bir hafta sonraki tek taraflı kuvvet kullanımını 0.05 anlamlılık seviyesinde yaklaĢık olarak %0.13 arttırdığını göstermektedir.

ġekil 6

Endojen (Ġçsel) DeğiĢkenler Olarak Tacik Askeri ve Tacik Ġsyancı Tek Taraflı Kuvvet Kullanımı Ġle KarĢılıklılık Modeli Ġçin Etki-Tepki Fonksiyonları

141

ġekil 6 endojen değiĢkenler olarak Tacik askeri ve Tacik isyancı tek taraflı kuvvet kullanımı ile karĢılıklılık modeli için etki-tepki fonksiyonlarını göstermektedir. Tacikistan iç savaĢının etki-tepki fonksiyonu Ek 4‘te sunulmuĢtur.

5.2.3.5 VAR Granger Nedenselliği

Granger nedensellik testi, modelde kullanılan gecikmeli terimlerin sayısına duyarlıdır ve altında yatan zaman serisinin durağan olduğunu varsaymakla birlikte değiĢkenler arasındaki iliĢkinin yönünü ortaya koymak üzere kullanılmıĢtır. Tablo 17‘de Tacikistan‘daki çatıĢmasının Granger nedensellik testi sonuçları verilmiĢtir.

Tablo 17

Tacikistan Ġç SavaĢındaki Anahtar Korelasyonların Granger Nedensellik Testi

Granger causality Wald tests | Equation Excluded | chi2 df Prob > chi2 | | lnactor1 lnactor2 | 10.249 4 0.036 | | lnactor1 ALL | 10.249 4 0.036 | | lnactor2 lnactor1 | .86896 4 0.929 | | lnactor2 ALL | .86896 4 0.929 | -1 -.5 0 .5 0 2 4 6 8 step

90% CI for irf irf

VAR: lnactor1 -> lnactor2

-.02 -.01 0 .01 0 2 4 6 8 step

90% CI for irf irf

142

Not: OSV = tek taraflı kuvvet kullanımı. VAR(4), girdiler χ2-istatistiğidir, * p < .1, ** p < .05, *** p < .01.

Lnactor1⁶⁹: Tacikaskeri tek taraflı kuvvet kullanımı Lnactor2: Tacik isyancı tek taraflı kuvvet kullanımı

X (Granger) değiĢkeni Y değiĢkenine neden oluyorsa, o zaman X‘teki değiĢiklikler Y‘deki değiĢikliklerden önce olmalıdır. Bu nedenle, baĢka değiĢkenler (kendi geçmiĢ değerleri dahil) üstüne olan Y‘nin bir regresyonunda, eğer X‘in geçmiĢ ve gecikmeli değerleri dahil edilirse ve bu Y‘nin tahminini anlamlı bir Ģekilde geliĢtirmekteyse o zaman X (Granger)‘in Y‘ye neden olduğu söylenebilir. Y (Granger) için ise benzer bir açıklama geçerlidir. Granger Nedensellik analizi bir tek taraflı kuvvet kullanımı olayının diğer bir tek taraflı kuvvet kullanımı olayına doğrudan etkisi olup olmadığının anlaĢılması için uygulanmıĢtır. Elde edilen sonuçlara göre iki tek taraflı kuvvet kullanımı saldırıları arasında tek ya da çift yönlü hiçbir nedensellik bulunmamaktadır. Bu da Ģiddet kullanımının diğer aktörün Ģiddet kullanımı sonucunda ortaya çıkmadığı anlamına gelmektedir.

5.2.4 Gürcistan

Bu kısımda Gürcistan‘da yaĢanan çatıĢmalar ile ilgili analizlere yer verilmiĢtir.

ġekil 7

69 Lnactor1 ve Lnactor2 sırasıyla Tacik askeri tek taraflı kuvvet kullanımını ve Tacik isyancı tek taraflı kuvvet kullanımını gösteren değiĢkenlerin isimleridir.

0 2 0 0 0 4 0 0 0 6 0 0 0 8 0 0 0 N u mb e r o f d / h ci vi lia n s

01jan1992 01jan1993 01jan1994 01jan1995 01jan1996 (first) date

Ossetian Georgian Abkhazian

143

ġekil 7 Gürcistan Ġç SavaĢı‘ndaki Tek Taraflı kuvvet kullanımını göstermektedir: ÇatıĢan taraflardaki

sivil mağdur sayısıdır.

5.2.4.1 Stratejik Mantık

Teorik argümanda belirtildiği üzere, stratejik mantık sivilleri kasıtlı olarak öldürmenin ve sivillerin zarar görmelerinin meydana geldiği stratejik durum ile iliĢkili tüm yönleri kapsamaktadır. Özellikle savaĢan tarafların kazanma ve kaybetme bağlamındaki gücü önemli bir yol oynamaktadır. Bu nedenle, bu vakada Abhaz/Gürcüler Acar/Gürcüler ve Oset/Gürcüler arasındaki çatıĢmaların sayısına bakılmalıdır. Veriler olmasına rağmen ġekil 7‘de görüldüğü üzere yapılan analiz yorum yapılacak sonuçlar ortaya koymak için yeterli olmamıĢtır. Dolayısı ile stratejik mantıkla ilgili hipotezleri test etmek mümkün olmadığından hipotezlerin reddedilmesi gerekmektedir.

5.2.4.2 Ġntikam Mantığı

Teorik açıklamalar eĢliğinde Bosna, Ruanda vb. birçok vakada tek taraflı kuvvet kullanımının karĢılıklı doğasını görmek mümkün olmakla birlikte Gürcistan vakasında ilgili veriler yorumlamak için sonuç ortaya koyacak yeterlilikte çıkmamıĢtır. Dolayısı ile intikam mantığıyla ilgili hipotezleri test etmek mümkün olmadığından hipotezlerin reddedilmesi gerekmektedir.

5.2.4.3 Uluslararası Yaptırım Mantığı

Bu çalıĢmada anahtar bir rol oynayan ikinci mantık uluslararası aktörlerin etkisi ile ilgilidir. BirleĢmiĢ Milletlerin (BM) ve Avrupa Güvenlik ve ĠĢbirliği TeĢkilatı‘nın kararları, yaptırımları ve önlemleri; diğer aktörlerin giriĢimleri değerlendirilmiĢtir. Hedef, Gürcistan‘daki çatıĢmalarda sivil mağduriyetindeki eğilimin düĢmesinde üçüncü tarafların bir etkisinin olup olmadığını test etmektir.

Literatürde Gürcistan ve Gürcistan‘daki çatıĢmalarla ilgili olarak incelenen anahtar kavramlar ve seçilen kaynaklarla Gürcistan‘daki çatıĢmalara iliĢkin verilere ulaĢılmasına rağmen özellikle ampirik olarak test edilen anlamlı bir model tespit edilememiĢtir. Açıklayıcı veriler gerekli analiz için yetersiz sonuçlar ortaya koymuĢ, ekonometrik teknikler Gürcistan‘daki çatıĢmalara uygulanmasına rağmen yorumlanabilecek sonuçlara ulaĢılamamıĢtır. Bu durum, uluslararası yaptırım mantığıyla ilgili hipotezlerin test edilmesine olanak vermediğinden reddedildikleri anlamına gelmektedir.

144

SONUÇ

Ġkinci Dünya SavaĢının ardından akademisyenler savaĢta ve savaĢımda yaĢanan değiĢimle birlikte iç savaĢlara artan bir oranda ilgi göstermiĢlerdir. Gösterilen ilgi daha çok iç savaĢların sebepleri ve sonuçları üzerine olmakla birlikte savaĢın sonuçlarından birisini oluĢturan sivil kayıplar ile ilgili noktayı gözden kaçırmıĢlardır. Günümüzde bu olguyu açıklamayı hedefleyen araĢtırmalar söz konusu olmakla birlikte dıĢa kapalı bir sistemden gelen ve bağımsızlığını Sovyetler Birliği‘nin dağılmasıyla kazanan ve yaĢanan iç savaĢlardan kaynaklı olarak yüksek sayıda sivil kayıp yaĢayan Azerbaycan, Gürcistan, Tacikistan ve Rusya Federasyonu içerisinde özerk statüye sahip olan Çeçenistan‘ı veriler ıĢığında ayrıntılı bir Ģekilde ele alan kaynak bulunmadığından bu bölgelerde yaĢanan çatıĢmalar vaka olarak seçilmiĢ ve analize tabi tutulmuĢtur.

Ġç savaĢlarda sivillerin hem hedef alınması hem de çatıĢmanın mağdurları olmasıyla ortaya çıkan yüksek rakamlı sivil ölümler tek taraflı kuvvet kullanımı kavramının öne çıkmasına sebep olmuĢtur. ÇatıĢmanın taraflarından hangisinin bu türden bir eyleme baĢvurduğu fark etmeksizin bu türden bir Ģiddet birden fazla silahsız gayrı muharibin ölmesi veya zarar görmesi Ģeklinde ortaya çıkmakta ve doğrudan sivillere yönelik olarak kullanılmaktadır. Tek taraflı kuvvet kullanımı kavramı en düĢük rakamdan hareket edilmesi sebebiyle soykırım, katliam veya toplu öldürmenin daha kapsamlı bir Ģeklini ortaya koymaktadır.

Tek taraflı kuvvet kullanımı eylemine baĢvurulması konusunda farklı görüĢler ortaya atılmıĢ olmakla birlikte asıl sorgulanan faillerin sivilleri neden öldürdüğü, onlara neden zarar verdiği; faillerin bu eylemi kullanmalarının ardında yatan sebepler ve bu tür eylemlerin altında yatan motiflerin neler olduğu ve nasıl tespit edilebileceğidir.

Bu çalıĢmada sözkonusu olan vakaların için stratejik, intikam ve uluslararası yaptırım mantığı çerçevesinde yukarıda ifade edilen sorular doğrultusunda hipotezler oluĢturulmuĢ ve istatistiksel bir analiz programı olan Stata ile ayrı ayrı analiz edilmiĢtir. Analiz sonuçlarından hareketle inceleme konusu vakalara iliĢkin ele edilen bulgular aĢağıda her bir vaka için ayrı ayrı verilmiĢtir.

145

Azerbaycan vakası incelendiğinde ortaya çıkan sonuçlar Ģu Ģekildedir:

 Stratejik mantığın ilk kısmını oluĢturan savaĢan tarafların askeri gücü çerçevesinde kurgulanan ve bir dönemdeki askeri kayıpların takip eden dönemdeki tek taraflı kuvvet kullanımı riskini arttıracağına dair H1 Azerbaycan‘daki çatıĢma için doğrulanmıĢtır. Yani Azerbaycan‘da yaĢanan çatıĢmalarda yaĢanan askeri kayıpları takip eden dönemde tek taraflı kuvvet kullanımında artıĢ olmuĢtur.

 H2 Ermenilerin toprak kazanımı ile tek taraflı kuvvet kullanımına baĢvurmaya devam ettiklerini, aynı Ģeyin Azeri taraf için söylenemediğini ortaya koymuĢtur. Dolayısı ile H2 Ermeni taraf için doğrulanabiliyorken Azeri taraf için geçersiz olmuĢtur.

 ÇatıĢmaların sayısının tek taraflı kuvvet kullanma eylemine baĢvuruyu arttırdığına dair H3 Azerbaycan‘daki çatıĢma için doğrulanmıĢtır. Yani çatıĢma sayısı arttıkça tek taraflı kuvvet kullanımda da bir artıĢ söz konusu olmuĢtur.  Stratejik mantığın ikinci kısmını oluĢturan intikam mantığı çerçevesinde

kurgulanan ve belli bir dönemde bir tarafın tek taraflı kuvvet kullanma derecesiyle doğru orantılı muhalifin tek taraflı kuvvet kullanımına baĢvuracağına dair H4 Azerbaycan‘daki çatıĢma için doğrulanmıĢtır. Yani bu çatıĢmada bir tarafın baĢvurduğu tek taraflı kuvvet kullanma eylemi çatıĢmanın diğer tarafının da bu eyleme baĢvurmasına sebep olmuĢtur. Her iki tarafın da tek taraflı kuvvet kullanımına baĢvurması nedeniyle bu çatıĢmada çift yönlü bir tek taraflı kuvvet kullanımının olduğu belirlenmiĢtir.

 ÇatıĢmaların sayısının artmasıyla Ģiddet eylemlerinin arttığına iliĢkin H5 Azerbaycan‘daki çatıĢma için doğrulanmıĢtır. Bunun anlamı çatıĢmaların sayısının artmasının Ģiddet eylemlerine baĢvurmayı arttırdığıdır.

 Bir grubun diğer gruba yönelttiği tek taraflı kuvvet kullanımının ölüme sebebiyet verme derecesinin artmasına, diğer grubun tek taraflı kuvvet kullanım tepkisinin aĢırı olacağına dair H6 Azerbaycan vakası için doğrulanmıĢtır. Yani bir tarafın baĢvurduğu tek taraflı kuvvet kullanımının diğer tarafın da tek taraflı kuvvet kullanımına aĢırı bir Ģekilde baĢvurarak cevap verdiği anlamına gelmektedir.

146

 Uluslararası yaptırım mantığı çerçevesinde kurgulanan ve uluslararası toplum tarafından belli bir çatıĢmacı gruba karĢı oluĢturulan yoğun baskının bu grubun tek taraflı kuvvet kullanma eylemini azaltmak; fakat diğer grubun sivilleri mağdur etme eğilimini arttırmakta olduğuna dair H7 Azerbaycan vakası için reddedilmiĢtir. Zira daha çok tek taraflı kuvvet kullanma eğilimde olan Ermenilere yönelik olarak alınmıĢ BMGK kararlarının Ermeni eylemleri üzerinde herhangi azaltıcı bir etkisi olmamakla birlikte Azeri tarafında da tek taraflı kuvvet kullanma eyleminde bir artıĢ olmadığı ortaya çıkmıĢtır.

 Birçok Ģiddet eylemine karıĢmıĢ grupların bu eylemlerinin uluslararası müdahalelerden etkilenme olasılığının düĢük olduğuna iliĢkin H8 Azerbaycan için ‗müdahalenin‘ sadece kâğıt üstünde kalmıĢ olan kararlar olduğu, Ģiddet eylemlerinin alınan kararlara rağmen devam ettiği ve arabuluculuk giriĢimlerinin sonuç vermediği göz önünde bulundurulduğunda doğrulanmıĢtır.

Çeçenistan vakası incelendiğinde ortaya çıkan sonuçlar Ģu Ģekildedir:

 Stratejik mantık argümanı çerçevesinde ele alınan savaĢan tarafların askeri gücü bağlamında kurgulanmıĢ olan H1 Rus tarafının askeri kayıp yaĢadığı dönemleri takip eden dönemlerde tek taraflı kuvvet kullanımını arttırdığı gözlemlendiğinden Rus tarafı için doğrulanmıĢ, Çeçen tarafı için aynı durum tespit edilemediğinden geçersiz olmuĢtur.

 H2 çatıĢmada taraf olarak yer alan Rus ve Çeçen kuvvetleri arasında bölgesel bir el değiĢtirme durumu tespit edilemediğinden reddedilmiĢtir.

 H3 ise çatıĢmaların sayısındaki verilerden anlamlı sonuçlar çıkmaması sebebiyle reddedilmiĢtir.

 Stratejik mantığın ikinci kısmı ile ilgili olarak kurgulanmıĢ olan H4 doğrulanmıĢtır. Zira Rusların Çeçenlere göre uzun süreli olan Ģiddet eylemlerine Çeçenler ani ataklarla cevap vermiĢlerdir.

 H5 çatıĢma sayısındaki veri eksikliği sebebiyle reddedilmiĢtir.

 H6 ise Rusların üzün süreli saldırıları ve karĢılıklı ani saldırılar, kullanılan yöntemler ve silah tipleri neticesinde doğrulanmıĢtır. Yani Rusların Çeçenler

147

sivillere yöneltmiĢ olduğu aĢırı tek taraflı Ģiddet eylemleri Çeçevlerin de Rus tarafına karĢı aĢırı Ģekilde bu eyleme baĢvurduğu anlamına gelmektedir.

 Uluslararası yaptırım mantığı çerçevesinde kurgulanmıĢ olan H7 bu çatıĢmada tek taraflı kuvvet kullanımı eylemini engelleye yönelik herhangi bir giriĢim tespit edilemediğinden reddedilmiĢtir.

 Birçok Ģiddet eylemine karıĢmıĢ grupların bu eylemlerinin uluslararası müdahalelerden etkilenme olasılığının düĢük olduğuna iliĢkin H8 ise uluslararası müdahale giriĢimine dair bir durum söz konusu olmadığından reddedilmiĢtir. Tacikistan vakasında ise ortaya çıkan sonuçlar Ģu Ģekildedir:

 Stratejik mantık argümanının ilk kısmı çerçevesinde kurgulanan H1 Tacik askeri tarafın da Tacik isyancı tarafın da sonraki dönemde saldırıları devam ettirdiğinden doğrulanmıĢtır.

 H2 bölgesel bir el değiĢtirme durumu tespit edilemediğinden reddedilmiĢtir.  H3 çatıĢmaların sayısının tek taraflı kuvvet kullanımı eylemini arttırdığından

doğrulanmıĢtır.

 Stratejik mantık argümanının ikinci kısmı için kurgulanmıĢ olan H4 rakiplerin tek taraflı kuvvet kullanma eylemlerine baĢvurmalarının birbirlerini üzerinde etkisi tespit edilemediğinden reddedilmiĢtir.

 H5 çatıĢmaların sayısının Ģiddet eylemlerini tetiklediği belirlendiğinden doğrulanmıĢtır.

 H6 ise taraflar arasında karĢılıklı bir etki tespit edilemediğinden reddedilmiĢtir.  Uluslararası toplum tarafından belli bir çatıĢmacı gruba karĢı oluĢturulan yoğun

baskının bu grubun tek taraflı kuvvet kullanma eylemini azaltmak; fakat diğer grubun sivilleri mağdur etme eğilimini arttırmakta olduğuna dair olan H7 üçüncü bir tarafın etkisi tespit edilemediğinden reddedilmiĢtir.

 Birçok Ģiddet eylemine karıĢmıĢ grupların bu eylemlerinin uluslararası müdahalelerden etkilenme olasılığının düĢük olduğuna iliĢkin H8 Ģiddet eylemlerinin alınan kararlara (BMGK ve OSCE) rağmen devam etmesinden ötürü doğrulanmıĢtır. Yani örgütlerin almıĢ olduğu kararlara rağmen hem Tacik

148

askeri taraf hem de Tacik isyancı taraf tek taraflı kuvvet kullanımına baĢvurmaya devam etmiĢtir.

Gürcistan çatıĢması incelendiğinde ise veriler elde edilmesine rağmen bu çalıĢmadaki diğer vakalar için uygulanan test ve analizlerle bu çatıĢma için yorumlanamadığından reddedilmiĢtir.

Yukarıdaki bulgulardan da anlaĢılacağı üzere stratejik mantık için oluĢturulan hipotezlerde (H1-H6) Azerbaycan, Çeçenistan ve Tacikistan için farklı sonuçlara, uluslararası yaptırım mantığı için oluĢturulan hipotezlerde (H7-H8) ise bu vakalar için aynı sonuca ulaĢılmıĢtır. Buradan hareketle analizler sonucunda ulaĢılmıĢ olan en önemli sonuç üç dört vakada meydana gelen çatıĢmalara uluslararası toplumun yeterli derecede müdahil olamadığıdır. Bu durumun, alınan kararların kâğıt üstünde kalmasından, yaptırımların her vaka için aynı Ģekilde uygulanmamasından, harekete geç(e)meme ve yetersiz eylemden kaynaklanıyor olması muhtemeldir.

Bu çalıĢmadaki analizler neticesinde aktörler için, askeri güç anlamındaki farkın, intikam duygusunun ve yaptırımların etkisizliğinin tek taraflı kuvvet kullanımına baĢvurmak için bir motif oluĢturduğu tespit edilmiĢtir. Bunun yanında bu çalıĢmada incelenen vakalar kapsamında önemli bir diğer bulgu da etnik ve dini sebeplerle meydana gelen çatıĢmaların daha kanlı, ideolojik sebeplerle meydana gelen çatıĢmaların daha az kanlı olduğudur.

Gelecekte yapılacak olan çalıĢmalarda kullanılmıĢ olan haber ve gazete yayın hizmetlerini geniĢleterek daha ayrıntılı verilerin toplanması ve iç seçilmiĢ olan vakalarda baĢvurulan tek taraflı kuvvet kullanımı hakkında daha derinlemesine bilgiye ulaĢmak ve farklı modellerle bunun ortaya konulması hedeflenmektedir.

149

KAYNAKÇA

Abrahms, M. (2006). Why Terrorism Does Not Work. International Security, Vol. 31, No. 2, pp. 42-78.

Adas, M. (2003). America, The Vietnam War and the World. In Daum, A. W., Gardner, L.C. and Mausbach, W. (Edt.), America, the Vietnam War, and the World:

Comparative and International Perspectives, Cambridge: Cambridge University

Press, pp. 27-42.

Akhmadov, I. and Lanskoy, M. (2010). The Chechen Struggle: Independence Won and

Lost. Dordrecht: Springer.

Akiner, S. (1993). Cental Asia: New Arc of Crisis. London: Royal United Services Institute for Defence Studies.

Akiner, S., Djalili, M. R. and Grare, F. (2013). Tajikistan: The Trials of Independence. New York, NY: Routledge.

Anderson, E., Ross, W. T. Jr., and Weitz, B. (1998). Commitment and Its Consequences in the American Agency System of Selling Insurance. The Journal of Risk and

Insurance, Vol. 65, No. 4, pp. 637-669.

Arreguín-Toft, I. (2001). How the Weak Win Wars: A Theory of Asymmetric Conflict.

International Security, Vol. 26, No. 1, pp. 93-128.

Arreguín-Toft, I. (2003), The [F]utility of Barbarism: Assessing the Impact of the Systematic Harm of Noncombatants in War‖. Paper presented at the Annual

Convention of the American Political Science Association, Philadelphia,

Pennsylvania, August 2003.

Askerov, A. (2015). Historical Dictionary of the Chechen Conflict. Lanham: Rowman & Littlefield.

Azam, J.-P. (2002). Looting and Conflict between Ethno-Regional Groups: Lessons for State Formation in Africa. Journal of Conflict Resolution, Vol. 46, No. 1, pp. 131-153.

150

Azam, J.-P. (2006), On Thugs and Heroes: Why Warlords Victimize Their Own Civilians?, Economics of Governance, Vol. 7, No. 1, pp. 53-73.

Azam, J.-P. and Hoeffler, A. (2002). Violence Against Civilians in Civil Wars: Looting or Terror?. Journal of Peace Research, Vol. 39, Issue 4, pp.461-485.

Balcells, L. (2010). Rivalry and Revenge. Violence against Civilians in Conventional Civil Wars. International Studies Quarterly, Vol. 54, No. 2, pp. 291-313.

Balch-Lindsay, D. and Enterline, A. J. (2000). Killing Time: The World Politics of Civil War Duration, 1820-1992. International Studies Quarterly, Vol. 44, No. 4, pp. 615-642.

Balch-Lindsay, D.; Enterline, A. J. and Joyce, K. A. (2008). Third-Party Intervention and the Civil war Process. Journal of Peace Research, Vol. 45, No. 3, pp. 345-363.

Beaufre, A. (1973). Die Revolutionierung des Kriegsbildes: neue Formen der

Gewaltanwendung, Stuttgart: Seewald Verlag.

Bellamy, A. J. (2009). The Responsibility to Protect: The Global Effort to End Mass

Atrocities, Cambridge: Polity Press.

Bell-Fialkoff, A. (1993). A Brief History of Ethnic Cleansing. Foreign Affairs, Vol. 72, No. 3, pp. 110-121.

Bell-Fialkoff, A. (1996). Ethnic Cleansing. New York, NY: St. Martin‘s Press.

Bercovitch, J. and Jackson, R. (2009). Conflict Resolution in the Twenty-first Century

Principles, Methods, and Approaches. Ann Arbor: Michigan University Press.

Bergne, P. (2007). The Birth of Tajikistan: National Identity and the Origins of the

Republic. London: I.B. Tauris.

Berry, J. A. and Berry, P. C. (eds.) (1999), Genocide in Rwanda: A Collective Memory. Washington DC: Howard University Press.

Binay, M. (1998). The New World Disorder in Transcaucasia. In Caucasus War and

151

Brecher, M. and Wilkenfeld, J. (1997). A Study of Crisis, Ann Arbor: Michigan University Press.

Brogan, P. (1998). World Conflicts. Lanham, MD: Scarecrow Press.

Browning, C. R. (1993). Ordinary Men: Reserve Police Battalion 101 and the Final

Solution in Poland. New York, NY: Harper Perrenial.

Buhaug, H. and Gates, S. (2002). The Geography of Civil War. Journal of Peace

Research, Vol. 39, No. 4, pp. 417-433.

Buhaug, H. and Lujala, P. (2005). ‗Accounting for Scale: Measuring Geography in Quantitative Studies of Civil War‘. Political Geography, Vol. 24 Issue 4, pp. 399–418.

Bull, H. (1977). The Anarchical Society: A Study of Order in World Politics. New York, NY: Colombia University Press.

Bussmann, M. and Schneider, G. (2010). Accounting for the Dynamics of One-Sided Violence: Introducing KOSVED. Working Paper, August 2011. Available at: http://www.polver.uni-konstanz.de/en/gschneider/research/strategy-anarchy-or- lack-of-international-commitment-on-the-logic-of-one-sided-violence-in-civil-wars/

Bussmann, M. van der Haer, R., and Schneider, G. (2008). Accounting for Civilian Deaths: The Konstanz One-Sided Violence Dataset. Paper prepared for 49^th

Annual ISA Convention, San Francisco, San Francisco CA, March 26-29, 2008.

Butler, C. K. and Gates, S. (2009). Asymmetry, Parity, and (Civil) War: Can International Theories of Power Help Us Understand Civil War?. International Interactions, Vol. 35, No. 3, pp. 330-340.

Buzan, B. (2002). Who may we bomb?. In: Worlds in Collision: Terror And The Future

of Global Order, Booth, K. and Dunne, T. (eds.), Basingstoke: Palgrave

Macmillan, pp. 85-94.

Carment, D. and Patrick, J. (1997). Wars in the Midst of Peace: The International

152

Cederman, L.-E. and Girardin, L. (2006). A roadmap to realistic computational models of civil wars. Presented at the First World Congress on Social Simulation, Kyoto, August 21-26.

Chalk, F.and Jonassohn, K. (1990). The History and Sociology of Genocide: Analyses

Belgede Post-Sovyet topraklarında tek taraflı kuvvet kullanımının dianmikleri (sayfa 156-192)