• Sonuç bulunamadı

Aksaray’ın Paşacık Mahallesinde26 1876 yılında doğmuştur27. Babası

Alibuçukzade Hacı Hasan Bey28, annesi Hacer29 hanımdır.

İlk ve orta öğrenimini Aksaray Rüştiyesin’de30; daha sonra Aksaray’da Cedidiye Medresesinde eğitim almış ve hususi tahsil de yapmıştır. Aksaray’ın köklü muhiti geniş bir ailesindendir31.

Hacı Hasan Efendi ile kardeşi Hacı Efendi barutun anası olan gühercile elde etmek için hükümetten müsaade almışlardı. Aksaray’da güherçile ocakları, kalhaneleri vardı. Kalhaneleri işletenlere (Çorakçı) derlerdi. İşte bu yüzden bu aile Çorakcılar/Çorakcızade’ler şeklinde meşhur olmuşlardı. Bu ailenin çocuğu Vehbi Bey küçüklüğünden beri üstün zekası ile, terbiyesiyle, kabiliyetiyle tanınmış, kendisini Aksaray’a ve geniş muhite sevdirmiş ve tanıtmıştır32.

Aksaray Rüştiyesini bitirdikten sonra ticaret hayatına 20 yaşlarında atıldığı belirtilen Vehbi Bey’in çok başarılı olduğu belirtilmektedir33. Aksaray’da uzun yıllar Belediye Başkan vekilliği, Reji (Tekel) Müdürlüğü yapmış. Fakat ticaretini bırakmamıştır. Mesleki bilgisi, sevimliliği ve azmi ile büyük şöhret yapan ve hayli de zengin olan Vehbi Bey’i Aksaraylılar ve ticaret muhiti çok sever, sayardı34.

Milli mücadelede bütün varlığı ile ulusal direniş cephesinde yer aldı. 41 yaşında iken TBMM’nin Birinci Dönemine Niğde’den Milletvekili seçilerek 28 Nisan 1920’de Meclise katıldı. 4 Mayıs 1920 tarihinde aralarında seçim mazbatası Mecliste

onaylanarak kabul edilmiştir35. Mecliste Mali Kanunlar ve Bütçe Komisyonlarında

çalıştı. Dönem içinde bir kez gizli oturumda konuşma yaptı. Bir soru önergesi verdi. Önerdiği iki kanun teklifinden Vergi Kanunlarında ve Gümrük Resminde değişiklik

26 Konyalı, a.g.e., II, s. 2692.

27 Çoker, a.g.e., III, s. 814; TBMM Arşivi, 363 NSD, Tercüme-i Hâl Kâğıdı; Albüm, s. 41. doğum tarihi ile ilgili olarak Konyalı 1875 tarihini belirtmektedir. (Konyalı, a.g.e., II, s. 2692).

28 Konyalı, a.g.e., II, s. 2692; Devletimizi Kuranlar, s. 102.

29Nüfus Kayıt Örneği, Aksaray Merkez, Taşpazar Mahallesi, Cilt: 32, Hane No 10.

30 Çoker, a.g.e., III, s. 814; Anket, s. 323. 31 Konyalı, a.g.e., II, s. 2692.

32 a. e., II, s. 2693.

33 TBMM Arşivi, 363 NSD, Tercüme-i Hâl Kâğıdı; Çoker, a.g.e., III, s. 814; Konyalı, a.g.e., II, s. 2693;

Anket, s. 323.

34 Konyalı, a.g.e., II, s. 2693 35 TBMM, Zb. C., D. I, c. 1, s.202.

yapılmasına dair olanı, 11 Ocak 1923’te 295 sayılı Kanun olarak kabul edildi36. Birinci

Mecliste Birinci gurupta yer almıştır37. Muvazene-i Maliye Encümeninde Azalık

yapmıştır38.

Birinci Mecliste milletvekillerinin gelecekten beklentileri konusunda yapılan ankete 28 Mart 1922 tarihinde cevap vermiştir. Vehbi Bey ankete; “Milletin hükümete, hükümetin millete mütekabilen itimad ve istinad etmesi ile semeredar olur (ulusun hükümete, hükümetin de ulusa karşılıklı güveni ve dayanmasıyla verimli olur).şeklinde cevap vermiştir39.

Mecliste de büyük itibar kazanmış, sözü geçenler arasına girmiştir. Çok kuvvetli ve isabetli görüşleri var idi. Meclisin kabul ettiği 1336 tarihli ve 40 sayılı kanun ile Aksaray kazasını Aksaray Müstakil sancağı halinde teşkilatlandırmaya muvaffak olmuştur. Bu muvaffakiyeti Aksaraylıları çok sevindirmiş, kendisine bağlılıklarını artırmıştır40.

Birinci Millet Meclisi sıralarında bütün varlığı ile Milli Mücadeleye hizmet edenler arasında yer almış ve Atatürk ile İnönü’nün teveccühlerini kazanmıştır41.

İstiklal Savaşının başlarında askeri nakil işlerinde kullanılmak için deve satın alınıyordu. Niğde mebusu Vehbi Bey’in (Çorakçı) de develeri var idi. Adamları develeri devlete satmak istememişler. Başkumandan Mustafa Kemal Paşa 26 Şubat 1922 tarihinde B.M.M. Riyaseti Kalemi Müdürlüğünden 2/23 sayılı bir mektup göndermiştir. Bu mektupta şöyle denilmektedir:

“Garb Cephesi’nin müstacel harekât-ı askeriyesi için deve mübayaa edilmektedir. Mübayaasına tevessül edilen bazı develerin zat-ı âlinize aidiyeti cihetiyle furuhtundan içtinab edildiği anlaşıldı. Bu mümanaata zat-ı alilerince muvafakat edilmeyeceği ve hatta bu develeri ianeten orduya vereceklerinde şüphem yoktur.

36 TBMM, Zb. C., D. I, c. 1, s.202; Çoker, a.g.e., III, s. 814; TBMM Arşivi, 363 NSD, Tercüme-i Hâl Kâğıdı; Devletimizi Kuranlar, s. 102;

37Anket, s. 323.

38Devletimizi Kuranlar, s. 102.

39Anket, s. 323.

40 Konyalı, a.g.e., II, s. 2695.

Binaenaleyh ordudan mübayaa için vukubulan talebe mümanaat eden adamlarınıza ihtaratta bulunmanızı ve neticenin bildirilmesini rica ederim” 42

Bu gelişme üzerine Vehbi Bey istenilen develeri orduya bağışlamıştır. Vehbi Bey’e İstiklal Madalyası da verilmişti. Vesikası kaybolduğu için 4.2.1959 tarihinde oğlu Ata Çorakçı’ya yeniden verilmiştir43.

1923’te Aksaray’dan İkinci Dönem Milletvekili seçilerek Yasama görevini dönem sonuna kadar sürdürdü44. 1927.yılında Meclis dışında kaldı45.

Zafer kazanılmış, Cumhuriyet rejimi kabul edilmiş, Batı ile her çeşit münasebetler başlamıştır. Batının tekniğinden yeni ticaret şekillerinden faydalanma imkânları sağlamıştı. Vehbi Bey’de kendini yurtta ticari hayatın gelişmesine adamıştır. Çok iyi ve isabetli görüşü, çelik gibi azmi olan Vehbi Bey doğup büyüdüğü Aksaray’ı ışığa kavuşturmak istedi. Aksaray’ın içinde akan Uluırmak’tan evvela elektrik istihsal

edildi46. Sonra depo edilen elektrikten faydalanarak işleyen son sistem makinelerle

cihazlandırılmış bir un fabrikası kuruldu. Aksaray Azm-i Milli Türk Anonim Şirketi adıyla 250.000 lira sermayeli bir şirket kurmuştur. Bu şirket 1924’te Un Fabrikasını kurmaya başlamış ve 1926 yılında kuruluş tamamlanmıştır. Fabrika hakikaten adına layık bir azim ile faaliyete geçirilmiştir. Bu fabrika iktisadi yönden Aksaray’ın

kalkınmasına büyük katkıda bulunmuştur47. Yine Aksaray’da Halk İktisat Bankasını

kurdu48.

Vehbi Bey 1928 yılından itibaren ailece İstanbul’da, Kars’ta ve Aksaray’da daha

geniş çapta ticaret işlerine atılmış ve başarılar elde etmiştir49. İstanbul’da Şark

Değirmenleri Şirketi, ayrıca İzmir (İzmir mezbahaları) ve Bursa (Ticari ve Sınai Türk Anonim Şirketleri)’da Ticaret ve Sanayi Şirketleri tesis etti ve bu Şirketlerin Yönetim Kurulu Başkanlıklarını yaptı50.

42 Konyalı, a.g.e., II, s. 2695-2696. 43 Konyalı, a.g.e., II, s. 2696.

44 Çoker, a.g.e., III, s. 814; Albüm, s. 41.

45Anket, s. 323; TBMM Arşivi, 363 NSD, Tercüme-i Hâl Kâğıdı.

46 Muallim Sapancalı Hüsnü, Hasan Dağı’nda İlmi Cevelan, Aksaray, Aksaray Vilayet Matbaası, 1928, s. 37-38; Faruk Zeki Perek, Büyük Devrim Çağında Aksaray 1910-1930, 1998, s.126.

47 Konyalı, a.g.e., II, s. 2696; Çoker, a.g.e., III, s. 814. 48 Çoker, a.g.e., III, s. 814; Perek, a.g.e., s.125. 49 Konyalı, a.g.e., II, s. 2696.

Vehbi Bey 1 Şubat 1932 tarihinde vefat etmiştir. Zincirli Kuyu mezarlığında

toprağa verildi51. Evli olup 5 çocuk (Ali Servet, Düriye, Hacı Hasan, Ata ve Mehmet

Ruhi)52 babası idi. Ailesi (Çorakçı) soyadını almıştır53. Yeşil Şeritli istiklal Madalyası ve özel kanunla Büyük Millet Meclisinden verilen hatıra tüfeğinin beratı vardır54.

51 Çoker, a.g.e., III, s. 814; İ.Hakkı Konya torağa verildiği yer olarak maçka mezarlığını göstermektedir. (Konyalı, a.g.e., II, s. 2696).

52Nüfus Kayıt Örneği.

53 Çoker, a.g.e., III, s. 814. 54 Konyalı, a.g.e., II, s. 2696.